INDE VRUDAGKRANT:
«I\\\
Marters vreten
autokabels door
Onderzoek aanslag op
Rainbow Warrior in
Frankrijk voortgezet
De Koning: verder overleg
met Venezuela over Shell
AANSLAGEN IN
NOORD-IER I.AND
Nieu w zeelanders
redden walvissen
ZWAARTEPUNT RELLEN ROND DURBAN
de
vandaag
Automarkt in
West-Duitsland
herstelt snel
Af en toe zon
228e jaargang no. 185
Donderdag 8 augustus 1985
auto te water?
geen paniek
vrijdagkrant
GEEN MINISTERS IN NIEUWE DELEGA TIE
Atoomvrije zone Superloper
Busreizen
Klachtrecht
Premie-D
Veel bewolking maar geen neerslag
van betekenis. Tijdelijk opklaringen.
Zwakke tot matige zuidelijke wind.
Middagtemperatuur omstreeks 22
graden.
Elke vrijdag ander nieuws...
PROVINCIALE ZEEUWSE COURA
VATICAANSTAD (AP)
Rome had gisteren te lijden
van zware regenval. Op het
St.-Pietersplein waar paus
Johannes Paulus II zijn al
gemene audiëntie hield ten
overstaan van duizenden
pelgrims en toeristen wer
den alle bruikbare midde
len tot stoelen toe gebruikt
om bescherming tegen de
stortregen te zoeken.
München (DPAt - Dit sei
zoen loopt het rubber in
auto's vooral in Zuid-
Duitsland en Zwitser
land het gevaar genade
loos te worden afge
knaagd door jonge mar
ters, aldus de Westduit-
se bond van automobi
listen.
De jonge dieren zoeken
warmte en prefereren
een voertuig waarvan
de motor nog warm is,
liefst een nieuw voertuig
met „verse rubber
waar", waarop zij naar
hartelust hunkauwple-
zier" kunnen botvieren.
Gevolg is wel dat een
auto, die de ene dag nog
goed functioneerde, de
volgende dag niets meer
doet: koelwaterslangen
doorgeknaagd, kabels
aangevreten en gummi-
kappen beschadigd. Al
leen te dik rubber ont
komt.
Een doeltreffende af-
weermethode is nog niet
gevonden, al proberen
vertwijfelde autobezit
ters het met wekkers on
der hun wagen, zwaai
lichten, knoflook, petro
leum en mottenballen.
Kabels insmeren met
hars - wel een werk - zou
ook een probaat middel
zijn.
BMW en Audi ontwikke
len een apparaat met
een scherp geluid boven
de menselijke hoor-
grens, dat de dieren zou
moeten afschrikken.
Kosten zonder montage:
ruim tweehonderd gul
den, maar een doorge
knaagde koelwaters
lang kan aanzienlijk
duurder uitvallen.
Winnie Mandela na
inval ondergedoken
JOHANNESBURG (AFP/UPI) Het huis van Nelson Mandela is door de inval van de
Zuidafrikaanse politie een „puinhoop" geworden, zo heeft de advocaat van de vrouw van de
tot levenslang veroordeelde zwarte anti-apartheidsleider woensdag verklaard. Zijn vrouw,
Winnie Mandela, die niet thuis was tijdens de inval, heeft zich „omwille van haar eigen
veiligheid" verscholen „op een geheime plaats".
Dat betekent dat zij haar „banning
order" overtreedt. Krachtens deze
maatregel mag Winnie Mandela zich
niet verplaatsen zonder officiële toe
stemming.
De rassenrellen in Zuid-Afrika duur
den woensdag voort. Het zwaartepunt
MUNCHEN (DPA) - De Westduitse
automarkt herstelt zich sneller dan
verwacht. Al in de herfst van 1985 zal
het aantal nieuw geregistreerde per
sonenwagens spektakulair toene
men, zo heeft het Westduitse econo
mische onderzoeksinstituut IFO
woensdag in haar nieuwste rapport
bekendgemaakt.
De autoproduktie zal dit jaar het
recordaantal van 4,21 miljoen berei
ken, elf procent meer dan vorig jaar en
zeven procent meer dan in het topjaar
1979. In 1986 kan de produktie zelfs
rond de 4,4 miljoen stuks liggen, aldus
het IFO-Instituut.
Aan het begin van dit jaar werd er nog
van uitgegaan dat het aantal van vier
miljoen geproduceerde auto's pas in
1986 overschreden zou worden.
De vraag uit het buitenland is onver
minderd groot gebleven.
De situatie op de Westduitse auto
markt is volgens het rapport vooral
verbeterd in het tweede kwartaal van
1985 omdat een aantal onduidelijkhe
den in de discussie rondom het wel of
niet invoeren van de katalysator (te
gen vervuiling) uit de wereld werd
geholpen.
heeft zich in de afgelopen twee dagen
echter verplaatst van de omgeving
van Port Elizabeth naar de 'andere
havenstad Durban, 500 kilometer ten
zuidoosten van Johannesburg. Zwar
ten rond Durban blijven ageren uit
protest tegen de moord van vorige
week op de zwarte advocate Victoria
Mxenge van activisten tegen apart
heid. Zij wordt zondag begraven.
Rond Durban vielen woensdag vier
doden. Dit werd vernomen van een
woordvoerder van de politie, maar
deze zei nog geen bijzonderheden te
kunnen geven over de omstandighe
den waaronder zij omkwamen.
Eerder op de dag was gemeld dat
vooral de zwarte woongemeenschap
Umlazi bij Durban het toneel was van
zware botsingen tussen zwarten en
veiligheidstroepen.
De paus heeft woensdag aan de voor
avond van een lange reis door Afrika
apartheid resoluut veroordeeld.
Johannes Paulus II zei tijdens zijn
algemene audiëntie op het St.-Pie-
tersplein dat de apartheidspolitiek
een 'onmenselijke toestand' oplevert
en betuigde zijn solidariteit met de
slachtoffers.
De advocaten in de zaak van de
dodelijke schietpartij door de politie
in de zwarte woongemeenschap Lan-
ga bij Uitenhage eind maart hebben
besloten schadevergoeding te eisen
voor mensen die gewond raakten en
voor nabestaanden van de dodelijke
slachtoffers.
De Wereldraad van Kerken heeft
woensdag economische sancties te
gen Zuid-Afrika aanbevolen als mid
del om te komen tot een geweldloze
oplossing voor de problemen in het
land. De afkondiging van de noodtoe
stand in 36 van de 265 districten in
Zuid-Afrika werd veroordeeld.
Uit Brussel werd woensdag als ver
moedelijke datum voor het vertrek
naar Zuid-Afrika van de ministers
van buitenlandse zaken van Luxem
burg, Italië en Nederland 29 augustus
genoemd, maar voor dit bericht was
ook in Den Haag geen officiële beves
tiging te krijgen. Een woordvoerder
van het ministerie van buitenlandse
zaken in Den Haag zei dat er nog geen
besluit over de data van het bezoek
was genomen en dat het overleg nog
gaande was.
Uit bronnen bij de Europese Commis
sie werd verder vernomen dat het
commissielid voor externe betrekkin
gen van de EG, Willy de Clerq zal
meereizen.
De Zuidafrikaanse staatsradio heeft
inmiddels laten weten dat er spoedig
'belangrijke beleidsverklaringen' zijn
te verwachten over wijziging van de
apartheidswetten. Uit regeringsbron
nen is vernomen dat een waarschijn
lijk tijdstip voor de aankondiging 15
augustus is. Dan vergadert de rege
rende Nationale Partij in Durban.
In Pietermaritzburg is het proces
tegen zestien UDF-Ieiders tot maan
dag verdaagd om de openbare aan
klagers gelegenheid te geven een ant
woord te formuleren op beweringen
van de verdedigers, dat de beschuldi
ging vaag is en vernietigd of her
schreven moet worden.
Minister De Koning.
PARIJS (UPl) - Leden van de
Nieuwzeelandse recherche zijn
woensdag aangekomen in Frank
rijk om berichten te onderzoeken
dat het schip Rainbow Warrior
van de milieu-organisatie Green
peace in Nieuw-Zeeland tot zinken
is gebracht door agenten van de
Franse geheime dienst. Dit heeft
de Franse pers gemeld.
Het schip Rainbow Warrior van
Greenpeace zonk op 10 juli in de
haven van Auckland na twee ge
heimzinnige ontploffingen. Daarbij
kwam de in Amsterdam wonende
fotograaf Armando Pereira om het
leven.
Het presidentiële paleis in Parijs
weigerde commentaar op berichten
over de aankomst in Parijs van
Nieuwzeelandse rechercheurs.
Zoals bekend stond Greenpeace
vóór het zinken van de Rainbow
Warrior op het punt actie te voeren
tegen Franse kernproeven op het
atol Mururoa in de Stille Oceaan.
Inmiddels is in deze zaak een echt
paar gearresteerd, dat zegt de Zwit
serse nationaliteit te hebben. Hun
papieren blijken echter te zijn ver
valst en de Nieuwzeelandse politie
zou vermoeden dat de man en de
vrouw de Franse nationaliteit heb
ben.
PZC
WILLEMSTAD (ANPGPD) - Nederland heeft besloten begin volgende week
een groep deskundigen naar Caracas te sturen om met Venezuela te praten
over mogelijkheden om de Shell-raffinaderij op Curasao open te houden. Dat
heeft minister De Koning (Antilliaanse zaken), woensdag in Willemstad
meegedeeld.
Volgens De Koning heeft Nederland
via de gebruikelijke diplomatieke ka
nalen voldoende aanwijzingen gekre
gen dat er een basis is voor verdere
besprekingen. „Wat ons betreft zijn
alle opties nog open", aldus de Neder
landse bewindsman. „Het gaat er nu
om tot nadere invulling te komen".
De Koning is dinsdag aan een werkbe
zoek van tien dagen begonnen.
De Koning verklaarde dat het „niet in
de bedoeling ligt" om een Nederland
se bewindsman of -vrouw in de delega
tie op te nemen. Wel zullen Antilliaan
se deskundigen de besprekingen bij
wonen.
In een reactie op de uitspraak van
een Shell-woordvoerder dat deze
maatschappij geen behoefte heeft
aan goedkope olie, zei De Koning
slechts dat een „interessante mede
deling" te vinden.
De Koning heeft de Venezolaanse
regering namelijk verzocht de komen
de drie maanden olie te leveren aan de
Shell-raffinaderij tegen zodanige prij
zen dat het bedrijf zonder verlies kan
draaien. Op deze wijze krijgen de
regeringen van Nederland en Vene
zuela enige tijd om tot een overeen
komst te komen om de raffinaderij
alsnog open te houden.
Op de Antillen is afwijzend gerea
geerd op verklaringen van de minister
als zou een eventuele Nederlandse
bijdrage om de raffinaderij open te
houden gefinancierd moeten worden
uit de ontwikkelingshulp. Shell heeft
woensdag laten weten dat intussen de
geleidelijke sluiting doorgaat en onge
veer acht weken in beslag zal nemen.
In oktober kan dan als geen oplos
sing gevonden wordt begonnen
worden met de ontmanteling van de
raffinaderij.
De Shell-vakbonden PWFC en ASEK
op Curasao hebben woensdag 'bin
nen 24 uur' een antwoord van de
Shell-directie op een door de bonden
ingediend alternatief voor de afvloei
ing van het personeel gevraagd. Het
door de Shell ingediende sociale plan
is voor de bonden 'volstrekt onaan
vaardbaar', zo is door woordvoerders
van de bonden woensdag bekendge
maakt, die ook eisen dat de geleide
lijke sluiting wordt stopgezet.
De dertien landen van het Pacific
Forum hebben het grootste deel
van de Stille Oceaan ten zuiden
van de evenaar tot atoomvrije
zone verklaard.
PAGINA 3
Deze winter begint een proef met
een klassesysteem voor busreizen.
PAGINA 4
Minister Brinkman is van mening
dat klachten van cliënten van ge
subsidieerde instellingen vooral
door 'bemiddeling' moeten worden
opgelost.
PAGINA 5
B en w van Borsele overwegen de
invoering van een premie-D-rege-
ling voor de woningbouw.
PAGINA 12
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3, 4 en
5
Financiën, economie: 6
Varia: 7
Provincie: 9, 11, 12 en 13
Sport: 15
De jonge IJzendijkenaar Ludwig
de Schoolmeester verdiende in
Oostenrijk de bijnaam 'superlo
per'.
PAGINA II
Claire Rayner van BBC-Ontbijt televisie roept met een groot bord op 'geen gehoor te geven aan overheidscensuur'
Staking bij BBC
legt nieuws stil
(Van onze correspondent)
LONDEN - Drieduizend BBC-journa-
listen hebben gisteren het werk neer
gelegd uit protest tegen het niet-
uitzenden van een documentaire
over extremisme in Noord-Ierland.
Bijna alle collega's van de commer
ciële omroepen sloten zich bij de
actie aan. Het gevolg was dat voor
het eerst in de geschiedenis van de
Britse omroep de Britse radio en tv
24 uur lang geen nieuws brachten.
Ook andere rechtstreekse program
ma's moesten vervangen worden
door films en herhalingen.
Het was ook voor het eerst dat de
BBC World Service, die zich iedere
dag richt op 125 miljoen luisteraars,
over de hele wereld geen nieuwsuit
zendingen had. Dat bracht de Sowjet-
Unie ertoe om de dure techniek van
het zenderstoren bij wijze van uitzon
dering achterwege te laten.
Op de televisieschermen verscheen in
plaats van het nieuws een tekst met
uitleg en verontschuldigingen voor de
staking. Maar de tv-documentaire
over extremisme in Noord-Ierland,
waar het allemaal om begon, was
ironisch genoeg op verschillende
plaatsen in zaaltjes op video te zien.
In Belfast toonden tv-journalisten
voor het BBC-gebouw met behulp van
een video het bewuste programma
aan voorbijgangers.
Minister van binnenlandse zaken,
Leon Brittan, onderstreepte na een
spoedbespreking met topfunctiona
rissen van de BBC om de crisis te
bezweren, de onafhankelijkheid van
de omroep.
Hij zei ook dat de regering niet van
plan is om censuur toe te passen.
Maar Brittan bleef op het standpunt
staan dat de film waarin, ondermeer
de vermeende leider van de IRA Mar
tin McGuiness voorkomt, niet mogt
worden uitgezonden. Nu er geen over
eenstemming is bereikt verwacht men
dat een aantal hoge BBC-functiona-
rissen hun functie zal neerleggen. De
verantwoordelijkheid voor het niet-
uitzenden van de documentaire be
rust overigens bij de BBC-leiding, die
'een verzoek' van de regering heeft
ingewilligd.
In het BBC-weekblad The Listener
werd gisteren scherpe kritiek op de
raad van toezicht geuit die de uitzen
ding van het bewuste programma
verbood. Aubrey Singer, oud-adjunct-
directeur-generaal van de BBC, be
stempelde de actie van de raad als
„kleinmoedige pluimstrijkerij
BELFAST (AP) - Een
autobom heeft woens
dagmorgen in de Noord-
ierse grensplaats New-
townhamilton een mel-
kwinkel verwoest en
aanzienlijke schade toe
gebracht aan omringen
de huizen en winkels.
Dinsdagnacht werd een
jeep van de politie in het
centrum van London
derry onder vuur geno
men,, waarna een explo
sie volgde. Een zelfge
maakte raket bleek
voortijdig ontploft te
zijn, aldus de politie.
Twee jongemannen
raakten hierdoor ge
wond. Een van hen over
leed later in een zieken
huis. Vermoed wordt
dat de man een terrorist
was van het verboden
Ierse Republikeinse le
ger (IRA).
De spanningen in
Noord-Ierland lopen
veel op vanwege het
jaarlijkse protestantse
"marsseizoen" waarmee
de historische overwin
ningen op de katholie
ken gevierd worden.
AUCKLAND (AP) - In de Kawa Baai van het Nieuwzeelandse Great
Barrier-eiland is het grootste deel van een kudde van 300 gestrande
walvissen door de plaatselijke bevolking weer naar open zee gedreven.
De redders zagen er woensdag op toe dat de kudde de 'zelfmoordpo
ging' niet herhaalt. Voor 80 dieren uit de kudde kwam de redding te
laat; zij zijn bij de stranding omgekomen. Onder de dode dieren was
een grote mannetjeswalvis, die waarschijnlijk de leider was, en een
wijfje, dat bezig was een kalf te baren. Mogelijk was een van beide
dieren ziek en heeft het zieke dier het strand opgezocht waarbij de hele
kudde volgde.
V
