EEN VERDERE ATV BIJ OVERHEID
CDA: meer tijd voor
inperken van NCO
Vrouwenmanifestatie in Den Haag
Meerderheid kamer achter kabinet
in debat o ver plaatsing raketten
S en bonden
ens over
orter werken
Wederzijdse verwijten
Moskou en Washington
vandaag
Westduin Hotel
Euthanasie
en politiek
Schraal
28e jaargang no. 243
oensdag 23 oktober 1985
TECHNISCH ADVIESBURO
STAND 7 A
oktober
cheiding
Werklozen
Actie VNO
Burgemeester
Meidnummer
Arbeidsbureau
Ontslag
Danny Blind
Nog 1 dag. Nu kan het nog!
Zonnig, heiig en schraal weer. Mid-
dagtemperatuur 13 graden. Matige
tot vrij krachtige oosten wind.
P. Krugerstr. 190,
Vlissingen
elektrotechniek, meet- en regeltechniek, elektronika
BEDRIJVEN KONTAKTDAGEN
ZEELANDHALLEN 22en23
FRUITLAAN GOES
outerse
NEW YORK (ANP) - De Surinaamse legerleider Bouterse
heeft dinsdag in zijn rede voor de Algemene Vergadering
van de Verenigde Naties geen verdere democratiserings-
maatregelen aangekondigd.
Anders dan vorig jaar premier Udenhout had gedaan, viel
Bouterse Nederland niet rechtstreeks, maar indirect aan.
„Wij betreuren iedere schending van een verdrag dat
vrijwillig is aangegaan, in het bijzonder als dat gedaan
wordt als middel van economische dwang, en wij spreken
uit ervaring", aldus Bouterse.
Het was de enige keer dat Bouterse de problematische
betrekkingen tussen Suriname en Nederland aanroerde.
Westerse diplomaten noemden zijn toespraak „gema
tigd". Zij wezen er echter op dat Bouterse niet van deze
gelegenheid gebruik heeft gemaakt om stappen tot demo
cratisering aan te kondigen.
NV komt in '86 met
ooneis van 1,5 pet
MSTERDAM (ANP) - Goedlopende bedrijven kunnen in de cao-onderhandelingen van 1986
en looneis van 1,5 procent verwachten. Deze loonsverhoging betekent voor het eerst sinds
aren weer een duidelijke stijging van de koopkracht voor de betrokken werknemers. Dit
omt omdat verlagingen van sociale premies volgend jaar al voor koopkrachthandhaving
orgen. De looneis is het opvallendste punt van het cao-beleid dat de FNV voor volgend jaar
n petto heeft. De vakcentrale presenteerde dinsdag in Amsterdam een nota waarin de
itgangspunten voor de nieuwe cao-onderhandelingen worden opgesomd.
e verdere arbeidstijdverkorting naar zullen worden bevroren, terwijl korter willen èn verbetering van de koop-
werken wat de regering betreft ge- kracht èn atv zonder looninlevering,
paard moet gaan met inleveren. De Dit zou echter naar schatting vier
ambtenarenbonden willen dat niet: zij miljard gulden meer kosten vergele
ken met wat de regering voor ogen
heeft. De enige financiële tegemoetko
ming die het kabinet beschikbaar
heeft gesteld voor de ambtenaren en
trendvolgers vormt een lichte verbe
tering van de koopkracht van 0,5
procent die - evenals in het bedrijfsle
ven - te danken is aan premieverlagin
gen.
emiddeld 36 uur in het bedrijfsleven
al naar de mening van de FNV
oeten worden betaald uit de stijging
de arbeidsproduktiviteit in de
ndememingen en uit de inwisseling
atv van de eenmalige uitkeringen
eest 1,5 procent) die in de huidige
)'s zijn opgenomen,
ij bedrijven die nog in de problemen
'tten is de vakcentrale bereid om
olgend jaar te praten over inlevering
an een deel van de looneis voor
orter werken. Verdere arbeidstijd
erkorting bij de overheid, de grootste
'erkgever in ons land, heeft de FNV
oor 1986 afgeschreven.
het arbeidsvoorwaardenbeleid
an de FNV voor volgend jaar komt
e scheiding tussen de marktsector
n de overheidssector duidelijk naar
oren. Hoewel het FNV-beleid ge-
icht is op een gelijke ontwikkeling,
owel wat betreft koopkracht als wat
etreft korter werken, lijkt het erop
at de ambtenaren en trendvolgers
1986 op beide punten aan het
ortste eind zullen trekken. Dat is
chter, zo stelde cao-coördinator J.
tekelenburg, niet de schuld van de
akbeweging maar van de opstelling
an het kabinet als werkgever,
e regering heeft aangekondigd dat
e lonen van het overheidspersoneel
'TRECHT (ANP) - De NS-directie en
e spoorwegvakbonden FSV, Ver-
oersbond CNV en VHS zijn het don-
erdag eens geworden over de ma-
ier waarop de arbeidstijdverkor-
ing bij de spoorwegen wordt inge-
oerd.
e twaalf roostervrije dagen waarop
et NS-personeel volgend jaar recht
eeft kunnen verspreid worden opge-
omen met een maximum van vijf
aneengesloten dagen, zo heeft FSV-
oorzitter J. Kruse donderdagavond
eegedeeld. De drie vakbonden - de
ervoersbond FNV boycot het over-
g met de NS-directie al maanden-
ng wegens onvoldoende garanties
de herbezetting - trokken begin
ktober aan de bel over de invoering
an de atv bij NS. Zij vreesden dat de
S-directie een deel van de halve
oostervrije dagen wilde laten samen-
allen met langere rusttijden, waar
oor de noodzaak tot herbezetting
i afnemen. De bonden hebben voor-
pig ingestemd met de gemiddelde
erkweek van 38 uur en tien minuten
1986.
Advertentie
In het kader van de Stichting van de
Arbeid wil de FNV met de werkgevers
tot afspraken komen over extra maat
regelen om het grote aantal langdurig
werklozen terug te dringen. De FNV
denkt daarbij aan hoge loonsubsidies
voor werkgevers die mensen uit deze
groep aannemen. Die premie zou moe
ten worden gekoppeld aan een zekere
garantie dat de betrokkene na een
opleidingstijd en een praktijkperiode
een vaste baan kan krijgen.
DEN HAAG (ANP) - De
CDA-fractie in de Twee
de Kamer vindt het in
een tijdsbestek van één
jaar terugdringen van
het administratieve ap
paraat van de Nationale
Commissie voorlich
ting en bewustwording
Ontwikkelingssamen
werking (NCO) veel te
abrupt.
CDA-woordvoerder
Gualthérie van Weezei
bepleitte dinsdag tij
dens het debat over de
NCO bij minister Schoo
ontwikkelingssamen
werking) wat meer
speelruimte voor de or
ganisatie in haar plan de
apparaatskosten te hal
veren van 15 naar 7,5
procent van het totale
subsidiebedrag van 14
miljoen gulden.
Met de WD steunt het
CDA niettemin de op
vatting van Schoo dat
de NCO aan banden
moet worden gelegd wat
betreft zowel de subsi
dieregeling als de taak
stelling. Een motie van
de PvdA om, zeker gelet
op de conflicten tussen
Schoo en NCO, een pe
riode van rust te creëe-
ren door het huidige
mandaat van de com
missie te verlengen tot
1988, lijkt derhalve geen
schijn van kans te ma
ken.
Het VNO toonde zich dinsdagavond
in een eerste reactie „verbaasd" over
de centrale richtlijnen die de FNV
blijkbaar wil hanteren voor het te
voeren arbeidsvoorwaardenoverleg
voor 1986, zoals dat dinsdag is meege
deeld.
De werkgeversorganisatie is niet van
plan centraal richtlijnen voor die
onderhandelingen uit te geven. Haar
standpunt is dat uit onderhandelin
gen per bedrijfstak moet blijken wat
de eventuele loonruimte bedraagt en
wat daar mee kan gebeuren.
WASHINGTON De Amerikaanse minister van defensie Weinberger
tijdens zijn rede waarin hij de Sowjet-Unie beschuldigde van schending
van bewapeningsverdragen.
MOSKOU (RTR-AFP) - De Sowjet-Unie zal Washington met gelijke
munt betalen als het doorgaat met het Strategische Defensie Initiatief
(SDI). De kosten vormen geen enkel bezwaar. Maar de Sowjet-Unie is
zelf nog niet begonnen met de ontwikkeling van een met het SDI
vergelijkbaar ruimtewapen programma. Dit zei de Russische maar
schalk Sergej Achromejev dinsdag. De Amerikaanse minister van
defensie beschuldigde Moskou er gisteren van in strijd met het
SALT-verdrag over twee typen intercontentale raketten te beschikken
Achremejev, die chef is van de raket, de mobiele SS-25, hetgeen
generale staf van de Sowjet-strijd-
krachten, sprak op een persconfe
rentie waarbij hij werd vergezeld
van Leonid Zamjatin, de woord
voerder van het Kremlin, en onder
minister van buitenlandse zaken
Georgi Komikenko.
Fundamenteel onderzoek naar
ruimtetechnologie is volgens Zam
jatin toegestaan maar het SDI gaat
veel verder. Het programma is in
strijd met de geest en de letter van
anti-verdrag over anti-raketsyste
men van 1972, ondanks ontkennin
gen van de VS, aldus Achromejev.
De VS hebben op hun beurt dins
dag de Sowjet-Unie beschuldigd
van verdragsschending. De Sowjet-
Unie is begonnen met de plaatsing
van een nieuwe intercontinentale
„zonder enige twijfel" in strijd is
met het SALT-II-verdrag uit 1979
dat alleen de ontwikkeling van één
type intercontinentale raket
(ICBM) toestaat. Moskou heeft
daarnaast ook de SS-X-24, 20 heeft
de Amerikaanse minister van de
fensie, Caspar Weinberger, dinsdag
verklaard.
Volgens Moskou is de SS-25 geen
nieuwe raket maar een modernere
versie van de met twee kernkoppen
uitgeruste SS-13.
De tweede intercontinentale raket
van de Russen, de eveneens mobie
le SS-X-24, wordt volgens Weinber
ger op het ogenblik beproefd. Deze
is groter dan de SS-25 en geschikt
voor meer dan één kernkop.
PZC
De PvdA en de VVD willen snel een
einde aan de oververtegenwoordi
ging van het CDA bij de burge
meestersposten.
PAGINA 3
Binnenkort beslist de minister
raad over definitieve invoering
van een landelijk, uniform meld-
nummer.
PAGINA 5
Voor veel vrouwen die weer aan de
slag willen, doen veel arbeidsbu
reaus weinig of niets.
PAGINA 5
CPC uit Sas van Gent heeft bij het
GAB in Terneuzen een ontslagaan
vraag ingediend voor 52 van de
450 personeelsleden.
PAGINA 11
Ontspannen brengt Danny Blind
de nacht door met in het vooruit
zicht de krachtmeting met Borus-
sia Mönchengladbach voor de UE-
FA-cup.
PAGINA 17
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenl.: 3 en 5
Financiën: 7
Provincie: 11, 13, 14 en 15
Sport: 17
HEEFT HET WEL!
Op 50 m van zee en strand te
Koudekerke bij Vlissingen. 84 mo
derne kamers, 200 bedden. Tel.
01185-2510 - Telex 30186.
Een ZEELAND hotel
DEN HAAG - Vrouwen voor
Vrede en Vrouwen tegen
Kernwapens hebben dinsdag
in Den Haag een manifesta
tie gehouden tegen het plaat-
singsbesluit van kruisvlucht-
wapens. Op het Binnenhof
presenteerden de vrouwen
de antwoorden van Tweede
Kamerfracties op hun vra
gen over bewapening, ont
wikkeling, economie, milieu,
de Verenigde Naties en de
samenhang daartussen. Vol
gens de vrouwen is er nogal
lichtvaardig geantwoord
door de fracties.
Advertentie
VOLKSPETITIONNEMENT
Zeg NEE tegen de kruisraketten. Teken het
volkspetitionnement. Komitee Kruisraketten Nee,
tel. 020-238672 giro: 77555 Amsterdam.
DEN HAAG (GPD) - CDA en VVD
stellen zich pal achter het kabinet op:
de eventuele plaatsing van kruisra
ketten in Nederland is niet strijdig
met de Grondwet. De beide rege
ringspartijen worden in die opvat
ting gesteund door klein rechts.
PvdA en klein links daarentegen me
nen dat de voorgenomen plaatsing
wel strijdig is met de Grondwet en
dat de daarover met de Verenigde
Staten te sluiten overeenkomst door
de volksvertegenwoordiging alleen
kan worden goedgekeurd met twee
derde meerderderheid.
WD en CDA hielden zich gisteren, in
de eerste ronde van het debat over de
hoofdlijnen van de met de VS te
sluiten overeenkomst, angstvallig aan
het advies dat de Raad van State op
verzoek van het kabinet had uitge
bracht. De Raad van State conclu
deerde eind 1983 dat plaatsing niet
strijdig met de Grondwet is.
Niettemin had de Raad toen nog geen
definitief oordeel geveld, omdat de
tekst van de overeenkomst nog niet
beschikbaar was. Datzelfde stand
punt namen gisteren CDA. PvdA en
D'66 in. Dat definitieve oordeel van de
Raad van State komt dit najaar,
nadat het kabinet de beslissing tot
plaatsing (op 1 november) heeft geno
men en de tekst van de overeenkomst
is vastgesteld. De volksvertegenwoor
diging moet dan, nadat de Raad van
State over die tekst heeft geoordeeld,
instemmen met een goedkeurings
wetje.
Volgens de PvdA'er De Vries is het zo
klaar als een klontje dat Nederland
door Amerikaanse wapens op zijn
grondgebied toe te laten, nationale
zeggenschap over inzet van die wa
pens prijsgeeft aan de vreemde mo
gendheid, i.e. de Amerikaanse presi
dent. CDA en WD betoogden echter,
dat Nederland zijn onafhankelijkheid
juist via het NAVO-bondgenootschap
kan garanderen. Het is de NAVO
(waarin Nederland een stem heeft) die
beslist over de inzet van kernwapens,
ook al heeft de president van de
Verenigde Staten een vetorecht.
De bijdragen van de politieke partijen
beperkten zich gisteren tot een herha
ling van al eerder ingenomen stand
punten. CDA en D'66 wilden echter
wel preciezere antwoorden van de
regering, bijvoorbeeld over de vraag
welke invloed Nederland nu echt
heeft als binnen de NAVO wordt
besloten de Amerikaanse president te
vragen de kernwapens vrij te geven
voor gebruik.
Namens het kabinet antwoorden de
ministers Van den Broek (buiten
landse zaken), Rietkerk (binnenland
se zaken) en De Ruiter (defensie) de
Kamer vanmiddag.
v:
De gezamenlijke kerken
in Nederland, verenigd
in het CIO (interkerkelijk
contact in overheidszaken),
zijn er niet in geslaagd een
gemeenschappelijk standpunt over
euthanasie te bereiken. Na de discus
sies. vorige week in de Tweede Ka
mer, over de wenselijkheid van een
vernieuwd stuk wetgeving rondom dit
vraagstuk wilden de kerken graag van
zich laten horen. Tenslotte gaat het
om een zeer indringend probleem van
leven en dood dat de kerken sterk
raakt. Maar een poging om de politiek
een opvatting aan te reiken waarin
kerkelijk Nederland op dit stuk van
zaken herkenbaar zou zijn, strandde
vrijwel onmiddellijk. En dat geeft
maar weer eens aan hoe verdeeld de
kwestie van het verbod levensbeëindi
ging-op-verzoek, zoals thans vastge
legd in het wetboek van strafrecht,
wordt benaderd. De onmacht van de
kerken om met elkaar tot klaarheid
over euthanasie te komen kan voor de
politiek alleen maar een aanduiding
zijn dat de kwestie nu een serieuze
aanpak verlangt. De wetgeving loopt
achter bij de praktijk. Dat is vaker het
geval en op zichzelf nog geen reden
om tot ingrijpende veranderingen
over te gaan. Maar als die praktijk in
verhouding tot de wetgeving bezig is
grootscheepse verwarring te stichten
en houvast lijkt te gaan ontbreken
kan de politiek niet langer volstaan
met omtrekkende bewegingen.
Enkele weken geleden is in Zeeland
een themadag gehouden over 'het
verschijnsel euthanasie'. Vier instel
lingen voor maatschappelijk active-
ringswerk namen daartoe het initia
tief omdat zij te maken kregen met
steeds meer vragen, vooral uit de
sectoren gezondheidszorg en hulpver
lening, naar duidelijkheid over ster
vensbegeleiding in verbinding met
het euthanasievraagstuk. De bedoe
ling van de brede discussie was om
het onderwerp uit de sfeer van de
onbespreekbaarheid te halen, mensen
die vaak rechtstreeks met het verlan
gen naar 'een zachte dood' in aanra
king komen een ruggesteun te geven
om met deze problematiek beter om
te gaan. Voor een dergelijke openlijke
benadering is langzamerhand alle
aanleiding. Justitie heeft zich de afge
lopen jaren beziggehouden met een
aantal gevallen waarin euthanasie
was toegepast. Organisaties die zich
beijveren om de actieve euthanasie
onder bepaalde nadrukkelijke voor
waarden uit het strafrecht te halen,
krijgen steeds meer bijval. Onlangs
heeft een staatscommissie een (welis
waar verdeeld) advies uitgebracht
aan de regering over de de normen die
voor wettelijke toelating zouden moe
ten worden gehanteerd. En dan is er
op het politieke veld de voorbereiding
van een initiatief-wetsontwerp van
mevrouw Wessel-Tuinstra (D'66).
Kortom, het vraagstuk is maatschap
pelijk sterk in beweging geraakt. En
de wetgever kan niet achterblijven
daarop te reageren.
Het kabinet-Lubbers is van het
begin af sterk verdeeld geweest
over de vraag of een wettelijke rege
ling met het oog op de toepassing van
euthanasie er nu eigenlijk moet ko
men en welke vormen van levens
beëindiging in deze zin door de over
heid dan moeten worden toegestaan.
De standpunten van WD en CDA
lagen en liggen ver uit elkaar. Deze
patstelling heeft ertoe geleid dat het
kabinet bij de start van het laatste
parlementaire jaar geen enkele toe
zegging kon doen over een politieke
oplossing. In de Tweede Kamer is een
meerderheid voor een wettelijke rege
ling in beginsel aanwezig: WD en
PvdA zullen elkaar inhoudelijk een
heel eind kunnen vinden, het D'66
initiatief-wetsontwerp kan op de
steun van deze twee partijen min of
meer rekenen. Maar voor het zover is
dat dit wetsvoorstel vanuit de Tweede
Kamer zelf aan behandeling toe is
moet eerst in alle duidelijkheid vast
staan dat de beide regeringspartijen
er met elkaar werkelijk niet uitko
men. Premier Lubbers heeft vorige
week een stap gezet, die kon worden
uitgelegd als een poging om enige
beweging in deze gevoelige kwestie te
forceren. PvdA en WD haakten daar
meteen op in en stelden vast dat het
kabinet was opgeschoven („de grens
tussen passieve en actieve euthanasie
gepasseerd"). De CDA-fractie in de
Tweede Kamer liet even snel weten
dat ze aan een regeling op deze basis
nooit zou meewerken.
Toch kan dit niet het eind van het
verhaal zijn. Een volle kabinetspe
riode gepasseerd zonder enig concreet
resultaat en de kans dat de hele
kwestie opnieuw over de verkiezingen
heen wordt getild doet geen recht aan
wat de samenleving van de wetgever
mag verlangen. In het vraagstuk van
de euthanasie ontbreekt het aan dui
delijkheid. En dat begint zich gaande
weg te wreken. De tweespalt waarin
de gezamenlijke kerken zijn terecht
gekomen is er weer zo'n voorbeeld
van. De politiek behoort in zo'n geval
het voortouw te nemen.
vdM.
(Advertentie)
STEUTEL
IHEREN
IMODE
VELE
BEKENDE
MERKEN
PANTALONS/
COLBERTS
-L.
