IN DE VRUDAGKRANT:
MË\\\
Mexico voor Oranje
zo goed als verkeken
Meer bewaking in België
na bomaanslag Brussel
Bom ontdekt na aankomst
Reagan in Bondsrepubliek
De dader had
niet gedaan
vandaag
WA MISLUKT CAO-OVERLEG
Doden door griep
in Engeland
TWEE DODEN EN 14 GEWONDEN
POLITIE VREEST MEER AANSLAGEN
M
H
Buien
!8e jaargang no. 103
fonderdag 2 mei 1985
vrijdagkrant
Kiesrecht
Lasten verlich ting
Havenschappen
Gezondheidsz org
Stank
Gedram om fusie
havenschappen
Krachtige tot harde westenwind. Veel
bewolking en enkele buien. Vanmid
dag opklaringen. Temperatuur om
streeks acht graden.
Vrouwennetwerk
van vrouwen mèt werk.
Elke vrijdag ander nieuws...
ROTTERDAM Kort voor eind van de voetbalwedstrijd
van het Nederlands elftal tegen Oostenrijk laat coach Leo
Beenhakker het hoofd hangen: voor Nederland is de kans
op deelname aan het eindtoernooi van het wereldkam
pioenschap in Mexico zo goed als verkeken. Na de
desillusie van gisteravond, een 1-1-gelijkspel tegen Oos
tenrijk, moet Oranje 14 mei in Boedapest per se winnen
van de Hongaren en in dit wonder gelooft niemand. Ook
interim-bondscoach Beenhakker niet. (Zie pagina 21)
Omroep: laatste
beroep op Kamer
(Van onze Haagse redactie)
)EN HAAG - De omroepwerkgevers en -bonden hebben woensdag schriftelijk een dringend
jeroep op de Tweede Kamer gedaan om het kabinet alsnog te bewegen de omroep-cao goed te
teuren. Mocht het kabinet toch bij zijn weigering blijven de cao op de voorwaarden van de
mroep te aanvaarden, dan dreigen er nieuwe acties van de gezamenlijke omroepbonden.
)e Kamer debatteert vanmiddag met
e ministers Brinkman (WVC) en De
bning (sociale zaken) over het
oensdag mislukte overleg met de
mroepwerkgevers, waarbij de partij-
n na vier uur praten geen stap nader
ot elkaar zijn gekomen. De werkge-
ers kunnen niet akkoord gaan met
e voorwaarde dat zij het bedrag dat
e voor de uitvoering van de cao voor
én keer uit de algemene reserves
rillen halen, vanaf 1987 moeten terug-
torten.
)e omroepwerkgevers beschouwen
en dergelijk voorstel als een verkap
extra bezuiniging die geraamd
(wdt op 40 miljoen gulden. „Het
abinet stelt extra financiële eondi-
ies die niet met de cao stroken",
ldus drs. H. Spaan, economisch
iJOS-commissaris na afloop van het
eraad met de ministers.
)e omroep is van oordeel dat het
abinet in zijn berekeningen de om-
oepmedewerkers materieel toch
lijft beschouwen als „trendvolgers".
)at is ten onrechte, vinden omroep en
e meerderheid van de Tweede Ka-
ler (PvdA en VVD), aangezien de
rend-wet pas eind dit jaar door het
arlement behandeld wordt. Minister
De Koning ontkende echter woens
dag het omroeppersoneel als trend
volger aan te merken, maar voegde
daar wél aan toe dat bij het arbeids
voorwaardenbeleid voor de omroep
dezelfde uitgangspunten dienen te
gelden.
De ministers Brinkman en De Koning
blijven erbij dat uitvoering van de
omroep-cao, zoals deze er nu uitziet,
„te duur" is. Verhoging van de om
roepbijdragen en extra aanwending
LONDEN (AFP) - In het Britse graaf
schap Strattfordshire heerst een
griep-epidemie die al aan 22 mensen
het leven heeft gekost. Dit is woens
dag vernomen uit ziekenhuisbron
nen.
Er liggen nog 69 mensen in het zieken
huis. Van hen liggen er zes op de
intensive care-afdeling.
van STER-gelden alsook een blijven
de „greep" uit de reserves (totaal: 272
miljoen gulden) blijven de bewindslie
den afwijzen.
Het NOS-bestuur wijst met kracht de
opvatting van het kabinet van de
hand dat de omroep nog eens extra
moet besnoeien. „Dit is helemaal niet
zo'n riante cao en wij matigen al
voldoende", aldus de NOS.
De acties waarop de vijf omroepbon
den zich gaan beraden als de minis
ters hun goedkeuring aan de cao
blijven weigeren, zullen vermoedelijk
niet onmiddellijk leiden tot het op
nieuw „op zwart gaan" van radio en
televisie.
Ben van Zweden van de omroepbon-
den-FNV: „We willen de gunst van
het publiek niet verspelen. We zullen
moeten gaan denken aan stiptheids
acties die gericht zijn op de werkge
vers, al kunnen die er ook niets aan
doen". De vakbondsvertegenwoordi
ger wacht eerst de voorstellen van
zijn leden over nieuwe actievormen
af.
PZC
De regeringspartijen gaan ak
koord met het kabinetsvoor
stel om buitenlanders na een
verblijf van vijfjaar in Neder
land op gemeentelijk niveau
kiesrecht te verlenen.
PAGINA 3
De Raad voor het Midden- en
Kleinbedrijf pleit voor lasten
verlichting voor kleine bedrij
ven door middel van een ar
beidsplaatsenaftrek.
PAGINA 5
De meningen over de samen
voeging van de twee Zeeuwse
havenschappen blijven ver
deeld, maar minister Smit-
Kroes vindt dat er in ieder
geval serieus over moet wor
den gepraat.
PAGINA 13
Staatssecretaris Van der Reij-
den blijft bij zijn voornemen
het Hulster ziekenhuis te slui
ten. Een mobiele computerto-
mograaf in Zeeland is nog niet
voor morgen.
PAGINA 15
Vrijwilligers van de milieu-or
ganisatie Benegora voeren
een 'modelonderzoek' uit naar
de stankhinder in het Ant
werps havengebied.
PAGINA 17
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3
en 5
Opinie en achtergrond: 4
Financiën, economie: 7
Kunst en cultuur: 9
Provincie: 13, 15 17 en 19
Sport: 21 en 23
Jaworski (midden) en andere aanhangers van het verboden vakverbond Solidariteit in de straten van
Warschau. Later zou Jaworski worden gearresteerd.
WARSCHAU (DPA/RTR) - Tijdens de 1-mei-viering in Polen hebben
aanhangers van het verboden vakverbond Solidariteit in Warschau,
Gdansk en Nowa Huta, de industriële voorstad van Krakow, tegen het
Poolse communistische bewind gedemonstreerd.
In de havenstad Gdansk is de Pool
se oproerpolitie met traangas, wa
terkanon en wapenstok hard opge
treden tegen ongeveer 500 aanhan
gers van Solidariteit, aldus getui
gen in Gdansk. De aanhangers van
Solidariteit probeerden zich te men
gen in de officiële 1-mei-parade. Zij
droegen spandoeken met „Laat de
politieke gevangenen vrij" en „Leve
Walesa, leve Bujak".
Zij gaven met hun actie gehoor aan
een oproep van de ondergrondse
leiding TKK van het verboden vak
verbond. Henryk Jankowski, aal
moezenier van de werfarbeiders in
de Noordpoolse havenstad, sprak
van „zeer ernstige botsingen". Van
uit de hoofdstad Warschau werden
geen ernstige ongeregeldheden ge
meld.
Regeringswoordvoerder Jerzy Ur
ban bevestigde dat tientallen de
monstranten zijn opgepakt in
Gdansk en Warschau. Onder de
gearresteerden bevinden zich Jacek
Kuron, een van de oprichters van
het KOR (comité ter verdediging
van de rechten van de arbeiders) en
de vakbondsactivist Seweryn Ja
worski, zo bevestigde hij. Volgens
de woordvoerder probeerden in
Gdansk enkele honderden aanhan
gers van Solidariteit zich aan te
sluiten bij de officiële stoet 1-mei-
vierders. Daarbij hebben zij de offi
ciële stoet gehinderd, waarna de
politie ingreep, aldus de woordvoer
der, die eraan toevoegde dat de
meerderheid van de gearresteerden
in de loop van de dag zouden wor
den vrijgelaten.
De leider van het verboden vakver
bond, Lech Walesa, heeft donder
dag geprobeerd deel te nemen aan
de officiële 1-mei demonstratie om
in Gdansk. De politie versperde
Walesa en zijn begeleiders de door
gang en begeleidde de vakbondslei
der terug naar zijn woning. „In
weerwil van het duidelijk vreedza
me karakter van onze 1-mei-demon-
stratie, zijn wij er met geweld van
weerhouden de route van de parade
van de arbeiders te bereiken", aldus
Walesa in een verklaring na het
incident.
De officiële parade in de hoofdstad
Warschau werd afgenomen door
partijleider Jaruzelski en president
Jablonsky.
Ter gelegenheid van de 1-mei-vie-
ring vonden gisteren in tal van
landen, waaronder ook Nederland,
manifestaties plaats.
(Zie pagina 3)
BRUSSEL (GPD/AP/ANP) - De Belgi
sche regering gaat meer geld en man
schappen beschikbaar stellen voor
de bewaking van gebouwen die een
mogelijk doelwit van bomaanslagen
kunnen zijn. Dat zei premier Martens
woensdag in een reactie om de auto
bomaanslag van de Communistische
Strijdende Cellen (CCC) in Brussel,
waarbij in de nacht van dinsdag op
woensdag twee brandweermannen
omkwamen en veertien mensen wer
den gewond.
Het was de negende bomaanslag van
de CCC sinds 2 oktober en de eerste
die mensenlevens heeft geëist. Vol
gens pamfletten is de aanslag 'uit
solidariteit met de dag van de arbeid'.
Premier Wilfried Martens zei dat hij
alles in het werk zal stellen om de
personen op te sporen die de autobom
plaatsten bij de achteringang van het
hoofdkantoor van de Belgische werk
geversfederatie. Het kantoor en ook
gebouwen in de directe omgeving
liepen grote schade op. De bom ont
plofte omstreeks middernacht. Twee
brandweerlieden overleden aan de
verwondingen die zij bij de aanslag
opliepen. Van de gewonden, zou nie
mand meer in kritieke toestand ver
keren.
De Westduitse minister van buitenlandse zaken Genscher begroet de Ameri
kaanse president Reagan bij aankomst in Bonn. |B|a^Ba|Ba|BB||||||B||aa|||aaM^BaH|||||iaa||||ia
BONN (RTR/AFP/DPA) - President Reagan is woensdag begonnen aan zijn
bezoek aan de Bondsrepubliek, terwijl de felle protesten tegen zijn
voorgenomen kranslegging op het oorlogskerkhof van Bitburg voortduren.
Tegelijkertijd ziet het er naar uit dat ook de economsche topconferentie een
zware dobber voor de president zal worden. Kort na de aankomst van de
president werd in een residentiële wijk in Bonn een bom onschadelijk
gemaakt, die was geplaatst in de nabijheid van de Amerikaanse ambassade.
De bom bestond uit een brandblusser
met zes kilo explosieven, die door een
voorbijganger ontdekt werd voor het
gebouw van de Westduitse vereniging
voor lucht- en ruimtevaartindustrie.
De politie verwacht meer aanslagen
tijdens het bezoek van de Amerikaan
se president maar zei dat het voor
terroristen vrijwel onmogelijk zou zijn
tot Bonn door te dringen.
De president leek toen hij op het
vliegveld in Bonn aankwam onbewo
gen door de felle reacties die zijn reis
teweeg hebben gebracht en stapte
met een brede glimlach uit het vlieg
tuig. Het echtpaar werd door minister
van buitenlandse zaken, Hans-Die-
trich Genscher, en de Amerikaanse
ambassadeur, Arthur Bums, verwel
komd. Kort daarop vloog het echt
paar per helikopter naar het kasteel
Gymnich bij Keulen, waar de presi
dent en zijn vrouw gedurende het
bezoek zullen verblijven.
Op de vandaag m Bonn beginnende
economische top van de zeven belang
rijkste westerse industrie-landen,
waarbij internationale economische
problemen en handelsvraagstukken
centraal zullen staan, ziet het er naar
uit dat Reagan grote problemen te
wachten staan in verband met de
hoge dollarkoers en de door de VS
voorgestelde liberalisering van de
handel.
De controverse rond het bezoek van
de president aan de begraafplaats
Bitburg waar SS-ers begrave zijn
heeft het gezag van de president
volgens waarnemers aangetast en zal
naar verwachting zijn hele verblijf
overschaduwen. Een terugslag bij de
top in Bonn zou dit nog verergen, zo
menen westerse diplomaten.
VLISSINGEN - De Vlissingse ge
meentepolitie heeft de 20-jarige
Middelburger B. E. de V., in wie de
politie de dader van de vernielin
gen bij het Vlissingse garagebe
drijf Auto Poppe meende te heb
ben gevonden, ten onrechte vast
gezet. Dat kwam aan het licht na
de aanhouding van de 22-jarige
Middelburger A. C. van S., vorige
week donderdag.
Van S. heeft bekend de vernielin
gen te hebben aangericht, die wer
den gepleegd in de nacht van
zaterdag 3 op zondag 4 maart en
die een schade van ongeveer een
half miljoen gulden tot gevolg had
den.
De Vlissingse politie hield De V.
aan op 15 april. De man legde toen
een verklaring af, waaruit bleek
dat hij de dader was. Ondanks de
nagenoeg volledige bekentenis die
hij aflegde bleven er twijfels bij de
politie. Die zette het onderzoek
voort, hetgeen resulteerde in de
aanhouding van Van S. Volgens
een woordvoerder van de politie
staat vrijwel vast dat ditmaal de
juiste verdachte achter slot en
grendel is geplaatst. Over de be
weegredenen van De V. om de
vernieling te bekennen, tast de
politie in het duister. Volgens de
woordvoerder staat vast dat Van
S. en De V. geen enkele relatie met
elkaar hebben en volledig onaf
hankelijk van elkaar hebben ge
opereerd. De V. is inmiddels weer
op vrije voeten gesteld.
inister Smit-Kroes (ver
keer en waterstaat)
heeft gisteren een bliksem
bezoek aan Zeeland ge
bracht. Haar bedoeling: een
gesprek op gang brengen over samen
voeging van de twee bestaande ha
venschappen (Vlissingen en Temeu-
zen). Maar ze vond hier een gezel
schap vierkant afwerende haven
schapsbestuurders tegenover zich.
Bestuurders die de vorming van één
groot havenschap voor het Wester-
scheldegebied om een reeks van rede
nen absoluut niet zien zitten. En dat
hebben ze de bewindsvrouw zonder
veel omwegen duidelijk gemaakt. Ge
deputeerde Barbé (in zijn kwaliteit
van voorzitter van de beide haven
schappen) liet de minister weten dat
er aan Zeeuwse zijde beste bereidheid
is om een open discussie met 'Den
Haag' te voeren over allerlei haven
schapsvraagstukken. Maar een ge
sprek, waarbij fusie van de beide
havenschappen uitgangspunt moet
zijn ('overleg op zakelijke basis', zoals
de minister het noemt), - daar hebben
de Zeeuwse bestuurders van de beide
beheersinstanties van de zeehavenge
bieden aan de Westerschelde geen
behoefte aan. Het kwam er dus in feite
op neer dat het overleg met de minis
ter over deze kwestie een bijzonder
vrijblijvend karakter had. Haar missie
was in dat opzicht dus vergeefs.
De aanslag werd voorafgegaan door
een waarschuwing. Pamfletten die
vlak voor de explosie uitgedeeld wer
den door twee volgens sommige
getuigen vier onbekend gebleven
mannen werden echter niet tijdig be
grepen. De tekst in het Frans en
Nederlands luidde: 'Gevaar! Auto
bom!'
et is met de havenschappen voor
het rijk net als met allerlei andere
samenwerkingsverbanden voor be
heer en bestuur van openbare voorzie
ningen: zodra ze tekorten van langdu
rige aard opleveren zoekt 'Den Haag'
naar mogelijkheden om zich van de
bemoeienissen te ontdoen. De haven
schappen in Nederland werden zo'n
vijftien jaar geleden opgericht. Dat
gebeurde in een tijd toen met een zeer
gericht regionaal industrialisatiebe
leid gepoogd werd nieuwe zeehaven
gebieden te ontsluiten en basisindus
trieën tot vestiging te bewegen. De
rijksoverheid had in dat proces van
industriële ontwikkeling een sturende
functie. En die kwam ook nadrukke
lijk tot uiting in een rechtstreekse
betrokkenheid. Samen met de provin
cie en de belanghebbende gemeenten
bracht 'Den Haag' de havenschappen
van de grond. Vertegenwoordigers
van de ministeries van financiën, eco
nomische zaken en verkeer en water
staat namen zitting in de haven-
schapsbesturen en bepaalden er
(doorgaans met de portemonnee in de
hand) voor een belangrijk deel het
beleid. Zonder de directe deelname
van het rijk zou - en dat moet in dit
verband wèl even vastgesteld - het
verschijnsel havenschap weinig le
vensvatbaarheid hebben gehad.
De ontwikkelingen in de verschil
lende havenschappen in Neder
land zijn - na de stormachtige aanzet
ten aan het eind van de jaren '60 - erg
verschillend. In Zeeland komt het
erop neer dat het havenschap Temeu-
zen florissante resultaten behaalt en
dat het havenschap Vlissingen met
terugkerende exploitatietekorten
kampt. (Dit jaar bijvoorbeeld zal vol
gens de prognoses het rijk voor een
bedrag van zes ton in de exploitatiete
korten van het havenschap Vlissingen
bijdragen). Het ligt voor de hand dat
in Den Haag wordt gezocht naar
mogelijkheden om van deze tekorten
af te komen. Het kabinet heeft inmid
dels een werkgroep van verschillende
departementen ingesteld, die de deel
name van het rijk in de havenschap
pen moet bestuderen. Minister Smit-
Kroes vindt dat diezelfde werkgroep
zich ook maar eens moet buigen over
de mogelijkheden en gevolgen van
een fusie van de twee havenschappen
in het Westerscheldegebied. Ze ziet in
zo'n samenvoeging een welkome gele
genheid om de tekorten van het ha
venschap Vlissingen weg te werken.
Maar het ligt even voor de hand dat
het havenschap Temeuzen zich tegen
zo'n fusie heftig verzet. Burgemeester
Ockeloen van Temeuzen is de aan
voerder van de tegenstanders aan
Zeeuws-Vlaamse kant. Twee maan
den geleden heeft hij de minister
tijdens een bezoek aan Den Haag nog
eens van zijn bezwaren op de hoogte
gebracht.
Toch heeft minister Smit-Kroes te
genover Zeeland een stok achter
de deur. En ze heeft die gisteren, bij
haar bezoek aan Zeeland, al even
laten zien: er kan een moment komen
waarop het rijk besluit zich uit de
havenschappen terug te trekken. In
dat geval komen de kaarten bedui
dend anders te liggen. Maar de be
stuurders van de twee Zeeuwse ha
venschappen hebben de minister la
ten weten dat ze voorlopig niet onder
de indruk zijn van dit soort pressie
middelen. Terecht. De minister moet
in ieder geval bereid zijn tot een open
overleg, zoals vanuit deze provincie is
geopperd. Drammen en dreigen werkt
niet bepaald constructief. Fusies, sa
menvoegingen en herindelingen zijn
daar doorgaans te gevoelig voor.
vdM.
ROTTERDAM (GPD) - Een overvolle agenda van de
Rotterdamse rechtbank verhindert de Vervoersbond
FNV een kort geding aan te spannen tegen de haven
werkgevers over een betaalde vrije dag op 5 mei voor
circa achthonderd werknemers in de massa-overslag-
sector en de containerbedrijven.
De bond maakte het geding afgelopen maandag aan
hangig, nadat een ultimatum om in overleg uit het
conflict te komen was verstreken. De bond wilde nog
uitwijken naar Utrecht, de zetel van de vervoersbond,
maar ook daar is de rechtbank overbelast met lopende
zaken. Een poging om uit te wijken naar Den Haag
leed al onmiddellijk schipbreuk, omdat daar de recht
bankpresident al enige tijd ziek is.
Een teleurgestelde Koos Marges, bestuurder van de
Vervoersbond FNV, zei gisteravond dat de zaak met de
werknemers in de bedrijven wordt besproken.