IN DE VRIJDAGKRANT:
■II
Gemeente let streng op bars in Renesse
Drie mannen verdacht van
schuld aan dambreuk Stava
Dreigende taal VS
tegen Nicaragua
Uitbreiding kust Zuid-Holland
financieel haalbaar geacht
VEILIGHEIDSRAAD VANDAAG BIJEEN
de PZC
vandaag
Zomerse
prijsstunt
uuuiIn motte
Politie legt
beslag op 500
kilo marihuana
Renesse en het
alcoholprobleem
Tutu
Verzuipen
Stempel
Veilingfusie
Jeugdtoerisme
Chaam
MILITAIRE AANVALLEN9
Zonnig en warm
228e jaargang no. 173
Donderdag 25 juli 1985
Toerist uitgekeken op duurSpanje
vrijdagkrant
Zonnig weer, zwakke wind uit uiteen
lopende richtingen. Middagtempera-
tuur stijgend tot 27 graden. Aan het
strand vanmiddag zwakke wind van
zee en 23 graden.
Elke vrijdag ander nieuws...
PROVINCIALE ZEEUWSE COURAN
Burgemeester JL. Niemandsverdriet-
Leenheer
RENESSE - De discotheken en andere horeca
bedrijven in Renesse moeten zich strikt aan de
regels houden. Gebeurt dat niet dan krijgen ze
eerst een waarschuwing, bij een tweede over
treding een boete van 5000 gulden en na een
derde keer zal de zaak gesloten worden. Het
gemeentebestuur van Westerschouwen en de
politie zullen er scherp op toezien dat de
horecabedrijven het duindorp geen overlast
bezorgen of langer open zijn dan is toegestaan.
Zodra dit voorkomt volgen er strenge sancties.
Dat is het antwoord van burgemeester J. L.
Niemantsverdriet-Leenheer op de problemen
in nachtelijk Renesse.
Op dit moment hebben al 5 horecabedrijven
een zogenaamde gele kaart (waarschuwing)
gekregen.
Mevrouw Niemantsverdriet legt uit dat ook
overwogen is het sluitingsuur van 02.00 uur
verder te vervroegen. Op nadrukkelijk verzoek
van de horeca is dat niet gedaan. Daarbij
speelde een rol dat de autochtone bevolking
van Renesse nog niet al te veel klachten heeft
laten horen over nachtelijke overlast. Die
klachten waren er vorige jaren wel toen het tot
zeer diep in de nacht mogelijk was alcohol op
straat te kopen en te nuttigen. Daaruit blijkt
dat bepaalde maatregelen die de gemeente
heeft genomen, zoals een alcoholverbod op
straat in het centrum van het dorp en het
vaststellen van één sluitingstijd voor alle hore
cabedrijven, vruchten afwerpen. Maar erg veel
meer kan de gemeente niet doen. Mevrouw
Niemantsverdriet: „Ik heb geen rechten om een
bestaande situatie te veranderen. Je kunt niet
zomaar bedrijven sluiten. Wat dat betreft staan
we met de rug tegen de muur". Ze is ook van
mening dat de horeca-exploitanten hun verant
woordelijkheid op moeten pakken. „Die moe
ten optreden als een goede gastheer en niet
meer schenken aan klanten die dronken zijn,
dat mogen ze overigens ook niet volgens hun
vergunning. Toch gebeurt het", vertelt ze.
Het gemeentebestuur van Westerschouwen is
er ondertussen wel van overtuigd dat de
Westhoek van Schouwen-Duiveland vol is. Te
vol zelfs en enkele jaren geleden werd besloten
geen uitbreiding van campings en horecabe
drijven meer toe te staan. Maar voor Renesse
was het toen al te laat. Daarom zoekt de
gemeente het nu in een poging de bestaande
concentratie van horecabedrijven uit elkaar te
halen. In nieuwe bestemmingsplannen zullen
plaatsen aangewezen worden buiten de be
bouwde kom waar horecabedrijven uit Renes
se zich mogen vestigen.
Toen de vertegenwoordigers van de Renesser
horeca met die plannen werden geconfronteerd
reageerden ze echter afwijzend. Burgemeester
Niemantsverdriet heeft het wel over een goede
verstandhouding tussen gemeentebestuur en
ondernemers, maar veel verder dan afspraken
over sluitingstijden en het plaatsen van extra
lantaarnpalen gaat het niet. Zodra zaken als
bedrijfsverplaatsing, eventueel met subsidie,
aan de orde komen haken de horeca-exploitan
ten af. De burgemeester probeert de onderne
mers nu stap voor stap duidelijk te maken dat
er in het belang van Renesse structureel iets
moet gebeuren. Naast verplaatsing noemt ze
een verandering van de bedrijnen. Zo zou ze
graag wat meer bistro's zien in plaats van bars.
Mevrouw Niemantsverdriet sluit zich aan bij de
ondernemers uit Renesse als het gaat om het
aanwijzen van de daders van de nachtelijke
problemen. Ook zij stelt dat het veelal om
jongeren gaat die niet eens in de gemeente
Westerschouwen verblijven. „Horden jongelui,
in groepen van een man of 20, die er gewoon op
uit zijn om herrie te schoppen. Dat zijn niet
onze toeristen", legt de burgemeester uit. Te
vens wijst ze er op dat het in haar gemeente wel
degelijk mogelijk is om op een plezierige wijze
te recreëren, maar dan is het wel zaak om voor
12 of 1 uur 's nachts in tent of caravan te zijn.
Wat afgelopen zaterdag in Renesse gebeurde is
volgens haar slechts een incident.
Zie ook pag. 11)
Sancties Frankrijk
tegen Zuid-Afrika
JOHANNESBURG (GPD/RTR/DPA/UPI) - Het besluit van de
Franse regering van woensdag om haar ambassadeur in
Zuid-Afrika met onmiddellijke ingang terug te roepen,
Franse investeringen in Zuid-Afrika te verbieden en een
bijeenkomst van de VN-Veiligheidsraad in New York te
vragen is in Pretoria hard aangekomen.
Staatspresident P. W. Botha zei
woensdag in een officiële reactie, dat
de „Zuidafrikaanse regering een eigen
verantwoordelijkheid heeft ten op
zichte van haar bevolking en zich deze
niet kan laten voorschrijven door an
dere landen". In New York werd be
kendgemaakt dat de Veiligheidsraad
vanavond bijeen zal komen. Secreta
ris-generaal Perez de Cuellar van de
VN heeft woensdag een beroep ge
daan op het blanke bewind van Zuid-
Afrika een einde te maken aan de
noodtoestand.
„Het verbaast me ten zeerste", aldus
Botha over de Franse stap, „dat een
westers land, dat zegt zich te interes
seren voor de belangen van Afrika en
die van de zwarte bevolking in het
bijzonder, een uitzondering maakt
voor een regering, die probeert de
orde te herstellen, terwijl communisti
sche en door het communisme geïn
spireerde machten zwarte mensen
vermoorden en het dagelijks leven
van zwarte gemeenschappen tracht te
ontregelen".
Frankrijk is het eerste westerse land
en het eerste EG-land die met sanctie
maatregelen komt.
De Nederlandse regering is niet van
plan om het voorbeeld van Frankrijk
te volgen. Een woordvoerder van het
ministerie van buitenlandse zaken
verklaarde dat Nederland het zou
toejuichen wanneer de tien EG-lan-
den gezamenlijk selectieve sanctie
maatregelen tegen Pretoria zouden
nemen.
Inmiddels is de officiële berichtgeving
van de kant van de Zuidafrikaanse
DORDRECHT (ANP) - In samenwer
king met de douanerecherche Rotter
dam heeft de rijkspolitie van district
Dordrecht in de nacht van dinsdag op
woensdag een partij van 500 kilo
gram marihuana onderschept. Dit
heeft de rijkspolitie woensdag mee
gedeeld.
De marihuana was verborgen in een
container die, onder meer geladen
met motoren, uit het Afrikaanse Gha
na per schip in Rotterdam was aange
komen.
politie over de situatie in de zwarte
woonwijken, waar de noodtoestand
geldt, nagenoeg tot stilstand geko
men. Woensdagochtend werd bekend
gemaakt, dat in totaal 635 mensen
zijn gearresteerd. Van hen zijn de
namen bekendgemaakt. Verder zijn er
officieel 11 mensen om het leven geko
men, sinds vier dagen geleden de
noodtoestand werd afgekondigd.
De zwarte Zuidafrikaanse bisschop
Desmond Tutu heeft woensdag ge
zegd bereid te zijn met president
Botha te praten over manieren om de
onrust in het land te verminderen.
„Ik zou bereid zijn onder de voorwaar
de dat de president het niet louter
doet om te praten", aldus de angli
caanse bisschop in een telefonisch
vraaggesprek met de BBC.
Tutu zei dinsdag dat hij het land zou
verlaten als zwarten niet ophouden
andere zwarten aan te vallen die zij
ervan verdenken verklikkers te zijn.
De bisschop zei verder dat de tijd
naderbij komt, dat de zwarte gemeen
schap zwarte politiemensen zal vra
gen te besluiten of zij nog kunnen
doorgaan een moreel onverdedigbaar
apartheidssysteem overeind te hou
den. „We hebben het punt nog niet
helemaal bereikt, maar ik denk dat
we er dicht bij zijn".
Officiële cijfers toonden woensdag
aan dat het aantal mensen dat naar
Zuid-Afrika immigreert in de eerste
vier maanden van 1985 met meer dan
25 procent is gedaald, vergeleken met
dezelfde periode vorig jaar.
Een amateur-fotograaf legde vrijdag het moment vast waarop het water naar beneden stortte op Stava. De foto
laat zien hoe een muur van water kort na de dambreuk de huizen bereikt.
TRENTO (AP) - In verband met de dambreuk bij het
Italiaanse dorpje Stava zijn woensdag drie mannen
gearresteerd. Twee van hen zijn de broers die eige
naar zijn van het stuwmeer en de nabij gelegen mijn.
Bij de ramp kwamen zeker 200 dorpbewoners en
toeristen om het leven.
Openbare aanklager Francesco Simeoni zei dat er
meer arrestaties zijn te verwachten omdat nog steeds
tientallen mensen worden ondervraagd. Onder hen zijn
ook lokale bestuurders die beschuldigd kunnen wor
den wegens misdadige nalatigheid.
Twee lokale bestuurders hebben zich woensdag uit
hun functies teruggetrokken nadat zij waren opgeroe
pen voor een gerechtelijk onderzoek.
Giulio Rota (58), met zijn broer Aldo (63) eigenaar van
de Prealpi-mijn, gaf zichzelf aan bij de autoriteiten
nadat een arrestatiebevel was uitgevaardigd. De derde
arrestant is Matteo Tomasi, een inspecteur van bosbe
heer voor het gebied rond Stava.
De gebroeders Rota worden aangeklaagd wegens
meervoudige doodslag en het veroorzaken van de
ramp. De aanklacht tegen Tomassi is niet precies
bekend.
Volgende week zit het 'buiten
werk' voor de nieuwe NCRV-
serie 'Het wassende water' er
op: de dijken breken door en
iedereen zal verzuipen...
PAGINA 2
Het vlees van scharrelvarkens
krijgt in de toekomst een stem
pel dat de 'echtheid' ervan
moet garanderen.
PAGINA 3
De fusie van de Zeeuwse vei
lingen kost minimaal 32 ba
nen: er wordt momenteel over
leg over een sociaal plan ge
voerd.
PAGINA 9
Zeeuwse campinghouders
voelen niets voor uitbreiding
van het jongerentoerisme.
PAGINA 11
De Belgische sprinter Eddy
Planckaert heeft de Acht van
Chaam op zijn naam geschre-
ven- PAGINA 15
Rtv, kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3, 4
en 5
Varia: 7
Provincie: 9, 11 en 13
Sport: 15
AMSTERDAM (ANP) - Een onbekende groepering heeft
in de nacht van dinsdag op woensdag bij drie vestigin
gen van het reisbureau Holland International in
Amsterdam de ruiten ingegooid, het interieur met verf
besmeurd en rookbommen afgestoken. „De acties zijn
een protest tegen de rol van het Nederlandse bedrijfsle
ven bij de instandhouding van het apartheidsbewind
in Zuid-Afrika"aldus een anonieme persverklaring
Volgens de actievoerders heeft Holland International
vijf reisbureaus onder de naam LisLind in Zuid-Afrika.
WASHINGTON (UPI) - Het Witte Huis in Washington heeft woensdag
Nicaragua en andere landen die daden van terrorisme bedrijven of steunen
die Amerikanen treffen, bedreigd met „gepaste stappen", waaronder ook
„selectieve militaire aanvallen".
„Degenen die zich aan zulke inciden
ten schuldig maken of regeringen die
achter door de staat gesteund terro
risme staan, zijn gewaarschuwd", al
dus de woordvoerder van het Witte
Huis, Larry Speakes. „De Verenigde
Staten zullen geen terroristische aan
slagen op hun burgers dulden en
klaarstaan om stappen te nemen".
Speakes wilde geen commentaar ge
ven op een bericht in de New york
Times dat de regering aanvallen over
weegt op opleidingskampen voor Sal
vadoraanse guerrilleros in Nicaragua.
Bij een terroristische aanslag in San
Salvador kwamen onlangs zes Ameri
kanen om.
De Nicaraguaanse verzetsleider Eden
Pastora is bij een helikopterongeluk
gewond geraakt maar bevindt zich
veilig in Panama City, zo heeft een
Costaricaanse radiozender woensdag
gemeld. Eerder op de dag werd van
verschillende kanten bekendgemaakt
dat Pastora na een helikoptervlucht
boven het Nicaraguaans-Costaricaan-
se grensgebied spoorloos was verdwe
nen.
Radio Monumental, die nauwe ban
den onderhoudt met Pastora's Demo-
era tisch-revolutionaire Alliantie (AR
DE), omschreef zijn verwondingen als
„licht".
Een Nicaraguaanse defensiewoord
voerder deed de zaak af als een publi
citeitsstunt van Pastora.
Advertentie
Let op: Waals komt met
een zomerse prijsstunt,
die véél meer is dan een
gewone seizoenopruiming
Als afsluiting van deze pe
riode gaan wij onze hele zomer
voorraad 3 dagen
lang voor té gekke
prijzen uitverkopen. L' betaalt
slechts de helft van de originele
prijs PLUS btw. Voordeliger
kan het niet. Alléén donder
dag, vrijdag en zaterdag a.s.
Kom profiteren.
Lange Delft 14-16 Middelburg
Telefoon 01180-12036
/X 1IC1C Z.U1IICI- ^:jt A
DEN HAAG (GPD) - Als rijk, provin
cie en gemeenten in 1986 en 1987
positief besluiten over een kustuit-
breiding tussen Hoek van Holland en
Scheveningen - het plan-Waterman -
kunnen binnen tien jaar daarna de
eerste woningen worden opgeleverd.
Dat zei gistermiddag de Zuidholland
se gedeputeerde drs. J. Borgman bij
de presentatie van het tussenverslag
van de naar hem genoemde stuur
groep, die wenselijkheid, noodzaak en
haalbaarheid van kustuitbreiding op
die plaats onderzoekt.
Intussen is komen vast te staan dat
de plannen financieel haalbaar zijn.
De eerste globale berekeningen tonen
aan dat het exploitatietekort van de
kustuitbreiding neerkomt op 1,5 tot 2
miljard gulden. Dit is afhankelijk van
de uiteindelijk te realiseren grootte
ervan, tussen 1550 en 2855 ha. Hierop
zijn nog besparingen mogelijk van 25
tot 30 procent. Als die worden toege
past komt de grondprijs op rond 100
gulden per vierkante meter.
Overigens zijn in de kostenbereke
ning de uitgaven voor aan- en afvoer-
wegen naar het nieuwe land niet
opgenomen. Den Haag heeft becijferd
dat die rond 200 miljoen gulden belo
pen.
De stuurgroep stelt als voorwaarde
voor eventuele uitvoering dat de kust
uitbreiding maatschappelijk ook vol
doende wordt ondersteund.
De gistermiddag aangekondigde ver
volgstudie zal gericht zijn op drie
modellen voor de landaanwinst: het
compactmodel, het vingermodel en
(Slot zie pag. 3 kol. 3)
Opnieuw
heeft het
Schouwse dorp Renesse
in de top van het zomersei
zoen te kampen met uitwas
sen van de vakantiedrukte.
Afgelopen weekeinde bereikten
nachtelijke ongeregeldheden een
hoogtepunt met vechtpartijen tussen
grote groepen jongelui rondom het
sluitingsuur van bars en discotheken.
Het gemeentebestuur van Wester
schouwen en de horeca-exploitanten
van Renesse hebben grote problemen
met het rumoer dat zich in het druk
bevolkte centrum van deze badplaats
voordoet, maar tevens de neiging om
de gebeurtenissen als incidenten te
beschouwen. „Overal waar veel men
sen op de been zijn gebeurt wel eens
iets", is het excuus. En dat wordt
gevolgd door de verwachting dat nog
grondiger politie-aanwezigheid er wel
voor zal zorgen dat eventuele moei
lijkheden beheersbaar blijven. Toch
lijkt die houding een onderschatting
van wat er werkelijk aan de hand is.
Indirect heeft het gemeentebestuur
van Westerschouwen dat de afgelopen
jaren ook wel toegegeven. Voor bom
vol Renesse werden namelijk enkele
maatregelen uitgevaardigd die als uit
zonderlijk kunnen gelden. Er kwam
een stop op de vestiging van horeca
bedrijven (met name bars en dergelij
ke) in het kleine centrum van het
dorp. Vlak vóór het zomerseizoen 1985
werd de algemene politieverordening
in die zin aangepast dat het op be
paalde straten en wegen in Renesse
verboden is om alcohol te gebruiken.
Er is geen sociologisch onderzoek
voor nodig om vast te stellen dat
de terugkerende moeilijkheden in Re
nesse hun oorzaak hebben in het
overmatig alcoholgebruik onder jon
gelui. In de vroege avonduren bij
gezellig flaneren op de Rekes van
Renesse die de aanblik hebben gekre
gen van toeristische boulevards, is er
weinig of niets aan de hand. Tegen
middernacht en het sluitingsuur van
de horeca gaat het mis. Waarom dat
nachtelijke rumoer wèl in Renesse en
niet in het nauwelijks vijf kilometer
verderop gelegen Haamstede? Zonder
het zo nadrukkelijk uit te spreken is
het gemeentebestuur van Wester
schouwen natuurlijk al lang tot het
besef gekomen dat de toeristische
ontwikkeling in de kleine dorpskom
van Renesse in een bepaalde richting
duidelijk te ver is doorgeschoten. Op
het hoogtepunt van de zomervakan
tie, zoals in deze weken, heeft Renesse
een tijdelijke bevolking van 30.000
inwoners; straks, wanneer de toeris
ten zijn vertrokken, blijven er 1300
over. Op zichzelf is dat nog geen reden
voor moeilijkheden. En die zijn er ook
eigenlijk niet op de weliswaar massale
campings in Renesse. De bron van de
problemen zit veel meer in de grote
concentratie van amusements- en ho
recagelegenheden midden in het
dorp. Dat verschijnsel werkt als een
magneet op onruststokers, die als
groepen optreden en in de massa voor
rumoer, geweld, vernielzucht en over
last zorgen.
Vooropgesteld: de ontwikkeling
van Renesse in deze richting is
sinds Schouwen-Duiveland eiland-af
geraakte, min of meer vanzelf ge
groeid. Gemeentebestuur en midden
stand hebben bewust voor dit karak
ter van het dorpscentrum gekozen. En
nu zit men zelf met de vervelende
bijwerkingen ervan. Enige jaren
achtereen wordt in overleg tussen
gemeentebestuur, politie en onderne
mers het zomerseizoen van Renesse
nabetracht. Bij die gelegenheden
wordt - zo is de nadrukkelijke verzeke
ring steeds - vastgesteld dat bepaalde
maatregelen nodig zijn om ongewen
ste ontwikkelingen in te dammen, de
kop in te drukken en/of te voorkomen.
Strenger en méér politietoezicht, be
perkingen op het gebruik van alcohol,
strikte naleving van het sluitingsuur:
het zijn tot nu toe de geijkte recepten
om het rumoer in Renesse tegen te
gaan. De burgemeester van Wester
schouwen legt in een gesprek met de
PZC-redactie de verantwoordelijk
heid voor het ontstaan van het over
matig gebruik van drank en de nare
gevolgen daarvan regelrecht bij de
horecabedrijven die de drank schen
ken. En intussen bidt en hoopt ieder
een dat het ook dit keer weer allemaal
zonder echte ongelukken voorbij zal
gaan.
Toch wordt het tijd dat Renesse de
oorzaak van het vraagstuk wat
openlijker durft te benaderen. Plan
matige spreiding van het eenzijdige
horecawezen zou daarbij voorop moe
ten staan. Voorzichtige pogingen van
het gemeentebestuur in die richting
hebben tot nog toe weinig opgeleverd.
Zoiets gaat ten koste van toeristisch
Renesse en haar bedrijfsleven, is dan
het argument. En zonder medewer
king vanuit die hoek staat het ge
meentebestuur vrij machteloos, kan
een ombuigend beleid stuk lopen op
eindeloze procedures en tegenstand.
De problemen in Renesse zijn in zover
niet uniek dat ook andere toeristische
centra er hun ervaringen mee hebben
(gehad). Daar valt in ieder geval iets
van te leren. Wanneer de oplossing
uitsluitend en alleen zou moeten ko
men van de gummiknuppel van de
politie zou toeristisch Renesse zich
zelf nog wel eens lelijk tegen kunnen
komen.
vdM.
Martelingen Pakistan - De militai
re regering in Pakistan martelt gevan
genen, zet mensen „incommunicado"
en zonder proces gevangen, en discri
mineert religieuze minderheden. Deze
beschuldigingen staan in een woens
dag verschenen rapport van een Ame
rikaanse groepering voor de mensen
rechten.
V
r
