IN DE VRIJDAGKRANT:
KOOPCENTRUM GROENENDIJK
Kat weer op hel droge
Directeur van Amerikaanse
ziekenhuis Beiroet ontvoerd
Nieuwe rampen in Bangladesh
Jan Raas stopt
ONDUIDELIJKHEID OVER WAARDE BUIT
CAO-resiiltaat containerbedrijf
in Rotterdam afgewezen
nog 9 dagen...
Onvoorstelbare
catastrofes
Zonnig, maar koel
228e jaargang no. 124
Woensdag 29 mei 1985
vrijdagkrant
Failliet
Daling
Schitterend
GRANDIOZE HEROPENING
Tijdschema
BBC ROEPT CORRESPONDENTEN TERUG
Flinke zonnige perioden. Vrij krachti
ge noordenwind. Middagtemperatuur
omstreeks 20 graden. Aan het strand
enkele graden lager.
Elke vrijdag ander nieuws..
PROVINCIALE ZEEÜ1S
Eén van de laatste actie
foto's van wielrenner
Jan Raas, zaterdag
jongstleden genomen tij
dens de internationale
Ronde van Midden-Zee
land. Gisteren maakte
de 32-jarige Zeeuw offi
cieel bekend, dat hij de
finitief een Streep heeft
gezet onder zijn loop
baan als actief renner.
Voortdurende rugklach
ten maken het hem on
mogelijk om voor hon
derd procent te preste
ren „en ik vind het on
waardig om mijn carriè
re achter in het peloton
te beëindigen", zei Jan
Raas zelf.
Maar verloren voor de
wielersport is hij aller
minst. Met onmiddellij
ke ingang werd hij aan
gesteld tot ploegleider
van de Kwantumforma
tie. De overeenkomst
met ploegleider Jan
Raas heeft een looptijd
van vier jaar en duurt
dus tot 1989. In een an
dere rol dan hij zelf be
gin dit jaar nog ver
wachtte, zal hij nu weer
deelnemen aan de Ron
de van Frankrijk: als
ploegleider. In die Tour
de France won hij in zijn
loopbaan tien étappes.
Absoluut hoogtepunt in
zijn carrière was het be
halen van de wereldtitel
in 1979.
Zie ook pagina 17
ROTTERDAM (ANP) - De leden van
de Vervoersbond FNV, die werken bij
de containerbedrijven ECT en Unit
center in de Rotterdamse haven heb
ben dinsdagavond het laatste cao
onderhandelingsresultaat unaniem
afgewezen.
Zij vinden het bod van de havenwerk
gevers onacceptabel, omdat hierin
geen 36-urige werkweek wordt gere
geld voor de semi-continudienst en de
dagdienst. Bovendien willen de werk
nemers bij de containerbedrijven
geen tweejarige cao afsluiten.
De werkgevers hebben een arbeids
tijdverkorting van 2,5 procent aange
boden voor de mensen in de semi-
continu en de dagdienst en 1,35 pro
cent loonstijging voor het volcontinu-
personeel. Een en ander zou in een
tweejarige contract moeten worden
geregeld. Volgens FNV-bestuurder
Ger Ros is de bond wel bereid een
tweejarig contract af te sluiten, maar
moet hierin de 36-urige werkweek een
feit worden. Als de werkgevers vast
houden aan 2,5 procent arbeidstijd
verkorting zal de cao slechts een jaar
kunnen duren,
Rovers spoorloos na
overval op posttrein
AMSTERDAM (GPD) - Een grote politiemacht is op jacht naar vermoedelijk vier mannen die
dinsdagmiddag rond half vijf de posttrein Amsterdam-Utrecht overvielen en er in twee
auto's vandoor gingen met een onbekend aantal postzakken. Zowel de politie als de PTT
wilde gisteravond niets zeggen over de inhoud van de zakken. Vast staat in ieder geval dat bij
de post veel aangetekende stukken en post met 'aangegeven waarde' zat.
De gewapende overvallers, die vol
gens de politie „onvervalst Neder
lands" spraken, brachten de trein tot
stilstand doordat ze via een techni
sche ingreep het sein op rood wisten
te zetten. De machinist werd uit de
trein gezet en drie aanwezige PTT-
employés in een van de wagons aan de
handen geboeid. De overvallers zijn
verdwenen in de richting van Diemen.
Opmerkelijk was dat het viertal de
zelfde kleding droeg, lange donkere
jassen.
Gisteravond zijn de machinist en de
drie PTT-personeelsleden door de re
cherche verhoord. Zij konden in de
loop van de avond huiswaarts keren.
Nadere bijzonderheden zijn in het
belang van het onderzoek niet vrijge
geven. Direct na de roofoverval, de
eerste in de NS-geschiedenis, kwamen
bjj de Amsterdamse politie diverse
tips binnen van mensen die meenden
iets gezien te hebben of zich wisten te
herinneren dat vorige week op de plek
van de overval een paar lieden zich
verdacht ophielden. Het onderzoek in
de zaak wordt geleid door de hoofd
inspecteur G. van Klaveren, chef van
het bureau zware criminaliteit van de
Amsterdamse politie. Assistentie
wordt verleend door de postale re
cherche en spoorwegpolitie.
Een uur na de overval op zijn post
trein kon de machinist alweer bleek
jes lachen.
Hollander Kuikenbroederij in
Oostkapelle vraagt faillisse
ment aan: 38 mensen dreigen
hun baan te verliezen.
PAGINA 9
De Raad van Waterstaat is
van mening dat de Grevelin-
gen zout moet blijven.
PAGINA 9
De Centrale Tuinbouwveiling
zette vorig jaar twee miljoen
minder om: vooral de invoer
van zuiders fruit drukte het
prijspeil.
PAGINA 11
Juventus-trainer Trappatoni
voorspelt een schitterende Eu
ropa Cup I-fihale van zijn
team tegen Liverpool in Brus-
PAGINA 16
Rtv, kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3
en 5
Opinie, achtergrond: 4
Financiën, economie: 7
Provincie: 9, 11, 13 en 15
Sport: 16 en 17
(Advertentie)
HERMESWEG - VLISSINGEN
na een totale renovatie van alle afdelingen, vrijdag 7 juni
enorme keuze in meubelen, tapijten, behang, schoenen, verlichting (nieuw),
voorts MIKRO ELEKTRO en 'n gezellig restaurant
De overvallen trein was enkele minu
ten na de, stoptrein richting Utrecht
vertrokken van het PTT-expeditiek-
nooppunt in Amsterdam. Een PTT-
zegsman spreekt van een behoorlijk
„volle" posttrein. Op anderhalve ki
lometer van het station Abcoude - in
de buurt van het AMC-ziekenhuis -
remde de machinist af voor een on
veilig sein.
De overvallers hadden met behulp
van een accukabel kortsluiting ver
oorzaakt, waardoor het sein van groen
op rood was gesprongen. „Een zeer
eenvoudig klusje" zegt de woordvoer
der van de Spoorwegen, die er aan
toevoegt dat het vrijwel onmogelijk is
om het sein andersom te beinvloeden,
van rood naar groen.
Twee mannen renden het talud op,
sprongen in de cabine van de ma-
chinst en dwongen hem onder bedrei
ging van een vuurwapen uit te stap
pen. De twee andere overvallers gin
gen het treinstel binnen en boeiden
daar de drie aanwezige PTT'ers. Ver
volgens werden twee containers met
post uit de trein gegooid. Een aantal
zakken werd naast de spoorlijn gerold
en door de mannen in een auto gela
den. Enkele minuten na het begin van
de overval stoven ze weg.
De machinist van de posttrein rende
over het baanvak en wist met gebaren
de tegemoetkomende trein naar Am
sterdam tot stoppen te bewegen. Hij
reed mee naar het station Holen-
drecht en waarschuwde daar telefo
nisch de politie.
Op het traject Amsterdam-Utrecht
rijden dagelijk vijf posttreinen; de
eerste in de voormiddag en de laatste
's nachts. Deze treinen - eigendom
van de PTT maar met NS-machinis-
ten - rijden via een vast dagelijks
tijdschema.
De trein die dinsdagmiddag werd
Slot zie pag. 3 kol. 4
ROTTERDAM (ANP) Brandweerman Scheffers haalde dinsdagmiddag
een nat pak toen hij met behulp van een van de vele toeschouwers,
vrachtwagenchauffeur Van der Zwan, een kat probeerde te redden uit de
Rotte in het centrum van Rotterdam. De reddingsoperatie gelukte. Na
een zware zwem- en klauterpartij kon de kat worden overgegeven aan de
dierenambulance.
BEIROET (UPI/RTR/afp) - Gewapen
de mannen hebben dinsdag in Bei
roet de directeur van het ziekenhuis
van de Amerikaanse universiteit, Da
vid Jacobson, ontvoerd toen hij lo
pend op weg was naar zijn werk in
West-Beiroet. Het is de 15e ontvoe
ring van een westerling in Beiroet dit
jaar.
De 54-jarige Jacobson werd dinsdag
ochtend vroeg in een auto geduwd
toen hij van het universiteitsterrein
overstak naar het ziekenhuis. Nie
mand had zich tot gisteravond ver
antwoordelijk gesteld voor de ontvoe
ring.
De Amerikaanse universiteit meent
dat de ontvoerders niet op de hoogte
waren van Jacobsons verantwoorde
lijkheid. In het ziekenhuis worden
veel strijders en burgers behandeld
die zijn gewond in de voortgaande
strijd in Beiroet. Artsen en verpleeg
sters waarschuwden dat de ontvoe
ring „een slechte invloed zal hebben
op de medische diensten".
De Amerikaanse ambassadeur in Li
banon, Reginald Bartolomew, heeft
de Libanese president, Amin Ge-
mayel, gevraagd alles te doen om de
vrijlating van Jacobson te bewerkstel
ligen. Dit heeft het Witte Huis meege
deeld. Woordvoerder Larry Speakes
erkende dat de gevechten in Beiroet
tussen de sji'itische Amal-beweging
en de Palestijnen „een extra-element
vormen in de Libanese tragedie, dat
de pogingen een eind aan de ontvoe
ring te maken, kan compliceren".
Het was de eerste ontvoering van een
Amerikaan in West-Beiroet sinds op
16 maart Terry Anderson, bureau-chef
van het persbureau AP, door gewa
pende mannen werd meegenomen.
Hij wordt nog steeds vermist, te za-
men met vier andere Amerikanen,
vier Fransen en een Brit. Voor een
aantal van de ontvoeringen heeft de
pro-Iraanse organisatie „islamitische
jihad" de verantwoordelijkheid op
geëist.
De Britse omroepmaatschappij BBC
heeft dinsdag haar correspondenten
uit Libanon teruggetrokken na drei
gementen aan het adres van de staf.
De belegerde Palestijnse vluchtelin
genkampen Sabra en Chatilla, alsme
de de ten noorden van de kampen
gelegen woonwijken Fakhawj en Ta-
riq Jdid zijn dinsdag zwaar bescho
ten. Palestijnse strijders wisten niet
temin enig terrein te heroveren van
het gebied dat zij bij het negen dagen
geleden ontketende bloedige offen
sief van de Amal-militie hadden moe
ten prijsgeven.
Geleegde kratten voor de posttrein.
Anti-satellietwapens VS De
Amerikaanse regering heèft van de
Senaat het groene licht gekregen om
dit jaar drie pBoeven te nemen met
anti-satellietwapens (asat). In geval
dat met de Sowjet-Unie geen akkoord
wordt bereikt, mogen volgend jaar
verdere proeven worden gedaan. De
senaat besloot vrijdag het morato
rium op het beproeven van anti-satel-
lietwapens niet te verlengen.
Noord-Ierland Het Ierse Republi
keinse leger (IRA) heeft dinsdag in het
centrum van Belfast een 19-jarige
man doodgeschoten. Drie gewapende
mannen schoten de protestantse Ga
ry Smith door het hoofd.
Volgens de IRA was Smith een poli
tieman.
DHAKA (RTR/AFP/AP) De wervel
wind die vrijdag in bangladesh aan
duizenden mensen het leven kostte
en het zuiden van het land vernielde
heeft dinsdag voor nieuwe overstro
mingen gezorgd. Terwijl inmiddels
het reddingswerk op volle toeren
draait werd ditmaal het binnenland
getroffen.
Het officiële dodencijfer bedraagt
1.569, maar volgens het Rode Kruis in
Genève zijn zeker 3.000 mensen bij de
storm om het leven gekomen. Offi
cieuze berichten uit de zwaarst getrof
fen gebieden, de eilanden voor de kust
en de kustgebieden in het zuiden,
spreken echter van 25.000 slachtof
fers. Het aantal doden kan nog fors
oplopen, verwacht het Rode Kruis. De
autoriteiten schatten dat 5,5 miljoen
mensen door de ramp zijn getroffen.
Door de regen aangezwollen rivieren
uit de bergen in de Indische staat
Assam overstroomden dinsdag grote
gebieden in zeker vier gebieden in het
midden van Bangladesh. Zeker
200.000 mensen vluchtten voor het
wassende water. Geïsoleerde groepen
overlevenden in de kustgebieden die
vrijdag door de vloedgolf waren ge
troffen leden daarentegen aan een
tekort aan drinkwater.
Dinsdag werd officieel gerouwd in het
islamitische land. Miljoenen mensen
gingen naar moskees om de slachtof
fers te herdenken.
Intussen dreven in het deltagebied
van de Golf van Bengalen met zijn
modderige water en rivieren en talloze
dorpen, in staat van ontbinding ver
kerende lijken van mensen en kada
vers van dieren. Dit vergroot het
gevaar voor ziekten.
President Ershad van Bangladesh
heeft een nationaal comité onder lei
ding van de minister van verkeer
gevormd om de nationale en buiten
landse hulp te coördineren.
De EG heeft dinsdag een bedrag van
omgerekend 1,25 miljoen gulden be
schikbaar gesteld voor hulp aan de
slachtoffers van de wervelstorm in
Bangladesh.
Minister Schoo voor ontwikkelingssa
menwerking heeft dinsdag al een half
miljoen gulden ter beschikking ge
steld.
Ook de VS hebben ongeveer 1,9 mil
joen gulden en 'duizenden tonnen'
voedselhulp aangeboden.
(Zie ook pagina 4).
Twee overlevenden van de natuurramp in Bangladesh omhelzen elkaar
om steun te zoeken in hun verdriet over de vele slachtoffers.
Catastrofes in straatarme
ontwikkelingslanden
zijn vaak van een omvang
en een vernietigende kracht
dat ze het bevattingsvermo
gen van de verwende, goed verzorgde
en tegen veel onheil beschermde wes
terling te boven. De wervelstorm en
de vloedgolf die het zuidelijk delta- en
eilandengebied van Bangladesh het
afgelopen weekend hebben getroffen,
zijn daar weer voorbeelden van. Het
gaat hier om een watersnoodramp,
waarvan het dodental volgens ruwe
schattingen uitkomt tussen 25.000 en
40.000 mensen. Waarschijnlijk zal het
juiste cijfer wel nooit bekend worden.
Chaos, verwarring, gebrek aan vrijwel
alles wat voor de opvang van slachtof
fers nodig is teisteren in deze eerste
dagen na de grote klap de overgeble
ven bevolking in het rampgebied. Van
ettelijke eilandjes voor de kust is niets
meer over. Een kwart miljoen mensen
(of meer) in het door noodweer be
zochte Bangladesh is dakloos gewor
den. Voor lange tijd zal in deze stre
ken iedere normale vorm van leven
uitgesloten zijn omdat cycloon en
water ook alle oogsten volledig heb
ben verwoest. Uit de berichten die
tijdens de Pinksterdagen het westen
bereikten over wat er aan de hand is
geweest in het onzalige Bangladesh
spreekt een spookachtige sfeer: de
gevolgen zijn eigenlijk niet in woor
den en filmbeelden te vatten.
In zuidwest-Nederland moet bij ve
len een ramp als nu in Bangladesh
tot de verbeelding spreken: er is ten
slotte de vergelijking met de waters
nood van 1953, die hier diepe sporen
heeft getrokken en huiveringwekken
de herinneringen heeft nagelaten. Het
dodental in Bangladesh is volgens de
eerste berekeningen al het twintig
voudige van dat bij de watersnood
van 1953 in Nederland. En dan te
bedenken dat het sinds 1970 al de
tweede keer is dat dit land te maken
kreeg met de verwoestende werking
in deze omvang van een wervelstorm
en een vloedgolf. De Golf van Benga
len, waarin de duizend eilanden vóór
de grillige rivierdelta van Bangladesh
liggen, is berucht om de invloed van
dit soort natuurverschijnselen. Bij
herhaling worden hier complete dor
pen, steden en bevolkingsgroepen van
de aardbodem geveegd. Op afstand
maakt dit soms de indruk dat het er
allemaal bij hoort. Zoals droogte, ge
brek aan voedsel en de onmogelijk
heid om een levensvatbare agrarische
cultuur op te bouwen met de regel
maat van de klok grootscheepse hon-
gerellende in uitgestrekte delen van
Afrika veroorzaken. Pas als via de
publiciteit schokeffecten hun werk
doen beseft het westen wat er
werkelijk aan de hand is. Het zijn
maar al te vaak de rampen van de
doffe berusting aan het worden.
Terwijl het in Nederland - zoals
afgelopen Pinksterweekend bleek
- mogelijk is om badgasten langs de
kust via politie op tijd te waarschu
wen voor naderend slecht weer is
communicatie in een zo ramp-gevoe
lig land als Bangladesh een probleem
waarvan het leven van vele duizenden
op een ongelukkig moment volstrekt
afhankelijk is. En omdat het gebrek
aan verbindingen - ook waar het
transport betreft - zo groot is zijn de
gevolgen van het natuurgeweld vaak
niet te overzien. Komt bij dat de
bittere armoe dit Aziatische land in
een vicieuze cirkel heeft gedreven,
waar het met geen mogelijkheid uit
komt. In een gesprek met Nederland
se waterbouwers in deze krant (pagi
na 4) komt dat nog eens treffend naar
voren. In theorie en technisch zou
Bangladesh tegen cyclonen en vloed
golven voor een belangrijk deel te
beveiligen zijn, beweren de deskundi
gen die bezig zijn met de bouw van
een dam in het deltagebied van de
Golf van Bengalen. Maar het land is
zo arm dat het een dergelijk stelsel
van waterkeringen nooit zal kunnen
betalen. En zo is de volgende natuur
ramp alweer in aantocht voordat gro
te gebieden de schade en het leed van
de vorige hebben verwerkt. Perma
nente uitzichtloosheid dus.
Inmiddels begint de machinerie van
internationale noodhulp aan de ge
troffen bevolking van Bangladesh op
gang te komen. Overal vandaan ko
men financiële toezeggingen en hulp
zendingen in natura: drinkwater,
voedsel, medicamenten en voorlopig
onderdak zijn op korte termijn het
hardst nodig. De wereldhulpinspan
ning bij dit soort catastrofes werkt
snel en effectief. En de publieke be
trokkenheid is op zulke momenten
ook van hoge kwaliteit. Maar toch
gaat het in een land als Bangladesh
om méér dan enkele weken aandacht
na een ramp waarbij het voorstel
lingsvermogen van het comfortabele
deel van de wereld stilstaat. De 90
miljoen inwoners van dit land in de
voortdurende gevarenzone hebben er
- evenals wij hier in zuidwest-Neder
land - recht op dat ze zich kunnen
wapenen tegen het geweld van na
tuurrampen. Voor Nederland met zijn
ervaring en reputatie op het gebied
van waterbouw ligt hier een speciale
verantwoordelijkheid. Er zijn de afge
lopen jaren al enkele activiteiten op
dit terrein zichtbaar. Toch is dat voor
Bangladesh nog maar een begin. De
les van deze laatste catastrofe moet
zijn dat beveiliging tegen stormvloe
den niet mag ophouden bij de pijler-
dam in de Oosterschelde.
vdM.
Vredeskampen Woensdrecht
De rijkspolitie van Woensdrecht heeft
dinsdag drie vredesactiekampen ont
ruimd. In totaal werden twintig on
derkomens afgebroken en de bouw
materialen in beslag genomen.
