IDVIES STA A TSSCOMMISSIE:
de riê\
vandaag
Aanslag CCC
in Antwerpen
Onderzoek wapensmokkel
Zeebrugge-Zuid-Afirika
Tweede Kamer nodigt
Surinaamse politie uit
ULTUREEL
KKOORD
IRD-DDR
Temperatuur kan
voor afwijking
gasmeter zorgen
Joseph Kennedy
in de politiek
Meer geld voor
gemeenten met
veel uitkerings
gerechtigden
ui
•s
H
l£Ii
POLITIE INVAL IN ROTTERDAM
Europa: broze
gezondheid
v
Regen en wind
\28e jaargang no. 274
donderdag 5 december 1985
SWISSrtdXX
Modaal burger
Bezoek
Melk
Informatica
Kerncentrale
Geboorte
McEnroe
Opnieuw veel bewolking en vooral
vanochtend regen. Zuiden wind toe
nemend tot krachtig. In de namiddag
zuidwest mogelijk hard. Middagtem-
peratuur 11 graden.
Beestenmarkt 12 Goes 01100-32213 Korte Delft 4 Middelburg 01180-33830
URANT
tALLSTON, MARYLAND (REUTER)- Op de topconferen-
le in Genève heeft president Reagan tegenover Sowjetlei-
Ier Gorbatsjov geopperd dat ze hun onderlinge geschillen
liel zouden vergeten als de aarde vanaf een andere
Ilaneet zou worden aangevallen. Reagan vertelde woens-
|ac7 over zijn science fiction scenario in een toespraak tot
eholieren aan de Fallston High School in Maryland.
tel je eens voor hoe gemakkelijk zijn taak en de mijne
\>u zijn als er plosteling een dreiging voor deze wereld zou
Ijn van een andere soort, van een andere planeet in het
heelal", zei Reagan. Hij had zijn gesprekspartner voorge
houden dat "we dan alle kleine plaatselijke geschillen
snel zouden vergeten en eens en voorgoed zouden zien dat
we echt allemaal samen menselijke wezens zijn op deze
aarde. Hij vertelde niet hoe Gorbatsjov reageerde.
In zijn toespraak zei Reagan dat hij Gorbatsjov had leren
kennen als "een vastberaden man, maar wel bereid tot
luisteren". Hij kenschetste hem als een "zeer intelligent
man", die volledig gelooft in het communistisch systeem.
nvoering recht
p referendum
]>EN HAAG (GPD) - De invloed van de kiezer op besluiten
[an het parlement moet worden vergroot door de invoering
fan een volksstemming, het zogenaamde referendum. Tevens
ïoeten de kiezers in de gelegenheid worden gesteld zelf
wetsvoorstellen bij de Tweede Kamer in te dienen. Dat is het
Idvies, dat de staatscommissie-Biesheuvel woensdag aan het
jabinet heeft uitgebracht.
is aanvaard, alsnog te verwerpen. In
principe komen alle wetsvoorstellen,
dus ook de begrotingen van de depar
tementen, in aanmerking voor een
referendum. Een uitzondering wordt
gemaakt vpor wetsvoorstellen over
het koningschap en het koninklijk
huis, over de uitvoering van verdra
gen van volkenrechtelijke organisa
ties (bv. de NAVO) en over de salaris
sen van personen in een openbaar
ambt, zoals leden van het kabinet en
van de Staten-Generaal.
Wie over een bepaald wetsvoorstel
een referendum wil houden, moet
daartoe een verzoek indienen dat
wordt ondersteund door 10.000 kies
gerechtigde burgers. De indiener
krijgt dan zes weken de tijd om de
handtekeningen van 300.000 kiezers
e politieke partijen hebben in eerste
istantie zeer terughoudend gerea-
|eerd op de voorstellen van de com-
issie. Een meerderheid van de Twee-
e Kamer lijkt het referendum af te
ijzen. Het CDA, dat in het verleden
einig enthousiasme had betoond,
il de voorstellen eerst grondig bestu-
eren. Binnen de WD-fractie is ver-
|eeld gereageerd. De PvdA ziet niets
een referendum. Alleen D66 is een
itgesproken voorstander,
ok het kabinet houdt zich voorlopig
de vlakte. Volgens minister Riet-
rk van binnenlandse zaken, die het
pport uit handen van commissie
voorzitter Biesheuvel ontving, wil de
igering eerst de reacties uit de sa
menleving afwachten. Het zal zeker
ig enkele maanden duren, voordat
t kabinet een standpunt inneemt,
e invoering van het referendum,
laartoe de commissie-Biesheuvel
Inaniem heeft geadviseerd, biedt de
(mogelijkheid om een wetsvoorstel
at door de Tweede en Eerste Kamer
d
IkST-BERLIJN (DPA) - West- en
I ost-Duitsland hebben na jarenlange
onderhandelingen een cultureel ak-
fciord gesloten. Een regeringswoord
voerder in Bonn wilde niets over de
fithoud zeggen omdat het akkoord
fog officieel ondertekend moet wor-
n en de datum waarop het in
erking treedt nog niet vaststaat,
olgens welingelichte kringen behelst
t akkoord onder meer een uitwisse-
g op het gebied van onderwijs,
unst, wetenschap en sport.
DEN HAAG (ANP) - Tempera
tuurverschillen in de buurt van
de gasmeter zorgen ervoor dat
er meetverschillen tot drie pro
cent kunnen optreden. Bij een
gemiddeld verbruik van 2500
kubieke meter per jaar betekent
dat in 1985 verschillen tot een
waarde van circa vijftig gulden.
De ene verbruiker zou door deze
meetverschillen een voordeel
van 25 gulden hebben, de ander
een nadeel in dezelfde orde van
grootte. Dat schrijft minister
Van Aardenne (Economische Za
ken) woendag aan de Tweede
Kamer, naar aanleiding van vra
gen van het PvdA-kamerlid
Toussaint over deze verschillen.
De bewindsman baseert zich op
een onderzoek van het IJkwe
zen, dat de resultaten overigens
met de nodige omzichtigheid
omkleedt: het temperatuuron-
derzoek is niet representatief
voor de gemiddelde meetom-
standigheden in Nederland.
Van Aardenne zal het IJkwezen
vragen met een aanscherping
van de nationale voorschriften
ten aanzien van de meters te
komen, in combinatie met een
nieuwe controlemethode.
De vereniging van exploitanten
van gasbedrijven in Nederland
(VEGIN) zei woensdag in een
reactie: „De leveringsvoorwaar
den van de gasbedrijven houden
in, dat gaslevering aan kleinver
bruikers geschiedt tegen heer
sende temperaturen en druk. De
geconstateerde temperatuurver
schillen in de meter kunnen der
halve nooit leiden tot een onjuis
te afrekening".
De vereniging voelt op grond
van de kosten net als de minister
niets voor invoering van meters
met een temperatuurcorrector.
BOSTON (UPI/AFP) - Joseph
Kennedy, de 33-jarige oudste
zoon van de in 1968 vermoor
de senator Robert Kennedy,
zal zich in januari kandidaat
stellen voor de zetel die vol
gend jaar wordt ontruimd
door Thomas O'Neill, de voor
zitter van de Democratische
meerderheid in het Huis van
Afgevaardigden.
O'Neill nam hem in 1952 over
van Joseph Kennedy's oom
John, die overstapte naar de
Senaat, en in 1960 president
werd. Voor de zetel hebben
nog minstens acht anderen
belangstelling, onder wie Ja
mes Roosevelt jr., een klein
zoon van oud-president
Franklin Delano Roosevelt.
gMNft
te verzamelen. Bij de volksstemming,
die binnen vijf maanden moet worden
gehouden, is het wetsvoorstel verwor
pen als tenminste 30 procent van het
totaal aantal kiezers (dus niet alleen
van degenen die hun stem hebben
uitgebracht) niet voor hebben ge
stemd.
Het referendum moet volgens de
commissie ook op lager niveau wor
den ingevoerd. De burgers zouden
ook meer invloed moeten krijgen op
de besluitvorming in Provinciale
Staten en in de gemeenteraden. Hier
voor geldt dezelfde procedure als bij
het landelijk referendum. Het aantal
handtekeningen wordt gerelateerd
aan de kiesdeler in het betrokken
gebied.
Omdat de kiezers de gelegenheid krij
gen een wetsvoorstel via het referen
dum af te wijzen, moeten zij ook het
recht hebben een wetsvoorstel in te
dienen. De invoering van dit zoge
naamde volksinitiatief wordt geadvi
seerd door zeven van de twaalf leden
tellende staatscommissie. Een min
derheid vindt het volksinitiatief niet
wenselijk, omdat op die manier wet
ten kunnen worden gemaakt tegen de
wil van de regering en het parlement
in.
Voor het indienen van een volksinitia
tief gelden dezelfde voorwaarden als
voor het referendum. Als de Tweede
Kamer het wetsvoorstel van de kiezer
met minder dan 4/5 van het aantal
stemmen heeft verworpen of als de
Eerste Kamer het voorstel afwijst,
dient daarover een referendum te wor
den gehouden.
De helft van het aantal leden van de
staatscommissie heeft ook voorge
steld om op korte termijn het raad
plegend referendum in te voeren. Dat
is een vorm van volksraadpleging,
waarvan de uitslag niet beslissend is.
De uiteindelijke besluitvorming
blijft in dat geval voorbehouden aan
het parlement.
DEN HAAG (ANP) - Gemeenten die
kampen met grote aantallen uitke
ringstrekkers zullen meer geld krij
gen om een aangepast welzijnsbeleid
te voeren, ten koste van gemeenten
die tot dusver een „waterhoofd" van
door het rijk gesubsidieerde wel
zijnsvoorzieningen hebben opge
bouwd.
Minister Brinkman van WVC beves
tigde die lijn, uitgezet in een motie
van PvdA en CDA, woensdag tijdens
een mondeling overleg over zijn Wel
zij ns wetsontwerp.
Op welke wijze die aanpak van de
scheefgroei van welzijnssubsidies
vorm zal krijgen staat nog niet vast.
Staatssecretaris Van Amelsvoort
werkt thans aan een verfijning van
de normen voor de welzijnsuitkering
aan de gemeenten, waarbij meer geld
afkomt indien er sprake is van grote
achterstandssituaties van de bevol
king.
DEN HAAG Het rapport van de staatscommissie relatie kiezers-beleidsvorming, dat woensdagmiddag zou
worden aangeboden aan minister Rietkerk van binnenlandse zaken viel bijna in de koffie, toen koffiejuffrouw
Yvonne bij het inschenken van een bakje voor de minister even in de fout ging. Yvonne schrok ontzettend, maar
Rietkerk zag niet zo veel problemen.
mm
Het zwaarbeschadigde bankgebouw na de bomaanslag in Antwerpen.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL - De Strijdende Commu
nistische Cellen (CCC) hebben
woensdag in Antwerpen hun volgens
deskundigen tot nog toe zwaarste
bomaanslag gepleegd. Doelwit was
het gebouw van de Bank of America
aan de Van Eycklei.
Twee mensen raakten licht gewond
door vallende glasscherven. De scha
de was enorm. De linkse terreurorga
nisatie had tevoren door middel van
een telefoontje en pamfletten voor de
aanslag gewaarschuwd.
De bom zat verborgen in een koffertje
dat met een ketting aan een verwar-
ROTTERDAM (GPD) - De politie
zoekt bewijzen van de betrokkenheid
van Nederlanders bij een wapen
smokkel vanuit het Belgische Zee-
brugge naar Zuid-Afrika. In Rotter
dam en Capelle aan den IJssel heeft
de politie daartoe invallen gedaan in
een kantoor en een woonhuis. De
Rotterdamse officier van justitie mr.
R. A. V. Gerding zei woensdag dat
papieren zijn gevonden die mogelijk
als bewijs kunnen dienen. De Belgi
sche politie heeft tegelijkertijd huis
zoeking gedaan in een plaatsje net
over de Nederlandse grens.
Volgens mr. Gerding is het vrijwel
zeker dat de Nederlandse kustvaarder
Reef Moon op 14 juni vanuit Zeebrug-
ge naar Zuid-Afrika is gevaren met
aan boord 400 kisten granaten. Die
zouden op 21 juli in Durban aan wal
zijn gebracht.
Een van de opvarenden van het schip
die zegt de kisten met de wapens met
eigen ogen te hebben gezien, is inmid
dels in ons land verhoord.
Tijdens de reis zou het schip enkele
keren van naam zijn veranderd. Be
halve Reef Moon zou ook de naam
Otter zijn gebruikt. Het schip voer
toen onder de vlag van het Antilliaan
se eiland St. Vincent. Eerder stond de
Reef Moon in Malta geregistreerd.
Waar het schip zich nu bevindt is mr.
Gerding niet bekend.
Zoals bekend zijn wapenleveranties
aan Zuid-Afrika verboden sinds de
VN in 1981 een wapenembargo tegen
dit land instelden. In Nederland is
een koninklijk besluit van kracht ter
ondersteuning van de sanctiewet. Op
grond hiervan kunnen de wapen
smokkelaars worden aangepakt.
mingsradiator was bevestigd. Het kof
fertje explodeerde rond het midda
guur, nadat het bankgebouw en de
omliggende gebouwen waren ont
ruimd. Volgens de waarschuwing zou
de bom na een half uur ontploffen,
maar in werkelijkheid gebeurde dat al
na 20 minuten.
De Antwerpse politie zette de hele
omgeving af, omdat men vreesde dat
nog een bom zou ontploffen. De mij-
nopruimingsdienst van het leger blies
de deur van een voor het bankgebouw
staande auto open, omdat zich in die
auto een verdachte tas bevond. De tas
bleek echter geen explosieven te be
vatten. De eigenaar kon pas later
worden opgespoord.
De politie kwam direct massaal in
actie. Er werd een cordon rond de stad
gelegd, waarbij alle auto's die de stad
via de uitvalswegen verlieten, werden
gecontroleerd en de kentekens wer
den genoteerd. Deze actie leverde
niets op, maar leidde wel tot een
enorme verkeerschaos in Antwerpen.
De CCC zijn met deze 26e aanslag
sinds oktober vorig jaar pas voor de
derde keer in het Vlaamse deel van
België actief geweest. De meeste ex
plosies vonden plaats in Brussel of
Wallonië. Vorig jaar oktober ontplofte
een bom in Gent voor het kantoor van
de liberale partij PW, en vorige
maand werd een aanslag gepleegd op
een bankgebouw in Leuven.
Sinds de CCC na vier maanden stilte
op 8 oktober weer in actie kwam, zijn
nu al acht aanslagen gepleegd, een
per week dus. Zesmaal was een bank
het doelwit, tweemaal een industrië
le onderneming. Deze laatste serie
aanslagen maken volgens de CCC-
pamfletten deel uit van de 'Campag
ne Karl Marx'.
Minister Van den Broek zal
eind januari als voorzitter van
de EG-ministerraad een be
zoek brengen aan de buurlan
den van Zuid-Afrika.
PAGINA 3
Doordat hun koeien meer
melk hebben geproduceerd,
zullen de boeren meer super
heffing moeten betalen.
PAGINA 4
In de komende vijf jaar zal in
het hoger beroepsonderwijs
(hbo) één miljard moeten wor
den geïnvesteerd voor infor-
matica-opleidingen.
PAGINA 5
Voor de bouw van een nieuwe
kerncentrale is Borssele 'rela
tief het geschikst.
PAGINA 9
In de reptielenzoo in Vlissin-
gen wordt op het ogenblik met
spanning de geboorte gevolgd
van een vijftiental jonge vara-
nen.
PAGINA 9
De Joegoslaaf Zivojinovic
heeft in de kwartfinale om de
open Australische tennistitel
verrassend John McEnroe in
vijf sets verslagen.
PAGINA 17
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenl.: 3 en 5
Financiën, economie: 4
Kunst: 7
Provincie: 9, 11, 13 en 15
Sport: 17
Het blijft nog steeds tob
ben met de gezondheid
van de Europese Gemeen
schap. De twaalf regerings
leiders op de EG-top in Lu
xemburg, begin deze week, zijn het
maar gedeeltelijk eens kunnen wor
den over de bestrijding van de kwalen
en gebreken waaraan de Europese
samenwerking nu al jaren mank gaat.
Van echte tevredenheid na afloop kon
dan ook geen sprake zijn. Hoogstens
van opluchting dat pogingen om het
Europa-van-de-toekomst meer le
vensvatbaarheid te geven niet volle
dig zijn mislukt, maar in ieder geval
een kans hebben gekregen. Tenslotte
stond er heel wat op het spel. De EG
lijdt aan besluiteloosheid en gebrek
aan slagkracht. En die innerlijke
zwakte heeft ertoe geleid dat er van
een echte Europese markt nog steeds
niet kan worden gesproken. Het Euro
pese bedrijfsleven heeft een fikse ach
terstand opgelopen tegenover de
Amerikaanse en Japanse concurren
tie. Om daarin een keer in de goede
richting te bereiken zullen de twaalf
landen van de EG (per 1 januari
treden Spanje en Portugal toe) met
elkaar één grote Europese markt moe
ten vormen zonder grensbelemmerin-
gen in het handels- en personenver
keer. Maar er was meer aan verbete
ring toe: de samenwerking op het
gebied van de buitenlandse politiek
tussen 'de 12'. Tot op dit moment is
die nog steeds veel te vrijblijvend en
informeel. En dan was daar ook het
nog altijd wat vleugellamme en wei
nig serieus genomen Europese Parle
ment in Straatsburg, dat hard toe is
aan uitbreiding van bevoegdheden.
Kortom, deze EG-top in Luxemburg
was in feite beslissend voor dé vraag
of een 'verenigd Europa' ooit nog een
kans maakt werkelijkheid te worden
öf dat het een eeuwig droombeeld zal
blijven.
Grootste probleem dat de (al maar
groter gegroeide) Europese Ge
meenschap met zichzelf heeft is het
gebrek aan eensgezindheid. Keer op
keer blijkt dat in het overleg nationa
le belangen zwaarder wegen dan ge
meenschappelijke. En dat wordt er
niet eenvoudiger op nu het aantal
deelnemende landen al het dubbele is
van de zes pioniers bij de start in de
jaren '50. Vandaar eerder dit jaar de
afspraak tussen de regeringsleiders
om de Verdragen van Rome (van 25
maart 1957) te herzien op een aantal
punten. Bij belangrijke kwesties is
volgens de verdragsregels van bijna
dertig jaar geleden volstrekte eenheid
van opvattingen nodig. Wat erop
neerkomt dat elk land een vetorecht
heeft. Wil er van een interne Europese
markt iets terechtkomen (in 1992 zou
het zover moeten zijn) dan is afschaf
fing van dat vetorecht geboden. Ge
beurt dat niet dan blijft de mogelijk
heid aanwezig dat elk willekeurig
land de besluitvorming over de geza
menlijke markt uit puur eigenbelang
kan blokkeren. Tegen wijziging van
het verdrag op dit punt is tot het
laatste toe veel verzet geleverd door
vier landen: Denemarken, Grieken
land, Groot-Brittannië en Ierland.
Wat uiteindelijk is bereikt is een flin
terdun resultaat: besluiten over de
EG-markt van straks zullen met
meerderheid van stemmen worden
genomen, maar er zijn op die regel
massa's uitzonderingen.
Niet alleen over de vorming van de
echte gemeenschappelijke Euro
pese markt, maar ook over tal van
andere brandende kwesties is het de
afgelopen dagen in Luxemburg op de
EG-top een moeizaam proces van
geven en nemen geweest. De deelne
mers aan het beraad hebben het elk
aar doorlopend erg moeilijk gemaakt.
In bloemrijke vergelijkingen, die uit
gesproken teleurstelling over het ma
gere resultaat moesten maskeren,
hebben de regeringsleiders zichzelf na
afloop de nodige moed ingesproken.
Premier Lubbers hield het er maar op
dat de Europese Gemeenschap 'een
dood punt' is gepasseerd. En daarmee
gaf hij aan dat Nederland er in het
komende half jaar hard aan zal trek
ken om de principe-akkoorden van
deze week zo snel mogelijk in concrete
maatregelen te 'vertalen'. Nederland
is in de eerste zes maanden van 1986
voorzitter van de Europese Gemeen
schap. Dat is steeds opnieuw een van
de weinige kansen om als klein land
daadwerkelijke invloed uit te oefenen
op de gang van zaken binnen de
gemeenschap. En in zo'n geval is een
klein en mager resultaat van een
EG-top natuurlijk altijd een betere
start dan een volledige mislukking.
Ervaringen die het in zichzelf verdeel
de Europa er sedert 1957 ook heel wat
heeft moeten registreren. Een vitaal
Europa-van-de-toekomst is nog ver
weg. Voorlopig teert de gezondheid
van de EG op kleine oplevingen.
vdM.
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Ka
mer zal een drietal vooraanstaande
Surinaamse politici uitnodigen voor
overleg. Het gaat daarbij om oud
premier Arron (NPS), V.H.P. Lach-
mon (VHP) en Soemita (KTPI).
De buitenlandcommissie van de
Tweede Kamer zal de uitnodiging
vandaag formuleren, zo heeft CDA-
buitenlandspecialist Gualthérie van
Weezei woensdag gezegd.
Het initiatief voor de uitnodiging is
V
afkomstig van het PvdA-kamerlid
Knol. Hij werd daarin direct bijgeval
len door zijn WD-collega Weisglas,
maar het CDA had aanvankelijk nog
bedenkingen. Het CDA was bevreesd
dat een dergelijke uitnodiging moge
lijk belemmerend zou werken bij de
onlangs tot stand gekomen contacten
tussen de drie politici en het regiem-
Bouterse. Nadat Lachmon liet weten
bereid te zijn op een uitnodiging in te
gaan, heeft ook het CDA zijn aarzelin
gen laten vallen, aldus Van Weezel.
