BESMETTE EIEREN WAREN DUITS
Onderkomen De Jonge blijft
deel ambassade in Pretoria
PREI
EN BRAADWORST
Kamer verontwaardigd na bericht
over nieuwe executies Indonesië
ONDER STRIKTE VOOR WAARDEN
rouw bekent
lodelijke
mishandeling
an haar baby
Ood'Yoorzitter
wijnboeren
knoeide zelf
de PZC
vandaag
Consultatie
KERKEN TELEURGESTELD NA GESPREK MET BOTHA
Belastingen
Dissidente
Zomerwoningen
Nandoe
2345 /rrO
Proloog
Voorzichtiger
koers PvdA
Wisselend bewolkt
228e jaargang no. 195
)insdag 20 augustus 1985
tIJSWIJK (GPD/ANP) - Euthanasie is onder bepaalde strikte voorwaarden toelaatbaar.
\rtsen die het leven beëindigen van patiënten die daar nadrukkelijk om gevraagd hebben en
jlie daarbij zorgvuldig te werk gaan moeten niet langer strafbaar zijn. Het Wetboek van
Strafrecht, dat euthanasie nu nog zonder meer verbiedt, moet strafvervolging in zulke
gevallen zij het onder strenge voorwaarden uitsluiten.
Elke dinsdag en woensdag
hebben we groente en vlees
in de aanbieding.
Prei,
kilo
Braadworst,
500
kilo
500 gram 5434.25 "7/1 Q
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
Perioden met zon. Later op de dag
toenemende bewolking. In de avond
en nacht gevolgd door regen. Tot 5 a 6
toenemende zuidwestelijke wind. Mid-
dagtemperatuur twintig graden.
Elke donderdag in de PZC
m
De advertentierubriek over uitgaan. Meer
informatie overadverterenO1184-15144,
TUTTGART iDPA-ANP- De autoriteiten in de Westduitse deelstaat Baden-
\'ürtemberg hebben de Nederlandse exporteur van vloeibaar ei Van Loon uit
eek ten onrechte verwisseld met een Westduits bedrijf van eigen bodem. Dat
maandag duidelijk geworden op een persconferentie die Van Loon samen
net de vereniging van Duitse deegwarenfabrikanten in Stuttgart heeft
egeven.
n de Duitse pers wordt Van Loon al enkele weken uitgemaakt voor een
mdernemer die de levensmiddelenindustrie in de Bondsrepubliek voorziet
van verontreinigde eigrondstoffen. De deelstaatregering in Stuttgart heeft in
februari de herkomst van een partij verontreinigd vloeibaar ei aan Van Loon
toegeschreven, maar een vertegenwoordiger van het keuringsinstituut ver
klaarde maandag dat de partij in werkelijkheid van een Duitse firma
afkomstig was.
Eén van de gedupeerde fabrikanten van nudels (soort macaroni), die met Van
Loon zaken deed, heeft van de deelstaatregering in Baden-Würtemberg een
rechtzetting geëist, die landelijk gepubliceerd zou moeten worden.
MADRID iDP A- De politie van de Spaanse havenstad Bilbao heeft
maandag een twintigtal punks gedwongen te douchen, zich te laten
ontsmetten en in enkele gevallen de haren te laten knippen. De jongelui
wilden meedoen aan feestelijkheden in de stad en volgens de autoritei
ten vormden zij een risico voor de omgeving.
De politie bood de punks zelfs kraakheldere kleren aan, maar er was er
een die verkoos naakt in de hoofdstraat te flaneren.
taatscommissie:
uthanasie mag
ALMELO (ANP) - Een 20-jarige
trouw uit Almelo heeft bekend haar
tier weken oude zoontje zo zwaar te
hebben mishandeld dat het aan de
verwondingen is overleden.
pe Almelose heeft verklaard het kind
neerdere keren te hebben geslagen
Imdat het veel huilde en slecht at. Dit
heeft de politie van Almelo maandag
gekend gemaakt.
)e baby overleed in februari van dit
jjaar in een ziekenhuis, kort nadat hij
laar was opgenomen. Onderzoek
rees uit dat het jongetje twee breu-
ten had aan een arm en rib. Ook bleek
pij hersenletsel te hebben opgelopen.
Hieraan is de baby volgens het sectie
rapport overleden.
Jit een verhoor van de Almelose
jbolitie bleek dat de vrouw het kind
ernstig had mishandeld. Zij is inmid
dels ingesloten.
arttransplantaties De com-
issie verstrekkingen van de Zieken
fondsraad heeft de raad geadviseerd
et academisch ziekenhuis in Utrecht
en subsidie van ruim 1,8 miljoen
(ulden te verlenen voor het uitvoeren
an tien harttransplantaties tussen 1
iktober 1985 en 1 oktober 1986.
Dat vindt de meerderheid van de
Staatscommissie Euthanasie, die
haar eindrapport maandag aan minis
ter Brinkman van welzijn, volksge
zondheid en cultuur heeft aangebo
den.
De staatscommissie noemt het nood
zakelijk dat de wetgever zo spoedig
mogelijk een uitspraak doet over eu
thanasie. Bij de behandeling van
wetsvoorstellen over dit onderwerp
moeten de fracties van Eerste en
Tweede Kamer er een zogeheten vrije
kwestie van maken om te voorkomen
dat euthanasie in politiek vaarwater
terechtkomt. Ieder kamerlid moet
naar eer en geweten persoonlijk zijn
standpunt bepalen.
Op één belangrijk punt bestaat bin
nen deze meerderheid verschil van
mening: vier leden vinden dat eutha
nasie alleen is toegestaan als de het
overlijden van de patiënt „onafwend
baar aanstaande is". Negen andere
leden beperkten zich tot de formule
ring dat de patiënt in een „uitzichtlo
ze noodsituatie" moet verkeren.
Behalve het meerderheidsstandpunt
is er een minderheidsrapport over
deze kwestie van twee leden, die eu
thanasie on verwaardelij k afwijzen.
Het zijn de hoogleraren dr. W. Klijn
(r.k.), die in Nijmegen theologische
ethiek doceert, en mr. dr. W. Nieboer
(prot.chr.), docent strafrecht in Til
burg. Zij stellen dat noch ethisch noch
juridisch een 'objectieve rechtvaardi
ging' van euthanasie kan worden ge
vonden.
Een belangrijk gegeven in dit geheel
is, zo maakte commissievoorzitter mr.
H. Jeukens, raadsheer bij de Hoge
Raad, maandag duidelijk dat de pa
tiënt goed voorgelicht moet zijn. Sa
men met de behandelend arts moeten
ook alternatieve mogelijkheden zijn
overwogen.
Het waarborgen van „verantwoord
medisch handelen" in deze gevallen
moet worden verkregen doordat de
arts een collega consulteert. Aanbevo
len wordt dat de minister van WVC
daartoe een lijst van te consulteren
medici maakt. Daarbij moeten in
structies worden gegeven over kwes
ties als de termijn waarbinnnen de
consultatie moet worden gedaan. De
ze details laat de commissie aan de
wetgever over.
Alleen een geneeskundige mag de
beslissing tot levensbeëindiging ne
men, zo staat in het advies. De arts
mag dit niet overlaten een een derde,
(Slot zie pag. 3 kol. 6)
DEN HELDER (GPD) - Kroonprins Willem Alexander
heeft zich gistermiddag in Den Helder gemeld om zijn
militaire dienstplicht bij de Koninklijke Marine te
vervullen. De 18-jarige troonsopvolger wordt aan het
Koninklijk Instituut voor de Marine opgeleid tot
reserve-officier. Na deze vier maanden durende oplei
ding gaat de prins als luitenant-ter-zee 3e klasse ruim
een jaar lang dienst doen op verschillende marinesche-
MAINZ (DPA) - Op zijn proces
in Mainz heeft de oud-voorzit
ter van de Westduitse wijn
bouwbond, Werner Tyrell,
maandag toegegeven dat hij
als directeur van de op naam
van zijn vrouw staande wijn
gaard "Karthauserhof" in
Trier-Eitelsbach in Rijnland-
Palts, bij herhaling predi
kaatswijnen in strijd met de
wet liet zoeten.
De 69-jarige Tyrell, die van
1964 tot 1980 voorzitter van
het Weinbauverband was, zei
dat hij daartoe zijn mede-aan
geklaagde keldermeester op
dracht had gegeven. Hij be
streed evenmin dat nabestel
lingen voor bewerkte wijn die
in feite was uitverkocht, onder
vals etiket werden uitgevoerd.
PRETORIA/DEN HAAG (GPD/DPA/
RTR/AFP/UPI) - De Nederlandse am
bassade in Pretoria zal aanstaande
vrijdag verhuizen naar de nieuwe
vestiging. De van wapensmokkel ver
dachte Nederlander Klaas de Jonge,
die nu ruim een maand in de Neder
landse ambassade verblijft, blijft
echter in de oude ambassade achter.
Wekenlang onderhandelen tussen de
Nederlandse en de Zuidafrikaanse re
gering bracht geen oplossing voor de
problemen die het overbrengen van
De Jonge naar de nieuwe ambassade
met zich meebracht. Nederland heeft
nu gekozen voor het in stand houden
van een soort dependance van de
ambassade in het oude gebouw.
In de loop van de week zullen een
aantal voorzieningen getroffen wor
den in de oude ambassade om het
verblijf van De Jonge mogelijk te
maken.
De politieke en economische afdelin
gen blijven echter voor onbepaalde
gevestigd in het Nedbank gebouw,
waar ook De Jonge verblijft, zo heeft
een woordvoerder van het ministerie
van buitenlandse zaken maandag in
Den Haag meegedeeld.
De Zuidafrikaanse politie bewaakt
het oude gebouw, dat gevestigd is op
de eerste verdieping van de NedBank
in Pretoria, permanent met een groot
aantal agenten.
De vertegenwoordigers van de be
langrijkste christelijke kerken in
Zuid-Afrika die maandag een onder
houd hebben gehad president Botha
hebben zich na afloop unaniem te
leurgesteld getoond over de resulta
ten.
De Anglicaanse aartsbisschop van
Kaapstad en leider van de delegatie,
Phillip Russel, zei dat de president op
geen van de door de kerkelijke leiders
naar voren gebrachte punten was
ingegaan.
Tijdens de ontmoeting werd Botha
opgeroepen drastische stappen ge
richt op het afschaffen van de apart
heidspolitiek te nemen.
Denis Hurley, de rooms-katholieke
Advertentie
Politiemannen, waarvan een met een wapen om traangasgranaten af te vuren,
bewaken de straten in een westelijke woonwijk bij Johannesburg.
aartsbisschop van Durban, zei na af
loop „niets van betekenis" te hebben
meegebracht. In een later uitgegeven
verklaring werd gezegd dat de Zuid
afrikaanse president geheel buiten de
werkelijkheid in zijn land lijkt te
staan.
Later deelde het kantoor van presi
dent Botha mede, dat deze opdracht
heeft gegeven een onderzoek in te
stellen naar beweringen, dat Zuidafri
kaanse veiligheidstroepen zich schul
dig hebben gemaakt aan geweld te
gen de zwarte bevolking. Deze zaak
was een van de onderwerpen die door
de delegatie aan de orde was gesteld.
Bisschop Desmond Tutu was niet bij
het onderhoud aanwezig, omdat naar
zijn mening van een dergelijke groeps
bijeenkomst geen resultaten te ver
wachten vielen.
De Australische regering heeft maan
dag een reeks strafmaatregelen afge
kondigd tegen Zuid-Afrika. Maar Can
berra stelt geen volledig handelsem
bargo in en de ambassadeur keert
naar Zuid-Afrika terug.
Australië zal niet meer in Zuid-Afrika
investeren en banken mogen geen
leningen meer verschaffen aan Zuid
afrikanen. Verder zijn onder meer een
aantal in- en uitvoerverboden afkon-
digd.
pen. Het is voor het eerst in 132 jaar dat een lid van het
Koninklijk Huis in militaire dienst is gegaan. Temid
den van andere dienstplichtigen ontving de prins bij de
fourier zijn militaire kleding en dekens.
Kroonprins Willem Alexander middentoonde zich
gistermiddag in zijn militaire werkpak. Met andere
dienstplichtigen is hij hier op weg naar een motorsloep.
De fiscale adviseurs van Ne
derland pleiten voor het ont
lasten van de belastingplichti
ge in plaats van opvoeren van
de fraudebestrijding
PAGINA 3
De Moskouse dissidente Irina
Grivnina klaagt het Russische
persbureau Tass aan wegens
laster. PAGINA 5
De belangstelling voor de ver
koop van zomerwoningen in
West-Zeeuwsch-Vlaanderen is
buitengewoon hoog. Het kostte
een Zierikzeese projectontwik
kelaar slechts 20 dagen om 142
huizen aan de man te brengen.
PAGINA 7
DEN HAAG (ANP) - In de Tweede
Kamer is maandag met verontwaar
diging gereageerd op berichten dat
de Indonesische regering na een eer
dere executie voor de zomer opnieuw
drie politieke tegenstanders heeft
doodgeschoten.
Een bericht van Amnesty Internatio
nal over de executies is nog niet
bevestigd door de Indonesische auto
riteiten of door het Nederlandse mi
nisterie van buitenlandse zaken, maar
Kamerleden van de drie grote fracties
twijfelen nauwelijks aan de juistheid.
PvdA, CDA en VVD zijn van mening
dat Nederland een scherp protest
moet laten horen bij de Indonesische
regering indien de berichten over de
executies juist zijn.
De PvdA'er Knol wil in dat geval de
ontwikkelingshulp verminderen. Het
CDA-kamerlid Gualthérie van Weezei
vindt dat de Nederlandse ambassa
deur voor korte tijd moet worden
teruggeroepen. De VVD'er Evenhuis
heeft nog geen duidelijk beeld over de
manier waarop Nederland protest zou
moeten aantekenen.
De CPN-fractie wil dat de ambassa
deur in Indonesië wordt teruggeroe
pen en de ontwikkelingshulp wordt
stopgezet.
Het Christelijk Nationaal Vakver
bond CNV vindt dat minister Schoo
(Ontwikkelingssamenwerking) on
middellijk haar voorzitterschap van
de IGGI-conferentie (de conferentie
van landen die Indonesië ontwikke
lingshulp geven) moet opschorten.
Amnesty meldde maandag de te
rechtstelling van Roestomo, Gatot
Lestario en Joko Untung, die in 1976
ter dood werden veroordeeld omdat
zij volgens de Indonesische regering
betrokken waren bij de mislukte com
munistische staatsgreep van 1965. De
drie Indonesiërs, die sleutelposities
hebben bekleed binnen de verboden
communistische partij PKI. werden
volgens Amnesty International begin
juli terechtgesteld.
Primeurtje in Kloetinge: bij
pluimveefokker A. Heijboer
kroop een nandoe uit het ei.
PAGINA 7
Bert Oosterbosch heeft de pro
loog van de Ronde van Neder
land gewonnen.
PAGINA 13
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3
en 5
Financiën, economie: 4
Provincie: 7, 9 en 11
Sport: 13
Voor een politieke partij
en dat geldt zeker voor
de grootste partij heeft ja-
renlang oppositie voeren
weinig aantrekkelijke kan
ten. Het centrum van de macht ligt nu
eenmaal bij de partijen die de rege
ring vormen; de oppositie beweegt
zich aan de rand van dat gebeuren. Zij
komt het machtscentrum niet binnen.
Het doel van elke partij is toch deel
uit te maken van de regering, te delen
in de macht. Kiezersbeloften kunnen,
met steun van andere partijen, moge
lijk worden ingelost. Op die manier
ziet de kiezer niet alleen in woorden,
maar ook in daden iets terug van zijn
investering op de dag van de verkie
zingen. Sinds 1977 verkeert Neder
lands grootste politieke partij, de Par
tij van de Arbeid met een korte
onderbreking in 1980-1981 -- in de
weinig benijdenswaardige rol van op
positie. Voor een goed begrip: opposi
tie (kunnen) voeren behoort tot het
wezen van de democratie. Zonder
oppositie is geen sprake van een par
lementaire democratie, zoals wij die
kennen. Dat alles neemt echter niet
weg dat de sociaal-democraten in
Nederland als regeringspartij de ver
antwoordelijkheid voor het reilen en
zeilen in dit land graag op zich willen
nemen. Het nieuwe ontwerp-verkie-
zingsprogramma, De toekomst is van
iedereen, is daarvoor een eerste aan
zet: het is minder scherp dan vorige
programma's en het biedt andere par
tijen aanknopingspunten na de ver
kiezingen van mei volgend jaar met
de socialisten in zee te gaan, ook al
roepen CDA en WD nu om het hardst
dat deze nieuwe PvdA vooralsnog
geen partner is om in een regering
mee samen te werken.
In het verleden werd de socialisten
nogal eens verweten dat zij de reali
teit van alledag uit het oog hadden
verloren. Ze hielden stijf en strak vast
aan hun dogma's en verkiezingspro
gramma's, waardoor mogelijke coali
tiegenoten werden afgeschrikt. De
standpunten over kernwapens, de
werkloosheidsbestrijding en de socia
le zekerheid blijven ook in dit ont-
werp-verkiezingsprogramma recht
overeind staan dat wil zeggen
dwars op wat CDA en WD voorstaan
maar het geheel ademt toch een
voorzichtige aanpak. Wat de PvdA nu
vooral niet wil doen is potentiële
kiezers in het midden afschrikken.
Het programma is minder radicaal,
zonder dat sprake is van loochening
van' de socialistische principes. De
PvdA profileert zich in dit programma
duidelijk als een volbloed linkse par
tij. Die herkenbaarheid is gebleven.
Een mildere toonzetting en een diplo
matieker woordgebruik in vergelij
king met vroegere stukken moeten
duidelijk maken dat het de socialisten
ernst is na mei volgend jaar weer deel
uit te maken van de regering. Dat is
voor een partij, die naar de huidige
verwachtingen bij de volgende verkie
zingen een derde tot bijna de helft van
de stemmen zal krijgen, een volstrekt
legale zaak. Terecht zouden de PvdA
verwijten kunnen worden gemaakt
als zij nu al bij voorbaat elke vorm
van samenwerking uitsloot. Zolang de
kiezers maar weten wat zij aan een
partij hebben, kan geen sprake zijn
van misleiding of bedrog. De PvdA is
gelouterd door een lange reeks van
jaren in de oppositie. Die periode
heeft de Nederlandse socialisten dui
delijk gemaakt dat uitsluitend een
zwart-witopstelling in de politiek, be
halve applaus van de eigen aanhang,
weinig of niets oplevert als in termen
van macht moet worden gesproken.
Den Uyl opnieuw als lijsttrekker en
als het aan de socialisten ügt óók
als premier, is niet echt een verras
sing. Een aantal jaren geleden maakte
Den Uyl de fout zich voor slechts twee
jaar beschikbaar te stellen, in plaats,
van de gebruikelijke vier, de volledige
parlementaire periode. Gevolg was
een heftige strijd achter en even vaak
vóór de schermen over de opvolging.
Hij heeft ervan geleerd, zoals hij heeft
verklaard. Joop den Uyl heeft zich
onvoorwaardelijk voor vier jaar vast
gelegd. De kiezers weten nu in elk
geval wie straks vier jaar in het Cats-
huis zal doorbrengen of even zovele
jaren als vaandeldrager van de oppo
sitie zal optreden: Joop den Uyl. Die
politieke duidelijkheid was hard no
dig. De leeftijd van Den Uyl - nu 66 -
kan een rol spelen, maar is in wezen
geen enkel bezwaar. De staatslieden
die ouder waren toen zij in vergelijk
bare functies werden gekozen en daar
in ook succesvol waren, zijn niet op de
vingers van twee handen te tellen.
Hooguit wordt duidelijk dat de PvdA
op dit moment niet over jongere kan
didaten beschikt die de kar kunnen
trekken. Dat vertelt niets ten nadele
van de oude maëstro uit Buitenvel-
dert, die overigens binnen zijn partij
nog heel wat tegenstand zal moeten
overwinnen om het ontwerp-program-
ma een definitief karakter te geven.
Ook dat lijkt de politiek vernieuwde
Den Uyl wel aan te kunnen.
Dim
Dansende kranen 'Neigend ijzer,
de dans van negen kranen' is de naam
van het project in de Amsterdamse
haven van de kunstenares Barbara
van Loon. Op zaterdag 31 augustus
om 21.15 uur laat zij negen havenkra
nen, zowel oude als nieuwe, dansen op
geluiden die zijzelf voortbrengen. De
ze muziek werd gecomponeerd en in
choreografie gezet door Barbara van
Loon.