IN DE VRUMGKRANT:
l\\\
UDF vreest voor opkomst
doodseskaders Zuid-Afrika
Andriessen wil drastische
hervorming EG-landbouw
WAARSCHUWING TOP-AD VISEURS REGERING:
vandaag
Staatsgreep
in Guinee
Vakantiepech: is uw autoweg weg?
Wfedden dat üw
ziektekostenverzekeraar
geen eigen alarmcentrale
heeft die u dag en nacht
kunt bellen?
Van Zilveren Kruis VGCN
mag je meer verwachten.
Bel gratis 06-0444
(ook's avonds)
voor informatie over onze
KruisPolis.
Boycot
Kritiek
Verkeer
Stuntman
Loting
VAND AA G PROTESTDEMONSTRA TIE
Doden
ZilverenKruisVGCN verzekeringen
Vuile was in
de zomerzon
Drukkend warm
228e jaargang no. 156
Vrijdag 5 juli 1985
vrijdagkrant
DEN HAAG (GPD) - Het kabinet zal extra maatregelen moeten nemen om te voorkomen dat
het geldtekort van de overheid opnieuw toeneemt. De bezuinigingen van bij elkaar ruim 8
miljard gulden, die de regering volgend jaar wil doorvoeren, zijn ontoereikend om het
financieringstekort op zijn minst op het peil van 1984 te houden. Daarvoor waarschuwt de
Centrale Economische Commissie, een college van topambtenaren alsmede de president van
De Nederlandsche Bank en de directeur van het Centraal Plan Bureau. Deze commissie
adviseert het kabinet bij de opstelling van de begroting.
Rtv, kunst: 2
Binnen- en buitenl.: 3 en 5
Opinie: 4
Beurs en financiën: 7
Provincie: 13, 15, 17 en 19
Sport: 21 en 23
4
Bewolkt en kans op een bui, mogelijk
met onweer, temperatuur 25 graden.
Overwegend zwakke tot matige wind,
eerst uit zuidoost, later uit west.
Elke vrijdag ander nieuws...
PROVINCIALE ZEEUWSE COURAN
ZAHRANI (REUTER) - Plaatselijke leiders van de
shi'itische Amal-militie proberen een reeks isla
mitische regels in te voeren in Zuid-Libanon naar
het voorbeeld van fundamentalistische wetgeving
in Iran. Zij stuitten hierbij echter op verzet van de
bevolking en de landelijke Amal-leiding.
In drie Zuidlibanese districten hebben Amal-func-
tionarissen deze week maatregelen genomen tegen
alcohol, gemengd zwemmen en pornografische
videofilms. De bevolking kreeg tevens de opdracht
de rustdag te verschuiven van zondag naar vrijdag,
de heilige dag voor moslims.
Vrouwen mogen alleen badkleding dragen op
plaatsen, die zijn afgeschermd van het publiek. De
regels zijn begin deze week uitgevaardigd en gelden
voor de voornamelijk shi'itische gebieden Tirus,
Zahrani en Nabatiyeh. Volgens bewoners en reizi
gers stuiten de nieuwe regels op verzet» Zo werden
de voorschriften in Tirus weer ingetrokken nadat
was geprotesteerd bij Amal-leider Nabih Berri.
Een lid van het politburo van Amal verklaarde dat
de voorschriften niet zijn goedgekeurd maar nog
moeten worden besproken.
(Zie ook pag. 3)
Tekort van overheid
dreigt toe te nemen
De daling van de staatsinkomsten uit
het aardgas en het groeiende bedrag
dat aan rente op de staatschuld moet
worden betaald, doen al voor de helft
de voordelen te niet die het kabinet
wil bereiken door de ruim 8 miljard
aan bezuinigingen, zo heeft de CEC
berekend.
Het financieringstekort is de laatste
jaren juist gezakt. Dit jaar komt het
uit op 8 procent. De thans voorgeno
men maatregelen van het kabinet
zullen echter niet leiden tot een ver
dere daling. De Centrale Economi
sche Commissie vreest dat het tekort
integendeel enige tienden van procen
ten zal oplopen.
De CEC onderschrijft daarmee eerde
re opmerkingen van minister van fi
nanciën Ruding. Die heeft ook al
gewaarschuwd dat de aangekondigde
bezuinigingen niet direct doorwerken
in een verlaging van het financierings
tekort. Daarbij wordt er rekening mee
gehouden, dat de voorgenomen bezui
nigingen voor een deel zitten in de
sociale zekerheid.
De voordelen daarvan komen ten goe
de aan de fondsen waaruit uitkerin
gen op grond van de sociale-zeker-
heidsregelingen worden gedaan. Dat
kan resulteren in lagere premies, waar
wel de burger wijs van wordt, maar
niet de schatkist. Deze situatie doet
zich onder meer voor in de AOW.
Het kabinet wordt geadviseerd het
voordeel van de sociale fondsen ten
minste voor een deel af te romen ten
gunste van de schatkist. Daarbij kan
worden gedacht aan een verhoging
van belastingen tegenover de daling
van de sociale premies. Een degelijk
«fePZC
De Bondsrepubliek voelt niet
voor een boycot van de lucht
haven van Beiroet als vergel
ding voor het gijzelingsdrama.
PAGINA 3
Het Nederlands Christelijk
Ondernemers Verbond vindt
dat het kabinet het midden- en
kleinbedrijf onvoldoende hulp
geeft.
PAGINA 7
De hoofdofficier van justitie
mr. J. M. Huijgen vindt dat het
veroordelen van verkeerszon-
daars weinig effect heeft, er
moet preventiever worden op
getreden.
PAGINA 13
Eric Vanderaerden werd weer
bestraft, nu reed hij als een
onbezonnen stuntman de Ier
Kelly bijna omver.
PAGINA 21
De Nederlandse voetbalclubs
ontmoeten in de eerste ronde
sterke tegenstanders, alleen
PSV krijgt het op papier mak
kelijk.
PAGINA 23
'doorschuiven' is in het verleden al
eerder toegepast.
De Centrale Economische Commissie
onderschrijft de verwachtingen dat de
Nederlandse economie zich ook in
1986 gunstig zal ontwikkelen. Ze voor-
BURGHSLUIS - De bouw van de stormvloedkering in de Oosterschelde
heeft een nieuwe fase bereikt, nu - na een eerste proefplaatsing in maart
- daadwerkelijk is begonnen met het aanbrengen van de dorpelbalken.
Dat gebeurde donderdag in de stroomgeul Hammen, waar met behulp
van de bok Taklift 4 de officiële eerste van de betonnen gevaartes onder
water werd 'neergelegd'. De operatie verliep vlot en probleemloos.
(Zie pagina 13)
De bok Taklift 4 kiest op de centimeter nauwkeurig positie om de
betonnen dorpelbalk, die onderaan de zelfvarende bok hangt, af te
zinken in de stormvloedkering Oosterschelde.
ziet enige daling van het aantal werk
lozen. Over twee maanden zijn trou
wens nieuwe berekeningen van het
Centraal Plan Bureau te verwachten
omtrent de werkloosheid. In het Cen
traal Economisch Plan van maart dit
jaar werd gerekend met een gemid
deld aantal werklozen in 1985 van
790.000. De verwachting is dat dit
cijfer in de loop van het jaar naar
beneden zal moeten worden bijge
steld. De CEC voorziet voor volgend
jaar een daling van het gemiddelde
aantal werklozen met tienduizend. Op
het ogenblik staan bijna 740.000 men
sen als werkloos bij de arbeidsbureau
ingeschreven.
De binnenlandse afzet (waarin de de
tailhandel een groot aandeel heeft) zal
volgens de berekeningen van de CEC
(Slot zie pag. 3 kol. 4)
IJSSELMEER - Donderdagochtend is het VOC-schip 'Prins Willem', een
replica van het in 165Q voor de V.O.C. gebouwde spiegelschip, van de
scheepswerf Amels te Makkum vertrokken naar Amsterdam, vanwaar
het met een speciaal dokschip naar Japan vervoerd zal worden. Hier het
schip, getrokken door twee sleepboten, op het IJsselmeer.
(Van onze correspondent)
JOHANNESBURG - Leiders van het
Zuidafrikaanse Verenigd Democra-
tish Front (UDF) hebben donderdag
rechtse doodseskaders verantwoor
delijk gesteld voor een aantal moor
den op leiders in zwarte woonwijken.
Zij deden deze uitspraak op een per-
sonferentie in Johannesburg.
Ook in Port Elizabeth werd een soort
gelijke uitspraak gedaan. Volgens de
secretaris-generaal van de Oostkaap-
se afdeling van het UDF, Derrick
Swartz, zijn de vier UDF-leiders, wier
verkoolde lijken de afgelopen dagen
werden aangetroffen, gedood door
van een politieke moordbrigade.
Een andere UDF-woordvoerder, Tre
vor Manuel, zei dat „iedereen in de
zwarte woonwijken ervan overtuigd
is, dat de politie en haar agenten
verantwoordelijk zijn voor talrijke
moordaanslagen". Uit protest tegen
deze 'politieke aanslagen' zullen van
daag leden van verschillende anti-
apartheidsorganisaties in Johannes
burg demonstreren.
De Zuidafrikaanse politie heeft inmid
dels deze beweringen afgedaan met
'onverantwoordelijk en belachelijk'.
Het verst in zijn beschuldigingen ging
UDF-woordvoerder Murphy Morobe:
„Veel mensen in zwarte woonwijken
zijn gestorven of verdwenen in om
standigheden, welke ons tot de con
clusie hebben gebracht, dat zij slacht
offers zijn van politieke moorden door
het apartheidsbewind en zijn agen
ten".
Volgens Morobe zijn de laatste weken
27 mensen verdwenen en staanmin-
stens 27 activisten op 'dodenlijsten.
Het Zuidafrikaanse ministerie van
buitenlandse zaken heeft in een com
muniqué scherpe verontwaardiging
geuit over deze 'cynische insinuaties'.
Drie zwarte mijnwerkers zijn donder
dag bij een rel over een loongeschil
omgekomen en vier andere zwarte
mensen zijn om het leven gekomen bij
DEN HAAG (ANP) - Het PvdA-kamer-
lid Aad Kosto is teruggekomen op
zijn uitlatingen deze week in het
weekblad Vrij Nederland over zijn
collega Marcel van Dam. Na een
urenlang gesprek met PvdA-fractie-
voorzitter Den Uyl heeft Kosto ver
klaard Van Dam zijn verontschuldi
gingen aan te bieden.
Hij betreurde het zijn mening recht
streeks in de publiciteit te hebben
gebracht en wilde alsnog een gesprek.
Verder bood Kosto zijn excuses aan
voor het feit dat hij de integriteit van
Van Dam had aangetast.
Van Dam zei in een reactie in het
Advertentie
(Van onze correspondent
BRUSSEL - De Europese Commissie
is het nog niet eens geworden over
een pakket drastische maatregelen
om de overproduktie van landbouw-
produkten in de Europese Gemeen
schap te beperken.
Er zijn door landbouwcommissaris
mr. Frans Andriessen voorstellen op
tafel gelegd die zo controversieel
zijn, dat er in de Commissie geen
enkele overeenstemming over moge
lijk bleek.
De voorstellen voor het zogenaamde
'Groenboek' van Andriessen komen
in hoofdlijnen neer op een forse verla
ging van de landbouwprijzen en be
perking van de produktie van veel
landbouwprodukten.
Het 'Groenboek', ook wel de 'perspec-
tievennota' genoemd, wordt in feite
de visie van de Commissie, het dage
lijks bestuur van de EG, op het ge
meenschappelijk landbouwbeleid tot
het jaar 2000. Andriessen heeft een
half jaar aan de voorstellen gewerkt.
Woensdag wijdde de Commissie in
Brussel een eerste langdurige bespre
king aan de voorstellen, maar de
overeenstemming bleek ver te zoeken.
Maandag gaat men verder, maar de
kans dat de plannen in de huidige
vorm voldoende steun krijgen wordt
minimaal genoemd.
Andriessen zou uiterlijk binnen twee
weken een standpunt van de Europe
se Commissie willen hebben. Wanneer
dat er is treedt een uitgebreide in
spraakprocedure in werking.
In november komt de Commissie dan
met haar definitieve voorstellen,
waarover uiteindelijk moet worden
beslist in de raad van de landbouwmi
nisters van november. Andriessen
heeft in zijn nota nog geen echte
voorstellen op tafel gelegd. Het gaat
volgens ingewijden om 'mogelijkhe
den', waaruit de Commissie kan kie
zen.
Die 'mogelijkheden' komen volgens
welingelichte kringen in Brussel op
het volgende neer:
sterkere prijsverlagingen voor de
meeste landbouwprodukten;
beperking van de subsidies ten
behoeve van de export van overschot
ten;
het overhevelen van een deel van
het geld dat de EG nu gebruikt voor
het opkopen van overschotten naar
de armste boeren in de Gemeenschap;
beperking van de garantieprijzen,
die de EG aan het einde van het
oogstseizoen voor niet verkochte
voorraden betaalt;
meer zogenaamde 'medeverant
woordelijkheidsheffingen';
hogere heffingen op teveel gepro
duceerde produkten in jaren van gro
te oogsten.
Voorts liggen voorstellen op tafel voor
een nieuwe uitkoopregeling voor
melkveehouders en plannen om nieu
we markten te zoeken en nieuwe
produkten te gaan ontwikkelen.
Bovendien wordt ook gesproken over
vermindering van het aantal arbeids
plaatsen in de landbouw en verklei
ning van de oppervlakte landbouw
grond.
Het gaat om de meest drastische
hervorming van het gemeenschappe
lijke landbouwbeleid, sinds het onge
veer 20 jaar geleden werd geformu
leerd.
Het staat nu al vast dat de voorstel
len bij de landbouworganisaties op
groot verzet zullen stuiten. Maar het
is ook nog maar de vraag of de
ministers van landbouw van de tien
lidstaten uiteindelijk hun goedkeu
ring aan een zo drastisch pakket
zullen geven.
verdere anti-apartheidsonlusten, zo
heeft de politie bekendgemaakt.
Volgens de politie werden de mijn
werkers gedood bij vechtpartijen
tussen werkwilligen en stakers, die
zich verzetten tegen door de mijnei
genaren eenzijdige vastgestelde lo
nen. In Colesburg kwamen drie men
sen om toen een zwarte politieman
bij een aanval op zijn huis het vuur
opende op de menigte. Bij een soort
gelijk incident bij Port Elizabeth viel
een dode toen de politie ingreep.
NOS-journaal donderdagavond zich
in dat gesprek ook te laten leiden door
belangen die er voor de PvdA op het
spel staan. Of Marcel van Dam met
Kosto op één lijst wil blijven staan zal
van het gesprek afhangen, aldus Van
Dam. Hij zal ook zeker kandidaat zijn
voor het lijsttrekkerschap als Den Uyl
niet opnieuw de lijsttrekker wil wor
den.
In het interview in Vrij Nederland
noemde Kosto Van Dam „plat, grof en
geneigd tot grotesk gedrag". Ook
drinkt Van Dam naar zijn zin te veel.
Het lijsttrekkerschap van Van Dam
zou „rampzalig" zijn voor de PvdA.
In vakantietijd zijn de rem
men niet altijd even zui
ver afgesteld. Ook in de poli
tiek. De Tweede Kamer is
op zomerreces. En het Haag
se Binnenhof toont zich naar buiten
met het toevallige gezicht van de
thuisblijver, die namens zijn partij
inschiet op de even toevallige actuali-
teit-in-mini-formaat. Het is ook de
periode waarin politici de kans aan
grijpen om op de solotoer te gaan.
Persoonlijke belangen, ergernissen,
ambities en frustraties blijven bij die
gelegenheden niet altijd even zorgvul
dig op de achtergrond. Ruzies die
doorgaans worden gedempt en ver
huld komen zo langs achterdeuren
gemakkelijk naar buiten. En omdat
de rest van het politieke bedrijf vrij
wel stilstaat krijgen ze royale aan
dacht. Deze week is de PvdA aan de
beurt. In een uitgebreid gesprek met
het weekblad 'Vrij Nederland' hakt
het overigens naar buiten zo hoffelijke
kamerlid Aad Kosto ongemeen fel in
op het machtsstreven van zijn collega
en partijgenoot Marcel van Dam. Van
dik hout zaagt men planken. Kosto
noemt een eventueel leiderschap van
Van Dam, als opvolger van Den Uyl -
hij heeft tenslotte aangekondigd als
vervangend lijsttrekker beschikbaar
te zijn - „fataal voor de PvdA". Daar
naast spuit Kosto nog een groot aan
tal andere grieven over optreden, ge
drag en ambities van Van Dam die
binnen de PvdA-fractie blijken te le
ven.
Het bewuste interview heeft vooral
binnen de PvdA veel opschud
ding veroorzaakt. Fractieleider Den
Uyl vond dat Kosto danig over de
schreef was gegaan. En gisteren was
er meteen al druk overleg over de
opengebarsten ruzie. Het spreekt van
zelf dat er heel wat bij te praten, weg
te masseren en uit te leggen zal zijn.
Niet alleen intern, maar ook naar de
achterban en de kiezer toe. De heibel
komt de socialisten erg ongelegen,
juist in de aanloop naar de verkiezin
gen van volgend jaar. Het is zelfs de
vraag of deze kwestie tussen twee
prominente kamerleden wel met af
spoelen en rechtbreien uit de wereld
te helpen is. Natuurlijk heeft Kosto de
zaak uit een oogpunt van zorg voor de
verhoudingen binnen fractie en partij
niet handig gespeeld. Hij smeet zijn
ergernissen over een collega in de
publiciteit zonder ze binnenskamers
aanhangig te maken. Hij is daarover
tot de orde geroepen en heeft inmid
dels zijn excuses aangeboden. Een
gesprek tussen beide vooraanstaande
PvdA-kamerleden zal het nodige moe
ten ophelderen. De leiding van fractie
en partij zit met het incident flink in
de maag. Het zal niet eenvoudig zijn
het zonder nadere uitleg voor gesloten
te verklaren. Daarvoor was de inhoud
van Kosto's grieven jegens Van Dam
te zwaar aangezet.
Los van de persoonlijke toonzetting
en achtergronden geeft deze ruzie
haarscherp aan hoe sterk de kwestie
van de (mogelijke) opvolging van frac
tieleider en lijsttrekker Den Uyl de
PvdA de afgelopen jaren heeft be
heerst. De vraag welk gat er valt
wanneer hij zou besluiten toch niet
beschikbaar te zijn voor een nieuwe
periode en hoe dat gat moet worden
opgevuld, is nog steeds levensgroot
aanwezig. Juist omdat er zo dicht op
de kamerverkiezingen van volgend
jaar geen duidelijke vervanger van
Den Uyl voorhanden is gaat vrijwel
iedereen ervan uit dat hij in 1986
opnieuw zichzelf zal opvolgen. Ko
mend najaar moet die beslissing val
len. De aankondiging van Van Dam,
twee weken geleden, dat hij bereid is
PvdA-lijsttrekker te worden wanneer
Den Uyl zou besluiten er toch maar
van af te zien, heeft de zaak binnen de
fractie kennelijk weer helemaal op
scherp gezet. Kosto's uitbarsting is
daarvan ontegenzeglijk een signaal.
Uit zijn - nu weliswaar door excuses
gevolgde - interview blijkt ook dat
opnieuw drie jaar oppositie op de
politieke slagkracht van de PvdA en
op de ambitie van de grote groep
mensen die binnen de fractie van deze
partij het politieke handwerk moeten
doen, een verlammend effect hebben
gehad. Prachtige scores in de regel
matige opiniepeilingen naar de poli
tieke voorkeur van de kiezer hebben
dat maar mondjesmaat kunnen ver
hinderen. In een partij waar boven
dien de lijnen van de discipline tame
lijk strak zijn getrokken geeft dat
spanningen. Kosto kon deze kennelijk
niet langer aan. Hij hing de vuile was
in de zomerzon. De ruzie is over een
tijdje echt wel weer uit de belangstel
ling geraakt. Toch is ze er een aandui
ding van dat de PvdA zichzelf heeft
belast met enkele hypotheken die de
eigen gelederen af en toe danig begin
nen op te breken. Hoe bewust de
risico's daarvan zijn genomen en
geaccepteerd kan alleen de praktijk
aantonen. De twijfels daaraan zijn wel
erg luidruchtig naar buiten gekomen.
vdM.
LONDEN (RTR) - Ex-premier Diarra
Traore van Guinee, die deel uitmaakt
van het regerende militaire comité
voor nationale wederopbouw, heeft
de macht aan zich getrokken.
Dit heeft radio-Conakry donderdag
avond gemeld. De uitzending werd
opgevangen door de BBC. Traore was
acht maanden lang, tot december
vorig jaar, premier. Sindsdien bezette
hij de post van onderwijs.
