Boemerangvereniging
op tv in Sprek
Eerste folder van groeve in
Nieuw-Namen voor professor
MONUMENTEN
BESLUITVORMING ROND VOW
BIJNA EEN BELEID SR AMP
PZC/ provincie
/WAAR BEN W VESTIGING IN DREISCHOR
Nijmeegse politicoloog na onderzoek:
loi'WERSHAVEN - De stichting Brabantse Mestbank in Tilburg wil een mestbank
Ljgen in de Adriana-Johannapolder nabij de Sasdijk in Dreischor. Deze mestbank, de
|ste in Zeeland, zou dan kunnen dienen als afzetmogelijkheid van mest voor geheel
Vouwen-Duiveland. Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente
Lwershaven heeft echter grote moeite met de vestigingsplaats van de mestbank.
JNV-Districtraad
leeland vergadert
over zijn
nieuwe
voorjaars-
kollektie
Jongeman doet zich
voor ais collectant
van Hartstichting
'BIJZONDER GEOLOGISCH MONUMENT'
N AVO-commandant
houdt lezing voor
Marine Vlissingen
17
meiconcert in
\rote Kerk Goes
Proevendag manege
Vermenging
Oostsluis Wemeldinge
in juni gestremd
Lag 19 APRIL 1985
rouwershaven: milieu
er draagt geen mestbank
college is van mening dat het
led rond Dreischor de maximale
leubelasting heeft bereikt. De
■jank bestaat uit een betonnen
|met een diameter van 48 meter en
1 inhoud van 9000 kubieke meter,
irin wordt de mest opgeslagen en
Iroerbaar gemaakt.
(landbouwers op Schouwen-Duive-
1; kunnen de mest niet recht-
feks bij de mestbank afhalen. De
/ENEMENTEN IN
5YCHIATRISCH
JlEKENHUIS
loETINGE - De recreatie-commis-
lvan het Psychiatrisch Ziekenhuis
Land in Kloetinge houdt in de
Itste week van april een tweetal
Inementen waarbij belangstel-
Iden van buitenaf ook welkom zijn.
lensdagmiddag 24 april speelt het
liorenorkest Zeeland onder leiding
I Daan Burger in het PZZ-restau-
It. Het concert begint om 14.00 uur.
Inderdagavcnd 25 april is er een
Ind in de theaterruimte. Voor de
Iize zal het barbershopkoor The
lose city-singers optreden en na de
|ize geeft het internationale volks
theater Vranje uit Vlissingen een
■voering. De optredens beginnen
119.30 uur.
|ES Tijdens de vergadering van
CNV-Districtsraad Zeeland,
landag 29 april in de Prins van
Jnje in Goes, zal het geld voor de
|ie 'Fietsen voor Opper-Volta' wor-
1 overhandigd.
I; gebeurt na het huishoudelijk ge-
elte van de vergadering. De op-
Ingst wordt overhandigd aan verte-
Iwoordigers van de Confederation
ltionale des Travailleurs Burkinabé
JiTB). Tevens wordt er een nieuw
Iject gepresenteerd. De vergade-
Ig begint om 19.30 uur.
J)ES - De organist C. de Wolff geeft
lerdag 27 april een concert op het
lrcussenorgel in de Grote Kerk te
les. De aanvang is 20 uur. Op het
cgramma staat de Snote III van
Indelssohn, de koraalbewerking
Is tiefer Not schrei ich zu Dir" van
iKarg-Elert en drie werken van J. S.
Ich, te weten de Passacaglia, het
Iraalvoorspel "O, Mensch, bewein
In Sünde gross" en "Tocata en fuga
ld". Tenslotte vermeldt het pro-
pmma "L'Ascension" van Olivier
pssiaen
IAdvertentie
DELEEUW VAN DE WOUW
SCH0ENM0DE
verspreiding van de substantie ge
beurt met tankauto's van de stich
ting, waarna het met mestversprei-
ders over het land wordt gespoten.
Met name voor het transport van de
mest meent de stichting dat verharde
toegangswegen noodzakelijk zijn. Bo
vendien dienen er in de verschillende
afzetgebieden opslagvoorzieningen te
komen voor de drijfmest. Op die ma
nier kan het transportmaterieel zo
doelmatig mogelijk worden gebruikt.
Tegen een mestbank zijn momenteel
geen planologische bezwaren. De ge
plande locatie aan de Sasdijk heeft in
het bestemmingsplan Buitengebied
van de gemeente Brouwershaven de
bestemming landbouw, veeteelt en
tuinbouw gekregen. Wel moet echter
worden voldaan aan eisen van de
Hinderwet. De silo komt, als de plan
nen van de mestbank doorgaan, op
ongeveer één kilometer van het be
schermde dorpsgezicht Dreischor te
liggen. Omdat rond het dorp reeds
drie legkipbatterijen zijn gevestigd,
vreest het college een toename van de
druk op het milieu. Daarbij realiseert
het zich wel dat de mestbank in de
toekomst als overslagpunt van drijf
mest kan dienen om ook mestarme
gebieden van drijfmest voorzien.
Het college heeft inmiddels advies
gevraagd aan de gemeentelijke com
missie voor de volkshuisvesting en de
ruimtelijke ordening. Donderdag
buigt de commissie zich over het deze
zaak tijdens haar maandelijkse verga
dering in het gemeentehuis van Brou
wershaven. De aanvang is om 19.30
uur.
VLISSINGEN - De Vlis-
singse boemerangver
eniging 'De Boomers' is
zondag te zien in het
televisieprogramma
'Sprekershoek'. De op
namen voor dit pro
gramma, dat vanaf
18.45 uur wordt uitge
zonden via Nederland 2,
werden eind maart ge
maakt in het Amster
damse Bos. Daar waren
behalve voorzitter Ben
van Rijswijk en andere
leden van de Vlissingse
vereniging ook verte
genwoordigers van de
Algemene Boemerang
Organisatie Holland
(ABO) aanwezig.
De ABO Holland is een
overkoepelend orgaan
voor Nederlandse boe
merangverenigingen en
bestaat dit jaar tien
jaar. De Vlissingse ver
eniging is pas in novem
ber van het vorig jaar
opgericht en volgens
voorzitter Van Rijswijk
de tweede officiële ver
eniging in Nederland.
'De Boomers' groeide na
de oprichting in enkele
weken uit tot een vereni
ging met enkele tiental
len leden.
Behalve met het televi
sieprogramma 'Spre
kershoek' timmert de
Vlissingse vereniging
aan de weg met verschil
lende demonstra ties.
Zaterdag 27 april geven
'De Boomers' tijdens de
wielerronde op de boule
vard in Vlissingen een
demonstratie op het
badstrand Belangstel
lenden krijgen dan de
gelegenheid zelf met een
boemerang te gooien.
Verder geeft de vereni
ging demonstraties tij
dens het straatfestival
(op zondag 28 juli en op
vrijdag 2 augustus, bei
de keren op het bad
strand) en is daarnaast
vertegenwoordigd bij
verschillende nationale
en internationale wed
strijden.
GOES - In de PZC is onlangs melding
gemaakt van een proevendag in ma
nege 't Hoefje. Ten onrechte is daarbij
gesteld dat deze manege in Wol-
phaartsdijk ligt. 't Hoefje is gevestigd
in Goes.
MIDDELBURG In bejaardente
huis Ter Veste in Middelburg heeft
een jongeman zich donderdag voorge
daan als collectant van de Nederland
se Hartstichting. Het signalement van
de man was gisteravond bij de politie
niet bekend.
NIEUW-NAMEN „Het is een bijzonder geologisch
monument. We zijn als geologische gemeenschap dank
baar dat er zoiets is". Met enig respect in zijn stem sprak
geoloog, professor J. D. de Jong, donderdagmiddag over
de pleistocene 'Meester Van der Heyden'-groeven in
Nieuw-Namen. Staande aan wat eens een uitgestrekte
waddenvlakte is geweest, de groeve op De Kauter,
benadrukte hij dat het gaat om het oudste punt in
Nederland, dat resteert uit het laatste ijstijdvak. Na een
korte toespraak ontving de professor uit handen van H.
Goessen, vertegenwoordiger van Staatsbosbeheer in
Zeeuwsch-Vlaanderen, een versgedrukte folder over de
'Meester Van der Heydengroeve'.
Een uitgebreide verhandeling over de geschiedenis en het
ontstaan ervan, samengesteld door vrijwilligers in op
dracht van Staatsbosbeheer, eigenaar van het monument.
Ook de heer Goossens was ingenomen met de huidige'
staat van het monument. Hij onderstreepte dat die staat,
voor een belangrijk deel te wijten is aan beheerder R
Bleijenberg uit Nieuw-Namen en zijn echtgenote. Voorts,
zei hij dat tevens vrijwilligers van de vogelwacht Oost-
Zeeuwsch-Vlaanderen veel werk hadden verzet in het
reservaat, waar de groeve in ligt. Goossens had het over
een 'wonderbare groeve'.
Tenslotte voerde pastoor J. F. M. van der Heyden het
woord namens zijn vader, naar wie de groeve is genoemd.
Hij zei dat zijn vader (87), die niet aanwezig kon zijn bij de
uitreiking van de folder, bijzonder verheugd was over de
ontwikkelingen rond de groeve, tijdens de openlucht
bijeenkomst zegde professor De Jong, oud-hoogleraar uit
Leiden nog toe eventuele publicaties van zijn hand over de
groeve aan de betrokkenen kenmaark te willen maken.
De heer H. Goossens biedt namens staatsbosbeheer de geoloog professor J.D.de Jong midden) de eerste folder over de
pleistocene groeve in Nieuw-Namen aan.
Ben van Bohemen bij de gedenk
naald op de begraafplaats in
Nieuw- en Sint-Joosland.
Hij legde ongeveer honderdduizend kilometer af in veertien jaar tijd
en fotografeerde vijftienhonderd oorlogs-, vredes-, herdenkings- en
bevrijdingsmonumenten. De helft van zijn kleurenopnames kwam
terecht in een dik boek getiteld 'Sta een ogenblik stil', dat in 1980 op de
markt verscheen. „De eerste uitgever bij wie ik aanklopte wilde wel een
boek over monumenten uitgeven maar dan in zwart wit. Ik zei: 'maar dat
wordt niks, want die monumenten zijn op zichzelf toch al een beetje
droevig". Toen ging het niet door. Maar de uitgever Kok in Kampen zag
er wel wat in en toen kon het boek in kleur en al toch verschijnen".
Ben van Bohemen uit Amstelveen
is op bezoek in Zeeland. Hij raakte
'verslingerd' aan de monumenten in
de tijd dat hij nog bovenmeeester
(tegenwoordig heet dat directeur)
van een lagere school was.
„Op een dag vroeg één van de
ouders aan mij wat we zouden doen
met 'de kinders' op 4 mei. Ik ant
woordde dat iedere leerkracht daar
wel op zijn eigen manier aandacht
aan zou besteden, maar tegelijker
tijd wist ik dat driekwart van de
onderwijzers er helemaal niets aan
zou doen. Toen heb ik zelf enkele
monumenten gefotografeerd, in
Amsterdan was dat, en ik heb op die
vierde mei een diaserie vertoond en
er een paar verhalen bij verteld".
Tot zijn grote verbazing sloeg dat zo
aan dat hij ook door andere scholen
werd gevraagd om iets over monu
menten te komen voordragen en
vervolgens kon hij er niet meer mee
ophouden. Van Bohemen: „Daarna
heb ik zo ongeveer alle gemeentebe
sturen in Nederland aangeschreven
het waren in ieder geval duizend
brieven met de vraag om infor
matie over de monumenten die in
hun gemeente stonden. Ik kreeg
niet veel reacties waar ik nu echt
tevreden mee was en toen ben ik het
hogerop gaan zoeken. Ik schreef
naar alle commissarissen der konin
gin en ik kreeg antwoorden van de
drie 'provinciehoofden' van Zeeland
(De Casembroot), Utrecht en Fries
land".
Alle drie meldden ze mij dat ze het
een geweldig initiatief vonden en ze
verleenden alle medewerking. Op
hun beurt schreven ze zelf alle ge
meenten in hün provincie aan om
gegevens over de diverse monumen
ten te vergaren. En dankzij die
commissarsissen kreeg ik uiteinde
lijk enkele honderden monumenten
op papier".
In 1966 ging hij voor het eerst met
zijn camera 'echt' op pad om
diverse monumenten vast te leg
gen. „Toen begon ik eigenlijk se
rieus aan iets waarvan ik toen nog
niet wist dat het in een boek zou
resulteren". Ik was toen nog steeds
schoolhoofd dus ik fotografeerde
met name in de vakanties. Ik legde
zoveel kilometers af, omdat ik ver
schillende keren naar hetzelfde
monument toe moest. Het gebeurde
regelmatig dat ik met mooi weer
van huis vertrok en was ik dan bij
het monument aangekomen dan
regende het dat het goot en dat is
natuurlijk niet zo leuk voor een
kleurenfoto, dus dan ging ik een
andere keer weer".
„Ik kan wel aardig fotograferen al
zeg ik het zelf; maar het moeten wel
dingen zijn die stil staan, dus die
monumenten kwamen wat dat be
treft goed van pas. Daarbij kwam
nog dat ik die monumenten goed
kon gebruiken in verband met het
vredesonderwijs op school".
Hij heeft, zoals hij het zelf zegt, 'het
onderwijs veertig jaar gediend',
waarvan twintig jaar als boven
meester in Amsterdam. Hij stond in
1930 voor het eerst voor de klas op
een school in Capelle aan den IJs-
sel. „Ik was toen pas zeventien,
maar ze wisten niet dat ik nog geen
achttien was, dat was eigenlijk wel
aardig".
In 1970 sloot hij zijn loopbaan in het
onderwijs af in de Amsterdamse
Rivierenbuurt.
Daarna had hij alle tijd op de
monumenten in het gehele land op
de gevoelige plaat vast te leggen en
dat deed hij dan ook. Want, zoals
gezegd, dat resulteerde in het ge
noemde boek. Van Bohemen: „Ei
genlijk was dat boek in 1980 toen
het uitkwam, al bestemd voor met
name de scholen. Maar niemand in
het onderwijs had er belangstelling
voor. Dat komt nu pas, vijfjaar na
de verschijningsdatum. Op zich is
het natuurlijk wel leuk, dat de eer
ste oplage (dertigduizend exempla
ren) inmiddels toch is uitverkocht.
Van Bohemen: „Maar ik heb van de
uitgever begrepen dat er een tweede
druk komt.Die moet dan wel wor
den aangepast, want er zijn in de
tussentijd weer heel wat monumen
ten bijgekomen." De tekst van het
boek is overigens van Wim Rama
kers, eindredacteur van het radio
programma 'Literama'.
Zijn belangstelling voor de monu
menten kwam niet alléén door het
onderwijs. Hij vertelt: „Ik heb de
oorlog meegemaakt als dienstplich
tig onderofficier. Ik heb gezien dat
soldaten elkaar doodschoten.
Zoiets grijpt je als vredelievend
mens bijzonder aan en ik ben dat
ook nooit meer kwijtgeraakt. Het
gevolg was dat ik mij na die oorlog
wilde richten op het vredesonder
wijs en enkele jaren later 'kwamen'
dan de monumenten. De meeste
werden pas opgericht tussen de
jaren 1950 en 1960".
Na zijn pensionering werd Van
Bohemen door het hele land
gevraagd om lezingen te houden.
Hij werd ook adviseur van de
Stichting Februari 1941. Daarover
zegt hij: „Ik ben de enige gek die
zóveel monumenten heeft gefoto
grafeerd en toen daarom ze mij,
denk ik."
Deze stichting heeft nu elf scholen
in evenzoveel provincies uitgeno
digd om dit jaar in het kader van
een onlangs begonnen actie een
monument te adopteren. Wat Zee
land betreft is de keuze gevallen op
de school 't Staepel'of in Renesse.
Van Bohemen: „Het is de bedoeling
dat de leerlingen van de hoogste
klassen op 4 mei een door de Stich
ting beschikbaar gestelde krans
neerleggen bij het monument aan
de Oude Moolweg. De school krijgt
een vergroting van een foto van het
monument die ik heb gemaakt. De
'adoptie' van het monument duurt
een jaar. Hebben de leerlingen het
monument gedurende dat jaar goed
verzorgd dan krijgen ze na afloop
een vaantje of een diploma. Van
Bohemen: „Die verzorging moet je
niet letterlijk nemen, het gaat erom
dat ze bijvoorbeeld na een flinke
storm afgewaaide takken en andere
rommel rond het betreffende monu
ment opruimen".
Voordat het 4 mei is, gaat Van
Bohemen vandaag naar de 't Stape-
l'of om er een lezing over monumen
ten te houden waarbij hij door hem
zelf gemaakte dia's vertoont. Maan
dag doet hij hetzelfde in het Jacob
Roggeveenhuis in Middelburg.
Hij zegt: „Het zijn vaak de mensen
die in verzetsorganisaties hebben
gezeten, die zeggen 'je mag van alles
vertellen, maar alsjeblieft niet over
monumenten, want dat ligt ons zo
zwaar op de maag'. Ik antwoord dan
dat ik er echt geen drama van zal
maken. Ik breng het juist luchtig en
op een manier waardoor er ook nog
om gelachen kan worden. En dat
doe ik met alle soorten van genoe
gen. Het gaat er maar om, hóe je het
vertelt".
Met het geven van lezingen heeft hij
het zeker in deze tijd zeer druk. Na
Renesse en Middelburg moet hij
bijvoorbeeld het een en ander ver
tellen in Maarssen, Amsterdam,
Huizen en Doorn. „Ik geef die lezin
gen nu al vijftien jaar en ga er
gewoon mee door, want ik vind het
niet alleen plezierig om te doen
maar mijn toehoorders blijken het
ook leerzaam te vinden. Ik stop er
pas mee wanneer ik op een goede,
nee liever kwade, dag mijn boek
over de monumenten bij de tweede
handsboekwinkel zie liggen...".
Ingrid Russel
VLISSINGEN - „Dat regeren vaak
bestaat uit het vooruit schuiven van
het probleem, is wel gebleken bij de
besluitvorming rond de Vaste Oever
verbinding over de Westerschelde.
De Zeeuwse bestuurders hebben der
tig jaar lang hun best gedaan om,
tegen beter weten in, zo'n verbinding
tot stand te brengen. Het Rijk heeft
de zaak net zo lang weten op te
houden tot het no-nonsense-kabinet
van Lubbers eindelijk neen kon ver;
kopen. Het kreeg wel allerlei verwij
ten van onbehoorlijk bestuur te slik
ken. Regeerders lopen weieens met
oogkleppen op, de Zeeuwse bestuur
ders hebben dat in dit geval ook
gedaan".
Deze conclusies zijn afkomstig van de
Nijmeegse politicoloog Herman Aqui-
na en terug te vinden in het onlangs
verschenen boek 'Regeren in Modder
land'. Dit boek bevat het verslag van
een door Aquina ingesteld onderzoek
naar de gang van zaken bij de besluit
vorming rond de Kiltunnel, de Prins
Willem Alexanderbrug bij Tiel en de
vaste oeververbinding Westerschelde.
Beleidsvoerders maken fouten, onder
nemers verdwijnen met overheidsgel
den en volksvertegenwoordigers zit
ten intussen te slapen. De RSV-en-
quêtecommissie heeft het duidelijk
gezegd, aldus de politicoloog. Minder
duidelijk is volgens hem hoe vaak
RSV-achtige gebeurtenissen zich
voordoen. Het is nog veel minder
duidelijk waarom die zich voordoen,
„laat staan dat men weet wat er
gedaan moet worden om ze te voorko
men".
De Nijmeegse onderzoeker betoogt
dat de RSV-zaak niet alleen staat. De
exploitatie van de Kiltunnel en de
Prins Willem Alexanderbrug kost de
belastingbetaler jaarlijks miljoenen
guldens „en bijna hadden we een
vaste oeververbinding over de Wester
schelde gehad, die niet efficiënt zou
zijn geweest". Beleidsvoerders blij
ken, aldus Aquina, geen fouten te
maken omdat zij eventjes niet oplet
ten, „zij blijken zich zeer systematisch
te vergissen, zoals ook volksvertegen
woordigers heel verklaarbaar blijken
te suffen. Herhaling van dit soort
beleidsrampen is dan ook geenszins
uitgesloten".
Volgens de onderzoeker bemoeilijken
eenzijdige ideeën, uitgedragen door
enthousiaste aanhangers, een proces
van evenwichtige afweging van belan
gen, waardoor gepassioneerde min
derheden des te meer kans krijgen.
„Slechts de waanzinnig hoge kosten
konden de realisering van een vaste
oeververbinding over de Westerschel
de tegenhouden", betoogt Aquina in
dat verband.
In de gang van zaken bij de besluit
vorming rond Kiltunnel, Alexander
brug en de vaste oeververbinding
was volgens hem in alle gevallen
sprake van een geweldige vermen
ging van bevoegdheden en verant
woordelijkheden. „Formeel was alles
altijd wel in orde, maar door allerlei
ingewikkelde samenwerkingsvor
men en het uitwisselen van vage
beloften ontstaat een jungle waarin
niets meer echt duidelijk is. Boven
dien heeft de besluitvorming zich
voor een belangrijk deel in circuits
afgespeeld, zoals stichtingsbesturen
die niet voor het publiek toeganke
lijk zijn. Daardoor kon later gemak
kelijk de zwarte piet doorgespeeld
worden, waardoor de belastingbeta
ler het kind van de rekening werd".
De Nijmeegse onderzoeker conclu
deert dat meer aandacht moet wor
den geschonken aan de persoonlijke
kwaliteiten van beleidsvoerders en
aan de vraag hoe die zouden kunnen
worden vebeterd. „Beleidsvoerders
zijn ooit gerecruteerd en geselecteerd
omdat zij bepaalde kwaliteiten had
den. Dat zijn niet noodzakelijkerwijs
de kwaliteiten waarover goede be
leidsvoerders moeten beschikken. Ge
deputeerde staten in Gelderland,
Zuid-Holland en Zeeland waren geko
zen in een klimaat dat niet die be
stuurder opleverde die de beleidsram
pen in kwestie zouden hebben kunnen
voorkomen", aldus de Nijmeegse poli
ticoloog.
WEMELDINGE - De oostsluis in We
meldinge zal in de periode van maan
dag 3 juni tot zondag 16 juni niet voor
het scheepvaartverkeer kunnen wor
den gebruikt omdat de trekwagen
van de roldeur in die tijd moet wor
den vervangen.
Voor de scheepvaart betekent dat dat
uitsluitend van de west- en de mid-
densluis gebruik zal kunnen worden
gemaakt. Bovendien zullen in die pe
riode geen schepen langer dan 110
kunnen worden geschut omdat de
capaciteit van de midden- en west-
sluis dat niet toelaat.
VLISSINGEN De Engelse vice-
admiraal Geoffrey T. J. O. Dalton,
plaatsvervangend commandant At
lantische Oceaan van de NAVO, geeft
woensdag 22 mei in de Marinekazerne
in Vlissingen een lezing over de taken,
middelen en doelstellingen van SCA-
LANT (opperbevel geallieerden At
lantische Ocean van de NAVO). De
lezing begint om 20.00 uur.
