kleintjes
de rifV
vandaag
Moskou zal inspectie van
kerncentrales toestaan
Werkloosheid neemt onverwacht weer toe
ZWARE SNEEUWVAL IN ALPEN
op Hiroshima over
OFFICIER EN VERDACHTE IN HOGER BEROEP
Dl
Koningin-moeder
Elisabeth
vloog Concorde
EG-ministerraad
stemt in met
staalakkoord VS
Later regen
228e jaargang no. 184
Woensdag 7 augustus 1985
De symboliek
van Hiroshima
Staking BBC
Kernenergie
Aardenburg
Natuurbehoud
Eerst droog met zonnige perioden.
Vanmiddag toenemende bewolking
en later regen. Maximum tempera
tuur achttien graden. De matige zuid
westen wind neemt later toe.
PROVINCIALE ZEEUWSE COUR
je herdenkingen, deze
Afweek in Japan, van de
Amerikaanse atoombom-
- men die veertig jaar geleden
-de steden Hiroshima (6 au
gustus) en Nagasaki (9 augustus) ver
nietigden, eisen de aandacht van de
wereld op. Ieder jaar op deze data
komen bij de vredesmonumenten in
de nieuw opgebouwde steden duizen
den bijeen om enkele ogenblikken stil
te staan bij wat er in de laatste week
vóór de capitulatie van Japan gebeur
de toen twee vliegtuigen voor de
eerste keer een wapen met afschuwe
lijke vernietigingskracht afwierpen.
Ieder jaar staan bij die gelegenheden
nog de slachtoffers van de twee
atoomaanvallen om elkaar te bepalen
bij het drama van destijds én om te
getuigen tegen het gebruik van kern
wapens. In 1985, het jaar waarin het
einde van de tweede wereldoorlog op
veel plaatsen en momenten opnieuw
tot leven is gekomen, krijgen Hiroshi
ma en Nagasaki uiteraard ook een
veel bredere aandacht. Jongeren uit
de hele wereld zijn erheen getrokken.
Er worden vredesconferenties gehou
den met vertegenwoordigers overal
vandaan. Kranten, radio en televisie
brengen de lotgevallen van de overle
venden-van-de-bom in alle scherpte
en diepte naar voren. Kortom, er is
weer aanleiding voor een complete
reconstructie van het voorspel tot en
de nasleep van de gebeurtenissen in
Japan, precies veertig jaar geleden.
Centraal bij dat alles staat ook nu
weer de kwestie van de besluitvor
ming van de Amerikaanse president
en de legerleiding in 1945 om Japan
met het nog niet eerder gebruikte
atoomwapen op de knieën te krijgen.
Was er een absoluut strategische
noodzaak, honderdduizenden mensen
in één klap de dood in te jagen om dat
doel te bereiken? Zou Japan óók tot
capitulatie hebben besloten wanneer
het niet met deze onverwachte schok-
werking onder zware druk was gezet?
Het blijven, vooral voor historici, vra
gen die langs veel kanten benaderd
kunnen worden. Maar het blijven te
gelijk onbeantwoorde vragen. De
Amerikaanse president Reagan heeft
de beslissing van zijn voorganger in
1945 deze week nog eens met zoveel
woorden verdedigd. De Japanse pre
mier Nakasone noemde eerder voor
de Amerikaanse televisie het gebruik
van de atoombom op Hiroshima en
Nagasaki „een onmenselijke daad".
Hoe ook beschouwd, de twee atoom
bomaanvallen op Japan hebben de
wereld de uitwerking laten zien van
een wapen dat in staat is in recordtijd
die zelfde wereld te vernietigen. Een
wapen ook dat sindsdien de machts
verhoudingen vrijwel volledig is gaan
bepalen en dat nog steeds doet.
De letterlijke verschroeiing van
twee Japanse steden, nu veertig
jaar terug, heeft een wending in de
geschiedenis betekend. Maar het in
ferno van destijds heeft de super
machten nog altijd niet tot het besef
gebracht dat er nu werkelijk iets
wezenlijks moet worden gedaan om
het opgestapelde atoomarsenaal aan
banden te leggen. Integendeel, er is
sinds 1945 in het oosten en in het
westen een produktie en opslag van
kernwapens tot stand gekomen, die
ertoe heeft geleid dat de wereld onder
een permanente dreiging van de ver
nietigende uitwerking daarvan moet
leven. Weliswaar zijn er veertig jaar
verstreken zonder dat zich een herha
ling van Hiroshima en Nagasaki heeft
voorgedaan. Maar dat is - vooral ge
zien de krankzinnige wedloop in de
aanmaak van kernwapens die daarop
is gevolgd - nog altijd geen enkele
garantie dat het behoud van de vrede
voor langere tijd is bestendigd.
De waarde van de herdenkingen
van Hiroshima en Nagasaki ligt
daarom hierin dat ze de onwerkelijke
werkelijkheid van het atoomwapen
uit de geschiedenis sleurt. En daar
mee zijn ze toch de symboliek gewor
den voor de waarschuwing tegen het
gebruik, het bezit, de produktie en de
beangstigende vernieuwing van het
nucleaire wapentuig. In navolging
van de Engelse stad Leeds heeft de
gemeente Zaanstad onlangs besloten
om een brochure te laten verschijnen
waarin de gevolgen van een atoom-
aanval op het eigen grondgebied wor
den beschreven. Hiroshima en Naga
saki heel dichtbij dus. Veertig jaar
later zijn de gebeurtenissen van toen
actueler dan ooit.
vdM.
LONDEN (UPI) - Een „opgetogen"
koningin-moeder Elizabeth van En
geland heeft dinsdag boven haar land
gevlogen in een Concorde. Het was
een cadeautje van British Airways
ter gelegenheid van haar vijfentach
tigste verjaardag.
Tien jaar geleden al had de koningin
moeder in een Concorde willen zitten,
maar het mocht niet omdat het toe
stel toen nog werd proefgevlogen.
De Concorde maakt nu echter gere
gelde vluchten en andere leden van de
koninklijke familie hebben erin geze
ten. Koningin Elizabeth vloog er in
1977 voor het eerst mee.
Elizabeth werd geboren driejaar voor
de gebroeders Orville en Wilbur
Wright met hun eerste primitieve
vliegtuig in Amerika het luchtruim
kozen.
MÜNCHEN/BERN/WENEN/ROME/MARSEILLE (Reuter/DPA/AP/AFP) Een plotselinge
verslechtering van het weer heeft in het midden en zuiden van Europa tot chaotische
toestanden geleid, waarbij zeker twaalf mensen het leven verloren. Zuid-Duitsland,
Zwitserland, Oostenrijk en het noorden van Italië hadden vooral te maken met hevig onweer
en zware regenval. In de Alpen viel zelfs onverwacht vee' sneeuw. In de Zuidfranse
Camargue moesten kampeerders door de Franse Marine gered worden toen tenten en
caravans vlak aan de kust getroffen werden door metershoge vloedgolven. Het Italiaanse
eiland Elba werd getroffen door een scirocco (woestijnwind). Op veel plaatsen ondervond het
verkeer ernstige hinder van het weer en bij de Brennerpas kwamen zelfs de treinen tot
stilstand.
PZC
Hevig onweer en zware regenbuien,
gepaard gaand met windstoten tot
kracht 10, hebben in Beieren en Oos
tenrijk ernstige schade aangericht. In
Beieren kwamen twee mannen om het
leven.
In de Oostenrijkse provincie Salzburg
kwamen in de bergen twee Westduitse
meisjes van 16 en 17 jaar om toen zij
door een storm werden verrast. In
Grünau verloor een 16-jarige Oosten
rijkse het leven bij een motorongeluk.
Verscheidene anderen raakten ge
wond door omvallende bomen.
De „Bundesstrasse" naar de Brenner
pas was als gevolg van een aardver
schuiving uren niet berijdbaar. Hevi
ge regenbuien op de Autobahn tussen
München en Nürnberg zorgden voor
kettingbotsingen. In de hoger gelegen
delen van Tirol daalde de tempera
tuur tot onder het nulpunt.
Grote delen van het Otztal en Stubai-
tal in Tirol zijn sinds dinsdagochtend
(Slot zie pag. 3 kol. 2)
Jongeren uit verschillende landen demonstreren in Hiroshima tegen de
atoombom door als 'symbolische doden' op de grond te gaan liggen bij
het gedenkteken in het Vredespark dat herinnert aan de atoomaanval
op de stad, dinsdag veertig jaar geleden.
Honderden BBC-journalisten
staken vandaag uit protest
tegen een verbod op de uitzen
ding van een programma over
extremisme in Noord-Ierland.
PAGINA 3
De Samenwerkende Elektrici-
teits Produktiebedrijven wil
len opheldering van minister
Van Aardenne over zijn om
streden brief over kernener
gie.
PAGINA 5
De Aardenburgse CDA-wet-
houder Van de Wijnckel vindt
de selectie van een nieuwe
burgemeester voor zijn ge
meente een zaak voor commis
saris Boertien.
PAGINA 9
Het Landbouwschap heeft be
zwaar tegen de aanwijzing
van de Kruisdijk bij Sluis als
natuurmonument.
PAGINA 11
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3
en 5
Opinie en achtergrond: 4
Financiën, economie: 7
Provincie: 9 en 11
Sport: 13
BRUSSEL (ANP) - De Europese mi
nisterraad heeft het maandag bereik
te staalakkoord tussen de Verenigde
Staten en de Europese Gemeenschap
dinsdag aanvaard. Hoewel het ak
koord voor Nederland niet gunstig
uitpakt, ging ook staatssecretaris
Bolkestein uiteindelijk akkoord met
het bereikte resultaat.
Voor Nederland dreigt er een fors
nadeel omdat ons land in de referen
tieperiode die is gekozen om de quota
over de lidstaten te verdelen (1982-
1984), relatief weinig staal naar de VS
heeft uitgevoerd. Nederland kreeg een
quotum toegewezen van achtduizend
ton en volgens Bolkestein betekent
dit dat de export met veertig procent
zal afnemen.
Met sücces bepleitte de staatssecreta
ris daarom de vorming van een alge
mene reserve van één procent (bijna
tweeduizend ton), af te trekken van de
hoeveelheden voor alle lidstaten. Af
gesproken is, aldus Bolkestein, dat
landen die onevenredig zwaar in hun
belangen zijn getroffen van deze reser
ve gebruik mogen maken. Hoewel dit
niet met zoveel woorden is toegezegd,
verwacht hij dat de Europese commis
sie de reserve geheel aan Nederland
zal toekennen.
HIROSHIMA/LONDEN/WASHINGTON (RTR/AFP/UPI) - Onder klok
kengelui en het loslaten van duiven zijn dinsdag in Hiroshima de
200.000 slachtoffers van de eerste atoombom herdacht, die 40 jaar
geleden in de Japanse stad explodeerde. Burgemeesters uit 23 landen
riepen op tot kernontwapening opdat „deze tragedie zich nooit
herhaalt".
Getroffen vakantiegangers worden, gewikkeld in dekens, met helicopters vanaf de Franse Middellandszeekust naar
opvangplaatsen gebracht.
Meer dan 55.000 mensen, onder wie
de Japanse premier Yasuhiro Na
kasone, woonden de plechtighe
den in het Vredespark bij ter ere
van degenen die op 6 augustus
1945 omkwamen.
Nakasone was de eerste van een
reeks sprekers die opriep tot op
heffing van de kernwapenarsena
len.
De burgemeesters uit 23 landen
zetten hun conferentie 'voor vrede
door interstedelijke solidariteit'
vandaag, woensdag, voort in Naga
saki, dat drie dagen na Hiroshima
werd gebombardeerd.
Over de gehele wereld is dinsdag
veel aandacht besteed aan de her
denking van het werpen van de
eerste Amerikaanse atoombom.
De Amerikaanse minister van de
fensie, Caspar Weinberger, heeft
dinsdag in een vraaggesprek ver
klaard dat hij de verantwoordelijk
heid zou aanvaarden de atoom
bom te laten gooien op Hiroshima
als hij dit besluit veertig jaar gele
den had moeten nemen. Maar hij
gelooft dat 'niemand' een duidelijk
beeld van de uiteindelijke gevol
gen van het afwerpen van zo'n bom
heeft.
Zowel in de Verenigde Staten als
in 19 andere landen hebben vre
desactivisten ter gelegendheid van
de herdenking menselijke sil
houetten op de grond geschilderd,
die de doden in Hiroshima symbo
liseren.
In Groot-Brittannië werden 30
mensen gearresteerd tijdens paci
fistische acties, zo deelde de politie
mee.
In het Alpengebied, zoals hier in Graubuenden, kwamen door plotselinge zware sneeuwval niet alleen
automobilisten maar ook het vee in een moeilijke situatie.
de
WASHINGTON (Reuter DPA) - De
Verenigde Staten hebben positief ge
reageerd op de mededeling, dat de
Sowjet-Unie „heeft ingestemd met"
de inspectie van twee kerncentrales
door deskundigen van de Internatio
nale Organisatie voor Atoomenergie
(IAEO) in Wenen.
De woordvoerder van het ministerie
van buitenlandse zaken in Washing
ton, Bernard Kalb, bevestigde een
bericht in de New York Times dat
Moskou akkoord gaat met de inspec
tie van twee reactoren later deze
maand. Hij noemde de overeenkomst
met de IAEO „een belangrijke stap".
Hij onderstreepte tegelijkertijd dat
het aanbod van de Russen slechts
door Moskou zelf aan te wijzen facili-
Arts De Terp krijgt één
jaar voor moord bejaarden
teiten behelst en dat het, althans voor
dit moment, gaat om de „minst gevoe
lige typen" van nucleaire installaties
in de Sowjet-Unie.
De New York Times meldde dinsdag
uit diplomatieke bronnen in Parijs
dat Moskou de komende twee of drie
weken deskundigen uit Wenen zal
laten controleren, of de twee kern
reactoren werkelijk voor vreedzame
doeleinden worden gebruikt. Volgens
de diplomaten wil Moskou zijn besluit
mogelijk bekendmaken tijdens een op
27 augustus beginnende conferentie
in Geneve, welke zich bezighoudt met
het in 1970 gesloten verdrag over
niet-verspreiding van atoomwapens.
Aan de conferentie nemen alle 128
staten deel die het verdrag onderte
kenden.
Het zou voor het eerst zijn dat de
Sowjet-Unie inspectie van kerninstal
laties door de IAEO toestaat. De VS
en Groot-Brittannië hadden al in de
jaren zeventig met dergelijke inspec
ties ingestemd. Frankrijk gaf nooit
officiële toestemming, maar laat de
controle wel toe.
DEN HAAG (GPD) Zowel het open
baar ministerie als de 32-jarige arts
D. W. B. uit Den Haag zijn dinsdag
kort na het vonnis in de zaak rond de
dood van bejaarden in verzorgingste
huis De Terp in hoger beroep gegaan.
B. werd eerder op de dag door de
rechtbank in Den Haag veroordeeld
tot één jaar gevangenis met aftrek
van voorarrest wegens moord op drie
bejaarden in het Haagse verzor
gingstehuis.
Justitie is in beroep gegaan omdat het
verschil tussen eis acht jaar en
vonnis zo groot is dat het de zaak aan
het Hof wil voorleggen, aldus persoffi
cier Vermeulen.
Dokter B. gaat zelf in beroep omdat
hij vindt dat hij geen moord heeft
gepleegd. De rechtbank had B. voor
moord veroordeeld omdat niet bewe
zen was dat de patiënten nadrukke
lijk verlangden naar de dood.
B. gaat verder in hoger beroep omdat
hij veroordeeld is wegens valsheid in
geschrifte. Hij heeft een natuurlijke
doodsoorzaak opgegeven, terwijl de
arts ook een insuline-injectie had ge
geven. B. vindt dat de patiënten voor
(Slot zie pag. 3 kol. 5)
Dollarkoers De koers van de
Amerikaanse dollar is dinsdag met
ongeveer vier cent gestegen. Het pond
sterling moest eenzelfde bedrag inle
veren.
Op de wisselmarkt in Amsterdam
werd voor de dollar een officiële mid
denkoers vastgesteld van 3,1930 gul
den, bijna drie cent meer dan de
3,1655 gulden van maandag. De ban
ken hebben hun tarieven met twee
cent verhoogd tot 3,25 gulden bij
verkoop van dollars en 3,13 gulden bij
aankoop ervan.
Het pond sterling is opnieuw in koers
gedaald. In Amsterdam werd een offi
ciële koers vastgesteld van 4,3170 gul
den tegen 4.3540 gulden op maandag.
DEN HAAG (GPD) - De werkloosheid neemt voor het eerst sinds enkele
maanden weer toe. Eind juli waren 760.900 mensen werkloos, 23.000 meer dan
de maand ervoor. Een duidelijke verklaring voor die stijging zegt het
ministerie van sociale zaken niet te hebben. Wel wordt gewezen op het grote
aantal schoolverlaters dat geen werk heeft gevonden. Volgende week hoopt
het departement een duidelijker inzicht te hebben wanneer alle werkloos-
heidsgegevens van de 120 arbeidsbureaus in ons land beschikbaar zijn.
Eind juli zochten 490.500 mannen een baan, 12.500 meer dan in juni. Bij de
vrouwen lag dat cijfer op 270.400, een stijging met 10.500. Sinds februari
daalde het aantal werklozen licht. Vooral minder mannen werden werkloos,
maar die daling werd weer voor een deel teniet gedaan door een stijging van
het aantal vrouivelijke werklozen. In de maand juli is een verandering in dit
beeld gekomen.
De voor het seizoen gecorrigeerde werkloosheid lag eind juli op 763.400, een
groei van 7200 in vergelijking met juni. Onder mannen bedroeg de gecorrigeer
de werkloosheid 498.100, onder vrouwen 265.300, in beide gevallen een stijging
met 3600 ten opzichte van juni. De geregistreerde vraag lag eind juli op 26000,
100 meer dan eind juni. Gecorrigeerd voor seizoensinvloeden was dat 25.700.
een stijging met 2200.
Natuurgeweld eist
levens in Europa
