INDE VRUDAGKRANT:
PZC
Las Vegas trilt
door kernproef
Veto van West-Duitsland lijkt nabij
in landbouwoverleg te Luxemburg
udio
(im
1000,-
voordeel
Drie maanden voor
Kuron en Jaworski
Omroepen in beraad over
doorbreken van impasse
IB ERA LI SERING WERELDHANDEL
Examen
misser
de
vandaag
NOG
4 FORDS
ESCORT
DIESEL
autn adria
KAMERMEERDERHEID ACHTER BRINKMAN
Vluchtelingen
Verhuizen
Landbou wbeleid
Binnenvaart
Freek
Het onrendabele
gebied van de
gezondheidszorg
Nog te koud
Op naar moederdag!
vrijdagkrant
ZIE PAGINA 22
Zonnige perioden met in de ochtend
nog kans op een bui. Vanmiddag
droog. Middag temperatuur 9 graden.
Matige noordwestelijke wind.
\28e jaargang no. 104
frijdag 3 mei 1985
Elke vrijdag ander nieuws..
I AHUTE MESA/NEVA-
11A (UPIIDPA) - De Ver-
I nigde Staten hebben
I onderdag voor de vijf-
I e maal dit jaar in het
I woestijngebied van Ne-
I ada een ondergrondse
I toomproef genomen.
>e explosie, 600 meter
mder de grond, veroor
zaakte in het 160 kilome
ter verderop gelegen
Las Vegas trillingen in
hoge gebouwen, aldus
functionarissen. Vol
gens de politie zijn er
geen meldingen van
schade of gewonden bin
nengekomen.
Jim Boyer van het mi
nisterie van energie, die
de proefneming als
„succesvol" omschreef,
zei dat de kracht van
explosie lag tussen de 20
en 150 kiloton, maar wil
de verder geen details
verstrekken.
Sinds 1951 zijn in het
testgebied in Nevada
635 kernproefnemingen
gedaan.
LUXEMBURG (GPD) - West-Duitsland blijft dwarsliggen in het overleg
over de landbouwprijzen in de Europese Gemeenschap. Tijdens het
beraad van de tien landbouwministers in Luxemburg stelde de Duitse
minister Ignaz Kiechle zich donderdag onveranderd hard op.
Duitsland weigert een verlaging van de graanprijzen in het landbouwjaar
1985-1986 te aanvaarden. De Europese Commissie, het dagelijks bestuur
van de EG, heeft een verlaging met 3,6 procent voorgesteld. Kiechle eist dat
de verlaging geheel ongedaan wordt gemaakt.
Kiechel liet duidelijk blijjken dat het niet uitgesloten is dat West-Duitsland
tot een veto zal overgaan.
Daarmee zou het hele" landbouwprijzenoverleg geblokkeerd worden. De
Italiaanse voorzitter van de landbouwraad Pandolfi en Andriessen lieten
gisterenavond weten te willen doorgaan met onderhandelen tot er een
akkoord is, desnoods tot volgende week.
Andriessen stelde zich in een toespraak tot de ministerraad zeer hard op.
Voor de Nederlandse landbouwcommissaris is de geloofwaardigheid van
het Europese landbouwbeleid in het geding. Hij zei dat de Commissie niet
zal meewerken an besluiten die extra geld kosten, tenzij de tien regeringen
bereid zijn dat extra geld op tafel te leggen.
Zowel de Franse minister Noliet als de Nederlandse minister Braks stelden
dat elk nieuw besluit 'begrotings-neutraal' moet zijn. Momenteel is voor het
landbouwbeleid 50,5 miljard gulden beschikbaar. Wensen van de individue
le landen die meer geld kosten moeten binnen dat bedrag worden gedekt,
aldus Andriessen.
Door de aanhoudende onenigheid tussen de EG-landen werd gisteravond
betwijfeld of het overleg een akkoord op zal leveren.
'ransen dwars op
conomische top
JONN (UPI/RTR/GPD) - Kort vóór het officiële begin van de economische topconferentie van
ïe zeven grote industrielanden is het donderdag nog duidelijk geworden dat Frankrijk op de
bijeenkomst alleen zal staan in de kwestie van een nieuwe ronde van onderhandelingen over
liberalisering van de wereldhandel.
De Verenigde Staten, West-Duitsland,
Japan en Groot-Brittannië hebben
lich in Bonn zonder voorbehoud uit
gesproken voor dergelijk overleg,
naar de Fransen stellen nog steeds
aantal voorwaarden.
Sen akkoord over begin 1986 te hou-
[len handelsoverleg binnen de Alge-
nene Overeenkomst inzake Tarieven
Handel (GATT) is voor de Ameri
kanen de belangrijkste doelstelling op
He economische top. President Rea-
tan wist donderdag wat dit betreft
papan en West-Duitsland aan zijn
kant te krijgen tijdens afzonderlijke
pesprekingen met premier Nakasone
bondskanselier Kohl. Ook van de
Hritse premier Thatcher is bekend
LEIDERDORP (GPD) - Ruim
tachtig leerlingen van het Lei-
derdorpse RIO (Rijnlands In
stituut voor Ondernemerson
derwijs) doen pas op 7 juni
hun examens Nederlands en
Engels. Dat komt doordat een
brief op nog onverklaarbare
wijze is 'zoekgeraakt'. Daarin
stond dat de twee talen-exa-
mens niet op donderdag 2 mei,
maar op maandag 29 april
afgenomen zouden worden.
Waarop de leerlingen gisteren
voor niets naar school kwa
men, en afgelopen maandag
ten onrechte thuis zijn geble
ven.
De schoolleiding, die zich niet
realiseerde dat de brief was
verloren gegaan, kon daar
door niet meer tijdig de leerlin
gen alsnog van de wijziging op
de hoogte brengen.
Een lid van de ouderraad wil
de alvast kwijt, dat ook al
vanwege het late tijdstip van
het alsnog af te nemen exa
men, niet al te enthousaist op
het gebeurde zal worden ge
reageerd.
dat zij de Amerikanen op dit punt
steunt. Van de kant van de Britse
delegatie in Bonn werd donderdag
verklaard dat niets dergelijke onder
handelingen in de weg staat en dat de
Britse regering geen noodzaak ziet die
te koppelen aan andere zaken, zoals
Frankrijk wil.
De Franse president Mitterrand wil
pas met nieuw handelsoverleg in
stemmen als aan drie voorwaarden is
voldaan. In de eerste plaats moet er
van tevoren een agenda zijn over de te
bespreken mogelijkheden voor verla
ging van invoerrechten. Voorts moe
ten er tegelijkertijd besprekingen
worden gehouden over herziening van
het internationale monetaire stelsel
om de dollarkoers te stabiliseren en
de problemen van de schuldenlanden
te verlichten. Tenslotte vindt Mitter
rand dat er alleen handelsbesprekin-
Actie Franse boeren Actievoe
rende boeren hebben donderdagmid
dag de deuren van het Landbouwcen
trum in Leeuwarden vergrendeld met
kettingen en balken. Pas na een uur
konden door bemiddeling van politie
de deuren weer worden geopend. De
actie werd uitgevoerd door zeven le
den van een kortgeleden opgerichte
actiegroep van de drie Friese land
bouworganisaties en de twee jonge
renorganisaties van boeren in Fries
land.
Het doel van de actie was een gesprek
te voeren met de vertegenwoordiger
van de minister in Friesland, direc
teur landbouw en voedselvoorziening
P. Anema. Maar deze weigerde de
actievoerders te ontvangen.
WW Al—Mhillfl
(Advertentie)
gen kunnen worden gehouden als de
ontwikkelingslanden bereid zijn deel
te nemen.
Frankrijk zal dus op de topconferen
tie de belangrijkste vier industrielan
den tegenover zich vinden. De positie
van de overige twee deelnemers, Ca
nada en Italië, is van wat minder
belang.
Voorzitter Jacques Delors van de Eu
ropese Commissie, die op de economi
sche topconferentie de Europese Ge
meenschap vertegenwoordigt, maak
te donderdag in Bonn duidelijk meer
op de lijn van Mitterrand te zitten. Hij
zei dat handelsbesprekingen „uiterst
zorgvuldig" moeten worden voorbe
reid en dat die parallel moeten lopen
met monetaire besprekingen en over
leg over de schulden van de Derde
Wereld.
Voor het begin van de economische
topconferentie, met een ontvangst
voor de staats- en regeringschefs in
slot Augustusburg en aansluitend di
ner in het jachtslot Falkenlust don
derdagavond, werden al talloze bilate
rale gesprekken tussen de deelnemers
gevoerd.
Daarbij ging het behalve over de
vrije wereldhandel, het voorkomen
van meer protectionisme en een mo
gelijke verbetering van het monetai
re systeem, ook over de schuldencri
sis, het oppeppen van de conjunctuur
en het Amerikaanse onderzoekspro
gramma over een ruimteverdedi
gingssysteem (SDI).
Vanddag begint het gezamenlijk
overleg in de hermetisch afgesloten
zogenaamde NAVO-zaal van de
Bondskanselarij.
NS-directeur Ploeger wandelt met minister Smit-Kroes naar het dubbeldekstreinstel, waarmee de minister een
ritje maakte om deze nieuwste aanwinst van de NS officieel in gebruik te stellen.
AMSTERDAM (GPD) - Minister Smit-Kroes (verkeer en waterstaat) wil
een spoorwegverbinding tussen de Schiphollijn en de spoorlijn Amster
dam Centraal Station en Het Gooi over het tracé van de voormalige
Ringspoorbaan met de nieuwe stations Duivendrecht en Diemen-Zuid.
Hierdoor ontstaat niet alleen een snelle verbinding vanuit het hele land
met Schiphol maar ook een goede verbinding tussen de nieuwe
werkgebieden in Amsterdam-Zuidoost en onder andere Het Gooi en
Flevoland.
Er moet over dit plan nog een
formele tracéprocedure volgen,
maar het beleid van Smit-Kroes zal
er op gericht zijn om deze zuidelijke
tak van het spoorwegnet rond Am
sterdam in de eerste helft van de
jaren '90 te realiseren.
Minister Smit-Kroes zei dit donder
dagochtend bij de officiële inge
bruikstelling van de dubbeldeks-
trein van de Nederlandse Spoorwe
gen. De minister reed de trein ge
deeltelijk zelf door Noord-Holland.
De trein gaat vanaf maandag voor
lopig alleen tussen Den Helder en
Amsterdam rijden. De NS voeren
met de dubbeldekker een nieuwe
dienstverlening in. De treinreiziger
wordt gegarandeerd zelfs in de spits
in de tweede klasse een zitplaats op
het boven- of benedendek te vinden.
De ingebruikstelling gebeurde met
een speciale rit van Den Helder
naar Amsterdam. Er zijn negen
dubbeldekkers met 75 rijtuigen be
steld. Dat vergt een investering van
140 miljoen gulden. De treinen heb
ben elk 1074 zitplaatsen, de dubbele
capaciteit van een enkeldekker.
Na een proef hebben de NS het
oorspronkelijke ontwerp aangepast
dat de sta-hoogte op beide dekken
twee meter is.
(Advertentie)
i/esthavendijk 150
joes, tel. 01100-20440
WARSCHAU (AFP/UPI)
- Jacek Kuron, een van
de leiders van de verbo
den Poolse vakbond So
lidariteit, is donderdag
veroordeeld tot drie
maanden gevangenis
straf. Kuron, de oprich
ter van het Comité ter
verdediging van de
rechten van de arbei
ders (KOR), werd op 1
Mei gearresteerd toen
hij een vreedzame de
monstratie van zo'n
10.000 aanhangers van
Solidariteit leidde. Se-
weryn Jaworski die
woensdag tegelijk met
Kuron werd opgepakt
kreeg dezelfde straf
opgelegd.
Zowel Kuron als Ja
worski kregen de maxi
male straf die tegen hen
was geëist. De recht
bank achtte beide man
nen schuldig aan „ver
storing van de openbare
orde en weigering ge
volg te geven aan beve
len tot verspreiding"
van de demonstranten.
„Ik leidde geen illegale
demonstratie, ik sloot
mij aan bij de protestbe
toging om de spanning
te doen afnemen", zo
verdedigde Kuron, die
samen met 50 andere
betogers werd aange
houden, zich.
De Amerikaanse ambas
sade heeft donderdag de
beschuldigingen van de
Poolse regering van de
hand gewezen als zou
den de twee diplomaten
in Nowa Huta hebben
deelgenomen aan een il
legale demonstratie op 1
mei. De ambassade zei
dat de twee diplomaten
hun functie vervulden
door als waarnemer bij
de betoging aanwezing
te zijn.
Voor het begin van het kamerdebat over de omroep-cao had minister Brinkman nog even een gesprekje met
VVD-woordvoerster Rempt.
Het internationale Rode Kruis
meldt dat het Ethiopische leger
een vluchtelingenkamp bij Ibnet
op ruwe wijze heeft ontruimd.
PAGINA 3
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG - De omroepwerkgevers
gaan zich op korte termijn beraden
hoe zij uit de impasse kunnen komen
die is ontstaan nadat donderdag een
meerderheid van de Tweede Kamer
het voorstel van het kabinet heeft
gesteund om de omroep-CAO voor
1984 en '85 goed te keuren, mits de
omroep vanaf 1987 30 tot 40 miljoen
gulden extra bezuinigt. Minister
Brinkman (WVC) heeft de wens te
kennen gegeven dat voor het eind
van deze maand het overleg over de
arbeidsovereenkomst wordt afge
rond.
NOS-commissaris Spaan wees er na
afloop van het CAO-debat in de Ka
mer op dat nog niet duidelijk kan
worden overzien wat de uiteindelijke
consequenties voor de omroep zijn
van de opstelling van het kabinet.
Formeel gesproken kan de CAO wor
den uitgevoerd, omdat de minister
(Slot zie pagina 6 kol. 4)
Steeds meer mensen zijn op zoek
naar een andere woning. Het aan
tal verhuizingen neemt toe.
PAGINA 5
Het landbouwbeleid moet om, an
ders komen de boeren met acties
van burgerlijke ongehoorzaam
heid, zo dreigde ZLM-voorman
Doeleman.
PAGINA 11
De binnenschippers vinden dat ze
de dupe dreigen te worden van
hun 'grote broer' de zeevaart.
PAGINA 12
Freek de Jonge wordt de grote
trekker op het tweede Solofestival
in Goes.
PAGINA 13
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3 en 5
Opinie en achtergrond: 4
Financiën, economie: 7
Provincie: 11, 12, 13 en 15
Sport: 19
- f a an de sector van de
I zVopenbare nutsbedrijven
valt de term 'onrendabele
gebieden' toe te schrijven.
Zo'n twintig, dertig jaar ge
leden kon Zeeland er volop over mee
praten: met name delen van het plat
teland moesten het stellen zonder
elektriciteit en water. Dat waren de
onrendabele gebieden, waar aanslui
ting op het elektriciteitsnet en het
waterleidingnet veel meer kostte dan
er ooit aan baten tegenover kon wor
den gesteld. Toch hebben deze gebie
den in de loop der jaren hun aanslui
tingen gekregen, dank zij een gerichte
aanpak van de nutsbedrijven gecom
bineerd met de zorg van de provincia
le en lokale overheid. Onrendabele
gebieden in Zeeland bij de water- en
de elektriciteitsvoorziening zijn er
niet meer. Zeeland heeft op dit terrein
elke vorm van achterstand ingelopen.
Jaren geleden al. Op het terrein van
de gezondheidszorg dreigt Zeeland
thans in een situatie terécht te ko
men, die de term 'onrendabel gebied'
nieuwe inhoud geeft voor de inwoners
van deze provincie. Staatssecretaris
drs. J. van der Reijden van welzijn,
volksgezondheid en cultuur weigert
Zeeland vooralsnog de aanschaf van
een zogeheten computertomograaf.
Tijdens een woensdag met gedepu
teerde staten van Zeeland gevoerd
overleg, kwam de staatssecretaris
met lege handen naar Zeeland. Overal
in Nederland staan deze voor een
goed functioneren van de gezond
heidszorg noodzakelijke apparaten
ten dienste van medische staven, al
leen Zeeland moet het als enige pro
vincie in Nederland zonder computer
tomograaf stellen. Die achterstelling
plaatst Zeeland op dit specifieke ter
rein weer terug in de tijd van de
'onrendabele gebieden.'
Een computertomograaf is een ap
paraat dat met behulp van rönt
genstralen dwarsdoorsneden van het
menselijk lichaam maakt. Daardoor
zijn betere en snellere diagnoses mo
gelijk. Bepaalde ziektebeelden kun
nen met meer succes worden opge
spoord. Technisch gesproken zijn
kwalificaties als geavanceerd en
uniek volledig op hun plaats, maar
dat houdt niet in dat de apparatuur
daardoor minder toegankelijk is. Inte
gendeel, de computertomograaf is
door zijn vele mogelijkheden een
noodzakelijke en niet meer weg te
denken voorziening geworden in de
gezondheidszorg. Het wel of niet be
schikbaar hebben van deze appara
tuur kan bepalend zijn voor leven of
dood. Vanuit Zeeland is de laatste
maanden bij de staatssecretaris sterk
aangedrongen op een positieve beslis
sing. De aanvraag van de Stichting
Streekziekenhuis Walcheren voor een
mobiele computertomograaf wordt
wijd en zijd gesteund, maar de staats
secretaris, die de hand strak op de
beurs houdt, vindt Zeeland te klein.
De Haagse norm is 450.000 inwoners,
de helft meer dan de 300.000 die de
Gezondheidsraad nodig acht. Met zijn
340.000 inwoners voldoet Zeeland
ruim aan de laatste norm; 450.000 is
echter te hoog gegrepen. Zolang de
staatssecretaris niet beduidend af
wijkt van dat getal wordt Zeeland
elk uitzicht ontnomen op medische
apparatuur, die - en dat is niet over
dreven - een levensreddende functie
heeft. Zelfs de inventieve gedachte
van de Zeeuwse pleitbezorgers een
mobiele uitrusting aan te schaffen,
spreekt de staatssecretaris (nog?) niet
aan.
Juist zou het zijn als de staatssecre
taris in zijn beoordeling zou mee
nemen, dat door het ontbreken van
een computertomograaf gemiddeld
per jaar zo'n tweeduizend Zeeuwen
een onderzoek mislopen. Daar is geen
enkele norm op van toepassing. Soms
moeten kille cijfers wijken voor puur
menselijke overwegingen. De achter
stand die Zeeland momenteel heeft
ten opzichte van andere provincies is
alleen op grond van twijfelachtige
normen goed te praten. De rechtvaar
diging voor toekenning van een com
putertomograaf aan Zeeland ligt ge
heel in het medische en maatschappe
lijke vlak: medisch gezien is het appa
raat een 'must', uit een oogpunt van
gelijke behandeling van allp burgers
dienen de Zeeuwen een zelfde behan
deling te (kunnen) krijgen als de men
sen in Friesland, Limburg of waar ook
in Nederland. Het belang van de
Zeeuwse patiënten is niet minder dan
dan welke patiënt waar ook in Neder
land. Zoals de zaken er nu voorstaan
worden de Zeeuwse patiënten achter
gesteld. Den Haag bewijst Zeeland
een slechte dienst als de aanvraag van
de Stichting Streekziekenhuis Wal
cheren niet wordt gehonoreerd. Een
lichtpuntje is dat de staatssecretaris
woensdag geen definitief neen heeft
laten horen. Hij heeft in elk geval
toegezegd snel te zullen beslissen.
Voor Zeeland telt slechts een positief
besluit. Die boodschap is woensdag in
alle duidelijkheid op het bord van de
staatssecretaris gelegd. In deze sector
van de gezondheidszorg gaat het echt
om levensbelangen.
Dim
(Advertentie)
STEUTEL
IHEREN
IMODE
MODERNE
EN
KLASSIEKE
KOSTUUMS