Benelux wil defensie meer integreren
VAN DEN BROEK IN OOST-BERLIJN:
Boeren: graanoverschot
aanpakken met heffing
Kroonprins: leren
in Raad van State
Israël laat 300 sji'ieten vrij
de PZC
vandaag
BERRI: BOYCOT ZAAK VOOR HOF DEN HAAG
VS en Sowjet-Unie
eens over bestrijden
nucleair terrorisme
Aanhoudend zomers
228e jaargang no. 155
Donderdag 4 juli 1985
Vandaagop pagina 10
BERLIJN (GPD) - Minister Van den Broek (buitenlandse zaken) heeft zijn Oostduitse collega
Oskar Fischer gisteren voorgehouden dat plaatsing van kruisraketten in Nederland
„onvermijdelijk" is. Van den Broek is gisteren in Oost-Berlijn aangekomen voor een
tweedaags werkbezoek.
Kosto: Van Dam
als leider
fataal voor
de PvdA
Onderzoek
Abortus
Schade
Sensatie
Manders
Boycot luchthaven
Haast bij pro-
kernenergielobby
Zonnig en zeer warm, zwakke tot
matige wind uit oost tot zuidoost.
Middagtemperatuur 26 graden, in de
kuststrook en aan zee 21 graden.
De advertentierubriek over uitgaan. Meer
informatie over adverteren 01184-15144, heer v. d. Bulck.
BRUSSEL (AP) - De ministers van defensie van België, Nederland en
Luxemburg hebben besloten hun strijdkrachten meer te integreren. Dit heeft
het Belgische ministerie van defensie woensdag bekendgemaakt.
De Belgische minister van defensie Vreven en zijn Nederlandse en Luxemburg
se ambtgenoten De Ruiter en Fischbach, die elkaar dinsdag ontmoetten in
Brussel, spraken af hun defensiestaven op te dragen tegen het einde van dit
jaar met integratievoorstellen te komen.
Zij besloten ook met een gezamenlijke Benelux-eenheid deel te nemen aan de
eerstvolgende NAVO-oefening Wintex.
Komst kruisraketten
wordt 'onvermijdelijk'
Van Dam
DEN HAAG (GPD) - Wanneer
Marcel van Dam het leider
schap van de PvdA over
neemt, zal dat op langere ter
mijn fataal zijn voor de partij;
als partijleider zou hij het
kader vernietigen. Deze felle
aanval op zijn fractiegenoot
doet PvdA-mediaspecialist
Aad Kosto deze week in een
interview met het weekblad
Vrij Nederland.
„In zijn hoedanigheid van pre
mier zou hij medebewindslie
den bruuskeren, van zich ver
vreemden. Hij is bot, plat.
Vam Dam is bezeten van maar
één wil: minister-president
worden. Dat moet tot elke
prijs vermeden worden", zegt
Kosto
Fractieleider Den Uyl liet gis
teravond weten dat Kosto met
zijn uitlatingen „over de
schreef is gegaan. Ik deel zijn
opvattingen over Van Dam
niet. Zijn opmerkingen passen
niet binnen collegiale verhou
dingen. Kosto had dit nooit
mogen doen". Van Dam zegt
in een reactie zich te schamen
voor het feit dat Kosto deel
uitmaakt van de PvdA-fractie.
Kosto verklaart tegenover VN-
verslaggever Ischa Meijer dat
Van Dam geen partij kan lei
den, een ingeslagen meteoriet
is met louter leegte om zich
heen. Voorts wijst zijn fractie
genoot er op dat Van Dam zich
meer dan eens honds gedraagt
tegenover mensen, geen so-
ciaaal gedrag vertoont en zich
te buiten gaat aan overmatig
alcoholgebruik.
Tot slot vertrouwt Kosto
Ischa Meijer toe de hevige
behoefte te voelen om zelf te
gaan besturen, een minister
schap of staatssecretariaat.
Het liefst op justitie. „Mocht
dat niet gebeuren, dan zal ik
dat zeker opvatten als een
signaal om maar eens op te
krassen".
„Ik heb Fischer erop gewezen dat,
gelet op de voortgaande uitbouw van
het Russische SS-20-arsenaal, het vol
gens ons besluit van 1 juni vorig jaar
onvermijdelijk is dat na 1 november
kruisraketten in Nederland worden
gestationeerd. Aangenomen dan, dat
er vóór 1 november geen drastische
wijziging van het Russische plaat
singsbeleid plaatsvindt", aldus Van
den Broek.
Het is voor het eerst dat een minister
uit het kabinet-Lubbers verklaart dat
plaatsing van kruisraketten onvermij
delijk is. Tot nog toe werden dergelij
ke uitspraken vermeden onder het
motto dat pas op 1 november defini
tief beslist wordt of daadwerkelijk tot
plaatsing van kruisraketten in Woens-
drecht wordt overgegaan. In juni vo
rig jaar besloot het kabinet-Lubbers
dat dat zal gebeuren, wanneer op 1
DEN HAAG (ANP) - Onder protest
van de Voedingsbond FNV heeft het
Landbouwschap woensdag zijn voor
keur uitgesproken voor instelling
van een „medeverantwoordelijk
heidsheffing" op granen om zodoende
een positieve bijdrage te leveren aan
het afremmen van de groei van de
enorme overschotten van dit akker-
bouwprodukt in de Europese Ge
meenschap.
Het Landbouwschap wil dat minister
Braks bij de EG in Brussel gaat
pleiten voor voorzichtigheid met de
graanprijzen, een medeverantwoorde
lijkheidsheffing, en overleg in wereld-
verband ten einde tot internationale
afspraken te komen over beperking
van de graanproduktie en een stelsel
van regels voor de import van grond
stoffen die in plaats van graan kunnen
worden gebruikt.
De Voedingsbond FNV wil produktie-
maxima per land. De boeren-organi-
saties zijn daar fel tegen.
Volgens het Landbouwschap zou een
medeverantwoordelijkheidsheffing
betaald kunnen worden door de con
sument. De prijs van graanprodukten
(brood) zou met een bepaald percen
tage kunnen worden verhoogd. De
opbrengst hiervan moet vervolgens
worden besteed aan verbetering van
de export en de ontwikeling van ande
re gewassen dan graan. Een andere
mogelijkheid is om alle graanboeren
een percentage te laten betalen van
de opbrengst van hun produktie.
Het Landbouwschap is tegen invoe
ring per 1 januari 1986 van door de
rijksoverheid vast te stellen normen
voor het gebruik van dierlijke mest.
Wel is er bereidheid mee te werken
aan de oplossing van het mestpro
bleem, maar alleen in stappen.
november vast staat dat er meer dan
378 SS-20-raketten in de Sowjet-Unie
zijn gestationeerd. Volgens de laatste
officiële NAVO-telling zijn dat er nu
423.
Volgens Van den Broek bestreed Fi
scher de NAVO-cijfers niet; evenmin
de opvatting van het bondgenoot
schap, dat de laatste stijging van het
aantal SS-20's (van 414 naar 423)
betekent dat de Sowjet-Unie het ei
gen, door partijleider Gorbatsjov op 7
april jl. afgekondigde, moratorium
over de plaatsing van SS-20's aan de
laars lapt.
Van den Broek gaf overigens desge
vraagd toe, dat hij zijn Oostduitse
collega niet de garantie had kunnen
geven dat wanneer de Sowjet-Unie
het aantal SS-20's op 1 november zou
hebben teruggebracht tot 378, de NA
VO op zijn beurt zal overgaan tot een
reductie van 48 kruisraketten op het
in 1979 afgesproken aantal van 572
middellange-afstandswapens. „Het
bondgenootschap heeft daarover
nooit iets afgesproken", aldus Van
den Broek.
Verzet Afghanistan Het islami
tisch verzet in Afghanistan heeft de
afgelopen week zijn aanvallen opge
voerd tegen Afghaanse en Russische
doelen in Kaboel. Dit hebben wester
se diplomaten en een reiziger uit
Afghanistan woensdag bekendge
maakt.
Een anoniem gebleven bron, die te
rugkeerde uit de Afghaanse hoofd
stad, zei dat er de afgelopen week
raketten waren ingeslagen en vuurge
vechten met machinegeweren hadden
plaatsgevonden in Kaboel.
Nicaragua - Een Deens schip dat
met wapens op weg was naar Nicara
gua is in het buurland Costa Rica
aangehouden. Dit heeft de minister
van veiligheid woensdag in San Jose
meegedeeld.
DEN HAAG - Een lachende kroonprins Willem-Alexander bekijkt de
raadsstukken, die hij bij aanvraag van de vergadering van de Raad van
State kreeg.
DEN HAAG (ANP) - Kroonprins Willem-Alexander hoopt als lid van de
Raad van State de komende tijd van allen „die in deze Raad zijn
benoemd op grond van lange ervaring in de maatschappij, veel te
kunnen leren". De prins zei dit woensdag in Den Haag bij gelegenheid
van zijn installatie tot lid van de Raad van State. Hij werd daar in
aanwezigheid van prins Claus binnengeleid door koningin Beatrix
tijdens een buitengewone vergadering.
Artikel 74 van de Grondwet be- dan 24 jaar ervaren heeft „van hoe
grote betekenis het voor een troon
opvolger is" zitting te hebben in dit
college. „Het is een waardevolle
manier om vertrouwd te raken met
problemen die het bestuur van Rijk
en Staat meebrengen", zo zei de
vorstin tot haar zoon.
Vice-voorzitter mr. W. Scholten
sprak de hoop uit dat de kroon
prins zich in de sfeer van „vertrou
wen, onafhankelijkheid en onpar
tijdigheid" binnen de Raad thuis
zal voelen. „U mag er zich ten volle
van verzekerd weten dat de leden
van de Raad van State - én collec
tief èn individueel - u daarbij op elk
moment en op elke wijze met raad
en daad terzijde willen staan", al
dus Scholten. Als welkomstge
schenk overhandigde hij de prins
een schrijfset.
van
paalt dat de vermoedelijke troon
opvolger na het bereiken van de
achttienjarige leeftijd van rechts
wege zitting heeft in de Raad van
State. Prins Willem-Alexander is
op 27 april achttien jaar geworden.
„Wanneer ik zal kunnen beginnen
uw vergaderingen regelmatig te be
zoeken, hangt af van het verloop
van mijn diensttijd en van mijn
verdere studie. Ik kan u wel zeggen
dat ik zeker van plan ben, evenals
mijn moeder dat vele jaren heeft
gedaan, de vergaderingen zo dik
wijls mogelijk bij te wonen", zo zei
de prins verder.
Koningin Beatrix, die sinds haar
troonsbestijging in 1980 voorzitter
van de Raad van State is, stelde
woensdag dat zij gedurende meer
Na een klacht van een consumen
tenorganisatie komt er een onder
zoek naar prijsopdrijving door de
oliemaatschappijen.
PAGINA 4
Volgens een enquête blijkt dat de
meeste katholieke ziekenhuizen een
abortusvergunning hebben aange
vraagd.
PAGINA 5
Per jaar worden er in ons land
ongeveer 900.000 fietsen gestolen, de
waarde daarvan wordt geschat op
ruim 180 miljoen gulden.
PAGINA 5
Kevin Curren maakte op Wim
bledon de sensatie compleet,
John McEnroe ging kansloos
ten onder in drie sets.
PAGINA 18
TEL A VIV - In door Israël verstrekte trainingspakken komen de vrijgelaten sji'ieten juichend uit het gevangenenkamp
Atlit, vanwaar ze naar de Libanese grens gebracht werden.
Kosto
TEL AVIV/BEIROET/LONDEN (AP
Reuter/UPI/AFP) - De 300 Libanezen
die Israël woensdag heeft vrijgelaten
uit het kamp Atlit-gevangenis zijn in
hun land als helden onthaald. De
vrijlating van de gevangenen, over
wegend sji'ieten, kwam drie dagen
na de vrijlating van de 39 Ameri
kaanse gijzelaars uit het gekaapte
TWA-vliegtuig door de sji'itische
Amalmilitie.
„Dit is een overwinning voor de Amal,
een overwinning voor alle onderdruk
te volken", betoogde leider Daoud
van de Amalmilitie in de Zuidlibanese
havenstad Tyrus. Israëlische functio
narissen ontkenden echter met klem
dat de vrijlating te maken zou hebben
met hét in vrijheid stellen van de
Amerikaanse gijzelaars. Een groep
van 435 Libanezen zit nu nog in Atlit
vast. „Onze vreugde is niet compleet
als niet ook de rest hier arriveert", zei
sji'ietenleider en minister van justitie
Berri tegen verslaggevers in Beiroet.
De sji'ieten in zuidelijk Libanon heb
ben gedreigd met nieuwe acties als de
laatste 435 gevangenen niet snel vrij
komen.
Amal-leider Berri wil bij het interna
tionaal gerechtshof in Den Haag een
zaak aanspannen tegen de Verenigde
Staten wegens de Amerikaanse boy
cotmaatregelen tegen de luchthaven
van Beiroet.
Volgens Berri heeft Washington belof
ten gebroken die zijn gedaan om de
Amerikaanse gijzelaars vrij te krijgen.
De Amerikaanse regering heeft inmid
dels een beloning van 500.000 dollar
(ongeveer 1,75 miljoen gulden) uitge
loofd voor informatie, die leidt tot de
arrestatie van de kapers van het
TWA-toestel. Doel is dat de kapers
voor een Amerikaanse rechtbank ver
schijnen. President Reagan wil in zijn
land de verkoop van tickets naar
Libanon verbieden en heeft deze week
al een verbod afgekondigd op vluch
ten van de Libanese luchtvaartmaat
schappij MEA naar New York. Ook
zal hij andere landen proberen te
bewegen soortgelijke maatregelen te
treffen.
Groot-Brittannië is het met de Ver
enigde Staten eens dat moet worden
gestreefd naar een internationale
boycot van de luchthaven van Bei
roet.
Dat bleek na een drie uur durend
gesprek dat de Amerikaanse vice-
president George Bush woensdag in
Londen had met de Britse premier
Margaret Thatcher.
Thatcher kondigde aan dat de zeven
westerse landen van de economische
topconferentie volgende week in
Bonn bijeen komen om een strategie
uit te stippelen in de strijd tegen het
terrorisme. Deze landen zijn de VS,
Groot-Brittannië, Canada, Frankrijk,
West-Duitsland, Italië en Japan.
fZie ook pagina 3)
Opnieuw winst voor de ploeg
van Raas, nu was het de beurt
aan Henri Manders, al ver
klaarde Teun van Vliet de
oorlog aan Jan Raas.
PAGINA 19
Rtv, kunst: 2
Binnen- en buitenl.: 3 en 5
Beurs en financiën: 4
Varia: 9
Pop en Kunst: 11
Provincie: 13, 14, 15 en 17
Sport: 18 en 19
De uitdrukking 'het ijzer
smeden als het heet is'
doet het dezer dagen hele
maal bij politici van liberale
signatuur. Sinds een meer
derheid van de Tweede Kamer vorige
week besloot het kabinet te steunen
bij zijn streven naar meer kernener
giecentrales, hebben politici van de
VVD in Zeeland aangedrongen op een
spoedig besluit, zij het dat gesproken
wordt over een 'voorlopig oordeel',
van de Zeeuwse staten over de bouw
van één of meer nieuwe kerncentrales
bij Borssele. Er is de WD, fervent
voorstander van uitbreiding van het
kernenergiepotentieel, veel aan gele
gen dat de staten morgen - vrijdag -
een duidelijk signaal richting Den
Haag geven. Twintig september, de
dag waarop de staten zich zoals eer
der is afgesproken over de kernener-
giepolitiek zullen buigen, is naar het
oordeel van de Zeeuwse Jiberalen veel
te ver weg. Kostbare tijd gaat op die
manier verloren, tijd die wel eens
bepalend kan zijn of Zeeland daad
werkelijk één of misschien twee kern
energiecentrales kan bouwen. De
WD in Zeeland is bevreesd dat bij het
uitblijven van een spoedige beslissing
- ook al is die voorlopig van karakter
- de voordelen, verbonden aan de
bouw van kernenergiecentrales, de
provincie voorbij zullen gaan.
Deze vaststelling van de liberalen
is niet meer dan een veronderstel
ling en wordt niet door feiten ge
staafd. Met een schuin oog wordt
gekeken naar de provincie Noord-
Brabant, waar gedeputeerde staten
en provinciale staten, gestuwd door
commissaris Dries van Agt, zich voor
uitbreiding van kernenergie hebben
uitgesproken. De liberale minister
van economische zaken Van Aarden-
ne heeft dat gegeven listig uitge
speeld, toen hij onlangs verklaarde
dat initiatieven uit de streek met de
grootst mogelijke welwillenheid zul
len worden bekeken in Den Haag,
Waar is de Zeeuwse WD nu bang
voor? Voor een minister en een kabi
net die niet genegen zouden zijn Zee
land voldoende tijd te gunnen tot een
gedegen oordeel te komen? Aangeno
men mag tot worden dat een rege
ringsbeslissing over uitbreiding van
kernenergie en het aanwijzen van de
lokatie op puur zakelijke gronden
wordt genomen. Het kabinet-Lubbers
zit er toch niet om cadeautjes uit te
delen aan meneer Van Agt, die in zijn
ijver het industrieterrein Moerdijk
van een grote schuldenlast te bevrij
den de Haagse politici beurtelings
dreigt en vleit. De haast die het
kabinet wil maken met de bouw van
kerncentrales doet komisch aan, na
tien jaar van wachten en uitstellen.
Wat betekenen tien weken extra op
een heel decennium? Voor Zeeland
betekent het zorgvuldigheid in de
besluitvorming, hoe moeilijk er ook
tot een beslissing kan worden geko
men. Den Haag weet in elk geval dat
de meerderheid van gedeputeerde
staten vóór uitbreiding van kernener
gie is. Laat dat voldoende zijn tot 20
september.
Het ziet er naar uit dat de WD-
fractie in de Zeeuwse staten vrij
dag weinig steun zal krijgen voor haar
initiatief-voorstel, waarin een 'voorlo
pig standpunt' wordt gevraagd van de
staten.. De Partij van de Arbeid en
D'66 zijn vierkant tegen en ook het
CDA voelt er weinig voor de haast van
de liberalen tot de zijne te maken. De
CDA-fractie moet nog een standpunt
bepalen, zo liet fractieleider J. H.
Roose gisteren desgevraagd weten,
maar 'het ligt niet in de lijn dat op een
dergelijk verzoek van de VVD wordt
ingegaan.' Dat lijkt ons een juiste
houding. De haast is niet aangetoond.
Sterker nog: overijlde besluiten, die
onvoldoende zijn voorbereid, schaden
het toch al gedeukte imago van de
politiek. Noch de politici noch de
samenleving is ermee gebaat. Trou
wens, wat is een voorlopig besluit?
Wat moet men zich daar bij voorstel
len? In hoeverre leggen de staten zich
vast voor een definitief besluit? Neen,
een onder dwang van de tijd genomen
beslissing, kan alleen maar als een
boemerang werken. De meerderheid
van de staten lijkt dat heel goed te
begrijpen. Jammer voor de WD-sta-
tenfractie, maar kennelijk is het ijzer
nog niet heet genoeg. Achter het
aanbeeld staat een verstandige smid,
die beter op de temperatuur let. Twin
tig september dus.
Dim
GENEVE (RTR) - De Verenigde Sta
ten en de Sowjet-Unie zijn het eens
over een gezamenlijk optreden als
terroristen dreigen met de inzet van
kernwapens. Zij hebben de overeen
stemming schriftelijk vastgelegd, zo
hebben enkele leden van de Ameri
kaanse Senaat die zich met wapenbe
heersing bezighouden woensdag in
Genève gezegd.
Het akkoord, dat een uitbreiding is
van een in 1971 gesloten Sowjet-Ame
rikaanse overeenkomst over waarbor
gen bij het omgaan met kernwapens,
gaat over nucleair terrorisme door een
extremistische groep of een land in de
Derde Wereld, zo verklaarde Senator
Sam Nunn.
Het document is een aantal bladzij
den lang en op verzoek van de Sowjet-
Unie niet gepubliceerd, aldus de Se
nator die niet begrijpt waarom het
geheim zou moeten blijven.
't