Moord tijdens tv-uitzending Anti Sowjet-protest in Finland Advocate: De Jonge komt mogelijk naar Nederland Ongekende verbouwings- prijzen. OBOTE VOOR TWEEDE KEER AFGEZET Vrouwen bijeen Jeugdfestival Dertiende arrestatie in wijnschandaal Van der Wiel Ad Versluijs Tennis Raas en Post Te hoge Britse dubbeldekkers uitgewezen UITSPRAAK VEILIGHEIDSRAAD KOMT HARD AAN Shamir: doodstraf voor terroristen Bodemsanering Atletiekrecords Opnieuw buien 228e jaargang no. 176 Maandag 29 juli 1985 PZC/ sport Sancties Veel bewolking en veel buien. Sommi ge met onweer en ivindstoten. In de namiddag enkele opklaringen. Mati ge zuidenwind. Maximum tempera tuur omstreeks 19 graden. Elke donderdag in de PZC De advertentierubriek over uitgaan. Meer informatie over adverteren 01184-15144 PZC Staatssecretaris Kappeijne van de Coppello is teleurge steld teruggekeerd van de VN- vrouwenconferentie in Nairo bi. PAGINA 3 Het gedrag van de Westber- lijnse delegatie was in het af gelopen weekeinde goed voor de eerste politieke rel op het wereldjeugdfestival in Mos kou. PAGINA 3 In 1971 was Obote afgezet door de vroegere legersergeant Idi Amin. Amin tijdens wiens dictatoriale be wind van acht jaar 300.000 burgers werden vermoord werd in 1979 verdre ven met hulp van troepen uit Tanza nia, gezonden door president Julius Nyerere. Obote won de verkiezingen die in 1980 volgden. Zaterdag werd hij afgezet door briga de-generaal Basilio Olara Okello, commandant van de tiende brigade in het noorden van het land. Er zouden bij de staatsgreep vier doden zijn gevallen onder burgers. Directe aan leiding tot de staasgreep vormde blijkbaar ontevredenheid onder leden van de Acholi-stam, uit wie het me rendeel van het leger bestaat, over het aantal bevorderingen van officieren, die leden zijn van de stam van de Langi, waartoe Obote behoort. Vluchtelingen uit de drie Oostzeestaten protesteren zingend en zwaaiend met vlaggen tegen de Sowjet-Unie. Zij zijn met het Zweedse cruiseschip 'Baltic Star' naar Finland gekomen. HELSINKI (RTR) In Finland is zondag de grootste anti-Sowjet-demonstratie sinds 1968 gehouden. Er waren honderden politiemensen nodig om de Russi sche ambassade in Helsinki af te schermen tegen de betogers. Onder hen waren veel Sowjet-emigranten die protesteerden tegen schendingen van de mensen rechten en wat zij zien als de 'bezetting' van de Oostzeestaten Letland, Estland en Litauen. Onder luid applaus van omstanders marcheerden de veelal uit deze landen afkomstige emigranten naar het uitgestrekte ambassadecomplex van de Sowjet-Unie in Helsinki, waar ze door de politie werden tegenge houden. Moskou veroordeelde de demonstratie scherp. In de Finse hoofdstad wordt vandaag de nieuwe Russische minister van buitenlandse zaken Sjevardnadze ver wacht die de komende dagen zal deelnemen aan de plechtigheden waarmee de tiende verjaardag wan de verdragen van Helsinki worden herdacht. SCHIPHOL (GPD) - Kathleen Sat- chell, de advocate van Klaas de Jonge, ziet een mogelijkheid om de 47-jarige Nederlandse antropoloog die volgens Pretoria heeft toegege ven zich schuldig te hebben ge maakt aan wapensmokkel, naar Nederland te krijgen, al dan niet om hem in ons land te berechten. Zij zei dit gisteren bij haar aan komst op Schiphol. Satchell, een deskundige op het gebied van politieke processen, ver telde er echter niet bij op welke manier zij dat wil bereiken. Volgens haar inschatting zal De Jonge wor den vervolgd op grond van overtre ding van de explosievenwet. Deze wet is een niet-politieke wet en geen veiligheidswet op grond waarvan tegenstanders van de apartheid meestal worden berecht. Het pro bleem van deze wet is echter de omgekeerde bewijslast: niet de aan klager moet het bewijs leveren, maar de verdachte zelf zal moeten bewijzen dat hij onschuldig is. Vol gens de raadsvrouwe van De Jonge maakt dit het proces en de verdedi ging stukken moeilijker. Kathleen Satchwell haalde fel uit naar de pers die zij beschuldigde van „oneerlijke journalistiek". Zij refereerde aan de verhalen in de media over de „bekentenissen van de Jonge aan de Zuidafrikaanse politie". Volgens de Zuidafrikaanse juriste hebben een agent van de geheime dienst en het hoofd van de veilig heidsdienst de bekentenissen van De Jonge en Passtoors de wereld ingestuurd. In interviews lieten de twee mensen doorschemeren dat De Jonge gezegd zou hebben zeven tien wapendepots te hebben aange legd. Satchwell weigerde zondag op Schiphol mededelingen te doen over de betrokkenheid van De Jon ge bij het aanleggen van munitieop slagplaatsen om het apartheid-re giem ten val te brengen. Zij ver klaarde dat alles wat zij met De Jonge besproken heeft vertrouwe lijk is. Satchwell zal ook Helene Pas stoors, die nog vast zit zonder dat een aanklacht tegen haar is inge diend, verdedigen. Kathleen Satchwell bij aankomst op Schiphol. BELEM (AFP) - Een Braziliaanse commissaris van politie, Robson Abade da Costa, is zaterdag tijdens een directe televisie-uitzending met revolverschoten ver moord door de broer van een politicus uit Belem (noord-west Brazilië). De politieman had de politicus van corruptie beschuldigd. De politie-functionaris werkte mee aan een informatieve uitzending van de locale omroep, waarin hij het gemeente raadslid Joao Chamon van de Braziliaanse Democrati sche Partij (PMDB) beschuldigde van corruptie. Tijdens de uitzending konden de televisiekijkers zien hoe de broer van genoemde politicus, Salvador Chamon, met enige medeplichtigen de uitzending binnenviel en onmiddellijk zijn revolver leegschoot op de politieman, die daarop overleed. De moordenaars sloegen vervolgens op de vlucht. De politie-functionaris was de vrijdagavond daarvoor gedurende een televisie-uitzending zelf door het raadslid Chamon beticht van onrechtmatige handelingen. Oegandese leger neemt macht over WENEN (UPI/DPA/Reuter) - Het aantal arrestaties in Oos tenrijk in verband met het wijnschandaal is opgelopen tot dertien. Dat heeft de Oos tenrijkse politie zaterdag be kendgemaakt. Zaterdag werd de dertiende verdachte aangehouden. On der de arrestanten zijn hande laren, fabrikanten en chemici die allen worden verdacht van betrokkenheid bij het mengen van wijn met di-ethyleen-gly- col. De Oostenrijkse regering is nu bezig nieuwe wetten te maken voor de controle op wijnen, die de strengste ter wereld moeten worden. Kanselier Sinowatz heeft voor vandaag een verga dering uitgeschreven van top ministers adviseurs die zich moeten buigen over maatrege len voor de lange termijn. John van der Wiel blijft een goede kans behouden om zich te plaatsen voor het kandida tentoernooi. In een driekamp om één plaats begon hij met een overwinning en een remi se. PAGINA 9 Na ruim tweeënhalf jaar bij Eindhoven als trainer te heb ben gefungeerd, is Ad Versluijs komend seizoen oefenmeester van DS'79. Hij hoopt bij de Dordtse club de waardering te krijgen, die hij bij Eindhoven nooit heeft gehad. Inmiddels heeft de Zeeuwse urainer wel al succes bij zijn nieuwe club. PAGINA 11 Het Maeneblusscherstoernooi, dat vanwege de regen uit moest wijken naar de tennis bal in Kapelle, werd bij de heren een volledig Brabants onderonsje. De 17-jarige Frank Vermeer won het toer nooi. PAGINA 13 De sportieve strijd tussen de ploegen van Raas en Post gaat onverminderd voort in de cri teriums. In Sas van Gent won gisteravond een renner van Raas: Ludo Peeters, overigens met dank aan Maarten Du- crot. PAGINA 14 Radio, tv en kunst: 2 Binnen- en buitenl.: 3 Provincie: 5 en 7 Sport: 9,10,11,12,13 en 14 KAMPALA (UPI/RTR/DPA) - Oeganda is zaterdag door een staatsgreep opnieuw in de macht van militairen gekomen. President Milton Obote, de eerste president na de onafhankelijkheid van Groot-Brittannië in 1962, die in 1980 via verkiezingen aan de macht was gekomen, werd voor de tweede maal afgezet. Hij zou zich in Kenya bevinden. Het nieuwe militaire bewind verklaar de zondag de grondwet te hebben opgeschort, het parlement te hebben ontbonden en „vrije en eerlijke" ver kiezingen te zullen houden, maar zei niet wanneer. Ugandese leiders in ballingschap, zo als ook Amin, verklaarden de staats greep toe te juichen. Intussen werd in de hoofdstad Kam pala op grote schaal geplunderd door soldaten zowel als burgers. Er werd ook geschoten en er woedden bran den. Soldaten zaten op de stoep, zwaaiend met flessen bier in hun handen. Een gestage stroom burgers met geplunderde buit - zoals op het hoofd gedragen ty-toestellen - bewoog zich de stad uit, terwijl honderden die nog niets hadden de stad in bewogen. De straten bij de markt lagen bezaaid met rommel en dozen waarin eerst tv's en radio's zaten. Brigade-generaal Okello verklaarde via de radio de hoofdstad te hebben ingenomen en de macht te hebben gegrepen „om eenheid te brengen". Over de rond 55-jarige Okello, een beroepssoldaat, die volgens westelij ke diplomaten geldt als een „Jong Turk" van het leger, is weinig meer bekend dan dat hij reeds onder het eerste presidentschap van Obote als officier diende. Na de staatsgreep door Amin week Okello uit naar Tanzania. Negen jaar later hielp hij de Tanziaanse troepen Amin te verdrijven. Direct daarna werd hij tot bevelhebber van de legerbrigade voor Centraal-Oeganda inbegrepen Kampala benoemd, later tot bevelhebber van de tiende briga de in het noorden van het land. Okello is een Acholi, terwijl Obote een Langi is. De opstandelingen had den Obote ervan beschuldigd Acholi officieren in Kampala te laten arres teren. AMSTERDAM (ANP) - De rijkspolitie in het district Amsterdam heeft zon dagmiddag een dubbeldeksbus van de Engelse reisorganisatie Top Deck Travel in beslag genomen. Voor drie andere dubbeldekkers moest 200 gul den boete per bus contant worden betaald. De chauffeurs van deze bussen kregen tot middernacht de tijd hun voertui gen van Nederlandse bodem te verwij deren. Justitie besloot tot deze ongebruike lijke maatregelen omdat de reisorga nisatie ondanks herhaalde waarschu wingen bussen blijft gebruiken die hoger zijn dan de vier meter die de Nederlandse verkeerswetgeving toe staat. Bovendien voldoen de bussen volgens de politiewoordvoerder nau welijks aan de veiligheidseisen die hier aan een voertuig worden gesteld. Speculaties over spoedige vrijlating Nelson Mandela (Van onze correspondenteni JOHANNESBURG/WASHINGTON/BUENOS AIRES - In het Zuidafrikaanse zondagsblad The Sunday Star is er dit weekend gespeculeerd over de mogelijke vrijlating op korte termijn van Nelson Mandela en andere ANC- gevangenen als Walter Sisulu en Govan Mbeki. Volgens het blad zou de vrijlating van Mandela een van de opties zijn binnen de regering om de onlusten in het land te verminderen en een deel van de internationale kritiek op Zuid-Afrika af te weren. Ook zou de regering-Botha de afgelopen dagen op informeel niveau gesprekken hebben gevoerd met leden van het Verenigd Democratisch Front (UDF), die nog niet zijn gearresteerd. Desgevraagd deden bronnen binnen de regering in Pretoria het bericht in The Sunday Star af met „wilde specu laties", maar het blad zelf zegt dat een eventuele vrijlating van Mandela zon der voorwaarden vooraf, past in een nieuwe politiek om Zuid-Afrika's ge schonden internationale prestige enigszins op te vijzelen. Er wordt verband gelegd tussen het verwachte gesprek van staatspresident P. W. Botha met bisschop Desmond Tutu, deze week, en de mogelijke vrijlating van de 67-jarige Nelson Mandela, die nu al 22 jaar gevangen wordt gehou den. Naar wordt aangenomen zal de vrijla ting van Mandela en zijn politieke medegevangenen een van de punten zijn, die Tutu in zijn gesprek met Botha zal aandragen om een oplos sing te vinden voor de onlusten in de zwarte woonwijken, die het afgelopen jaar alleen al het leven van meer dan 500 mensen kostten. De eis voor directe vrijlating zonder voorwaarden vooraf van Mandela werd de afgelopen week niet alleen gesteld door de Veiligheidsraad, maar ook door verschillende politieke orga nisaties in Zuid-Afrika zelf. In Zuid-Afrika is de resolutie van de Veiligheidsraad van afgelopen vrij dag, die Zuid-Afrika veroordeelde voor zijn apartheidspolitiek en het uitroepen van de noodtoestand, hard aangekomen. Een duidelijk aangesla gen minister van buitenlandse zaken, Roelof 'Pik' Botha zei de geldigheid van de resolutie niet te erkennen. De veiligheidsraad heeft zich laten lei den door radicale elementen, aldus Botha. „Zuid-Afrika is geen enkele bedreiging voor de vrede in dit ge bied, maar door deze resolutie zullen alle landen van Zuidelijk Afrika be dreigd worden in zowel hun economi sche als politieke stabiliteit". Botha spoorde de Zuidafrikaners aan het belang van de VN-resolutie niet te onderschatten, aangezien het een ernstige stap is in de richting van verplichte economische sancties te gen het land". In Washington bestaat toch de ver wachting dat de Reagan-regering meer dan voorheen enige vorm van sancties tegen Zuid-Afrika zal steu nen, althans zich er niet tegen zal verzetten. Zowel het Huis van Afgevaardigden als de Senaat hebben een wetsvoor stel aangenomen dat tot economische sancties tegen Zuid-Afrika oproept. Er wordt nu nog alleen maar naar een vorm gezocht waarbij zo'n wetsvoor stel acceptabel wordt voor president Reagan om het te ondertekenen. Het bestuur van de Wereldraad van Kerken heeft VN-secretaris Perez de Cuellar gevraagd „passende maatre- (Advertentie) gelen" te treffen met het oog op de toenemende repressie in Zuid-Afrika. De Wereldraad steunt een ontwerp resolutie van de VN waarin Zuid- Afrika gevraagd wordt de afgekondig de noodtoestand op te heffen en alle politieke gevangenen onmiddellijk en onvoorwaardelijk vrij te laten. Intussen heeft dë Franse ambassa deur, Pierre Boyer, Zuid-Afrika ver laten. zoals bekend heeft president Mitterand zijn gezant in Pretoria teruggehaald uit protest tegen de noodtoestand, die sinds ruim een week geldt in een deel van het land. TEL AVIV (AFP-UPI) - De Is raëlische minister van buiten landse zaken, Yitzhak Sha mir, heeft zondag gezegd dat hij voorstander is van de doodstraf voor terroristen. Shamir, die tevens leider is van het Likad-blok, werd door de Israëlische legerradio geïn terviewd in verband met de moord op twee Israëlische on derwijzers eerder deze week in het noorden van het land. Vrij dag werden in een grot de lijken ontdekt van een 35-jari- ge onderwijzer en een 19-jarige onderwijzeres. De twee waren vermoord. Het nieuws over de moord leidde in Israël tot heftige anti- Arabische reacties. Drie jonge Palestijnen zijn inmiddels gea- ressteerd en zouden de moord op de twee onderwijzers be kend hebben. Het reinigen van de grond van een vervuild terrein in Wemel- dinge kost bijna drie miljoen gulden. PAGINA 5 Oslo beleefde zaterdag een his torische atletiekavond. Tij dens de traditionele Bislet- spelen sneuvelden niet minder dan drie wereldrecords: bij de vrouwen op de 10.000 meter en bij de mannen op de mijl en de 5.000 meter. Elly Verhulst liep achter Mary Decker naar een nieuw Nederlands record. PAGINA 9 De nieuwe sterke man van Oeganda, brigade-generaal Basilio Olara Okel lo. Het Oegandese parlement is na een staatsgreep door het leger zondag ontslagen. Shamir

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1985 | | pagina 1