iELUKSNUMMER
/OOR TOERIST
N NOOD
BOEK
zuunig uut
in zeeland
HORIZONTAAL
VERTICAAL
OPLOSSING
sluipweg
om parijs
steunpunten
i|JDAG 28 JUNI 1985
r-*«5
fe W»«L.
XTe staan er maar
V liever niet teveel
j stil, maar toch lopen
in deze weken van
ote volksverhuizingen
kans dat het
kantieplezier een
ijke deuk oploopt door
verwachte
beurtenissen. Het zal
maar gebeuren: je rijdt
ar onbezorgd fluitend
or de laars van Italië
plotseling laat de auto
t sputterend afweten,
je merkt tot je grote
irik dat het
kantiegeld buiten je
ïuld om ineens niet
;er toereikend is. Of-
g een graadje erger- je
akt bij een ongeval
trokken.
ed, dat er dan nog zoiets
taat als een
WB-alarmcentrale. Met
unpunten in het buitenland,
ir met een passende
pverlening wordt getracht
de Nederlandse toeristen uit
juree te helpen en de
;antie-ellende zoveel
gelijk te beperken,
t iedereen kan zomaar
iruik maken van de
viceverlening van de
WB-alarmcentrale. Een van
ingangen' is het bezit van de
ernationale Reisen
dietbrief die de houder en
er van zijn uit maximaal acht
sonen bestaande
igezelschap recht geeft op
kosteloze bemiddeling van
\NWB-alarmcentrale bij een
r groot scala van hulp
pverleningsactiviteiten. Men
et er overigens wel rekening
e houden, dat die Reis- en
idietbrief een
soonsverbonden document
n dus niet een document dat
een voertuig hoort,
irwaarde tot het verstrekken
ide bemiddeling is dat de
ider van een Internationale
s- en Kredietbrief tot het
igezelschap moet behoren.
r sprake van
irijdingsschade dan kan de
WB-alarmcentrale ook gratis
niddelen bij de
idzakelijke hulpverlening
d een beschadigde auto. De
rokken autoverzekeraar
et daarvoor wel een
zogenaamde
VHD-Buitenlandhulpkaart
hebben afgegeven, waarin
wordt verwezen naar de
ANWB-alarmcentrale. Het is
dus zaak voordat u op reis gaat
even te controleren of u die
Buitenlandhulpkaart bij uw
papieren hebt zitten.
Veel
reisongevallenverzekeraars
hebben een
samenwerkingsverband met de
ANWB-alarmcentrale en
hebben polisvoorwaarden die
goed aansluiten op de
hulpverlening van de
Internationale Reis- en
Kredietbrief. Dat
samenwerkingsverband houdt
in dat verzekerden die een reis
en ongevallenpolis hebben bij
één van deze samenwerkende
reisverzekeraars ook een beroep
kunnen doen op de
alarmcentrale. Geheel
kosteloos en openstaand voor
iedereen is de service rond de
plaatsing van oproepen via de
radio voor in het buitenland
verblijvende mensen, wier
exacte verblijfplaats onbekend
is, maar die dringend verwittigd
de alarmcentrale altijd de reden
van de oproep - dus ernstige
ziekte of overlij denverifiëren bij
de bevoegde instanties.
De buitenlandse steunpunten
van de alarmcentrale bevinden
moeten worden. Er zijn wel
enkele voorwaarden gesteld. Zo
moet de reden van de oproep
ernstige ziekte zijn of overlijden
van een familielid van de
opgeroepene, in de eerste of
tweede graad. Ook mag de
juiste verblijfplaats van de
opgeroepene niet bekend zijn.
Om misbruik te voorkomen zal
zich in Frankrijk (steunpunt
Lyon), Zwitserland en Italië
(steunpunt Mendriso), Spanje
(Barcelona) en Griekenland
(steunpunt Athene). Op deze
steunpunten is Nederlandstalig
personeel werkzaam. Wie zich
ergens in het buitenland
bevindt en de hulp nodig heeft
van de alarmcentrale moet zich
in eerste instantie wenden tot
het steunpunt in dat land. Dat
bespaart niet alleen een bop
hoop telefoonkosten, maar de
medewerkers van zo'n
steunpunt weten ook veel beter
hoe de omstandigheden ter
plaatse zijn, welke procedures
er gelden, zodat de
hulpverlening efficiënter kan
plaats vinden. Buiten de
openingstijden van de
steunpunten kan men zich voor
dringende gevallen wenden tot
de 24 uur per dag opererende
alarmcentrale in Den Haag.
Vanuit het buitenland
telefonisch bereikbaar onder
nummer (31) 70-264426.
De ANWB-alarmcentrale
verleent ook hulp aan zieke en
gewonde personen in het
buitenland, treft maatregelen
wanneer er iemand in het
buitenland komt te overlijden
en verleent hulp aan mensen die
in verband met dringende
familie-omstandigheden of
belangrijke zaakschade hun
vakantie moeten onderbreken
en gerepatrieerd moeten
worden.
In de gevallen van ziekte of bij
een ongeval gewond geraakte
personen onderhoudt de
medisch adviseur van de
Alarmcentrale nauwgezet
contact met de behandelend
geneesheer in het buiyr
buitenland en overlegt met deze
buitenlandse collega zaken als
diagnose, therapie en conditie.
Met die verzamelde gegevens
als basis zal de geneeskundig
adviseur van de alarmcentrale
in overleg met de behandelend
arts besluiten of de patiënt ter
plaatse in het buitenland het
genezingsproces kan voltooien
of dat de patiënt gerepatrieerd
moet worden. Het komt telkens
weer voor dat sommige
patiënten direct naar Nederland
gebracht willen worden, terwijl
dat medisch gezien
onverstandig is. Omdat ook in
dit geval geldt dat voorkomen
beter is dan genezen geeft de
medische adviseur van de
ANWB-alarmcentrale het
advies om enkele
voorbereidingen te treffen om
tijdens het verblijf in het
buitenland het hoofd te kunnen
bieden aan medische
problemen.
Zo doet men er goed aan een
reisapotheek mee op vakantie
te nemen. Inclusief
thermometer. Verder is het
gewenst dat de huisarts of
specialist een medische
informatiekaart invult. Bij
ziekte of letsel in het buitenland
dient men eerst naar de
plaatselijke arts of het
plaatselijke ziekenhuis te gaan
om daar een eerste behandeling
te ondergaan. Vervolgens moet
contact worden gelegd met de
ANWB-alarmcentrale of een
andere hulporganisatie die bij
de reisverzekering past. En daar
wordt dan vervolgens
aangegeven hoe er verder moet
worden gehandeld.
JACQUES CATS
Slaan we - als lakmoes
proef - het hoofdstukje
'Zeeland' op. „Het land van
het lieftallige Zeeuwse
meisje met het goudblonde
haar dat doet dromen over
wuivend graan. Het land
waar het leven nog goed is."
En de straten schoon „waar
weer eens uit blijkt hoe
zuinig de Zeeuw op zijn
land is."
De citaten komen uit 'Het
Zomerevenementenboek
1985' van de Leidse uitgeve
rij Batteljee Terpstra, een
vakantiegids met meer dan
1000 tips en een cheque
boekje vol voordeelcoupons,
üee, niet uit Zeeland. Waar
ïvéér eens uit blijkt hoe zuu
nig die Zeeuwen toch maar
weer zijn.
Sven serieus: samensteller
Mward van Liemt schraap-
e met medewerking van de
iW's zoveel mogelijk grote
m kleine evenementen bij
zlkaar en bundelde die in
ien kalender voor de maan-
ien juni tot en met septem
ber. Een gouden idee, nu - zo
iggen althans de verwach
tingen - dit jaar minstens 7
miljoen landgenoten op
'akantie gaan in eigen land.
let Zomerevenementen
boek is samengesteld voor
,de kritische vakantiegan-
!er, voor wie alleen het leuk-
de leuk genoeg is." Van
-.iemt dacht daarbij in het
bijzonder aan gezinnen en
lette bij zijn selectie van de
attracties dus ook op de
kosten. En om het helemaal
betaalbaar te houden zit er
in het boek voor bijna 300,-
aan voordeelaanbiedingen
voor toeristische trekpleis
ters als het circuit van Zand-
voort, Dolfirama in die bad
plaats, Boltini's pretpark in
Oud-Valkeveen en het Velu-
wemeer.
De gids van Battel
jee Terpstra volgt een in
deling naar provincies. Top-
evenementen en vaste at
tracties worden afzonderlijk
vermeld. Zeeland krijgt van
Van Liemt een warme aan
beveling mee („hoog geno
teerd op ons lijstje voor
vakantie in eigen land")
maar die staat in schril com
trast tot het evenementen
lijstje, dat het bij de toppro-
dukties moet hebben van
opvallend veel ringrijderij-
en, braderies, het Vlissingse
straatfestival en 'Zeeland
culinair'. De vaste attracties
omvatten welgeteld vijf be
zienswaardigheden, waaron
der de stormvloedkering
Oosterschelde en Miniatuur
Walcheren. Op dat gebied
worden we royaal geklopt
door een bescheiden provin
cie als Drenthe Een ver
keerd soort zuunigheid, zou
je zo denken.
BOB LAGAAIJ
Zomerevenementenboek 1985.
Uitgave: Batteljee Terpstra,
Leiden. Prijs: 12,50.
<fc kleine
kaart
Specerijen hebben mede het
gezicht van de wereld hel
pen bepalen. Ze hebben een
belangrijke rol gespeeld in de
geschiedenis. Honderdduizen
den mensen zijn om het bezit
van specerijen gesneuveld, ver
dronken of sneefden op andere
wijze in de strijd om het culi
naire goud. Specerijen gedijen
in de tropen. Ze waren in de
oudheid al bekend, maar wer
den in Europa pas op grote
schaal gebruikt sinds de midde
leeuwen. Portugese zeevaar
ders brachten kruidnagelen,
kaneel en nootmuskaat naar
onze gematigde streken. Ter
wijl de Spanjaarden achter het
goud aanzaten, vergaarden de
Portugezen een geuriger rijk
dom. De Hollanders betwistten
hen daarop die handel met suc
ces en vestigden hun gezag op
de Specerij-eilanden, later be
kend als de Molukken.
Nog altijd vormen specerijen
een onmisbaar element in onze
keuken naast de kruiden waar
mee ze nogal eens worden ver
ward. Het verschil tussen spece
rijen en kruiden is dat de eerste
voornamelijk uit tropische ge
bieden komen en nogal pittig
van karakter zijn. Terwijl de
laatste wat milder van aard zijn
en ook in koele streken tot
wasdom komen. Enkele jaren
geleden zond de BBC een der
tiendelige televisieserie uit over
specerijen die ook door de BRT
is overgenomen. Ruim twee jaar
research was aan de totstandko
ming van die documentaire
voorafgegaan en een der filmre
gisseurs reisde er gedurende an
derhalf jaar voorbereiding
120.000 kilometer voor rond de
wereld. 'The Spice of Life' liet
produktie en toepassing van
specerijen zien en belichtte eco
nomische en speciale aspecten
van specerijencultuur en -han
del. Over dit alles is tevens een
boek verschenen door Sheldon
Greenberg en Elisabeth Lam
bert Ortiz dat onder de titel
'Goed Gekruid' in vertaling is
verschenen bij uitgeverij Het
Spectrum. Het is een zeer geva
rieerd boek dat naast veel infor
matie ook aardige journalistie
ke verhalen bevat, zoals ge
sprekken met restaurateurs,
een beschrijving van een oude
Engelse kruidentuin en het re
laas over de ook gefilmde bij
eenkomst van knoflookliefheb-
bers in Truckee, Californië.
Maar 'Goed Gekruid' is ook
doorspekt met recepten waar
van ik er hier enkele laat volgen.
Rum Punch
Ingrediënten: Vi dl witte rum,
l'/2 eetlepel limoensap, IV2 eet
lepel suikersiroop, 2 a 3 drup
pels Angostura, 4 blokjes ijs en
wat geraspte nootmuskaat. In-
gedriënten voor de suikersi
roop: 1 liter water, 150 gram
suiker en 1 dl heldere honing.
Bereiding: maak een suikersi-
roopje door suiker en honing op
te lossen in het kokende water.
Voor 1 persoon vermeng je de
rum, limoensap, angostura met
IV2 eetlepel van de suikersiroop
(bij gebrek aan verse limoenen
kan suikersiroop en limoensap
worden vervangen door limoen
siroop die bij slijterijen verkrijg
baar is). Voor het opdienen ver
se nootmuskaat erover raspen
en de ijsblokjes toevoegen.
Kip a la Dijon
Een beroemd gerecht dat door
de echtgenote van burgemees
ter Gaston Gèrard van Dijon
werd gecreëerd ter ere van een
bezoek van Curnonsky. Deze
laatste was in 1927 in Frankrijk
uitgeroepen tot de Prins der
Gastronomen. Het in 'Goed Ge
kruid' opgenomen recept is af
komstig van chefkok Daniël
Broyer van het restaurant Le
Toison d'Or in Dijon. Ingrediën
ten: 1 kip en circa IV2 kilo, zout
en zwarte peper, 50 gram boter,
1 laurierblad, 1 theelepel tijm, V2
dl droge witte wijn, 1/8 liter
ongeslagen room, 1 eetlepel Dij-
on-mosterd, 175 gram geraspte
gruyere kaas en 25 gram vers
broodkruim. Bereiding: snij de
kip in de lengte door en bewaar
de helft voor een andere gele
genheid. Verwijder het rugbeen
en verdeel de kip in een borst
en pootstuk. Dep de stukken
met keukenpapier droog en be
strooi ze met zout en vers gema
len peper. Laat de helft van de
boter in een braadpan smelten,
leg de stukken kip erin met het
laurierblad en de tijm, en braad
ze in circa 15 minuten op een
matig vuur aan alle kanten licht
bruin. Leg het deksel op de pan
en laat de kip in nog 10 minuten
zachtjes gaarsmoren. Als de
poot meer tijd nodig heeft, het
borststuk er even uitnemen en
warm houden. Als na 5 minuten
ook de poot gaar is, die er
eveneens uit nemen en warm
houden. Schep het vet uit de
pan en doe er de rest van de
boter in met de witte wijn en de
room en laat het geheel tot de
helft inkoken. Zet de vlam laag,
voeg de mosterd toe en 150
gram van de kaas en roer gedu
rende 1 minuut tot de kaas is
gesmolten en de saus mooi glad
is. Niet te lang doorkoken, want
dan krijg je draden. Giet de saus
over de kip, strooi er het
broodkruim en de rest van de
kaas op en laat hem onder de
grill een bruin korstje krijgen.
Appelroomtaart
Ingrediënten: 250 gram korst-
deeg, 750 gram goudrenetten,
100 gram suiker, 1 dl water, 1
theelepel kruidnagelpoeder, 1
groot ei, 1/8 liter slagroom. Be
reiding: bekleed een ingevette
springvorm van ca. 23 cm door
snee met het korstdeeg, schil de
appelen, verwijder de klokhui
zen en snij ze in plakjes. Doe de
plakjes appel, suiker, water en
kruidnagel in een pan en laat
het geheel circa 10 minuten ko
ken tot de appel zacht is. Laat
het mengsel afkoelen. Giet het
appelmengsel af maar bewaar
het vocht. Leg de plakjes appel
op het deeg in de vorm. Klop het
ei los met de slagroom. Meng
het vocht van de appelen erdoor
en giet het mengsel op de appel
plakjes. Zet de vorm 30 tot 40
minuten in een voorverwarmde
oven bij 180 graden Celsius
(stand 2). De custardlaag moet
stijf worden en de korst goud
bruin.
RIEN VAN REEMS
'Goed Gekruid'
Uitgeverij Spectrum
ISBN 90 274 9005 8
Prijs: 39,90.
1 plechtige gebeurtenis, 4 puntig uiteinde, 8 ruim vertrek, 11
biersoort, 13 overdreven lofspraak, 15 persoonlijk vnw., 17
voorstander v.e. volksregering, 19 dieregeluid, 20 modegek,
22 vogelprodukt, 23 dwarshout aan een mast, 24 door, met
(Latijn), 25 jong, 27 inzet bij een spel, 29 land in Azië, 31
reclamelicht, 32 samenstel van getakte horens, 34 eer
bewijzen, 36 zeer, 37 hevige cycloon, 39 soort papegaai, 40
onsmakelijk, 41 spijskaart, 42 bijbelse naam, 45 per dag
(afk.), 47 rund, 48 in grove trekken, 50 vingersieraad, 51 effen,
52 officiële naam van Ierland, 53 stuk stof, 54 voegwoord, 55
voorzetsel, 57 duivenhok, 58 leidsman, 60 stekelhuidig dier,
61 kloosterlinge, 64 zangvogel, 66 bovenbouw v.e. wagen, 68
soort snoepgoed, 70 legerafdeling, 71 dans, 72 afvoerkanaal
voor water, 74 vordering, 75 Europese hoofdstad, 76 afgele
gen, 77 boom, 79 walkant, 80 Europeaan, 82 oude lengte
maat, 83 doorzichtig verpakkingsmateriaal, 87 file, 88 kleur
stof, 89 niet samengesteld, 91 bak met steile wanden, 92
zuigbuisje, 93 meubel.
1 vogel, 2 oosterlengte (afk.), 3 kikvorsachtig dier, 4 half
(Latijn), 5 voor (Latijn), 6 insekt, 7 naaldboom, 8 verplaat
sing v.e. schaakstuk, 9 voltooid, 10 les der ervaring, 12 kleur,
14 roofvis, 16 hoofddeksel, 18 grappenmaker, 19 drinkgerei,
21 etensbak voor varkens, 24 vreemde munt, 26 voorzetsel,
27 soort tapijt, 28 sportploeg, 30 muzieknoot, 31 land in
Europa, 32 middeleeuws wapen, 33 geheel der ideeën dat ten
grondslag ligt aan een wijsgerig stelsel, 35 bijna niet, 37
raadgeving, 38 hectogram, 43 over, langs, 44 Nederlands
persbureau (afk.), 46 vierhandig dier, 48 loopgang v.e. mol, 49
Zwitsers kanton, 54 boom, 56 honingdrank, 59 schijf, 60
godin der tweedracht, 62 muziekinstrument, 63 Europeaan,
65 lust, zin, 66 uitheems gerecht, 67 alvorens, 69 rivier in
Italië, 71 wereldoorlog (afk.), 73 deel van de voet, 75 het doel
treffend, 76 kledingstuk, 78 afhangend gedeelte, 79 fijn
weefsel, 81 graansoort, 83 klein vertrek, 84 gesteente, 85
tovergodin, 86 deel van de hals, 88 muzieknoot, 90 schuifbak.
Welke 2 sleutelwoorden vormen de letters uit de vakjes 40,
46, 91, 51, 31, 16, 71, 65, 7, 57 en 58, 52, 10, 1, 33, 32, 14,36, 15,
68?
Schrijf uitsluitend de twee sleutelwoorden op een briefkaart
en zorg ervoor dat uw oplossing uiterlijk woensdagmorgen
in het bezit is van:
Puzzelredactie PZC-Vrijdagkrant,
Postbus 466, 4380 AL Vlissingen.
Vermeld uw naam, adres en woonplaats.
Voor de wekelijkse Vrijdagpuzzel stelt de PZC ditmaal de
volgende prijzen beschikbaar:
3 exemplaren van het prachtboek 'De Zeeuws-Vlaamse
kustvlakte' (uitgave Den Boer/Lannooy), winkelwaarde
ƒ49,50.
De oplossing en de namen van de prijswinnaars vindt u in de
PZC-Vrijdagkrant van volgende week.
-A7 -rj T3
t-4 *-t
C (L
a
-1
2
N F; ZZ
3W?
0.0 -
5 CO
W bil
*-« oö
>bu
11 "O
T3
D O
c 2
a H
>0
G
aj O E
c"
§M:S
IS
•5 ai
CD N
g
<D cG
<D <D cG
Q
J S
>-3 CG
cG
2
co £3
-O)
Zl
f-t
ca
2 S
CG
C/3 T3
3
.2 <u
C/3 W
CD O
bJ3 O
m s
CG
e g
<D c/3
O G
cG
CD
m
g
(D
5 öld
n G
£.2
S>2
Vrijdag 21 juni
10
p
A
N
I
E
K
G
0
N
D
E
L
I
-
M
-
G
R
A
N
I
E
T
-
Y
-
0
R
E
-
D
A
A
R
-
R
I
T
S
-
I
N
0
-
A
-
A
B
-
N
-
T
E
-
R
-
D
U
K
K
E
L
-
D
E
K
-
R
O
U
T
E
E
R
T
S
-
P
L
0
M
P
-
p
I
0
N
T
0
E
-
0
A
-
N
-
A
L
-
L
E
A
T
0
-
s
T
U
W
-
H
U
L
p
-
L
A
E
N
I
G
-
W
R
A
A
K
-
K
A
A
R
O
E
R
G
R
T
A
N
K
-
D
E
K
E
N
-
P
E
S
O
E
G
-
G
A
R
D
-
L
0
M
P
-
E
N
K
A
M
-
F
A
-
P
-
0
M
-
L
I
D
E
M
I
R
-
B
L
0
N
D
-
Z
O
N
E
N
I
E
U
W
-
K
E
U
-
N
E
G
E
R
A
-
R
-
A
P
-
F
-
S
E
-
E
-
L
R
Y
-
A
G
I
0
-
E
P
P
E
-
U
I
E
-
H
-
E
L
L
E
P
Y
P
-
E
-
N
S
P
A
A
N
S
L
E
R
I
N
G
Autosnelweg Autorouto).
Routo,von snelweg naar snel
weg, om Parijs'heen.
Er zijn nogal wat automobilis
ten die het klamme zweet in de
handen krijgen als ze er alleen
nog maar aan denken dat ze op
weg naar dat Franse zuidelijke
oord ook nog eens door Parijs
moeten. Voor hen is het moge
lijk een hele rust om te weten
dat er ook nog een route is die
om Parijs heen gaat. En het is
een route die maar een km of zes
langer is dan de snelwegen door
Parijs.
Op deze kaart is die alternatieve
route in beeld gebracht. Het
gaat hier voornamelijk om stuk
ken snelweg met alleen bij-
Meaux en Sens soms kans op
verkeersbelemmering. Maar er
zullen veel automobilisten zijn
die dat graag voor lief nemen...