Rekenkamer: marinetop legde
rookgordijn in Walrus-zaak
Nationale ombudsman:
fouten rond superheffing
Soetendorp roept
op tot solidariteit
Kamer en kabinet met
elkaar in conflict
Thee en mayonaise goedkoper
UW WITSTE WAS,
NU OOK GRATIS DE ZACHTSTE.
VAN X9S VOOR 5.99
wasmiddel
Gezondheidsonderzoek naar voeding minima
PZC/ binnen-buitenland
INFORMATIE ONVOLDOENDE DOORGEGEVEN
Voorstel tot
verhoging
van loongrens
liekenfonds
Wetsvoorstel
ifschaffing van
bordeelverbod'
Twee jaar cel
voor aftuigen
van leraar
ONZE WEEKAANBIEDING:
Wit-
ER GAAT HEEL WAT GEBEUREN BU JAC. HERMANS
Aardbeving
Mensen in Nood Helpt!
in
Giro 1111222 Den Bosch
Mexico!
JEUGDHULP VERLENING
VOORKEURMERK WITWASMIDDEL (PAK 2 KG) A 5,99
NU MET VOORKEURMERK
WASVERZACHTER (FLACON 1500 ML) A 1.99 GRATIS.'
Wasverzachfó
Geestelijk
Kwijtschelden
llNSDAG 24 SEPTEMBER 1985
)EN HAAG (GPD) - De politiek dient een betere greep op de marine te krijgen. Aanwijzingen
n richtlijnen over verantwoordelijkheid bij materieelprojecten moeten worden verscherpt.
Iet beheer van nieuwbouwprojecten is bij de marine op ondoorzichtige wijze geregeld.
pat schrijft de Algemene Rekenka-
ner in het verslag over de Walrus-
iffaire, de beide nieuwe onderzeebo-
en van de marine, die een half miljard
gulden duurder uitkwamen dan in
978 aan het parlement werden ge-
neld. Oorzaak: de top van de marine,
■erenigd in de Admiraliteitsraad,
leeft informatie over dit project bin-
ïenskamers gehouden of op onvolle-
iige wijze aan de politieke leiding
ioorgegeven.
Ie Rekenkamer stelt niet vast dat de
jolitiek verantwoordelijken in ver-
ichillende kabinetten die zich sinds
973 met de Walrus hebben bezigge-
ïouden, hebben gefaald. Maar uit het
■erslag blijkt wel, dat de defensiebe-
rindslieden uit het kabinet-Van Agt 1
minister Kruisinga, in die functie al
inel opgevolgd door Scholten, en de
itaatssecretaris materieel Van Eeke
en) de vinger onvoldoende aan de
ids hielden en mede daardoor de
Carrier onjuist hebben ingelicht over
iet project.
Ie Walrus-affaire heeft inmiddels al
eleid tot een reorganisatie van de
narinetop. Ook heeft De Ruiter deze
:n andere financiële tegenvallers bij
ie marine verwerkt in correcties op de
narineplannen tot 1993. Van PvdA-
iijde is al te kennen gegeven dat in
iet komende parlementaire debat
iver het rapport van de Rekenkamer
moral de positie van Van Eekelen
thans staatssecretaris van buiten-
andse zaken) ter discussie zal worden
;esteld.
De bevindingen van de Rekenkamer
romen overeen met de Walrus-rap-
xirtage die defensieminister De Rui-
;er en staatssecretaris Van Houwelin-
;en (materieelzaken) het afgelopen
aar aan de Tweede Kamer hebben
rerstrekt. Het Rekenkamerrapport
ichter is veel gedetailleerder en toont
jan dat de Admiraliteitsraad vanaf
1975 doelbewust met te lage kostenra
mingen heeft gewerkt voor een geheel
neuw type onderzeeboot, terwijl naar
Duiten toe werd vastgehouden aan
:en verbeterd versie van de bestaande
Zwaardvisklasse.
Uit het onderzoek van De Rekenka
mer blijkt, dat de marinetop tijdens
het kabinet-Den Uyl ('73-'77) de bouw
stenen heeft gelegd voor het latere
Walrusontwerp. De bewindslieden
van toen (Vredeling en Stemerdink,
PvdA) stelden een beslissing over de
vervanging van vier drie-cylinderbo-
ten van de Dolfijn- en Potvisklasse
door de Walrus jaar na jaar uit. Zij
wilden het onderzeebotenbestand
zes) het liefst inkrimpen.
Toen Kruisinga (CDA) en Van Eeke
len (VVD) aantraden wist de marine
sijn wensen door te drukken. Van
Eekelen heeft daarbij een grote rol
gespeeld. De Kamer stemde in met
het in Nederland bouwen van de
IWalrusserie.
Op dat moment zijn de al onder het
kabinet-Den Uyl geraamde kosten
van 245 miljoen opgelopen naar
f 460 miljoen. Dat bedrag wordt „ge
corrigeerd" tot 425 miljoen en aan de
tamer gerapporteerd.
Het situatierapport over de Walrus-
VMSTELVEEN (ANP) - De commissie
verzekerden van de Ziekenfondsraad
leeft voorgesteld de loongrens voor
iet verplichte ziekenfonds per 1 ja-
ïuari 1986 te verhogen tot 48.500
(lilden. Op het ogenblik zijn werkne
mers met een salaris van minder dan
8.100 gulden per jaar verplicht ver
zekerd bij het ziekenfonds. De Zie-
tenfondsraad stelt donderdag een
'dvies over de loongrens vast.
3e grens wordt jaarlijks aangepast
net de stijging van het loonindexcij-
er in de twaalf maanden voorafgaan-
ie aan 31 juli. Dat percentage is dit
teer iets meer dan 0,86.
3e datum waarop wordt vastgesteld
>f iemand het volgende jaar verplicht
'erzekerd is, is 1 november. De stij
ging van het loonindexcijfer tussen 1
povember 1984 en 1 november 1985
vordt geraamd op 1,47 procent, zodat
ie verhoging van de loongrens daarbij
ichterblijft. Dit heeft tot gevolg, dat
iet aantal verplicht verzekerde werk-
lemers met ongeveer 10.000 (plus
5.000 medeverzekerden) zal dalen,
iet maximum premiedagloon, het
oon waarover maximaal premie moet
Vorden betaald, is 85 procent van de
loongrens. Dit betekent voor 1986 een
fiaximum premiedagloon van 159
tuiden.
3EN HAAG (ANP) - Minister Kort-
ials Altes van justitie heeft maandag
'ij de Tweede Kamer een wetsvoor-
'tel gedaan dat beoogt het „bordeel
verbod" af te schaffen.
3p afschaffing van dit verbod dringen
ooral de grote gemeenten in ons land
O geruime tijd aan omdat ze dan een
neer gestructureerd prostitutiebeleid
vunnen voeren, waarbij ook rekening
ian worden gehouden met de veilig-
ieid en de gezondheid van de prosti-
uees.
iet bordeelverbod verhindert de ge-
neenten tippelzones aan te wijzen en
lestemmingsplannen zo te wijzigen
lat bij voorbeeld „sexboten" en sex-
luizen erin opgenomen kunnen wor-
ien. Nu moeten de gemeentebesturen
ich behelpen met hetgedogen" van
irostitutie.
sen dat Van Eekelen mei 1978 van de
marine krijgt en doorstuurt naar de
Kamer geeft echter een volledig verte
kend beeld van de werkelijke situatie.
De kostenstijging wordt op het conto
van „tegenvallers in de technologie
sfeer" geschreven, maar is in feite het
gevolg van financieel wanbeheer bij
de marine, gepaard gaande met hoge D pflCtiPV
eisen aan het nieuwe materieel. Bo-
vendien wordt niet, zoals aan de Ka
mer gemeld, gewerkt met bestekklare
tekeningen, maar moest men „ont
werpend gaan bouwen".
tenstijgingen als geheel blijken dan
niet meer, zoals in voorgaande jaren,
met begrotingstechnisch kunst- en
vliegwerk, weg te poetsen. Van Hou-
welingen meldde toen aan de kamer
dat de kosten boven de 900 miljoen
kwamen.
Dat leidt in de jaren daarna tot voort
durende kostenverhogingen, zonder
dat politieke leiding en kamer inzicht
krijgen in de zaak. Enerzijds door de
vele politieke wisselingen in korte tijd
(de kabinetten Van Agt 2 en 3, ge
volgd door het kabinet-Lubbers), an
derzijds doordat de marine geen 'to
taalplaatje' verstrekt.
Aan die situatie komt eerst in 1984,
onder het bewind van De Ruiter en
Van Houwelingen, een einde. De kos-
De PvdA meent dat staatssecretaris
Van Eekelen (buitenlandse zaken)
alsnog verantwoording dient af te
leggen voor zijn optreden in de Wal
rus-affaire.
In een reactie op het rapport sugge
reert defensiespecialist Harry van den
Bergh, dat Van Eekelen zou moeten
aftreden omdat hij destijds, zoals uit
het onderzoek van de Rekenkamer
blijkt, de Tweede Kamer fout heeft
ingelicht.
Hij zal vandaag een Kamerdebat aan
vragen over de uitkomsten van het
onderzoek van de Rekenkamer.
De WD richt zijn kritiek op de voor-
(Advertentie)
Onder vermelding van Mexico
DEN HAAG (GPD) - De Nationale
Ombudsman dr. J. F. Rang vindt dat
de minister van landbouw en visse
rij, Braks, bij de invoering van de
zogenaamde 'superheffing' op teveel
geproduceerde melk op verschillen
de punten niet juist gehandeld heeft.
Rang accepteert dat de minister tus
sen 'twee kwaden' moest kiezen, ge
zien de haast die met de invoering
gemaakt moest worden. „Maar de
geboden spoed kan de gemaakte fou
ten in de uitvoering niet rechtvaardi
gen", aldus de Nationale Ombuds
man.
Rang kritiseert in een rapport onder
meer de vele wijzigingen in de be
schikking - zes keer in zeseneenhalve
maand - „waardoor voor de betrok
ken veehouders het zicht op de rege
ling ernstig bemoeilijkt werd". Boven
dien is de voorlichting te laat op gang
gekomen.
De informatie over de beroepsmoge
lijkheden was volgens Rang niet vol
ledig, terwijl de vertraging bij de
AMSTERDAM (ANP) - Vanwege de grote belangstelling vanuit vooral de
Verenigde Staten voor het boek 'Wandelingen door joods Amsterdam' is
er een Engelstalige versie van verschenen. Maandag werd het eerste
exemplaar van deze editie, getiteld 'A Guide to Jewish Amsterdam', in het
Joods Historisch Museum te Amsterdam overhandigd aan de Ameri
kaanse ambassadeur, dhr. L. Paul Bremer III lm). Naast hem de
schrijvers: Jan Stoutenbeek en Paul Vigeveno Ir).
AMSTERDAM (ANP) - Solidariteit
met de joden in de Sowjet-Unie is
thans noodzakelijker dan ooit.
De emigratie van joden die het land
willen verlaten heeft een drama
tisch dieptepunt bereikt van nog
geen duizend het afgelopen jaar,
waarbij het beeld van dit jaar niet
beter zal zijn, tegenover 51.000 in
het „topjaar" 1979. Als het in dit
tempo doorgaat zal er 400 jaar voor
nodig zijn voordat de 400.000 joden
die dat willen, de Sowjet-Unie heb
ben verlaten.
Dit zei rabbijn A. Soetendorp
maandag op een persconferentie in
Amsterdam in verband met de bij
eenkomst „Vrijheid voor de joden
in de Sowjet-Unie", van het Solida-
riteitscomité voor de joden in de
Sowjet-Unie op 1 oktober in de
hoofdstad.
gangers van Scholten en Van Eekelen,
het PvdA-duo Vredeling-Stemerdink.
Door gebrekkige besluitvorming heeft
de marine gepoogd een eigen beleid te
forceren, aldus WD-defensiewoord-
voerder Jan Dirk Blaauw.
Volgens Blaauw had de informatie die
nu door de Rekenkamer is verstrekt,
ook van minister De Ruiter kunnen
komen. Bovendien moeten er naar
zijn mening organisatorische veran
deringen op het departement worden
doorgevoerd, die de politiek een bete
re greep op de krijgsmachtdelen moe
ten geven.
Het CDA wildee gisteren nog geen
reactie geven.
behandeling jegens betrokkenen
„niet behoorlijk" wordt genoemd.
In een toelichting zegt Rang „de
indruk te hebben dat het niet is
uitgesloten dat melkveehouders op
hogere kosten zijn gekomen dan be
leidsmatig is bedoeld" als gevolg van
de onduidelijkheid rond de superhef
fing, die vorig jaar april is ingevoerd.
Overigens zegt mr. Rang niet bevoegd
te zijn te oordelen over internationaal
EG-beleid en over algemeen verbin
dende voorschriften zoals die inzake
de superheffing. Zijn kritiek geldt
slechts de uitvoering.
Het ministerie van landbouw en visse
rij ziet in het rapport geen afwijzing
van zijn beleid en de gekozen uit
gangspunten inzake de Beschikking
Superheffing. Wel erkent het dat het
een aantal zaken met meer voortva
rendheid had kunnen aanpakken.
Voor het Landbouwschap kwam het
rapport nauwelijks als een verrassing.
Een woordvoerder noemde de conclu
sies van Rang niet nieuw.
DEN BOSCH (ANP) - De rechtbank in
Den Bosch heeft maandag de 18-
jarige H.E. uit Den Bosch conform de
eis van de officier van justitie veroor
deeld tot een gevangenisstraf var
twee jaar.
De Bosschenaar mishandelde in
maart van dit jaar samen met een
16-jarige plaatsgenoot een 22-jarige
leraar uit Eindhoven. De 16-jarige was
bang dat hij wegens zijn slechte
Kerstrapport van de scholengemeen
schap in Eindhoven zou worden ge
stuurd. Hij koesterde haatgevoelens
ten opzichte van de leraar, die hij
daarvan de schuld gaf.
De twee jongens reisden per trein van
Den Bosch naar Eindhoven en namen
daar een taxi naar de flat van hun
leraar. Eenmaal binnen probeerden
de jongste de leraar te bedwelmen
met een zakdoek met chloroform. De
18-jarige Bosschenaar sloeg het
slachtoffer tegen de grond, waarna de
jongste, naar hij later zelf verklaarde,
zijn zelfbeheersing verloor. Hij takel
de zijn leraar toe met een mes, een
priem en een ijzerzaagje. De leraar,
die na tien weken weer voor de klas
stond, verklaarde tegenover de politie
dat zijn belager geen opvallende pro
bleemleerling was. Hij kon zich van
het gebeurde niet meer herinneren
dan dat de twee binnengekomen wa
ren.
Sift
t 1
AMSTERDAM (ANP) - Van links af een korte coupe zonder permanent, idem maar lang en kort met permanent,
de nieuwe haarmodelijn voor deze herfst en winter, zoals maandagmorgen in Amsterdam gepresenteerd door de
Nederlandse afdeling van het Syndicat de la Haute Coiffure Frangaise.
DEN HAAG (GPD) - De tegenstellin
gen over de regeling van het 'jeugd
welzijn' tussen de grote meerderheid
van de Tweede Kamer en het kabinet
zijn maandagavond uitgegroeid tot
een conflict. De staatssecretarissen
Korte-Van Hemel (justitie) en Van
der Reijden (WVC) zullen een motie
aan het voltallige kabinet voorleg
gen.
Zo ongeveer de hele Kamer wenst een
alomvattend plan met financiering
voor alle vormen van jeugdhulpverle
ning. Dat lieten de woordvoerders der
fracties vorige week maandag tijdens
een vergadering van de bijzondere
commissie jeugdwelzijn al weten.
Maar de bewindslieden zeiden daar
aan niet te kunnen voldoen. Op korte
termijn kan het hele bestel niet via de
rijksbegroting worden gefinancierd.
Het kan wel geleidelijk, maar niet
meteen, omdat dan wordt te veel
wordt vooruit gelopen op de verande
ringen in het ziektekostenstelsel, ar
gumenteerde Van der Reijden her
haaldelijk. En hij en zijn collega Korte
ontkenden via het indienen van een
concept-voorontwerp Jeughulpverle-
ningswet een 'alibi' te hebben ge-
AMSTELVEEN (ANP) - Een pakje thee wordt woensdag
tien tot achtentwintig cent goedkoper. De prijsverlaging
hangt af van de soort thee en van de inhoud van de
verpakking.
Een doosje theezakjes zal gemiddeld twintig cent in prijs
omlaag gaan, zo heeft de Vereniging van Nederlandse
Koffiebranders en Theepakkers maandag bekend ge
maakt. Mayonaise, fritessaus en slasaus worden uiterlijk
14 oktober goedkoper. Afhankelijk van het percentage olie
dat zij bevatten bedraagt de prijsverlaging voor de
consument 23 tot ongeveer zeven cent per verpakking van
500 ml. Ook andere oliehoudende produkten worden
goedkoper.
kweekt om hun eigen gang te gaan.
Decentralisatie van de voorzieningen
kan ook pas in fasen.
Eerder was beloofd dat voor alle be
staande jeugdvoorzieningen een af
zonderlijke wettelijke regeling zou ko
men. Plotseling bleken daarvan delen
uitgezonderd te worden.
Die 'draai' nam de Kamer niet, ook
maandag werd dit duidelijk. Kinder
tehuizen, psychiatrische klinieken en
medisch opvoedkundige bureaus mo
gen niet worden uitgesloten van het te
maken samenhangende stelsel, zo
oordeelde men. Deze volharding re
sulteerde in een motie van PvdA,
CDA, D'66 en PSP, waarin werd geeist
dat de regering van haar standpunt
zou afzien.
Er moet een uniform systeem van
planning en begrotingsfinanciering
komen voor alle voorzieningen, aldus
deze motie. Het concept-wetsont
werp Jeugdhulpverlening moet ver
dwijnen en plaats maken voor een
echt wetsvoorstel waarin de geuite
wensen zijn verwerkt. Dan wel be
staat de mogelijkheid de gewenste
opzet in te brengen in de ontworpen
Welzijnswet.
Advertentie
"MAX. 2 AANBIEDINGEN PER KLANT
Synthetisch wssfrjfckW mei bteetewkkW
Jnho«f2CX)Üg
•MlSOOalt (ifpM
•(OF IPV WASVERZACHTER HET
VERVANGENDE GElOBEORAG A 1.00)
AANBIEDING GELDIG I'M ZATERDAG
28 SEPTEMBER 1985
39
DEN HAAG (GPD) - De dagelijkse
uitgaven aan voeding zijn in zoveel
huishoudens met niet meer dan één
minimum-inkomen zo laag dat meer
onderzoek naar de gezondheidstoe
stand in die huishoudens hoognodig
lijkt.
Tot die aanbeveling komen budget
adviseur mevrouw drs. R. A. Schor-
tinghuis en de hoogleraar in de econo
mische psychologie aan de Erasmus-
universiteit in Rotterdam, prof. dr. W.
F. van Raay.
In hun rapport 'Rondkomen of tekort
komen' komen zij tot de „verontrus
tende constatering" dat in de helft
van de huishoudens die zij in hun
onderzoek betrokken, de dagelijkse
uitgaven aan voeding lager waren dan
de bedragen die instellingen als het
Voorlichtingsbureau voor de Voeding
als minimum aangeven. Het landelij
ke onderzoek werd gehouden onder
honderd huishoudens met een mini-
mum-inkomen. Het resultaat is maan
dag gepresenteerd.
De onderzoekers achten het belang
rijk om na te gaan wat de gevolgen
voor de gezondheid zijn van langdurig
gebruik van kwalitatief onvoldoende
voeding. Men trof één huishouden aan
waarin aan het eind van de maand
alleen nog wat ingrediënten voor pan
nekoeken in huis zijn of een week lang
droge spaghetti wordt gegeten.
Schortinghuis en Van Raay vinden
onderzoek naar de geestelijke ge
zondheid van de mensen overigens
misschien nog wel noodzakelijker
dan een controle van hun lichamelij
ke gesteldheid.
„Het is namelijk opgevallen dat bij
zeer veel geïnterviewden sprake was
van pessimisme, gefrustreerdheid, on
verschilligheid en toename van ver
bittering alsmede het gevoel dat men
geïsoleerd raakt. Een enkele keer
werd zelfs onverholen agressiviteit
aangetroffen, aldus het rapport.
Het rapport pleit voor het invoeren
van een vak 'consumenten-onderwijs'
in de eerste jaren van elke vorm van
voortgezet onderwijs. Daarin zouden
de nieuwe generaties wegwijs moeten
worden gemaakt op punten als het in
de gaten houden van het huishoud
boekje. Mensen die een extraatje het
hardst nodig hebben, bleken vaak het
minst op de hoogte zijn van waar ze
recht op hebben. Zelfs het tamelijk
ingeburgerde begrip huursubsidie
bleek lang niet overal bekend.
Van Raay en Schortinghuis staan
afwijzend tegenover het kwijtschel
den van schulden van mensen met
een minimum-inkomen.
„Dat zou een beloning zijn voor ver
keerd gedrag en het zou oneerlijk zijn
tegenover mensen die wel oppassen ol
proberen een schuld toch af te los
sen".
Ook wat dat betreft zou huishoud- en
consumentenonderwijs in de eerste
jaren van elk voortgezet onderwijs
zijn nut kunnen afwerpen, menen de
onderzoekers.
Het onderzoek van Schortinghuis is
meer of minder een vervolg op de
inkomensenquete die de dagbladen
verenigd in de Gemeenschappelijke
Pers Dienst, eind 1983 hebben gehou
den. Na dat GPD-onderzoek ontstond
er een nieuw initiatief omdat „lang
niet alle groepen van de minima ver
tegenwoordigd waren", aldus nu het
nieuwste rapport.
Aan de enquête van Schortinghuis en
Van Raay heeft in ieder geval 30
procent etnische minderheden deel
genomen.
De financiële positie van minima die
tot de etnische minderheden behoren,
staat extra onder druk. De band met
achtergebleven familieleden en hun
door de islamitische cultuur ingege
ven levenswijze betekenen een extra
belasting van het toch al minimale
budget, zo blijkt uit „Rond komen ol
tekort komen".
