Start PZC -actie 'Zuinig Stoken'
l/VEEK-UIT
\NEEK-IN
Lagere keuringsleeftijd
voor arbeidsongeschikten
BESTOL
J
BEDRIJVEN CONTACTDAGEN
PROTESTEN UIT HELE WERELD
vandaag
Grivnina
moet uit
Sowjet-Unie
22 23
Betere
keukens
hebben een
beste naam:
Miele.
SGévier
Onverzekerd
Kruisraketten
Nieuwe club
WETSVOORSTELLEN SOCIALE ZEKERHEID
Teken voordat het te laat is
^Westland Utrecht Hypotheekbank
De galg van
Pieter Botha
Zonnige perioden
228e jaargang no. 240
Saterdag 19 oktober 1985
PLANT NU!!
CHINEES BAMBOE-SIERRIET
SPAARAGENTSCHAP WESTLAND/ÜTRECHT
HYPOTHEEKBANK
ASSURANTIEKANTOOR WALCHEREN BV
Miele
Vrijmarkt voor het bedrijfsleven. Ontmoetingsplaats van nieuwe relaties
Droog weer en geleidelijk meer zon.
Zwakke noordenwind. Middagtempe-
ratuur 15 graden. Ook morgen rustig
herfstweer met ochtendmist.
Westhavendijk150. Goes. "7el.0TI00-20AAO
VLISSINGEN - Het is zover! Morgen, zondag
20 oktober, begint de actie 'Zuinig Stoken', die
de PZC het stookseizoen 198511986 organiseert.
Dat gebeurt in samenwerking met de Vereni
ging van Exploitanten van Gasbedrijven in
Nederland (VEGIN) en de NV Provinciale
Zeeuwse Energie-Maatschappij (PZEM). Via
de actie wordt geprobeerd duidelijk te maken
dat besparen op energie (gas én elektriciteit)
nuttig en noodzakelijk is. Nuttig, omdat fossie
le brandstoffen eindig zijn. In heel Zeeland zijn
meterkaarten verspreid, die een belangrijk
hulpmiddel zijn om tot en met zondag 30 maart
1986 - de laatste actiedag - het gasverbruik bij
te kunnen houden. Als eerste actiedaad moet
hanstaande zondagavond de stand van de gasmeter
worden opgenomen. Alléén de kubieke meters; de cijfers
achter de komma (die in een rood hokje staan) kunnen
worden weggelaten. De cijfers moeten onderaanin de
eerste kolom van de meterkaart worden ingevuld. In
totaal dient dat 24 achtereenvolgende zondagen te gebeu
ren.
Met name in de PZC-Vrijdagkrant worden gedurende de
actie tips en informatie over energiebesparing verstrekt.
Vanaf 1 november verschijnt in die krant wekelijks een
tabel, waarin de zogenaamde streefverbruiken staan.
VEGIN en PZEM bepalen dat verbruik onder meer aan de
hand van de gemiddelde etmaaltemperatuur en enkele
andere gegevens. De deelnemers aan de actie 'Zuinig
Stoken' kunnen met behulp van de streekcijfers nagaanof
ze 'beheerst' dan wel 'losbandig' met gasverbruik om
springen.
evige rellen na
xecutie Moloise
(Van onze correspondent
lOHANNESBURG/PRETORIA - De executie van de zwarte dichter Benjamin Moloise
Irijdagochtend heeft tot bloedige rellen geleid in het centrum van Johannesburg. Twee
planke agenten werden neergestoken.
pe weigering van president Botha om
!ratie te verlenen heeft in de hele
kereld felle protesten ontlokt. De ver-
loden zwarte verzetsorganisatie Afri
kaans Nationaal Congres NAC, die
Itrijdt tegen de regering in Pretoria,
lowel als de Organisatie van Afri
kaanse Eenheid OAE riepen de bevol
king in Zuid-Afrika ertoe op de dood
jan Moloise te wreken.
In het centrum van Johannesburg
Braken na afloop van een herden
kingsdienst voor Moloise ernstige rel
len uit. De menigte demonstranten,
pie van circa 500 personen uitgroeide
ot enige duizenden, viel blanke voor
bijgangers aan en plunderde winkels.
Een onbekend aantal mensen raakte
jewond en minstens 10 personen wer
pen gearresteerd. Hoewel er schoten
lijn gehoord, is het niet bekend of er
faardoor slachtoffers zijn gevallen.
re PZC
In Nederland rijdt ongeveer
vijftien procent van de auto
mobilisten onverzekerd.
PAGINA 2
Volgens het kabinet kan het
rakettenverdrag met een een
voudige meerderheid in de
Kamer.
PAGINA 3
Na een conflict in de sportver
eniging Volharding is er een
nieuwe handbalclub opge
richt.
PAGINA 7
Binnen- en buitenland: 2
en 3
Financiën: 5
Sport: 7
Provincie: 9,10,11,13 en 15
Driehonderd jaar na de
herroeping van het Edict van
Nantes of de diaspora van de
Hugenoten Geldropse
avonturen van A,Th. van der
Heijden Renate Rubinstein
over ziek zijn Tibet voelt
zich nog steeds ingelijfd
Nieuwslezer Fred Emmer
verlaat het scherm Radio-
en tv-programma's voor het
weekeinde.
PAGINA 17, 18, 19, 20 en 21
De mijnenerfenis van '40-'45
vormt nog steeds een bedrei
ging voor de scheepvaart op
de Westerschelde De plaat
sing van dorpelbalken in de
pijlerdam: passen en meten
met kolossen PLO-PLF: de
verschillende gezichten van
Arafat Kavels en fabels,
landinrichting in Zeeland
De zachte geneeskunde van
Jack Caluwé.
PAGINA 25, 26, 27 en 29
Ooggetuigen meldden, dat zeker een
demonstrant bloedend op de grond
bleef liggen en door de politie werd
afgevoerd.
De herdenkingsdienst voor Moloise
begon even na het middaguur in het
Khotso-huis van de Zuidafrikaanse
Raad van Kerken (SACC). Een kleine
500 personen waren in de kerk van het
Khotso-huis aanwezig, waar ze wer
den toegesproken door de secretaris
generaal van de SACC, dominee
Beyers Naude, die een boodschap van
de vrouwenliga van het ANC voorlas.
Ook de moeder van Benjamin Moloise
sprak de aanwezigen toe. Ze zei in een
korte, emotionele rede, dat ze in deze
moeilijke uren gelukkig niet alleen
was.
De belangrijkste en meest verrassen
de spreekster was evenwel Winnie
Mandela, de vrouw van de tot levens-
Foto van de gisteren opgehangen
Benjamin Moloise zoals te zien op een
pamflet van de verboden zwarte ver
zetsbeweging ANC.
lang veroordeelde ANC-leider Nelson
Mandela. Winnie Mandela, die in
Zuid-Afrika is veroordeeld tot maat
schappelijk isolement en zonder toe
stemming van de autoriteiten haar
huis niet mag verlaten, was ook reeds
's ochtends vroeg voor de gevangenis
in Pretoria verschenen, waar Moloise
werd terechtgesteld. Ze zei toen, dat
ze namens het ANC de moeder van
Moloise kwam troosten.
Mevrouw Mandela stoorde zich ook 's
middags in het geheel niet aan de
haar opgelegde vrijheidsbeperking,
die reeds meer dan acht jaar van
kracht is. Ze riep de aanwezigen in
haar eerste publieke toespraak op„
ten minste tien jaar de handen ineen
te slaan om het immorele bewind in
Pretoria te bevechten". De menigte
riep leuzen als „Leve Mandela en
macht aan het volk".
Ook in Kaapstad en omgeving was
het vrijdag onrustig. Duizenden jon
geren, vooral kleurlingen, demon
streerden in de wijk Athlone, waar de
afgelopen dagen minstens zes jonge
ren in koele bloede werden doodge
schoten door de politie.
Gistermorgen rond 7 uur vond in de
gevangenis van Pretoria de executie
plaats van de met het verboden ANC
sympatiserende Benjamin Moloise.
Moloise werd beschuldigd van de
moord op een zwarte politieman,
maar heeft dat steeds ontkend.
Een uur eerder arriveerde de moeder
van Moloise met twee andere familie
leden bij de poort van de gevangenis.
Zij werden echter door de politie
weggestuurd.
Om 7 uur probeerde de moeder van
Benjamin opnieuw naar de gevange
nis te gaan. Door een groep van tien
agenten met honden werd zij echter
tegengehouden.
Zie ook pagina 3)
In het winkelcentrum van Johannesburg kwam het gisteren tot hevige
straatgevechten. Een nog onbekend aantal blanken werd door zwarte
demonstranten aangevallen. Deze blanke probeert zich rennend in veiligheid
te brengen. Het leger werd te hulp geroepen om het plunderen van de winkels
tegen te gaan.
MIDDELBURG Dr. Lodewijk van den Berg (rechts),
Sluiskillenaar van geboorte en eerste austronaut van
Nederlandse afkomst, overhandigde vrijdag in het
provinciehuis in Middelburg de Zeeuwse vlag aan
commissaris van de koningin dr. C. Boertien. Van den
Berg nam de vlag eind april dit jaar mee op zijn reis
naar het veer Spacelab 3. Midden op de foto staan twee
zusters van Van den Berg. (Zie ook pagina 9)
DEN HAAG (ANP) Anders dan tot
voor kort de bedoeling was zullen
arbeidsongeschikten boven de 35
jaar niet op hun uitkering gekort
worden. Jongere arbeidsongeschik
ten zullen gekeurd worden om te
bepalen in hoeverre zij nog in staat
zijn om te werken zodat bepaald kan
worden in welke mate zij voor de
(lagere) werkloosheidsuitkering in
aanmerking komen. De leeftijdsgrens
was in eerdere plannen op 50 jaar
gesteld. Arbeidsongeschikten boven
de 50 jaar waren al in de oorspronke
lijke kabinetsvoorstellen van deze
keuring uitgezonderd.
DEN HAAG (ANP) - De Russi
sche dissidente Irina Grivni
na heeft het staatsburger
schap van de Sowjet-Unie
verloren en moet voor 30 ok
tober met haar gezin het land
hebben verlaten. Dit heeft de
Boekovski-stichting vrijdag
vanuit Moskou vernomen.
Irina Grivnina is van plan
naar Nederland te komen. Zij
noemde de beslissing van de
Russische autoriteiten onge
looflijk. „Ik geloof het pas
wanneer ik op Schiphol sta",
aldus de dissidente.
Irina Grivnina heeft de afgelo
pen tweeënhalf jaar geijverd
voor een uitreisvisum.
Dit blijkt uit de wetsvoorstellen voor
een nieuw stelsel van sociale zeker
heid die het kabinet vrijdag bij de
Tweede Kamer heeft ingediend. Het
gaat hierbij om reeds bekende veran
deringen in de werkloosheids- en ar
beidsongeschiktheidswetten, waar
van het de bedoeling is dat zij op 1 mei
1986 ingaan.
Ondanks kritiek handhaaft het kabi
net formeel voorlopig nog zijn voor
stel de werkloosheidsuitkeringen - in
eerste instantie 70 procent van het
laatstverdiende loon - in halfjaarlijkse
stappen te laten aflopen tot het ni
veau van 70 procent van het mini
mumloon. Het kabinet geeft daarbij
wel de voorwaarden aan waaronder
(Advertentie)
Zeer geschikte afraste
ring (ca. 272 m. hoog).
Stuur f25,- betaalkaart
of op giro 4439412 voor
5 proefexemplaren v.
2'/2 m. lengte met plant
beschrijving. Of... 25
stuks f 100,-, per 100
f350,-. Franco thuis,
betaling bij ontvangst.
Kwekerij Sijsenaar,
Rijksweg t/o Motel bii
verkeerslichten, Pb. 7,
5390 AA Nuland, Nbr.
04102-2167-2425.
(Advertentie)
(Advertentie)
MODE VOOR MANNEN
Korte Kerkstr. 9, Goes, 01100-31112
sweatshirt in rood,
geel, kobalt, rose,
zwart en turquoise
Dubbelstof kwaliteit
Maten S-M-L
Winkelprijs 44.95
alléén vandaag
voor slechts
Middelburg - Markt 45
(naast de NMB) tel. 01180 - 29911
donderdag koopavond tot 21.00 uur
(Advertentie)
(Advertentie)
(Advertentie)
Vandaag staan mensen van het KKN voor de
laatste keer op de markt, bij het winkelcentrum en
de andere bekende plaatsen. Daar kunt u tekenen
tegen de kruisraketten.
KomiteeKruisraketten Nee. Tel. 020-238672
Giro: 77555 Amsterdam.
(Advertentie)
DINSDAG WOENSDAG
OKTOBER
14.00-22.00
OKTOBER
14.00-22.00
Vanaf 21 oktober 1985 bent u voor alle spaar- en
beleggingsprodukten van Westland/Utrecht Hypotheek
bank van harte welkom bij Assurantiekantoor Walcheren
bv te Middelburg.
OokVoor de verzilvering van uw pandbrieven, pand
briefbiljetten e.d. kunt u hier voortaan terecht. Het volle
dige adres luidt: Assurantiekantoor Walcheren bv,
St. Pieterstraat 1, 4331 ET Middelburg. Telefoon:
01180-16256.
Zuidvlietstraat 75, Goes, Tel. 01100-12420
Openingstijden toonzaal
werkdagen van 09 00- 12 00 u
13 00- 17 00 u
donderdagavond van 19 00-21 00 u
zaterdags van 09 30-12.30 u
Miele Keukens
VV'
de Tweede Kamer de halfjaarlijkse
verlaging zou kunnen schrappen.
De WW-uitkering gaat afhankelijk
van de leeftijd variëren van een half
jaar tot maximaal vijf jaar.
Het schrappen van de halfj aarlij kse
verlaging van de WW-uitkering zou
financieel kunnen worden gecompen
seerd door de uitkering voor werklo
zen tussen 23 en 57,5 jarigen met een
half jaar te bekorten. Dat levert 445
miljoen gulden op. Vergeleken bij de
oorspronkelijke voorstellen blijft er
dan nog een extra uitgavenpost van
545 miljoen gulden over.
Premier Lubbers zei vrijdag op zijn
persconferentie dat hiermee de grens
wel is bereikt.
(Zie ook pagina 3).
Met een nieuw staaltje
van verkramptheid en
uitdagend gedrag heeft het
.i.... - Zuidafrikaanse bewind-Bo-
tha zijn visitekaartje aan de
eigen zwarte bevolking en aan de
buitenwereld afgegeven. Gistermor
gen in alle vroegte werd in de centrale
gevangenis van Pretoria de ter dood
veroordeelde dichter en ANC-vrij-
heidsstrijder Benjamin Moloise opge
hangen. Twee maanden geleden nog
kon voltrekking van het doodvonnis
op het laatste nippertje worden tegen
gehouden. Mede onder invloed van
sterke internationale druk schortte
het hooggerechtshof de executie op:
de raadslieden van Moloise hadden
nieuw bewijsmateriaal op tafel ge
bracht over de betrokkenheid van de
verdachte bij de moord op een veilig
heidsagent in 1982. Ditmaal was er
voor Moloise geen redden meer aan.
President Botha gooide alle verzoe
ken om gratie in de prullenmand.
Voor scherpe protesten tegen deze
ophanging, afkomstig uit de hele we
reld, was hij volstrekt ongevoelig. En
met juist deze nieuwe omstreden be
slissing haalde hij bewust een volgen
de golf van geweld in Zuid-Afrika over
zich heen. De verboden bevrijdingsbe
weging ANC heeft al vanuit haar
hoofdkwartier uit Lusaka in het buur
land Zambia laten weten dat de dood
van Moloise „tot in alle hoeken van
Zuid-Afrika zal worden gewroken".
Olie op het vuur dat in het land van de
'apartheid' steeds sneller om zich
heen grijpt.
Trouwens, niet alleen Moloises
dood aan de galg tekent de sfeer
van het almaar knellender isolement
waarin de blanke minderheidsrege
ring van president Pieter Botha is
terechtgekomen. Bij hardhandig op
treden van in het nauw gedreven
politie worden dag voor dag in Zuid-
Afrika zwarte demonstranten en orde
verstoorders standrechtelijk neerge-
kogeld. De staat van beleg in grote
delen van het land, nu al weer maan
denlang van kracht, is een mislukking
geworden. De onbeperkte bevoegdhe
den van leger en politie hebben ertoe
geleid dat alles wat aan protest tegen
Pretoria's beleid maar even de kop
opsteekt, onmiddellijk wordt neerge
slagen. Voor het oog van de wereld
probeert Botha even wreedaardig als
kunstmatig de schijn op te houden
dat het zwarte verzet en de onrust in
het land onder controle zijn. Wie even
goed kijkt naar wat er aan de gang is
weet dat het tegendeel het geval is.
Begrafenissen en dodenwakes zijn
vaak nog de enige momenten die
kunnen dienen als uitlaatklep van
protest tegen opnieuw slachtoffers
van het geweld. Met traangas en
wapenstok worden ze uiteengedreven.
In Zuid-Afrika krijgt de diepe haat
over en weer volop kans om te rege
ren.
Toch kan het bewind van Botha
niet verhinderen dat de zwarte
verzetsbeweging in de machtsverhou
dingen een duidelijke rol gaat spelen.
Het ANC (van de gevangen gehouden
leider Nelson Mandela en de nu ter
dood gebracht Moloise) wordt als ge
sprekspartner over de toekomst van
Zuid-Afrika serieuzer genomen dan
ooit eerder het geval is geweest. Meer
dan 25 jaar geleden werd het ANC
officieel verboden verklaard. De laat
ste tijd begint in verschillende gele
dingen van blank Zuid-Afrika het
besef door te dringen dat het ANC als
politieke factor voor straks niet lan
ger buiten de deur kan worden gehou
den. Een maand geleden hadden pro
minente zakenlieden uit Zuid-Afrika
een ontmoeting met de leiding van
het zwarte verzet. Vorig weekeinde
reisde de blanke oppositieleider Van
Zyl Slabbert naar Lusaka voor een
gesprek met het ANC. En sinds kort
zijn er zelfs plannen onder invloedrij
ke studentenleiders van de universi
teit van Stellenbosch om gesprekken
op gang te brengen met de jeugdliga
van het ANC. Vertegenwoordigers
van de universiteit die model staat
voor het nationalisme van de blanke
Afrikaander. De universiteit ook waar
veel vooraanstaande politieke figuren
van het blanke bewind ooit hun scho
ling hebben gehad.
Maar intussen - terwijl er nog wel
degelijk ruimte is voor een dia
loog - bruuskeert Botha de internatio
nale publieke opinie en legt hij in
eigen land de lont steeds dichter bij
het kruitvat. De verontwaardiging
over de terechtstelling van Moloise is
groot. Van overal kwamen gisteren de
protesten op de Zuidafrikaanse am
bassades binnen. En de bezorgdheid
over een bloedbad in reactie op deze
executie groeit met de dag. De rellen
die meteen in tal van Zuidafrikaanse
steden uitbraken duiden erop dat die
vrees niet ongegrond is. „Een verzoe-
ningsgebaar van de regering wordt zo
langzamerhand een wanhopige nood
zaak", schreef de Zuidafrikaanse
krant de Johannesburg Star op de
dag vóórdat het doodvonnis aan Moi-
loise werd voltrokken. Botha denkt
nog steeds in een positie te zijn daar
anders over te kunnen oordelen. De
vraag is hoe lang hem dat voordeel
nog zal worden gegund.
vdM.
Opheffing Rijnmond Minister
Rietkerk (Binnenlandse Zaken) heeft
vrijdag het wetsontwerp tot opheffing
van het Openbaar Lichaam Rijnmond
per 1 januari 1986 bij de Tweede
Kamer ingediend. Dit heeft een
woordvoerder van het departement
meegedeeld. Het ligt nog steeds in de
bedoeling Rijnmond op 1 januari 1986
op te heffen, taken, middelen en per
soneel naar de provincie Zuid-Hol
land over te hevelen.