Reparat
satelliet
tie d
geli
efe<
ukt
:te
BLANKEN IN HUN A UTO VERMOORD
Tientallen doden bij
treinramp Frankrijk
Wrak Titanic ontdekt
Eerste duizend handtekeningen
petitionnement kruisraketten
tie PZC
vandaag
Joop
wereld
kampioen
BEDRIJVEN CONTACTDAGEN
Gijzelingsacties
op Filipijnen
Amercentrales
na explosie
buiten gebruik
Rustiger weer
i
M
28e jaargang no. 206
aandag 2 september 1985
JOHANNESBURG (GPD/RTR/AFP/DPA) Twee blanke Zuidafrikanen zijn vermoord en
twee andere ernstig verwond door zwarten die een begrafenis hadden bijgewoond van
slachtoffers van apartheidsrellen. President Pieter W. Botha heeft zondagavond meegedeeld
dat Zuid-Afrika de komende vier maanden niets zal aflossen van zijn buitenlandse schuld. De
koers van de rand is de afgelopen week sterk gedaald. Zuid-Afrika heeft een schuld van
ongeveer 17 miljard dollar.
Terwijl de rellen dit weekeinde in hevigheid afnamen zijn duizenden zwarte mijnwerkers in
goud- en kolenmijnen in staking gegaan.
DUITSER DREEF NACHT OP ZEE
Verrassing
Lubbers: „Afstel
pïmMng hiïfft
mogelijk
Amateurvoetbal
Chloorgas
Sigaretten
Contacta '85 Goes 22/23 oktober. Informatie: 01803-14662
Tot in de middag droog met zonnige
perioden. Vanavond regen. Maxi
mumtemperatuur 20 graden. De
zwakke wind wordt vanavond
zuidelijk en vrij krachtig.
De advertentierubriek over uitgaan. Meer
informatie over adverteren 01184-15144
CAPE CANAVERAL (REUTER) - Twee astronauten aan boord van het
Amerikaanse ruimteveer Discovery zijn er zondag in geslaagd, in de
ruimte een defect geraakte satelliet te repareren. Na het karwei hebben ze
de satelliet weer de ruimte in geduwd.
Astronaut James van Hoften had de satelliet zaterdag tijdens een zeven
uur durende ruimtewandeling „opgepikt". Hij moest de satelliet, die
bedoeld is voor de verbindingen van de Amerikaanse marine, zondag tot
drie keer toe een duw geven voordat deze weer ging draaien.
De 85 miljoen dollar kostende Leasat-3 was in april door de Discovery
uitgezet.
Foto: Van Hoften tijdens zijn 'ruimteklus'.
Zuid-Afrika schort
betaling schulden op
inister Van den Broek heeft gisteren
a afloop van het bezoek aan Zuid-
frika gezegd dat hij van staatspresi-
ent P. W. Botha toch nieuwe hoop-
olle woorden heeft gehoord. Van den
roek: „Ik heb deze regering afstand
oren nemen van apartheid op een
lanier die wij jarenlang hebben be-
Irteit".
lotha heeft de ministers gezegd dat
ils de EG-landen met het afwijzen
'an apartheid bedoelen dat geen en-
;ele gemeenschap in een land de
andere politiek mag domineren, dat
;een enkele gemeenschap uitgesloten
nag worden van het politiek besluit
vormingsproces, dat raciale discrimi
natie in strijd is met de menselijke
I vaardigheid, de Zuidafrikaanse rege-
ing het afwijzen van apartheid door
de EG deelt.
'an den Broek: „Als de Zuidafrikaan-
i e regering dit meent, dan begrijp ik
liet wat er nog van apartheid over is.
)e werkelijkheid is dat er nog apart-
ïeid in Zuid-Afrika bestaat. Het gaat
ïu om de concrete uitwerking van de
ilannen van deze regering om aan
ipartheid een einde te maken".
De minister, die overigens een dag
anger blijft in verband met de affaire
Gaas de Jonge, wilde geen tekstana-
yse geven van de gesprekken met
3otha, maar hij zei uit die gesprekken
?n uit die met het zakenleven en de
nppositie de hoop te hebben geput
lat er snel iets ten goede zal verande-
en.
jfan den Broek: „Ik heb bij alle
>artijen die wij hier hebben gespro
ten een groeiend besef geconstateerd
Sat fundamentele veranderingen ur
gent zijn om een einde te maken aan
het geweld. De frustratie bij de ker
kelijke leiders, het zakenleven en de
oppositie over dat groeiende geweld
is groot".
Over het niet doorgaan van het be
zoek aan Nelson Mandela zei de mi
nister: „Dat betreuren we, want juist
met hem hadden we ook over dat
geweld willen praten en hem hadden
we willen zeggen dat voor een geweld
dadige koers van het verzet geen
steun bestaat in de Europese landen".
Over al of niet treffen van economi
sche sancties merkte de minister op:
„De reactie van de internationale
markt op de situatie in Zuid-Afrika
heeft al meer schade aangericht aan
de Zuidafrikaanse economie dan wel
ke sanctiemaatregel ook zou hebben
kunnen doen".
De EG-ministers hebben gisteren ook
met vertegenwoordigers van het be
drijfsleven gesproken. De Zuidafri
kaanse ondernemers zouden de drie
ministers hebben gevraagd hun in
vloed aan te wenden voor vreedzame
veranderingen in Zuid-Afrika. Voor de
Zuidafrikaanse zakenlieden, zo werd
na afloop van de ofttmoeting verno
men is „desinvestering", het stopzet
ten van nieuwe en het terugtreken
van bestaande investeringen, niet de
eerste prioriteit. Het gaat er in de
eerste plaats om het huidige apart
heidsstelsel te vervangen door een
niet op rassenonderscheid gebaseerde
Slot zie pagina 4 kolom 4)
Joop Zoetemelk heeft zijn toch al
schitterende wielercarriëre gisteren
in Italië bekroond met de wereldti
tel op de weg bij de beroepsrenners.
Aanvankelijk was de 38-jarige nes
tor van de Nederlandse wielersport
niet eens van plan een greep te doen
naar het kampioenschap. Met zijn
landgenoten Johan van der Velde
en Gerard Veldscholten reed hij in
een kopgroep van veertien man en
de opzet van Zoetemelk was om
Van der Velde in een goede positie
voor de eindsprint te brengen.
Toch werd Joop Zoetemelk aller
minst een titelhouder-bij-toeval.
Want de populairste Nederlandse
renner bleek zondag geweldig sterk.
Hij had in de slotfase de meeste
reserves over en reed in een flitsen
de solo tenslotte onbedreigd naar
de wereldtitel. Pas in de laatste
veertig seconden geloofde Zoete
melk zeifin zijn triomf: „Ik wilde het
werk gemakkelijk maken voor Jo
han en ik kwam eigenlijk toevallig
los. Ik verwachtte dat alles en ieder
een achter mij aan zou komen,
maar ik bleef alleen. Toen ik om
keek zag ik dat ik een gaatje van
vijftig meter had. Op 500 meter van
de streep was het niet minder ge
worden. Ja, dan ga je geloven, datje
kunt winnen". En dat gebeurde in
derdaad. Zoetemelk schonk Neder
land daarmee de belangrijkste gou
den medaille van de wereldkam
pioenschappen wielrennen op weg
en baan.
PAGINA 9
■■■■■BI
Surfers in
problemen
LELYSTAD (ANP) - Een windsurf-
wedstrijd tussen Enkhuizen en Lely
stad is zondagmiddag door zwaar
weer op een „grandioze puinhoop"
uitgelopen, zoals een woordvoerder
van Rijkswaterstaat het uitdrukte.
Tijdens de race woedde op het IJssel-
meer windkracht 8, zodat velen van
de 249 deelnemers in moeilijkheden
raakten. Aan de reddingsactie die
volgde zijn 6 boten, twee rubberbo-
DEN HAAG (GPD) - Volgens
premier Lubbers kan Neder
land ook na 1 november dit
jaar nog afzien van de plaat
sing van kruisraketten. Zo
lang er geen verdrag met de
Verenigde Staten is, kan het
kabinet alsnog voorstellen
om de raketten niet te plaat
sen.
Deze -hypothetische- moge
lijkheid kan zich voordoen als
de Sovjet-Unie, bijvoorbeeld
na de ontmoeting tussen Rea
gan en Gorbatsjov, besluit om
een groot aantal SS-20 raket
ten te ontmantelen. Lubbers
zegt dat in een interview met
het CDA-partijblad. Hij voegt
er onmiddellijk aan toe dat
een drastische vermindering
van de Sovjet-kernwapens on
waarschijnlijk is.
Als er op 1 november dit jaar
meer dan 378 SS-20 raketten
in de Sovjet-Unie staan opge
steld, besluit Nederland auto
matisch tot plaatsing van 48
kruisraketten. Het duurt dan
nog enige tijd voordat een
verdrag over de plaatsing met
de Verenigde Staten is onder
tekend. Volgens het Pentagon
(Amerikaanse ministerie van
defensie) staan er nu ruim vier
honderd SS-20 raketten opge
steld.
Reddingswerkers bezig in de vernielde wagons.
CHATEAUROUX (AFP) - Bij een
treinramp, die zich zaterdagmorgen
bij Argenton-sur-Creuse (in Centraal-
Frankrijk) heeft voorgedaan, zijn 42
mensen omgekomen en 38 passagiers
gewond geraakt, van wie er 11 ern
stig aan toe zijn. Dit is zondag be
kendgemaakt.
De bestuurder van de trein van Parijs
naar Port-Bou (aan de Spaanse grens)
is zondag officieel in staat van be
schuldiging gesteld. Hem wordt dood
door schuld ten laste gelegd. Hij
mocht naar huis. maar moet zich ter
beschikking van de justitie houden.
De 37-jarige Jean-Yves Brisset had
kort na de ontsporing van de door
hem bestuurde personentrein erkend
dat hij te hard heeft gereden. Naar zijn
zeggen heeft hij de waarschuwings
borden niet goed gelezen. Toen hij
zich zijn vergissing realiseerde, pro
beerde hij nog te stoppen, maar het
was al te laat.
Door de hoge snelheid (de trein reed
zeker 100 km op een traject waar hij
niet harder mocht dan 30 km) spron
gen elf rijtuigen. Die werden vervol
gens geramd door een posttrein uit de
andere richting.
Het kan verscheidene dagen duren
voordat de definitieve lijst met slacht
offers is opgemaakt.
Gewurgd De Amsterdamse poli
tie heeft twee 15-jarige Amsterdam
mers (D.R. en E.J.T.) aangehouden
die hebben bekend maandagavond de
62-jarige Amsterdammer T. van
Looyen in zijn woning aan de Jan
Springerhof te hebben gewurgd met
een broekriem. Het motipf van de
jongens was roof.
Alleen de identiteit van twee jonge
Britten staat tot dusver vast. Zij zijn
herkend door hun ouders, die de ramp
overleefden.
LONDEN (AFP) - Een Frans-Ame
rikaanse wetenschappelijke expe
ditie heeft het wrak van het Britse
passagiersschip „Titanic" ontdekt
op ongeveer 900 km ten zuiden van
St. Jean op Newfoundland. Het ligt
in ongeveer 4.000 meter diep wa
ter, zo staat zondag in het Britse
weekblad „The Observer".
De Titanic verging op 14 april 1912
nadat hij tijdens zijn eerste tocht
van Southampton naar New York
op een ijsberg was gestoten. Van de
2.201 passagiers en bemanningsle
den verdronken er meer dan 1.500.
Een woordvoerder van het oceano-
grafïsch instituut Woods Hole wil
de de ontdekking niet bevestigen,
maar zei dat men „zeer bemoedi
gende" aanwijzingen heeft gevon
den op één van de vier onderzochte
plekken.
Volgens de Observer heeft het on
derzoek -- waarvoor de Amerikaan
se marine en het nationaal geogra
fisch instituut van de Verenigde
Staten het geld fourneren tot doel
het in Belfast gebouwde reuzeschip
te lichten. Het is sinds begin juli
aan de gang vanaf het onderzoeks-
schip Knoor, waarbij men gebruik
maakt van sonar en een mini-on
derzeeër die met video-camera's is
uitgerust.
Toen de Titanic zonk, had hij onder
meer De-Beers-diamanten aan
boord met een waarde van toen 5
miljoen pond en andere juwelen
met een onbekende waarde. Tij
dens drie eerdere expedities, waar
van er één betaald werd door de
erven van Walt Disney, is men er
niet in geslaagd het wrak te lokali
seren.
ten en een helicopter te pas gekomen.
Ernstige ongevallen zijn, voor zover
bekend, uitgebleven.
De rijkspolitie te water van Leeuwar
den en Rijkswaterstaat hebben de
hele middag de handen vol gehad aan
het in veiligheid brengen van de in
nood geraakte watersporters. Hoeveel
surfers er precies zijn opgepikt was
zondagmiddag nog niet duidelijk,
maar de twee boten van Rijkswater
staat alleen al hebben er al 30 voor
hun rekening genomen, aldus een
woordvoerder. Aan de zoekactie na
men verder deel de reddingsboten van
Urk en Enkhuizen, twee rubberboten,
twee boten van de Rijkspolitie te
Water en een helicopter van de dienst
luchtvaart van de rijkspolitie. Veel
plankzeilers zijn voorts door particu
liere jachten opgevist, en enkelen wis
ten op eigen kracht de finish te berei
ken.
De rijkspolitie houdt het erop dat alle
249 deelnemers aan de race heelhuids
aan wal zijn gekomen. De helicopter
die omstreeks 18.00 uur het hele tra
ject nog eens heeft afgezocht trof
daarop alleen nog wat verlaten surf
planken aan.
Volgens een woordvoerder wordt nog
uitgepluisd hoe dit alles heeft kunnen
gebeuren. Hoewel vanaf zondagmor
gen vroeg bekend was dat er wind
kracht 8 op til was, is de wedstrijd niet
afgelast. De race was georganiseerd
door een groep initiatiefnemers uit
Lelystad, onder andere een plaatselij
ke sportwinkel. De opbrengst was
bestemd voor het Rode Kruis.
Bij de Rotterdamse Hoek. vlak onder
(Slot zie pagina 4 kolom 4)
Johan Cruijff heeft Ajax aller
minst onaantastbaar ge
maakt. Ditmaal zorgde FC
Groningen voor een enorme
verrassing door de Ajacieden
met 2-1 te verslaan. Het was
ina het verlies tegen PSV) de
tweede achtereenvolgende ne
derlaag.
PAGINA 9
De Zeeuwse amateurvoetbal
lers zijn weinig indrukwek
kend uit de startblokken geko
men. Zo begonnen Oostkapel-
le, Hoek en Middelburg met
nederlagen. Een gehavend
Vlissingen speelde verdienste
lijk gelijk bij Alliance. Opmer
kelijk was ook dat Franz van
der Pijl van Hoek uit het veld
werd gestuurd.
PAGINA'S 11, 15 en 16
Uit een chemische fabriek in
de Indische hoofdstad Bom
bay is zaterdag opnieuw een
grote hoeveelheid chloorgas
ontsnapt.
PAGINA 3
Twee miljoen sigaretten zijn
uit de handel genomen omdat
een actiegroep gedreigd heeft
een grote partij te vergiftigen.
PAGINA 3
Radio, tv, kunst: 2
Binnen- en buitenl. 3
Provincie: 5 en 7
Sport: 9, 10, 11,12,13,15 en
16
iAdvertentie
(Van onze correspondent
HOOGERHEIDE Tijdens een ma
nifestatie in Hoogerheid (gemeente
Woensdrecht) is zaterdagmiddag een
begin gemaakt met het volkspeti
tionnement tegen de plaatsing van 48
kruisraketten op de vliegbasis
Woensdrecht. Cees Commandeur,
voorzitter van het comité van aanbe
veling voor het volkspetitionnement,
overhandigde de eerste duizend
handtekeningen aan de voorzitter
van het comité Kruisraketten NEE
(KKN), Sienie Strikwerda.
Eerder op de middag had Marjan
Witkamp, een lid van het vredesplat-
form uit Brammen, als eerste op het
podium haar handtekening gezet.
Haar voorbeeld werd gevolgd door J.
Piasmans. raadslid van de gemeente
Woensdrecht en C. Schelling, oud
voorzitter van de voedingsbond FNV.
Daarna tekende de econoom prof dr
B. Goudzwaard, één van de oprichters
van het CDA. Hij vertelde aan presen
tatrice Ilona Hofstra dat destijds het
CDA een appèl deed op de bevolking,
terwijl de situatie nu precies omge
keerd is. De laatste die publiekelijk
zijn handtekening plaatste tegen de
kruisraketten was mrW. J. Borgerhof
Mulder, oud-president van de arron
dissementsrechtbank in Amsterdam.
De overige 995 handtekeningen kwa
men van leden van het comité van
aanbeveling en mensen die 'deel uit
maken van de verschillende vredes-
platforms in ons land. Enkele honder
den van hen woonden de manifestatie
bij.
Deze week bezorgt de PTT de kaarten
van het volkspetitionnement op de 5,4
miljoen adressen die ons land telt. Die
kaarten kunnen worden terugge
stuurd of meegegeven aan vrijwilli
gers, die van 7 tot en met 14 septem
ber langs de deuren zullen gaan. Op 26
oktober wordt het resultaat van de
handtekeningenactie in Den Haag
aan de regering overhandigd.
Cees Commandeur sprak de hoop uit
dat de verwachte miljoenen handte
keningen voor "een bres in de nu-
Slot zie pagina 4 kolom 5)
WOENSDRECHT Zaterdag is de
handtekeningenactie voor het volks-
petionnement in Woensdrecht officieel
van start gegaan.
'//a
MANILA (RTR) - Communistische
guerrillastrijders in het zuiden van
de Filipijnen hebben 77 mensen in
gijzeling genomen bij aanvallen op
twee houthakkerskampen. Dit heeft
een krant in Manila zondag gemeld.
De guerrillastrijders zouden ook vijf
bulldozers en andere werktuigen heb
ben meegenomen en een losgeld eisen
van 300.000 pesos (ruim 45.000 gul
den).
GEERTRUIDENBERG (ANP) - In de
Amercentrales 4 en 5 van de PNEM in
Geetruidenberg heeft zich zaterdag
avond een explosie voorgedaan in
het persluchtsysteem, dat gebruikt
wordt om het roet uit de ketels te
blazen. De centrales zijn als gevolg
hiervan voorlopig buiten gebruik,
Vaten en leidingen van het perslucht
systeem zijn vernield en moeten ver
nieuwd worden. De stroomvoorzie
ning in de omgeving is door oe explo
sie niet onderbroken. De Nederlandse
elektriciteitsnet is dusdanig gekop
peld, dat de taak van de defecte
centrales onmiddellijk door andere
kan worden overgenomen.
