W=
PTT-resultaat fors hoger
MINISTER OVERWEEGT GEDING
VEEN: stroomtarieven
dit jaar fors omhoog
Russische kruisraket vliegt
over Noors en Fins gebied
VERMOEDELIJK NEERGESTORT IN FINS LAPLAND
Veronica
stopt met
'Tineke' om
reclameregels
WIN'N TON MET TED.
Zuid-Afrika
Roer om
Tweede kamer
Dollarkoers
ongekend hoog
KONSUMENTEN KONTAKT VERONTWAARDIGD
Verwachtingen
en werkelijkheid
Vliegtuig vermist
Koud met sneeuw
228e jaargang no. 2
Donderdag 3 januari 1985
Vandaagop pagina 6
Privatisering
Toenemende bewolking en enige tijd
sneeuw. Maximum temperatuur rond
1 graad, een zwakke tot matige meest
noordwesten wind.
De advertentierubriek over uitgaan. Meer
informatie over adverteren 01184-15144, heer v. d. Bulck.
Tineke de Nooij
HILVERSUM (GPD) - Veronica
heeft besloten de televisie-uit
zendingen van het middagpro
gramma 'Tineke' vanwege de
volgens de omroep onduidelijke
reclameregels van minister
Brinkman van WVC voorlopig
stop te zetten. Het besluit is in
overleg met de makers van het
programma genomen. Veronica
werd onlangs vanwege de over
treding van de reclameregels
beboet met 750.000 gulden.
Veronica vindt het niet verant
woord de nieuwsshow nog langer
uit te zenden, zolang niet precies
bekend is wat aan reclame op tv
nu wel en niet is toegestaan.
Bovendien achten de program
mamakers zich niet meer in
staat een journalistiek goed pro-
dukt af te leveren. Ze wensen
ook niet het risico te lopen op
nieuw een hoge boete opgelegd
te krijgen.
(Zie ook pagina 2)
Bisschop Desmond Tutu is
geen voorstander van het
stopzetten van investeringen
in Zuid-Afrika door buiten
landse bedrijven. Hij wil wel
de economische druk verho
gen.
(PAGINA 3)
Voor het terugdringen van de
werkloosheid moet het politie
ke roer om, zo meent FNV-
voorzitter Wim Kok. De vak
bondsleider voelt echter niets
voor een stemadvies.
(PAGINA 3)
Kamervoorzitter Dolman
vindt dat politici veel te weinig
gebruik maken van de kennis
die ambtenaren verzamelen.
(PAGINA 5)
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenl.: 3 en 5
Financiën, economie: 4
Kunst en cultuur: 7
Provincie: 9, 11 en 13
Sport: 17
DEN HAAG De PTT heeft een uitstekend jaar achter de
rug. Naar verwachting zal het resultaat over 1984 uitko
men op 830 miljoen gulden, veertig procent boven dat van
1983. Dit maakte ir. C. Wit, directeur-generaal van de PTT
gisteren bekend in zijn nieuwjaarsboodschap. Daaruit
blijkt voorts dat de posterijen quitte speelden en de
Postcheque en Girodienst verlies leed. De afdeling Tele
communicatie en de Rijkspostspaarbank deden het even
wel voortreffelijk en zorgden voor de forse verbetering van
het totale bedrijfsresultaat.
Voor de klanten had ir. Wit goed nieuws: de posttarieven
gaan dit jaar niet omhoog.
(zie verder pagina 4)
Loodsen houden
stiptheidsacties
VLISSINGEN Minister drs N. Smit-Kroes van verkeer en
waterstaat overweegt om door middel van een kort geding te
bereiken dat de acties van de Nederlandse loodsen worden o
geschort. De ongeveer 850 bij de VNL (Vereniging de Neder
landse Loods) aangesloten loodsen, waarvan ongeveer 220 in
het district Scheldemond, besloten woensdag tijdens een
vergadering in Maassluis tot liet voeren van een stiptheidsac
tie voor onbepaalde tijd.
Aanleiding daartoe vormt het uitblij
ven van overeenstemming met het
ministerie van verkeer en waterstaat
over de door de loodsen gestelde
looneisen. Zij willen een maandelijkse
toelage voor onregelmatig werk van
ongeveer 1300 gulden, op opwaarde
ring in de loonschaal met een bedrag
dat daaraan bijna gelijk is.
Met ingang van woensdagavond ze
ven uur worden schepen uitsluitend
nog tijdens werkdagen tussen zeven
uur 's morgens en zeven uur 's avonds
beloodst. De afdeling Scheldemond
van de VNL besloot woensdagavond
gevolg te geven aan de oproep van het
hoofdbestuur om de actie een lande
lijk karakter te geven. Dat betekent
dat de Scheldemondloodsen ook geen
schepen met Belgische havens als
bestemming, zullen beloodsen. Vol
gens afdelingsvoorzitter N. van Willi
gen was het aanvankelijk de bedoe
ling die havens buiten de actie te
houden. „Het betreft nu eenmaal een
conflict met de Nederlandse autoritei
ten", zo zei hij. Of de Belgische staats-
loodsen de actie zullen steunen was
gisteravond nog niet bekend.
Minister Smit-Kroes heeft woensdag
middag nog een poging gedaan de
acties te voorkomen. Tijdens de VNL-
vergadering in Maassluis werd het
(overigens na het begin van de actie
ingetrokken) aanbod van de minister
om vrijdag 4 januari een gesprek met
de loodsen te hebben, bekend ge
maakt. Dat was voor de aanwezigen
echter geen aanleiding de actie op te
schorten. „We zijn wel bereid tot een
dergelijk gesprek, maar dan moeten
er wel concrete aanbiedingen uit
voort komen. Deze brief van de minis
ter bevatte niets nieuws", aldus
hoofdbestuurslid J. P. Duijn van de
VNL.
De loodsen hebben tot de actie beslo
ten, zo zegt de heer Van Willigen,
omdat 'er geen zicht is op een afron
ding van de onderhandelingen' die
inmiddels al ongeveer veertien jaar
aan de gang zijn.
Ook de voorgenomen privatisering
van de loodsen speelt een rol. „Dat
zou een snelle operatie worden", al
dus de heer Van Willigen, „Nu blijkt
dat de privatisering een uiterst traag
verloop heeft. Bovendien hebben wij
uit bepaalde stukken begrepen dat de
huidige beloningsstructuur de basis
zal vormen voor de beloning van de
geprivatiseerde loods. Wij willen nu
een behoorlijke bodem vormen voor
de onderhandelingen".
De hoogte van de toeslag die de
loodsen voor hun onregelmatige werk
menen te moeten krijgen - „zeventig
procent van ons werk wordt 's nachts
gedaan", aldus voorzitter Van Willi-
(Slot zie pagina 10 kol. 4)
PARIJS - De negentienjarige Sandrine Grognet uit het Franse Louviers
is het jaar wel heel goed begonnen. Woensdag ontving ze de cheque voor
de hoofdprijs van de Franse lotto die haar in één klap meervoudige
miljonaire maakt: ze won tegen de vier miljoen gulden, een nieuw record
in de lotto-geschiedenis.
AMSTERDAM (ANP) - De Ameri
kaanse dollar is 1985 begonnen met
een forse koersstijging. Woensdag
werden op vrijwel alle Westeuropese
wisselmarkten recordhoogten voor
de dollarkoers geboekstaafd.
In Amsterdam werd een in de loop
van woensdagmorgen 3,5825 gulden
genoteerd na een slotkoers eind vorig
jaar van ongeveer 3,55 gulden. Het
betekende in ieder geval de hoogste
koers voor de Amerikaanse munteen
heid sinds het loslaten van de vaste
wisselkoersverhoudingen in 1973. De
officiële koers werd vastgesteld op
weer 3,5825 gulden en tegen het slui
ten van de markt noteerde de dollar
rond de 3,5810 gulden.
In Londen werd op een gegeven mo
ment een koers van het pond sterling
van 1,1390 dollar opgegeven, een diep
tepunt voor het pond sterling.
ARNHEM (ANP) - De elektriciteitsta
rieven in ons land gaan dit jaar tegen
de verwachting in fors omhoog. Die
stijging is het gevolg van de vooral
de laatste maanden onrustbarend
snel oplopende stookolieprijzen, ver
oorzaakt door de ontwikkeling van
de dollarkoers. Een gemiddeld huis
houden zal dit jaar tenminste dertig
gulden meer voor stroom kwijt zijn
dan in 1984. Verdere tariefstijgingen
zijn zeker niet uitgesloten.
Dit heeft een woordvoerder van de
Vereniging van Exploitanten van
Elektriciteitsbedrijven in Nederland
(VEEN) woensdag meegedeeld. Gas-
stokende elektriciteitscentrales moe
ten het eerste kwartaal van 1985 zes
procent meer voor hun brandstof be
talen dan gemiddeld in 1984. De prijs
van aardgas is gekoppeld aan de
stookolieprijzen en overleg met onder
meer het ministerie van economische
zaken heeft er volgens de VEEN-
woordvoerder nog niet toe geleid dat
dit nu zeer negatief werkende prijsme
chanisme wordt losgelaten.
Indien dat ook de komende maanden
niet lukt, zal er volgens hem in mei
opnieuw sprake zijn van forse tarief
stijgingen in die delen van ons land,
waar stroom hoofdzakelijk met gas
wordt opgewekt. In totaal wordt on
geveer 65 procent van de Nederlandse
elektriciteit met gas opgewekt.
Overigens heeft overleg over het prijs
mechanisme tot nu toe al wel geleid
tot een beperking van de doorbereke
ning van de stijgende olieprijzen in
die van aardgas. Anders waren de
gasstokende stroomcentrales de ko
mende vier maanden tien procent
duurder uit geweest in plaats van de
nu in overleg met ondermeer econo
mische zaken en gasunie overeenge
komen zes procent.
Volgens de VEEN-woordvoerder zal
de stijging van de stroomprijzen de
concurrentiepositie van het Neder
landse bedrijfsleven ten opzichte van
het buitenland nadelig beïnvloeden.
GRONINGEN (ANP) -
De N.V. Nederlandse
Gasunie heeft in 1984
een recordomzet in geld
behaald van ruim 31
miljard gulden. Deze re
cordomzet is onder
meer het gevolg van de
stijging van de gasafzet
van 74 miljard kubieke
meter in 1983 naar 75
miljard kubieke meter
in 1984.
De binnenlandse gasaf
zet nam in 1984 toe met
6 procent terwijl de afzet
naar het buitenland
daalde met 3,4 procent.
Dit maakte hoofddirec
teur Grotens woensdag
bekend. De recordomzet
in geld van de Gasunie
is ook een gevolg van de
hogere olieprijs en van
de dollarkoers.
In 1983 bedroeg de om
zet van de Gasunie in
geld nog ruim 27 miljard
gulden. Deze omzetsti-
ging zal ook voor de Ne
derlandse staat een
meevaller betekenen.
Volgens Grotens zal
naar schatting meer dan
22 miljard gulden aan
MAASSLUIS Overzicht van de
woensdag gehouden vergadering van
de Nederlandse loodsen in gebouw De
Ark te Maassluis.
Advertentie
Verkooppunten:
Albert Heijn, Rabobank
en Shell-stations
Vergunning is verleend door de Staatssecretaris van Justitie,
onder nr. LO 750/030/109, d.d. 6 juli 1984.
OSLO/HELSINKI (UPI/REUTER) -
Een Russische kruisraket heeft afge
lopen vrijdag over het noordelijke
deel van Noorwegen en Finland ge
vlogen en is vermoedelijk in Finland
neergestort. Dit heeft de Noorse de
fensiestaf woensdag bekendgemaakt.
Finland bevestigde alleen dat een
„vliegend object" afgelopen vrijdag
het Finse luchtruim was binnenge
drongen en boven een meer bij de
Russische grens was verdwenen. Fin
se troepen zoeken naar eventuele spo
ren van het object bij het Inari-meer.
Kolonel Matti Autio van de Finse
grenswacht zei niet te weten of het om
een raket ging.
Een Noors radarstation nam de raket
waar, aldus de Noorse defensiestaf. De
kruisraket drong vrijdag kort na het
middaguur het Noorse luchtruim bin
nen en vloog vervolgens Fins Lapland
in, waar hij vermoedelijk bij het Inari-
meer neerstortte. Volgens Noorwegen
ging het om een tactische kruisraket,
gelanceerd door een Russische onder
zeeër in de Barentsz-zee, waar de
Sovjetunie een oefening hield. De ra
ket had een lengte van ongeveer 10
meter en vloog op een hoogte van één
tot anderhalve kilometer, aldus de
defensiestaf.
De Noorse stafchef, generaal Fredrik
Bull-Hansen, verklaarde dat hij niet
wist of de raket met atoomkoppen
was bewapend.
Deskundigen vermoeden dat de raket
tijdens een proef door een technische
fout van zijn koers was afgedwaald en
dat de Russen er niet in waren ge
slaagd hem via afstandsbediening
van Scandinavië weg te houden.
Noorwegen is van plan een krachtig
protest in te dienen bij Moskou, aldus
regeringsfunctionarissen.
President Reagan zei kort voor zijn
ontmoeting met premier Nakasone
van Japan tot verslaggevers niet te
beschikken over een absolute be
krachtiging van de Noorse melding.
Konsumenten Kontakt heeft veront
waardigd gereageerd op de medede
ling van de elektriciteitsbedrijven dat
de elektriciteitstarieven dit jaar fors
omhoog gaan. „Via een achterdeur
wordt de consument toch geconfron
teerd met een tariefsverhoging. Im
mers deze prijsstijging gaat in tegen
de afspraak die de elektriciteitsbedrij
ven hebben gemaakt met het ministe
rie van economische zaken om de
tarieven dit jaar niet te verhogen",
aldus KK.
De consumentenorganisatie vindt dat
de consument op deze wijze dubbel
wordt gepakt. Niet alleen moet hij dit
jaar ruim drie cent per kubieke meter
meer betalen voor de aardgasreke
ning, ook via het elektriciteitstarief
moet hij de aardgasprijsstijging fors
betalen. Bij elkaar betekent dit voor
een gemiddeld gezin een extra last
van de gas- en elektriciteitsrekening
van 115 gulden op jaarbasis.
Konsumenten Kontakt wijst er tot
slot op dat de elektriciteitsbedrijven
beschikken over een reserve van en
kele miljarden guldens. Daarmee
kunnen de tariefsverhogingen onge
daan worden gemaakt, aldus KK.
aardgasbaten naar de
overheid vloeien, die
daarmee ongeveer 17
procent van de totale
overheidsinkomsten uit
maken.
De Gasunie maakte gis
teren verder bekend dat
met West-Duitsland
overeenstemming is be
reikt over verlenging
van het leveringscon
tract. Er zal meer aard
gas naar onze oosterbu
ren gaan tegen een voor
Nederland gunstiger
prijs.
(Zie ook pagina 5)
Per traditie is de eerste
werkdag van het nieuwe
jaar er een van goede wen
sen, verwachtingen en voor
spellingen geworden. En de
toon ervan was optimistischer en
hoopvoller dan ze in jaren is geweest.
Terugblikkend op 1984 komt langza
merhand her en der uit de cijfers naar
voren dat het economisch herstel een
feit is geworden. Maanden geleden al
konden de multinationals van Neder
land forse stijgingen van hun winsten
noteren. Kort daarna bereikte de ex
port een record van ongekende om
vang. Inmiddels komt ook van elders
rooskleuriger nieuws. De Rotterdam
se haven - trekpaard van de vader
landse economie - is de inzinking te
boven en heeft met een groei in de
overslag van bijna 5 procent de weg
omhoog teruggevonden. PTT, een an
der zorgenkind van de laatste jaren,
kon gisteren melden dat het op een in
alle opzichten goed 1984 kan terug
zien. Met een winst, die 830 miljoen
gulden beliep, kwam het staatsbedrijf
in de jaarresultaten ongeveer 40 pro
cent hoger uit dan het voorgaande
jaar. Juist in de ontwikkelingen bij
een dienstverlenend bedrijf als PTT
weerspiegelt zich voor een belangrijk
deel de gang van zaken in de particu
liere bestedingen. Kortom, er begint
na alle somberheid van jaren over de
neergang van de economie wat meer
grond te ontstaan voor vertrouwen in
de toekomst. En zoiets speelt op
nieuwjaarsbijeenkomsten als er giste
ren bij honderden zijn gehouden hoe
dan ook een beduidende rol.
De vraag die in 1985 centraal zal
staan is: hoe werkt het econo
misch herstel uit op probleem num
mer één in Nederland, de schrikba
rend hoge werkloosheid? Eind 1984
daalde het landelijk werkloosheidscij
fer, mede als gevolg van een nieuwe
vorm van registratie, onder het on
heilspellende getal van 800.000. Het
kabinet-Lubbers ziet deze lichte te
ruggang van de werkloosheid als een
opvallend effect van het gevoerde
beleid, waarbij dan wordt aangete
kend dat de lichting 1984 van het
nieuwe aanbod aan werkzoekenden
op de arbeidsmarkt mee is opgevan
gen. Toch voorspellen gezaghebbende
economen dat een verdere groei van
de werkgelegenheid in 1985 maar zeer
betrekkelijk zal zijn wanneer niet echt
werk wordt gemaakt van een bedui
dende arbeidstijdverkorting. Of die er
werkelijk komt zal in het pas begon
nen jaar sterk afhangen van de resul
taten in het CAO-overleg tussen vak
beweging en werkgevers. En daar
staan inmiddels de verhoudingen op
scherp, zoals gisteren viel af te leiden
uit de woorden van FNV-voorzitter
Wim Kok op een nieuwjaarsbijeen
komst in Rotterdam. Kok laakte de
houding van de werkgevers, die op
landelijk niveau niet willen praten
over verdere arbeidstijdverkorting.
Nederland heeft een aantal jaren
van forse kortingen op inkomens
en inmiddels ook op een stuk sociale
zekerheid achter de rug. Van allerlei
kanten klinkt het dat een beleid van
loonmatiging en inleveren resultaten
begint af te leveren. Mede dank zij
deze vaak pijnlijke ingrepen is er in
het bedrijfsleven weer wat meer lucht
ontstaan. En dat vertaalt zich dan in
de optimistische cijfers die nu op veel
plaatsen kunnen worden geprodu
ceerd. Het is dan ook niet meer dan
logisch dat kabinet en werkgevers nu
steeds nadrukkelijker voor de vraag
worden geplaatst hoe lang en in welke
omvang het beleid van kortingen en
loonmatiging nog moet doorgaan
voordat er iets anders van zichtbaar
wordt dan cijfers op papier. Met ande
re woorden: wanneer begint dit alles
wezenlijk door te werken in de werk
loosheidscijfers?
Naast verwachtingen en voorspel
lingen dus gisteren ook alle reden
voor waarschuwingen. Een nieuw be
lastingregiem dat per 1 januari is
ingegaan. Ingrepen op sociale uitke
ringen. Nog volstrekte onzekerheid
over wat in de komende maanden wel
en niet in het overleg over nieuwe
CAO's tussen vakbeweging en werk
gevers kan worden bereikt. Het zijn
stuk voor stuk zaken die het 'persoon
lijk economisch herstel' bepalen. En
zolang dat voor 800.000 werklozen
geen uitzicht op een baan oplevert
blijft het iets abstracts. Zolang dat
voor ieder die inlevert en in loon
matigt voor de werkgelegenheid geen
zoden aan de dijk zet is het iets
schimmigs. Daarom gaan kabinet,
werkgevers en vakbeweging in ieder
geval 1985 in met de zekerheid dat
echt breed vertrouwen in economisch
herstel pas ontstaat wanneer er ande
re dingen gebeuren.
vdM
LA PAZ (UPI/RTR/AFP) - Een Ameri
kaans vliegtuig met tussen 31 en 41
mensen aan boord dat op weg was
van Asuncion in Paraguay naar de
Boliviaanse hoofdstad La Paz wordt
sinds dinsdagavond vermist. Dit
heeft een functionaris van de lucht
vaartmaatschappij] Eastern Airlines
in La Paz meegedeeld.
Hij zei dat de twee maal in de week
uitgevoerde vlucht met een Boeing
727 normaal tweeëneenhalf uur duurt.
De verkeerstoren van La Paz had nog
tot 11 minuten voor het zou landen,
radiocontact met het toestel.
