Opschudding na berichten
over Zweedse kernbom
CNV SLUIT AKKOORD NOG NIET UIT
de
V S-delegatie Genève
lichtte Nederland in
1000,-
voordeel
Aruba: de florin
NOS stelt voorwaarden
aan gesprek met Brinkman
vandaag
Veilinghal Goes
M1
De Cuellar: Irak
gebruikte
chemische wapens
NOG
6 FORDS
ESCORT
DIESELS
MINISTER ZAL OMROEP-CAO IN KABINET BRENGEN
Omroep-averij
van Brinkman
autn adria
KOOPCENTRUM GROENENDIJK
GRANDIOZE VERBOUWINGSOPRUIMING
10% - 20% - 30% - 40%
Rustig maar koud
228e jaargang no. 98
Vrijdag 26 april 1985
Zaterdag 27 april
225 kramen, open 9-17 uur.
Werkgeversonderhandelaar Van den Bos erkent dat hij zich daar nu nog niet op wil
vastleggen. De al eerder overeengekomen arbeidstijdverkorting van 5 procent voor dit jaar is
het maximum voor de werkgevers. Wel zijn zij bereid om na 1 mei 1986 te praten over verdere
verkorting van de arbeidsduur.
Aanbod
Reagan
Greenpeace
Zwak PSV
Korting op meubelen:
Eerst zonnige perioden, vanavond
veel bewolking en regen, maximum
temperatuur rond 12 graden, de
zwakke wind wordt later op de dag
vrij krachtig uit zuid tot zuidwest.
STOCKHOLM (AFP-REUTER-UPI) -
In Zweden is grote opschudding ont
staan naar aanleiding van de publi-
:atie in een technisch tijdschrift
over proeven met een kernbom,
premier Olof Palme heeft donderdag
op een persconferentie tegengespro
ken dat de Zweedse politieke en mili
taire leiders in de jaren '60 in het
geheim werkten aan een atoombom,
nadat het parlement in 1957 had
besloten een eind aan dergelijk onder-
te maken.
Het maandblad „Ny teknik" (Nieuwe
techniek) kwam donderdag met een
bericht dat Zweden per jaar 10 atoom
bommen met de kracht van die welke
op Nagasaki en Hirosjima zijn ge
gooid wilde produceren, en dat het
onderzoek pas in 1972 is stopgezet.
Volgens het bericht in Ny Teknik,
waarvan de juistheid door gezagheb
bende bronnen bevestigd is, zijn in
een laboratorium tien mini-kernproe
ven gedaan. Het project is in 1972
stopgezet, omdat het te duur werd.
Naar aanleiding van het bericht heeft
de oppositie op een parlementair on
derzoek aangedrongen. Maar premier
Palme zei dat er geen onderzoek no
dig is.
Stig Synnergren, die van 1970 tot 1978
opperbevelhebber van de Zweedse
strijdkrachten was, heeft in een vraag
gesprek met een dagblad gezegd dat
militair onderzoek naar de ontwikke
ling van kernwapens tot 1972 is door
gegaan. „Maar wij deden geen onder
zoek met het doel kernwapens te
produceren. Wij moesten onszelf be-
schermèn en om daartoe in staat te
zijn moesten wij kennis hebben van
kernwapens", aldus Synnergren in de
krant „Expressen".
CAO-overleg in bouw
loopt stuk op atv
DEN HAAG (ANP) - Na zes gespreksrondes zijn donderdagmiddag de onderhandelingen over
een nieuwe cao voor de bouw (250.000 werknemers) in Den Haag mislukt. Volgens D. van
Commenée, voorzitter van de Hout- en Bouwbond CNV, hebben de werkgevers de
inderhandelingen afgebroken omdat zij niet bereid waren te praten over arbeidstijdverkor-
;ing voor 1986 en 1987.
Van Commenée verklaarde „hartstik- aangekondigd voor het geval de on
derhandelingen zouden mislukken.
Het bondsbestuur van de Bouwbond
CNV komt vanochtend in Utrecht
bijeen om zich te beraden op de thans
ontstane situatie.
ke teleurgesteld" te zijn, maar hij sluit
niet uit dat de CNV-bond alsnog tot
een akkoord komt met de werkgevers,
omdat zij wel bereid zijn het vakantie-
d en het loon tijdens de vakantie
uit te betalen op basis van het
werkelijk verdiende loon en niet zoals
thans, op basis van 162 uurlonen plus
10 procent, wat voor de meeste bouw
vakkers minder is.
Voor de Bouwbond CNV was het
vakantiegeld het belangrijkste onder
handelingspunt in het overleg. Ar
beidsduurverkorting kwam voor Van
Commenée op de tweede plaats.
De voorzitter van de CNV-bond zei
donderdag dan ook dat het voor zijn
leden „moeilijk" wordt om acties te
gaan voeren, hoewel die wel waren
Werkgeversonderhandelaar Van den
Bos is geen voorstander van een
akkoord met het CNV zonder de
Bouwbond FNV. „Maar als er een
aanbod komt van CNV-zijde, zullen
wij dat in beraad nemen", aldus de
delegatieleider van de werkgevers.
Van Commenée zei te indruk te heb
ben dat de bouwwerkgevers in VNO-
en NCW-kring de afspraak hebben
gemaakt om niet toe te geven aan
vakbondswensen inzake verkorting
van de werktijd per jaar. Van den Bos
ontkent zo'n afspraak. Volgens hem
leidt arbeidstijdverkorting in de bouw
tot produktieverlies en dus tot omzet
dalingen, omdat de loonkosten erdoor
stijgen. Desalniettemin waren de
werkgevers bereid deze loonkosten
met tien procent te laten stijgen,
aldus Van den Bos.
Die stijging zou worden veroorzaakt
door verhoging van het vakantiegeld
en bijkomende kosten, vijf procent
korter werken in 1985/1986, aanvulling
ziekengeld tot honderd procent, als
mede verlaging VUT-leeftijd naar 61
jaar en voor 59-jarigen eenmalig de
gelegenheid uit te treden.
Het bestuur van de Bouw- en Hout
bond FNV zal vandaag de bouwwerk
gevers waarschijnlijk een ultimatum
stellen tot 3 mei. Als het ultimatum
om aan de eisen van de FNV-bond te
voldoen onbeantwoord blijft, zullen
vanaf 6 mei acties in de bouwnijver
heid beginnen, aldus R. de Vries,
eerste onderhandelaar van de Bouw
en Houtbond FNV donderdag op een
persconferentie in Woerden, na het
mislukken van het cao-overleg. De
Vries zei ervan uit te gaan, dat de
acties samen met de Hout- en Bouw
bond CNV worden gevoerd. De voor
zitter van deze bond, D. van Comme
née, benadrukte in Woerden nog eens,
dat acties voor zijn bond nog onzeker
zijn, omdat de werkgevers de belang
rijkste eis van de CNV-bond, de
vakantierechten op het werkelijk ver
diende loon baseren, willen inwilligen.
De Vries noemde de door de werkge
vers voorgestelde „uitruil" van de 2,5
(Slot zie pag. 3 kol. 2)
TORGAU (AP) - Amerikaanse
en Russische oorlogsveteranen
hebben elkaar donderdag de
hand geschud, omhelsd en ge
zworen nimmer oorlog tegen el
kaar te voeren tijdens de her
denking van de historische ont
moeting van de voorhoedes van
hun legers 40 jaar geleden aan
de Elbe.
Ongeveer 20.000 mensen drom
den samen rond het monument
aan de Elbe, waar kransen wer
den gelegd en toespraken wer
den gehouden door communisti
sche partijfunctionarissen en
Amerikaanse veteranen.
Er werden boodschappen voor
gelezen van de Russische leider
Gorbatsjov en de Oostduitse
partijleider Honecker. Ook de
Amerikaanse ex-presidenten
Carter en Nixon hadden een
boodschap gestuurd.
De Amerikaanse regering had
geen vertegenwoordigers ge
stuurd wegens het incident
waarbij vorige maand een Ame
rikaanse officier in Oost-Duits-
land werd doodgeschoten door
een Russische wacht.
Foto: met op de achtergrond een
foto van hun ontmoeting veertig
jaar geleden schudden de Ame
rikaan 'William Robertson (links)
en de Rus Alexej Gorlisnk el
kaar opnieuw de hand.
PZC
President Reagan krijgt geen
geld voor steun aan contra
rebellen in Nicaragua.
PAGINA 3
De milieubeschermings-orga-
nisatie Greenpeace zal van
daag met het actieschip Sirius
proberen om de lozingen van
titaandioxyde-afval voor de
Zeeuwse kust te verhinderen.
PAGINA 11
PSV kan de titel wel vergeten,
in de thuiswedstrijd tegen
Twente werd een teleurstel
lend gelijkspel behaald (2-2).
Sensationeel was het grote
verlies van Groningen (2-6) op
eigen veld tegen AZ'67.
PAGINA 19
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenl.: 3 en 5
Opinie: 4
Beurs en financiën: 7
Varia: 9
Provincie: 11, 13, 15 en 17
Sport: 19 en 21
GENÈVE (Reuter) - Amerikaanse on
derhandelaars bij de in Genève met
de Sowjetunie gevoerde onderhande
lingen over wapenbeheersing hebben
onder meer een Nederlandse delega
tie ingelicht over de stand van zaken
bij de besprekingen. Zij schonden
daarmee een afspraak met de Russen
dat over het overleg niets naar bui
ten zou worden gebracht, zo is don
derdag uit welingelichte bronnen
vernomen.
De Amerikanen maakten zich be
zorgd over een mogelijke op Neder
land gerichte Russische propaganda
campagne omdat Nederland het enige
NAVO-land is dat nog geen besluit
heeft genomen over plaatsing van
Amerikaanse kruisraketten. Zij zagen
in de verklaring op 7 april van de
nieuwe Sowjetleider Michail Gorbats
jov, dat de Sowjetunie tot november
geen nieuwe SS-20 raketten in Europa
meer zou opstellen, een manoeuvre
om de publieke opinie in Nederland te
beïnvloeden. De Amerikaanse onder
handelaars gingen hiertegen in door
op 17 april in het geheim een uit vijf
personen bestaande interparlemen
taire delegatie uit Nederland verslag
van het verloop van de vertrouwelijke
Amerikaans-Russische besprekingen
te doen. In die delegatie zaten twee
christen-democraten, twee liberalen
en een socialist. De zitting duurde
volgens eerdergenoemde bronnen bij
na vijf uur en er werd langdurig en
gedetailleerd gesproken met de leider
van de Amerikaanse onderhande
lingsdelegatie, Max Kampeiman en
met Maynard Glitman, die speciaal is
belast met zaken die betrekking heb
ben op raketten voor de middellange
afstand. Kampeiman vertelde de Ne
derlanders dat de Sowjetunie in de
eerste ronde van het overleg weinig te
(Slot zie pag. 3 kol. 7) Van Commenée
Perez de Cuellar
VERENIGDE NATIES (UPI/DPA
RTR/AFP) - VN secretaris-generaal
Perez de Cuellar heeft donderdag in
de Veiligheidsraad gezegd dat er vo
rige maand chemische wapens zijn
gebruikt tegen Iraanse soldaten in de
strijd tegen Iraakse troepen.
Het rapport dat Perez de Cuellar
aanbood aan de voorzitter van de uit
vijftien landen bestaande Veiligheids
raad was gebaseerd op een onderzoek
van de Spaanse legerdokter Manuel
Dominguez,
De Veiligheidsraad vergaderde achter
gesloten deuren om voorstellen van
Perez de Cuellar te bespreken inzake
een nieuwe vredespoging om een eind
te maken aan de al bijna vijf jaar
slepende Golfoorlog en om een resolu
tie op te stellen die het gebruik van
gifgas veroordeelt.
Advertentie
Westhavendijk 150
Goes, tel. 01100-20440
ORANJESTAD/WILLEMSTAD (ANP)
- De Arubaanse eilandsraad heeft
donderdag formeel zijn goedkeuring
gehecht aan het besluit van het be
stuurscollege per I januari 1986 een
eigen munt in te voeren.
De Arubaanse munteenheid zal de
„Arubaanse florin heten", en is gekop
peld aan de Amerikaanse dollar. De
Arubaanse oppositiepartijen PPA en
AVP liepen evenals woensdagavond
weg van de stemming.
De Arubaanse beslissing zal nu be
sproken worden met de coalitiegeno
ten in de centrale regering.
Advertentie
HERMESWEG, VLISSINGEN
Start vanaf zaterdag. Maandag gehele dag geopend!
DEN HAAG/HILVERSUM (GPD) -
Alleen als het kabinet alsnog toezegt
de omroep-cao 1984-'85 goed te keu
ren, is het dagelijks bestuur van de
NOS bereid om over dit onderwerp
opnieuw mondeling overleg met mi
nister Brinkman (WVC) te voeren.
Dit gesprek zou - onder meer door
middel van een extra bezuiniging -
minister en omroep in het cao-conflict
tot elkaar moeten brengen. Dit zei
economisch NOS-commissaris Henk
Spaan donderdagmiddag na afloop
van het debat over de omroep-cao in
de Tweede Kamer. Tijdens dit debat
bleek dat er uit alle hoeken van de
Kamer kritiek was op de weigering
van Brinkman om de cao goed te
keuren. Donderdagavond verklaarde
Brinkman voor de radio bij zijn afkeu
ring te blijven.
De minister van WVC had het debat
eerder op de dag afgebroken. Hij
verzocht om schorsing tot volgende
week om overleg in het kabinet te
kunnen voeren. Gedwongen door een
meerderheid van de Tweede Kamer
stelt Brinkman de omroepcao van
daag in het kabinetsberaad opnieuw
aan de orde. Op basis van dat beraad
zal de bewindsman de omroepwerkge-
vers volgende week woensdag uitno
digen voor overleg. Die dag moet dan
ook het omroepdebat in tweede ter
mijn worden gehouden, omdat de
bewindsman donderdag afreist naar
China.
Als eerste stap voor het gesprek met
de omroepwerkgevers zal de bewinds
man een priel sturen aan de Raad van
Beheer, het dagelijks bestuur van de
NOS.
Henk Spaan, lid van die Raad van
DEN HAAG Minister Brinkman tijdens het kamerdebat over de omroep-cao.
Beheer, reageerde daarop: „Ik zal pas
met hem praten als we een brief
ontvangen die voor de NOS accepta
bel is. En om dat te beoordelen, zal ik
die brief met mijn collega's letter voor
letter spellen. In elk geval moet de
minister aan twee voorwaarden vol
doen: voorop moet staan dat de cao
wordt goedgekeurd en ook moet het
oude systeem dat wij sinas jaar en dag
hanteren bij het opstellen van begro
tingen, gehandhaafd blijven".
Tijdens het eerste gedeelte van het
kamerdebat, donderdag, bleek dat
alle kamerfracties - al dan niet onder
bepaalde voorwaarden - Brinkman
wilden bewegen de omroep-cao als
nog goed te keuren. In de meest
gematigde motie, die van Gerritse
(CDA), worden de volgende voorwaar
den gesteld: door goedkeuring van de
cao worden de omroepbijdragen niet
verhoogd, de bijdrage van de STER
aan de omroep wordt evenmin ver
hoogd en het reservepotje van de
omroep mag niet voor dit doel worden
aangetast.
De CD A-motie heeft echter niet alleen
tot doel, de cao goedgekeurd te krij
gen, maar moet ook leiden tot een
nieuw systeem van vaststelling van
de omroepbegroting. Met dit laatste
(Slot zie pag. 3 kol. 4)
"inister Brinkman en
.'Hilversum' mogen el
kaar niet zo erg. Kijkend en
luisterend Nederland heeft
dat de afgelopen weken van
nabij mogen meemaken. Een televi-
sieloze dag en daarna aVond aan
avond prikacties op radio en televisie,
waarmee de programma's steeds voor
twaalf minuten werden onderbroken.
Dat alles dan uit protest tegen de
beslissing van de minister (mede-on
dertekend door zijn collega De Ko
ning van sociale zaken) om de om-
roep-CAO af te keuren. „De minister
moet ophouden met het verstoren van
de goede verhoudingen in Hilver
sum", riepen gisteren de verzamelde
bonden van omroepmedewerkers in
boze dagbladadvertenties. En de
Tweede Kamer was het daarmee in
meerderheid eigenlijk eens, toen de
kwestie aan de orde kwam in een
spoeddebat. Schriller dan was ver
wacht werd de minister teruggefloten:
alle fracties willen dat Brinkman (en
De Koning) de omroep-CAO alsnog
goedkeuren. Een oplossing voor de
budgettaire problemen die het kabi
net heeft met het akkoord van vak
bonden en werkgevers in het omroep
bedrijf moet maar elders worden ge
zocht. Brinkman moet met zijn beslis
sing vandaag terug naar het kabinet.
Het kamerdebat van gisteren is ge
schorst tot begin volgende week. Een
gevoelige politieke nederlaag voor de
bewindsman van WVC. Hij heeft van
de beslissing om goedkeuring te ont
houden aan de omroep-CAO een sterk
nummer pogen te maken. Die CAO
zou te duur zijn en een verhoging van
de omroepbijdrage tot gevolg hebben.
En dat laatste wil het kabinet niet.
Partijen, betrokken bij het CAO-ak-
koord. hebben de becijferingen van de
minister weerlegd. Bovendien deden
ze de minister een financieel voorstel:
er zouden bezuinigingen kunnen wor
den doorgevoerd zonder de inhoud
van de afgesloten collectieve arbeids
overeenkomst op de tocht te zetten.
Want deze rechtstreekse ingreep van
de minister in een akkoord van om
roepwerkgevers en -vakbonden is de
Tweede Kamer in het verkeerde keel
gat geschoten. En dat nog temeer
omdat de actie van Brinkman duide
lijk was bedoeld het omroeppersoneel
gelijk te stellen met 'trendvolgers',
werknemers die de salarisontwikke
ling van ambtenaren volgen. Bij her
haling heeft de Tweede Kamer zich
juist daartegen uitgesproken. Dat de
minister langs een slimme omweg
toch probeerde zijn zin te krijgen is
hem in het kamerdebat van gister
morgen stevig opgebroken.
Trouwens dat debat moet voor
Brinkman ook in ander opzicht
verhelderend zijn geweest als het er
om gaat hoe zijn manier van opereren
richting Hilversum wordt gewaar
deerd. Het was in feite de klap met de
meeste averij (alle fracties tegen) in
een serie aanvaringen die hij met de
Tweede Kamer heeft gehad over zijn
omroepbeleid. Zijn overspannen boe
tesysteem voor reclame op de buis, de
benoeming van een nieuwe NOS-voor-
zitter, het eindeloze geharrewar over
een derde tv-net en zijn ontwerp-
mediawet. In omroepzaken heeft deze
bewindsman geen gelukkige hand. Hij
treedt polariserend op, staat niet be
paald open voor zorgvuldig overleg
met alle partijen in Hilversum, kort
om, in omroepland heeft Brinkman
langzamerhand de naam gekregen
van 'iemand voor wie je moet uitkij
ken'. Het simpele feit dat ook zijn
eigen CDA-fractie hem nu heeft terug
gestuurd om met Hilversum te over
leggen is moeilijk voor tweeërlei uit
leg vatbaar.
Het arbeidsconflict over de om
roep-CAO heeft de slechte ver
houding tussen Hilversum en deze
minister scherp aan het licht ge
bracht. Misschien heeft hij in een
optimistische bui nog verondersteld
„dat het met een staking en acties wel
niet zo'n vaart zou lopen. Maar toen
de omroepwerkgevers een formele po
ging om de staking tegen te houden in
kort geding op alle punten verloren,
had voor de minister duidelijk kun
nen zijn dat in Hilversum de rapen
gaar waren en hij politiek met flinke
problemen te maken zou krijgen. De
omroep is en blijft in Nederland nu
eenmaal een gevoelige zaak. Een mi
nister die denkt daar met kordate
hand de boel te kunnen aanvegen
vergist zich. Zo krijgt hij ook nog een
zware dobber met zijn eigen, hoogst
persoonlijk geschreven ontwerp van
een nieuwe media-wet. Een stuk dat
beter een veredelde nieuwe omroep
wet had kunnen heten omdat het
vrijwel uitsluitend over het Hilver-
sumse bestel en problemen daarom
heen gaat. De Omroepraad, het hoog
ste adviesorgaan van de minister in
omroepaangelegenheden, heeft van
dat wetsontwerp geen spaan heel ge
laten. Van de Raad van State wordt
ook een flinke portie kritiek verwacht.
En de veronderstelling van Brinkman
dat hij zijn mediawet nog voor de
zomervakantie bij de Tweede Kamer
kan indienen wordt met de dag on
waarschijnlijker. Nee, Brinkman en
de omroepen liggen elkaar niet zo erg.
En de minister heeft gisteren duide
lijk aan het kortste eind getrokken.
vdM.
Referendum - De Franse regering
heeft een voorgenomen referendum
over het verlenen van beperkte onaf
hankelijkheid aan Nieuw-Caledonië
met twee jaar uitgesteld tot „uiterlijk
31 december 1987". De door de blanke
kolonisten beheerste territoriale as-
semblée zal worden ontbonden. Dit
heeft de Franse premier, Laurent Fa-
bius, donderdag bekendgemaakt.
