Kamer steunt beleid
herindeling gemeenten
Reagan gaat niet
naar begrafenis
WORTELTJES
EN GEHAKT
Iran is bereid aanvallen op
burgerdoelen Irak te staken
de PZC
vandaag
Weinig animo
voor acties
om atv
Gorbatsjov:
jongere in
het Kremlin
D[
Medisch onderzoek
president Reagan
Voedselhulp
Libanon
Ombuigingen
Kerncentrale
Arsenaal PAGINA15
Zoetemelk
Toekomst
|lOSKOU (AFP-DPA) - Nog geen 24 uur na de dood van Konstantin Tsjernenko is maandag de
:-jarige Michail Gorbatsjov aangewezen tot de nieuwe secretaris-generaal van de Russische
ammunistische partij. De benoeming betekent dat de Sowjetunie voor het eerst sinds de
Zeventigers" Brezjnev, Andropov en Tsjernenko weer een relatief jonge leider heeft.
Begrafenis
VOOR MEI GEEN GESPREK GORBA TSJO V
Elke dinsdag en woensdag
hebben we groente en vlees
in de aanbieding.
✓N» Geschrapte
Qrl worteltjes, QQ
huismeA zak 500 gram
Gehakt half-om-half,
500 g §25 3.98 £QQ
kilo 2X3)®®
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten
december van vorig jaar een bezoek aan Engeland. Rechts Gorbatsjovs vrouw
orbatsjov opvolger
verleden T sj er nenko
Minister Schoo heeft 20 miljoen
gulden extra voedselhulp beschik
baar gesteld voor de door honger
geteisterde Afrikaanse landen.
PAGINA 3
Het Israëlische leger heeft bij een
vergeldingsactie in Zuid-Libanon
32 guerrillastrijders gedood. De
meesten werden op de vlucht neer
geschoten.
PAGINA 3
De ombuigingen vallen ruim 800
miljoen gulden lager uit dan ge
raamd, zo wijzen berekeningen
van het Sociaal en Cultureel Plan
bureau uit.
PAGINA 5
De kerncentrale bij Borssele heeft Eugene Fagg van Oostkapelle
in tien jaar voor ruim 110 miljoen dubt over zijn voetbaltoekomst. Hij
gulden aan extra, onvoorziene in- heeft een 'Van Hanegem-enkel' en
vesteringen gekost. de voortzetting van zijn voetbal-
PAGINA 9 loopbaan hangt aan een zijden
draad.
Het lijkt of Joop Zoetemelk aan
zijn tweede wielerjeugd bezig is. In
de Tirreno Adriatico rijdt hij als de
beste.
PAGINA 15
benoeming van Gorbatsjov ge-
^urde tijdens een buitengewone zit-
ng van het centrale partij comité. Hij
UTRECHT (ANP) - De achter
ban van de Industriebond
FNV loopt nog niet erg warm
voor de acties die het bonds-
bestuur eind deze maand wil
beginnen om de werkgevers
te dwingen een werkweek van
36 uur in te voeren. Deze week
worden op tientallen plaatsen
in het land ledenvergaderin
gen gehouden om de actiebe
reidheid te peilen.
Maandag, de eerste grote pei
lingsdag, waren er op een tien
tal vergaderingen in steden als
Rotterdam, Utrecht, Eindho
ven en Zwolle bij elkaar nog
geen 200 mensen. De meesten
van hen schaarden zich wel
achter het beleid van de bond,
maar het enthousiasme om
hiervoor tot actie over te gaan
stond over het algemeen op
een laag pitje. De sfeer op de
meeste vergaderingen was
mat, al waren er hier en daar
ook geluiden te horen dat het
nu tijd werd om „de messen te
slijpen".
De cao-onderhandelingen
voor de belangrijkste sectoren
en concerns in de industrie
liepen eind vorige maand vast,
omdat de werkgevers niet wil
den ingaan op de eis van vak
bondszijde om eind 1986 een
werkweek van gemiddeld 36
uur in te voeren.
De ondernemingsraad (OR)
van Hoogovens (17.500 werk
nemers) heeft maandag beslo
ten het overleg met de Raad
van Bestuur en de directies
van de diverse onderdelen van
het staalconcern op te schor
ten. Aanleiding voor deze stap
is het feit dat de cao-onder
handelingen bij Hoogovens
(net als in de metaal en bij
Philips en Akzo) zijn vastgelo
pen.
werd voorgedragen voor de functie
van partijleider door minister van
buitenlandse zaken Andrej Gromyko
die dat namens het politburo deed.
Het centrale comité aanvaardde ver
volgens unaniem de voordracht. De
bijeenkomst zou amper een uur heb
ben geduurd.
Zijn benoeming volgde nog geen zes
uur na de officiële bekendmaking van
de dood van president en partijleider
Tsjernenko. Westerse waarnemers in
Moskou leidden hieruit af dat de
opvolgingskwestie al geregeld is tij
dens het bewind van Tsjernenko. Gor
batsjov heeft zich de afgelopen maan
den ondubbelzinnig gepresenteerd als
kroonprins van de overleden partijlei
der.
Volgens het medisch bulletin stierf
Tsjernenko zondag om 19.20 uur als
gevolg van een langdurig longemfy
seem, dat zijn hart en longen ernstig
belastte. Hij leed verder aan een chro
nische leverontsteking.
Tsjernenko zal woensdag om 11.00
uur Ned. tijd worden begraven. Tot
die tijd ligt hij opgebaard in de
Zuilenzaal van het Huis der Vakbon
den in Moskou. De Russische bevol
king kan hem vandaag en woensdag
morgen de laatste eer bewijzen. Naar
aanleiding van het overlijden van
Tsjernenko is een nationale rouwpe-
riode van drie dagen tot donderdag
afgekondigd.
Gorbatsjov hield direct na zijn benoe
ming een rede die door het officiële
persbureau Tass werd verspreid en
voor de tv werd voorgelezen. Over de
onderhandelingen met de VS, die van
daag in Genève beginnen, zei hij dat
de Sowjetunie niet streeft naar eenzij
dige voordelen ten opzichte van de
VS, de NAVO-landen of naar een
militaire superioriteit tegenover deze
staten.
Gorbatsjov stelde verder dat de Sow
jetunie toegewijd blijft aan de „de
tente" die tot stand is gebracht tij
dens de jaren '70. Ze zal zich blijven
inzetten voor vreedzame samenwer
king met staten op basis van gelijk
waardigheid, wederzijds respect en
niet-inmenging in de binnenlandse
aangelegenheden".
Gedeputeerde staten staan niet
toe, dat de gemeente Vlissingen
voor een bedrag van 2,2 miljoen
gulden het Arsenaal koopt van het
ministerie van defensie.
PAGINA 11
Radio en televisie: 2
Binnen- en buitenl.: 3 en 5
Opinie: 4
Financiën, economie: 7
Provincie: 9, 10, 11 en 13
Sport: 14 en 15
Tsjernenko
(Van onze correspondent)
WASHINGTON - President Reagan gaat niet naar Moskou voor de begrafenis
van Sowjet-leider Tsjernenko. Hij laat daarmee volgens vele Sowjet-
deskundigen en Congresleden een gelegenheid voorbijgaan om met de
nieuwe communistische voorman Gorbatsjov te spreken zonder dat zo'n
ontmoeting, in tegenstelling tot een officiële topconferentie, bij voorbaat
wordt belast met verwachtingen omtrent de uitkomst. Vice-president
George Bush (in Genève momenteel) leidt nu een kleine Amerikaanse
delegatie, waarvan vermoedelijk ook minister van buitenlandse zaken
George Shultz en de VS-ambassadeur in Moskou, Arthur Hartman, deel
zullen uitmaken.
WASHINGTON (AFP) - Het medische
onderzoek dat president Reagan on
langs heeft ondergaan, heeft de aan
wezigheid uitgewezen van een
goedaardig gezwel in zijn darmen.
Dit heeft het Witte Huis maandag
bekendgemaakt.
De president werd vrijdag in het mari
nehospitaal van Bethesda bij Was
hington onderzocht.
DEN HAAG (GPD) - Een meerder
heid van PvdA en VVD in de Tweede
Kamer is het eens met minister Riet
kerk van binnenlandse zaken dat de
gemeentelijke herindeling moet wor
den voortgezet. Beide fracties kun
nen zich vinden in het voorstel van
de bewindsman om gemeenten met
minder dan 10.000 inwoners in prin
cipe op te heffen. Het CDA verzet zich
hiertegen.
Maandag besteedde de vaste kamer
commissie voor binnenlandse zaken
uitvoerig aandacht aan een notitie
van minister Rietkerk over de voort
zetting van de gemeentelijke herinde
ling. Bij een inwonertal van ongeveer
10.000 bestaat er volgens de minister
een redelijke zekerheid dat het be
stuurlijk apparaat van een gemeente
de door decentralisatie van overheids
taken groeiende bevoegdheden aan
kan. Hij wil dat getal niet als onder
grens, maar als richtsnoer voor het
beleid zien. Gemeenten met minder
dan 10.000 inwoners hoeven niet persé
te worden opgeheven. Wel moet wor
den bekeken of ze voor het opgaan in
een grotere gemeente in aanmerking
komen.
De WD kan zich daarin volledig
vinden. De PvdA had die grens liever
wat hoger gezien om ook full-time
wethouders te kunnen aantrekken.
CDA-woordvoerder Mateman verzet
zich tegen een stringente getalsnorm.
Hij is niet tegen een ondergrens, maar
wil dat daarnaar eerst een onderzoek
wordt ingesteld. De christen-demo
craten denken daarbij aan een inwo
nertal van zes- tot zevenduizend.
Tsjernenko's verscheiden en zijn op
volging door de jongste Sowjet-leider
sedert Lenin heeft in de Amerikaanse
hoofdstad onmiddellijk geleid tot de
speculatie dat Reagan in het verleng
de van zijn reis naar Europa van 30
april tot 10 r mei een gesprek met
Gorbatsjov zou willen organiseren.
Gorbatsjovs aantreden wordt in de
VS beschouwd als een duidelijke wis
seling van de wacht, met een jongere
generatie van leiders op weg naar de
topfuncties.
Amerikaanse deskundigen zijn het
erover eens dat de dood van Tsjernen
ko niet, althans niet op korte termijn,
zal leiden tot belangrijke wijzigingen
in het Russische beleid. In Moskou
beslist een collectief en dat heeft,
nadat de Russen zich van de onder-
(Slot zie pagina 4 kol. 6)
rie maanden geleden
'bezocht de tweede man
in de Sowjet-hiërarchie Mi
chael Gorbatsjov Groot-
Brittannië. De televisiebeel
den toonden een joviale, vlotpratende
Rus van rond de vijftig jaar, die grote
indruk achterliet bij zijn Engelse ge
sprekspartners. Sinds gisteren is die
zelfde Rus de eerste onder zijn gelij
ken in het Kremlin. Door de benoe
ming van de 54-jarige Gorbatsjov tot
partijsecretaris is gebroken met de
gewoonte de leiding van de partij en
van het land in handen te geven van
een vertegenwoordiger van de oude
garde. Het hoogbejaarde gezelschap
Russen dat het Politbureau vormt,
maakte gisteren verrassend snel be
kend wie de opvolger is van de zon
dagavond overleden Tsjernenko. De
weg naar verjonging lijkt definitief te
zijn ingeslagen met Gorbatsjov's be
noeming. Dat is ook de weg die naar
vernieuwing van de Sowjet-maat-
schappij moet leiden. Mondjesmaat,
want de Sowjet-autoriteiten houden
niet van snelle en radicale veranderin
gen. Voor het westen is aan de benoe
ming van Gorbatsjov de hoop verbon
den dat het nieuwe Sowjet-leider-
schap een positieve uitwerking zal
hebben op de relatie tussen Oost en
West. Een voorzichtig optimisme is
gerechtvaardigd.
Waar staat Michael Gorbatsjov
ideologisch? In de eerste plaats
kan hij worden beschouwd als een
vertegenwoordiger van de jongere ge
neratie Russen, die niet de last en de
frustraties van de Tweede Wereldoor
log met zich meedraagt. Hij was elf
jaar toen de oorlog uitbrak; te oud
om er geen herinneringen aan te heb
ben, maar te jong om bewust een
'oorlogsverleden' te hebben opge
bouwd. Hij behoort tot de groep Rus
sische machthebbers, die aanstuurt
op ontspanning tussen Oost en West.'
Geen détente in de traditionele zin,
waarin alles draait om de verhouding
Sowjet-Unie-V.S., maar één die zich
meer richt op West-Europa en Japan.
Gorbatsjov dankt zijn positie vooral
aan de vorige partij chef, Andropov,
die begin februari 1982 is overleden.
Binnen de eliteclub van Politbureau
leden heeft Gorbatsjov gaandeweg
zijn positie versterkt, óók in de perio
de na de dood van Andropov, toen
met de benoeming van Tsjernenko
werd teruggekeerd naar de oude ver
trouwde Brezjnev-lijn. Hoewel ideolo
gisch goed geschoold is Gorbatsjov
meer een technocraat en pragmaticus
dan ideoloog. Hij zit in elk geval niet
vast aan onverwoestbare dogma's, zo
als vele van zijn oudere collega's.
De zieke Tsjernenko, die de laatste
maanden alleen in het openbaar
optrad om het Russische volk en het
Westen te laten zien dat hij nog steeds
functioneerde, is nauwelijks dertien
maanden aan het bewind geweest. Te
kort om op enigerlei wijze zijn stempel
te drukken op de Sowjet-politiek en
de Sowjet-maatschappij. In tegenstel
ling tot Andropov behoorde hij tot de
behoudende groep rond Brezjnev.
Drie jaar geleden werd hij gepasseerd,
toen door de dood van Brezjnev het
ambt van partijsecretaris beschik
baar kwam. Hij werd ongeschikt
geacht. Andropov werd de opvolger
van Brezjnev. Kennelijk waren de
oude Politbureauleden zó geschokt
door het optreden van de in hun ogen
liberale Andropov, dat ze bij diens
dood ijlings een oude conservatief van
stal haalden: Tsjernenko. Hij was de
man, die op de winkel moest passen.
De bewaker van de Sowj et-ideologie
en doctrine. De Russische leiders
hechten aan continuïteit in het leider
schap. Tsjernenko, doodziek en nau
welijks in staat tot regeringsdaden,
paste precies in dat beeld. Hij geloof
de in het collectieve leiderschap. Een
gewaardeerde eigenschap voor ie
mand, die zich in de hoogste cirkels
van het Kremlin beweegt.
DEN HAAG - Maandag vergaderde de Vaste Kamercommissie voor Binnenlandse Zaken over de notitie
Gemeentelijke Herindeling. In verband met de zeer grote belangstelling werd de vergadering in de Ridderzaal
gehouden, wat eerder nog niet is voorgekomen.
Advertentie
WM
TEHERAN/BAGDAD (UPI/AFP) -
Iran heeft maandagmiddag bekend
gemaakt bereid te zijn met ingang
van vandaag een eind te maken aan
zijn aanvallen op burgerdoelen in
Irak overeenkomstig de oproep van
VN-secretaris-generaal Perez de
Cuellar het afgelopen weekeinde. En
kele uren voor deze aankondiging
bombardeerde Iran nog Bagdad en
vier Iraakse grensplaatsen.
Er is nog geen Iraakse reactie op het
bericht uit leneran. Enkele uren eer
der had een hoge Iraakse functionaris
laten weten dat hij bereid was naar de
VN te gaan om te proberen een einde
te maken aan de bombardementen.
Volgens de Iraanse boodschap "is het
belangrijk duidelijk te maken dat
Iran zich het recht voorbehoudt met
al zijn kracht terug te slaan als het
Iraakse regime uw voorstel afwijst en
de aanvallen op niet-militaire en be
woonde gebieden voortzet".
Perez de Cueilar had eerder op de dag
in Geneve laten weten dat hij in nauw
contact stond met Iran en Irak en dat
hij bereid was te bemiddelen tussen
de twee partijen.
Iran en Irak waren maandag volledig
in een "stedenoorlog" gewikkeld. Een
buitenwijk van Bagdad werd getrof
fen en in de Iraanse hoofdstad werd
voor het eerste in zes maanden lucht
alarm gegeven.
Vrijwel op hetzelfde moment waren
vijf andere steden het doelwit van
Iraakse toestellen of artillerie. Ook op
zee gaat de oorlog door. In Bagdad
werd maandagmiddag bekendge
maakt dat "een groot scheepsdoel"
was getroffen in de buurt van het
Iraanse olieterminal op het eiland
Kharg.
Iran heeft maandag de VN een lijst
met "praktische voorstellen" doen
toekomen voor een uitwisseling van
krijgsgevangenen met Irak.
Tsjernenko kan met recht een 'tus
senpaus' worden genoemd. Voor
hem ging het er slechts om de status
quo te handhaven. Gezien zijn leeftijd
en zijn gebrek aan ambitie mocht niet
anders worden verwacht. Tegen die
achtergrond heeft de thans overleden
partijleider zich op verdienstelijke
wijze van zijn taak gekweten. Hij heeft
in elk geval ruimte geschapen de
tweede man in de Sowjet-hiërarchie,
nu de nieuwe partijsecretaris Michael
Gorbatsjov in tal van opzichten op
zijn taak te laten voorbereiden. Gor
batsjov heeft een zwaar en ambitieus
pakket: hij is belast met de coördina
tie van de economie, hij houdt het
opperste toezicht op de landbouw en
de voedselindustrie, zijn pakket bevat
voorts internationale (communisti
sche) contacten en al het ideologisch
werk. Zijn bezoek aan Engeland, drie
maanden geleden, viel onder het
hoofdstuk 'opvoeding en ervaring op
doen'. Naar Russische overtuiging -
en velen in het Westen denken er niet
anders over - is de nieuwe partijsecre
taris van de Sowjet-Unie glansrijk
voor zijn examen geslaagd. Als hij er
in slaagt de vele facties binnen de
ingewikkelde partijstructuur onder
één noemer te brengen, kan deze
nieuwe hoogste Russische baas een
belangrijk stempel drukken op het
dagelijks gebeuren in zijn uitgestrek
te land. Een dergelijke ontwikkeling
zal de rest van de wereld niet onbe
roerd laten. Gorbatsjov moet in staat
worden geacht een positieve bijdrage
te geven aan het wereldgebeuren.
Dim.
