kleintjes
Zwavelzuur bedreigt Zweedse stad
PvdA wil tegemoetkoming
stookkosten voor minima
ERU LOST SCHULD NIET AF
Normale benzine goedkoper
diesel wordt duurder
Elektrische
driewieler
Ortega beëdigd
als president
van Nicaragua
RUBENS VAN
MILJOEN
GESTOLEN
IN VERBAND MET BARRE WEER
Kabinet Israël
wil zes nieuwe
nederzettingen
Reagan wijzigt
kabinet op nog
drie plaatsen
Fraai winterweer
228e jaargang no. 9
frijdag 11 januari 1985
Zevende
Wapenoverleg
Diagnose
Kerncentrale
Derde
Verpleeghuis
Langlaufen
Hoofdrol
Weinig bewolking en droog. Zwakke
noordelijke wind. Maximum tempe
ratuur omstreek het vriespunt.
Plaatselijk mistbanken.
ROVINCIAL
{ARLSKOGA (AP) - Inwoners van Karlskoga een stad in Midden-Zweden,
fcijn donderdagavond gewaarschuwd binnenshuis te blijven en alle ramen te
fluiten, omdat een hoeveelheid zwavelzuur uit een chemische fabriek is
|elekt.
ie bevolking werd gealarmeerd via een ingelaste nieuwsuitzending van de
Zweedse televisie. Ongeveer tien mensen moesten worden behandeld in het
plaatselijke ziekenhuis van de stad, ongeveer 200 kilometer ten westen van
Stockholm. Het hoofd van de veiligheidsdienst van de Nobel-fabriek in
Karlskoga bevestigde dat als gevolg van een gebarsten pijpleiding zwavelzuur
uit de fabriek was gelekt. Het defect was veroorzaakt door de vorst.
De veiligheidsfunctionaris, Alf Rosberg, verklaarde dat het zwavelzuur in lage
concentraties voornamelijk irritaties veroorzaakt. Hij wist niet hoeveel van
het zuur was vrijgekomen.
uding doet ADM-werf
een enkele toezegging
)EN HAAG (GPD/ANP) Minister van financiën Ruding, wil vanuit zijn bevoegdheden geen
enkele toezegging doen over financiële toegemoetkomingen aan de in moeilijkheden
verkerende Amsterdamse reparatiewerf ADM.
ïowel regeringspartijen als oppositie hadden de minister om enigerlei toezegging aan de
VDM gevraagd.
Tijdens het gisteren gevoerde overleg
net de kamercommissies van econo-
nische zaken en financiën bleek de
PvdA volstrekt niet tevreden over het
bptreden van de minister in de ADM-
jaak.
Iet gaat daarbij met name om de
„aanwijzingsbevoegdheid" van de mi
nister van financiën, waarvan hij ge
bruik heeft gemaakt op 28 december
Hoor via de minister van buitenlandse
baken een telexbericht te sturen naar
He Nederlandse ambassadeur in Peru
jen behoeve van de Peruaanse autori
teiten.
Je bewindsman sprak tegen dat hij
jiaarin heeft aangedrongen op uit- of
bfstel van de afvaart van de Peruaan
se kruiser Almirante Grau, de voor-
Bij verkiezingen zou de KRO -
derde omroep - pas op de
zevende plaats eindigen. Vero
nica is net als vorig jaar weer
koploper.
(PAGINA 2)
VS-ontwapeningsdeskundige
Paul Nitze ziet nog veel moei
lijkheden in het wapenoverleg
met de Sowjet-Unie.
(PAGINA 3)
Er wordt een onderzoek inge
steld naar de kwaliteit van de
diagnosesets over AIDS.
(PAGINA 5)
De vierde kerncentrale in Doel
komt nog deze zomer in ge
bruik en ook nummer vijf is
inmiddels al in aantocht.
(PAGINA 9)
Minister Brinkman wil een ge
lijke verdeling - rijk, gemeente
en rederij eenderde - van de
herstelkosten voor het Van
Dishoeckhuis in Vlissingen.
(PAGINA 9)
Het verpleeghuisplan voor de
gezondheidsregio Zeeland is
vrijwel ongewijzigd vastge
steld.
(PAGINA 11)
Zeeland raakt in de ban van
de wintersport: in verschilen-
de plaatsen worden vooral op
het gebied van langlaufen ac
tiviteiten georganiseerd.
(PAGINA 17)
Tafeltennisster Vivian Blanc-
kaert voelt zich sterk genoeg
voor een hoofdrol bij het
Zeeuwse kampioenschap.
(pagina 17)
Rtv, kunst: 2.
Binnen- en buitenland: 3
en 5.
Opinie, achtergrond: 4.
Financiën, economie: 7.
Provincie: 9, 11, 13 en 15.
Sport: 16 en 17.
malige kruiser De Ruyter, die bij de
ADM een ingrijpende modernisering
zou ondergaan. Maar wat er dan wel
in de telex heeft gestaan, afgezien van
het openbare gegeven dat ADM geen
herstelfinanciering zou krijgen van de
staat, wilde de bewindsman niet aan
de openbaarheid prijsgeven.
Van der Hek (PvdA) betwijfelt of de
minister van financiën formeel ge
rechtigd was om de telex te versturen
als herverzekeraar van de exportkre
dietverzekering die de NCM (Nationa
le Investeringsbank) heeft afgegeven.
Volgens de woordvoerder van de
PvdA-fractie kan de minister dat pas
dóen nadat de „verzekerde" - in dit
geval de Amrobank, zo meent Van der
Hek - gewezen heeft op een verslechte
rend „landenrisico", dat wil zeggen
dat de financiële positie van Peru is
verslechterd.
Ruding hield staande dat hij wel
degelijk als partij bij de exportkre
dietverzekering gebruik kon maken
van zijn aanwijzingsbevoegdheid.
Dat het met de financiële positie van
Peru slecht gaat blijkt onder meer uit
het feit dat afbetalingen op de kruiser
en andere schepen die Peru heeft
afgenomen van Nederland al sinds
medio 1984 achterwege blijven. Tach
tig miljoen gulden aan oude schulden
is niet afgelost, aldus Ruding, die niet
ZURICH (AP) - Uit het Kunsthaus
museum in Zurich is donderdag tij
dens de bezoekuren een schilderij
van de Vlaamse schilder Peter Paul
Rubens gestolen. Het werk, 'Orpheus
en Eurydice' heeft een waarde van
ongeveer een miljoen gulden.
Rubens schilderde het tafereel vroeg
in de 17de eeuw met olieverf op hout.
Het is 28 bij 32 centimeter groot. Kort
na de middag werd het werk in het
museum vermist.
ROTTERDAM (ANP) - De prijs van een liter normale benzine wordt met
ingang van vrijdag verlaagd met 0,6 cent per liter. Diesel wordt op dezelfde
dag twee cent per liter duurder.
De prijs veranderingen zijn het gevolg van de ontwikkelingen op de internatio
nale produktenmarkt. De prijs van superbenzine blijft het zelfde.
De meest voorkomende prijzen aan de zelftankststations zijn vanaf vrijdag
voor normale benzine 177,2 cent per liter en voor diesel 126,8 cent per liter. Als
gevolg van plaatselijke omstandigheden kunnen er andere prijzen voorkomen.
van zins is om „tweemaal de kruiser in
te gaan".
Ruding tilt bovendien niet zwaar aan
het middel van de officiële telex om
de Peruaanse autoriteiten over de
ontwikkelingen rondom ADM op de
hoogte te stellen. Zowel via de Pe
ruaanse ambassade als via ADM's
consortiumpartner (Hollandse Sig
naal Apparaten) HSA zou Peru toch
wel op de hoogte zijn gebracht, aldus
Ruding.
Voor PvdA-Kamerlid Van der Hek is
die verklaring dermate onbevredi
gend dat hij overweegt daar een ple
nair kamerdebat voor aan te vragen.
De bewindsman benadrukte dat het
kabinetsstandpunt niet in de eerste
plaats wordt ingegeven door de slech
te financiële positie van Peru, maar
door de situatie op de Amsterdamse
werf zelf. Daar is in totaal door de
overheid al honderd miljoen gulden in
gestoken en vervolgens heeft de ADM
(tevergeefs) gevraagd om nog eens 25
miljoen aan herstelfinanciering.
Jacobse (VVD) was „overtuigd van de
redelijkheid" van de opstelling van de
minister. Van Iersel (CDA) liet zich
nog niet in detail uit over zijn stand
punt.
De minister wilde niet toezeggen dat
als een andere Nederlandse werf be
reid blijkt om de Almirante Grau-
order uit te voeren samen met HSA,
de exportkredietgarantie ongewij
zigd kan worden overgeschreven op
naam van die werf.
Afgraving Tomado-terrein Een
saneringsonderzoek door milieudes
kundigen van de provincie Zuid-Hol
land heeft uitgewezen dat het voor
malige Tomado-terrein in Zwijn-
drecht zo ernstig is vervuild dat de
verontreinigde grond moet worden
afgegraven en het verontreinigde
grondwater moet worden opgepompt.
Met de saneringswerkzaamheden zal
naar verwachting in maart kunnen
worden begonnen. Half juni zal het
terrein geschikt zijn voor de geplande
bouw van bijna honderd woningen.
AMSTERDAM Ernstige gezichten tijdens de protestbijeenkomst op de werf van de ADM in Amsterdam. Zo'n
800 mensen woonden deze manifestatie voor het behoud van de werf bij.
AMSTERDAM (ANP) - Naarschatting achthonderd
mensen hebben donderdagmiddag in een voor deze
gelegenheid tot Peru-hal omgedoopte ruimte op de
werf deelgenomen aan een manifestatie voor behoud
van de ADM. De diverse sprekers lieten er geen twijfel
over bestaan dat zij de schuld aan de problemen in Den
Haag zoeken, en met name bij minister Van Aardenne.
Vergelijkingen met RSV waren niet van de lucht. „De
zwendel en het bedrog die bij RSV hebben plaatsgevon
den mogen geen alibi zijn steun aan ADM te weigeren.
Dat is een schandelijk motief', aldus een woorvoerder
van de gezamenlijke scheepsbouwcomités.
Namens de industriebond FNV zegde voorzitter Dick
Visser de onwaarwaardelijke steun van zijn bond aan
de ADM toe. Visser zei dat de actie van de FNV zich zal
richten op kabinet en parlement met als uitgangspunt
het overlevinsplan dat de bonden en de ondernemings
raad van de ADM hebben opgesteld.
DEN HAAG (GPD) - Het kabi
net moet mensen met een mi
nimum-uitkering een bedrag
ter beschikking stellen als te
gemoetkoming in de extra
verwarmingskosten als ge
volg van het barre winter
weer. Het PvdA-Tweede-Ka-
merlid Worrell vindt dat het
kabinet zich daarover moet
beraden.
„Daarbij denk ik vooral aan de bejaar
den. Gelet op de weersomstandighe
den is een extra bedrag voor stook
kosten, speciaal voor deze zeer kwets
bare groep, gewenst", aldus het ka
merlid. Volgens Worrell zal dit onder-
LONDEN (RTR) - De Britse indus
trieel Sir Clive Sinclair (foto), een
pionier op het gebied van zakreken-
machines en personal computers,
heeft donderdag een kleine, elek
trisch aangedreven eenpersoons au
to geïntroduceerd die 400 pond ster
ling (ruim 1.600 guldengaat kosten.
De met een open dak uitgeruste
driewieler betekent volgens Sinclair
een revolutie op het gebied van het
personenvervoer.
Sinclair wil dit jaar 100.000 elektri
sche auto's produceren in een was-
machinefabriek in Wales. De auto,
Sinclair C5 geheten, is gemaakt van
kunststof en heeft een maximumsnel
heid van 24 kilometer per uur.
Op een acculading kan 32 kilometer
worden gereden. De auto is ongeveer
een meter hoog en twee meter lang.
Sinclair ziet zijn afnemers vooral
onder forensen, huisvrouwen die
boodschappen gaan doen en jonge
ren.
Sinclair benadrukte dat is voldaan
aan de eisen van alle veiligheidsin
stanties in Groot-Brittannië.
JERUZALEM (AFP) - De Arbeiders
partij en Likoed, coalitiepartners in
het kabinet Peres, hebben een ak
koord bereikt over de vestiging van
zes nieuwe joodse nederzettingen op
de bezette westelijke Jordaanoever
voor de herfst van het volgend jaar.
Dat is donderdag uit betrouwbare
bron vernomen.
De beide coalitiepartners waren vorig
jaar bij de kabinetsformatie reeds
overeengekomen dat er minstens vijf
nieuwe nederzettingen op de Jordaan
oever zouden komen. Sinds de bezet
ting in 1967 zijn op de Jordaanoever
ongeveer honderd nederzettingen ge
vestigd. Driekwart ervan kwam tot
stand onder de Likoed-regering tus
sen 1977 en juli 1984.
MANAGUA (UP!) - Daniel Ortega is
donderdag beëdigd als de eerste ge
kozen president van Nicaragua sinds
de Sandinistische revolutie van 1979.
In zijn installatierede bood Ortega
onmiddellijk amnestie aan voor alle
door de Verenigde Staten gesteunde
rebellen die zijn linkse bewind be
strijden.
Eén van de buitenlandse gasten die
de inauguratie van Ortega bijwoon
den op het plein van de Revolutie,
tegenover het nationale paleis in Ma
nagua, was de Cubaanse president
Fidel Castro, die donderdag onver
wacht arriveerde. Onder de 350 gasten
uit 46 landen was voorts de Surinaam
se premier, Wim Udenhout.
werp spoedig in het kabinet aan de
orde komen. Door onderkoeling zijn
de afgelopen dagen al twee bejaarden
om het even gekomen.
Eerder deze week hebben twee PPR-
kamerleden al een beroep op het
kabinet gedaan de mensen met een
laag inkomen een tegemoetkoming in
de verwarmingskosten te geven. De
consumentenorganisaties hebben uit
gerekend dat een gemiddeld huishou
den per dag ongeveer 5 gulden meer
kwijt is aan brandstoffen.
De gemeente Den Haag heeft besloten
recreatieruimte van verpleeg- en ver
zorgingstehuizen in verband met de
kou overdag open te stellen voor
thuiswonende bejaarden. Als de be
jaarden dit willen kunnen zij een
maaltijd krijgen. De gemeente hoopt
dat particuliere instellingen dit voor
beeld volgen. In Den Haag viel dins
dag de eerste dode door onderkoeling.
(Zie ook pagina 3).
Philips boekt ruim miljard winst
EINDHOVEN (ANP) - Philips heeft in
1984 een netto winst geboekt van
ruim een miljard gulden. De omzet
steeg tot boven de 50 miljard gulden.
Dat heeft president dr. W. Dekker
gisteren in Eindhoven gezegd op een
interne nieuwjaarsbijeenkomst voor
de hoofdstaf.
Daarmee zijn, aldus Dekkers, twee
van de drie doelstellingen die Philips
zich begin vorig jaar heeft gesteld
bereikt. Het is niet gelukt om de
voorraden met tien procent terug te
brengen. Philips heeft in absolute zin
nog nooit zo'n hoge winst gemaakt. In
1973, het jaar met het voorlaatste
hoogste cijfer, bedroeg de netto winst
846 miljoen gulden. Dekker wees erop
dat in dat jaar de winst vier procent
van de omzet bedroeg. „Eigenlijk had
de winst in 1984 tweemaal zo hoog
moeten zijn om een even goed resul
taat te laten zien als in 1973".
Volgens Dekker is Philips beslist nog
niet voldoende winstgevend. „Ten
minste drie procent winst (na)belas-
ting is nodig om onze continuiteit te
garanderen". Hij voegde daaraan toe
dat de uitgangspositie voor een ver
dere omzet en winstgroei in 1985 goed
is.
Philips neemt deel aan zeventien
projecten van Esprit, het Europese
strategische researchprogramma
voor informatietechnologie.
Dat heeft het concern gisteren meege
deeld. Phlips krijgt daarvoor van de
EG de komende vier a vijf jaar onge
veer 80 miljoen gulden subsidie. De
projecten kosten in totaal 160 miljoen
gulden.
Bij de zeventien projecten waarin
Philips deelneemt zijn vijftig verschil
lende partners betrokken. Van de
projecten zijn er elf als groot aan te
merken. In drie daarvan treedt Phi
lips op als hoofdcontractant. Het eer
ste jaar zullen bij Philips ongeveer
tachtig medewerkers van de afdeling
research en ontwikkeling bij de diver
se projecten betrokken zijn. Dat aan
tal neemt de komende jaren toe tot
ongeveer 120.
In het kader van de projecten werkt
Philips onder meer samen met be
drijven als Siemens, AEG-Telefun-
ken, CII Honeywell Bull en Nixdorf.
Donald Hodel
WASHINGTON (RTR) - Het
Witte Huis in Washington heeft
donderdag nog drie wijzigin
gen in president Reagans ka
binet bekendgemaakt, waar
onder de benoeming van de
minister van energie, Donald
Hodel, tot minister van bin
nenlandse zaken.
Hodels plaats op energie
wordt overgenomen door de
directeur-personeel van het
Witte Huis, John Herrington,
en William Bennett neemt On
derwijs over.
Alle drie benoemingen behoe
ven de goedkeuring van de
senaat.
De 49-jarige Hodel komt in de
plaats van William Clark, de
vertrouweling van Reagan die
terugkeert naar zijn gemeng
de boerenbedrijf in Californië.
Hij heeft al ervaring op het
departement, waar hij van fe
bruari 1981 tot november 1982
staatssecretaris was.
X
-m-
r