Vliegtuigen neergestort op i
voorstad van New York
Brits Super Channelop de kabel
Gastarbeiders Z-Afrika
mogen voorlopig blijven
Blad: plaatsing van
Pershings versneld
BOERENKOOL
EN GEHAKT
HOLADEBOLA!
VOOR
MAAR25,-
ELKEDINSDAG
NAAR
ENGELAND.
DA'S KRAS!
uta
vandaag
WRIJWILLIG ZIEKENFONDS FAILLIET'
Excuses
Economie
VOW
Surveillance
Wieleramateurs
Oranje
Proeftuin
Marcel van Dam belangrijkste
kandidaat- VARA-voorzitter
Geen extra geld
winterschilder
Winterse buien
CaU CJ3 GSC5G3 CJ3 C
{28e jaargang no. 260
insdag 12 november 1985
Terreurgolf
over België
d:
Elke dinsdag en woensdag
hebben we groente en vlees
in de aanbieding.
Panklare gesneden
ïJJ boerenkool, QQ
zak± 400 gram Z/O
Gehakt half-om-half,
500 g 5484.48 "7QQ
kilo
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
VLISSINGEN 23 SHEERNESS
Y-
ans op proeftuin
olksverzekering
)EN HAAG (GPD) - Opheffen van de vrijwillige ziekenfondsverzekering is beter, niet
goedkoper. Niet opheffen zal zonder meer duurder worden. Dit betoogde gisteren staatssecre
taris Van der Reijden (volksgezondheid) in een „technische" discussie met de Tweede Kamer
over de voorstellen tot wijziging van het ziektekostenstelsel.
*PZC
De AbvaKabo biedt Amster
dam excuses aan voor de pro
testacties van de brandweer.
PAGINA 3
De Nederlandse consumenten
zijn in meerderheid optimis
tisch over de economische si
tuatie.
PAGINA 4
Een provinciale werkgroep
onderzoekt een mogelijk alter
natief voor het VOW-tracè
Kruiningen-Perkpolder: de
nieuwe verbinding zou dichter
bij Terneuzen komen te liggen.
PAGINA 7
Bij de Goese politie wordt een
roulatiesysteem ingevoerd: re
chercheurs komen na vier
jaar weer in surveillance
dienst.
PAGINA 11
Angst en beven bij de Zeeuwse
wielrenamateurs over een be
leidsplan bij de KNWU.
PAGINA 14
Leo Beenhakker zet de selectie
voor het Nederlands voetbal
elftal niet op z'n kop. Voor de
belangrijke wedstrijd tegen
België worden alleen gedwon
gen wijzigingen doorgevoerd.
PAGINA 15
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3
en 4
Financiën, economie: 5
Provincie: 7, 9, 10, 11 en 13
Sport: 14 en 15
Tot dusver is de meerderheid van de
Tweede Kamer (vooral CDA en PvdA)
gekant tegen deze voorstellen. In een
langdurig debat over deze ingewikkel
de kwestie werden misverstanden tus
sen de bewindsman en de christen
democraten opgehelderd. Het CDA
lijkt bereid medewerking te verlenen
als de wensen van de ondernemers uit
het midden- en kleinbedrijf kunnen
worden ingewilligd. Het voorstel mid
dels een 'proeftuin' vooruit te lopen
op een volksverzekering werd door
Van der Reijden niet op voorhand
afgewezen.
Het CDA wil echter ook dat de inhoud
van de hulpverlening beter in beeld
komt. Een van de verwijten van CDA-
woordvoerder Lansink was dat tot
dusver de „kille cijfers" te veel een rol
hebben gespeeld. De (uiterst kriti
sche) PvdA wacht nu af welke wijzi
gingen Van der Reijden kan bieden.
Ook de WD kwam op voor de positie
van de kleine zelfstandigen, maar
bleek overigens als enige bij voorbaat
akkoord.
De kleine zelfstandigen vormen het
merendeel van de 800.000 vrijwillig
verzekerden wier „verhuizing" naar
de particuliere ziektekostenverzeke
ring bij uitvoering van de voorstellen
moet worden verwacht. Duidelijk was
al geworden dat, gezien de langdurige
parlementaire behandeling, die ook
nu nog niet voltooid is, de ingangsda
tum van 1 januari niet kan worden
gehaald. Gemikt wordt nu op 1 april
1986.
Van der Reijden gaat nu onderzoeken
(samen met de Ziekenfondsraad) of
de gedachte aan een „proeftuin" voor
de vrijwillig verzekerden van CDA-
woordvoerder Lansink mogelijkhe
den biedt.
De staatssecretaris ziet die mogelijk
heid „niet zitten", maar hij wil daar
over niet bij voorbaat afwijzend oor
delen.
In deze „proeftuin" wordt als het ware
vooruit gelopen op een toekomstige
volksverzekering. Gewerkt wordt dan
met eigen risico's (zeker maximum
aan kosten dat de verzekerde eerst
zelf betaalt). Verder zal Van der Reij
den met minister Ruding (financiën)
en staatssecretaris Van Zeil (midden-
en kleinbedrijf) bezien of de voor de
betrokken verzekerden geplande
compensatieregeling beter en langdu
riger kan worden gemaakt.
Van der Reijden zei dat de vrijwillige
verzekering wel opgeheven moet
worden, omdat zij „failliet" is. De
particuliere verzekeraars willen deze
verzekering niet meer met behulp
van bijdragen (zoals tot dusver was
afgesproken) overeind houden. Niet
opheffen zal de premies tot f 200 en
meer per maand doen stijgen.
Daar staat tegenover dat de betrok
ken 800.000 verzekerden (bejaarden
en uitkeringsgerechtigden gaan naar
de verplichte ziekenfondsverzekering)
voor een premie van f 165 per maand
op de particuliere markt terecht kun
nen. De wijziging brengt meer samen
hang in het stelsel, maar zal geen
besparing op de kosten van de ge
zondheidszorg opleveren, aldus Van
der Reijden.
Handhaven van de „vrijwillige" in
deze vorm kan dus niet, ook niet
„afgeslankt", vond de staatssecreta
ris. Als men tenminste niet wil dat er
straks mogelijk onderdelen (als de
ziekenhuisverpleging) uit het zieken
fondspakket worden gehaald. Na
doorvoering van wijzigingen kan wor
den gestreefd naar geleidelijke tot
standkoming van een volksverzeke
ring tegen ziektekosten.
Die mogelijkheid is niet geblokkeerd,
zoals de kamermeerderheid meent,
maar Van der Reijden kan op die weg
niet verder. Belangrijke reden is dat
hij na anderhalf jaar nog het advies
van de Sociaal-Economische Raad
niet heeft.
DEN HAAG (ANP) - De vaste kamercommissie voor de volksgezondheid boog
zich maandag in de Grote Zaal van de Tweede Kamer over het wetsontwerp
dat moet leiden tot de opheffing van de vrijwillige ziektekostenverzekeringOp
de foto: staatssecretaris Van der Reijden, rechts mevrouw G. M. P. Cornelis-
sen. voorzitter van deze kamercommissie.
DEN HAAG (GPD) - Het PvdA-Tweede-Kamerlid Marcel van Dam is de
belangrijkste kandidaat voor het voorzitterschap van de VARA. Vrijdag
vergadert het VARA-bestuur over de voordracht. Hoogstwaarschijnlijk
wordt Van Dam als eerste op die voordracht geplaatst.
Van Dam, die met waarnemend voorzitter Van Wijk de enige kandidaat voor
de functie is, heeft nog niet beslist of hij die baan wel wil. Vrijdag vindt er nog
een gesprek plaats tussen het VARA-bestuur en hem, waarna hij zal beslissen.
De vorige voorzitter van de VARA, Albert van den Heuvel, legde enkele
maanden geleden zijn functie neer om een baan te aanvaarden bij het bestuur
van de NOS.
Als Van Dam voorzitter van de VARA wordt, verdwijnt daarmee weer een van
de mogelijke opvolgers van Den Uyl uit de landelijke politiek. Eerder verliet de
ex-minister van onderwijs, Van Kemenade, de Tweede Kamer om voorzitter
van het bestuur van de universiteit van Amsterdam te worden.
De brandweer van New York bestrijdt de vuurzee in een door vlammen helverlichte nacht.
11 11- V; x11V,,. x1:,!:1:';!;'!;";"
CLIFFS1DF, PARK (AP) - Zeker vijf
mensen zijn om het leven gekomen
toen twee zakenvliegtuigen boven
een voorstad van New York met
elkaar in botsing kwamen en neer
stortten. Op de grond raakten acht
mensen gewond toen de wrakstuk
ken vijf gebouwen in lichterlaaie
zetten. Aanvankelijk vreesden de
autoriteiten dat 10 gezinnen in de
vuurzee waren omgekomen, maar
in de loop van maandag deelde de
politie mee dat slechts één bewo
ner werd vermist.
Drie doden werden gevonden bij het
wrak van een propellervliegtuigje,
dat tegen de gevel sloeg van een
gebouw van twee verdiepingen in
de voorstad Fairview.
Het andere toestel, een driemotorig
straalvliegtuig met twee inzitten
den, kwam neer in e wijk Cliffside
Park. Twee huizen werden met de
grond gelijk gemaakt en er ont
stond een enorme brand, die nog
drie woningen in brand zette. Fami
lieleden van de vermiste man vrees
den dat hij nog sliep toen het onge
luk gebeurde.
Volgens de autoriteiten hebben de
twee piloten van het straalvlieg-
tuigje luttele minuten voor de bot
sing via de radio gemeld dat er
problemen waren.
Opklaringen afgewisseld door buien.
Soms hagel en kans op natte sneeuw.
Vrij krachtige wind uit west tot noord
west. Afnemend in de avond tot matig.
Maximum temperatuur 7 graden.
1 ,v/»J
J Z° IOS 'e kruDpen- Ul' kran' 'e balen
\i\niu\
(Van onze correspondent)
LONDEN - De 16 commerciële omroepen in Engeland
hebben gisteren besloten in beginsel akkoord te gaan met
Ue oprichting van „Super Channel", een satelliet-tv-
\anaal dat is bedoeld voor de kabelnetwerken in heel
Vest-Europa.
\>uper Channel moet volgend jaar herfst van start gaan,
in zijn inkomsten moeten zien te krijgen uit pan-Europese
[eclame. Het zal daarmee een rechtstreekse concurrent
oorden van het kanaal „Sky Channel".
Wat Super Channel voor zal hebben op Sky Channel is de
kwaliteit van de programma's. Sky Channel zendt veel
oude Amerikaanse films en tv-series uit, terwijl Super
Channel gebruik zal kunnen maken van het beste dat alle
Britse omroepen te bieden hebben.
Dat geldt niet alleen voor de commerciële omroepen,
maar ook voor de BBC, die al heeft verklaard te willen
meedoen aan het satellietkanaal, en ongeveer een derde
deel van de uit te zenden programma's zal leveren.
ke schrik zit er goed in bij
'de Belgen. Drie bloed
baden van de 'Bende van
Nijvel' op winkelcentra in de
provincie Brabant met on
geveer dertig slachtoffers hebben een
verlammende uitwerking op de sa
menleving bij onze zuiderburen. Het
onheilspellendste in de overvallen,
gepaard gaand met schietpartijen op
alles wat beweegt, is nog dat er nog
steeds geen enkele aanwijzing is uit
welke hoek ze eigenlijk afkomstig zijn.
Datzelfde geldt in feite voor de in
tempo en brutaliteit toenemende aan
slagen van de organisatie die zich
aanduidt met de letters CCC (Strij
dende Communistische Cellen). Ook
bij het onderzoek naar de achtergron
den van die beweging, of wat het dan
ook mag zijn, niet veel meer dan
vermoedens en giswerk. Kortom, Bel
gië is in een minimum van tijd bezig
het land te worden dat in Europa met
het grootste terreurprobleem raakt
opgescheept. Of er verbindingen zijn
tussen de groepen die het land op het
ogenblik terroriseren is niet duidelijk.
De - versnipperd werkende - politie
diensten en binnenlandse inlichtin
genorganisaties staan voor een com
pleet raadsel. En dat maakt de ter
reurgolf nog alleen maar beangstigen
der. Als je zelfs op koopavond in
winkelcentra van betrekkelijke rusti
ge plaatsen je leven al niet meer zeker
bent treedt er langzamerhand een
vorm van ontregeling van de maat
schappij op.
Kritiek en woede op het uitblijven
van een 'antwoord' op dit alles
beheersen na een week van schrik
over deze opeenstapeling van geweld
de Belgische publieke opinie. En
daarbij moeten vooral de gebrekkige
politie-organisatie en het politieke on
vermogen om daarin verbetering te
brengen het ontgelden. De afgelopen
jaren is bij verschillende noodsitua
ties (het voetbaldrama in het Brussel
se Heizelstadion en de reeks van
bomaanslagen en overvallen) pijnlijk
duidelijk geworden dat het beleid bij
de bestrijding van misdaad en geweld
in België op belangrijke punten faalt.
Allerlei politie- en rijkswachtdiensten
werken langs elkaar heen. Bevoegd
heden zijn niet scherp afgebakend. De
onvermijdelijke taalproblemen spelen
ook hier dwars door organisatiepatro
nen en verantwoordelijkheden heen.'
Op kritieke momenten zijn er kenne
lijk meer vragen dan voorschriften,
zodat het resultaat is dat er eigenlijk
niets gebeurt. In pers en parlement
van België is deze machteloosheid
van justitie en politie al vaak gehe
keld. Maar consequenties werden
daaruit niet getrokken. Minister Gol
van justitie heeft afgelopen weekend
erkend dat alles wat tot nu toe aan
nieuwe maatregelen en extra voorzie
ningen voor de strijd tegen terreur en
zware criminaliteit is toegezegd in de
praktijk nog weinig heeft opgeleverd.
Volgens hem zal het gehele beleid op
dit punt op de helling moeten.
Bij dat alles kan de wetgeving op
het gebied van het wapenbezit in
België niet buiten beschouwing blij
ven. In afwijking van wat in veel
landen al lang niet meer kan, kennen
de Belgen nog steeds een vrije ver
koop van jacht- en sportwapens. Dat
onder dergelijke omstandigheden ie
dere beperking op het gebruik en de
verspreiding van wapens binnen de
samenleving onhaalbaar is en iedere
controle onmogelijk, begint België
zich angstig bewust te worden. En dat
is niet het enige. De liberale wapen
handel heeft ook haar uitwerking
naar buiten. Nog vorige week werd
bekend dat zich in de jaren 1980 tot
1983 een gigantische wapensmokkel
via Belgisch grondgebied heeft vol
trokken. Honderdduizenden raketten,
mitrailleurs, pistolen en granaten
vonden langs Belgische afvoerwegen
hun bestemming bij guerillabewegin-
gen en terreurorganisaties en landen
in oorlog in Afrika, Azië en Europa.
Ook op kleinere schaal is België 'ex
portland' van wapens. Smokkel van
schiettuig in royale variatie verdwijnt
over de grenzen, ook richting Neder
land. Pogingen om in Beneluxver-
band de wapenwetgeving van België,
Nederland en Luxemburg op elkaar af
te stemmen zijn volledig gestrand.
Tientallen slachtoffers, uitzonder
lijk veel schade, toenemende
angst en onzekerheid en het gevaar
voor een begin van ontregeling van
het publieke leven zijn er de sympto
men van dat België kampt met een
gigantisch probleem van binnenland
se veiligheid. Kabinetsformateur Mar
tens mag dan bogen op een formida
bel verkiezingssucces bij de laatste
stembus voor het Belgische parle
ment, - een golf van terreur en zware
criminaliteit moet hem tegelijk heb
ben duidelijk gemaakt dat de stabili
teit van de samenleving in zijn land
gevaarlijke risico's begint te lopen.
vdM.
DEN HAAG (ANP) - Minister Winse-
mius voelt er niets voor om geld dat
het rijk overhoudt aan de mislukte
fiscale aftrekregeling voor onder
houd aan de eigen woning, te gebrui
ken voor financiering van de winter
schilder. De bouwminister heeft dit
de Tweede Kamer maandag duide
lijk gemaakt, nadat de PvdA in een
motie had gevraagd om dat geld te
besteden aan bestrijding van de
werkloosheid onder bouwvakkers.
(Van onze correspondent)
KAAPSTAD - De Zuidafrikaanse mi
nister Du Plessis van werkgelegen
heid heeft ontkend dat op zeer korte
termijn vele duizenden zwarte gast
arbeiders het land zullen worden
uitgezet. Deze ontkenning volgde op
een bericht in het toonaangevende
dagblad Bussiness Day, maandag
ochtend, dat de regering tot deze
maatregel besloten had in reactie op
het dreigement van het westen om
Zuid-Afrika nog meer te treffen met
economische sancties.
De minister erkende overigens wel
dat de regering de mogelijkheden
voor uitwijzingen bestudeert 'als een
van de noodzakelijke maatregelen ter
verlichting van de werkloosheid' in
Het dagblad Bussiness Day baseerde
zijn bericht op bronnen binnen mijn-
werkgeverskringen, die vrijdag reeds
waren benaderd door de regering om
een reactie op de plannen. Er zijn op
dit moment circa 1,5 miljoen zwarte
gastarbeiders in Zuid-Afrika, van wie
slechts een klein deel, 350.000, legaal.
Van deze legale gastarbeiders komen
de meesten uit het Lesotho (139.000),
Mozambique (60.000), Malawi (30.000),
Botswana (26.000) en Swaziland
(17.000). Op beperkte schaal worden
deze illegale arbeidskrachten al door
de regering over de grens gezet.
De inkomsten van de gastarbeiders in
Zuid-Afrika zorgen voor een aanzien
lijk deel van het bruto nationaal pro-
dukt van de moederlanden.
Direct na de melding van mogelijke
uitwijzingen barstte de kritiek los in
kringen van het Zuidafrikaanse za
kenleven. Er werd maandag gevreesd
voor een nieuwe sterke daling van de
Zuidafrikaanse rand, die het afgelo
pen jaar al in waarde was gehalveerd.
Ook werd de verwachting uitgespro
ken dat Zuid-Afrika opnieuw zou wor
den getroffen door een krachtige in
ternationale veroordeling.
Hoewel minister Du Plessis opnieuw
ontkende dat de regering op korte
termijn zal besluiten om over te gaan
tot het terugsturen van zwarte gastar
beiders naar hun moederlanden, klon
ken zijn woorden toch als een dreige
ment: „Wij moeten ons dagelijks bera
den over de effecten van de sanctie
veldtocht tegen Zuid-Afrika. Desal
niettemin zijn wij er op geen enkele
wijze op uit om onze buurlanden met
een vergeldingsactie te treffen. Doch
als het westen doorgaat met het ne
men van sanctiemaatregelen, zullen
wij wel gedwongen worden tot zo'n
stap, gezien de sterk stijgende werk
loosheid onder inwoners van Zuid-
Afrika zelf', aldus Du Plessis. Ook
presdient Botha heeft zich eerder op
soortgelijke wijze uitgelaten.
De Nationale Bond van Mijnwerkers
in Zuid-Afrika, die ongeveer 150.000
mijnwerkers vertegenwoordigt,
heeft gewaarschuwd dat de bond een
landelijke staking zal afkondigen als
de regering tot uitwijzing zou over
gaan.
DEN HAAG (ANP) - In
de Bondsrepubliek zijn
inmiddels alle 108 Pers-
hing-II-raketten gesta
tioneerd die daar krach
tens het NAVO-dubbel-
besluit moesten komen.
Het Amerikaanse mi
nisterie heeft de instal
latie van de raketten
versneld uit angst dat
op de komende top tus
sen president Reagan
en Sowjet-leider Gor-
batsjov besloten wordt
tot een onmiddellijke
plaatsingsstop. Dit
meldt het Westduitse
weekblad „Stern" in
zijn maandag versche
nen nummer.
Het blad beroept zich op
een hoge ambtenaar van
het Pentagon, die zou
hebben bevestigd dat al
le 108 Pershings zijn
aangekomen op de ba
ses in Neckarsulm,
Schwabisch-Gmünd,
Neu-Ulm en Heilbronn.
Oorspronkelijk zouden
de laatste raketten pas
eind december worden
gestationeerd.
Een woordvoerder van
het Westduitse ministe
rie van defensie zegt van
niets te weten. „Een ver
snelling van de opstel
ling heeft niet plaatsge
vonden", zo verklaart
hij.
De woordvoerder toont
zich eveneens verrast
door berichten als zou
de NAVO-opperbevel-
hebber in Europa, de
Amerikaanse generaal
Rogers, de Verenigde
Staten officieel hebben
verzocht extra Pers-
hing-raketten naar de
Bondsrepubliek over te
brengen.
Advertentie
n
