Verzuring van grondwater
ernstiger dan aangenomen
Qhago
West-Duitsland
steunt Starwars
de
vandaag
Actie voor hongerstaker
VERDER ONDERZOEK NAAR KORTER WERKEN
r DE JAG ER-TOLHOEK
Keukens Parket
Kasten Tegels
ImSl
Als't schoon moet
bel dan 045-7194 66.
Deschoon matters
van Nederland.
DEN UYL: DELEN MET RUSSEN
SCHOL TEN PRAA T NOG MET P VDA
Op pad voor het
bedrijfsleven
Economie
1200 ontslagen
MD GO groeit
Mestbank
1001 bouwmaterialen onder één dak!
houder
b8e jaargang no. 92
rijdag 19 april 1985
AMSTERDAM ral
GOES MIDDELBURG VLISSINGEN
I Houtkade 7 Korte Noordstraat 1 Industrieweg 11
DEN HAAG (ANP) - Sympathisan
ten van de Britse hongerstaker A.
R., die wegens moord in Scheve-
ningen gevangen zit verstoorden
donderdagavond omstreeks kwart
voor tien voor korte tijd de uitzen
ding van het VARA-televisiepro-
gramma Mid-Lotto Live. Met een
spandoek en een grote foto van de
sterk vermagerde hongerstaker
stelden zij zich op achter enkele
deelnemers aan het spelprogram-
ma. Een woordvoerster van de
sympathisanten las een verklaring
voor waarin zij opriep te proteste
ren tegen de 'lafhartige moord' die
op de hongerstaker gepleegd zou
worden. Volgens de woordvoerster
kan het overlijden van de honger
staker R. nu elk moment' plaats
vinden. Nadat de presentator van
het programma de actievoerders
hun zegje had laten zeggen, zijn zij
weer vertrokken.
De beroepscommissie van de Cen
trale Raad van Advies voor het
Gevangeniswezen heeft het hoger
beroep van de Britse gedetineerde
A. R. tegen zijn opsluiting in de
B-vleugel in Scheveningen donder
dag verworpen.
De Engelse gevangene weigert al 53
dagen voedsel uit protest tegen zijn
overplaatsing naar de strenge ge
vangenisafdeling. Het ministerie
van justitie zegt niet van plan te
zijn voor deze druk te wijken.
Spelleider Johnny Kraaykamp jr. rechtsgaf de demonstranten de
gelegenheid een verklaring voor te lezen.
IEerst mist. Later in de ochtend flinke
Izonnige perioden. Middagtempera-
Ituur 17 graden. Zwakke tot matige
Inaar het zuidwesten draaiende wind.
DEN HAAG (ANP) - De verzuring van
het grondwater is ernstiger dan tot
nu toe werd aangenomen. De afgelo
pen vier jaar verdubbelde het aantal
plaatsen waar een pH-waarde lager
dan de toelaatbare vijf is gemeten.
De pH-waarde is de maat voor zuur
graad.
Dit blijkt uit de eerste gegevens die
het zojuist voltooide Landelijk Meet
net Grondwaterkwaliteit levert. Deze
zijn donderdag overhandigd aan mi
nister Winsemius van volkshuisves
ting, ruimtelijke ordening en milieu
beheer (VROM).
De verzuring van het grondwater is
vooral toegenomen in het oostelijk
deel van Noord-Brabant en het noor
den van Limburg, waar veel aan in
tensieve veehouderij wordt gedaan. In
deze gebieden en in de Achterhoek
zijn daarnaast extreem hoge nitraat
concentraties gemeten, aldus een be
kendmaking van het ministerie van
VROM.
Uit de gegevens blijkt ook dat in veel
gebieden in Nederland de kaliumcon-
centratie in het grondwater hoger is
dan toelaatbaar volgens het waterlei-
dingbesluit. Onder zandgronden die
als bouwland worden gebruikt en on
der woonbebbouwing is deze vaak
vele tientallen milligrammen per liter,
aldus de bekendmaking. De maxi
maal toelaatbare concentratie is 12
milligram per liter. Een hoge kalium-
concentratie wijst op verontreiniging
door mest of faecaliën.
Het meetnet is opgezet door het
Rijksinstituut voor Volksgezondheid
en Milieuhygiëne en omvat 370 meet
punten. Door vergelijking van meetre
sultaten uit verschillende jaren kun
nen veranderingen in de samenstel
ling van het grondwater worden aan
getoond en kan een zo goed mogelijk
bodembeschermingsbeleid tot stand
komen. De inrichting van het meetnet
heeft 4,71 miljoen guilden gekost. De
minister heeft donderdag naast de
eerste meetgegevens ook het eindrap
port over de inrichting van het meet
net in ontvangst genomen.
I ASSEN (ANP) - In Assen is donder-
I dag de bevrijding veertig jaar
I geleden van het concentratie-
kamp Westerbork herdacht. De her-
denking werd bijgewoond door on-
der meer prinses Juliana en minister
I Brinkman van WVC. Ongeveer vijf-
honderd mensen uit binnen- en bui-
I tenland waren aanwezig om de meer
Idan 100.000 joodse Nederlanders te
I gedenken die per trein vanuit Wes-
Iterbork naar de Duitse vernieti-
I gingskampen zijn getransporteerd.
prinses Juliana legde als eerste
I bloemen (foto) bij de spoorrails die
\herinneren aan de deportatie van
I joden naar vernietigingskampen.
og geen 36 uur in
ieuwe metaal-cao
lOETERMEER (GPD) - Na bijna veertien uur onderhandelen zijn de werkgevers- en
jerknemersorganisaties in de metaalindustrie (de groot-metaal met om en nabij een
eartmiljoen werknemers) vannacht tot een akkoord gekomen over een nieuwe cao. Met
tiilips, Akzo en Hoogovens is de groot-metaal de belangrijkse 'trendsetter' in de collectieve
tbeidsovereenkomsten. Zo min als bij Philips en Akzo, zijn in de groot-metaal harde
(fspraken over verdere arbeidstijdverkorting gemaakt.
de vannacht bereikte principe-
tereenkomst is geen sprake van een
erkorting van de arbeidstijd tot ge-
liddeld 36 uur, het belangrijkste on-
erhandelingspunt waarmee de bon
en begin dit jaar de onderhandelin-
en zijn ingegaan.
Ti de overeenkomst wordt gezegd dat
partijen erkennen, dat in het kader
herverdelende maatregelen ar-
feidsduurverkorting een belangrijk
liddel is. Er zal een onderzoek wor-
en gehouden naar de problemen en
pecten van een verdere arbeidstijd-
Jerkorting van 104 uur per jaar en van
lerkgelegenheidsverruimende maat-
|gelen in het algemeen",
t onderzoek zal uiterlijk in novem-
r worden afgerond. Een verkorting
i de werktijd met 104 uur per jaar
neerkomen op een werkweek van
lemiddeld 36 uur. De cao zal gelden
por een jaar. Dat is ook steeds de
i van de werkgevers geweest,
e afspraken houden verder een ver
ging van de salarissen in met an-
lerhalf procent per 1 mei 1985. In de
Jerste week van december zal een
litkering ineens worden verstrekt
|an een half procent van het jaarsa-
iris over 1985.
(Advertentie)
Op het punt van de ziektewet heeft de
vakbeweging helemaal haar zin ge
kregen. Het systeem waarbij het zie
kengeld wordt aangevuld tot het nor
male netto-loon, blijkt ook onder de
nieuwe ziektewetregels gehandhaafd.
De hogere kosten die daaraan verbon
den zijn, komen voor rekening van de
werkgevers.
Er komt een herhaling van de regeling
Hago Nederland B V
Vestigingen te Amsterdam - Rotterdam
Groningen - Almelo - Apeldoorn
Roosendaal - Eindhoven - Maastricht
Heerlen
Advertentie
die werknemers die 60 of 61 jaar zijn in
de gelegenheid stelt om vervroegd uit
te treden. Er wordt naar gestreefd om
in het kader van een jeugdwerkplan in
de bedrijven 2 procent jeugdigen bo
ven de sterkte aan te nemen.
Na de mislukte onderhandelingen van
de afgelopen weken was vooral de
werkgevers er veel aan gelegen om
snel een akkoord te bereiken. Onder
meer bij Volvo Car in het Limburgse
Borne zou vanmorgen de stakingses
tafette worden voortgezet. Nog van
nacht werd de dreiging van nieuwe
acties afgewend door het nu bereikte
akkoord.
De onderhandelingen over een nieu
we cao voor de metaalnijverheid
(kleinmetaal, 220.000 werknemers)
hebben donderdag nog niet tot een
akkoord geleid.
De partijen verwachten er maandag,
als de besprekingen verder gaan, wel
uit te komen. Dat heeft onderhande
laar T. Hagen van de industriebond
FNV in de nacht van donderdag op
vrijdag bekend gemaakt.
In de kleinmetaal - bijvoorbeeld gara
ges, carrosseriebedrijven - zijn 26.000,
vooral kleine ondernemingen werk
zaam.
De cao-onderhandelingen braken en
kele weken geleden af toen bleek dat
partijen het niet eens konden worden
over de 36-urige werkweek, één van
de vakbondsverlangens. Donderdag
pakten de partijen de cao-onderhan
delingen opnieuw op.
(Van onze correspondent)
BONN/BRUSSEL West-Duitsland ondersteunt in principe het Ameri
kaanse'Strategische Defensie Initiatief (SDI), ook wel Starwars ge
noemd. Dat zei bondskanselier Kohl donderdag in een verklaring in het
parlement, de Bondsdag.
Hij omschreef het onderzoek naar
ruimtewapens als 'gerechtvaar
digd, politiek noodzakelijk en in
het belang van de veiligheid van
het westen'. Ook wees Kohl op het
technologische belang van het pro
ject voor de industrie. Als voor
waarden voor deelname aan SDI
noemde Kohl: eerlijke samenwer
king, vrije uitwisseling van de re
sultaten van het onderzoek en in
vloed op het hele project. West-
Duitsland blijft prijs stellen op een
gemeenschappelijk standpunt van
de Europese bondgenoten met be
trekking tot ruimtewapens. Kohl
noemde het Starwarsplan een
'kans' om door een sterker op de
fensieve krachten steunende stra
tegie tot een vermindering van de
kernwapendreiging te komen. Uit
verklaringen van minister Gen-
scher van buitenlandse zaken
bleek echter later dat hij veel meer
reserves ten aanzien van het plan
heeft dan de bondskanselier.
Na afloop van de Socialistische
Internationale in Brussel ver
klaarde PvdA-leider Den Uyl don
derdag dat hij vindt dat de Euro
pese landen hun deelname aan het
Amerikaanse ruimtewapenonder-
zoek afhankelijk moeten stellen
van de bereidheid van de VS om
ook de Sowjet-Unie daarbij te be
trekken. „Dat is de enige mogelijk
heid om een fatale ontwikkeling te
voorkomen", aldus de Nederland
se socialistenleider.
De Socialistische Internationale
vindt ook dat de Russen bij het
Starwars-programma betrokken
moeten worden, maar men wil dat
niet als voorwaarde zien. De Inter
nationale wijst er wel op dat presi
dent Reagan eerder zelf heeft aan
geboden de Starwars-technologie
met de Russen te delen.
Volgende maand reist een ambte
lijke delegatie naar de Verenigde
Staten om te vernemen welke bij
drage Nederland eventueel aan het
onderzoek voor ruimtewapens kan
leveren, zo is donderdag van wel
ingelichte zijde vernomen. De de
legatie waarvan de samenstel
ling nog niet bekend is zal zich
ook laten informeren over de Ame
rikaanse eisen ten aanzien van de
financiële aspecten en de over
dracht van technologie.
Helmut Kohl
DEN HAAG Stef Dijkman (tweede van links, met bril), ex-CDA en
ScholtenlDijkman, is donderdagmiddag in de tweede kamer tussen Ria
Beckers (l) en Peter Lankhorst geschoven. Rechts Marius Ernsting en Evelien
Eshuis van de CPN.
Dijkman bij de PRR
DEN HAAG (GPD) - De groep Schol
ten-Dijkman is in twee delen uiteen
gevallen. Stef Dijkman maakt voor
taan deel uit van de PPR-fractie in de
Tweede Kamer. Jan Nico Scholten
blijft als zelfstandig kamerlid met
gelijkgezinden buiten het parlement
zoeken naar mogelijkheden om zich
aan te sluiten bij de PvdA. De betrok
kenen maakten dit donderdag in de
Tweede Kamer bekend.
Scholten en Dijkman stapten in de
cember 1983 gezamenlijk uit de CDA-
fractie na een serie van conflicten.
Gezamenlijk richtten zij vervolgens
de Basisbeweging voor Vrede en Soli
dariteit (BVS) op. De bedoeling was
tot een bundeling van progressieve
krachten te komen van teleurgestelde
CDA'ers en andere politiek daklozen.
Er volgden gesprekken met vooral de
Evangelische Volkspartij en later met
CNV'ers, die het CDA de rug toekeer
den.
Dijkman legde donderdag in de Twee
de Kamer een verklaring af, waarin hij
meedeelde dat hij zich „na ampele
overweging" had aangemeld als lid
van de PPR en dat hij wenste toe te
treden tot de tweemansfractie van de
politieke radicalen. Vervolgens ver-
klaardde PPR-fractieleider mevrouw
Beckers dat zij het verzoek „in princi
pe" inwilligde. De achterban moet
echter nog akkoord gaan. Dijkman
verklaarde zich bereid tot samenwer
king met deCPN en de PSP.
De voormalige CDA'er wil niets meer
(Slot zie pag. 3 kol. 2)
v 7"KTederland-promotion' is
IN kortweg het doel van
de rondreis die premier Lub
bers en minister van buiten
landse zaken Van den Broek
in het Verre Oosten maken. Na Zuid-
Korea verblijven zij op het ogenblik in
Japan. In de sfeer van oosterse hoffe
lijkheid heeft deze trip nu en dan de
trekken van een staatsbezoek. Op
andere momenten liggen de accenten
duidelijk bij die van een handelsmis
sie. Vooral ook omdat) in het kielzog
van de beide bewindslieden een uitge
breide delegatie onder aanvoering
van werkgeversvoorzitter Van Lede
meereist. Als het gaat om verbetering
van de handelsrelaties is het Neder
landse bedrijfsleven de laatste jaren
bezig in Zuid-Korea en Japan, landen
met een vrij hoge levensstandaard,
nieuwe afzetgebieden te veroveren.
Ook de Volksrepubliek China en Tai
wan zijn in de markt, maar de connec
ties met die landen - zeker omdat het
beide tegelijk betreft - zijn aanzienlijk
gecompliceerder van aard. In feite
komt het erop neer dat het Verre
Oosten als trekker voor de Nederland
se export de plaats heeft ingenomen
van het Midden-Oosten, zeker nu de
oliedollars van de Arabische sjeiks
heel wat minder snel rollen dan een
jaar of tien geleden het geval was. Een
onderzoek onder exporterende Neder
landse bedrijven, waarvan de resulta-
tep deze week bij de opening van de
beurs 'Export '85' in Utrecht werden
bekendgemaakt, heeft interessante
gegevens over deze verschuiving op
geleverd. De groei van de markt
speelt er een belangrijke rol in.
Toch heeft datzelfde Nederlandse
bedrijfsleven, ondanks alle opge
togen cijfers van de exportgroei (voor
dit jaar berekend op 6,5 procent tot
een totaal van 230 miljard gulden), er
een zware dobber aan om op de
Zuidkoreaanse en Japanse markt bin
nen te dringen. Beide landen hebben
met hün export de grote markten van
West-Europa en de Verenigde Staten
stevig in de greep. Andersom houden
ze met allerlei administratieve, tech
nische en bureaucratische belemme
ringen hun grenzen maar zeer matig
open voor de invoer van buitenlandse
produkten. Die al jaren sterk bekriti
seerde onevenwichtigheid in het we
derzijdse handelsverkeer is steeds op
nieuw onderwerp van gesprek bij elke
handelsmissie die in Seoel of Tokio
langskomt. Veel halen de klachten
niet uit, want de gastheren ter plekke
knikken en glimlachen beleefd, maar
doen nauwelijks enige concrete toe
zegging om in de bestaande, eenzij
digheid van de betrekkingen wezenlij
ke veranderingen aan te brengen. Dat
geldt ook tijdens het bezoek van
Lubbers en Van den Broek, in het
bijzonder aan Japan. De Nederlandse
premier in de rol van goodwill-ambas-
sadeur voor het Nederlandse, en in
breder verband Europese bedrijfsle
ven, heeft een klachtenlijst over de
ontoegankelijkheid van de Japanse
markt overgebracht aan zijn ambtge
noot Nakasone. Deze op zijn beurt
bracht naar voren dat sinds kort de 90
miljoen Japanners worden opgeroe
pen om meer buitenlandse produkten
te kopen. Maar of het in werkelijkheid
allemaal veel zal uithalen?
Het Nederlandse bedrijfsleven
vliegt inmiddels af en aan naar
het Verre Oosten. Ettelijke handels
delegaties zijn Lubbers en Van den
Broek vooruitgereisd. Er zijn de afge
lopenjaren allerlei pogingen onderno
men nieuwe betrekkingen tussen Ja
pan en Nederland te bevorderen. Het
initiatief, aangemoedigd door Den
Haag, om Middelburg en Nagasaki
zustersteden van elkaar te maken en
tussen beide een brede uitwisseling
op te zetten is daarvan een voorbeeld.
In Nagasaki is nu, met Nederlandse
hulp en adviezen een Hollands dorp
van de grond gekomen, een soort van
kruising tussen Madurodam en de
Efteling. Lubbers heeft er een boom
geplant. De Nederlandse exportwe
reld ziet de vorig jaar al druk bezochte
toeristische attractie in ieder geval als
een aardige investering voor naams
bekendheid.
Trein-Toegang-biljetten bij NS-statiorts
Prof. dr. F. W. Rutten heeft optimis
tische verwachtingen van de ont
wikkeling van de Nederlandse eco
nomie in de tweede helft van de
jaren tachtig.
PAGINA 5
Minister Van Aardenne houdt vast
aan zijn afwijzing van het verzoek
om extra steun aan de scheeps
werf Van der Giessen-De Noord.
De ontslagprocedure voor 1200
man begint vandaag.
PAGINA 3
De MDGO-school in Vlissingen
mag uitbreiden om de onverwach
te sterke toeloop van leerlingen te
kunnen verwerken.
PAGINA 11
Volgens b. en w. van Brouwersha
ven verdraagt het milieu rond
Dreischor geen mestbank.
PAGINA 17
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3 en 5
Opinie en achtergrond: 4
Financiën, economie: 7
Provincie: 11, 13, 15, 17 en 19
Sport: 19
Japan, naast de Verenigde Staten
en de Europese Gemeenschap de
belangrijkste handels- en industrie
macht ter wereld, heeft de eigen
markt sinds de tw.eede wereldoorlog
-isteeds nadrukkelijk beschermd met
vergaand ingewikkelde importmaat
regelen. Daarmee is het land onder
zware kritiek komen liggen. Vanuit de
VS wordt de laatste tijd zelfs gedreigd
met tegenmaatregelen. Europa heeft
het tot nu toe gelaten bij bezorgde
boodschappen, waarin op versoepe
ling van de handelsbelemmeringen
werd aangedrongen. Bezoeken zoals
deze week namens Nederland afge
legd, eindigen steevast met de hoop
dat de hermetisch afgesloten Japanse
markt voor het Europese bedrijfsle
ven straks wat gemakkelijker bereik
baar zal worden. Even vaak valt dat
dan later weer tegen. Toch zijn, on
danks alle klachten, bepaalde Neder
landse ondernemingen in Japan al
lange jaren zeer duidelijk aanwezig.
De vraag is dan ook aan de orde of het
de handelsbevorderaars van de Ne
derlandse overheid en het georgani
seerde bedrijfsleven eigenlijk niet ont
breekt aan een planmatig en doelge
richt beleid op lange termijn om de
Japanse markt binnen te dringen. Als
het Verre Oosten inderdaad Neder
lands nieuwste speerpuntgebied voor
de export moet worden dan zou na de
verkenningsreis van Lubbers en Van
den Broek aan een goed doordachte
aanpak wel eens de meeste behoefte
kunnen blijken te bestaan.
vdM.
