Moord tijdens tv-uitzending
Anti Sowjet-protest in Finland
Advocate: De Jonge komt
mogelijk naar Nederland
Ongekende
verbouwings-
prijzen.
OBOTE VOOR TWEEDE KEER AFGEZET
Vrouwen bijeen
Jeugdfestival
Dertiende
arrestatie in
wijnschandaal
Van der Wiel
Ad Versluijs
Tennis
Raas en Post
Te hoge Britse
dubbeldekkers
uitgewezen
UITSPRAAK VEILIGHEIDSRAAD KOMT HARD AAN
Shamir:
doodstraf voor
terroristen
Bodemsanering
Atletiekrecords
Opnieuw buien
228e jaargang no. 176
Maandag 29 juli 1985
PZC/ sport
Sancties
Veel bewolking en veel buien. Sommi
ge met onweer en ivindstoten. In de
namiddag enkele opklaringen. Mati
ge zuidenwind. Maximum tempera
tuur omstreeks 19 graden.
Elke donderdag in de PZC
De advertentierubriek over uitgaan. Meer
informatie over adverteren 01184-15144
PZC
Staatssecretaris Kappeijne
van de Coppello is teleurge
steld teruggekeerd van de VN-
vrouwenconferentie in Nairo
bi.
PAGINA 3
Het gedrag van de Westber-
lijnse delegatie was in het af
gelopen weekeinde goed voor
de eerste politieke rel op het
wereldjeugdfestival in Mos
kou.
PAGINA 3
In 1971 was Obote afgezet door de
vroegere legersergeant Idi Amin.
Amin tijdens wiens dictatoriale be
wind van acht jaar 300.000 burgers
werden vermoord werd in 1979 verdre
ven met hulp van troepen uit Tanza
nia, gezonden door president Julius
Nyerere. Obote won de verkiezingen
die in 1980 volgden.
Zaterdag werd hij afgezet door briga
de-generaal Basilio Olara Okello,
commandant van de tiende brigade in
het noorden van het land. Er zouden
bij de staatsgreep vier doden zijn
gevallen onder burgers. Directe aan
leiding tot de staasgreep vormde
blijkbaar ontevredenheid onder leden
van de Acholi-stam, uit wie het me
rendeel van het leger bestaat, over het
aantal bevorderingen van officieren,
die leden zijn van de stam van de
Langi, waartoe Obote behoort.
Vluchtelingen uit de drie Oostzeestaten protesteren zingend en zwaaiend met vlaggen tegen de Sowjet-Unie. Zij
zijn met het Zweedse cruiseschip 'Baltic Star' naar Finland gekomen.
HELSINKI (RTR) In Finland is zondag de grootste
anti-Sowjet-demonstratie sinds 1968 gehouden. Er
waren honderden politiemensen nodig om de Russi
sche ambassade in Helsinki af te schermen tegen de
betogers. Onder hen waren veel Sowjet-emigranten
die protesteerden tegen schendingen van de mensen
rechten en wat zij zien als de 'bezetting' van de
Oostzeestaten Letland, Estland en Litauen. Onder
luid applaus van omstanders marcheerden de veelal
uit deze landen afkomstige emigranten naar het
uitgestrekte ambassadecomplex van de Sowjet-Unie
in Helsinki, waar ze door de politie werden tegenge
houden.
Moskou veroordeelde de demonstratie scherp. In de
Finse hoofdstad wordt vandaag de nieuwe Russische
minister van buitenlandse zaken Sjevardnadze ver
wacht die de komende dagen zal deelnemen aan de
plechtigheden waarmee de tiende verjaardag wan de
verdragen van Helsinki worden herdacht.
SCHIPHOL (GPD) - Kathleen Sat-
chell, de advocate van Klaas de
Jonge, ziet een mogelijkheid om de
47-jarige Nederlandse antropoloog
die volgens Pretoria heeft toegege
ven zich schuldig te hebben ge
maakt aan wapensmokkel, naar
Nederland te krijgen, al dan niet
om hem in ons land te berechten.
Zij zei dit gisteren bij haar aan
komst op Schiphol.
Satchell, een deskundige op het
gebied van politieke processen, ver
telde er echter niet bij op welke
manier zij dat wil bereiken. Volgens
haar inschatting zal De Jonge wor
den vervolgd op grond van overtre
ding van de explosievenwet. Deze
wet is een niet-politieke wet en geen
veiligheidswet op grond waarvan
tegenstanders van de apartheid
meestal worden berecht. Het pro
bleem van deze wet is echter de
omgekeerde bewijslast: niet de aan
klager moet het bewijs leveren,
maar de verdachte zelf zal moeten
bewijzen dat hij onschuldig is. Vol
gens de raadsvrouwe van De Jonge
maakt dit het proces en de verdedi
ging stukken moeilijker.
Kathleen Satchwell haalde fel uit
naar de pers die zij beschuldigde
van „oneerlijke journalistiek". Zij
refereerde aan de verhalen in de
media over de „bekentenissen van
de Jonge aan de Zuidafrikaanse
politie".
Volgens de Zuidafrikaanse juriste
hebben een agent van de geheime
dienst en het hoofd van de veilig
heidsdienst de bekentenissen van
De Jonge en Passtoors de wereld
ingestuurd. In interviews lieten de
twee mensen doorschemeren dat
De Jonge gezegd zou hebben zeven
tien wapendepots te hebben aange
legd. Satchwell weigerde zondag op
Schiphol mededelingen te doen
over de betrokkenheid van De Jon
ge bij het aanleggen van munitieop
slagplaatsen om het apartheid-re
giem ten val te brengen. Zij ver
klaarde dat alles wat zij met De
Jonge besproken heeft vertrouwe
lijk is.
Satchwell zal ook Helene Pas
stoors, die nog vast zit zonder dat
een aanklacht tegen haar is inge
diend, verdedigen.
Kathleen Satchwell bij aankomst op Schiphol.
BELEM (AFP) - Een Braziliaanse commissaris van
politie, Robson Abade da Costa, is zaterdag tijdens een
directe televisie-uitzending met revolverschoten ver
moord door de broer van een politicus uit Belem
(noord-west Brazilië). De politieman had de politicus van
corruptie beschuldigd.
De politie-functionaris werkte mee aan een informatieve
uitzending van de locale omroep, waarin hij het gemeente
raadslid Joao Chamon van de Braziliaanse Democrati
sche Partij (PMDB) beschuldigde van corruptie. Tijdens
de uitzending konden de televisiekijkers zien hoe de broer
van genoemde politicus, Salvador Chamon, met enige
medeplichtigen de uitzending binnenviel en onmiddellijk
zijn revolver leegschoot op de politieman, die daarop
overleed. De moordenaars sloegen vervolgens op de
vlucht.
De politie-functionaris was de vrijdagavond daarvoor
gedurende een televisie-uitzending zelf door het raadslid
Chamon beticht van onrechtmatige handelingen.
Oegandese leger
neemt macht over
WENEN (UPI/DPA/Reuter) -
Het aantal arrestaties in Oos
tenrijk in verband met het
wijnschandaal is opgelopen
tot dertien. Dat heeft de Oos
tenrijkse politie zaterdag be
kendgemaakt.
Zaterdag werd de dertiende
verdachte aangehouden. On
der de arrestanten zijn hande
laren, fabrikanten en chemici
die allen worden verdacht van
betrokkenheid bij het mengen
van wijn met di-ethyleen-gly-
col.
De Oostenrijkse regering is nu
bezig nieuwe wetten te maken
voor de controle op wijnen, die
de strengste ter wereld moeten
worden. Kanselier Sinowatz
heeft voor vandaag een verga
dering uitgeschreven van top
ministers adviseurs die zich
moeten buigen over maatrege
len voor de lange termijn.
John van der Wiel blijft een
goede kans behouden om zich
te plaatsen voor het kandida
tentoernooi. In een driekamp
om één plaats begon hij met
een overwinning en een remi
se.
PAGINA 9
Na ruim tweeënhalf jaar bij
Eindhoven als trainer te heb
ben gefungeerd, is Ad Versluijs
komend seizoen oefenmeester
van DS'79. Hij hoopt bij de
Dordtse club de waardering te
krijgen, die hij bij Eindhoven
nooit heeft gehad. Inmiddels
heeft de Zeeuwse urainer wel
al succes bij zijn nieuwe club.
PAGINA 11
Het Maeneblusscherstoernooi,
dat vanwege de regen uit
moest wijken naar de tennis
bal in Kapelle, werd bij de
heren een volledig Brabants
onderonsje. De 17-jarige
Frank Vermeer won het toer
nooi.
PAGINA 13
De sportieve strijd tussen de
ploegen van Raas en Post gaat
onverminderd voort in de cri
teriums. In Sas van Gent won
gisteravond een renner van
Raas: Ludo Peeters, overigens
met dank aan Maarten Du-
crot.
PAGINA 14
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenl.: 3
Provincie: 5 en 7
Sport: 9,10,11,12,13 en 14
KAMPALA (UPI/RTR/DPA) - Oeganda is zaterdag door een staatsgreep opnieuw in de macht
van militairen gekomen. President Milton Obote, de eerste president na de onafhankelijkheid
van Groot-Brittannië in 1962, die in 1980 via verkiezingen aan de macht was gekomen, werd
voor de tweede maal afgezet. Hij zou zich in Kenya bevinden.
Het nieuwe militaire bewind verklaar
de zondag de grondwet te hebben
opgeschort, het parlement te hebben
ontbonden en „vrije en eerlijke" ver
kiezingen te zullen houden, maar zei
niet wanneer.
Ugandese leiders in ballingschap, zo
als ook Amin, verklaarden de staats
greep toe te juichen.
Intussen werd in de hoofdstad Kam
pala op grote schaal geplunderd door
soldaten zowel als burgers. Er werd
ook geschoten en er woedden bran
den. Soldaten zaten op de stoep,
zwaaiend met flessen bier in hun
handen. Een gestage stroom burgers
met geplunderde buit - zoals op het
hoofd gedragen ty-toestellen - bewoog
zich de stad uit, terwijl honderden die
nog niets hadden de stad in bewogen.
De straten bij de markt lagen bezaaid
met rommel en dozen waarin eerst
tv's en radio's zaten.
Brigade-generaal Okello verklaarde
via de radio de hoofdstad te hebben
ingenomen en de macht te hebben
gegrepen „om eenheid te brengen".
Over de rond 55-jarige Okello, een
beroepssoldaat, die volgens westelij
ke diplomaten geldt als een „Jong
Turk" van het leger, is weinig meer
bekend dan dat hij reeds onder het
eerste presidentschap van Obote als
officier diende.
Na de staatsgreep door Amin week
Okello uit naar Tanzania. Negen jaar
later hielp hij de Tanziaanse troepen
Amin te verdrijven. Direct daarna
werd hij tot bevelhebber van de
legerbrigade voor Centraal-Oeganda
inbegrepen Kampala benoemd, later
tot bevelhebber van de tiende briga
de in het noorden van het land.
Okello is een Acholi, terwijl Obote
een Langi is. De opstandelingen had
den Obote ervan beschuldigd Acholi
officieren in Kampala te laten arres
teren.
AMSTERDAM (ANP) - De rijkspolitie
in het district Amsterdam heeft zon
dagmiddag een dubbeldeksbus van
de Engelse reisorganisatie Top Deck
Travel in beslag genomen. Voor drie
andere dubbeldekkers moest 200 gul
den boete per bus contant worden
betaald.
De chauffeurs van deze bussen kregen
tot middernacht de tijd hun voertui
gen van Nederlandse bodem te verwij
deren.
Justitie besloot tot deze ongebruike
lijke maatregelen omdat de reisorga
nisatie ondanks herhaalde waarschu
wingen bussen blijft gebruiken die
hoger zijn dan de vier meter die de
Nederlandse verkeerswetgeving toe
staat. Bovendien voldoen de bussen
volgens de politiewoordvoerder nau
welijks aan de veiligheidseisen die
hier aan een voertuig worden gesteld.
Speculaties over spoedige
vrijlating Nelson Mandela
(Van onze correspondenteni
JOHANNESBURG/WASHINGTON/BUENOS AIRES - In het Zuidafrikaanse zondagsblad The Sunday Star is er dit
weekend gespeculeerd over de mogelijke vrijlating op korte termijn van Nelson Mandela en andere ANC-
gevangenen als Walter Sisulu en Govan Mbeki. Volgens het blad zou de vrijlating van Mandela een van de opties zijn
binnen de regering om de onlusten in het land te verminderen en een deel van de internationale kritiek op
Zuid-Afrika af te weren. Ook zou de regering-Botha de afgelopen dagen op informeel niveau gesprekken hebben
gevoerd met leden van het Verenigd Democratisch Front (UDF), die nog niet zijn gearresteerd.
Desgevraagd deden bronnen binnen
de regering in Pretoria het bericht in
The Sunday Star af met „wilde specu
laties", maar het blad zelf zegt dat een
eventuele vrijlating van Mandela zon
der voorwaarden vooraf, past in een
nieuwe politiek om Zuid-Afrika's ge
schonden internationale prestige
enigszins op te vijzelen. Er wordt
verband gelegd tussen het verwachte
gesprek van staatspresident P. W.
Botha met bisschop Desmond Tutu,
deze week, en de mogelijke vrijlating
van de 67-jarige Nelson Mandela, die
nu al 22 jaar gevangen wordt gehou
den.
Naar wordt aangenomen zal de vrijla
ting van Mandela en zijn politieke
medegevangenen een van de punten
zijn, die Tutu in zijn gesprek met
Botha zal aandragen om een oplos
sing te vinden voor de onlusten in de
zwarte woonwijken, die het afgelopen
jaar alleen al het leven van meer dan
500 mensen kostten.
De eis voor directe vrijlating zonder
voorwaarden vooraf van Mandela
werd de afgelopen week niet alleen
gesteld door de Veiligheidsraad, maar
ook door verschillende politieke orga
nisaties in Zuid-Afrika zelf.
In Zuid-Afrika is de resolutie van de
Veiligheidsraad van afgelopen vrij
dag, die Zuid-Afrika veroordeelde
voor zijn apartheidspolitiek en het
uitroepen van de noodtoestand, hard
aangekomen. Een duidelijk aangesla
gen minister van buitenlandse zaken,
Roelof 'Pik' Botha zei de geldigheid
van de resolutie niet te erkennen. De
veiligheidsraad heeft zich laten lei
den door radicale elementen, aldus
Botha. „Zuid-Afrika is geen enkele
bedreiging voor de vrede in dit ge
bied, maar door deze resolutie zullen
alle landen van Zuidelijk Afrika be
dreigd worden in zowel hun economi
sche als politieke stabiliteit". Botha
spoorde de Zuidafrikaners aan het
belang van de VN-resolutie niet te
onderschatten, aangezien het een
ernstige stap is in de richting van
verplichte economische sancties te
gen het land".
In Washington bestaat toch de ver
wachting dat de Reagan-regering
meer dan voorheen enige vorm van
sancties tegen Zuid-Afrika zal steu
nen, althans zich er niet tegen zal
verzetten.
Zowel het Huis van Afgevaardigden
als de Senaat hebben een wetsvoor
stel aangenomen dat tot economische
sancties tegen Zuid-Afrika oproept.
Er wordt nu nog alleen maar naar een
vorm gezocht waarbij zo'n wetsvoor
stel acceptabel wordt voor president
Reagan om het te ondertekenen.
Het bestuur van de Wereldraad van
Kerken heeft VN-secretaris Perez de
Cuellar gevraagd „passende maatre-
(Advertentie)
gelen" te treffen met het oog op de
toenemende repressie in Zuid-Afrika.
De Wereldraad steunt een ontwerp
resolutie van de VN waarin Zuid-
Afrika gevraagd wordt de afgekondig
de noodtoestand op te heffen en alle
politieke gevangenen onmiddellijk en
onvoorwaardelijk vrij te laten.
Intussen heeft dë Franse ambassa
deur, Pierre Boyer, Zuid-Afrika ver
laten. zoals bekend heeft president
Mitterand zijn gezant in Pretoria
teruggehaald uit protest tegen de
noodtoestand, die sinds ruim een
week geldt in een deel van het land.
TEL AVIV (AFP-UPI) - De Is
raëlische minister van buiten
landse zaken, Yitzhak Sha
mir, heeft zondag gezegd dat
hij voorstander is van de
doodstraf voor terroristen.
Shamir, die tevens leider is
van het Likad-blok, werd door
de Israëlische legerradio geïn
terviewd in verband met de
moord op twee Israëlische on
derwijzers eerder deze week in
het noorden van het land. Vrij
dag werden in een grot de
lijken ontdekt van een 35-jari-
ge onderwijzer en een 19-jarige
onderwijzeres. De twee waren
vermoord.
Het nieuws over de moord
leidde in Israël tot heftige anti-
Arabische reacties. Drie jonge
Palestijnen zijn inmiddels gea-
ressteerd en zouden de moord
op de twee onderwijzers be
kend hebben.
Het reinigen van de grond van
een vervuild terrein in Wemel-
dinge kost bijna drie miljoen
gulden.
PAGINA 5
Oslo beleefde zaterdag een his
torische atletiekavond. Tij
dens de traditionele Bislet-
spelen sneuvelden niet minder
dan drie wereldrecords: bij de
vrouwen op de 10.000 meter en
bij de mannen op de mijl en de
5.000 meter. Elly Verhulst liep
achter Mary Decker naar een
nieuw Nederlands record.
PAGINA 9
De nieuwe sterke man van Oeganda,
brigade-generaal Basilio Olara Okel
lo. Het Oegandese parlement is na een
staatsgreep door het leger zondag
ontslagen.
Shamir