kleintjes
VLAAMSE MINISTER BOYCOT TAALUNIE
'Van Aardenne kan
beter maar aftreden'
de PZC
vandaag
UITWERKING BELEIDSLIJNEN MEDIANOTA:
Rood staan9
Simon
GEERTSEMA MEENT:
AIDS BIJ KIND
NA GEBRUIK
BLOEDPLASMA
Ontslag van een
burgemeester
Toenemende wind
228e jaargang no. 39
Vrijdag 15 februari 1985
Motie
Op de hoogte
Vervanger
Abonnee-tv
Ster-reclame
Guur vriezend, winterweer, zonnige
perioden, matige tot vrij krachtige
oostelijke wind, middagtemperatuur
omstreeks min 3 graden Celsius.
kunt u telefonisch opgeven. Bel
Middelburg 01180-27651 Terneuzen 01150-94457|
Vlissingen 01184-15144 Hulst 01140-14058
Goes 01100-31800 Zierikzee 01110- 5380
ROVINCIALE
Brinkman
HILVERSUM (GPD) - Minister Brinkman (WVC) wil in
de Mediawet Hilversum voorstellen als vestigingsplaats
voor het nog op te richten Commissariaat voor de Media.
Het gemeentebestuur van Hilversum heeft daarom ge
vraagd in een brief die aan het eind van juli werd
verstuurd. Begin deze week kwam op het Hilversumse
gemeentehuis een brief binnen waar de minister met het
idee instemt. Hij schrijft dat het hem wenselijk voorkomt
de audio-visuele activiteiten zoveel mogelijk te concentre
ren. Het commissariaat wordt een beleidsmakend orgaan.
Het commissariaat krijgt volgens de Medianota een groot
aantal taken. Daarbij zitten onder meer de gezamenlijke
belangenbehartiging van de zendgemachtigden, het toela
ten van de nieuwe omroepen en het verdelen van de
zendtijd, toezicht op de naleving van programmavoor
schriften en de financiële voorschriften en controle op de
nevenactiviteiten van de omroepen.
De nieuwe organisatie zal zich ook bezighouden met het
toezicht op de omroepen (lokaal, regionaal en landelijk),
een kabelkrant, kabeltekst en abonneetelevisie.
VVD ongelukkig met
beslissing Brinkman
DEN HAAG (GPD) - De VVD-fractie in de Tweede Kamer is bedroefd en uiterst ongelukkig
dat het kabinet heeft besloten in afwijking van het unanieme positieve advies van een
onafhankelijke jury de P.C. Hooftprijs 1984 niet toe te kennen aan dr. Hugo Brandt Corstius.
„Wij erkennen dat de minister van cultuur het recht heeft om het advies van de jury naast
zich neer te leggen, maar wij willen er met kracht op wijzen dat het zeer ongebruikelijk is dat
hij van die ruimte ook daadwerkelijk gebruik heeft gemaakt", zo verklaarde donderdag
avond VVD-woordvoerster mevrouw Sari van Heemskerck Pillis-Duvekot na afloop van
overleg binnen de VVD-fractie over de beroering rond de weigering van het kabinet-Lubbers
om de staatsprijs toe te kennen.
Die verklaring staat lijnrecht tegen- overheid een prijs toekent terwijl die
over de aanvankelijke opstelling van
de liberalen, waarin sprake was van
het respecteren van de besluitvor
ming van de ministerraad. De omme
zwaai van de WD is toe te schrijven
aan de talrijke verontruste en veront
waardigde reacties onder de WD-
aanhang, die naar aanleiding van de
aanvankelijke zienswijze van de libe
ralen zijn binnengekomen.
Mevrouw Van Heemskerck: „Nu wij
de gang van zaken beter kunnen
overzien, zeggen wij: de overheid
moet geen inhoudelijk oordeel over
kunst vellen. Een unaniem advies
van een jury, waarvan de samenstel
ling en taakopdracht door de minis
ter zijn bepaald, moet ook door die
minister worden opgevolgd. Afwij
kingen van het advies van zo'n jury
zijn slechts te rechtvaardigen als de
te bekronen auteur strafrechtelijk is
vervolgd of wanneer hij geweldig
fascistische literatuur zou hebben
geschreven. Dat is dus in het geval
van Brandt Corstius niet het geval".
Het verbaast de woordvoerster van de
liberale fractie dat het „zo lang goed is
gegaan met dit systeem van staats
prijzen voor letterkunde". Het dilem
ma is volgens de WD-ffactie dat de
zelfde overheid eigenlijk op een grote
afstand van de kunst moet blijven.
Daarom ook wil de WD zo snel
mogelijk met de minister van cultuur
praten over afschaffing van staatsprij
zen. Ook WD-fractievoorzitter Nij-
pels heeft inmiddels verklaard voor
stander te zijn van loskoppeling van
overheid en culturele prijzen.
Hoewel de WD van oordeel is dat het
bijzonder ongebruikelijk is dat de
minister de „beleidsruimte heeft ge
grepen om de P. C. Hooftprijs niet toe
te kennen", zal zij een eventuele
motie van de PvdA, waarin het be
leid van minister Brinkman van
WVC in deze kwestie wordt afge
keurd, niet steunen. Deze motie zal
vrijwel zeker worden ingediend tij
dens de interpellatie die door de
socialisten is aangevraagd en waar
schijnlijk in de laatste week van
februari wordt gehouden.
Aanvankelijk was de PvdA van plan
de minister volgende week al op het
matje te roepen. De bewindsman zou
daarvoor zijn vakantie hebben moe
ten uitstellen. De PvdA-fractie ging
niettemin akkoord met een latere
datum. Beinema, woordvoerder van
het CDA, dat instemt met het besluit
van het kabinet, zei donderdag ver
heugd te zijn met het feit dat „de
PvdA tijd nodig blijkt te hebben voor
een zorgvuldige formulering van de
interpellatie". De CDA-woordvoerder
noemde in dit verband de reacties in
de media op de weigering de staats
prijs toe te kennen „buiten-proportio
neel" en de schijn wekkend alsof „het
culturele vaderland in doodsgevaar
verkeert".
Hugo Brandt Corstius zal niet ingaan
op de uitnodiging van minister Brink
man om met hem van gedachten te
wisselen over de niet-toekenning aan
hem van de P. C. Hooftprijs. De
fractievoorzitters van CDA en WD,
Bert de Vries en Ed Nijpels, zijn door
minister Brinkman al een maand ge
leden op de hoogte gesteld van diens
probleem rond de prijs. Beiden stem
den in met de weigering hem uit te
reiken aan dr. Hugo Brandt Corstius.
De Vlaamse minister van binnen
landse zaken Marc Galle is uit het
comité van ministers van de Neder
landse Taalunie gestapt. Directe aan
leiding daartoe vormt het besluit van
minister Brinkman de P.C. Hooft
prijs niet uit te reiken.
In een brief aan Brinkman zegt de
Belgische minister „geschokt" te zijn.
„Ik heb altijd gedacht dat Nederland
het symool was voor meningsvrij
heid". Het is volgens hem de taak van
de Nederlandse Taalunie om de letter
kunde te beschermen tegen elke vorm
van censuur. „Indien dit niet zo zou
zijn, lopen wij, Noord en Zuid, het
gevaar onze letterkunde te degrade
ren tot broodschrijverij of propagan
da voor orde en gezag", aldus de
socialist Galle.
De Commissie Letteren van de Raad
voor de Kunst zal en bloc aftreden
wanneer het kabinet niet op zijn be
slissing terugkomt. In afwachting van
een gesprek met de minister heeft de
commissie, die de jury voor de P.C.
Hooftprijs had aangewezen, donder
dag besloten alle werkzaamheden op
te schorten.
„We menen dat we er onder deze
omstandigheden geen goed aan doen
het werk dat wij zeer belangrijk
vinden voort te zetten", aldus Wam
de Moor, voorzitter van de Commisie
Letteren. „Wij kunnen ons niet aan
een lijntje laten houden, wanneer
onze adviezen terzijde worden ge
schoven".
Rood staan bij een bank wordt
duurder voor het bedrijfsle
ven. De opslagrente die in 1984
was afgeschaft wordt weer in
gevoerd.
PAGINA 5
Van de
iedereen,
de raad
Loco-burgemeester
Wijnckel vindt dat
inclusief hijzelf, in
'gekleurd' is en dat er daarom
beter een neutrale vervanger
kan worden gezocht als waar
nemend burgemeester, na het
vertrek van burgemeester W.
Lockefeer van Aardenburg
PAGINA 9
Ook in Zweden zijn er ijsproblemen op het water. De eigenaar van dit
bootje in Stockholm probeert zijn schip los te hakken uit de enorme
ijsmassa om te verhinderen dat het wordt verpletterd.
HARLINGEN (ANP) - In verband met ijsgang op de Waddenzee zijn de
avonddiensten naar de eilanden Terschelling en Vlieland met ingang
van gisteren uit de vaart genomen. De dagdiensten gaan gewoon door.
Dit heeft een woordvoerder van rederij Doeksen donderdag meege
deeld.
De snelboot Koegelwieck tussen
Terschelling en Harlingen vaart
momenteel niet. De veerdiensten
naar Ameland varen volgens het
normale schema. De boten tussen
Schiermonnikoog en Lauwersoog
varen wel op andere tijden.
Rijkspolitie, brandweer en duikers
zijn donderdagavond met een
grootscheepse zoekactie bezig ge
weest naar een onbekende man
door het ijs was gezakt op een van
de Loosdrechtse Plassen. Rond elf
uur donderdagavond is de actie
gestaakt wegens de slechte weers
omstandigheden.
Aan het begin van de avond ont
ving de rijkspolitie de melding van
een passant, die de onbekende man
door het ijs had zien zakken
AMSTERDAM De sectie letteren van de Raad voor de Kunst vergaderde donderdag in Amsterdam over de weigering
van het kabinet de PC Hooftprijs 1984 toe te kennen aan de schrijver Hugo Brandt Corstius. Op de foto rechts voorzitter
W. A. M. de Moor.
DEN HAAG (GPD) - De vooraan
staande liberale oud-fractieleider en
oud-minister, mr. J.W. Geertsema,
vindt dat minister Van Aardenne
(economische zaken) moet aftreden.
Tijdens een spreekbeurt in Zoeter-
STOCKHOLM (Reuter) - Zweedse zie
kenhuizen gebruiken geen bloedplas-
ma uit het buitenland meer sinds een
kind na een bloedtransfusie de be
ruchte ziekte aids heeft gekregen.
Een functionaris van het Zweeds bac
teriologisch laboratorium verklaarde
woensdag dat een elfjarig jongetje,
dat regelmatig vers bloed krijgt om
dat hij aan een bloedziekte lijdt, met
het aids-virus is besmet. De toestand
van het kind, dat op de afdeling
intensieve verzorging is opgenomen,
werd kritiek genoemd. Men vermoedt
dat het uit de Verenigde Staten geïm
porteerde plasma afkomstig was van
een lijder aan aids, een dodelijke
ziekte die het afweermechanisme te
gen infecties vernietigt en waarvoor
nog geen geneesmiddel is gevonden.
Geen derde net en omroep
niet op abonnee-televisie
Twee jaar is Simon Tahamata
afwezig geweest bij de selectie
van het Nederlands elftal.
Trainer Leo Beenhakker heeft
de Feyenoorder teruggehaald.
PAGINA 17
Radio en televisie: 2
Binnen- en buitenl.: 3 en 5
Opinie en achtergrond: 4
Financieel: 7
Provincie: 9,11,13,14 en 15
Sport: 16 en 17
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG - De omroepen krijgen
geen toegang tot de exploitatie van
commerciële abonnee-televisie. Dit
staat in het ontwerp van wet, waarin
de beleidslijnen uit de Medianota
nader zijn uitgewerkt. Over het ont-
werp-Mediawet hoopt het kabinet
vandaag definitief overeenstemming
te bereiken. Vorige week stemde de
ministerraad er reeds mee in dat
voorlopig wordt afgezien van invoe
ring van een derde televisie-net.
Er bestaat geen principieel bezwaar
tegen realisering van Nederland III,
maar omdat gevreesd wordt dat de
noodzakelijke verhoging van de om
roepbijdrage op den duur niet tot tien
gulden per jaar beperkt zal kunnen
blijven, wil het kabinet op dit moment
nog geen beslissingen nemen over het
tijdstip waarop het derde net zou
moeten gaan „draaien" en over de
programmatische invulling ervan.
De CDA-fractie in de Tweede Kamer
houdt echter onvoorwaardelijk vast
aan de komst van een derde televisie
net met ingang van uiterlijk oktober
1986. „Het kabinet lijkt geen overwe
gende bezwaren tegen een derde net
te hebben en technisch kan er binnen
de grenzen van tien gulden omroep
bijdrage-verhoging gestart worden",
aldus CDA-woordvoerder Beinema.
Of de CDA-fractie inzake het derde
net overigens nog op de steun van de
PvdA kan rekenen is twijfelachtig, nu
het waarschijnlijk is dat het kabinet
zich conform de inhoud van het ont-
werp-Mediawet tegen deelneming van
de omroepen aan abonnee-tv zal uit
spreken.
Nu het vrijwel zeker is dat de toegang
van „Hilversum" tot de exploitatie
van abonnee-tv van de baan is, zal de
PvdA geneigd zijn haar steun aan de
CD A-motie inzake het derde net in te
trekken.
In het ontwerp-Mediawet staat voorts
dat de omvang van de STER-reclame-
zendtijd niet meer dan vijf procent
van het totale landelijke programma
mag zijn. Zwevende reclame-blokken
(reclame tussen de programma's) wor
den in het ontwerp opnieuw afwezen.
Teletekst moet volgens het ontwerp
worden verzorgd door de (nieuwe)
NOS-Programmastichting en het
ANP.
Verder zal er in elke provincie een
radio-omroep mogen komen. De kos
ten moeten betaald worden uit een
opslag (van ten hoogste 10 gulden) op
de omroepbijdrage.
Dunbevolkte provincies (Drenthe en
Flevoland) krijgen steun van het rijk.
Voor regionale televisie acht de Me
diawet de tijd, financieel gezien, nog
niet rijp. In het ontwerp wordt recla
me in lokale en regionale omroep niet
toegestaan. Lokale omroep moet door
de gemeenten, uit het kabelabonne
ment en uit donaties en contributies
worden gekostigd. Lokale omroep
moet de landelijke STER-reclame
doorgeven.
De pers, die op lokale kabelnetten de
gelegenheid krijgt een kabelkrant of
kabeltekst te exploiteren, mag overi
gens wél reclame maken, aldus het
ontwerp-Mediawet. Verder volgt het
ontwerp wat de kabelkrant betreft
de Medianota van 1983.
Toch nog onverwacht is
e
meer zei Geertsema dat de positie
van de bewindsman door de discus
sies over de RSV-zaak onhoudbaar is
geworden. Hij herhaalde die uit
spraak donderdagavond voor de
NOS-tv.
Geertsema, die in eerste instantie
antwoord gaf op een vraag vanuit de
zaal, zei dat door het opstappen van
Van Aardenne het debat tussen rege
ring en Tweede Kamer over het RSV-
rapport zuiverder zou worden. Hij
vindt niet dat de minister moet aftre
den omdat hij de Kamer heeft voorge
logen over de 'blanco cheque', die hij
aan RSV heeft gegeven.
WD-fractieleider Nijpels weigerde
donderdag in te gaan op de opmerkin
gen van Geertsema. Hij wees erop dat
elk partijlid het recht heeft vragen te
stellen, op vragen antwoord te geven
of zijn eigen mening te uiten. „Dat is
onze pluriformiteit," verklaarde Nij
pels.
Geertsema kan begrip opbrengen
voor het optreden van Van Aardenne
tegenover de Kamer in 1980, toen hij
loog over zijn toezeggingen aan RSV.
De bewindsman had op dat moment
op grond van een artikel in de Grond
wet kunnen weigeren antwoord te
geven. In die situatie had dat bete
kent dat hij toch al te veel informatiei
zou geven, aldus de oud-minister.
Hij noemde het verder niet gelukkig
dat leden van de WD-Kamerfractie
de afgelopen dagen verschillende uit
spraken over de positie van de minis
ter hadden gedaan. Hij wees daarbij
op de stellige mededeling van Nijpels
voor de VARA-radicrdat Van Aarden
ne zou blijven, en de uitspraak (een
dag later) van het Kamerlid Jacobse
dat Van Aardenne zelf zou kunnen
besluiten af te treden.
Geertsema uitte daarbij onverholen
kritiek op het optreden van Nijpels.
Hij maakte duidelijk dat deze de
fractie strakker zou moeten leiden.
Geertsema
een einde gekomen aan
de affaire-Lockefeer in Aar
denburg. De omstreden bur
gemeester van deze gemeen
te heeft niet afgewacht of hij per 16
maart a.s. zou worden herbenoemd;
hij heeft met ingang van 15 maart
ontslag gevraagd. Lockefeer ontloopt
op deze wijze de vernedering die een
afwijzing in Den Haag met zich mee
zou hebben gebracht. Hoewel officiële
kanalen zich niet uitlaten over een
eventuele herbenoeming, kan uit
schaarse mededelingen worden afge
leid dat een verlenging van de ambts
termijn van Lockefeer er niet in zat.
Noch Den Haag - waar de beslissing
ligt - noch Middelburg - adviserend -
is van oordeel dat deze burgemeester
gezien zijn handel en wandel in de
afgelopen tweeëneenhalf jaar kan
worden herbenoemd. De ontslagaan
vrage van burgemeester Lockefeer
moet dan ook als een 'elegante oplos
sing' worden gezien, waarbij veel bin
nenskamers en ongezegd blijft.
Hoe men ook over het functioneren
van Lockefeer als burgemeester
moge denken, feit is dat hij en zijn
gezin tweeëneenhalf jaar lang onder
grote spanning hebben geleefd. In het
geval van Lockefeer waren het vooral
zijn persoonlijk optreden en zijn als
Bourgondisch omschreven levenswij
ze, die veel kritiek uitlokten. Dat
optreden paste nauwelijks binnen de
kaders van het Nederlandse staats-en
rechtsstelsel. Zijn weinig democrati
sche opvattingen over het besturen
van een gemeente brachten hem her
haaldelijk in conflict met een deel van
de gemeenteraad, hetgeen verlam
mend werkte op het bestuur. Locke
feer manipuleerde met de macht, die
een burgemeester in een kleine ge
meente bijna onvermijdelijk heeft.
Daarbij maakte hij de haast klassieke
fout het verzet in zijn gemeente te
onderschatten. De vele conflicten
rond zijn figuur, vaak overtrokken en,
persoonlijk gericht, maar ten dele
door de burgemeester zelf opgeroe
pen, hebben zijn functioneren als eer
ste burger van Aardenburg ter discus
sie gesteld. Dat bleek met name de
afgelopen maanden, de periode voor
afgaande aan een eventuele herbenoe
ming. Minister Rietkerk heeft lang
geaarzeld met het nemen van een
beslissing: wel of niet herbenoemen.
Den Haag was nu zover dat de balans
duidelijk naar niet-herbenoemen
doorsloeg. Lockefeer heeft de bui zien
aankomen: hij vroeg ontslag teneinde
de eer aan zichzelf te houden.
Niettemin dient de beslissing van
de Aardenburgse burgemeester te
worden gerespecteerd. Er gaat heel
wat aan vooraf voor iemand zover is
dat hij deze stap doet. Het moet als
uiterst pijnlijk worden ervaren in een
zodanige positie terecht te komen,
dat een ontslagaanvrage de enige
oplossing biedt. Het is triest dat op
een dergelijke wijze een einde komt
aan een carrière van een man, die de
kwaliteiten heeft voor het ambt van
burgemeester, maar die tegelijkertijd
de grenzen van zijn macht niet wil
kennen. Tegen de achtergrond van
alle gebeurtenissen in Aardenburg in
de afgelopen jaren was het onvermij
delijk dat Lockefeer vroeg of laat het
veld moest ruimen. Een burgemeester
neemt nu eenmaal een kwetsbare
positie in. Zeker in een kleine gemeen
te, waar nog dorpspolitiek wordt be
dreven. Een burgemeester die in op
spraak komt, zet zijn ambt op het
spel. Hij balanceert als het ware langs
de rand van de afgrond. Lockefeer was
in die positie terechtgekomen.
De vraag is of met het ontslag van
Lockefeer ook een einde komt
aan de bestuurlijke crisis in Aarden
burg, die zich parallel aan, maar nauw
verweven met de affaire-Lockefeer af
speelde? Het is tekenend voor de
verhoudingen binnen de gemeente
raad dat juist nu weer het functione
ren van wethouder Van de Wijnckel
ter discussie wordt gesteld. Twee
blokken in de raad liggen voortdu
rend met elkaar overhoop, waarbij het
er verbaal lang niet altijd zachtzinnig
aan toegaat. Dat alles heeft geleid tot
een bestuurlijke crisis, die de gemeen
te nog net niet onbestuurbaar heeft
gemaakt. Lockefeers vertrek kan zui
verend werken voor de verhoudingen
binnen de gemeenteraad, maar de
'schade' van vele jaren laat zich niet
door één enkele gebeurtenis herstel
len. Het onderlinge vertrouwen is ern
stig aangetast, de conflictstof nog
lang niet verdwenen. Ongetwijfeld zal
daarbij ook een rol spelen of de huidi
ge burgemeester daadwerkelijk uit
Aardenburg vertrekt of zich als amb
teloos burger op de achtergrond blijft
bemoeien met het reilen en zeilen in
de gemeente. In het eerste geval mag
goede hoop bestaan dat onder een
nieuwe burgemeester de gezonde ver
houdingen in de gemeenteraad zullen
terugkeren. Besluit Lockefeer even
wel zich op een of andere wijze
bijvoorbeeld door zich verkiesbaar te
stellen bij de komende raadsverkie
zingen, zoals hij al eens eerder heeft
geopperd met de plaatselijke poli
tiek te blijven bemoeien, dan staat
Aardenburg nog wat te wachten.
Daarmee zou de heer Lockefeer zich
zelf, zijn gezin en de gehele Aarden
burgse gemeenschap de slechtst
denkbare dienst bewijzen. Met een
schone lei beginnen, daar is deze
Zeeuws-Vlaamse gemeente hard aan
toe.
Dim
■4
