'm
Rijkswaterstaat moet aantal
'veren-claims' toch overwegen
Mozaïek van Walcheren in
de Tweede Wereldoorlog
re
'AN DE SCHEUR KONDIGT NOTITIE AAN
IeRGEN OP ZOOM - Roxy I, 20 uur:
l'anny Alexander, 16 jr.; 14 uur:
ineeuwwitje en de 7 dwergen, a.l.;
loxy II, 14 en 19 uur: The woman in
ed, a.l.; 21.30 uur: Bachelor party, 16
Lassers
Militair,
bestuurlijk,
menselijk
PZEM-KANT0REN OP VRIJDAG
5 APRIL GESLOTEN
j V
Stankoverlast in Sluiskil
Middelburgse bij
val van paard
gewond geraakt
Grote controle op
autotransport
bij Kruiningen
\ismijn Colijnsplaat
r;
I TERNEUZEN - Luxor, 20 uur: The
finja mission, 12 jr.; 20 uur: Electric
Buitenlanders
n.v. provinciale zeeuwse energie-maatschappij PZEM
INDERDAG 4 APRIL 1985
bva/Kabo bezint zich op
erdere invoering ATV
IDDELBURG - De Abva/Kabo komt volgend jaar met een notitie waarin de voor- en
delen van atv (arbeidstijdsverkorting) op een rij worden gezet en tegen elkaar worden
'gewogen. Dat kondigde bondsvoorzitter Jaap van de Scheur woensdagavond aan tijdens
n vergadering voor Zeeuwse kaderleden in Middelburg.
in de Scheur vond de tijd nog niet
p om als bond niet langer medewer-
ng te geven, aan het invoeren van
beidstijdverkorting. Aan de andere
jit was hij ongelukkig met de wijze
|aarop de overheid veelal met de atv
ispringt. De bondsvoorzitter wees
het vaak geringe aantal arbeids-
aatsen dat voor de ingeleverde ar-
idstijd en voor het afgestane loon
irijscompensatie) wordt geschapen.
3 suggereerde daarbij dat het geld
t de atv oplevert nogal eens wordt
■bruikt voor het doorvoeren van de
>zuinigingsoperaties van de rege-
mische groei van drie procent of meer,
zo dacht Van de Scheur:
„Het is zeker dat we eisen zullen
stellen aan verdere medewerking aan
het proces van atv. Dat kan beteke
nen dat we looneisen gaan stellen",al
dus de voorzitter van Abva/Kabo.
Hij wees erop dat het gros van de
werknemers een salaris verdient, dat
tussen de 1600 en iets meer dan 2000
gulden ligt. Juist voor deze groep is
»e vakbondsleider liet weten voor een
loeilijke keuze te staan. Aan de ene
hnt staat het leger werklozen. Velen
[ïder hen zijn bereid voor een lage
üariëring morgen nog aan de slag te
ban Aan de andere kant staan de
fensen die werken, voor de atv inle-
tren en tegelijkertijd zien dat dat
feinig werkgelegenheid oplevert.
|olgens de Abva/Kabo-voorzitter is
atv slechts 'een middeltje' in de
Irijd voor behoud en uitbreiding van
|e werkgelegenheid. Voor een flinke
laling van de werkloosheid is echter
leer nodig, in ieder geval een econo-
3LIJNSPLAAT Bij het gemeentelijk
Ismijnbedrijf in Colijnsplaat werden in de
lek van 24 tot en met 30 maart de
hderstaande hoeveelheden vis en garna-
gn (in kilogrammen) aangevoerd, waarvoor
navolgende gemiddelde prijs werd be-
bngen: export garnalen 4320 12,21, tong
f,41, schol 3,69, schar 2,56, bot 0,83, tarbot
21,56, griet 10,86, kabeljauw 4,72, wijting
I43. zeebaars 12,76, paling 16,94, kuit 5,51,
Heenbolk 3,47, schelvis 4,27, diversen -.
TERNEUZEN De gemeentepolitie
van Terneuzen is woensdagmorgen
'overspoeld' met enkele tientallen
klachten van bewoners van Sluiskil-
Oost over stankoverlast. De afdeling
milieu van de gemeente Terneuzen
stelde daarop een onderzoek in naar
de oorzaak van de klachten. Het
spoor leidde naar de voormalige
groenvoerdrogerij Zeeuwsch-Vlaan-
deren op het kanaaleiland bij Sluis
kil.
Daar experimenteerde een Belgisch
bedrijf met nieuwe processen, waarbij
afval van een koffiefabriek moest wor
den opgewerkt tot veevoeder. Dat
proces veroorzaakte een enorme
stank.
De gemeente Terneuzen heeft
gisteren nog de provincie en de ge
meente Sas van Gent gevraagd er
voor te zorgen dat het proces werd
gestaakt. In de loop van woensdag is
dat ook gebeurd.
flOES - Prins van Oranje, 20 uur: 'Te
aat geboren', komedie met Pleuni
fouw, Hugo Metsers en Pieter Lutz.
MIDDELBURG - Molenwater, 9.30-17
lur: Miniatuur Walcheren.
linem'Actueel I, 20 uur: The Beverly
Jills cop, a.l.;
linem'Actueel II, 14, 19 en 21.15 uur:
I The Beverly Hills cop, a.l.;
hinem'Actueel III, 20 uur: Paris, Te-
|:as, 16 jr.
lloes - Grand, 20 uur: Missing in
liction, 16 jr.
llULST - De Koning van Engeland,
4.30 en 21 uur: A girls best friend, 18
r.; 19 uur: The never ending story, a.l.;
0 uur: Hot Bubblegum dikke liefde,
2 jr.; 20 uur: The terminator, 16 jr.; 20
lur: Under the volcano, 16 jr.
rllDDELBURG - Meccano, 20.30 uur:
Iroadway Danny Rose.
oogaloo, a.l.;
i 'uidlandtheater, 20 uur: A nos
Jmours.
LISSINGEN - Alhambra I, 20 uur:
Rmadeus, a.l.;
luhambra II, 20 uur: The terminator,
6 jr.
AARDAPPELTERMIJNMARKT
STERDAM
AMSTERDAM - In Bintje 50 mm werden
184 contracten verhandeld voor levering
april oogst 1984 bij een prijs van f 19,30 tot f
18,10 per 100 kg, voor levering mei oogst
1984 200 contracten tegen f 19,00 tot f 17,50,
alsmede 87 contracten voor levering april
oogst 1985 tegen f 29,20 tot f 29,00. De
stemming was voor april en mei oogst 1984
prijshoudend op lager niveau en voor april
oogst 1985 nauwelijks prijshoudend.
Veiling Bergen op Zoom
Woensdag 3 april. Late aardappelen 9-21;
Golden Delicious 36-1,25; Goudreinetten
40-51; Jonagold 40-1,36; Winston 37-70; Con
ference 83-1,38; asperges per ons 31-1,06;
koolraap 8-12; kroten per kilogram 30-39;
uien ongeschoond 2-28; uien geschoond
28-46; rode uien 18-25; witlof 1,20-3,40; rode
kool 43-63; witte kool 41-58; breekpeen
48-50; prei 2,00-3,30; bos prei 1,70; rabarber
2,00-2,30; radijs 84; raapstelen 44-56; bossel-
der 44-50; knolselder per kilo 82; knolselder
per stuk 5-86; glas-41a 33-67; spinazie 1,10-
1,90; tomaten 15.00-26,90.
AM- Groenteveiling Barendrecht, 3 april 1985
Aardappelen: bintje 12-18, eigenheimer 10-
16, irene 9-16, amsoi 30-70, andijvie A
86-1,35, B 61-1,04, bloemkool 1,20-4,40, bos-
peen 3,10-3,30, Chinese kool 1,30-1,70, kaisoi
20-30, knolselderij 47-1,40, koolrapen 35-51,
witte kool 33-51, rode kool 40-60, gele kool
25-47, kroten 27-36, oesterzwammen 1,80-
2,10, paksoi 1,10-1,60, paprika groen 4,~
-7,50, peterselie 1,07-1,62, prei 3 2,50-3,50,
raapstelen 39-45, selderij 13-59, snijbonen
9,50-10,60, spinazie 1,13-1,94, spitskool 3,10,
spruiten 3 2,80, tuinkers 44-52, uien bonken
20-25, grof 16-23, middel 11-21, drieling 7-13,
geschoond 21-39, winterpeen: grof 74-89,
middel 60-88, fijn 40-55, witlof: kort 1 3,30-
4,40, kort 2 1,60-3,50, lang 2 1,30-2.60, 3
60-2,20.
EIERVEILING EIVEBA BV BARNEVELD
- Aanvoer 1.840.500 stuks, stemming matig.
Prijzen in gulden per 100 stuks: eieren van
50-51 gram 13,55, 55-56 gram 14,00-14,80,
60-61 gram 14,85-15,00, 65-66 gram 16,00-
15,45.
Een overzicht van de fototentoonstelling in de bibliotheek
Tentoonstellingen
jixel - Galerie Slijkdreef, 10-18 uur:
I rekeningen voor kinderen van Gitte
ipee.
IERGEN OP ZOOM - Markiezenhof,
|4-17 uur: Werken Marinus Schipper
t/m 1/9), schilderijen van nieuwe rea-
isten, (t/m 15/5)
10MBURG - Zeeuws Biologisch Mu-
I ;eum. 10-17 uur: 'Fossiele schelpen
|:oeken.. en vinden in Zeeland'.
1EILLE Landbouwmuseum, 10-12
Ji 13-17 uur: oude landbouwwerktui-
ten.
IATS - Galerie Zwaluwenhof, 14-18
I iur: Werken van Piet van 't Hageland.
1 MIDDELBURG - Zeeuws Museum,
|0-17 uur: 'Piranesi en Rome', stads-
ezichten.
Jalerie Montparnasse, 14-18 uur: Col-
ectie grafische werken diverse kun
stenaars.
|3alerie 'De Wijnstock', 14-17 uur:
Versierde eieren' (tot 13/4).
kunstuitleen (Kuiperspoort), 13.30-17
liur: Keramiek van Vincent Damen.
]Z>e Vleeshal, 13-17 uur: Urbain Mui
ters, installatie Wocks.
kloostergang Abdij, 9.30-17 uur: '75
aren Scouting'.
pOST-SOUBURG - Bibliotheek,
3 30-17.30 en 18-20 uur: Fototentoon-
telling.
LISSINGEN - Reptielenzoo 'Igua-
a'. 14-17.30 uur: Expositie levende
eptielen, amfibieën en insekten.
(JZENDIJKE - Museum, 10-12 en
3.30-17 uur: 'Het waterschap over de
renzen heen'.
OOST-SOUBURG - Burgemeester
drs. Th.J. Westerhout van Vlissin-
gen heeft woensdagavond de foto
tentoonstelling van de Bond van
Amateur Fotografen van het rayon
Zeeland in de openbare biblio
theek aan de Kanaalstraat te Oost-
Souburg geopend. De expositie is
te bezichtigen van vandaag don
derdag tot en met zaterdag 27
april.
In zijn openingsredevoering zei de
burgemeester dat de tentoonstel
ling een mijlpaal voor de bond van
amateurfotografen is omdat dit de
eerste onder auspiciën is van het
rayon Zeeland. „Er zijn twee ver
schillende soorten amateur foto
grafen, bij het ene soort ligt de
nadruk op het eerste woord, maar
het werk dat hier is te zien is dat
van het andere soort, waarbij de
nadruk ligt op het woord foto
graaf', aldus de burgemeester. Ver
volgens ging hij over tot het uitrei
ken van de prijzen voor de best
beoordeelde foto's. De eerste prijs
ging naar de heer N. Schout, de
tweede naar de heer K. Jongepier,
beiden lid van de fotoclub Valke-
nisse. De heer G. Polderman van
f.c. de Flitsparaplu kreeg de derde
prijs. Vier fotografen ontvingen uit
handen van de burgemeester een
oorkonde met eervolle vermelding
voor hun werk. De f.c. Valkenisse
kreeg een eerste prijs en f.c. De
Schelde een tweede voor het beste
clubresultaat. Het bestuur heeft de
winnende foto bestemd voor burge
meester Westerhout, als dank voor
het openen van de expositie.
handhaving van de koopkracht een
vereiste. Gaan de betreffende werk
nemers arbeidstijd inleveren èn in
komen, dan hakt dat hard in het
inkomen van deze groep.
„Het zal erop neer komen dat een
groot aantal van onze leden in dat
geval in de bijstandsnormen terecht
gaan komen en daar pas ik voor". Van
de Scheur wees in dat verband ook op
de koppeling van de uitkeringen met
de salariëring van ambtenaren en
trendvolgers. Aantasting van de
koopkracht van de minder betaalde
ambtenaren zal ook een korting op de
uitkeringen inhouden. „We willen
doorgaan met medewerken aan de atv
maar zullen tegelijkertijd de koop
kracht van de werknemers in de gaten
houden".
Van de Scheur zei woensdag dat zijn
bond zich volgend jaar over al dan
niet verder gaan met atv uit zal
spreken na een grondige raadpleging
van de achterban. Uit de vele reacties
van kaderleden en anderen had hij
geproefd dat velen twijfelen aan het
nut van doorgaan.
De bondsvoorzitter hechtte voor het
uiteindelijke oordeel groot belang
aan het standpunt van zijn achter
ban. „We zouden puur achterlijk zijn,
wanneer we op puur theoretische
gronden verder gaan, terwijl we niet
letten of we het vertrouwen nog wel
hebben van afdelingsbesturen, ka
derleden en leden", aldus de Abva/
Kabo-voorzitter.
MIDDELBURG - De dertigjarige me
vrouw L. C. L. uit Middelburg is
woensdagavond om tien over acht
met onbekende verwondingen over
gebracht naar het Gasthuis, nadat zij
van haar paard was gevallen. L. reed
met nog drie andere ruiters in een
groep en op de kruising van de Over-
'loper met de Torenweg schrok één
van de paarden. Waarvan is niet
bekend.
De berijder viel op de grond, maar
mankeerde niets. Twee andere paar
den schrokken daar weer van. Me
vrouw L. kwam ten val. Terwijl de
andere paardrijders zich over haar
ontfermden, sloegen de vier paarden
op hol.
Het viertal rijhtte verder geen schade
aan en rende rechtsreeks naar 'huis',
dat wil zeggen manege De Gouden
Draak aan de Nieuwlandseweg.
(Slot van pagina 13)
ingeschreven. De meesten van hen
hebben positief gereageerd op een
oproep om getest te worden op
lasvaardigheid. De uitslag daarvan is
bepalend voor de duur van de oplei
ding die de betrokkenen kunnen vol
gen. De groep met het hoogste niveau
krijgt een scholing van een maand.
Een middengroep zal gedurende drie
tot vier maanden de cursus kunnen
volgen. De lassers met de laagste
niveaus worden in de gelegenheid
gesteld de gangbare lascursussen te
volgen. Hoeveel mensen er na het
volgen van de scholing op korte ter
mijn als hoogwaardig lasser de ar
beidsmarkt op kunnen, kon de heer
G. den Dekker (directeur van het
opleidingscentrum) woensdag nog
niet zeggen. De onderzoeken naar de
vakbekwaamheid van de lassers zijn
nog in volle gang.
Begin maart bleek uit een publicatie
van de Zeeuwse Raad voor de Ar
beidsmarkt dat het bedrijfsleven in
de provincie op flinke schaal gebruik
maakt van lassers uit België, Groot-
Brittannië en de Bondsrepubliek. De
heer Asselbergs voorspelde woens
dag dat deze uitwijkmogelijkheid
binnenkort tot het verleden zal beho
ren. In die landen is eveneens sprake
van een groeiende vraag naar lassers.
Dat naar mensen op een steeds hoger
niveau wordt gevraagd ligt aan de
houding van de verzekeringsmaat
schappijen. Deze verlangen, bijvoor
beeld bij de bouw van booreilanden,
naar steeds hogere kwaliteit, alvorens
ze tot verzekeren willen overgaan.
Tenslotte signaleerde de heer Assel
bergs ook een toenemende vraag naar
technisch personeel op ander gebied.
Het gaat vooral om onderhoudsbank-
werkers, isolatieplaatwerkers, en in
strumenten- en pijpfitters.
Hulpcentra
I Voord- en Midden-Zeeland Goes, tel.
)1100-14444 (ook voor milieuklachten).
1 |'e1e"wsch-Vlaanderen Alarmnummer
16150-12200 (brandweer en ambulance).
1 En 0 Te,ef°n'sche Hulpdienst Zeeland, tel.
1180-15551, dag en nacht bereikbaar,
hr. hulpdienst Zeeland voor mensen in
'°od, tel. 01180-36251, van 10.00-24.00 uur
yeekends van 20.00-24.00 uur.
'''^ting 'Blijf van m'n lijf Zeeland, tel.
1184-14645, dag en nacht bereikbaar,
'hchting 'Vrouwen bellen vrouwen', tel
6100-32233.
('tl0dAer- en Jeugdtelefoon Zeeland, tel.
Ho0-38080, dag. van 16-20 uur.
(Slot van pagina 13
woordelijke overheid,' die rijkswater
staat in dit geval is. Om het zware
verkeer toch over te laten gaan moest
je denken aan de aanleg van een extra
weg, het baggeren van een geul, en ga
zo maar door. Die afweging ligt op het
bordje van het rijk. Als je tegen die
extra voorzieningen nee zegt, dan
blokkeer je de gebruiksmogelijkheid
voor vrachtwagens en bussen. En dan
ben je er nu natuurlijk niet mee door
te zeggen: en we betalen ook niet de
omrij-schade van de geregelde gebrui
kers, geheel of gedeeltelijk".
De Voogd gelooft niet dat er in alle
gevallen meteen aan een geldelijke
tegemoetkoming moet worden ge
dacht. Als voorbeeld noemt hij een
denkbeeldige drankhandel op Wal
cheren, die dagelijks de café's in West-
Zeeuwsch-Vlaanderen bevoorraadt.
In een dergelijk geval zou er in zijn
ogen gedacht kunnen worden aan de
mogelijkheid om de drank in hanteer
bare containers over te zetten. Zelfs
zou het tot de mogelijkheden moeten
behoren om een groter aantal bedrij
ven te helpen door een extra vracht
boot tussen Breskens en Vlissingen in
te zetten. „Ik vraag mij gewoon af:
rijkswaterstaat, hebt gij dat soort
alternatieven onderzocht? Ik vind
ook dat de vervoerders zich als bur
gers op het rijk kunnen beroepen met
de vraag: rijkswaterstaat, hebt gij wel
voldoende mogelijkheden onderzocht
om mij alternatieven te bieden? Alter
natieven, waar die dienst toch mede
de verantwoordelijkheid voor
draagt", aldus de gedeputeerde.
De provincie moet volgens De Voogd
uitdrukkelijk buiten schot worden
gelaten in deze discussie. In de ver-
voersvoorwaarden van de PSD is
opgenomen dat de provincie niet
aansprakelijk kan worden gesteld
voor de gevolgen van stremming.
„Daarom zeggen wij dus: we betalen
die claims niet en verwijzen door
naar rijkswaterstaat".
Inwoners van Serooskerke in de rij bij de slager, oktober '44.
Aan het slot van 'Worsteling om Walcheren' overziet auteur Hen Bollen
de geschiedenis van de tweede wereldoorlog in het gebied en blijft
hij zitten „met een aantal vraagstukken, waarvan de oplossing niet
altijd voor de hand ligt". Hij signaleert er drie in het bijzonder: de „ten
ene male onvoldoende bereidheid" bij onze strijdkrachten in de meida
gen van '40 om Zeeland te verdedigen, de geallieerde blunderom in
september '44, na de verovering van de Antwerpse haven, niet „krach
tig" door te stoten; beide militaire vraagstukken; en de vraag waarom
Walcheren niet met man en macht Westkapelle te hulp kwam, na het
bombardement van 3 oktober '44.
Bollen ontkomt, de balans opma
kend over de meidagen '40 als ande
ren niet aan gevoelens van wrevel
en teleurstelling". Dat tal van Ne
derlandse onderdelen zich vooral in
Zuid-Beveland zonder slag of stoot
overgaven of smadelijk vluchtten, is
- zegt hij - „bepaald niet zonder
invloed op de defensie van Walche
ren gebleven". Zijn wrevel wordt
ook gevoed door de „ten ene male
onvoldoende leiding en bezieling",
die hij signaleert bij het Commando
Zeeland, door de handelswijze van
schout-bij-nacht Van der Stad,
diens vertrek en zijn „dubieuze Be
kendmakingen" over de capitulatie.
De gebeurtenissen rond de inunda
tie, de misrekening rond Arnhem en
het onvoldoende oog van de geal
lieerden voor de waarde van Ant
werpen roepen bij Bollen „een bit
ter gevoel op". Hij noteert: „Als
gevolg van kortzichtigheid is de
oorlog in Zuidwest-Nederland onno
dig verlengd, zijn duizenden militai
ren onnodig gesneuveld en heeft de
bevolking in dit gebied zwaarder
geleden dan mogelijk het geval zou
zijn geweest wanneer de geallieer
den direct na 4 september de Duit
sers in het zuiden van ons land
hadden achtervolgd. Het is zeer de
vraag of men in deze gewesten
Montgomery kan eren als de kundi
ge strateeg van El Alamein en Nor-
mandië. Op zijn rekening staat im
mers behalve Antwerpen, ook in
rode letters die andere, in dezelfde
periode mislukte operatie, hier
kortheidshalve aangeduid met
'Arnhem'. Anders dan het geval is
met de Britse veldmaarschalk
draagt de bevolking terecht de be
vrijders, Commando's, Canadezen
en Schotten, een warm hart toe".
Zijn derde - onopgehelderde - vraag
geldt het bombardement op West
kapelle. „Een van de mysteries is en
blijft," noteert hij in zijn als samen
vatting geschreven nawoord,
„waarom Walcheren niet met man
en macht naar Westkapelle trok,
toen deze gemeente op 3 oktober
1944 door een zwaar geallieerd bom
bardement was geteisterd. Overal
in Walcheren was dit bombarde
ment toch waargenomen?" Bollen
ziet er een schril contrast in met de
eensgezinde (brandweer)hulp na de
catastrofe van 17 mei '40 in Middel
burg. Hij waardeert de hulp bij het
onderbrengen van geëvacueerde
Westkappelaars in andere gemeen
ten, maar zet vraagtekens bij de
handelswijze van (overheids) in
stanties na het bombardement.
Bollen: „Toen Westkapelle nage
noeg van de aardbodem werd weg
gevaagd, bleef de hulpverlening
vrijwel beperkt tot particuliere ac
ties. Men is geneigd zich af te vra
gen of er bij de overheid - provincie,
gemeenten, brandweer - en Rode
Kruis sprake was van gebrek aan
visie. Een afdoende verklaring voor
het ontbreken van grootscheepse
hulp op de dagen, volgend op de
catastrofe, heeft niemand tot dus
ver kunnen bedenken"
De hierboven gegeven aandui
ding over de kanttekeningen
van de auteur bij met name de
militaire operaties zou de indruk
kunnen vestigen, dat 'Worsteling
om Walcheren' vooral over deze
kant van Walcheren in oorlogstijd
handelt. Dat is niet het geval. Inte
gendeel: een van de aantrekkelijke
kanten van het boek is juist, dat
niet alleen militaire en bestuurlij
ke aspecten, maar met name ook de
menselijke kant zulke royale aan
dacht krijgt.
In dit opzicht dient nadrukkelijk de
naam van mevrouw Jan tien Kui
per-Abee te worden genoemd: zij
verrichtte voor auteur Bollen veld
werk op Walcheren en sprak met
het overgrote deel van de honderd
mense inwoners, wier ervaringen en
belevenissen in oorlogstijd in de
uitgave zijn verwerkt.
Aldus ontstond een zéér leesbaar
mozaiek over Walcheren in oorlogs
tijd: de auteurs hebben kans gezien
die mengeling van zaken - militair,
bestuurlijk, menselijk - voortreffe
lijk te ordenen en de persoonlijke
relazen passend in te bedden in het
geheel van de gebeurtenissen. „Wij
zijn" zei auteur Bollen eerder deze
week bij de presentatie van het
werk, „niet zo aanmatigend te me
nen dat Worsteling om Walcheren
een wetenschappelijk werk is ge
worden". Juist. Zijn streven echter
een 'historisch verantwoord boek
zonder romantische franje' te ver
vaardigen lijkt me echter zonder
twijfel gehaald en als „een redelijke
bijdrage tot de hedendaagse ge
schiedschrijving van de streek" lijkt
de uitgave mij ook geslaagd.
In leesbaarheid doet het boek nau
welijks onder voor het eerste deel
van de officiële Zeeuwse geschied
schrijving over de tweede wereld
oorlog, van de hand van wijlen L.W.
de Bree. Met succes hebben de
auteurs gepoogd de stof handzaam
te ordenen, de situering van afzon
derlijke al dan niet anecdotische
elementen op talrijke pagina's ver
hogen de levendigheid en zinvol is
ook het aanhangsel met de opgave
van strijdkrachtonderdelen en ope
raties op Walcheren gedurende de
oorlog.
De auteurs konden beschikken over
een overvloed aan bronnen. Veel
van wat in 'Worsteling om Walche
ren' is opgenomen, kon men - zij het
zeer verspreid - in talrijke geschrif
ten, boekjes en notities tegenko
men. Kon: de meeste van die bron
nen zijn - behalve in documentatie
centra en bibliotheken - nauwelijks
meer toegankelijk of verkrijgbaar.
Een deel echter van hun materiaal -
ter beschikking gekomen via onder
meer de documentatiegroep Wal
cheren 1939-1945 bevat nauwelijks
bekende elementen en dat geldt
ook voor een deel van de vele
illustraties: een aantal is nog niet
eerder gepubliceerd.
Tot de aantrekkelijke kanten van
'Worsteling om Walcheren'
hoort, dat het de geschiedenis van
het schiereiland bevat gedurende
de héle oorlog. Om er een indruk
van te geven: van de - wat P.G. van
den Bosse in zijn voorwoord noemt -
„schanddaad van het bombarde
ment op Middelburg, met geen oog
merk uitgevoerd dan de laatste
weerstand van Nederlanders en
Fransen te breken" tot de droogma
king van Walcheren en bijvoorbeeld
het bezoek, op 9 maart 1945, van
Clement Attlee in Vlissingen, waar
over déze aardige anecdotische ver
telling is opgenomen: ,J,oco-burge-
meester J.L. Verhagen, die hem
rondleidde, vertelt dat Attlee hem
vroeg hoeveel huizen in Vlissingen
beschadigd waren. 'Ik wist het niet
precies, ik dacht dat het er 5400
waren, maar zei: 'Twintigduizend,
excellentie'. Daarvan was hij ken
nelijk niet bijzonder onder de in
druk getuige zijn reactie: 'Ik heb
zojuist, alleen in Londen, 700.000
huizen gerepareerd. Ik zal u wel
wat schepen met hout en glas stu
ren'. En inderdaad, enige tijd later
kwamen er Liberty-schepen met
hout en glas'."
Er zit, door die beschrijving van
Walcheren gedurende de hele oor
logsperiode, nog een kant aan het
boek. die de aandacht waard is. Het
kruist namelijk het pad van de
officiële Zeeuwse geschiedschrij
ving '40-'45, die - door het overlijden
van de auteurs De Bree en Taal -
nog niet verder is voltooid dan het
voorjaar '43. Het particulier initia
tief heeft, op dit stuk van zaken, het
van overheidswege aangehouden
tempo bij de geschiedschrijving, in
gehaald.
Waar 'Worsteling om Walcheren'
enerzijds informatie bevat, die ook
bij De Bree te vinden is, bevat het
anderzijds gegevens over de afloop
van de oorlog, op Walcheren al
thans, en de gevolgen voor sommige
bestuurders, waar de nieuwe Zee
land-auteur, drs. G. van der Ham op
zijn beurt niet omheen zal kunnen.
Het bezoek van de Zeeuwen, begin
'45, aan Londen is er een voorbeeld
van. Het geldt ook voor - uiteraard -
de bombardementen, de inundatie
en de bevrijding. En het geldt voor
de uitspraken van de Bijzonders
Strafkamer van de Arrondisse
mentsrechtbank Middelburg over
het gedrag van de Schelde-directeu-
ren ir. H.C. Hesseling (boete 10 mille
subs. 4 maanden) en ir H.W. van
Tijen (boete 5 mille subs. 2 maan
den); evenzeer geldt hel voor de
uitspraak van het Tribunaal te Mid
delburg, dat „een van de meest
omstreden figuren in de bezettings
tijd", waarnemend-commissaris mr.
P. Dieleman uit het recht ontzette
nog openbare ambten te bekleden.
Kees Cijsouw
Worsteling om Walcheren, 1939-
1945' door Hen Bollen en Jantien
Kuiper-Abee. Een uitgave van uit
geverij Terra te Zutphen. Prijs 49
gulden.)
I Advertentie i
In verband met de viering van de Goede Vrijdag zullen de
PZEM-kantoren in de gehele provincie op vrijdag, 5 april,
gesloten zijn voor het publiek.
Storingen in de levering van gas en elektriciteit kunnen
worden gemeld aan het provinciaal storingsnummer:
01180-38888.
Directie nv PZEM
KRUININGEN De verkeersgroep
van de rijkspolitie heeft woensdag
morgen een autotransportcontrole
gehouden op de rijksweg A 58 ter
hoogte van Kruiningen.
Deze controle werd uitgevoerd omdat
het volgens de heer Aaldersberg,
woordvoerder van de rijkspolitie in
Middelburg, ongeveer één keer per
maand voorkomt dat er of een gloed
nieuwe auto, of een metalen stootblok
van de combinatie op de rijbaan te
recht komt. Volgens hem vormen
vooral deze stootblokken een groot
gevaar voor de weggebruikers.
Er werden vijfentwintig combinaties
gecontroleerd, waarvan er vier een
proces-verbaal kregen wegens diverse
technische mankementen. Tien
chauffeurs kregen een waarschuwing.
i
