FRANK GOVERS
ONTWERPER
vrijdagkrant
2 3 5 7 proef
11 eigen huis
13 meesturen
9 computer 15 knip
de vrij(e)dagkrant
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
m
Na de show staat de
kleedkamer ineens
vol blote mannequins.
Mode-ontwerper Frank
Govers strijkt me langs
de wang en zucht: „Even-
afstomen." Soms, als al
les misloopt, denkt hij:
„Verdomme, je bént toch
de beste?"
voor niks bang
Middelburg:
Vlissingen:
Goes:
Terneuzen:
Hulst:
V
zc
vrijdagkrant
Dan zit-ie zichzelf een beetje op
te pompen. Zegt: „Ontwerpen
gaat op de rand van m'n bed.
Maar de uitvoering is zëer,zéer
arbeidsintensief. Er zijn jurken,
waar vier, vijf weken aan is
gewerkt. Misschien nog wel lan
ger. Die zijn ook heel kostbaar.
Maar 't gaat om einmalige din
gen. Een vrouw, die naar een
Rode Kruisbal gaat in Monaco,
wil niet iemand in dezelfde jurk
tegenkomen. Een vrouw, die
premières bezoekt, denkt: ik
ben de mooiste. Zo moet het ook
blijven." De Amstelzaal van het
Amsterdamse hotel de l'Europe
is alweer uren leeg. Govers heeft
die middag zijn zomercollectie
voor het seizoen '85- '86 laten
zien en zal dat 's avonds herha
len. Getoond, zoals het in mode
termen heet. Honderdtwintig
ontwerpen, geïnspireerd op de
gloriejaren van Audrey Hep-
bum maar ook op doeken van
Matisse en uitgevoèrd in voor de
couturier geweven stoffen, zoals
zijde van Abraham uit Parijs,
Schlapfer uit Zürich. Een band
je speelt filmmuziek uit de jaren
vijftig, ondersteund door een
depressieve saxofoon en onder
de kristallen luchters - Amster
dam in maartse grijzen op de
achtergrond - hangt een sfeer
van milde décadence. De eerste
presentatie van de nieuwe mo
delijnen is bestemd voor de pers
en een select gezelschap vaste
klanten. Een 'inner circle' van
bemiddeld tot zeer rijk, die er
niet tegenop ziet om bedragen
van f 2000,- tot f 10.000,- per
ontwerp te betalen, al maakt
Govers ook kleren voor mensen
uit de artistieke en theaterwe
reld, zoals de violiste Emmy
Verhey, die in 'blote jurken' van
zijn hand de wereldpodia af
reist. De zomershow -schitteren
de creaties voor wie aarzelt tus
sen 'dagsilhouet' en 'middag en
cocktail' of in stijl naar theater
en gala wil gaan- is een succes.
Er wordt regelmatig geapplau
disseerd en de kleine couturier -
gestoken in een blauw/groene
leren broek met bedrieglijk-een
voudig shirt - straalt. Hij is 52,
een jongen van Den Bosch, die
zijn halve leven in damesconfec-
tie en haute couture heeft geze
ten. Begon ooit als etaleur bij de
modezaak van Krause en Vogel
sang aan de Kalverstraat, waar
hij „met al die lelijke kleren
toch een fantastische etalage
maakte." (Uit een vraaggesprek
met Elseviers Magazine '81). La
ter werkte Govers als confectie-
ontwerper in ons land en Hong
Kong. „Ach, 't ging met vallen
en opstaan.Het heeft een be
paalde lijn. Je kunt zeggen: op
een gegeven moment weet ik
niet meer hoe ik verder moet.
En dat is misschien ook wel zo.
Want het land is zo enorm be
perkt. Ik heb niet de gotspe om
me in New York - waar ik een
paar keer heb getoond - te vesti
gen of in Parijs. Ik zit hier
lekker. Mijn klanten, die in het
buitenland gaan wonen door be
lastingen, pensionering of over
plaatsing, komen tóch naar me
toe. De formule van Yves Saint
Laurent, mijn grote voorbeeld,
zou ik dolgraag willen. Ik ver
beeld me ook dat ik dat aankan,
dat ik dat zou kunnen handen,
zo'n hele formule. Alleen: vanuit
Nederland is 't natuurlijk heel
moeilijk opereren als ontwerper.
Echt móde maken is toch voor
tachtig procent van het pu
bliek... Zeggen ze: nou, wat móet
die ouwe )net z'n kleren? Het is
niet typisch een Nederlands
vak. Het is geen Nederlands
beroep. Er zijn weinig oorspron
kelijke talenten. Wel zijn er na
tuurlijk enorm veel mensen in
de mode bezig. Mensen, die met
mode aan de kost komen. Maar
dat je zegt: god, die heeft een
eigen image, een eigen signa
tuur...dat is heel armzalig. Veel
contacten in die kringen? Nee.
Max Heymans is toevallig éen
van m'n beste vriendjes, maar
met de rest hoef ik niet om te
gaan omdat ze óok in de mode
zijn. Ik heb zo'n gevarieerde
kennissen- en vriendenkring.
God zij gedankt niet allemaal in
de mode, zeker niet. Heel geva
rieerd...'k Weet niet, je moet je
ook een heel klein beetje af
schermen, afbakenen. Anders
word je gemeenschapsbezit."
Als de musici hun instrumen
ten hebben opgeborgen ver
plaatst F.G.'s modecircus (34
personeelsleden en een aantal
freelancers) zich discreet naar
twee achterzaaltjes, waar een
handvol primeurbeluste vrou
wen de creaties keurt.
„Als u dat neemt, bent u eens
uit het leer," oppert een assis
tente. Bril op scherp, notitie
blokje paraat probeert ze een
weifelende cliënte over de drem
pel te krijgen. Govers is nu
overal tegelijk. Mompelt „der
Rücken" en neemt een vrouw
aan de hand mee naar een pak,
dat hij eigenlijk alleen voor haar
heeft gemaakt. Haar man toeft
geamuseerd in het andere zaal
tje. Ze gebaart naar hem en
roept kwasi-wanhopig: „Maar ik
héb er al drie!" „Je kunt je
kleren niet projecteren op de
klanten, die je hebt," zal hij
later zeggen. „Anders blijf je een
beetje in hetzelfde stramien
hangen. Het is een gedeelte van
je talent om met je nieuwe col
lectie diezelfde klanten te plea-
sen. Dat ze zeggen:
mmmm...daar zie ik mezelf in.
Maar dat is min of meer secon
dair. Je begint iets te maken.dat
je zegt: zó gaat het worden. En
dan ga je later denken: mis-
dan denk ik - verdomme
je bent toch de beste?
schien verkoop ik het óok nog
wel. Dat is typisch voor me
vrouw X. En dat zou die wel's
mooi kunnen vinden. En meest
al klopt het ook. Mode ontwer
pen heeft toch wonderlijk ge
noeg iets te maken met...niet
met een glazen bol...een soort
continuïteit. Zeker voor de men
sen, die mij trouw blijven, die
mij overal achterna reizen. Zeg
gen: oké, dat koop ik. Dat heb ik
al. En dat ga ik nu kopen.
Zonder een gemeengoed van die
mensen te willen worden, vind
ik het een eer dat mensen mij zo
trouw blijven. Ze kunnen overal
kopen. Valentino. Yves Saint
Laurent. Die vrouwen reizen,
zijn altijd in het buitenland. Die
kopen overal, zien alles. Ik vind
het leuk, verrukkelijk dat een
vaste klant zegt: mmmm... ik
voelde mij zo goed in jouw jurk
op dat of dat Rode Kruisbal, die
of die grote soirée. Maar je kunt
niet een hele collectie op je
eigen klanten projecteren. Het
moet ook een beetje een gok,
een toevalligheid inhouden. Iets
spannends."
-Nooit bang, dat-ie daarmee
verkeerd uitkomt?
„O nee, nee. Zeker niet. Ik ben
wél bang voor...voor.„Ik ben
eigenlijk voor niks bang, als ik
eerlijk ben. Van een doos reke
ningen lig ik geen moment
wakker. Wél als iets verkeerd is
uitgevallen. Iets waarvan ik
denk: zó heb ik het bedoeld en
het is toch niet helemaal ge
worden wat ik wilde. Dat vind
der woord -een intrigerende
mengeling van chic en noncha
lance- bezweert hij er nooit over
in te zitten dat zijn creativiteit
opdroogt en éen collectie de
laatste zal zijn. „O beslist niet.
O zeker niet. Geen momént lig
ik ervan wakker. Het ontwerpen
van een collectie is een verleng
stuk van mij, van m'n ik. Maar
om het gerealiseerd te krijgen,
het precies te krijgen, zoals ik
ik vervelend. Ook om mensen,
die er zich süf aan werken,
teleur te stellen. Want mijn
naaisters en coupeuses hebben
een enorme inbreng, overgave.
Misschien adoratie van mij, dat
weet ik niet. Maar ook een
heilig geloven in de boodschap,
die ik probeer over te brengen".
Hij hangt nu over een stoeltje en
kijkt naar buiten, over het water
van het Rokin. Gespitst op ie-
het wil. Met alle moeilijkheden
van stoffen, het uitvallen van
bepaalde borduursels, het be
drukken van stoffen, dat tegen
valt..Weet je, dat vind ik een
veel grótere kunst. Om het voor
elkaar te krijgen dat hier om
klokslag elf uur honderdtwintig
modellen hangen is voor mij
veel meer inzet en veel meer een
tour de force dan het ontwer
pen. Dat is gewoon mijn talent,
dat héb ik toevallig. Maar om
het voor elkaar te krijgen is een
nog veel gróter talent".
Govers maakte zich onlangs in
het praatprogramma R.U.R.
van Jan Lenferink beschaafd
kwaad op koningin Beatrix, die
geen vaderlandse couture zou
dragen.
Zegt: „Ze hoeft niet bij mij te
kopen. Maar 't is zo goed voor
het land, dat ze duidelijk Neder
landse makelij draagt. Dat ze
duidelijk Nederlandse signa
tuur draagt. Op alles. Niet al
leen haar kleding, ook de men
sen, die ze om zich heen verza
melt." De ontwerper koopt „he
laas" al zijn stoffen in het bui
tenland en ook de schoenen
komen uit Parijs. Ooit heeft
Govers geprobeerd om een lob
by op te zetten voor 'made in
Holland' van niveau. Herinnert
zich: „Neel Kroes -die wel eens
wat bij me koopt- had toen geen
baan en die zegt: dat ga ik doen,
dat project. Ik heb ook heel
intensief met haar overlegd.
Drie, vier grote meetings. En
toen werd ze minister van ver
keer en hutsefluts en is het hele
project vergeten. Wat ik héél
jammer vind." Over Emmy Ver
hey, die zich in een interview
met de Haagse Post verrukt
toonde van de jurken, die hij
voor haar maakte:„Ze is éen van
's werelds topviolisten en ik wil,
dat ze er internationaal uitziet.
Dat ze in Covent Garden of de
Met van New York zeg-
gen:mmmm...béeldig. Krijgt ze
'n staande ovatie, een compli
ment van koningin Beatrix, die
zegt: wat heeft u een mooie jurk
aan. En dat streelt me, weet je.
Dat vind ik éeenig. Het kan me
ook niet schelen of iemand een
jurk koopt van f 2000,- of f
10.000,- Ik vind het compliment,
de appreciatie in de meeste ge
vallen interessanter dan het rin
kelen van de kassa. En zo wens
ik het ook te houden".
Govers is er vast van over
tuigd, dat de 'anonimiteit' van
de mode van de laatste jaren
wordt doorbroken.
Zegt: „Iedereen wilde op elkaar
lijken. Dat is begonnen in de
flower power. Toen kregen we
de hippietijd. Huismoeders gin
gen plotseling met hennahaar
en gezondheidsschoenen lopen.
Ik geloof dat een heleboel vrou
wen, als ze nü in de spiegel
kijken, zeggen: ik zie er belache
lijk uit. Ben ik nou ik? Ik zie
eruit als iedereen. Vrouwen wor
den meer bewust van zichzelf,
dat merk ik ook aan m'n klan
ten. Oók om te kunnen blijven
functioneren naast een man, die
heel hectisch, heel bézig is en
meer problemen heeft dan vroe
ger. Om daar niet helemaal tus
sen verwrongen te raken daan
die vrouwen zélf iets onderne
men. Zeggen: oké, ik trek een
tailleur aan, ik trek een zijden
mannenhemd aan en ik zet een
hoed op. Ik ga zélf allerlei din
gen ondernemen. Niet meer het
huisvrouwtype. Vrouwen probe
ren zich meer te manifesteren
dan vroeger".
BOB LAGAAY
fotografie: wim riemens
Frank Govers Cie.
mmmmsmemmmsmsmm
mmmmemm
redactie PZC-bijlagen:
Walstraatpromenade 56-60
4381 EG Vlissingen
tel. 01184-15144 (toestellen 19 en 46)
advertentie en administratie:
Markt 51
4331 LK Middelburg
tel. 01180-27651
4381 EG Vlissingen
Walstraat 56-60
tel. 01184-15144
Grote Markt 2
4461 AJ Goes
tel. 01100-31800
Nieuwstraat 22
4531 CW Terneuzen
tel. 01150-94457
Steenstraat 6
4561 AS Hulst
tel. 01140-14058
opening kantoren
Van maandag t/m vrijdag
van 08.00 tot 17.00 uur
Damesmode voor lente, zomer, herfst en
winter: een voorproefje.
Eigen huis? Hoe zit het met de centjes?
Auto's nu en auto's straks: heden en
toekomst van het wonder op wielen.
Uw eigen huiscomputer: een gepro
grammeerd weekeinde in de RAI.
Een gulden geef je maar één keer uit.
Cijfers en cijfertjes uit het huishoudbud
get: de hand op de knip.
VRIJDAG 22 MAART 1985
