Brinkman: toch dit jaar A-status Veronica
ONDER VOOR WAARDEN VOORAF
Grenso ver schrijding
Wilhelmina herdacht
Berichten poging coup
Suriname tegengesproken
OESO: 'Nederlands economisch
beleid zit op het goede spoor
de PZC
vandaag
Levenslang
RAF-leden
M
f
f
Londen verkoopt
staatsolie-
maatschappij
VAKBONDEN CONTRA MINISTER
MEER WINST EN FLEXIBELER ARBEIDSMARKT GEWENST
Strop
Aardenburg
Gelijkspel
Winst
Huur
Gemeenten met
10.000 inwoners
Regenachtig
28e jaargang no. 62
londerdag 14 maart 1985
Vandaag... op pagina 10
Begrafenis
Opklaringen afgewisseld met een en
kele, bui. Overwegend matige weste
lijke wind, middagtemperatuur om
streeks 5 graden Celsius.
De advertentierubriek over uitgaan. Meer
informatie over adverteren 01184-15144, heer v. d. Bulck.
HEILOO (ANP) - Minister Brinkman is toch bereid
Veronica nog dit jaar de A-status toe te kennen, mits dat
ambtelijk mogelijk is en mits de omroep inderdaad blijkt
te voldoen aan de getalscriteria die voor het bereiken
van de A-status gelden. De bewindsman heeft de „politie
ke bereidheid" daartoe woensdagavond uitgesproken op
een spreekbeurt in Heiloo.
De A-status, met bijbehorende zendtijduitbreiding, zou
per 1 oktober a.s. een feit kunnen worden. Brinkman zei de
indruk te hebben dat de zend tijdverdeling per 1 oktober
voldoende ruimte zal bieden om de uitbreiding van
Veronica ook daadwerkelijk volledig in te passen, zowel
voor radio als tv. Mocht dat toch niet het geval blijken.
Brinkman.
dan zal de minister overwegen zonodig de zendtijd van de
NOS te beperken. Om de A-status te verkrijgen heeft een
omroep 450.000 leden nodig. Vorig jaar diende Veronica
een aanvraag in, in de hoop in oktober 1985 als A-omroep
van start te kunnen gaan. Er ontstond echter vertraging
door een verschil van mening met het ministerie van WVC.
De minister wilde het ledental alleen peilen op 31 maart
1983, Veronica kwam met cijfers van een latere datum.
Afgelopen dinsdag stelde de Haagse rechter in kort geding
Veronica in het gelijk. Hij overwoog daarbij dat de
minister een precedent had geschapen, door in 1983 wél
van de EO cijfers van na 31 maart te accepteren bij de
toekenning van de B-status aan die omroep. De minister
hoefde van de rechter deze uitspraak echter niet meer
„mee te nemen" in het zendschema van oktober 1985.
eagan stelt gesprek
et Gorbatsjov voor
WASHINGTON (DPA) - De Amerikaanse president Reagan heeft de nieuwe Sovjet-leider
llichail Gorbatsjov voorgesteld een topgesprek te houden en heeft daarbij bijna alle in het
[erleden geformuleerde voorwaarden voor zo'n top laten vallen. Dit is woensdag in
Washington bekend geworden na uitlatingen van Amerikaanse regeringsfunctionarissen.
ket name de door Reagari gehanteer
de eis dat een Sovjet-Amerikaanse
op tot tastbare resultaten moet lei-
len is achterwege gebleven, zo wordt
lezegd. Larry Speakes, de woordvoer
der van het Witte Huis, liet woensdag
Veten dat Reagan ook het Sovjet-
Iptreden in Afghanistan niet meer als
Inoverkomelijke hinderpaal be-
Ichouwt. Reagan stelt zich wél als
Voorwaarde dat een topontmoeting
Ide perspectieven op vrede verbetert"
Jn „tot een verbetering van de Sovjet-
nerikaanse betrekkingen leidt".
j,Wanneer het mogelijk is een dergelij
ke ontmoeting na een volledige en
lorgvuldige voorbereiding te arrange
ren, geloven wij dat het een construc
tieve bijdrage aan de ontwikkeling
Van onze verhouding met de Sovjetu
nie kan zijn", aldus Speakes.
let Witte Huis gaat er vanuit dat
jorbatsjov naar de Verenigde Staten
zal komen. Speakes wees er op dat in
de jaren zeventig driemaal een top in
de Sovjetunie is gehouden, éénmaal
in Finland en éénmaal in Oostenrijk.
De laatste keer dat de leiders van de
Verenigde Staten en de Sovjetunie
elkaar hebben ontmoet was in 1979.
In Wenen spraken toen Breznev en
Carter elkaar.
Het is in 50 jaar niet voorgekomen dat
een Amerikaanse president géén ont
moeting heeft gehad met de Sovjet
partijleider. Reagan heeft dat tot dus
ver geweten aan de elkaar snel opvol
gende veranderingen in het Kremlin.
Gorbatjsov heeft woensdagavond in
Moskou een uitvoerig onderhoud ge
I - - -
had met de Amerikaanse vice-presi
dent, George Bush.
Volgens de Amerikaanse bewindsman
was er sprake van een „nuttig" onder
houd waarbij over „belangrijke za
ken" is gesproken. De hoopvol ge
stemde Bush verklaarde verder dat de
nieuwe secretaris-generaal een sterke
indruk op hem heeft gemaakt. Aan
het gesprek namen ook de Ameri
kaanse minister van buitenlandse za
ken, George Shultz, en zijn Russische
ambtgenoot Andrej Gromyko deel.
De Sovjets hebben een ontmoeting
tussen de Westduitse bondskanselier.
Helmut Kohl, en Gorbatsjov ver
plaatst van woensdagavond naar don
derdagochtend. De Russische leiders
voorzagen waarschijnlijk dat net Sov
jet-Amerikaanse gesprek veel tijd in
beslag zou gaan nemen. De Franse
president, Francois Mitterrand, en de
Britse premier, Margaret Thatcher,
werden wegens het grote aantal be
zoekers later ontvangen dan was afge
sproken.
Gorbatsjov heeft een uitnodiging van
president Mitterrand aangenomen
een bezoek aan Frankrijk te brengen,
zo is in Moskou bekendgemaakt.
De zondag overleden partijleider en
president van de Sovjetunie, Kon-
stantin Tsjernenko, is woensdag be
graven. De lijkrede vóór de bijzetting
onderaan de muur van het Kremlin,
naast het Lenin-mausoleum op het
Rode Plein, werd gehouden door Gor
batsjov. De plechtigheid werd recht
streeks door de Sovjet-televisie uit
gezonden.
LONDEN - De Britse regering zal
niet langer actief betrokken zijn bij
het vaststellen van de wereldolie
prijzen. Dat is het gevolg van het
gisteren in het Lagerhuis bekendge-
naakte voornemen de staatsolie-
Imaatschappij British National Oil
^Corporation (BNOC) op te heffen.
■Via de BNOC had Engeland, momen-
lteel dank zij de Noordzeeolie een van
Ide belangrijkste producenten van olie
Iter wereld, steeds enige invloed op de
Iwereldolieprijzen. De BNOC werd in
11975 opgericht met de uitdrukkelijke
■bedoeling 51 procent van alle in de
iNoordzee gevonden olie op te kopen.
iMaar de prijzen waarvoor de BNOC
Ide door de commerciële oliemaat-
Ischappijen gewonnen olie kocht, wa-
jren de laatste tijd steeds hoger dan
Idie op de vrije markt, onder andere in
I Rotterdam, de zogenaamde spotmar-
I het. Dat was en is een gevolg van de
lovervloed aan olie op de wereld.
iVoor de BNOC in de plaats zal een
I nieuwe organisatie komen, de
I Government Oil en Pipeline Agency,
I waarover de voornaamste taak zal
I zijn ervoor te zorgen dat Engeland, in
I geval van een noodsituatie, in ieder
I geval over voldoende olie kan be-
I schikken.
De Britten laten nu alles aan de vrije
'markt over. Financiële deskundigen
j voorspelden gisteren dat dit op de
korte termijn een verlaging van de
olieprijzen op de vrije markt zal bete
kenen, en dat bovendien de koers van
het pond sterling, sterk afhankelijk
van de olieprijzen, onder druk zal
komen te staan.
DÜSSELDORF (REUTER)- Twee be
kende RAF-leden zijn woensdag in
Düsseldorf tot levenslang veroor
deeld wegens moorden die eind jaren
'0 zijn gepleegd. Adelheid Schulz
kreeg drie maal levenslang en Rolf
Clemens Wagner twee maal levens-
'ang wegens een reeks misdrijven,
waaronder de moord op de bankier
Jurgen Ponto en de industrieel Hanns
Martin Schleyer.
Ponto werd in 1977 doodgeschoten in
hjn huis in Frankfurt. Schleyer, voor
zitter van de Westduitse werkgevers
vereniging, werd in hetzelfde jaar ont
voerd, waarbij zijn chauffeur en drie
Politie-agenten werden doodgescho
ten. Schleyers lijk werd drie maanden
later gevonden in de kofferbak van
een auto in de Oostfranse stad Mul
house.
De grensoverschrijding bij Eede in
Zeeuwsch-Vlaanderen waarmee
koningin Wilhelmina op 13 maart
1945 na ruim vier jaar Londense
ballingschap de eerste stap op Ne
derlandse bodem zette, is woens
dag plechtig herdacht. Net als 40
jaar geleden trok de Aardenburger
Eduard Cuelenaere (foto) een
meelstreep op de Belgisch-Neder
landse grens, waar destijds een
officiële grensaanduiding ontbrak.
Commissaris der koningin dr C.
Boertien herhaalde - precies om
12.28 uur - de historische stap over
de meelstreep, waarna schoolkin
deren ballonnen oplieten.
Bij de herdenking waren onder
anderen vertegenwoordigers van
de Zeeuws-Vlaamse gemeentebe
sturen en uit het Belgische Oost-
Vlaanderen en 110 oud-verzetsstrij
ders aanwezig. Bij het standbeeld
van koningin Wilhelmina werden
verschillende kransen gelegd. De
plechtigheid werd besloten met een
herdenkingstocht van de voormali
ge verzetsstrijders door Zeeuwsch-
Vlaanderen, zoals die destijds ook
door koningin Wilhelmina werd ge
maakt.
Zie pagina 15
MOSKOU - De Amerikaanse vice-president George Bush (links) condoleert de nieuwe Russische partijsecretaris
Michail Gorbatsjov bij de begrafenis van Tsjernenko.
DEN HAAG/PARAMARIBO (ANP) -
Het hoofd van de militaire politie in
Suriname, de eerste luitenant Ruben
Lieuw Yen Tai, heeft berichten te
gengesproken over een verijdelde
coup tegen de militaire leiding.
Hij sprak ook tegen dat een zestal
militairen zou zijn aangehouden, on
der wie personen zoals Stanley Joe-
man, Badresein Sital en Chas Mijnals.
Lieuw Yen Tai sprak van „allemaal
valse geruchten om destabilisatie in
de hand te werken. Er is niemand
aangehouden. De genoemde personen
zijn mensen die hard werken aan een
revolutionair proces" zo zei hij.
Drie van de vier vakbonden in Surina
me hebben het vertrouwen in minister
Dankerlui van arbeid opgezegd. De
minister, die een maand geleden op
voordracht van de vakbond PWO op
deze post terechtkwam, weigert af te
treden. De vakbonden verwijten de
minister eigenmachtig optreden. Hij
zou niet bereid zijn overleg te plegen
met zijn achterban.
De PWO heeft zich overigens niet
aangesloten bij de stap van de C-47,
Moederbond en CLO. Minister Dan-
DEN HAAG (GPD) - Het economisch
beleid van de Nederlandse regering
zit volgens de Organisatie voor Eco
nomische Samenwerking en Ontwik
keling (OESO) op het goede spoor.
Alleen worden de positieve effecten
van dat beleid nog maar mondjes
maat zichtbaar, met name voor wat
betreft het terugdringen van het,
naar verhouding hoge, werkloos
heids-percentage. Volgens de jaar
lijkse OESO-studie over ons land, die
vandaag wordt gepubliceerd, zal de
overheid er voor moeten zorgen dat
de winsten in het bedrijfsleven zich
verder kunnen herstellen en dient er
een meer flexibele arbeidsmarkt te
ontstaan.
De OESO vindt eigenlijk dat de rege
ring de paar afgelopen jaren redelijk
geslaagd is in haar doelstellingen: het
stroomlijnen van de publieke sector,
het bestrijden van de werkloosheid en
het versterken van de positie van de
particuliere sector. De groei van de
productiviteit neemt toe en de ar
beidskosten per eenheid produkt zijn
in 1983 en 1984 gedaald (in 1984
waarschijnlijk zelfs 5 procent), aldus
het OESO-secretariaat.
Dat betekent dat de concurrentiepo
sitie op de internationale markten
versterkt is en de winsten in de markt
sector hersteld zijn tot het niveau van
voor de laatste recessie. Toch is het
herstel in de produktieve sector „erg
laag", meent de OESO, en daarmee
ook het niveau van particuliere inves
teringen. Een verdergaande verschui
ving in de richting van bedrijfswin
sten zal nodig zijn om op de wat
langere termijn tot hogere investerin
gen te kunnen komen.
Veel aandacht wordt in het rapport
besteed aan het gebrek aan flexibili
teit op de Nederlandse ar oeidsmarkt.
Een eerste stap is volgens het Parijse
bureau al wel gezet door meer gede
centraliseerde cao-onderhandelingen.
„Het is nu noodzakelijk dat alle partij
en in de cao-onderhandelingen zich de
noodzaak realiseren van meer déni-
vellering van de lonen".
Grotere differentiatie van de lonen is
nodig vanuit het oogpunt van efficien
cy", aldus de OESO, die er aan toe
voegt dat dit wel eens moeilijk te
accepteren zou kunnen zijn in een
land met sterk egalitaire opvattingen.
Het minimumloon in Nederland blijft
een van de hoogste in het OESO-
gebied (West-Europa, Noord-Ameri-
ka, Japan, Australië en Nieuw-Zee-
land), zodat het verschil tussen mini
mumloon en modaal loon best groter
kan worden, aldus het bureau. Maar
de OESO verwacht op grond van de
voornemens van het kabinet dat de
sociale lasten in 1985 met 4 procent
punten zullen dalen.
De OESO gaat er onder meer van uit
dat het bruto nationaal produkt in
1984 met 1,75 procent gestegen is en
verwacht opnieuw een kleine stijging
in 1985 van 2,25 procent. Dit laatste
vooral veroorzaakt door een toename
van de export met ongeveer 2 procent.
De binnenlandse vraag trekt iets aan,
zij het in gering mate.
Het volume van de particuliere con
sumptie zou dit jaar volgens het
secretariaat met 1 tot 1,5 procent
kunnen stijgen. De werkgelegenheid
zou ook enigzins kunnen stijgen, me
de als gevolg van het feit dat mensen
teleurgesteld over hun kansen op de
arbeidsmarkt naar school of univer
siteit gaan. De werkloosheid zou zich
op die manier stabiliseren rond de
790.000 tot 800.000 personen op jaar
basis, aldus het rapport.
De Koninklijke Marine heeft
over een periode van tien jaar
een strop geleden van ruim 1,2
miljard.
PAGINA 5
De Sluisse burgemeester JAs-
selbergs is tot waarnemend
burgemeester in Aardenburg
benoemd.
PAGINA 15
De topper in het bekervoetbal
tussen Ajax en PSV is in een
gelijkspel geëindigd.
PAGINA 23
Voor ruim 1500 merendeel
jeugdige toeschouwers be
haalde het Nederlandse jeugd-
elftal in Middelburg een ver
diende overwinning op België.
PAGINA 25
Radio en televisie: 2
Binnen- en buitenl.: 3 en 5
Opinie: 4
Financiën, economie: 7
Varia: 9
Pop en cultuur: 11
Provincie: 15, 17, 19 en 21
Sport: 23 en 25
kerlui is een van de vier door de
vakbonden aangewezen ministers in
het Surinaamse kabinet.
De beide regeringspartijen
zijn akkoord gegaan met een
huurverhoging van 3 procent,
alleen de oppositie wijst een
verhoging af.
PAGINA 3
Sinds maandag waart in
tal van kleine gemeen
ten het spook van de herin
deling rond. Die dag behan
delde minister Rietkerk van
binnenlandse zaken zijn notitie over
gemeentelijke herindeling met de ka
merspecialisten, waarbij hij van twee
van de drie grote partijen - PvdA en
WD - steun kreeg voor zijn opvatting
méér kleine(re) gemeenten samen te
voegen. Volgens Rietkerk moet, een
enkele uitzondering daargelaten, de
ondergrens bij tienduizend inwoners
worden gelegd. Onder dat aantal
heeft een gemeente in het algemeen
weinig mogelijkheden tot een zelf
standig bestaan, is de bewindsman
van oordeel. Over het minimumaan
tal van tienduizend inwoners valt te
twisten, maar dat de lappendeken
van te kleine en te veel gemeenten
van een aantal kleurtjes moet worden
ontdaan staat buiten kijf. Dat wil niet
zeggen, dat geen sprake zou zijn van
een pijnlijke ingreep. Pijnlijk vooral in
emotionele zin, want rationeel bena
derd betekent een gemeentelijke her
indeling het scheppen van meer mo
gelijkheden voor de burger. Maar te
genstanders van herindeling hebben
daar geen boodschap aan; zij voelen
het verlies aan kleinschaligheid als
een aanslag op hun persoonlijke le
venssfeer.
Als één provincie (bijna) alles over
herindeling van gemeenten weet
dan is het Zeeland. In de tweede helft
van de jaren zestig en in het begin van
de jaren zeventig is in deze provincie
het aantal gemeenten teruggebracht
van honderdéén tot dertig. Alle argu
menten vóór en tegen zijn gedurende
een periode van meer dan tien jaar
breed uitgemeten. Soms laaiden de
emoties hoog op als gemeente X bij Y
zou worden gevoegd, maar over het
algemeen werd het uitgangspunt aan
vaard dat alleen grotere bestuurlijke
eenheden de uitdaging van de nieuwe
tijd aankonden. Zeeland en zijn dertig
gemeenten zijn er niet slecht bij geva
ren. Tóch is ook toen al de vraag
gesteld of de herindeling wel ver ge
noeg ging. De zelfstandigheid bijvoor
beeld die Sluis en Aardenburg werd
gelaten, wekte grote verwondering.
Nu, vijftien, twintig jaar later, han
teert minister Rietkerk de grens van
tienduizend inwoners. Afgezet op de
kaart van Zeeland leidt de tiendui
zend-norm onveranderd tot de con
clusie dat bijna tweederde van de
Zeeuwse gemeenten cijfermatig ge
zien voor herindeling in aanmerking
komt. Zelfs bij hantering van de door
het CDA gehanteerde absolute onder
grens van zesduizend inwoners staan
veertien gemeenten op de nominatie
hun zelfstandigheid prijs te geven.
Herindeling van gemeenten, inder
daad een emotioneel onderwerp.
Niemand ziet graag het oude, ver
trouwde verdwijnen. Kleinschalig
heid heeft onmiskenbaar voordelen,
maar diegenen die er midden in zit
ten, hebben zelden oog voor de nade
len. Dat is trouwens niet iets dat
alleen bij herindelingen hoort. De
vroegere gemeentesecretaris van Mid
delburg, mr. M. W. G. van der Veur
verhaalt in zijn boek Middelburg in
oorlogs- en bezettingsjaren over een
slepende grenswijziging met Koude-
kerke. Al in 1920 'aasde' Middelburg
op een stukje grond van Koudekerke,
namelijk de woonwijk 't Zand, waar
op een uur gaans van de kom (van
Koudekerke) verwijderd, kennelijk
talrijke Middelburgers die wel de lus
ten maar niet de lasten der stad
begeerden, waren neergestreken, ter
wijl anderzijds Middelburg aldaar min
of meer geblokkeerd zat met nieuw
bouw". Het conflict met de gemeente
Koudekerke kwam pas in het begin
van de Tweede Wereldoorlog tot een
oplossing. B. en w. van beide gemeen
ten bereikten, zo bericht de Middel
burgse secretaris, een akkoord, dat 9
april 1941 door de raad van Middel
burg werd aanvaard, maar diezelfde
dag door de gemeenteraad van Kou
dekerke werd verworpen. De secreta
ris-generaal van binnenlandse zaken
moest er aan te passen komen om de
grenswijziging op te leggen. Nu gaan
niet alle ervaringen met gemeentelij
ke grenswijzigingen en herindeling
van gemeenten zo ver, maar wel leven
bij vele inwoners en bestuurders van
kleine gemeenten nog diezelfde ge
voelens als een aanslag op hun zelf
standigheid wordt gepleegd.
Die komende aanslag op zelfstan
digheid - de minister zal nu onge
twijfeld vaart achter zijn plannen zet
ten - is het spookbeeld dat in menig
gemeentehuis rondwaart. De vergade
ring van de kamercommissie voor
binnenlandse zaken trok maandag
dan ook vele tientallen burgemeesters
en wethouders aan. Zó groot was de
publieke belangstelling op het Bin
nenhof, dat naar de Ridderzaal moest
worden uitgeweken. De gemeentebe
sturen zullen zich vooral moeten reali
seren dat het verleden een gesloten
boek is. Honderd jaar geleden was de
schaal nog kleiner, elk dorp, elke
gemeente was min of meer een eiland
in een vijandige zee. Herindeling van
gemeenten heeft alles te maken met
een goed en efficiënt functioneren van
het gemeentelijk bestel. De behoefte
aan grotere eenheden is vooral een
maatschappelijke ontwikkeling. De
signalen die daaruit voortkomen die
nen dan ook te worden opgepakt.
Rietkerk aarzelt niet in actie te ko
men. Zó hoort het ook.
Dim
Explosie - Bij een explosie in een
graanelevator van een overslagbedrijf
in de Zuidargentijnse havenstad Ba-
hia Blanca zijn woensdag zeven men
sen om het leven gekomen en worden
nog 11 anderen vermist.
I
