'Toentertijd was de huisarts een all-round geneeskundig^ NATUUR TUIN 'Een gazon is in feite een onnatuurlijk object' 't Wagenbouwers Sas nemen het heft in eigen hand Voortbestaan dorpsraad van IJzendijke onzeker PZC/ provincie DIRECTIE: GEBOUWENDIENST A UTORITAIR Vernielingen aan snackbar beboet Zeldenrustcollege en 'Jansenius' winnaars volleybaltoernooi DOKTER J. W. BECK 40 JAAR IN ZUIDZANDE HOOR' ZIET a MET EIGEN CARNAVALSBAL 10 Clings koor zingt in kerk De Klinge i Fouten Vooruitgang Vlaanderenhal TE WEINIG BESTUURSLEDEN VRIJDAG 3 JANUARI 1986 Wrevel rond verbouwing kantoor volkshuisvesting MIDDELBURG - De directie volkshuisvesting in Zeeland is slecht te spreken over de manier waarop de verbouwing van haar kantoorgebouw aan de Seissingel in Middelburg wordt uitgevoerd. Het gaat om de tachtig jaar oude villa De Sprenck, waarvan de monumentale achterbouw tegen de vlakte is gegaan om plaats te maken voor nieuwbouw. Hoofingenieur-directeur (hid) ing R. van der Meulen maakte donderdag morgen (tijdens de nieuwjaarsbijeen komst van zijn dienst) onomwonden duidelijk bijzonder ongelukkig te zijn met de gang van zaken. De schuld daarvan legde hij volledig bij de Rijksgebouwendienst (RGD) en de welstandscommissie van de gemeente Middelburg die de huidige verbou wing en de aantasting van de villa mogelijk maakten. De werkzaamheden waren nodig om dat de dienst uit haar jasje gegroeid is. De directie volkshuisvesting is daardoor nu tijdelijk ondergebracht in het patriciërshuis aan de Wage- naarstraat, waarin vroeger het Zeeuws Museum was gehuisvest. Het nu uitgevoerde plan kost 2,67 miljoen gulden en dat is volgens Van der Meulen zeker drie ton teveel. Hij liet op eigen kosten een alternatief bouwplan opstellen door de Stichting Bouwwinkel Zeeland. Voornaamste verschil van dat plan met het andere is dat de villa grotendeels gehand haafd blijft terwijl er bovendien meer ruimte ontstaat dan nu het geval is. Dat vindt de directeur van belang omdat daardoor in de villa behalve de directie volkshuisvesting ook de Mi lieu-inspectie en eventueel de RGD een plaats hadden kunnen krijgen. Dat kan nu niet. Van der Meulen stuitte echter bij de Rijksgebouwendienst op een muur van bezwaren bij het naar voren bren gen van zijn ideeën. Voor hem aanlei ding om deze dienst donderdag 'auto ritair' te noemen. „De RGD heeft verder weinig smaak en kunde in huis, MIDDELBURG - Voor de twee 20- jarige Terneuzenaars J. de B. en A. Z. werd het donderdag bij de politie rechter in Middelburg uiteindelijk toch nog een duur 'frietje'. Op 15 december 1984 hadden ze een bezoek gebracht aan een snackbar in de Terneuzense binnenstad. Daarbij wa ren ze nogal 'lastig' geweest en dat was de reden voor de eigenaar om de twee buiten te zetten. Luttele minuten later ging de ruit aan diggelen. De totale rekening was ge peperd: 553,50 gulden voor de ruit, schilderwerk 303,45 en het opruimen van rommel kostte 178 gulden en 50 centen. De ruit was inmiddels al ver goed door de verzekering. Bleef dus over een schadebedrag van 481,95 gulden. „Baldadig" vond officier van justitie, mr. C. M. P. Nijmijer en eiste behalve toewijzing van de schadever goeding een boete voor elk van 250 gulden. Het vonnis was conform de eis. CLINGE Het parochiaal gemengd koor van Clinge verzorgt zaterdag avond de gezangen tijdens de eucha ristieviering in de parochiekerk van De Klinge, België. Het grootste deel van het repertoire bestaat uit kerstlie deren. Het Clingse parochieel ge mengd koor staat onder leiding van Jo van Vlieberghe. De mis begint om 18.30 uur. TERNEUZEN Het Terneuzense Zeldenrustcollege en het Jansenius- lyceum uit Hulst hebben de hoofd prijzen van het schoolvolleybaltoer- nooi voor het voortgezet onderwijs, donderdag in sporthal 't Zwaantje gehouden, eerlijk onder elkaar ver deeld. Zeldenrust pakte die bij de 'meisjes 16 jaar en ouder' en 'jongens tot en met 15 jaar', Jansenius vertrok naar Hulst met toernooizeges in de categorieën 'meisjes tot en met 15 jaar' en 'jongens 16 jaar en ouder'. Die resultaten kwamen er na een volleybaldag waarin de verschillende teams nogal wat niveauverschil eta leerden. Ploegen die spelers en speel sters uit een aantal Nevobo-verenigin- gen in konden zetten kwamen in dit toernooi aanmerkelijk verder dan de teams die voornamelijk uit recrean ten waren opgebouwd. Dat weerspie gelde zich al in de poules, woog daar na ook door in de fmalegroepen waar de poulewinnaars een plaats vonden, waar vaak van uitstekend volleybal te genieten viel. Maar of men nou in de prijzen viel of niet, enthousiast was het hele gezelschap dat van start was gegaan van de eerste tot de laatste wedstrijd. Naar de verschillende finales gingen de volgende teams: meisjes tot en met 15 jaar: Jansenius I en II en De Welle I; jongens tot en met 15 jaar: Janse nius I en II en Zeldenrust I; meisjes 16 jaar en ouder: Jansenius I, 't Zwin II en Zeldenrust I; jongens 16 jaar en ouder: Jansenius I en MTS/MEAO II. In de finalepoules vielen tenslotte de volgende beslissingen: meisjes tot en met 15 jaar: 1 Jansenius I. 2 Jansenius II, 3 De Welle I, 4 St. Joseph-mavo; jongens tot en met 15 jaar: 1 Zelden rust I, 2 Jansenius I, 3 Jansenius II, 4 Zeldenrust III; meisjes 16 jaar en ouder: 1 Zeldenrust I, 2 Jansenius II, 3 't Zwin III Oostburg, 4 St. Joseph- mavo; jongens 16 jaar en ouder: 1 Jansenius I, 2 MTS/MEAO II, 3 MTS/ MEAO I en 4 Jansenius II. terwijl ze bovendien niet kostenbe wust is", aldus de geprikkelde direc teur. Hij wilde overigens geen waarde-oor- deel uitspreken over het aanzicht van de nieuwbouw. Dat deden wel ver schillende van zijn medewerkers, die de uitbreiding omschreven als een bunkerachtig geheel dat volstrekt niet aansluit bij de stijl van de monu mentale voorbouw. Niettemin sprak Van der Meulen wel denigrerend over 'de zogenaamde verbouw van De Sprenck' terwijl hij zeer verbaasd was over het feit dat de gemeentelijke welstandscommissie daaraan goed keuring heeft gehecht. Na op deze wijze zijn hart gelucht te hebben, sprak de HID de hoop en het vertrou wen uit dat zijn medewerkers na terugkeer in de villa, in de lente, samen hun schouders onder hun volkshuisvestingstaak zullen zetten. De villa De Sprenck aan de Middelburgse Seissingel, onderkomen van de directie volkshuisvestingdat momenteel een ingrijpende verbouwing ondergaat. ZUIDZANDE Volgende week vrij dag, 10 januari, viert dokter J. W. Beek uit Zuidzande zijn jubileum als huisarts. Op die dag is het op de kop af veertig jaar geleden dat Beck in Zuidzande de praktijk overnam van dokter J. T. Buma. Dokter Beek stu deerde in Leiden en deed daar zijn semi-artsexamen in 1941, waarna de universiteit in Leiden werd gesloten. Zijn arts-examen deed Beek dan ook in Amsterdam. Hij werkte in Smilde als assistent-arts en nam waar in diverse praktijken in de drie noordelijke provincies en later in Zuidzande. „Mijn eerste kennisma king met Zuidzande vond plaats in de oorlog, kerstmis 1943. Toen kreeg ik een noodkreet te horen van dokter Buma om te komen waarnemen om dat hem een ongeluk was overko men", weet de in Den Haag geboren arts zich te herinneren. Zes maanden bleef Beek hier en maakte in oorlogs tijd kennis met de bevolking, de pro blemen van onderduikers en illegali teit. „Het was steeds oppassen gebla zen om niet in conflict te komen met de Duitsers. Zo werd de bevolking bevolen om zich te melden om putten te graven en bomen te planten als afweermaatregel tegen een mogelijke invasie van parachutisten. Het groot ste deel van de mensen wilde daar niet aan meewerken en meldde zich ziek. Daar was echter wel een bewijs voor nodig. Dus werd de dokter inge schakeld. Velen kwamen op het spreekuur en werden door mij geïn strueerd om bepaalde kwalen te simu leren. Het aantal door mij onderte kende verklaringen nam zulke grote afmetingen aan dat het in de gaten liep bij de Orts-commandant. En zo werd ik op een zaterdagmiddag opge haald door twee zwaarbewapende mi litairen en kreeg in Nieuwvliet waai de stafarts zetelde, een enorme repri mande. Hij waarschuwde me dat het afgelopen moest zijn met de sabote rende briefjes want anders wachtte mij het concentratiekamp", aldus Beek. Het medische werk werd volgens de arts in die tijd steeds moeilijker door gebrek aan medicamenten en de grote afstanden die veelal per fiets moesten worden afgelegd. Hij weet zich nog te herinneren dat hij bij een bevalling werd geroepen in een nabijgelegen dorp. „Onderweg werd ik drie keer door de Duitsers gecontroleerd en daar verloor ik zoveel tijd mee, dat de tweeling bij aankomst al was aange kleed. En o ja, die keer dat een kraamvrouw in het ziekenhuis lag. De aanstaande vader wilde er graag bij zijn maar had geen enkel vervoermid del. De kraamheer en ik zijn toen op mijn fiets naar het ziekenhuis gere den. Het was een zwaar karwei, om de beurt trappen. Stel je voor, twee zwa re mannen samen op een oude fiets...". Na de oorlog in het najaar van 1945 keerde dokter Beek voorgoed naar Zuidzande terug. Na een jaar kreeg hij de medische verzorging van het delinquentcnkamp in Sluis erbij. „Zo'n twaalfhonderd gedetineerden en honderdvijftig man bewakings- Dokter J. W. Beek. |Mi||j§i troepen, waar naast de medische ver zorging ook vaak psychische hulpi geboden moest worden voor de moei lijkheden van soms volkomen on schuldig opgesloten mensen. Er zijn in die tijd veel fouten gemaakt", meent dokter Beek. Eenmaal gedemobiliseerd kwam er een tijd van betrekkelijke rust. „Er kon toen wat meer aandacht worden besteed aan sociale dingen. Het EH- BO-werk bijvoorbeeld. Een EHBO- cursus met een overweldigende op komst van meer dan veertig cursisten was het gevolg". En een jaar later kreeg de huisarts de zorg voor zo'n honderdvijftig Ambonezen die in Oostburg in het woonoord 'Wilgenhof kwamen wonen. „Het was geen sine cure om een groep ontheemden die hier neergezet werden, ver van hun land, met totaal andere gewoonten en een andere taal te verzorgen". Het woonoord werd in 1962 opgeheven. Na deze jaren werd de praktijk meer geconcentreerd op vakantiegangers die vooral de campings aan de kust bevolkten. „Zo werd weer een ander facet van het vak uitgeoefend. Kleine mankenmenten en ongevallen. Op de zomerspreekuren werd bijna evenveel Duits als Nederlands gesproken". In de huisartspraktijk is er de afgelo pen veertig jaar veel veranderd. Beek: „Toendertijd was de huisarts een all round geneeskundige en apotheker. Nu wordt meer van de eerste lijn-hulp gebruik gemaakt. Dat wil zeggen dat de patiënten na onderzocht te zijn door een huisarts vlugger worden doorgestuurd naar de specialist. Veel is ook veranderd in het voorschrijven van medicamenten. Vroeger hadden we alleen maar de beschikking over diverse grondstoffen die we veelal zelf bewerkten. We maakten zelf poeders en drankjes. Tegenwoordig zijn het voor bijna honderd procent verpakte geneesmiddelen, die zo van de groot handel komen. Ook de verscheiden heid is veel groter geworden. Er gaat geen dag voorbij of de post brengt een lawine van folders en vakbladen en dat maakt het soms moeilijk een juiste keuze te doen". De mogelijkheden betreffende onder zoek, diagnose en behandeling zijn enorm vooruitgegaan. „Mensen ko men tegenwoordig ook veel gemak kelijker naar spreekuren. Vroeger ging je veel meer op huisbezoek", meent hij. Tegenover die vooruitgang, vindt dokter Beck, is er vergeleken met veertig jaar geleden ook veel verloren gegaan. „Toen ik mij hier vestigde had ik nog zo'n zestig vrouwen in Cadzandse klederdracht binnen de praktijk en nu geen enkele meer. Ook het dialect is grotendeels verdwenen". Beek weet nog hoe in de jaren vijftig het verenigingsleven bloeide. „Nu kijkt men liever naar de televisie". De gewijzigde samenstelling van de be volking heeft hier volgens hem veel mee te maken. Na veertig jaar mag dokter Beek wel tot de oorspronkelij ke bewoners worden gerekend. Dokter Beek viert zijn jubileum met een receptie in hotel 'De Zwaan' in Zuidzande, vrijdag 10 januari van 19.30 tot 21.00 uur. Tuinman Ed Dijst in zijn eigen watertuin in Dreischor. Veel mensen vinden een milieubewust aangelegde tuin maar een rommeltje. De Veluwe vinden ze prachtig, maar in de eigen tuin draait alles voornamelijk om het gazon. 'Al is ons tuintje nog zo klein, een gazonnetje moet er zijn'. Voor kinderen is zo'n stukje gras bij huis natuurlijk ideaal. En óók hoor je vaak 'het hoort nu eenmaal zo'. Maar met natuur heeft dit weinig te maken. Want een gazon is in feite een onnatuurlijk object. Zeker in een kleine tuin". Tuinman Ed Dijst uit Dreischor maakt ondanks zijn voorkeur voor 'milieubewust tuinieten' duidelijk, bij de aanleg en het onderhoud van gazons als voorman van een tuin centrum serieus en ambachtelijk te werk te gaan. „Ik doe mijn werk natuurlijk zo goed mogelijk". Maar anderzijds verheelt hij niet er volko men achter te staan, dat steeds meer tuinliefhebbers ertoe over gaan 'hun gazonnetjes eruit te gooi en". Want dat gebeurt de laatste tijd toch zeker wel vijf maal zoveel als enige jaren geleden, vertelt Dijst. „Een gazon is en blijft dan ook een dominante en kwestbare factor in de tuin". De uit het Gooi afkomstige en nu zo'n zes jaar op Schouwen-Duieland hovenierende Dijst (43) zet zich er in samenwerking met het bedrijf waar hij werkt voor in tuinbezitters meer oog en liefde voor de natuur bij te brengen. Daarbij gaat het altijd in de eerste plaats weer om de 'sfeer' in de tuin, zegt hij. „Om de goede verhoudingen en combinaties". Tuinman Dijst doet dat daadwerke lijk met het geven van praktische cursussen over tuinaanleg. Daaraan hebben inmiddels al zo'n 120 tuin liefhebbers deelgenomen, en er is voldoende belangstelling voor een nieuwe begin- èn een vervolgcursüs. „Voor de meeste mensen is het woord tuin de gebruikelijke bena ming voor de grond rond hun huis. Maar in feite is het erg moeilijk om uit te leggen wat onder tuin ver staan moet worden. En nog veel moeilijker is het je af te vragen wat nu precies een tuin mooi of lelijk maakt. Moeten er nu wel of geen rozen in, en veel of weinig conife ren", aldus Dijst" Intussen probeert hij de tuincursis- ten óók bij te brengen dat allerlei onderdelen de 'sfeer' van de tuin behoorlijk kunnen verknoeien, zo als een te groot terras, een berg stenen die een rotstuin moet voor stellen, lelijke hekken, slechte plan- tencombinaties, en 'grote brede pa den die de tuin in stukken snijden". „Het gaat vooral om de onderlinge verhoudingen in de tuin en de keuze van de planten. En natuurlijk heb je ook nog te maken met de verschil lende smaken van de mensen", ver volgt Dijst. Voor tuinliefhebbers geeft de na tuur veel meer mogelijkheden dan het eeuwige gazonnetje, leert de Schouwse tuinman de tuincursis- v yn MM.W». --"'-iJ ten. Zo probeert hij onder meer interesse te wekken voor een water- tuin, een 'natuurtuin' waarin een flinke vijver de plaats van het gazon inneemt. Dijst heeft zélf zo'n watertuin, bij zijn woning aan een dreefje aan de Welleweg in Dreischor. De vijver verloopt speels naar de wintergroe ne beplanting, met kleinere vijvers met paadjes erlangs, zodat het lijkt alsof bijna de hele tuin een vijver is, ware het niet deze dagen een 'ijs vlakte'. Dijst: „Je ziet dat de vijvers, de watertuin, vanuit het huis en vanaf het terras goed te zien zijn. Het mooiste is wanneer het water tot onder het raam of tot aan het terras staat. Want dat versterkt nog meer de dieptewerking. Een water tuin is geweldig voor de natuurlief hebber. Maar de aanleg vraagt veel vakkennis en is niet goedkoop". De 'Dreischorse' hovenier maakt zich ook sterk voor wat hij noemt de 'semi-natuurtuin', een tuin met hoogteverschillen en (eventueel) een vijver op het laag ste punt, met wintergroene plan ten, maar ook 'verwilderde' vegeta tie, heideplanten en bodembedek kers. Hij prijst aan na het planten alle kale grond in de semi-natuur- tuin met een dikke laag boom schors of houtsnippers te bedek ken. „Want dat levert zonder be mesting een betere bodemstruc tuur en tot 95 procent minder on kruid op. En sproeien is vrijwel nooit meer nodig". Bij tuinaanleg komt behalve de nodige inspanning ook nogal wat creativiteit te pas, benadrukt Dijst. En dat geldt niet alleen voor bij voorbeeld een heidetuin die twee jaar na aanleg bijna geen onder houd meer vraagt maar óók de nog steeds zeer bewerkelijke tradi tionele tuin, met centraal het 'nette gazonnetje', en rondom de borders met heesters, coniferen en vaste planten. En natuurlijk het pad naar de voordeur, langs het gazon dan wel er dwars doorheen. Wat tuinman Dijst betreft mogen alle 'gewone' tuinen nog het ko mend voorjaar worden omgezet in watertuinen, heide-, semi-natuur-, rots-, vlonder- of bostuinen. „Maar zolang de gewone tuin in ere wordt gehouden blijft de tuinman gewoon in de weer met spitten, snoeien, hagenknippen, bladharken, gras- maaien, watersproeien, wieden, on- kruidbestrijding, gazonbemesting en kanten knippen. En zo zie je maar. Aanleg van een gewone tuin kost niet zo veel. Maar het onder houd des te meer". jan jongschaap SAS VAN GENT De wagenbou wersverenigingen in Sas van Gent houden zaterdag 11 januari een eigen carnavalsbal in cultureel centrum De Speije aan de Wilhelminalaan in Sas van Gent. Uit onvrede met de gang van zaken rond de vorige carnavals bals die werden georganiseerd door de overkoepelende carnavalsstich ting De Betekoppen, hebben de bouwverenigingen besloten om zelf het heft in handen te nemen. Volgens woordvoerder Ronald Mö- ring, zelf lid van bouwvereniging De Deurdouwers, moet het weer een ge zellig en verkleed bal worden. „Dat heeft er de laatste jaren gewoon aan ontbroken", vindt Möring. „De bals die door De Betekoppen werden geor ganiseerd trokken weinig mensen meer. En als je het laatste bal bekijkt, toen was het zelfs niet eens meer verkleed. Wij willen terug naar de echte carnavalsbals". Volgens Mörging lagen de toegangs prijzen in het verleden ook veel te hoog om een groot publiek naar de georganiseerde bals te krijgen. „Daar om hanteren wij een toegangsprijs van een gulden voor iedereen. We hebben dat afgekeken van het circus 't Sóaasss' en dat bleek een gouden formule te zijn". Carnavalsstichting De Betekoppen heeft geen problemen met de organi satie van het bal door de verenigingen zelf. „Ze hebben het netjes voorgelegd aan ons, en wij zijn daarmee akkoord gegaan", aldus Miel van Eetveldt, persvoorlichter van De Betekoppen. „Maar wij vinden het niet correct dat we regelmatig van de wagenbouwers de Zwarte Piet krijgen toegeschoven. We organiseerden de bals echt voor hen, maar net als verleden jaar kwa men de bouwers zelf pas rond twaalf f uur op het bal. Dan had het al uren gezellig kunnen zijn. Wij hebben in middels wat afstand genomen van de wagenbouwers. Wij laten ons niet als marionetten gebruiken. Bovendien le verden de bals toch meer verlies op dan dat het wat opbracht voor het Sasse carnaval". Volgens Mörging is de Vlaanderen hal, de plaats waar al jarenlang de carnavalsbals worden gehouden, geen geschikte plaats om het bal nieuwe stijl te organiseren. Daarom is gekozen voor De Speije. In ieder geval zal carnavalsstichting De Bete koppen onder aanvoering van Prins Mario de Eerste zeker van de partij zijn. „Wel vinden we het mmer dat ze nie: in de Vlaanderen gaan feesten. D( Vlaanderen is altijd erg goed voor ons geweest, maar het is hun keuze na tuurlijk. Wat ons betreft is er geer. enkele rancune. We moeten proberen het carnaval in Sas van Gent samer. van hoog gehalte te laten zijn. Daar om van ons uit geen boycot", aldus Miel van Eetveldt. IJZENDIJKE De dorpsraad van IJzendijke wordt in zijn voortbe staan bedreigd. Tijdens de jaarverga dering op dinsdag 21 januari in de bejaardensoos zal worden beslist over het lot van de raad. Na het enkele maanden geleden aangekon digde aftreden van voorzitter F. de Bie en secretaris T. Termont blijven er nog vier bestuursleden over. Daar door komt de dorpsraad in de geva renzone. Statutair moet de IJzendijk- se dorpsraad vijf leden hebben. Het huidige bestuur voelt er niets voor om de statuten te wijzigen. Secretaris T. Termont: „Een be- stuursbezetting van vier op een inwo nertal van 2400 is te gering". Dienen zich geen nieuwe kandidaten aan, dan betekent dit automatisch het einde van de dorpsraad. In dit verband doet Termont een dringend beroep op d( inwoners van IJzendijke om zich kan didaat te stellen. De dorpsraad van IJzendijke heeft hei dorpsplan inmiddels klaar. Het eind rapport wordt tijdens de jaarvergade ring (aanvang 20.00 uur) aangeboden aan burgemeester mr C. Spijkerboei van Oostburg, die vervolgens zal rea geren op de belangrijkste conclusies uit het plan. Na de pauze geven vertegenwoordigers van de politieke partyen, vertegenwoordigd in de Oostburgse raad, hun visie op he'. plan. In totaal is twee jaar aan hei eindrapport gewerkt. Begin '84 werd in IJzendijke een bevolkingsenquête gehouden. De enquêteresultaten vor men samen met gegevens van over heidsinstanties de basis voor het rap port.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1986 | | pagina 10