EEN BIJZONDERE
TUIN IN EMMEN
POSTZEGELS
DAMMEN
BRIDGE Z
a
SCHAKEN
Hero Wit
Leo Anderson
I
Ton Schipperheyn
Cor Jansen
X
lil A
Hl
■III A ill J
llill lllllllllll lllll
i lllllllllll
i
'lllllllllll
lllll
1 lllllllllll
IA
lllll III!
lllllllllll!
A
0
II M\
I
a
a
PZC/ varia
evende lijve
dierelantijnen
Dierentuinen
10EWERELD
MUZIEK
CONCOURS
KERKRADE
5-28 JULI 1985
VH
NSDAG 25 JUNI 1985
de vlinder
bedreigd
)e Natuurbeschermingsraad heeft kort geleden aan de alarmbel getrokken in een advies
aan minister Braks van landbouw, visserij en natuurbeheer. De natuurbeschermers
tellen, dat een groep van achttien soorten dagvlinders beschermd dient te worden, omdat zij
hun voortbestaan worden bedreigd. Tot nu toe was slechts de grote vuurvlinder
eschermd en wel door de wet, die op 1 januari 1968 in werking trad.
Een tropische vlinder (Papilio Demo
leus) in het Noorder Dierenpark te
Emmen.
»n belangrijke oorzaak voor de
:hteruitgang van de dagvlinders is
it verdwijnen van de geschikte leef-
aatsen, onder andere door het kap-
üi van de houtwallen. De natuur-
ad heeft in het advies duidelijk
izien, dat bescherming van de vlin-
:rs op zich niet voldoende is, maar
it ook het geëigende biotoop in
and gehouden moet worden,
inders zijn altijd een geliefd verza-
elobject geweest, We kennen alle-
aal het verhaal van Prikkebeen, die
)1 was op het vangen van vlinders.
Dlgens de gekuiste Nederlandse ver-
van dit verhaal was zijn echtgeno-
Ursula daar niet zo blij mee. Zij
irbood hem dan ook er met zijn
indernet op uit te trekken. De mo
rn van Ursula hadden waarschijn-
k niets met de bescherming van de
una te maken, want zover was men
die tijd nog niet.
)e dan ook, Prikkebeen was niet de
ige in die periode, die gek op vlin-
rs was. De geschiedenis staat bol
n de enthousiastelingen, die in het
ngen van vlinders hun hoogste doel
gen, om die diertjes dan eenmaal
wd, vast te prikken in daarvoor
eciaal gemaakte kasten.
:ze erfenissen uit een periode, toen
en nog wat slordiger met het dierlijk
ren omging zijn in vele musea te
wonderen. In de Antwerpse Zoo is
der andere een hele zaal met vlin-
rkasten, solide gemaakt naar de
woonte van die tijd, keurig be-
hermd door deurtjes tegen het dag-
ht ende kille indruk gevend een
ausoleum te zijn.
>ch moet worden toegegeven, dat de
ssie van Prikkebeen wel verklaar-
lar was. Want wat is er mooier dan
n vlinder?
leen, wij moderne mensen zien de
eren liever in hun eigen omgeving
bij vlinders is dat niet zo eenvou-
Immers de mooiste vlinders ko
en uit tropische lgnden en stellen
ige eisen aan de temperatuur, de
ichtigheidsgraad. het voedingsaan-
>d enzovoort.
rl is meer dan toeval, dat dezer
igen in het Noorder Dierenpark in
nmen een vlindertuin werd ge
iend. Een tuin, waar de mooiste
inders van elders vrij rondvliegen
een heel grote hal.
it 'materiaal' wordt er op aantrek-
lijke wijze op een verantwoorde
anier getoond van groot tot klein
zonder de natuur schade te berok
kenen, want alle dieren zijn afkomstig
van eigen kweek en zullen ook in de
toekomst uit eigen broedsel worden
gereproduceerd. En dit past dan weer
wonderwel in het advies van de Na
tuurbeschermingsraad om zuinig te
zijn op deze prachtige insekten. Het is
een lust voor het oog en niet alleen
een oase van rust midden in de stad
Emmen, maar ook een hoogstandje
van de educatieve dienst van deze
dierentuin.
Met de NS-dagtocht (gerekend vanaf
Middelburg) is dit alles voor iets meer
dan 50,- in redelijke tijd te bereiken.
Een dierentuin, waar vader en moeder
hun kroost veilig kunnen achterlaten
om zelf nog even het centrum van
Emmen te verkennen, want alles is
daar direct voor handen. Hetgeen
echter niet aannemelijk is, want er is
nog veel meer te zien. De vlindertuin
maakt namelijk deel uit van het
Biochron een soort museum zonder
echt museum te zijn waarin de
geschiedenis van het leven op aarde
aanschouwelijk wordt voorgesteld.
Het hele complex zal in de loop van
dit jaar gereedkomen, maar wat er nu
al is, maakt de reis naar Emmen meer
dan waard.
Vlinders zijn niet alleen bijzonder
mooie insekten, het zijn ook bijzon
dere dieren met soms verrassend
menselijke trekjes. Eerlijkheidshal
ve moet worden gezegd, dat al die
Prikkebenen van een eeuw geleden
toch wel in belangrijke mate hebben
bijgedragen aan de kennis van deze
dieren. Kennis, 'die wij nu op heel
verschillende gebieden gebruiken,
tot in de ruimtevaart toe.
Zo zijn er rassen (bijvoorbeeld de
zilvervlekparelmoervlinder), die ge
bruikmaken van de invloed van de
violette straling van de zon. De vlin
ders in de Finse laaglanden hebben
maar weinig pigmentvlekken, terwijl
hun neefjes in de bergen veel donker
der zijn. Zonnepanelen berusten op
hetzelfde verschijnsel.
Ook het gebruik van geurstoffen is de
mens, als biologisch wezen niet
vreemd. Zo lokken nachtvlinder
vrouwtjes, breid tot paren, mannetjes
door een uiterst krachtige geurstof af
te scheiden. Deze geurstof, feromoon
genaamd, lokt de mannetjes van een
afstand van wel vijf kilometer naar
het vrouwtje.
Het zou de parfumindustrie niet goed
gaan, als het in de menselijke samen
leving anders was.
De feromonen, de geurstoffen dus,
beginnen overigens in steeds belang
rijker mate de plaats in te nemen van
de chemische insektenbestrijdings-
middelen. Door deze geurstoffen kan
men de mannetjes in een bepaalde
richting lokken, waardoor insekte-
Een overzicht van de op 30 mei 1985 geopende tropische vlindertuin in het
Noorder Dierenpark te Emmen.
noverlast wordt voorkomen. Ons mi
lieu wordt er dan niet ongunstig door
beïnvloed.
Als wij vlinders zien vliegen, hebben
wij wél eens de indruk, dat zij, zonder
haast, van de ene bloem naar de
andere fladdren. Maar ook onder vlin
ders zijn echte snelheidsmaniakken.
De monarchvlinders leggen wel 120
kilometer per dag af zonder te rusten.
Het zijn dan ook trekvlinders, die deze
afstand af móeten leggen, willen zij
hun voortplantingsgebieden rond de
Golf van Mexico bereiken. Zij komen
dan echter wel uit Canada en het
Noordelijk deel van Amerika.
Diezelfde monarchvlinders hebben
maar weinig vijanden. Zij zijn name
lijk giftig, doordag zij het gif van hun
voedsel (de zijdeplanten) in hun li
chaam opslaan. De schitterende kleu
ren van de monarchvlinder zijn voor
hun vijanden het teken, dat zij niet
eetbaar zijn. Een verschijnsel, dat in
de natuur meer voorkomt. Niet-giftige
dieren hebben een opvallend uiterlijk,
wat een even goede bescherming te
gen die aanvallers is. Wij mensen
gebruiken ook bepaalde kleuren als
waarschuwing.
Het is verbluffend, dat uit het privé-
initiatief van de oude heer Rensen in
Emmen een dierentuin is ontstaan,
die op het ogenblik een vooraan
staande plaats in Noord-West-Europa
inneemt.
Een groep enthousiaste mensen
brengt hun kennis over op de bezoe
kers en weet dit in een aantrekkelij
ke vorm te gieten. Weliswaar heeft
het Noorder Dierenpark in Emmen
geprofiteerd van een overheidsrege
ling, maar wij kennen overheidsgel
den, die op minder verantwoorde
wijze zijn besteed.
Een dagtocht dus alleszins waard.
Natuurlijk zijn er meer interessante
dagtochten in het NS-boekje. Bijvoor
beeld Diergaarde Blijdorp, inclusief
havenrondvaart voor 46,- en natuur
lijk de Zoo in Antwerpen, met rond
vaart over de Schelde voor 45,50.
Niet vermeld is een (eveneens privé)
dierentuin in Genk-Zwartberg, waar
het eveneens goed toeven is. De beren
uit de beruchte berenkuil in Maas
tricht zijn daar ondergebracht en heb
ben hun tevredenheid duidelijk weer
gegeven door voor nageslacht te zor
gen.
Prikkebeen heeft daar niets mee te
maken. Ook niet met het Dierenpark
in Emmen, want daar speelde een
goed geproportioneerde dame voor
de magere Prikkebeen en dat was
eigenlijk de enige dissonant.
Iz. Af. de Klerk.
)e maximumkaart be
staat al vele jaren, zij het
lornamelijk in het buiten-
nd. In het begin van de
ren '80 evenwel veroverde
maximafilie ook stormen-
■rhand ons land. Hoewel de
'langstelling inmiddels
eer danig is getaand, neemt
it niet weg dat nog altijd
'len hun hart aan de maxi-
umkaart hebben verpand,
(arbij intensief gerugge-
eund door de 'Kontakt-
oep voor het kind en de
aximafilie' en door het feit
(t de FIP officiële regels
istelde, waaraan de maxi-
umkaart moet voldoen,
ij de maximumkaart gaat
it erom dat het beeld van de
(art, de afbeelding op de
gel (die op de beeldzijde
in de kaart moet worden
iplakt) en het stempel een
aximum aan overeenkom
en hebben. Een eenvoudig
lorbeeld: de zegel van 12
int uit 1964 ter gelegenheid
>n het 400-jarig bestaan van
Staten-Generaal, geplakt
een kaart waarop de Rid-
irzaal staat afgebeeld, afge-
empeld in Den Haag/Bin-
?nhof.
oe komen we nu opeens op
maximumkaarten? Door
in briefje van een lezer, de
;er Striens. Dit briefje han-
-lt dan wel niet over maxi-
afilie, maar het neigt wel in
e richting. De heer Striens
ijst er in zijn briefje name-
ik op dat hij ernaar streeft
n als er een bijzonder stem-
-1 of een stempelvlag wordt
ibruikt een zodanige zegel
plakken dat er een relatie
ïtstaat tussen stempel en
igel.
Is voorbeeld geeft hij daar
bij aan het stempel gebruikt
bij het bezoek van de paus.
Hij plakte toen de in oktober
1983 uitgegeven zegel ter ge
legenheid van de 500e ge
boortedag van Maarten Lu
ther. De heer Strien tikte
daarbij zelfs op de briefkaart
die hij gebruikte de bijzon
derheden van stempel en ze
gel. Opgemerkt zij, dat hij
ook de zomerzegel met de
Bossche Sint-Jan had kun
nen gebruiken, die de paus
bezocht.
Stempeling met poststempel
Wereld Muziek Concours.
NORGE
f
Een bijzonder aardig idee van
de heer Striens, waar moge
lijk veel verzamelaars van
stempels hun voordeel mee
kunnen doen. En als men dit
voorbeeld wil volgen is er
meteen een gelegenheid. Van
5 tot en met 28 juli wordt
namelijk in Kerkrade ter ge
legenheid van het 10e Wereld
Muziek Concours een bijzon
der poststempel gebruikt. In
combinatie daarmee kan bij
voorbeeld de Europa-cept-ze-
gel van 70 cent met het orgel
worden geplakt. Correspon
dentie kan worden gezonden
naar: Directeur postkantoor
Kerkrade, Postbus 99100,
6460 NA Kerkrade. Op de
(ongefrankeerde) verzamel-
verpakking vermelden:
NOORWEGEN Verzame
laars van Noorse zegels en
thematische filatelisten die
militaire zegels in hun porte
feuille hebben kunnen sinds
22 mei drie waarden aan hun
collectie toevoegen. Op die
dag verschenen twee zegels
ter gelegenheid van het 300-
jarig bestaan van de Noorse
artillerie en het 200-jarig be
staan van de officiersscholen
voor artillerie, alsmede een
zegel naar aanleiding van het
300-jarig bestaan van het fort
Kongsten.
Een artillerie-zegel van 3,00
kroon (oplage 7 miljoen)
toont een 24-ponder, een
bronzen kanon, dat koning
Christian IV bij zijn kroning
in 1596 ten geschenke kreeg.
Het kanon werd in later jaren
van de vestiging Bakus naar
het slot Akershus overge
bracht, waar het in 1716 bij de
verdediging tegen de aanval
len van de troepen van ko
ning Karl XII werd ingezet.
Op een 4,00 kr.-zegel (even
eens met een oplage van 7
miljoen) een kanon op een
slee-affuit uit 1758.
Het fort Kongsten ligt onge
veer 500 meter ten zuidoosten
van de vestiging Frederik-
stad. Dit bolwerk, dat thans
op de monumentenlijst staat,
werd in 1685 gebouwd. Op
een 2,50 kr-zegel (oplage 11
miljoen) wordt het fort ver
beeld in vroeger eeuwen.
De Noorse Europa-CEPT-ze-
gels verschenen op 19 juni.
Uiteraard zijn de Noren ook
niet afgeweken van het ge
meenschappelijke thema, het
Europese jaar van de muziek.
Op de zegels: 2,50 kr. (oplage
11 miljoen), de speelman Tor-
geir Augundsson, ook bekend
als Myllarguten (1801-1872)
en 3,50 kr. (oplage 3,5 mil
joen), de violist en componist
Ole Buil (1810-1880).
Eveneens op 19 juni heeft
Noorwegen twee zegels ge
wijd aan het 'internationale
jaar van de jeugd". Een 2,00
kr.-zegel (oplage 4 miljoen)
toont een detail van het
beeldhouwwerk 'Jongen en
meisje' uit het Vigeland Mu
seum te Oslo en een zegel van
3,50 kr. (oplage 3 miljoen) laat
een detail zien van een brons-
groep van de fontein in het
Vigelandpark, eveneens te
Oslo.
PMMi G1ÖGH1 OEI BCCOll SlATi
IN 'T KORT San Marino:
15 maart, Europa-zegels; 450
lire, Johann Sebastian Bach
en 600 lire, Vincenzo Bellini
(oplage: 600.000 series); 16
mei, olympiade van kleine
staten: 50, 350, 400, 450 en 600
lire (oplage: 450.000 series); 16
mei, een emigratie-zegel van
600 lire (oplage 450.000 stuks).
üilLUll iiiMJiinnr iiinüiiii
Waar menig Zeeuws kampioen in
de voorwedstrijden om het
kampioenschap van Nederland
voortijdig moest afhaken, slaagde
Jules Gajadhar er in zich te plaatsen
voor de halve finale 1986. Hij bereik
te dit resultaat door een opmerke
lijk goede prestatie in de kwart
finale, welke vorige maand in Til
burg werd verspeeld.
In deze Zuidelijk groep eindigde hij
ongeslagen op de eerste plaat, waar
door hij - samen met nummer twee I.
Greveraars uit Eindhoven - recht
heeft op deelname aan de halve
finale. De volledige eindstand van
Tilburg luidt: J. Gajadhar, Bergen
op Zoom en I. Greveraars, Eindho
ven elk 12 punten uit 9 partijen; A.
Brouwers, Roosendaal, en A. Kosior,
Dordrecht elk 11 pnt.; R. Klooster
man, Zwijndrecht 9 pnt.; dr F. Teer,
Den Bosch en C. Rijkaart, Alblasser-
dam, elk 8 pnt.; T. Schippers, Tilburg
en P. Schellekens. Schaesberg elk 7
pnt; C. Korsten, Den Bosch 5 pnt.
Gajadhar won van Teer, Schellekens
en Korsten. De overige partijen wer
den remise.
Wit: dr F. Teer. Zwart: J. Gajadhar.
Gespeeld in de laatste ronde op 25
mei 1985 te Tilburg. 1. 33-29 17-21; 2.
32-28 20-24; 3. 29x20 15x24; 4. 34-30
21-26; 5. 40-34 11-17; 6. 45-40 6-11;
38-33 1-6; 8. 30-25 17-21; 9. 34-30 12-17;
10. 40-34 17-22; 11. 28x17 21x12; 12.
34-29 10-15; 13. 29x20 15x24; 14. 50-45
18-23; 15. 44-40 5-10; 16. 42-38 10-15;
17. 47-42. Sterker lijkt ons 33-28
23x32; 37x28 26x37; 41x32 en indien
zwart nu foutief 12-18 dan: 28-23
19x37; 30x10 15-20 of 25x14 4x15;
35-30 9x20; 30-24 20x29; 38-32 37x28;
39-33 ad lib; 43x1 en wint.
17. 12-18; 18, 39-34 14-20; 19, 25x14
9x20; 20, 31-27 4-9; 21. 30-24.
Zie diagram I
Stand na 21. 30-25
De tekstzet van wit lijkt heel sterk,
immers na 9x20 volgt 27-22 en 33-29.
Wel kan 8-12 en 19x10, maar erg
aantrekkelijk is dan niet. Ook 24-29
behoort tot de mogelijkheden. Fou-
Nederland ging bij de EK flitsend van start door drie
wedstrijden op rij te winnen. Het debuterende paar
Erik Kirchhof-Kees Tammens maakte daarbij grote
indruk, enerzijds door zelf voortreffelijk te spelen en
voor het merendeel der pluspunten te zorgen, ander
zijds door hun prettige bijdrage aan de teamgeest.
„Trek het je niet aan, dat overkomt iedereen vroeg of
laat," troostte Kees Tammens bijv. Chris Niemeijer
nadat deze tegen Hongarije de riante voorsprong
aanzienlijk had doen slinken door tegen een groot slem
de enige maakstart te vinden.
Zelf vertelde Kees Tammens met smaak het volgende
spel uit dezelfde wedstrijd.
B953
VB94
4» H9754
DIAGRAM I
Gajadhar
Teer
tief is echter 24-30; 25x14; 30x28;
40-34 9x20; 34-29 23x34; 37-31 26x37;
41x1 34-39 of 43x34 19-23; 1x29
20-24; 29x20 15x24 en wit wint. Maar
hoe groter het gevaar, des te vin
dingrijker wordt Gajadhar. Door
eerst te offeren en daarna 24-30 te
spelen, behaalt hij zelfs schijfwinst!
2126-31! 22. 37x26 24-30; 23. 35x24
19x28; 24. 25x14 9x20 25. 41-37 7-12;
26. 43-39 11-17! Goed gezien, want na
38-33 12-17; 33x22 17x28 volgt 37-31
enz. 27. 38-32 20-24; 28. 42-38 24-29;
29. 40-34 29x40; 30. 45x34 23-29?
Hier vergooit zwart zijn schijf
winst. Een onnauwkeurigheid wel
licht tengevolge van te snel spelen.
Gajadhar gebruikte voor deze par
tij 1 uur en 25 minuten bedenktijd
tegen Teer 2 uur en 35 minuten.
Over het gehele toernooi bezien,
gebruikte Gajadhar gemiddeld on
geveer 1 uur minder bedenktijd per
partij dan zijn tegenstanders
31. 32x23 29x40; 32. 38-32 18x29; 33.
27-22 17x28; 34. 32x45 6-11; 35. 37-32
11-17; 36. 46-41 15-20; 37. 41-37 20-24;
38. 39-33 13-18; 39. 48-42 3-9; 40. 45-40
9-13; 41. 49-43 18-23; 42. 42-38 12-18;
43. 37-31 24-30; 44. 32-28 23x32; 45.
38x27 17-22.
Stand na 45. 17-22.
Wit: 7 sch. op 26-27-31-33-36-40-43.
Zwart: 7 sch. op 2-8-13-16-18-22-30.
Wit heeft kans gezien eenhekstelling
te formeren; het wordt nu een kwes
tie van de grootst mogelijke zorgvul
digheid in de volgende zettenreeks.
En het moet gezegd, dat Gajadhar
zich voor zijn faux pas voortreffelijk
revancheerd. Het sluit allemaal als
een bus.
46. 43-39 13-19; 47. 40-34 30-35; 48.
33-29 8-12; 49. 29-24 19x30; 50. 34x25
35-40; 51. 39-34 40x29; 52. 25-20 29-33;
53. 20-15 33-38; 54. 15-10 38-42; 55.
10-4 42-47; 56. 4-15 12-17; 57. 15-4
47-38; 58. 27-21 16x27; 59. 4-9 38-47;
60. 9-25 27-32; 61. 25-48 22-28; 62.
48-25 28-33; 63. 25-9 18-23; 64. 9-14
23-28; 65. 14-9 33-39; 66. 9-14 39-44.
Wit geeft het op, de mogelijkheid om
een schijf terug te verdienen via
31-27 (ook reeds bij de 65e zet)
negerende, in de veronderstelling
dan toch niet tegen het resterende
overmachtseindspel te zijn opge
wassen. Zwart haalt inderdaad een
tweede dam, iets waarop wit niet
behoeft te rekenen...
Probleem van de week
Uitmuntend door eenvoud en logica
zijn de vraagstukjes, die Piet Jonge-
neelen uit Kruiningen vervaardigt.
Met simpele middelen wórdt ook
hier weer een verrassend effect be
reikt; het merkwaardige is echter,
dat de oplossing voor menigeen niet
eens zo makkelijk te vinden is. Deze
treft u elders op deze pagina aan.
Oplossing damprobleem:
3-25 15x16; 8-2 12x21; 25-39! en wint.
Een lastige keus in die kleur zou zuid daarmee bespaard
blijven. Oost nam schoppen V en speeldeeen kleine
harten na, voor zuids vrouw. Met open kaart kan zuid
het kontrakt nu zelfs maken (ziet u hoe?) Zuid overigens
kon zich niet voorstellen dat de tegenpartij zo stom zou
doen. Wetende in een goede redbieding te zitten wikkel
de hij veilig af naar twee down, aldus de winst veilig
stellend.
Tot besluit een leuk spel uit de wedstrijd tegen Enge
land:
AV1092
A42
83
4» A105
4 7
V A B 97653
83
4» A32
N
W O
Z
A AHV62
V H1084
52
4» B6
H643
B10853
109
4» H8
N
W O
Z
B87
7
64
4» VB97432
A 1084
V2
AH1076
4- V108
Zuid gever. OW kwetsbaar.
Jan Willem Bomhof en Roald Ramer legden de basis
voor een goede score via west 3 ha en oost 4 ha, zes
gemaakt. Aan de andere tafel opende Kees Tammens de
zuidhand wel, 1 ru, west 1 ha, noord doublet (negatief),
oost 4 ha, waarop noord de bieding besloot met 5 ru,
gedoubleerd door oost.
West startte met ha A, getroefd op tafel, gevolgd door
twee ronden troef. Zuid besloot schoppen te spelen,
hetgeen automatisch een slag in die kleur hoog maakt,
waarop in de hand een klaveren kan worden geparkeerd.
5
HV96
AHVB752
6
Noord gever, niemand kwetsbaar.
Ramer Bomhof, resp. zuid en noord, bereikten 7 ru via
noord 1 sch, zuid 3 ru, noord 3 sch, zuid 4 ru, noord 4 ha
(controle, tevens akkoord met ruiten als troefkleur), zuid
4 sa (azenvraag), noord 5 kl (nul of drie), zuid 7 ru.
West startte met troef, voor zuid. Deze vervolgde met
troef, schoppen naar het aas, een schoppen getroefd, ha
H, harten naar het aas, nogmaals schoppen getroefd en
vervolgens alle ruitens.
Het is makkelijk te zien dat west hopeloos in de knoei
kwam en uiteindelijk de dekking in harten dan wel
schoppen moest laten gaan, leidend tot 13 slagen, een
resultaat dat overigens aan de andere tafel werd geëve
naard.
Hoewel schaken geen Spaken-
burg-Kozakkenboys is, zijn de
spelers toch niet altijd even lief
voor elkaar. Botwinnik en Lasker
probeerden voor belangrijke wed
strijden in een ruzie-achtige sfeer te
raken, om voldoende gemotiveerd
te zijn. Een tactiek, die tegenwoor
dig verder geperfectioneerd is. Denk
daarbij aan Karpov, Kortsjnoi en
Kasparov, om er maar een paar te
noemen!!!
Zolang de spelers zich achter het
bord echter correct gedragen, is er
reglementair niets aan te doen. Een
van de uitingen van slecht gedrag,
waar een wedstrijdleider maatrege
len tegen kan nemen, is het herhaar-
delijk remise aanbieden. Volgens het
reglement mag men slechts remise
aanbieden als de eigen klok loopt. In
wedstrijden van de 'mindere goden'
wordt daar niet zo zwaar aangetilt,
maar op topniveau is men daar zeer
precies in. Bekend is het geval van
een partij Kasparov-Van der Wiel.
Kasparov bood op het verkeerde
moment remise aan, waar Van der
Wiel zich zeer aan ergerde. In
'Schaakbulletin' reageerde hij fel en
dreigde zelfs tot lichamelijk geweld
over te zullen gaan als Kaspararov
het nog eens zou doen.
Van wijlen Herman Pilnik, een Ar
gentijnse grootmeester, is bekend,
dat hij slechts remise aanbood als hij
slechter stond. Volgens sommige
muggezifters, is dat sportief gezien
ontoelaatbaar. Mij lijkt het remise
aanbieden in een betere stelling ver
werpelijker...
In het kampioenschap van Neder
land stelde Hans Bohm in een on
gunstige stelling Langeweg remise
voor. Een woedende Langeweg raak
te daardoor de kluts kwijt, gaf een
stuk weg en verloor. Wat moet je
daar nu van vinden?
De Tsjech Hromadka, een beroeps
militair, kwam de toernooizaal wel
eens binnen 'in volle wapenrusting',
legde zijn pistolen naast het bord,
keek met gloeiende ogen zijn tegen
stander aan, en wachtte op een fout!
In een Nederlandse competitiewed
strijd had een team zich voor een
belangrijke wedstrijd in 'punk'-tenue
gehuld. De andere partij was zo
geï4ntimideerd, dat ze verloren. Pro
test!!! De wedstrijd moest worden
overgespeeld. De 'punkers' wonnen
nu reglementair met 10-0, omdat de
anderen niet kwamen opdagen.
Vraag: Welke ploeg gedroeg zich het
slechtst?
Terug naar de actualiteit. In het
kampioenschap van Nederland is
een van de grote smaakmakers Paul
Boersma. Hij heeft enkele fantasti
sche partijen gespeeld, die zonder
enige twijfel de schaakwereldpers
zullen halen. De wijze waarop hij
grootmeester Hans Ree van het bord
zette was grandioos.
Hans Ree-Paul Boersma
I. c4 e6, 2 Pf3 d5, 3 d4 Pf6, 4. Lg5 Le7.
Boersma is door de jaren heen een
trouw aanhanger van het klassieke
damegambiet gebleven.
5. Pc3 0-0, 6. Dc2 h6, 7. Lxf6 Lxf6
8.0-0-0...
Dat deze voortzetting, die o.a. ook
door Helmut Cardon wordt toege
past, riskant is, moge uit deze partij
blijken.
8... c5, 9. dxc5 d4, 10. e3 dxc3!fi
Voor het bord gevonden of thuis
uitgeknobbeld?
II. Txd8 cxb2+, 12. Kbl Txd8.
Zwart heeft een stuk en een toren
voor de dame.
13. Pd2...
Een omslachtige manoeuvre om de
lastige pion op b2 onschadelijk te
maken. In aanmerking kwam ook
Pel, gevolgd door Pd3.
13... g6, 14.Pe4 Lg7, 15. Pc3...
Op het optisch sterke 15. Pd6 speelt
zwart 15... Pa6 en de pion op b2 blijft
leven, terwijl c5 valt.
15... Pa6,16. Pa4 Pb4,17. De2 Ld7,18.
Pxb2...
Wit heeft de indringer te pakken,
maar zijn stukken staan zeer onhar
monisch.
18... Lc6, 19. f3 b6!
Zwart moet koste wat kost lijnen
openen op de damevleugel.
20. a3 bxcöfi!
Nog een stukoffer.
21. axb4 cxb4, 22. Pd3 a5.
Zie diagram I
Wit staat nu ongeveer een toren
voor, maar kijk eens naar de schitte
rende zwarte stelling. De verbonden
vrijpionnen marcheren door!
23. g3...
Wit heeft niet beter dan deze armoe
dige zet om zijn stukken te ontwik
kelen.
DIAGRAM I
23... a4!
Het loopt als een trein. Slaan op b4
leidt voor wit eveneens tot de onont
koombare nederlaag wegens 24...
Tdb8, 25. Del Lf8 enz., 24. Lg2 a3!, 25.
Ka2 b3t!, 26. Kxb3 a2, 27. e4 Tdb8+,
28. Kc2 La4t, 29. Kd2 Tbl.
Wit gaf het op. Een fantastische
partij.
Probleem van de week.
G. Murkisch 1972
DIAGRAM II
Wit: Kcl, Dhl, pionnen op c2, d3, g6.
Zwart: Kal, pionnen op a3, c3 en d4.
Mat in drie zetten.
Oplossing van de vorige week.
Dawson 1914. Wit: Kei, Tb2, Thl,
Ld4, pionnen op a2, c2, d2, e3, e5, f2,
g3, h2. Zwart: Kal, pionnen op a7,
b6, c7, d7, e7, f7, g7, h6. Mat in een!
De zwarte torens en Lf8 zijn op de
achtste rij geslagen. De pion op de
e5 heeft 3x geslagen. De toren op hl
heeft daar de andere zwarte loper
geslagen. Derhalve is 1. Ke2 mat de
enige goede zet!!!
