en
BRANDT CORSTIUS 'TE KWETSEND'
EG hoopt op resultaat
bewapeningsoverleg
"«Sg Ui
e PZC
vandaag
Starwars
Overeenkomst
Verhoging
Advies
Woonwagen
centrum
Gevaar
Verontwaardigd
RAPPORT:
REAGAN
MISLEIDT
CONGRES
NEDERLANDS INITIA TIEF
w^S v
bedrijlskleding
DESKUNDIGEN: MILIEURAMP OP NOORDZEE
Elfstedentocht
Werkloosheid
weer hoger
Geen dictaat
over kernafval
Guur en koud
|228e jaargang no. 37
Woensdag 13 februari 1985
Westhavendijk 14B, Goes,Tël.01100-20620
I ROTTERDAM (ANP) - De prijzen van brandstoffen gaan vandaag tengevolge
van de wegens de koude sterk gestegen gasolieprijzen bij de meeste
I oliemaatschappijen en de vrije handel omhoog.
I Superbenzine wordt per liter 2 cent duurder, normale benzine 1 cent en diesel
gaat met 4 cent omhoog, zo is dinsdag bekendgemaakt. De meest voorkomen
de prijzen per liter worden dan respectievelijk 185,8 cent (super), 178,8 cent
I(normaal) en 134,8 cent (diesel).
DEN HAAG (GPD) - Minister Brinkman van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur weigert de
PC Hooftprijs-1984, de belangrijkste staatsprijs voor letterkunde groot 10.000 gulden, toe te
kennen aan de schrijver Hugo Brandt Corstius (49). De minister heeft deze beslissing,
ondanks een unaniem positief advies van de jury onder leiding van prof. dr. Cornelis
Verhoeven, genomen na uitvoerig beraad in het kabinet. Over de kwestie zal de PvdA-fractie
in de Tweede Kamer vandaag een spoeddebat aanvragen.
ROME (ANP) - De ministers
van buitenlandse zaken van
de tien landen van de Europe
se Gemeenschap hebben dins
dag in Rome, op Nederlands
initiatief, de hoop uitgespro
ken dat het Amerikaans-Rus
sische wapenbeheersings-
overleg dat 12 maart in Genè-
ve begint tot resultaten zal
leiden.
dus ook
Jakobsen Modes
Zonnig en koud, middagtemperatuur
min 5 graden, matige tot vrij krachti
ge wind uit oost tot zuidoost. Van
nacht matige tot strenge vorst.
PROVINCIALE ZEEUWS
De noteringen voor gasolie op de internationale produktenmarkt zijn de
afgelopen drie dagen met ruim 10 dollar omhoog gegaan en deze stijging is nog
niet gestopt. Daarnaast is ook de dollar weer duurder geworden.
De prijzen van de maatschappijen en de vrije handel voor huisbrandolie en
petroleum gaan vandaag met 4 cent per liter omhoog. Ook in België gaan de
prijzen om soortgelijke redenen omhoog.
Brinkman weigert aan
auteur PC Hooftprijs
In een brief aan de jury wijst Brink
man erop dat het werk van Brandt
Corstius, die behalve dat hij een twee
tal literaire studies op zijn naam heeft
staan, vooral bekendheid heeft ver
worven als columnist in dag- en week
bladen onder de pseudoniemen Bat-
tus, Piet Grijs, Jan Eter en Stoker,
„het kwetsen tot instrument heeft
gemaakt".
Naar het oordeel van de bewindsman
is zijn werk omstreden en vaak kwets
end voor personen en bevolkingsgroe
pen. Daarom mag deze omstreden
literatuur niet met een staatsprijs als
President Reagan wil het Star-
wars-project voortzetten, ook
als de VS en de Sowjet-Unie
overeenstemming zouden be
reiken over het afschaffen van
kernwapens.
PAGINA 3
Yasser Arafat en Koning
Hoessein hebben een overeen
komst gesloten, gericht op de
terugtrekking van Israël uit
bezette gebieden.
PAGINA 3
De verhoging van de tarieven
voor het telefoneren uit cellen
is te hoog, vindt de Tweede
kamer. CDA en PvdA willen op
korte termijn met staatssecre
taris Scherpenhuizen over de
wijzigingen praten.
PAGINA 5
Over de mogelijke vestiging
van een centrale opslagplaats
voor radioactief afval zullen
g.s. van Zeeland een technisch
advies vragen aan de Provin
ciale Planologische dienst.
PAGINA 9
Er zijn geen bezwaren tegen de
aanleg van een woonwagen
centrum in Aardenburg, vindt
de afdeling rechtspraak van
de Raad van State.
PAGINA 11
blijk van waardering van de overheid
worden gehonoreerd. De minister wil
de schijn voorkomen dat door toeken
ning van de in 1947 ingestelde prijs
het kabinet zou willen kiezen voor de
schrijver.
De PvdA-fractie in de Tweede Kamer
wil minister Brinkman zo snel moge
lijk op het matje roepen. CDA en WD
voelen daar niets voor. Beide rege
ringsfractie respecteren het besluit
van de bewindsman.
Jury-voorzitter prof. dr. C. Verhoe
ven, zelf winnaar van de PC Hooft
prijs, is verontwaardigd over het het
„onverstandig optreden" van Brink
man. Hij meent dat, hoewel de minis
ter het recht heeft het juryadvies te
negeren, de situatie dreigt dat deze
'begeerlijke prijs' door de beslissing
van de bewindsman in feite niet meer
bestaat.
„Hij zal nooit meer een jury bij elkaar
krijgen, of het moet een club slappe,
napratende hovelingen zijn. Wat dus
het allerergste is, is dat hij de P. C.
Hooftprijs eigenlijk daarmee heeft af
geschaft. Hij had dit niet moeten
doen. Hij miskent de overwegingen
van de jury en daarmee heeft deze 20
jaar jongere, aardige, goedlachse
man, met wie ik vanmorgen een uur
lang heb gesproken, mij nodeloos en
(Slot zie pagina 2 kolom 5)
DEN HAAG Het kabinet heeft geweigerd de staatsprijs voor de letterkunde, de P. C. Hooftprijs 1984, toe te kennen
aan de schrijver dr. Hugo Brandt Corstius luit Amsterdam. De voordracht van een unanieme jury is niet opgevolgd
omdat minister Brinkman meent dat het werk van Brandt Corstius omstreden is en vaak kwetsend voor personen en
bevolkingsgroepen. Op deze arhieffoto uit 1983 krijgt de auteur de Multatuli-prijs 1982 uit handen van de heer J.
Goudsbloem, destijds lid van de adviescommissie van het Amsterdams Fonds voor de kunst.
MOSKOU (AFP-REUTER-UPI) - Een
ontmoeting tussen Sovjetleider
Tsjernenko en de Griekse premier
Papandreou is dinsdag niet doorge
gaan wegens ziekte van de president
van de Sovjetunie. Dit heeft de
woordvoerder van de Griekse rege
ringsleider verklaard op een perscon
ferentie. Dimitrios Maroudas ver
klaarde met nadruk dat een gesprek
tussen Tsjernenko en Papandrou op
het programma had gestaan.
Het niet doorgaan van de ontmoeting
is aanleiding voor nieuwe speculaties
over de gezondheidstoestand van de
73-jarige Tsjernenko, die vandaag een
jaar geleden Joeri Andropov opvolgde
als partijleider. Sinds eind december
is de president van de Sovjetunie niet
in het openbaar gezien.
Reagan
WASHINGTON (UPI-DPA) - De re-
gering-Reagan heeft het Congres
„onvoldoende, misleidende en in
sommige gevallen onjuiste" infor
matie verstrekt over de Ameri
kaanse betrokkenheid in El Salva
dor. Dat staat in een zeer kritisch
rapport van de Republikeinse
Congres-leden Mark Hatfield en
Jim Leach en de Democraat Geor
ge Miller dat dinsdag werd gepu
bliceerd.
Zij beschuldigen de regering ervan
dat er twee maal zoveel Ameri
kaanse militaire adviseurs in El
Salvador zijn als ze toegeeft. Offi
cieel mogen het er hooguit 55 zijn.
De Amerikaanse militaire hulp zou
ook twee keer zo groot zijn als de
economische hulp. Volgens Was
hington ligt die verhouding op 3:1
ten gunste van de economische
hulp.
De regering-Reagan heeft gewei
gerd commentaar te geven op de
kritiek.
Mede op aandrang van West-Duits-
land en Frankrijk legden de ministers
er de nadruk op, dat ook op andere
terreinen dan dat van wapenbeheer
sing de dialoog tussen Oost en West
zou moeten worden geïntensiveerd.
Italië, dat tot juli het voorzitterschap
van de Europese Gemeenschap be
kleedt, zal ministers van binnenland
se zaken of van justitie van de EG-
landen en andere staten die te kam
pen hebben met terrorisme uitnodi
gen voor een zo spoedig mogelijk te
houden conferentie over terreurbe
strijding.
Binnen enkele weken, zo deelde mi
nister Van den Broek mee, zal de
Europese Commissie de minister
raad van de Europese Gemeenschap
een ontwerp voor een Europees-Mid
denamerikaans samenwerkingsak
koord voorleggen.
Het idee van een mogelijk nieuw
Europees Midden-Oosten-initiatief is
niet van de baan, maar thans niet
actueel. Contacten met de betrokken
partijen zullen worden geïntensi
veerd.
De Libanese regering, zo deelde mi
nister Van den Broek mee, is niet in
staat gebleken VN-secretaris-gene-
raal Perez de Cuellar voorstellen te
doen over de rol die Unifil, de VN-
vredesmacht in Zuid-Libanon, in het
proces van de terugtrekking van de
Israëlische troepen kan spelen.
IAdvertentie
WESTDUIN
HOTEL
heeft het in huis!
Koudekerke. tel. 01135-2510. telex 30185
'SllÉpteÉSS
N._
iW;
van
te Souburg.
Van de universiteit van Moskou kreeg
Papandreou een eredoctoraat, wat
zeldzaam is voor een leider van een
westers land.
De Griekse premier voert vandaag
besprekingen met minister van bui
tenlandse zaken Gromyko en brengt
morgen een bezoek aan Leningrad.
Het veiligheidsaspect moet, bij
een afsluiting van de storm
vloedkering Oosterschelde,
voorop staan. Een sluiting ge
durende langere tijd kan even
tueel gevaar opleveren voor
kilometers Schouwse dijken.
PAGINA 12
Heel voorzichtig groeit weer
een beetje koorts op bij de
elfstedentochtliefhebbers nu
er weer al op grote schaal op
de Friese wateren toertochten
worden georganiseerd
PAGINA 15
Radio en televisie: 2
Binnen- en buitenl.: 3 en 5
Opinie en achtergrond: 4
Financieel: 7
Provincie: 9,11,12,13 en 14
Sport: 15
Olielozingen scheepvaart
bedreigen leven zeevogels
HELGOLAND (DPA) - De laatste we
ken worden steeds meer vogels het
slachtoffer van afgewerkte stookolie
die schepen stiekem op de Noordzee
lozen. Eenden, zeekoeten, zeemeeu
wen en andere watervogels spoelen
bij honderden op de stranden aan,
dood of niet meer tot vliegen in staat.
Op Helgoland telden vogelwachters
in de eerste week van februari al
meer slachtoffers van de olievervui
ling dan in de gehele periode januari
en februari van vorig jaar.
Patrouillerende vliegtuigen signaleer
den vorige week in de Duitse Bocht
verscheidene olievlekken. Bij Sylt
dreef vrijdag een partij olie met een
oppervlakte van zo'n vier hectaren en
in de wateren rond Helgoland, waar
tienduizenden eenden, zeekoeten, al
ken en meeuwen uit geheel Noord
west-Europa overwinteren, dobberen
talloze kluiten van deze kleverige sub
stantie.
De vogelwacht van Helgoland, die in
opdracht van de Westduitse overheid
de gevolgen van de olievervuiling on
derzoekt, heeft haar medewerkers
gealarmeerd om de honderden vleu
gellamme vogels te verzamelen. Men
tracht de dieren te reinigen, maar vele
zijn al zo verzwakt dat zij als redde
loos verloren moeten worden be
schouwd.
Wanneer de wind naar westelijke rich
tingen gaat draaien zal de milieuramp
waarschijnlijk eerst in volle omvang
zichtbaar worden. De getroffen dieren
drijven dan naar de kust. De huidige
aflandige oostenwind verlengt hun
doodsstrijd.
De verontreiniging wordt volgens het
hydrografisch instituut in Hamburg
voor 90 procent door de scheepvaart
veroorzaakt. Kapiteins van vracht
schepen die het geld willen uitsparen
dat zij anders in de havens zouden
moeten betalen om hun afgewerkte
olie te laten wegpompen lappen het
milieu aan hun laars en laten de
smurrie gewoon in zee weglopen.
De invloed van de olievervuiljng op
de totale zeefauna is nog weinig
bekend, maar waarschijnlijk zeer
groot. Naar de mening van milieudes
kundigen zijn de vogels alleen de top
van de ijsberg. Zij vrezen, dat als er
niets wordt ondernomen, de Noord
zee binnen afzienbare tijd een leven
loze plas vuil water zal zijn.
DEN HAAG (GPD) - De werk
loosheid is weer tot boven de
800.000 gestegen. Dat blijkt
uit cijfers per eind januari,
die dinsdag door het ministe
rie van sociale zaken en werk
gelegenheid zijn gepubli
ceerd. Het strenge winter
weer wordt als belangrijkste
boosdoener beschouwd. In no
vember was het aantal werk
lozen tot juist onder de
800.000 gedaald.
Alleep al in de bouw nam het
(Slot zie pag. 3 kol. 6)
ROME De bewindslieden van bui
tenlandse zaken van de EG-landen in
de tuin van de Romeinse villa Mada-
ma. Van links naar rechts Tindemans
(België), Poos (Luxemburg), voorzit
ter Delors van de Europese commis
sie, Ellemann-Jensen (Denemarken),
Van den Broek, Andreotti (Italië),
Genscher (West-Duitsland), Dumas
Frankrijkde Britse onderminister
Rifkind en de Ier Barry.
Niet hoog opspelen, maar
ook niet uit de weg
gaan. Dat ongeveer is de
laatste tijd de tactiek van de
regeringspartijen (WD,
maar vooral CDA) tegenover kerne
nergiekwesties. Toch moeten daarbij
alle beschikbare geluiddempers en
schokbrekers worden aangewend,
want het vraagstuk van de uitbrei
ding van kernenergie en alles wat
daarmee verband houdt, veroorzaakt
bij ieder nieuw feit opnieuw veel ru
moer en beroering. Dat was een
maand geleden het geval toen het
kabinet-Lubbers met de principe-uit
spraak kwam dat er in de komende
tien jaar 'ten minste twee nieuwe
kerncentrales' moeten komen. Dat
was vorige week het geval toen de
commissie-Lofra (locatiekeuze op
slagfaciliteit radio-actief afval) acht
provincies benaderde met vragen
over zo'n twintig plaatsen die in aan
merking komen voor centrale opslag
van alle radio-actief afval van Neder
land. Door de machinerie van de
besluitvorming over de bouw van
nieuwe kerncentrales in werking te
zetten heeft het kabinet onmisken
baar óók de tegenbeweging opnieuw
op toeren gebracht. En die is vooral
merkbaar op of in de omgeving van
alle plaatsen, voorkomend op de voor
keurslijstjes met het oog op voorgeno
men beslissingen. Het overleg vanuit
Den Haag met de regionale besturen,
waar vestiging van een nieuwe kern
centrale en/of een opslagmagazijn
voor radio-actief afval tot de mogelijk
heden wordt gerekend zal uiterst
moeizaam en tijdrovend worden.
Daar twijfelt niemand aan.
Opvallend zijn dan ook, steeds na
het schrikeffect van wéér een
nieuwe mededeling, de pogingen van
uit het regeringskamp om de onrust
en de felle weerstand zo veel mogelijk
te Sussen. Het CDA speelt in dat
proces een sleutelrol. De christende
mocraten zijn intern bezig met een
delicate en voorzichtige verandering
van standpunt in deze gevoelige pro
blematiek. Werd in het verkiezings
programma van enkele jaren terug
nog vastgelegd dat er 'thans' niet aan
uitbreiding van het gebruik van kern
energie wordt gedacht, - met het oog
op de toekomst wil het CDA zo ver in
afwijzing niet meer gaan. Maar zo'n
omslag in denken en benadering van
de hele kwestie moet - volgens de
CDA-filosofle - geleidelijk vorm en
inhoud krijgen. Hetzelfde geldt voor
het tempo, waarin het CDA beslissin
gen op dit terrein het liefst genomen
ziet. Vandaar dat CDA-energiespecia-
list Lansink onmiddellijk na de kabi
netsuitspraak over nieuwe kerncen
trales allerminst gelukkig was met de
voorkeur die daarbij tegelijk was ge
noemd ('Borssele buitengewoon aan
trekkelijk'). Een voorbarigheid die
men in deze kamerfractie liever niet
had gezien. Dezelfde CDA-woordvoer-
der Lansink had er eerder deze week
behoefte aan om de opwinding over
de mogelijke vestigingsplaatsen voor
opslag van radio-actief afval aanzien
lijk af te remmen, toen hij daarvoor in
een Tweede-Kamercommissie-verga-
dering kans zag. Hij vond dat Zeeland
bij een keuze in deze zaak moet
worden ontzien. Vrij vertaald: je kunt
die provincie toch moeilijk opschepen
met alles wat elders koste wat kost
buiten de deur wordt gehouden.
Het is duidelijk dat kabinet en
regeringspartijen na de uitkomst
van de Brede Maatschappelijke Dis
cussie (BMD) in de maag zitten met
het probleem, hoe een beslissing in
een geheel andere richting uitgevoerd
te krijgen zonder daarbij de indruk te
wekken dat ze volledig van bovenaf
wordt opgelegd. Nu al staat vast dat
er jaren zullen zijn gemoeid met de
definitieve aanwijzing van vestigings
plaatsen (voor nieuwe kerncentrales
en voor centrale opslag van radio
actief afval). Evenmin is te verwach
ten dat op spontane medewerking uit
welke regio van het land dan ook kan
worden gerekend. Toch zal 'Den
Haag' de schijn willen vermijden dat
ook bij nadere stappen op weg naar
beslissingen in deze bijzonder omstre
den aangelegenheden overleg met de
betrokken provincies en gemeenten
zinloos is. Minister Winsemius (mi
lieubeheer) liet dat deze week nadruk
kelijk weten. Hij beschouwt 'dictaten
vanuit Den Haag' (bijvoorbeeld in de
vorm van aanwijzingen op grond van
de wet op de ruimtelijke ordening) als
een uiterste middel. Tot op dit mo
ment is bestuurlijk handwerk van dit
kaliber ook nog maar zelden toege
past. In kernenergiekwesties zijn ze
zeker als gewaagd te bestempelen.
Het kabinet en de regeringspartijen in
de Tweede Kamer beseffen dat terde
ge. Ze zullen daarom in de komende
tijd alle zeilen bijzetten om over de
bouw van nieuwe kerncentrales en
over de aanleg van een centrale op
slagplaats voor radio-actief afval met
de toekomstige 'betrokkenen' het ge
sprek gaande te houden. Of dat zal
lukken is zeer de vraag. De reacties
van de laatste tijd op de kabinetsbe
slissing en het lijstje-met-twintig-na
men van de Lofra-commissie zijn in
dit opzicht bepaald niet bemoedi
gend. En per saldo zijn er ook nog
verkiezingen op komst. vdM.
Minister stapt op - Robert Coates
is dinsdag afgetreden als minister van
defensie van Canada.
Eerder had de conservatieve premier
Brian Mulroney in het parlement ver
klaard dat de veiligheid van het land
niet in gevaar is gekomen toen Coates
zich vorig jaar november, bij een
bezoek aan West-Duitsland, begeven
heeft naar een nachtclub waar naakt-
danseressen optraden, en prostituees
aanwezig waren.