CDA wil extraatje voor echte minima
>ER 1 JUNI ZELF A O W-PREMIE BETALEN
Nederlaag
leagan
PRINS BERNHARD
IN ZIEKENHUIS
Aartsbisschop Simonis kardinaal
de PZC
vandaag
De waarde van
de vrijheid
Rustig, maar fris
[28e jaargang no. 97
jonderdag 25 april 1985
Goedemorgen!
STRAATFESTIVAL '85
G-commissie wil
af van grenscontrole
TWIJFEL OVER
STEUN VVD AAN
BRINKMAN
Besparing
Extra werk
Begroting
Droomfinale
Kassa
Eerst wolkenvelden en mogelijk wat
lichte regen; vanmiddag zonnige pe
rioden. Maximum temperatuur 10
graden, meest matige noordelijke
wind.
«3$
'Een zomer in beeld' ontvangen?
Help mee het
financieel van de grond te krijgen.
Inl.: 01184-14928.
PROVINCIAL
AALTEN (ANP) - De CDA-fractie in
de Tweede Kamer wil de echte
minima, dat zijn mensen die alleen
of samen van uitsluitend een mini
muminkomen moeten leven, een
extra uitkering van 150 gulden in
verband met de hoog uitgevallen
prijsstijgingen en de koude winter.
Fractievoorzitter De Vries zei
woensdagavond tijdens een CDA-
bijeenkomst in Aalten, dat door de
tegenvallende prijsstijging de koop
kracht van deze mensen opnieuw
achteruit dreigt te gaan. Daarbij
komt nog het effect van de extra
hoge stookkosten als gevolg van de
koude winter, waarvan de schatkist
overigens fors heeft geprofiteerd. De
hogere prijsstijgingen en de koude
winter samen brengen ons ertoe om
het kabinet opnieuw te vragen,
naast het vorig jaar afgesproken
bedrag, voor deze groep mensen nog
een extra bedrag ter beschikking te
stellen als tegemoetkoming in die
hogere kosten.
Minister De Koning van sociale za
ken heeft het afgelopen weekeinde
al laten weten dat voor deze wens
van het CDA geen extra geld be
schikbaar is.
Premier Lubbers wil wil de eis van
de CDA-fractie eerst in het kabinet
bespreken alvorens erop te reage
ren. Het is namelijk niet alleen een
geldzaak maar ook een beleidskwes
tie zei hij woensdagavond in Aalten
waar hij een CDA-bijeenkomst bij
woonde.
Staatssecretaris De Graaf van socia
le zaken reageerde met de opmer
king: „ik sta niet bepaald te trappe
len voor de eis van de CDA-fractie".
iekengeld ambtenaren
)lijft honderd procent
)EN HAAG (GPD) De ambtenaren krijgen ook in de toekomst de volle honderd procent
dektegeld. Minister Rietkerk van binnenlandsezaken deelde woensdag in de kamer mee
ijdens de behandeling van het pakket arbeidsvoorwaarden. Een kamermeerderheid kon zich
perenigen met het voorstel om de ambtenaren per 1 juni zelf hun aow-premie van 13,1 procen-t
laten betalen.
Jet de ambtenarencentrales was de
ninister het afgelopen najaar over-
tengekomen dat ook ambtenaren niet
neer dan 70 procent ziekengeld uitbe-
Van onze correspondent)
'ASHINGTON - President Reagan
eeft dinsdag in het Amerikaanse
ongres de grootste politieke neder-
aag geleden uit zijn presidentiële
oopbaan. De door Republikeinen be-
leerste Senaat nam met een zeer
malle marge (53-46) weliswaar een
terk verwaterde resolutie aan om de
ontra-rebellen in Nicaragua 14 mil-
oen dollar aan bijstand te geven,
naar het Huis van Afgevaardigden
temde de tekst met een aanmerke-
ijk grotere meerderheid weg dan
elfs de daar heersende Democraten
ladden verwacht (248-180).
betekenisloze zege in de Senaat,
erd in het Witte Huis als een victorie
letiteld. Reagan had in de afgelopen
lagen echter zijn verzoek om militaire
tulp met zoveel toezeggingen omlijst,
lat het origineel nauwelijks meer te
terkennen viel.
nde Senaat hebben tien Democraten
ip het laatste ogenblik Reagans ver-
iekeringen geaccepteerd, dat de hulp
litsluitend voor humanitaire doelen
ou worden gebruikt, dat de VS met
le regering in Managua zal gaan
preken en dat een gebrek aan voor-
litgang aan dat front met economi
se sancties zou worden beantwoord
niet met meer militaire druk. Ne-
;en Republikeinen stemden echter
egen Reagan.
let Huis stemde woensdag voor een
mlpplan op humanitair gebied voor
licaragua. Dit plan komt in de plaats
ran het afgewezen verzoek van Rea-
;an.
met 219 tegen 206 aangenomen
esolutie behelst 10 miljoen dollar
iulp voor Nicaraguaanse vluchtelin-
;en en 4 miljoen voor de tenuitvoer-
egging van een vredesplan in Cen-
raal-Amerika.
)e resolutie verbiedt tevens dat in de
tomende jaren militaire of para-mili
taire hulp wordt gegeven aan de op-
tandelingen die in oorlog zijn met de
inkse regering van Nicaragua. Om dit
'erbod op te heffen, zouden beide
tamers van het Amerikaanse Congres
ach daar vóór moeten uitspreken.
De officiële radio van de sandinisti-
che regering in Managua heeft snel
lereageerd. De radio noemt de uitslag
:en "rampzalige nederlaag voor de
egering-Reagan".
De verklaring van de sandinistische
.egering was gematigder dan die van
ie officiële radio. De stemming van
ünsdag „moet bijdragen tot het zoe
ten naar vrede", aldus de regering in
Managua.
BRUSSEL - De Europese Commissie,
het dagelijks bestuur van de EG,
'indt dat de tien regeringen per 1 juli
i. de gewone persoonscontroles aan
grenzen tussen de landen van de
Europese Gemeenschap zouden moe-
kn beperken. Op 1 juli begint het
'akantieseizoen en zo zou de vakan
tiegangers veel overlast bespaard
hunnen worden, meent de Commis
sie.
Dommissaris Carlo Ripa de Meana
Italië) zei woensdag in Brussel dat de
regeringen van de tien landen van de
EG volgende maand besluiten zouden
hunnen nemen over het afschaffen
van de grensformaliteiten. Maar het is
n°g de vraag of de regeringen het
foorstel van de Commissie nu al
willen volgen.
Mensen die nu al zo'n paspoort heb
ben, blijken bovendien veel hinder te
ondervinden aan de grenzen van de
andere EG-landen, omdat men daar
uet paspoort nog niet kent.
K.
taald zouden krijgen. Daaraan was
echter de clausule verbonden dat in
dien in april 1985 zou blijken dat de
korting op het ziekengeld in het be
drijfsleven tijdens cao-onderhandelin
gen door de werkgevers zou worden
aangevuld tot 100 procent, de over
heid het ziekengeld dan ook zou aan
vullen.
Minister Rietkerk zei woensdagavond
in de Tweede Kamer, dat is gebleken
dat in vrijwel alle cao's in het bedrijfs
leven is overeengekomen dat een
werknemer tijdens ziekte 100 procent
van zijn netto inkomen blijft ontvan
gen.
De Tweede Kamer vond dat door de
AOW-operatie de middengroepen ex
tra moeten gaan inleveren. Rietkerk
zei dat de rentewinst van het Alge
meen Burgerlijk Pensioenfonds aan
de ambtenaren zal worden terugge
geven, waardoor het verlies aan
koopracht minder zal zijn dan aan
vankelijk was berekend.
Het werd de minister kwalijk geno
men, dat hij opnieuw te laat was met
zijn wetgeving, waardoor de AOW-
operatie met twee maanden moest
worden uitgesteld. Dit scheelt de
overheid ongeveer 300 miljoen gulden
aan bezuinigingsopbrengst.
De minister maakte duidelijk dat de
materie van het omzetten van het
gehele pensioensysteem zo omvat
tend was, dat men pas tijdens de
afronding ontdekte dat er een ander
systeem gekozen moest worden voor
de reeds gepensioneerden en de nabe
staanden. Hierdoor moest de gehele
wetgeving worden gesplitst. Voor de
reeds gepensioneerden en nabestaan-
der. zal nu per 1 januari 1986 een
andere pensioenregeling gaan gelden,
waarbij de pensioenuitkering evenwel
netto gelijk zal blijven.
De kamer beslist dinsdag 7 mei over
het nu behandelde regeringsvoorstel.
Van PvdA-zijde werd meegedeeld, dat
op steun daarvoor niet bij voorbaat
mag worden gerekend. CDA, WD,
SGP en GPV staan wel achter de
plannen.
MIDDELBURG - Met de onthulling van een foto
drieluik verrichtte koningin Beatrix woensdagmiddag
de officiële opening van de Zeeuwse Bibliotheek aan de
Kousteensedijk in Middelburg.
Het nieuwe bibliotheekcomplex herbergt de collecties
van de provinciale (wetenschappelijke) bibliotheek en
de openbare bibliotheek van Middelburg. Daarnaast
biedt het onderdak aan de Provinciale Bibliotheek
Centrale, de Zeeuwse Muziekbibliotheek en de Open
Universiteit. Na de officiële opening maakte de vorstin
een rondgang van een uur door de bibliotheekruimten.
Het koninklijk bezoek had een vlekkeloos verloop.
(Zie pagina 13)
DEN HAAG/LEIDEN (GPD) - Prins
Bernhard is gistermiddag opgeno
men in het Academisch Ziekenhuis
in Leiden. Volgens een mededeling
van de Rijksvoorlichtingsdienst lijdt
de prins aan een „lokale onrustige
maagaandoening". In het ziekenhuis
zal door middel van een operatie in
de buikholte worden onderzocht wat
de aard is van de maagaandoening.
Het medisch team dat de prins zal
opereren, staat onder leiding van de
Leidse internist dr. J. F. Ph. Hers.
Zowel de Rijksvoorlichtingsdienst als
het Academisch Ziekenhuis Leiden
wilden niet bekendmaken wanneer de
operatie precies plaatsvindt.
Alle afspraken die de prins heeft ge
maakt, zijn voor onbepaalde tijd
geannuleerd. Prins Bernhard wordt 29
juni 74 jaar.
De prins had enige tijd geleden al
aangekondigd zich in een ziekenhuis
te zullen laten onderzoeken, omdat hij
zich niet lekker voelde.
DEN HAAG (GPD) - Het is nog twij
felachtig of de VVD minister Brink
man van WVC zal steunen, wanneer
hij vanmorgen in de Tweede Kamer
verantwoording aflegt voor het af
keuren van de omroep-cao. De Twee
de-Kamerfractie van de VVD heeft
grote moeite met het beleid dat
Brinkman in deze zaak tot nu toe
heeft gevoerd.
Volgens het VVD-kamerlid mevrouw
N. Rempt worden door de opstelling
van de bewindsman de omroepmede
werkers tot trendvolgers gemaakt en
daar is de WD tegen.
Tot gisteravond werd aangenomen
dat een meerderheid van de Kamer,
bestaande uit de fracties van VVD en
CDA, niet terug zou komen op de
eerder toegezegde steun aan het
standpunt van Brinkman om de cao
af te keuren. Maar door de opstelling
van de VVD lijkt zich een kamermeer
derheid af te tekenen die het beleid
van Brinkman in deze zaak zal afkeu
ren, omdat de PvdA al eerder heeft
gezegd het onjuist te vinden dat de
cao is afgekeurd.
Ook gisteravond is de prikactie van
omroepmedewerkers tegen het afkeu
ren van de cao door de minister
volgens plan verlopen. Op Nederland
1 werd de TROS-film 'Inside the Third
Reich' onderbroken en gelijktijdig,
van 20.48 tot 21.00 uur, viel de actie
middenin het eerste gedeelte van Ne
derland C (NOS). Op de radiozenders
was net als dinsdagavond gedurende
deze 12 minuten slechts de pauzepin-
gel te horen.
Het nieuwe stelsel van sociale
zekerheid zal op de lange duur
een besparing van 4 miljard
opleveren, aldus premier Lub
bers.
PAGINA 3
VATICAANSTAD (UPI/DPA/GPD) -
Aartsbisschop dr. A. J. Simonis van
Utrecht is tot kardinaal benoemd.
Dat heeft het Vaticaan meegedeeld.
Hij is een van de 28 bisschoppen die 7pvPtltlp
de paus op 25 mei tot kardinaal zal
creëren. Tot de 28 nieuwe kardinalen
behoren verder de aartsbisschoppen
Miguel Obando y Bravo van Mana
gua, Friedrich Wetter van München
en John O'Connor van New York.
tien van de nieuwe kardinalen komen
uit Europa, zes uit de beide Ameri-
ka's, twee uit Afrika en twee uit Azië.
brands. De wijding tot aartsbisschop
vond plaats op 3 december 1983.
Mgr. Simonis staat bekend als een
Met de benoeming van de nieuwe
kardinalen heeft paus Johannes Pau-
lus II de omvang van het college van
kardinalen op 152 gebracht, van wie
32 tachtig jaar of ouder zijn en daar
mee niet kunnen deelnemen aan een
conclaaf ter verkiezing van een nieu
we paus.
Het heeft er alle schijn van dat de
paus met de nieuwe benoemingen een
„internationalisering" van het college
van kardinalen heeft willen voortzet
ten, waarbij de Italiaanse invloed ver
der is teruggedrongen. Wel staat bui
ten kijf dat de Europese invloed is
vergroot in wat ook wel de „senaat
van de Kerk" wordt genoemd. Acht-
Simonis wordt de zevende Neder
landse kardinaal. Van hen zijn kradi-
naal Alfrink, die in 1960 tot kardinaal
werd gecreërd, en kardinaal Wille-
brands, die in 1969 kardinaal werd,
nog in leven.
Adrianus Johannes Simonis werd op
26 november 1931 te Lisse geboren.
Hij studeerde aan het grootseminarie
te Warmond en aan de pauselijke
Gregoriana-universiteit te Rome. Op
15 juni 1957 werd hij tot priester
gewijd. Hij was achtereenvolgens ka
pelaan te Waddinxveen, Rotterdam
en Den Haag.
Op 30 december 1970 volgde zijn
benoeming tot bisschop van Rotter
dam als opvolger van bisschop M.
Jansen. De bisschopswijding vond
plaats op 20 maart 1971.
Op 27 juni 1983 werd hij benoemd tot
coadjutor van de aartsbisschop van
Utrecht, kardinaal J.G.M. Wille-
behoudende Rooms-Katholiek. Zijn
benoeming tot bisschop van Rotter
dam in 1970 stuitte zowel binnen als
buiten het bisdom op veel kritiek.
Ook Simonis' benoeming tot opvolger
van kardinaal Willebrands in 1983.
leidde tot een stroom van protesten.
Aartsbisschop dr. A. J. Simonis van
Utrecht.
Ondanks blijdschap over zijn benoe
ming tot kardinaal zei aartsbisschop
dr. A. J. Simonis woensdag ook enig
zins bezorgd te zijn over de extra
werkdruk die dit met zich meebrengt.
Geen rechtstreeks antwoord gaf Si
monis op de vraag of hij de benoeming
ziet als een ondersteuning vanuit het
Vaticaan van het door hem in Neder
land gevoerde kerkelijke beleid.
Hij zei gisteren temeer door het be
sluit van de paus te zijn verrast,
omdat Nederland in de personen van
Alfrink en Willebrands al twee kardi
nalen heeft. „Ik meende dat drie voor
zo'n klein landje misschien wel teveel
zouden kunnen zijn. Maar ik ben toch
benoemd", aldus Simonis.
De Europese ministerraad
heeft in Luxemburg het bedrag
van de begroting voor dit jaar
vastgesteld op 64.7S miljard
gulden.
PAGINA 5
In het toernooi om de Europa
Cup voor landskampioenen
komen Juventus en Liverpool
in de finale tegen elkaar uit,
bij de bekerwinnaars gaat de
finale tussen Everton en Rapid
Wien en in de UEFA-cup spe
len Real Madrid en Videoton
de finale.
PAGINA 21
Opnieuw winst in Spanje voor
de ploeg van Post, Eddy
Planckaert won de etappe en
Bert Oosterbosch blijft leider,
hierdoor liep het aantal ver
diende peseta's op in de hon
derdduizenden.
PAGINA 23
Radio, tv en kunst: 2
Binn.- en buitenl.: 3 en 5
Beurs en financiën: 7
Pop en Cultuur: 9
Provincie: 13, 15, 17 en 19
Sport: 21 en 23
De in Nederland veel ge
lezen Westduitse auteur
Heinrich Böll. die de oorlog
1940-1945 als soldaat mee
maakte, beschreef onlangs
zijn persoonlijke belevenissen gedu
rende de laatste oorlogsmaanden in
wat Mj noemde een 'brief aan mijn
zonen.' Hij vertelt daarin hoe hij onge
veer zestien jaar geleden een brief
ontving van één van de zoons van
Rudolf Hess, waarin deze de schrijver
vroeg zijn naam te zetten op de lange
lijst van mensen die voor de vrijlating
van Hess - nog steeds gevangene van
de geallieerden in West-Berlijn - pleit
ten. Uit Vrij Nederland van 6 april,
waarin Bölls verhaal is opgenomen,
citeren we Bölls antwoord: „Ik kon
het niet. Ik kon het niet over mijn hart
verkrijgen. En ook nu nog, nu Hess
negentig is, kan ik het niet over mijn
hart verkrijgen In gedachten hoor
ik nog steeds zijn bezwerende fanatie
ke, racistische woorden, die ik als
zestienjarige jongen op de radio hoor
de. En ik kan zijn gezicht niet verge
ten dat ik op het bioscoopjournaal
zag: donkere doordringende ogen die
offers verlangden en die offers ook
kregen. Nee, ik zou niet tegen zijn
vrijlating protesteren, maar ervoor
pleiten kan ik niet."
Veertig jaar na dato leeft de oorlog
nog 'als gisteren' voor degenen die
tussen 1940 en 1945 de laars van de
bezetter hebben gevoeld. Velen van
hen dragen dezelfde herinneringen
met zich mee als Heinrich Böll. Herin
neringen, die hen nooit zullen loslaten
en die onbekende emoties oproepen.
'Vergeven kan ik. maar vergeten niet.'
sprak afgelopen zondag een bijna ze
ventigjarige joodse vrouw, die het
concentratiekamp Bergen-Belsen
overleefde. De oorlog '40-'45 blijft als
een afschrikwekkend monster hon
derdduizenden, miljoenen mensen
achtervolgen. Over ruim een week
herdenken we de doden van de natio-
naal-socialistische geweldheerschap-
pij, zoals de tegenwoordige Duitse
bondskanselier Kohl zondag tijdens
een rede in Bergen-Belsen de misda
den van de nazi's gedurende de oor
logsjaren noemde. Duitsland draagt
de verantwoordelijkheid, die zich in
een nooit verjarende schaamte uit,
stelde de Westduitse bondskanselier
vast. Veertig jaar na dato maakt heel
wat los. Het kan onmogelijk worden
gezegd dat de oorlog vér achter ons
ligt. In jaren gesproken wél, maar
herinneringen overbruggen jaren in
fracties van seconden. De doden van
de Tweede Wereldoorlog op de avond
van 4 mei herdenken is een passende
en zinvolle bezigheid. De dag daarna
veertig jaar herwonnen vrijheid vieren
sluit daar voorbeeldig op aan. Zonder
het één was het andere niet mogelijk.
Dat mogen we nooit vergeten.
Meer dan honderd boeken over de
Tweede Wereldoorlog zijn rond
de bevrijding verschenen, de kranten
en tijdschriften staan bol van herden
kingsartikelen in allerlei soorten en
vormen en radio en televisie schenken
uitvoerig aandacht aan de oorlog. We
herdenken vooral dat we in vrijheid
(kunnen) leven; welk een groot goed
een democratische rechtsstaat is.
Tussen 1940 en 1945 heerste de wette
loosheid van de Duitse bezetter, die
willekeurig mensen vanwege ras, ge
loof of politieke kleur of zomaar zon
der enige reden van hun vrijheid
beroofde. De verwerpelijk ideeën van
de nazi's verstikten het gehele Euro
pese continent. Zwart was wit, goed
was slecht, de leugen gold als de
hoogste waarheid. In dat klimaat van
onvrijheid, van dwang en van onder
drukking, vervolging en moord werd
een gruwelijke geschiedenis geschre
ven. Veertig jaar na dato zijn de
wonden nog niet geheeld. Uit verha
len, beelden en overlevering is de
jongere generatie op de hoogte van
wat zich onder het regime van ene
Adolf Hitler heeft afgespeeld. Hun
moet de grote aandacht voor wat in
die jaren gebeurde soms overdreven
en 'uit de tijd' voorkomen, maar je
moet het hebben meegemaakt om het
ten volle te kunnen begrijpen. Hein
rich Böll tracht dat begrip veertig jaar
later over te brengen op zijn beide nog
levende zonen. Aan het slot van zijn
brief vertelt hij het verhaal van de
Duitse SS-generaal Karl Wolff, die
medeplichtig was aan de dood van
driehonderdduizend joden. Van de
vijftien jaar tuchthuis zat hij er zeven
uit, waarna hij nog dertien jaar leefde.
Böll besluit met de woorden: Dit is
geen grap. Dit is gebeurd. Dit is
Duitse geschiedenis." Het is ook een
stuk geschiedenis, dat met ons, Ne
derland, te maken heeft. Het einde
van de oorlog herdenken zal ons er
telkens opnieuw bij bepalen wat vrij
heid waard is. De dichter J. C. Bloem
zegt het zo treffend in zijn gedicht Na
de bevrijding: Waard is het, vijf jaar
gesmacht te hebben, nu opstandig,
dan weer gelaten, en niet één de
ongeborenen zal de vrijheid ooit zo
beseffen.
Dim
VS Zuid-Afrika - Een aantal voor
aanstaande republikeinen in de Ame
rikaanse Senaat heeft woensdag voor
stellen gedaan voor economische
sancties tegen Zuid-Afrika als dat
land niet binnen twee jaar zijn apart-
heidsbeleid wijzigt. Daarmee keren de
senatoren zich tegen president Rea
gan.
Polen - Voor het eerst sinds lange
tijd heeft woensdag in Warschau de
gemengde commissie van de Poolse
staat en de rooms-katholieke kerk
vergaderd. Het persbureau PAP ver
klaarde dat vooral gesproken is over
wat de betrekkingen tussen kerk en
staat „stoort en bezwaart'.'
