IN DE VRIJDAGKRANT:
Benzine morgen twee cent duurder
TWEEVERDIENERS STERK ACHTERUIT
Winkelstad
Goes
Vendex weert produkten
Zuid-Afrika uit winkels
TEL WERK
Raketverdrag voor
minstens vijf jaar
Bedrijfsleven Z.-Afrika
praat met het ANC
Londen wijst Russen uit
na overlopen KGB-chef
Verdere groei
in- en uitvoer
vandaag
Werkloosheid
dag van het paard
Klappen
Belastingen
CONFLICT IN KABINET
VOORSTEL AFSCHAFFING PASJESWETTEN
Bijstand
A mbulancedienst
Grote vangst
Pasje-wetten
Grand Prix
Later opklaringen
!28e jaargang no. 216
Vrijdag 13 september 1985
Speurder in het hotel!
vrijdagkrant
)EN HAAG (GPD) - Mensen met een modale uitkering (40.000 gulden) gaan er ongeveer 59
ulden netto per maand op achteruit wanneer volgend jaar het nieuwe stelsel van sociale
verzekeringen wordt ingevoerd. De hogere uitkeringen gaan fors omlaag, tot 800 gulden per
maand minder dan nu het geval zou zijn. Tweeverdieners kunnen als gevolg van de
telselherziening zelfs 995 tot 2080 gulden per maand minder ontvangen. Dit blijkt uit een
lotitie die staatssecretaris De Graaf gisteren heeft verstuurd naar de Sociale Verzekerings
rad en Eerste en Tweede Kamer.
Morgen,
zaterdag 14 sept.
Gezelligheid
op de koop toe!
DEN HAAG (GPD) - In het
verdrag met de Verenigde
Staten over de plaatsing
van kernwapens wordt een
opzegtermijn van minstens
vijf jaar opgenomen. Bin
nen het kabinet gaan ook
stemmen op voor een ter
mijn van zeven jaar. Daar
mee moet worden voorko
men dat het verdrag binnen
een kabinetsperiode (vier
jaar) opgezegd kan worden.
De lange opzegtermijn is bedoeld
om de PvdA de wind uit de zeilen te
nemen. De grootste oppositiepartij
heeft voortdurend duidelijk ge
maakt, onlangs weer in Washington
bij monde van partijvoorzitter Max
van den Berg, dat een kabinet met
de PvdA onder geen beding over zal
gaan tot de plaatsing van kruisra
ketten. Maar een opzegtermijn van
vijf jaar maakt een dergelijke ma
noeuvre onmogelijk, wil Nederland
niet van verdragsbreuk beschul
digd worden.
Eerst regenachtig, vanmiddag opkla
ringen en droog. Maximum tempera
tuur 18 graden. De meest krachtige,
noordwesten wind neemt later af tot
matig.
Elke vrijdag ander nieuws...
CIALE ZEEUWSE COURANT
iOTTERDAM (ANP) - De prijzen van super- en normale benzine gaan
aterdag 14 september met 2 cent omhoog ten gevolge van de stijging van de
lollarkoers.
3e meest voorkomende prijzen (zelftank> worden dan 1,87 gulden per liter voor
uper en 1,81 gulden per liter voor normale benzine, zo is donderdag in
Rotterdam bekend gemaakt. Eerder deze week werden super- en normale
benzine ook al 2 cent duurder.
Ook LPG wordt duurder en gaat met 2,4 cent per liter omhoog. De meest
voorkomende prijs wordt daarmee 73,9 cent per liter (bediend).
De prijzen van dieselolie, huisbrandolie, stookolie en petroleum blijven
onveranderd.
Hogere uitkeringen
gaan fors omlaag
:et kabinet wil de stelselwijziging op
mei volgend jaar invoeren. De wijzi-
ingsvoorstellen die spoedig naar de
lamer worden verstuurd, gelden al-
een voor nieuwe gevallen. Mensen die
een werkloosheidsuitkering voor 1
nei 1986 ontvangen, zullen geen ge-
olgen van de stelselwijziging onder
inden.
let was al bekend dat de gevolgen
ran de herziening van het stelsel van
sociale zekerheid voor de hogere uit-
leringen groot zouden zijn. Staatsse-
retaris De Graaf constateert nu zelf
lat het hier en daar „om zeer zware
nkomensgevolgen gaat". Toch ziet de
bewindsman geen reden om de voor
tellen anders in te vullen. „Ik denk
lat wij de parlementaire discussie
maar moeten afwachten. Ons streven
die discussie nog voor de parle
mentsverkiezingen van mei volgend
aar te houden".
De stelselherziening houdt het sa
mengaan in van de Werkloosheids
wet en de Wet Werkloosheids Voor
ziening in een Nieuwe Werkloosheids
Wet. De hoogte van de uitkeringen
bedraagt 70 procent van het laatst
verdiende salaris. In de wijzigings
voorstellen krijgt de werknemer dit
bedrag een half jaar. Blijft hij langer
werkloos, dan wordt afhankelijk van
arbeidsverleden en leeftijd, ieder
halfjaar gekort op de uitkering, tot
dat de werknemer uiteindelijk 70
procent van het minimumloon ont
vangt. De lengte van de overgangspe
riode is afhankelijk van de leeftijd:
hoe jonger, des te eerder men op het
minimum terechtkomt.
Arbeidsongeschikten jonger dan 30
jaar krijgen in het nieuwe stelsel
alleen nog wao voor het percentage
DEN HAAG (ANP) - De waarde van
de uitvoer van goederen is in juli met
achttien procent gestegen ten opzich
te van juli 1984 en kwam daarmee op
18,3 miljard gulden. In de eerste
zeven maanden van 1985 is voor 136,4
miljard gulden geëxporteerd, elf pro
cent meer dan in dezelfde periode
vorig jaar, aldus gegevens van het
Centraal Bureau voor de Statistiek.
De invoer van goederen had in juli een
waarde van 17,9 miljard gulden, vijf
tien procent meer dan in juli 1984.
Over de eerste zeven maanden van
1985 werd voor 130,2 miljard gulden
ingevoerd, veertien procent meer dan
in dezelfde periode vorig jaar. Dit
leverde over de eerste zeven maanden
een positief uitvoersaldo van 6,1 mil
jard gulden op tegen eenzelfde saldo
van 8,7 miljard in die periode vorig
jaar.
Advertentiei
Grote Markt,
aanvang 10.00 uur.
dat zij ongeschikt zijn verklaard. Voor
de rest moet een beroep worden ge
daan op de Nieuwe Werkloosheids
Wet. Van belang is verder of men
alleen- of tweeverdiener is, omdat in
de Toeslagenwet (die moet voorko
men dat iemand onder het sociaal
minimum zakt), de Inkomensvoorzie
ning Oudere Werklozen en in de bij
stand rekening wordt gehouden met
het inkomen van de partner.
Voor arbeidsongeschikten die nu een
uitkering ontvangen en ouder zijn dan
30 jaar, heeft de stelselwijziging vol
gend jaar geen gevolgen. Zij houden
hun oude uitkering.
den minder ontvangen in vergelijking
met nu.
Als de verdienende partner het mini
mumloon verdient, kunnen tweever-
De inkomensgevolgen van de stelsel
herziening lopen voor de verschillen
de groepen sterk uiteen. De klappen
vallen bij werklozen die meer dan
het minimumloon verdienden. Op
het lage minimumniveau, waar de
meeste werklozen terechtkomen, ver
andert in vergelijking met de huidige
situatie niets. Daar is geen achteruit
gang, want deze uitkering is gelijk
aan de bijstandsuitkering.
Werkloze werknemers zonder arbeids
verleden (van de vijf jaren vóór de
werkloosheid moeten er drie gewerkt
zijn) krijgen in alle leeftijdsgroepen
een uitkering van een half jaar. Mo
daal zonder arbeidsverleden gaat er
zo'n 59 gulden netto per maand op
achteruit. Boven-modaal kan 800 gul-
Staatssecretaris De Graaf
AMSTERDAM (GPD) -
De directie van het
grootwinkelbedrijf
Vendex heeft besloten
nog deze week alle
Zuidafrikaanse produk
ten uit haar winkels te
halen.
Verdere inkoop of ver
werking wordt nagela
ten totdat „wezenlijke
veranderingen in Zuid-
Afrika tot stand zijn ge
komen". Dit deelde de
voorzitter van het Ko
mi té Zuidelijk Afrika
(KZA), Sietse Bosgra,
donderdag mee bij het
begin van een grote in
ternationale conferentie
over sancties tegen
Zuid-Afrika in het stad
huis van Amsterdam.
Tot de keten van Ven
dex behoren onder an
dere Vroom en Drees-
mann, Edah en Toro.
Tot nu toe werd in deze
winkels volop vers en
ingeblikt fruit uit Zuid-
Afrika verkocht. Eerder
deze maand liet Albert
Heijn al weten de ver
koop van Zuidafrikaan
se produkten te staken.
Zaterdag start het KZA
een landelijke fruitboy-
cotactie.
Tijdens het congres, dat
zaterdag eindigt, zullen
Europese parlementa
riërs, deskundigen en
vertegenwoordigers van
Afrikaanse regeringen
en het ANC naar moge
lijkheden zoeken om
dieners er 995 tot maximaal 2080
gulden per maand op achteruitgaan.
Het gaat hier volgens de staatssecre
taris echter om een zeer kleine groep.
Werklozen met een arbeidsverleden
krijgen afhankelijk van hun leeftijd
gedurende anderhalf tot vijftien jaar
een uitkering (vervolg Uitkering Ou
dere Werklozen). De stelselherziening
heeft voor ouderen met een langere
uitkeringsduur een gunstig effect: zij
gaan er op den duur 142 gulden per
maand op vooruit.
De besparingen op de sociale zeker
heid door de stelselherziening kun
nen uiteindelijk oplopen tot bijna
vier miljard gulden.
*PZC
Volgens minister Ruding zal er
in de komende jaren weinig
ruimte zijn voor een belasting
verlaging voor burgers.
PAGINA 3
De Ruiter
Inmiddels zijn de ministers Van den
Broek (buitenlandse zaken) en De
Ruiter (defensie) met elkaar in con
flict geraakt over de verdere tekst
van het verdrag. Dit meningsver
schil betreft de uitleg van de ver
dragtekst met de VS. De concept
overeenkomst volgt letterlijk de
normale NAVO-overlegprocedure
over de inzet van kernwapens.
Minister De Ruiter wil de tekst zo
uitleggen, dat Nederland meer zeg
genschap krijgt over de eventuele
inzet van de kruisraketten. Volgens
Van den Broek kan volstaan wor
den met de gebruikelijke interpre
tatie.
Het kabinet wil volgende week een
brief met de hoofdlijnen van het
verdrag naar de Tweede Kamer
sturen. Maar door het conflict tus
sen beide bewindslieden kan ver
traging ontstaan. Het is de bedoe
ling dat het kabinet omstreeks 1
november besluit tot het wel of
niet plaatsen van de kruisraketten,
wanneer bekend is of de Sowjet-
Unie meer dan 378 SS-20 raketten
heeft opgesteld. Op dit moment
staan er 423 raketten van dit type.
LUSAKA (RTR/UPI) - Vertegenwoor- eerst overleg voeren met het verbo-
digers van het Zuidafrikaanse be- den Afrikaans Nationaal Congres
drijfsleven zullen vandaag voor het (ANC), dat een gewapende strijd
Zuid-Afrika onder druk
te zetten.
De haven van Rotter
dam heeft in de jaren
1979 tot en met 1982 een
grote rol gespeeld bij het
overladen van olie die
uiteindelijk zijn bestem
ming vond in Zuid-Afri
ka. Dit ondanks het feit
dat de Nederlandse re
gering altijd in de Ver
enigde Naties heeft ge
stemd voor een olie-em
bargo. Ook is in die pe
riode Noordzee-olie aan
Zuid-Afrika verkocht.
Dat blijkt uit een rap
port van het Shipping
Research Bureau in Am
sterdam dat donderdag
is vrijgegeven.
Sociale zaken overweegt een
versoepeling van de terugvor
dering van bijstanduitkerin
gen.
PAGINA 5
Het dagelijks bestuur van de
hulporganisatie ambulance
vervoer midden- en noord-
Zeeland te Goes wil aanslui
ting bij de Vlissingse centale
regionale brandweer.
PAGINA 13
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenl.: 3 en 5
Opinie en achtergrond: 4
Financiën, economie: 7
Provincie: 13, 15, 17 en 19
Sport: 21
Vlucht - De 27-jarige Oostduitse
toneelspeler Sylvester Groth is eind
augustus niet teruggekeerd naar de
DDR, zo meldde donderdag het West-
berlijnse radiostation Rias. Groth, die
geldt als één van de talentvolste ac
teurs van de DDR, had deelgenomen
aan de Salzburger Festspiele.
JOHANNESBURG Timothy Mayisela. een inwoner van Johannesburg toont
zijn pasje waarmee hij in het blanke gebied kan komen waar hij werkt. Een
parlementaire commissie heeft voorgesteld de pasjes af te schaffen.
AMSTERDAM Vrijwilligers tellen in het kantoor van het Komitè
Kruisraketten Nee te Amsterdam de handtekeningen voor het volkspe-
tionnement. Per dag komen er vele antwoordkaarten per post binnen.
IVan onze correspondent)
LONDEN - Engeland heeft 25 Russen
het land uitgewezen op grond van
inlichtingen die de Britten hebben
gekregen van een zeer hoge overlo
per: de topman van de Russische
geheime dienst KGB in Londen, Oleg
Gordievsky.
De wegens spionage uitgewezen Rus
sen zijn werkzaam op de ambassade,
de handelsmissie en verschillende an
dere organisaties. Ook vier Russische
journalisten hebben de opdracht ge
kregen het land binnen drie weken te
verlaten.
Gordievsky heeft politiek asiel ge
vraagd en gekregen en wordt op een
geheim adres door de Britse inlichtin
gendienst ondervraagd.
Het nationale Britse persbureau
Press Association (PA) citeerde gis
teravond westerse geheime-dienst-
bronnen die een verband zien tussen
het overlopen van Gordievsky. en de
vlucht onlangs van de Westduitse
contra-spionagechef Hans Joachim
Tiedge naar Oost-Duitsland.
Tiedge verdween achter het IJzeren
Gordijn met een omvangrijke kennis
over Westerse spionnen in Oostblok
landen. De door de PA geciteerde
bronnen suggeren dat Gordievsky
wellicht al enige tijd als dubbelagent
werkzaam was, en dat het nu raad
zaam werd geacht om hem naar bui
ten te laten treden.
Met Gordievsky heeft de Britse in
lichtingendienst een grote vangst ge
daan. In Washington werd gisteren
„met grote vreugde" van het overlo
pen kennis genomen, onder meer om
dat Gordievsky ook veel van het
werk van de KGB in andere landen
dan Engeland moet weten.
Van de 25 uitgewezen Russen is de
48-jarige Yuriy Yezhov, eerste secreta
ris op de ambassade, de hoogste in
rang. Naast hem worden nog vijf
diplomaten uitgewezen.
Een woordvoerder van de Russische
ambassade in Londen legde gister
middag alle beschuldigingen over
spionage naast zich neer. Hij sprak
van een „onvriendelijke en niet ge
rechtvaardigde" beslissing waarvan
Engeland de gevolgen zal moeten
dragen.
De Britten vrezen, dat de uitwijzingen
zullen worden gevolgd door vergelijk
bare uitwijzingen van Brits personeel
in Moskou.
Gordievsky sloot zich in 1962 aan bij
de KGB en was tien jaar actief als
geheim agent, zowel in als buiten de
Sowjet-Unie. Hij was in het bijzonder
belast met de zorg voor door de KBG
illegaal in het buitenland gestatio
neerde agenten.
Vanaf 1973 had hij bij de KGB een
bureaubaan, en hij moet, zo menen
Britse specialisten op het gebied van
spionage, vooral in die tijd een zeer
omvangrijke kennis over de wereld
wijde activiteiten van de Russische
geheime dienst hebben opgedaan.
Vanaf het eind van de jaren '70 was
Gordievsky in Scandinavië werk
zaam. tot hij in 1982 in Londen werd
geplaatst. Net voor zijn overlopen
werd Gordievsky, de nummer zes van
de Russische ambassade in de Britse
hoofdstad, gepromoveerd tot hoofd
van de KGB in Londen.
voert tegen het blanke minderheids
bewind in Pretoria. De ontmoeting
zal worden gehouden ondanks het
verzet van de Zuidafrikaanse rege
ring die publiekelijk heeft verklaard
gekant te zijn tgen elk contact met
organisaties die „onder leiding staan
van communisten en zich bedienen
van geweld". President P.W. Botha
noemde het voorgenomen bezoek
„onverstandig en zelfs ontrouw".
Vijf vooraanstaande zakenlieden zul
len onder leiding van Gavin Relly,
president van de Anglo-American
Company, in Lusaka een gesprek heb
ben met guerrillaleider Oliver Tambo.
Dit is donderdag in de Zambiaanse
hoofdstad uit Afrikaanse diplomatie
ke bronnen vernomen. Naar verluidt
bevestigden de zakenlieden donder
dag hun voorgenomen ontmoeting en
zeiden naar Lusaka te komen in een
privé-vliegtuig. Maar de invloedrijke
zakenman Anton Rupert, stichter van
de Rembrant Tobacco Group die be
vriend is met de Zuidafrikaanse presi
dent P.W.Botha, heeft zich terugge
trokken nadat Botha de ontmoeting
had veroordeeld, zo werd gezegd. Tij
dens het overleg in Lusaka zal gespro
ken worden over mogelijkheden de
politieke en economische crisis in
Zuid-Afrika op te lossen.
De andere zakenlieden die in de dele
gatie zitten zijn Tony Bloom van de
„Premier Group", Mike Rosholt van
„Barlow Rand", Chris Ball „Barclays
Bank" en Hugh Murray, uitgever van
het gezaghebbende „Business Quar
terly".
Een Zuidafrikaanse parlementaire
commissie heeft de regering in Preto
ria aanbevolen de controle op toe
stroming van zwarten naar de ste
den, middels de zogenaamde „pasjes-
wetten", af te schaffen. De pasjeswet-
ten zijn een van de pijlers van apart
heid.
'De situatie in de zwarte woonsteden
rond Kaapstad is slecht en zeer ge
spannen. Er wordt met stenen ge
gooid en bussen worden in brand
gestoken'. Dit verklaarde een woord
voerder van de politie van Kaapstad
donderdagavond tegenover het Britse
persbureau Reuter. Hij zei dat het in
op één na alle zwarte woonplaatsen
bij Kaapstad zeer onrustig is.
Volgens de politie zijn woensdag bij
ongeregeldheden zeven zwarten ge
dood. Het ziekenhuis van het nabijge
legen Crossroads meldde later nog
twee doden. Ongeveer 20 mensen wer
den wegens schotwonden behandeld.
Kerkleiders in Zuid-Afrika hebben
donderdag steun gegeven aan de op
roep van Nobelprijswinnaar bisschop
Tutu om volgende maand een natio
nale staking van 24 uur te houden. De
werkonderbreking zal plaatsvinden
op 9 oktober.
Het Franse staatsbedrijf Renault
heeft donderdag in Parijs bekendge
maakt dat zijn wagens niet in actie
zullen komen bij de Grote Prijs van
Zuid-Afrika voor formule 1,19 oktober
op het circuit van Kyalami.
De Amerikaanse Senaat heeft woens
dag besloten niet direct een stem
ming te houden over een sanctiewet
tegen Zuid-Afrika, die verdergaande
maatregelen bevat dan die welke
president Reagan maandag had afge
kondigd.