B en w Borsele: tipgeld voor informatie bedrijven Koos Alberts Pijlerdam op tijd klaar ondanks fouten in buizen AMZ-lijndiensten CONCENTRATIE WON HET VAN TRADITIE PZC/ provincie ERKPLAN ZOOS: HIATEN IN LOKAAL BELEID A \erse visprijs mor twee Zeeuwen Exhibitionisme met boete van vijfhonderd gulden bestraft MINISTER ANTWOORDT D'66-KAMERLID TOMMEL: HOORT ZIET 17 POLITIERECHTER: Drank Hedenavond presenteert De Hooizolder PETER KOELEWIJIU Brammetje Dump Tijdens de paasdagen (zaterdag, zondag en maandag) van 21.00-04.00 uur geopend. Begeleiding Dia-avond over Oud-VIissingen m PI J DAG 5 APRIL 1985 jVIeer aandacht begeleiding an etnische minderheden |eRNEUZEN ZOOS, de jeeuwse Organisatie ter On- rsteuning van het Sociaal- lultureel Werk zal extra aan- fccht besteden aan de bege leiding van etnische groepen I de Zeeuwse samenleving. K het 'werkplan '86' wordt Istgesteld dat het lokale be- lid ten aanzien van de min derheden de nodige hiaten lertoont. Dat heeft vooral te ■aken met de opheffing van de stichting Welzijn Buiten- indse Werknemers, alweer eruime tijd geleden. JoOS heeft na de opheffing gedaan Kt mogelijk was, waardoor het werk let buitenlanders binnen de instel- Igen behouden bleef, wordt in het Krkplan vastgesteld. De organisatie, je alle instellingen op sociaal-cultu- Jel gebied in Zeeland begeleidt, zal komende tijd extra aandacht be- [eden aan het creëren van een pro- hciaal platform, 'waarin plaatselijke |nen samenkomen en zaken op el- ar kunnen worden afgestemd'. De nstelling van een drietal functiona- UDDELBURG/SCHERPENISSE •vee sportvissers uit Zeeland, hebben de Ahoyhal te Rotterdam een on- rscheiding ontvangen voor een bij- mdere visvangst in Ierland. De heer D. Breukel uit Middelburg kreeg de ish Specimen Fish Award' voor de ingst van een grauwe poon van 700 ■am en R. Anemaet uit Scherpenisse erd onderscheiden voor een zeepa- ig van negentien kilogram. De on- '.rscheidingen werden uitgereikt m de secretaris van het Irish Speci ën Fish Comittee, de heer Des Bren- MIDDELBURG De politie rechter heeft donderdag een 48- jarige man uit Ridderkerk voor een in Kruiningen gepleegd ze dendelict veroordeeld tot een boete van duizend gulden, waarvan vijfhonderd gulden voorwaardelijk met een proef tijd van twee jaar. Het ging uitsluitend om een geval van exhibitionisme: de man had in mei vorig jaar, zoals in de ten lastelegging stond, op een par keerplaats langs de rijksweg 258 bij Kruiningen zijn 'ontblo te mannelijkheid' getoond aan vier meisjes, allen vijftien jaar oud, die daar op de fiets passeer den. Eerder was hij met zijn vracht auto de meisjes voorbij gereden, had met claxonneren gepoogd de aandacht te trekken, zette de wagen daarna op de parkeer plaats en ging toen, duidelijk zichtbaar voor de naderende meisjes, staan masturberen. In de zin van de wet betekende dat, dat hij 'opzettelijk ontuch tig en aanstotelijk voor de eer baarheid zijn ontblote manne lijkheid had getoond'. De man C. van K. probeerde gistermiddag voor politierechter mr G. H. No- mes nog wel de waarnemingen van de meisjes te ontkrachten, maar officier van justitie mr Nij- meijer stelde in zijn requisitoir voorop dat de vier meisjes er geen belang bij hadden te liegen: de man stond zich gewoon te bevredigen. „We zijn heel wat gewend tegenwoordig", aldus de officier van justitie, „maar dit past niet". De officier had dezelf de straf geëist, mede tegen de achtergrond dat de man uit Rid derkerk al eens eerder zoiets had gedaan. Voor twee maal rijden onder invloed werd een inwoonster van Terneuzen veroordeeld tot twee weken geheel voorwaarde lijke gevangenisstraf, een boete van twaalfhonderd gulden en twaalf maanden niet rijden, waarvan drie maanden voor waardelijk. Mevrouw J. O. had in juni en oktober in Hulst met de auto gereden en na aanhouding lie pen de bloedproeven uit op 1,75 en 1,67 promille. De eerste keer viel ze bij een routinecontrole door de mand, de tweede keer reed ze heel langzaam en dat viel de politie op. Eveneens voor rijden onder in vloed werd J. J. uit Hoofdplaat veroordeeld tot twee weken voorwaardelijke gevangenis straf, een boete van vijftienhon derd gulden en één jaar niet rijden, waarvan vier maanden voorwaardelijk. In zijn woon plaats was hij tegen een gepar keerde auto gebotst, was daarna doorgereden en had toen al ge dronken. In Terneuzen was hij weer gaan drinken en werd toen aangehouden met 2,29 promille alcohol in het bloed. rissen wordt wat dat betreft toege juicht. Die instellingen die werken met bui tenlanders kunnen, via ZOOS, reke nen op actuele informatieverstrek king en extra aandacht voor 'overleg situaties' die kunnen leiden tot de i noodzakelijke aandacht voor activi teiten voor buitenlanders binnen een bepaalde plaats of regio. ZOOS blijft ook extra aandacht be steden' aan sociaal-culturele activi- HEINKENSZAND Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Borsele wil tipgeld uitlo ven aan mensen die plannen bekend maken van bedrijven die willen uit breiden of investeren. B en w van Borsele hebben geconstateerd dat er genoeg van dergelijke bedrijven zijn, maar dat er ook voldoende gemeen ten zijn die deze ondernemingen bin nen hun grenzen willen helpen. Om er als gemeente zo snel mogelijk bij te zijn zal, aldus het voorstel van b en w, tipgeld worden uitgeloofd aan mensen die de gemeente 'op het spoor' van zo'n bedrijf kunnen zetten. De gemeentelijke commissies voor algemene en economische zaken en voor financiën in Borsele buigen zich in hun gezamenlijke vergadering van dinsdag 9 april over het voorstel. Ze zullen onder meer de voorwaarden bekijken waaronder dat geld kan wor den uitgekeerd. B en w willen de tipgever een premie van tien procent van de koopsom van de bedrijfsgrond geven, exclusief btw. Het geld wordt dan betaald nadat de koopsom in zijn geheel is voldaan. Aan mensen die in dienst zijn van de gemeente Borsele of voor die gemeente werken wordt geen tipgeld betaald. Bij meer dan één aanmelding komt de eerste tipgever in aanmerking voor de bijdrage. Inge val van gelijktijdige aanmelding wordt de premie evenredig, verdeeld, zo stellen b en w voor. De regeling is van toepassing op alle aankopen van gemeentelijk industrieterrein. Be- drijfsverplaatsingen worden hiervan uitgezonderd. De regeling zal gelden tot 1 januari 1987. In een poging om de werkgelegenheid in de gemeente Borsele op te vijzelen willen b en w ook een bedrijvenge- bouw opzetten. De gemeente beschikt over informatie dat er verschillende belangstellenden zijn voor vestiging in een dergelijk gebouw. Het college moet zich nog buigen óver de vraag waar en hoe zo'n gebouw kan worden opgezet. De vergadering van de beide commis sies wordt gehouden in het gemeente huis te Heinkenszand op dinsdag 9 april en begint om 14.30 uur. fAdvertentie I I I I I I I I I I I I I I I I I Volgende week (12 april) Voorverkoop adressen in Middelburg en Vlissingen ■WW teiten voor haanlozen. Hoewel 'Den Haag' inmiddels heeft duidelijk ge maakt dat die activiteiten niet lan ger kunnen worden gesubsidieerd, blijft ZOOS vechten voor 'een inte grale aanpak/activiteiten én finan ciering binnen het sociaal-cultureel werk'. Extra aandacht krijgt in '86 trouwens ook het 'meidenwerk'. De bezuinigin gen lopen als een rode draad door het werkplan '86, maar ook door het jaarverslag '84 heen. Het werkplan: 'Door het decentralisatiebeleid en de bezuinigingen is het werk van de lidinstellingen onder zware druk ko men te staan. ZOOS hecht grote waarde aan continuïteit van het werk van deze instellingen, omdat zij ener zijds gericht zijn op het opheffen van achterstandsituaties, anderzijds een basisvoorziening zijn waar bewoners- groepen gemakkelijk toegang hebben en waar zij zelf meebeslissen over activiteiten voor zichzelf, de buurt of het eigen dorp. We vinden het van groot belang dat er gezocht wordt naar samenhang (waar mogelijk) tus sen de verschillende onderdelen vajj het - algemene - werk. Verder pleiten we voor een integrale aanpak van de activiteiten'. ZOOS gaat zich in de toekomst an dermaal toeleggen op de begeleiding van alle mogelijke reorganisaties en de juridische problemen die daarmee gepaard gaan. Wat die beleidsombuigingen betreft signaleert ZOOS in het werkplan '86 trouwens de nodige onrust binnen de sociaal-culturele instellingen in Zee land. 'Door de sociale en psychische span ningen gaat er ongewild veel tijd verloren voor inhoudelijke zaken. En de vraag naar gerichte ondersteuning aan ZOOS neemt als gevolg daarvan toe. Onaangekondigde problemen en plotselinge ontwikkelingen doen nog al eens inbreuk op de planning van de consulenten. Met als gevolg dat ZOOS niet in staat is alle begelei- dingstaken optimaal uit te voeren. We zullen dan ook moeten roeien met de riemen die we hebben. Een ideëel werkplan kan dan ook niet van ons worden verwacht'. Overigens maakt ZOOS in het jaarverslag geen geheim van de goede samenwerking met de provinciale instanties, zeker ook waar het de financiën betreft. VLISSINGEN - Het club- en buurt huis Scheldebuurt houdt vrijdag 12 april een dia-avond over Oud-Vlissin- gen in het VJV-gebouw in Vlissingen. De bijeenkomst begint om 20.00 uur. Golgojews kozakken op volbloedpaarden. VLISSINGEN Circus Holiday maakt zijn zesde tournee door Neder land en doet volgende week ook Zeeland aan. Daarbij biedt het circus een nieuw programma. Eén van de hoogtepunten van de tweeëneenhalf uur durende voorstelling is een ko zakken-nummer van de Gogoljews, waarin zeven 'kozakken', vijf steppe- paarden en twintig Russische Barsoi honden optreden. De Circus Holiday Flyers voeren een luchtnummer op aan de vliegende trapeze, een act die voor het eerst sinds lange tijd weer te zien is in Nederland. Ook zijn er verschillende dierennummers, zoals het optreden van tien Bengaalse tijgers en Afri kaanse baby-olifanten. Verder brengt het circus nog andere halsbrekende toeren en ook de clowns ontbreken niet. Sinds dit jaar .heeft circus Holiday overigens een eigen bedrijfsbrand weer, uitgerust met een blusvoertuig en een scala aan kleine blusmiddelen. Het kan gebeuren dat bezoekers Holi day's brandweer met loeiende sirenes zien uitrukken. In de meeste gevallen zal het echter hier dan om een ver plichte oefening gaan. Cicus Holiday geeft voorstellingen in Vlissingen op zondag, eerste paasdag om 15.00 uur en 19.00 uur, maandag tweede paasdag om 13.00 uur en 16.15 uur; in Middelburg op dinsdag 9 april en woensdag 10 april, aanvang 15.00 uur en 20.00 uur; in Goes op donder dag 11 en vrijdag 12 april, aanvang 5.00 en 20.00 uur. (Van onze Haagse redacteur) DEN HAAG - De stormvloedkering in de monding van de Oosterschelde komt volgens schema gereed in okto ber 1986, ondanks de gebreken die geconstateerd zijn in de buizen die verwerkt zijn in de schuiven van de pijlerdam. Wat er precies is misge gaan tijdens het fabriceren van de buizen is nog niet duidelijk Rijkswa terstaat bestudeert een en ander. Duidelijk is in ieder geval, dat er onderdelen moeten worden vervan gen en dat de verzekering de - nog onbekende - kosten daarvan dekt. De schuiven met gebrekkige buizen die al zijn ingehangen in de kering hoeven voorlopig niet te worden gerepareerd. Materiaalmoeheid zal niet op korte termijn optreden, zodat reparatie na oktober 1986 kan plaatsvinden. Een en ander antwoordt minister Smit-Kroes (verkeer en waterstaat) op schriftelijke vragen van het Twee de Kamerlid D. Tommei (D'66). Vol gens de bewindsvrouw heeft onder zoek naar de structuur en eigenschap pen van de buizen aangetoond, dat uitsluitend een deel van de warm gewalste buizen een materiaalfout heeft. Van het totale aantal buizen is circa dertig procent warm gewalst. De rest bestaat uit naadloze en koudge- walste buizen. In bijna alle schuiven worden echter warm gewalste buizen verwerkt, aldus Smit-Kroes. Zo'n vijftig procent van die buizen heeft een te grove structuur en moet worden vervangen. Een deel van dat aantal is verwerkt in de reeds in het sluitgat Hammen ingehangen schui ven. Drie schuiven zijn reeds aanwe zig in het sluitgat De Schaar. Alle overige schuiven zullen volgens de minister worden gerepareerd voordat zij in de stormvloedkering worden ingehangen. J. r' U -ƒ J 0* Noordbevelandse schoolkinderen maakten in 1961 in AMZ-bussen een drielandentocht. De streekvervoerbussen op de Bevelanden rijden hun gewone gan getje. De kleur is hetzelfde gebleven - streekgeel zoals dat in vaktermen heet. De oude, vertrouwde gezichten zitten nog achter het stuur. Alleen de naam AMZ is verdwenen en vervangen door ZWN. De grote broer is er dan uiteindelijk toch in geslaagd het kleine, particuliere Bevelandse zusje op te slokken. De directie van de Autobus Maatschap pij Zeeland in Goes is uit commercieel oogpunt niet rouwig om het verlies van dit bedrijfsonderdeel. Emotioneel hangt de vlag er anders bij: de AMZ heeft tenslotte haar bestaan te danken aan het openbaar vervoer en heeft zich zo ook vanaf 1946 gemanifesteerd op de Bevelan den. Bijna twee jaar na de bevrijding van Zeeland (behalve Schouwen-Duive- land) sloegen vier Zuidbevelandse busondernemers de handen in el kaar: J. C. Krijger (Goes), De Baar en Leendertse (Wemeldinge), L. Leendertse (Hansweert) en firma wed. J. de Muijnck-Boone (Borsse- le). Een gedwongen zet op het schaakbord. Gebrek aan materieel en benzine had de particuliere be drijfjes in de oorlog al dichter bij elkaar gebracht. Nederland begon opnieuw na 1945. Concentratie was het credo van de overheid. De slechts een paar lijnen exploiteren de dorpsfirma's moesten verdwij nen. De commissie vergunningen perso nenvervoer voerde dat beleid uit. Eén vergunning voor Noord- en Zuid-Beveland was onder meer haar streven. De door J. C. van Haringsveldt in zijn boek 't Reis- vaetdig Beveland' als 'de grote vier' gekenschetste busbedrijven speel den daarop in. Op 8 oktober 1946 vroegen zij gezamenlijk een tijdelij ke vergunning aan voor het hele gebied. De collega's G. J. de Jager (Ellewoutsdijk) en De Koster (Noord-Beveland) stonden schaak mat. Krijger voegde zich een tijdje later bij hen. De strijd die zich voor de tweede wereldoorlog had afge speeld, werd langs een juridische weg voortgezet. Op 22 januari 1947 passeerde de AMZ-oprichtingsacte de notaris. Wagens met een licht blauwe kap en crème wagenbak werden het visitekaartje tot eind jaren zestig het streekgeel kwam. De Goesenaar Krijger was de eerste busondernemer op Zuid-Beveland. Hij verzorgde vanaf 1914 een lijn dienst op het schiereiland. De veer haven Wolphaartsdijk (boot naar Noord-Beveland) was zijn bestem ming. Zes jaar later voegde hij daar een rit naar het Katsche Veer - waar de boot naar Zierikzee vertrok - aan toe. Concurrentie bleef niet uit. De tochten leverden blijkbaar een aar dige bijverdienste op. Corn, van Strien reed vanaf 1923 in het kielzog van Krijger naar het Schouwse veer. De rijksverkeersinspectie trok in 1937 een streep door beider reke ning: de twee firmanten moesten om de week gaan rijden. De Kroon deed hetzelfde begin jaren vijftig. Krijger kreeg in Den Haag het recht op de lijn Goes-Wilhelminadorp- Katsche Veer. Traditie won het van de nieuwe combinatie AMZ. De lijn kwam pas in 1960, na de opening van de dam in de Zandkreek, in handen van de AMZ. De Bevelandse busgeschiedenis begint pas goed na de eerste wereldoorlog. „Men ging de grote oorlog in met paarden en kwam er met motoren uit", luidt een gevleu gelde uitspraak. De benzinemotor werd ook op Zuid- en Noord-Beve land geïntroduceerd. Henry Ford zette in de Verenigde Staten de eerste lopende band in elkaar en zijn T-Fordjes rolden er vanaf. Ze bereikten Europa en zelfs Zeeland. De reislust nam toe en in ieder Zuidbevelands dorp stond wel een ondernemer op die daar een graan tje van mee wilde pikken. Zo ook J. Leendertse uit Wemeldinge. Oor spronkelijk was hij van beroep scheepsjager: met paarden trok hij schepen door het kanaal van We meldinge naar Hansweert en terug. De Zak van Zuid-Beveland was het domein van timmerman J. de Muijnck uit Borssele. Hij zette in 1923 zijn twee zonen, Aernoud en Abraham, op een bus. De firma van De Muijnck, de Borsselse Autobus dienst Onderneming (BADO), reed evenals Krijger op een veer, dat van Hoedekenskerke naar Terneuzen. De derde partner in de AMZ was Leendertse uit Hansweert. Hij voer de het bewind over de in 1924 opgerichte Nieuwe Hansweertse Autobusdienst. Dit bedrijf werkte alleen vanuit zijn thuisbasis. Goes was één van de bestemmingen. On derweg werden Schore, Kapelle en Kloetinge aangedaan. De huidige ZWN-lijn 28 rijdt hetzelfde traject. De dienst Hansweert - station Krui ningen - Yerseke was ook in zijn handen. De busondernemers op Zuid-Beve land waren zonder twijfel hard werkende mensen. Zeker toen de bedrijven nog door familieleden werden gerund. Onderscheid tussen vrouwen en mannen werd niet ge maakt, althans niet door Wemeldin- genaar Leendertse. Zijn dochtger Maaitje bestuurde één van de bus sen. Zij trouwde met J. J. de Baar, de naam die later aan de firma werd toegevoegd. Lange werkdagen, overdag rijden, administratie bij houden en de boel repareren. Een hard bestaan, zeker omdat de spoe ling dun was. Er werd om klanten gevochten. J. de Baar, één van de twee huidige AMZ-directeuren, weet zich te herinneren dat op het station van Goes zich wilde tafere len konden afspelen. „De één had soms een koffer beet en smeet die op zijn bus", vertelt hij, „terwijl de klant door een ander was meege lokt". De lijn Goes - station Krui ningen/Yerseke stond met name be kend als een 'vechtlijn'. Ondanks de strubbelingen moet het in die tijd gemoedelijkheid troef zijn geweest. J. M. Schipper, oud-directiesecretaris bij de AMZ en momenteel nog adviseur, weet daarover mee te praten: ,,'t Was vroeger allemaal veel menselijker. Iedereen kende iedereen. Mensen die met de eerste bus mee moesten, plaatsen bijvoorbeeld een vlag getje in hun tuin. De chauffeur stopte voor hun deur, gaf een dreun op de claxon en de passagier stapte zo uit het huis de bus in". Stapels fietsen werden ook bovenop mee genomen. A. Spruit, de andere di recteur van de tegenwoordige AMZ, merkt nu op dat over de buslijndiensten vaker klachten binnenkwamen dan dankbetuigin gen. „De bus was weer eens te vroeg vandaag", is er één die hem bekend in de oren klinkt. De AMZ en zijn drie onderdelen Leendertse, De Muijnck en De Baar-Leendertse stonden midden in de Bevelandse samenleving. De drie letters waren iedere dag weer op nieuw te zien in alle dorpen. Plaat selijke muziek- en vrouwenvereni gingen klopten bij de firma aan voor het jaarlijkse reisje. Voor alle Noordbevelandse kinderen werd in 1961 ter gelegenheid van de opening van de Veerse Dam een drielanden tocht gemaakt over Walcheren en de Bevelanden. Slechts vijfjaar lang heeft het Goe- se bedrijf al het openbaar vervoer voor zijn rekening genomen op de Bevelanden en wel van 1960 tot 1965. Weduwe Krijger deed de lijn op de Katsche Veer pas in 1960 over. De Rotterdamse Tramweg Maat schappij die op Schouwen reed, kwam in 1965 op de Bevelanden. De Zeelandbrug maakte het mogelijk direct op dat voormalige eiland te rijden vanaf Goes. De RTM en de AMZ gingen dat gezamenlijk doen. Deze lijn (10) werd, nadat in 1972 het veer Hoedekenskerke-Terneuzen was opgeheven, doorgetrokken naar Sas van Gent, later tot Zelzate. Streekvervoer Zuid-West-Neder land (ZWN) slokte in 1978 het Rot terdamse bedrijf op (evenals de Zeeuws-Vlaamse Tramweg Maat schappij, Stoomtram Breskens- Maldegem en Streekvervoer Wal cheren) en bleef lijn 10 rijden. AMZ-directeur Spruit en De Baar kunnen zich nu volledig op hun reisbureaus, het groepsvervoer en het touringcarbedrijf storten. Ne gatieve reclame over te vroeg of te laat vertrokken lijnbussen hebben ze niet meer te duchten. Het streek vervoer laat hen toch nog niet los. Het streven van de rijksoverheid naar grote bedrijven wordt naar hun mening een fiasco. Te duur en inefficiënt. „Openbaar vervoerbe drijven krijgen sinds 1969 hun te korten door het ministerie van ver keer vergoed", legt De Baar uit. „Ze hoeven minder op de centen te letten. De overheid zou beter een bepaald bedrag voor een lijn kun nen geven en daar zou je het als bedrijf dan maar mee moeten rooi en". Hij voorspelt dat het departe ment kleinschaliger zal gaan den ken. Een nieuwe kans voor de AMZ. Harmen van der Werf "A TT Mas *-V jJKWMtil 1 m A. X O. TLv - - ÉÉft^ <x- ZWN- en AMZ-lijnbussen gebroederlijk naast elkaar op het Goese busstation.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1985 | | pagina 27