AQUARIANEN
Mensen vergeten dat ze
natuur in huis halen
(ANTIFASCISTEN
Links verketteren we niet
Evenwicht
Informeren
Laatste tijd
llJDAG 19 APRIL 1985
[nrianen heet de bevolkingsgroep die boven het televi-
ËMStel de voorkeur geeft aan de 'onvervalste' kleuren-
IcM van een tropisch zoetwater- of zee-aquarium. Maar
Ijls in de televisie kan er ook in het aquarium een en
lir misgaan. Plotseling kunnen de kleuren ftets wor-
i het beeld kan vertroebelen, of helemaal wegvallen.
ue,[ er hete dampen van onder het deksel, dan is het
lom te kijken of men wel goed heeft ingeschakeld.
j houden van een tropischaquarium is een serieuze
liu/, die veel kennis en inzicht van de aquariaan vereist,
voorzitter Willy van Maele van de belangrijkste
ggvs-Vlaamse aquariumvereniging 'Albino Zwaard-
trager' in Terneuzen. De vereniging die in 1983 haar
15-jarig bestaan vierde, heeft ongeveer honderd leden. Te
veinig, zegt Van Male, want er zijn veel meer aquarium-
houders. Een groot deel daarvan kampt met problemen,
veet hij. Die zijn in verenigingsverband op te lossen. Door
middel van een groots opgezette tentoonstelling die van
half tot eind mei duurt, wil 'Albino Zwaarddrager' ook de
anonieme aquarianen over de drempel halen. Bij 'Albino
Zwaarddrager' kennen ze de oplossing voor heel wat
aquariumvraagstukken. Zo is het antwoord op de vraag:
waarom groeien mijn visjes zo slecht? heel eenvoudig:
„Geeft u ze in plaats van één keer per maand eens drie
keer per dag te eten".
mi --
m
gooien". Doorgaand op de belichting
van aquaria: „En dan heb je die
poppenkast van die Amerikaanse gro-
lux-lampen. Mooi kijklicht, licht de
kleuren van de vissen op, maar wel
een totaal verkeerd lichtspectrum
waardoor je blauwe alg krijgt".
ten keer is het gebeurd, de dag nota bene voordat ze met vakantie gingen. De koffers stonden
(gepakt. Hij was even weg, zij kwam net binnen en daar klapte ineens het zoetwateraqua-
lum uit elkaar. De huiskamer meteen een tropisch paradijs. Vijfhonderd liter water met
lartelende inhoud over de vloer. De hele buurt erbij gehaald om te helpen dweilen. Vinnig
ibarend maakt aquariaan Willy van Maele de dweilbeweging, driftig de ramp die hem
lerkwam uit de doeken doend. „En achteraf blijkt de vloerbedekking nog eens vijf
Intimeter gekrompen. Ik heb het wel geweten dat mijn bakje niet goed gelijmd was. Tjonge,
lat een plas en levensgevaarlijk natuurlijk met die electriciteit. En wat nog het ergste was,
ten vis overleefde het!"
de voorzitter van aquariumver-
Jjging 'Albino Zwaarddrager' in Ter-
fuzen wenst geen enkele aquarium-
Ifliebber tegenspoed van dergelijke
pang toe. Hem zal het in elk geval
(et meer overkomen, maar grote zor-
i maakt hij zich om de ondeskun-
kheid waarmee menigeen bakken
fotisch kijkplezier in huis haalt om
larin vervolgens, alsof het een kleu-
ptelevisie is, door middel van aller-
i technische foefjes de kleurbalans
(regelen.
lis ik 's avonds een wandelingetje
laakt zie ik in nogal wat huiskamers
It licht van een aquarium schijnen.
Jiekwart van die aquarianen is geen
van onze vereniging en dat is
Itzettend jammer, want veel mensen
In niet deskundig. Vaak komt het
Teens op. Ze tellen grif een paar
liizend gulden neer voor een tropisch
[uarium, een tijdje later zie je dat
ng bij de vuilnishoop staan. Mensen
Irgeten dat ze een stukje natuur in
jus halen en dat het doorzettingsver
mogen kost om dat in stand te hou-
|n".
Vaak wordt met het aanleggen van
de verlichting in aquaria zo slordig
omgesprongen, dat in het water han
gende draden bij menig Zwaarddra
ger de stoppen doen doorslaan. Een
Idmaatschap van een aquariumver-
liging, uiteraard het liefst van 'Albi-
Zwaarddrager', is volgens Van
laele een eerste vereiste voor goed
Juariumbeheer en het met volle teu-
|n kunnen vernieten van de hobby.
voorzitter somt op wat er bij
|et-leden aan problemen de kop op
steken. Grootste boosdoener is
Irkeerde belichting die algvorming
1 de hand werkt. Wat eerst leek op
jlde diepzee-frisheid, verandert plots
(een modderpoel. Maar geen nood,
i quasi-aquariaan dumpt een buisje
lp in zijn oceaantje en zie daar:
laatselijke opklaringen en hier en
par zon. „Fout, fout, fout", zegt Van
laele boos. „Die problemen moeten
lologisch opgelost worden. In de zee
lm je ook geen flesje wondermiddel
Openingstijden tentoonstelling
'Aqua-Ter':
Donderdag 16 mei: 10.00 ope
ning. Toegang 11.00 tot 21.00
uur.
Vrijdag 17 mei: 15.00 tot 21.00
uur.
Zaterdag 18 mei: 10.00 tot 21.00
uur.
Maandag 20 tot en met vrijdag
24 mei: 15.00 tot 21.00 uur.
Zaterdag 25 mei: 10.00 tot 21.00
uur.
Maandag 27 mei: 10.00 tot 17.00
uur.
lijdensweg staat het vissenbestand te
wachten als de thermostaat van het
aquarium het begeeft. De tempera
tuur van het water, normaliter zo'n
25 graden Celsius, kan dan flink
oplopen. De vissen zoeken ietwat
versuft de wat koelere bodem op,
maar dan komt tot overmaat van
ramp de ondeskundige aquariaan in
paniek met zijn schepnetje aanzet
ten. „Als ze nu maar gewoon die
vissen met rust laten en het water
laten afkoelen, dan is er niks aan de
hand. Zodra je ze eruit haalt gaat het
mis, de temperatuur boven in de bak
is veel te hoog", legt Van Maele uit.
Een hobby die deskundigheid vraagt.
Van Maele kan er niet genoeg op
hameren. „Je moet proberen met je
bak de natuur zo dicht mogelijk te
benaderen en een natuurlijk even
wicht te creëren. Dat is moeilijk, maar
boeiend. Het betekent in ieder geval
dat je je bak niet moet volstampen
met vissen, daarmee zou je de natuur
lijke kringloop verstoren, omdat je
teveel uitwerpselen krijgt". Twee
gram vis op een liter water, luidt Van
Maele's advies. Wat de samenstelling
van de populatie betreft gaat men
weer gemakkelijk in de fout. Secreta
ris René Tigchelaar van de vereniging
geeft een voorbeeld: „Vaak neemt
men twee visjes van één soort, maar
het is veel mooier om zes vissen van
één soort te nemen, zodat je school
tjes krijgt, met een paar solitaire
vissen erbij".
De keuze in tropische vissen is enorm.
Tigchelaar vindt het dan ook jammer
dat veel aquaria uitpuilen van de wat
kitscherig aandoende 'Neon Tetra' die
lichtgevend en fel blauw met rood
gekleurd is. Aquaria kunnen op veel
manieren worden ingericht, men kan
bijvoorbeeld uitgaan van de vissen en
waterplanten uit een bepaald wereld
deel. Kortgeleden hield 'Albino
Zwaarddrager' in restaurant 'De Vij
verhof in Terneuzen een lezing voor
de zogenaamde 'cichliden'. „Onder
cichliden verstaan we eigenlijk de
biotoop uit een bepaald gebied in de
wereld. Die probeer je in je bak zo
natuurgetrouw mogelijk na te boot
sen. Dus de vissen en de onderwater
planten uit dat gebied breng je sa
men", aldus Tigchelaar. Het tropisch
aquariumgebeuren is sterk onderhe
vig aan medetrends. Lid van de ver
eniging H. de Waele constateerde dat
in het februarinummer van clubblad
'De Voelspriet'. Volgens hem is het
doek voor het 'gewone' gezelschapsa
quarium gevallen, het aantal speciali
saties neemt sterk toe. Voorzichtig
De aquarianen Willy van Maele rechtsen René Tigchelaar: „Een stukje natuur in huis halen.'
beginnen leden van 'Albino Zwaard
drager' over te schakelen van zoet- op
zoutwaterbakken. Ook Van Maele
heeft honderden liters oceaan (naar
eigen recept bereid) in huis gehaald.
Hij loste zeezout met vijftig sporenele
menten op in kraanwater dat hij tot
25 graden Celsius opwarmde. Voordat
de vissen erin gingen rijpte het water
acht weken. Onder het aquarium
staat een biologisch filter. „Specialis
tenwerk", vindt Tigchelaar. „Het zee
aquarium is sterk in opkomst. Het is
kleurrijker en interessanter dan een
zoetwateraquarium".
Van Maele doet met zijn zeebak mee
aan landelijke kampioenschappen.
Vorig jaar werd hij winnaar in het
district Zeeland, op de landelijke
ranglijst werd hij als achtste geno
teerd. „Het is leuk om aan die kam
pioenschappen mee te doen, maar
wedstrijden voeren in onze vereniging
niet de boventoon. Het gaat er in
eerste instantie om dat de mensen
plezier in hun hobby hebben".
Inderdaad, met een beetje goede wil
kan in de huiskamer van elke aqua
riaan de bak als een juweeltje pron
ken", voegt Tigchelaar eraan toe.
Van Maele vindt het jammer dat nog
zoveel aquariumliefhebbers niet bij
'Albino Zwaarddrager' zijn aangeslo
ten. De tentoonstelling 'Aqua-Ter'
die de vereniging van half tot eind
mei in de showroom van benzinesta
tion De Cock aan de Rooseveltlaan in
Terneuzen houdt, moet daar verande
ring in brengen. Het wordt een geva
rieerde expositie waarin een gezel-
schapsbak met een lengte van 3,20
meter en een inhoud van 880 liter
centraal staat. Verder zijn er zo'n 25
zoet- en zoutwateraquaria met onder
meer cichliden, labyrintvissen en
pirana's. Een belangrijk deel van de
tentoonstellingsruimte wordt inge
nomen door terraria met leguanen,
kikkers en schildpadden. Gerrit de
Zeeuw uit Zaamslag toont tijdens det
expositie zijn collectie schelpen. Bur
gemeester C. Ockeloen van Terneu
zen is door de vereniging aangezocht
de tentoonstelling op Hemelvaarts
dag (donderdag 16 mei) te openen.
Waldemar Ysebaert.
HULST Oud-burgemeester P. J. G. Molthoff van Hulst noemde hen ooit 'een stel jongens die
niet goed weten waarover ze spreken'. De Zeeuws-Vlaamse Antifascisten toonden zich weinig
ingenomen met de uitspraak, omdat ze van mening waren dat ze wel degelijk hun
anti-fascistische handboeken hadden bestudeerd. Inmiddels is na de officiële oprichting van
het collectief, dat Zeeuwsch-Vlaanderen probeert te vrijwaren voor racistische en fascisti
sche tendenzen, een jaar verstreken. Tijd om eens na te gaan waar het ZAF (Zeeuws-Vlaams
Antifascistencomité) eigenlijk voor staat. Wie zijn het, wat denken ze en wat doen ze?
F'e"enwoordigers van het ZAF, (links) André Lauret en Mare de Jonge.
Een Hulster staminee dient als eerste
ontmoetingsplaats. Drie leden van
het comité zijn afgereisd naar de
Reynaertstad om openheid in zaken
te verschaffen. „Het initiatief tot de
oprichting van het comité kwam van
uit de Jongerenbeweging binnen de
FNV", legt Mare Dobbelaar uit. In het
voorjaar van 1984 bleek dat twee
Centrumpartij-sympathisanten bin
nen de Jongerenbeweging geïnfil
treerd waren. De jeugd, die in het
gebouw van de Terneuzense jongeren-
groepering over de vloer kwam, kreeg
met regelmaat dingen van de twee
heren te horen, die beter niet gezegd
werden. De perikelen die uit deze
situatie voortvloeiden legden de basis
voor de geboorte van het ZAF. Mo
menteel bestaat het comité uit zo'n
vijftien actieve leden en evenveel
mensen die zo nu en dan met acties
meedoen. „Een politieke achtergrond
hebben we niet", vertelt ZAF-lid Mare
de Jonge. „Ook zitten er in het'comité
geen mensen die namens een instan
tie of politieke groepering zitting ne
men. Ik moet echter wel stellen dat we
uiterst links niet verketteren".
Kort na de oprichting van de werk
groep konden de leden al in actie
komen. In het Westduitse Michel-
stadt, de zusterstad van het Oost-
Zeeuws-Vlaamse Hulst gingen stem
men op om twee heren met een be
smet verleden, ze waren lid geweest
van de NSDAP, te benoemen tot
ereburgers. De geluiden uit het Duitse
waaiden ook over naar onze regio. In
de Hulster gemeenteraad werden
door het PvdA-raadslid B. Martens
vragen gesteld over de benoemings
kwestie in de zusterstad. De socialist
was van mening dat vanuit de Rey
naertstad oppositie tegen de benoe
ming van de ereburgers moest worden
gevoerd.
Burgemeester Molthoff, toen nog ge
tooid met de ambtsketen, vond wat
er in de zusterstad gebeurde geen
zaak van de Hulster raad. „Buiten
landse politiek hoort onder het mi
nisterie van buitenlandse zaken",
luidde het devies van de oud-burge
meester. De Zeeuws-Vlaamse Anti
fascisten mengden zich na een poosje
ook in de zaak. Ze waren de mening
toegedaan dat een burgemeester die
aan de lijve de ontberingen van de
Tweede Wereldoorlog in gevangen
schap had moeten doorstaan, niet de
zaak kon afdoen zonder politiek com
mentaar. In een brief aan Molthoff,
overigens opgesteld in een vrij per
soonlijk taalgebruik, waar de ZAF-
leden nu wel enigszins spijt hebben,
maakten zij de burgemeester ken
baar van hun opstelling.
Na een persoonlijk onderhoud met de
Hulster burgemeester stierf de kwes
tie van 'de ereburgers' een stille dood.
Een maand of wat later gaf de burge
meester van de vestingsstad te ken
nen dat hij vervroegd uit wilde treden.
Dat gebeurde.
Na de Michelstadt-affaire volgde een
periode van stilte. In de wintermaan
den van 1984 plotseling onderbroken
door het optreden van de zogenaamde
'volksnationalistische groepering'
Voorpost. Deze, uit België stammen
de, autoritair-rechtse beweging begon
in Zeeuwsch-Vlaanderen folders en
pamfletten uit te delen. Terneuzen lag
op een gegeven moment bezaaid met
stencils van 'Voorpost'. Ook de Jonge
renbeweging binnen de FNV kreeg
een grote hoeveelheid 'post' te verwer
ken. De Voorpost-post had het ZAF-
hoofdkwartier bereikt.
„We beschouwen Voorpost als een
groep met een goede dekmantel",
vertelt De Jonge. Mare Dobbelaar
valt hem bij: „Vaststaat dat die groep
connecties heeft met tal van andere
organisaties zoals de Vlaamse Mili
tanten Orede (VMO) verboden in
België, de Nederlandse Volksunie van
Glimmerveen en de Centrumpartij".
Volgens het ZAF zijn de 'Voorposters'
en andere groepen in het ultra-rechtse
veld gezien de ideologie die deze be
wegingen verkondigen de wegberei
ders voor wat er kan komen. Duide
lijkheid over wat dat is willen Dobbe
laar noch De Jonge niet verschaffen.
De Jonge: „In het verleden is al
duidelijk genoeg gebleken wat er ge
beurt als mensen de autoriteiten blin
delings volgen".
Het ZAF tracht de mensen zo goed
mogelijk te informeren over fascisti
sche, racistische en autoritair
rechtse groeperingen. Wanneer zulke
groepen actief zijn in een bepaalde
Zeeuws-Vlaamse gemeente betekent
dat bijna vanzelfsprekend dat ook
het ZAF in actie komt. „Het enige
wapen wat wij bijvoorbeeld tegen
Voorpost kunnen hanteren is even
eens folderen en de mensen via de
stencils zien te overtuigen van wat
'Voorpost' eigenlijk is", legt De Jonge
uit. „We moeten echter ook niet over
drijven hoor, want het betreft hier
bijna altijd kleine groepjes die naar
buiten treden. We moeten wel trach
ten om ze zo klein mogelijk te hou
den". Met een lach op het gezicht
vertelt De Jonge, die zich ontpopt als
de spreekbuis van de actiegroep,
over hoe de rechtse groepen uit el
kaar klappen wanneer er ruzie bin
nen de besturen optreedt. „Kijk bij
voorbeeld maar eens naar de Cen
trumpartij".
Mare Dobbelaar en mede-ZAF-lid
Emiel Grim zijn zich bewust van
andere gevaarlijke tendenzen, die
voortvloeien uit het optreden van
uiterst rechtse splintergroeperingen.
„Het optreden van een Centrumpartij
bijvoorbeeld", stelt Dobbelaar, maakt
het mogelijk dat de grens van het
aanvaardbare racisme wordt ver
legd". Hij legt deze stelling uit aan de
hand van een voorbeeld. „Over de
oprotpremie werd jaren geleden door
de politieke partijen nooit gepraat.
Door het optreden van de CP in de
Tweede Kamer is in het recent verle
den ook al door andere rechtse partij
en deze kwestie aangekaart". Ook
binnen de politiek zijn mensen actief
die op verschillende manieren con
necties hebben met autoritair-rechtse
belangengroepen. ZAF-lid Dobbelaar
voert staatssecretaris Ploeg van land
bouw aan. „De man, zo stelt hij, heeft
connecties met de OSL (Oudstrijders-
legioen)". Ook Prins Bemhard ver
keert volgens de comitéleden graag
binnen de kringen van het OSL. „De
'law en order' principes blijken veel
mensen aan te trekken", stelt Dobbe
laar.
De laatste tijd zijn de leden De Jonge,
Grim en Dobbelaar, samen met nog
een aantal comitéleden die liever
onbekend willen blijven anders ac
tief. Zo wordt er gewerkt aan een
gedetailleerd scholingsproject over
fascisme, racisme en discriminatie.
Als alle informatie binnen is, be
werkt is en op een 'fatsoenlijke ma
nier gerangschikt, wil het comité met
het project de scholen en vormingsin
stituten in Zeeuwsch-Vlaanderen af.
„Het moet dan wel prima in orde
zijn", laat Dobbelaar weten.
Ook brieven verlaten nog dagelijks de
schrijftafels van de ZAF-activisten.
Een aantal sociaal-culturele instellin
gen en clubhuizen hebben onlangs
brieven ontvangen met het verzoek
om geen zalen te verhuren aan ultra
rechtse groeperingen. „Veel reacties
zijn er nog niet op gekomen", vertelt
Dobbelaar, „maar we gaan door. We
zijn ook van plan om binnenkort
dezelfde brieven te sturen aan kerke
lijke instellingen, want ook die verhu
ren zaalruimte".
