IN DE VRUDAGKRANT:
l\\\
Defensie onderzoekt klachten
over wangedrag in kazernes
BETRAPT
VS kondigen proef met
anti-satellietwapen aan
'Verdronken' inbreker
zat in riool verstopt
Problemen
toerisme
naar Israël
PZC
de PZC
vandaag
BRITSE SPOORSTAKING
BREIDT ZICH UIT
DRUK OP PRETORIA
Onbestendig
228e jaargang no. 196
Woensdag 21 augustus 1985
de Croissanterie in opmars
vrijdagkrant
Autobommen
Seniorenclub
Toerisme
Aardenburg
Turbomonopolie
V—
JOHANNESBURG - De executie door ophanging van de
30-jarige Benjamin Moloise in de staatsgevangenis van
Pretoria is dinsdagavond, enige uren voor de terechtstelling,
met drie weken uitgesteld. Dit uitstel kwam na een kort
geding, dat door Moloise's advocate, Priscilla Jana, bij het
hooggerechtshof van Pretoria was aangespannen.
Verklaring ANC
Spanningen
SANTA BARBARA (AP) - De
Amerikaanse president Ro
nald Reagan heeft het Con
gres dinsdag op de hoogte
gesteld van zijn voornemen
om op korte termijn in de
ruimte een anti-satellietwa
pen te testen.
In de ochtend opklaringen, later op
de dag toenemende bewolking. In de
avond kans op wat regen. Afnemende
zuidwestelijke wind. Middagtempera-
tuur omstreeks 21 graden.
Elke vrijdag ander nieuwv.
PROVINCIALE ZEEUWS
DEN HAAG (ANP) - Elf miljoen belastingplichtigen van
15 jaar en ouder krijgen tussen nu en eind september
een brief met informatie over het fiscaal nummer. Dat
nummer dient om de verwerking van gegevens over de
loonbelasting, die door werkgevers of uitkeringsin
stanties worden verstrekt aan de belastingdienst, te
vereenvoudigen en te versnellen. Dit heeft het ministe
rie van financiën dinsdag meegedeeld.
Belastingplichtigen moeten het nummer aan hun werk
gever of uitkeringsinstantie doorgeven. Hebben bedrij
ven een geautomatiseerde administratie, dan kunnen
zij de belastingdienst vragen het nummer van hun
werknemers rechtstreeks te verstrekken. Vanaf 1
januari is het verplicht om bij de loongegevens het
fiscaal nummer te vermelden. De belastingdienst werkt
al lang met een dergelijk nummer, ledereen die een
aangiftebiljet inkomstenbelasting invult heeft al een
fiscaal nummer.
Het nummer wordt alleen voor belasting doeleinden
gebruikt. Er zijn geen persoonlijke gegevens uit het
nummer af te leiden. Bij de brief zit een formulier met
gegevens en met het nummer. Op dit formulier kunnen
eventueel onjuiste gegevens worden verbeterd.
DEN HAAG (GPD) - Het ministerie
van defensie gaat klachten over wan
gedrag jegens dienstplichtigen on
derzoeken. De Koninklijke Mare
chaussee zal meldingen van mishan
deling en bedreiging van soldaten
door officieren of onderofficieren
zeer nauwkeurig natrekken en indien
nodig ook maatregelen nemen.
Dat zei staatssecretaris Hoekzema
van defensie gisteren nadat de solda-
tenvakbonden WDM en AVNM had
den gemeld dat de misstanden in de
infanteriekazeme in Oirschot ook op
een aantal andere legerplaatsen voor
komen.
Staatssecretaris Hoekzema maakt
zich zeer bezorgd over het geconsta
teerde wangedrag in Oirschot. Na een
onderzoek door de legerleiding is ge
bleken dat bijna de helft van het
beroepskader van de Alfacompagnie
in deze legerplaats zich schuldig heeft;
gemaakt aan mishandeling en bedrei
ging van hun ondergeschikten. Hoek
zema gaat er echter vanuit dat dit
(Slot zie pag. 3 kol. 7)
Executie
Een aanslag met een autobom
in Tripoli kostte gisteren veer
tig mensen het leven.
PAGINA 3
De Vereniging Nationale Die-
renzorg neemt binnenkort de
'Seniorenclub' voor honden in
gebruik.
PAGINA 5
De zomer van 1985 is voor de
Zeeuwse bedrijven in de toe
ristensector zeker geen 'vet'
seizoen geworden.
PAGINA 9
De gemeenteraad van Aarden
burg zal commissaris Boertien
toch adviseren bij de benoe
ming van een nieuwe burge
meester.
PAGINA 9
De formule-1 van Zandvoort
wordt de eerste wedstrijd met
uitsluitend renwagens met tur
bocompressors.
PAGINA 15
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3
en 5
Opinie en achtergrond: 4
Financiën, economie: 6
Varia: 7
Provincie: 9, 11 en 13
Sport: 15
Moloise
uitgesteld
Conducteurs demonstreren voor een Londens station tegen de plannen
van de Britse spoorwegen om het voortaan zonder hen te doen.
(Van onze correspondent)
LONDEN - De kans op een landelijke treinstaking in Groot-Brittannië
nam gisteravond toe met de beslissing van de spoorwegvakbond, de
NUR, om haar leden vrijdag over nationale acties te raadplegen.
Verwacht wordt dat met ingang van volgende week het Britse
treinverkeer plat zal gaan.
Besprekingen tussen de Britse Spoorwegen en de vakbond van
spoorwegpersoneel, de NUR, over het plan om voortaan treinen zonder
conducteur te laten rijden leverden gisteren niets op. De NUR wilde het
voorstel alleen bespreken als de spoorwegdirectie de 200 ontslagen
conducteurs weer in dienst zou nemen. De Britse Spoorwegen heeft de
conducteurs die uit protest tegen de eenmans treinen het werk hadden
neergelegd, op staande voet ontslagen.
Elders in het land betuigde spoorwegpersoneel sympathie met de
ontslagen collega's door eveneens te staken. Het gevolg was dat op
verschillende plaatsen in het land het treinverkeer wederom gestremd
was. De situatie in Glasgow waar nauwelijks passagierstreinen reden,
werd 'chaotisch' genoemd. Ook Londen en Wales en andere delen van
West-Engeland werden getroffen.
(Van onze correspondent)
NICE (AFP) De voormalige Italiaanse president Sandro Pertini blijkt bij zijn landgenoten een gevierd man te
zijn. Tijdens zijn vakantie in Nice werd hij 'ontdekt' door vrouwelijke bewonderaars, die niet rustten voor hij
poseerde voor een groepsfoto met de dames.
Van verschillende zijden in Zuid-Afri-
ka en daarbuiten is een dringend
beroep gedaan op Botha de executie
niet te voltrekken. Bisschop Tutu had
om clementie gevraagd, omdat dit
rust zou kunnen brengen in de kritie
ke situatie in het land. Ook de Veilig
heidsraad en VN-secretaris-generaal
Perez de Cuellar hebben een beroep
gedaan op Zuid-Afrika de executie
niet uit te voeren. Volgens een VN-
woordvoerder had Perez de Cuellar
dinsdag de Zuidafrikaanse VN-verte-
genwoordiger Von Schirnding ontbo
den om een „persoonlijke oproep"
over te brengen. De Veiligheidsraad
sprak de vrees uit dat ophanging van
Moloise zou leiden tot een „verdere
verslechtering van de reeds ernstige
situatie".
Maandag reeds had de katholieke
aartbisschop van Durban, Denis Hur
ley aan de Zuidafrikaanse president
P. W. Botha het verzoek gedaan Mo
loise alsnog gratie te verlenen, terwijl
ook de Engelse regering zo'n verzoek
had overgebracht via de Zuidafri
kaanse ambassadeur in Londen, Wor-
rall.
Moloise werd in september 1983 ter
dood veroordeeld wegens de moord in
november het jaar daarvoor op een
zwarte agent van de Zuidafrikaanse
veiligheidspolitie, Phillipus Selepe, in
de zwarte woonwijk Mamelodi, bij
Pretoria. Aanvankelijk bekende Mo
loise schuldig te zijn aan de aanslag
op Selepe, maar later trok hij deze
bekentenis weer in. Wel bekende hij
lid te zijn van het in Zuid-Afrika
verboden African National Congress,
het ANC, maar hij ontkende op Selebe
geschoten te hebben.
In reactie daarop verklaarde het ANC
vanuit de Zambia's hoofdstad Lusaka
verantwoordelijk te zijn geweest voor
de aanslag op Phillipus Selebe, omdat
deze beschouwd werd collaborateur
met het blanke minderheidsbewind
en als zodanig meewerkte met de
geheime politie. Selepe zou een aantal
keren gebruikt zijn als getuige in
processen tegen anti-apartheidsstrij-
ders. Het ANC bevestigde de latere
lezing van Moloise, dat deze niet
verantwoordelijk was geweest voor de
executie van Selepe en zei, dat deze
was uitgevoerd dqor een andere ANC-
activist.
Moloise's advocate Jana deed zondag
een beroep op de internationale pu
blieke opinie om druk uit te oefenen
op de Zuidafrikaanse regering tenein
de de executie van haar cliënt te
voorkomen.
Het verleende uitstel van executie
houdt geen afstel in. Moloise krijgt nu
de gelegenheid om aan president Bo
tha te vragen of hij nieuwe, verzach
tende omstandigheden mag aanvoe
ren, die van invloed kunnen zijn op
een heroverweging van het gratiever
zoek.
teerd. Vrijdag was het in Diepkloof
enige tijd onrustig geweest, toen jeug
digen stenen wierpen naar voorbijko
mende auto's en enige winkels ver
nielden.
De politie maakte wel bekend, dat
dinsdag in totaal 61 personen zijn
gearresteerd bij verschillende inci
denten overal in het land. Een per
soon werd hierbij door de politie
doodgeschoten.
De verkopers van
Soweto uitvoert.
aardappelen voorgrondlijken onberoerd door de zoekactie die de Zuidafrikaanse politie en leger in het zwarte woongebied
Larry Speakes, de presidentiële
woordvoerder, zei dat de test zal
plaatsvinden na de voorgeschreven
periode van twee weken die tussen
het moment van de aankondiging en
de feitelijke test moet liggen. De da
tum is geheim.
„We moeten testen, en wel nu," aldus
Speakes, die verklaarde dat de test
noodzakelijk was om op gelijk niveau
te komen als de Sowjet-Unie.
Speakes zei dat de Sowjet-Unie langs
diplomatieke weg op de hoogte is
gebracht van het besluit.
Het anti-satellietsysteem ASAT be
staat uit een tweetrapsraket die door
een F 15-jager hoog in de atmosfeer
wordt afgeschoten. De raket verlaat
de dampkring en vernietigt als alles
volgens plan verloopt een op geringe
hoogte vliegende satelliet. Speakes
zei dat het systeem dit jaar driemaal
zal worden getest en dat daarbij geen
kernwapens zullen worden gebruikt.
De eerste test zal worden gericht op
een „oude satelliet die niet meer
wordt gebruikt."
De kop van de raket is niet voorzien
van explosieven, maar alleen van
stuurraketjes die de kop naar het
doelwit brengen, dat door de botsing
wordt vernield.
De Amerikaanse luchtmacht heeft tot
nu toe twee maal een dergelijke raket
afgevuurd, maar daarmee niet op een
doel in de ruimte gericht.
De woordvoerder stelde dat de test
noodzakelijk is omdat de Sowjet-Unie
al een dergelijk systeem zou hebben.
„Zij hebben er een en willen niet dat
wij er een krijgen," zei hij.
Verder zei hij dat de aangekondigde
tests de topontmoeting tussen Rea
gan en Gorbatsjov niet in gevaar
zullen brengen. Integendeel, zo zei hij,
die tests zullen voor de USSR zelfs
een „prikkel" zijn om ernstig over
ruimtewapens te onderhandelen.
Het Amerikaanse ruimtevaartbureau
NASA en de firma Space Industries
Ine in Houston, Texas hebben een
overeenkomst gesloten om waar
schijnlijk in 1989 een vrij vliegende
„werkplatform" in de ruimte te bren
gen.
Het moet de eerste bouwsteen worden
voor een „industriepark" in de ruimte,
waarvan later ook het permanent
bemande Amerikaanse ruimtestation
deel zal kunnen uitmaken, zo heeft
NASA dinsdag in Washington be
kendgemaakt.
Het uitstel van de excutie van Moloise
kwam na een dag van nieuwe span
ningen in de zwarte stad Soweto op de
grens met Johannesburg. Zwaargewa
pende politie- en legereenheden slo
ten vier uur lang een deel van Soweto
af en doorzochten een vijfhonderd
huizen. Voorbijgangers werden ge-
fouileerd in de stadswijk Diepkloof.
Elk persoon die gefouileerd was, kreeg
als bewijs een stempel met rode inkt
op de hand. Een reden voor deze actie
werd door de politie niet opgegeven,
noch werd er van die kant bekend
gemaakt of er iemand was gearres
GRONINGEN (ANP) - De Groninger
brandweer en politie in Groningen
zijn dinsdagmiddag met onder meer
een duikploeg en een bootje twee uur
op zoek geweest naar een inbreker,
die verdwenen was in het water van
het Eendrachtskanaal. Kort nadat
brandweer en politie hun zoekactie
hadden beëindigd en weer waren ver
trokken, dook de inbreker toch weer
in het kanaal op. Hij bleek zich al die
tijd verborgen te hebben gehouden in
een riool, aldus de politie.
Pogingen om van daaruit via een
putdeksel te ontsnappen had de man,
de 21-jarige F.S. uit Groningen, al snel
opgegeven omdat het niet mogelijk
was het deksel van binnenuit te ope
nen. Er stond een auto op geparkeerd.
S. besloot toen te wachten tot de rust
op en rond het water was terugge
keerd.
Toen hij verkleumd de kade opklau
terde, ging hij ervandoor nadat hij
van een nietsvermoedende voorbij
ganger een jas had gekregen. De
inmiddels weer gealarmeerde politie
kon S. aanhouden.
De man was het kanaal ingesprongen
nadat omstanders hem hadden be
trapt bij een poging uit een auto een
radio te stelen.
(Van onze correspondent)
TEL AVIV - Israels grootste
reisorganisatie Kopeltours dreigt
failliet te gaan. Dat kan ook voor de
Nederlandse toeristen die onlangs
een vliegreis en hotelaccommodatie
naar Israël bij een reisbureau in
eigen land hebben geboekt en be
taald ernstige gevolgen hebben. De
meeste Nederlandse touroperators
die reizen naar Israël verkopen, laten
dat door Kopeltours in Tel Aviv
verzorgen.
Het Israëlisch massablad Idiot Agro-
not onthulde maandag de betalings
moeilijkheden bij Kopel. Het bedrijf
waarbij 400 medewerkers in dienst
zijn, is de banken meer dan vijftig
miljoen gulden schuldig. De recht
bank van Tel Aviv heeft dinsdagmid
dag uitstel van betaling verleend.
De Israëlische vliegtuigmaatschappij
El Al heeft volgens radio Israël alle
boekingen van Kopel geannuleerd.
Alleen de vliegreizen waarvoor al een
ticket was uitgeschreven blijven ge
handhaafd. Kopel staat bij El Al
alleen al bijna vijf miljoen gulden in
het krijt.
Van de zijde van de hotels in Israël is
nog geen reactie vernomen. Maar als
ook de hoteleigenaren de al aan de
buitenlandse toeristen verstrekte
vouchers (het door het reisbureau in
eigen land afgegeven betalingsbewijs
voor de accommodatie) niet meer
accepteren dan blijft er voor de gasten
niets anders over uit eigen zak de
kosten voor het vakantieverblijf op
nieuw te betalen.
Volgens radio Israël zijn de ambassa
des in Israël door het ministerie van
toerisme in Jeruzalem op de hoogte
gebracht. Veel ambassades hebben
toegezegd te zullen bemiddelen in
gevallen dat de toerist door de onver
wachte situatie in financiële moeilijk
heden dreigt te raken.
Weliswaar kan de Nederlandse toerist
van de problemen bij Kopel veel
ongemak ondervinden, de financiële
strop zal vermoedelijk door het enkele
jaren geleden in het leven geroepen
schadefonds van de erkende reisorga
nisaties worden gedekt. Bij boeking
van een reis. moet de klant verplicht
een kleine premie voor dit fonds bij
dragen.
