Nieuwe opzet verbetering lager nijverheidsonderwijs KADO VAN KODAK. VROLIJKE ZUIDWESTER BIJ 2 KODACOLOR VR FILMS. Mattenlegger Cardium nog een jaar te koop Steeds meer jongeren nemen het ouderlijk landbouwbedrijf over PZC/ provincie 17 hyper ventilatie is geen mode verschijnsel STAATSSECRETARIS GINJAAR IN MIDDELBURG e koopt 2 Kodacolor VR films, je krijgt er gratis een prima zuidwester bij! KM Oeze a jnb-eding gi'Mi .'Ol.n)gite voorraad strekl voor ate Kodacotor VR I00.200co*00flmj (2 iSopnixJ-topn. en2x36opn v STUDIED A G A GRA RISCH JONGEREN KONT A KT KAPELLE - Steeds meer jongeren zijn in voor de overname van het onderlijk landbouwbedrijf. Het aan 'd potentiële opvolgers is de laatste ?ier jaar in Nederland gestegen met 7 procent tot bijna 25.000 anno 1.984. Zeeland blijft bij deze ontwikkeling niet achter. Het percentage boeren van 50 jaar of ouder met een opvolger steeg van 36 naar 41 procent. W. de Landgraaf, sociaal-economisch voor lichter van de Zuidelijke Landbouw- maatschappij (ZLM), zette woensdag middag deze cijfers op een rij tijdens de studiedag van het Zeeuws Agra risch Jongeren Kontakt (ZAJK) in Kapelle. De groeiende belangstelling voor be drijfsovername is, aldus De Land- iraaf. voornamelijk te wijten aan de toenemende werkloosheid buiten de landbouw en de stijging van het aan tal agrariërs ouder dan 50 jaar. De superheffing heeft echter ook hier zijn sporen achtergelaten. Boeren die na melijk bfj de zogenaamde meitelling opgaven dat ze een bedrijfsopvolger Lebben, konden rekenen op een gerin- Sere korting van de hoeveelheid te Produceren melk. Het ZAJK wilde op zyn studiedag met "arne de menselijke aspecte van be drijfsovername belichten. Voorzitter 8 Simons vertelde in zyn inleiding dat daar nog maar weinig over gespro ken is. Hy nam zelfs het woord 'taboe' in de mond. Voor de financiële, juridi sche en belastingtechnische zaken zijn contacten met deskundigen on ontbeerlijk. De blik in de keuken gaat echter niet veel verder. De objectieve cijfers geven bijvoorbeeld geen beeld van de gevoelens die ouderen kennen wanneer zij afscheid moeten nemen van hun onderneming. Voorlichter De Landgraaf gaf aan de hand van een groot aantal vorobeel- den aan dat de generatiekloof voor de nodige problemen kan zorgen. De normen en waarden zyn. volgens hem. in de loop van de tijd nogal veranderd. De ouders biyven nu veelal niet meer op de boerderij wonen, terwyl dat vroeger normaal was. De vraag wie de baas is gedurende de overgangsperio de waarin vader en zoon samenwer ken, is minder gemakkelijk te beant woorden. Vader was dat in het verle den vrijwel automatisch. Het uit gangspunt dat de oudste zoon de opvolger is, is ook zo goed als verla ten. Dochters dienen zich bijvoor beeld in grotere getale aan. In 1980 waren voor bedrijfsovername nog 327 vrouwen in. Dit aantal is sindsdien met 70 procent toegenomen tot 532. De verschillen in opvattingen leiden in de meeste gevallen niet tot conflic ten, maar ze komen voor. Frustraties kunnen bij de opvolger groeien, om dat zijn vader nieuwe investeringen niet gewenst acht. De Landgraaf gaf als voorbeeld een boer die zich na de bouw van een varkensstal had voor genomen nooit meer die weg te be wandelen. Hier lag de kiem voor een conflict met zijn zoon, die, onder druk van de arbeidsmarkt, het be drijf wilde overnemen en wel voor nieuwbouw. „Dergelijke situaties mogen er natuurlijk niet toe leiden", zo stelde de voorlichter, „dat be- drijfshoofd en opvolger ieder op een hoek van een blok in de peeën staan de happen". De zestig deeinmers aan ae ZAJK- studiedag kwamen, na*afioop van de inleiding door De Landgraaf en de vertoning van een videofilm over het thema, in discussiegroepen onder meer tot de conclusie dat bedrijfs overname door een vrouw geen pro bleem mag zijn. Eén van de weinige aanwezige vrouwen gaf te kermen het werk in de landbouw net zo goed gedaan kan worden door vrouwen „Dat is een kwestie van spierontwik- keling en ervaring zei hij. „De arbeid kan bovendien lichter gemaakt wor den, byvoorbeeld door de fabricage van verpakkingen van 25 in plaats van 50 kilo". nONDERDAG 20 DECEMBER 1984 Nog te veel mensen denken dat een aanval van hyperventilatie een voorbode van een beroerte of hartinfarct is. Niets is minder waar. Ook mag de ziekte niet worden gezien als een verschijnsel van deze tijd. Uit geschriften van eeuwen geleden blijkt, dat hyperventilatie toen reeds voorkwam, al moet worden gezegd, dat het aantal hyperventilatie- gevallen de afgelopen 60 jaar wel aanzienlijk is toegenomen. Maar het zijn niet alleen buitenstaanders die het fenomeen hyperventilatie niet goed kennen en begrijpen, ook de patiënten zélf denken vaak tijdens een aanval te stikken. De medische wereld ontkent dit gevaar, zodat de patiënt met de klachten vaak het stempel 'gezond' meekrijgt van de huisarts. De Nederlandse hyperventilatiestichting wil hier verandering in brengen en heeft een telefonische hulpdienst in het leven geroepen. Ook in Zeeland zitten ex-patiënten aan de telefoon, om ervaringerf uit te wisselen. Een hyperventilatie-aanval is meestal een gevolg van spanningen. Iedereen reageert verschillend op stress-situatie's. Zo krijgt de één hoofdpyn en de ander ademhalings stand kiezen en zich op het werk of school ziek melden. Deze manier van leven kan zelfs uitmonden in gehele afzondering, door het huis niet meer uit te gaan. Volgens de moeilijkheden. Wanneer iemand medische adviseur is dit niet juist een aanval krijgt, ontstaat het ge- maar wel begrijpelijk. De vaak voel van zuurstofgebrek. De patient onschuldige onbewuste spannin- begint hevig adem te halen. „In gen veranderen hierdoor in ware werkehjkheid is er voldoende zuur- obsessies. stof in het lichaam aanwezig. Als de Omdat het verschijnsel hyperventi- patiënt dus begint te hijgen, krijgt latie meestal zo'n drie tot zes jaar hy of zij nog meer zuurstof en wordt aanhoudt by mensen, is het van het koolzuurgehalte in het lichaam groot belang, dat er iets aan gedaan door het uitademen te laag. Dit wordt. Rohling vindt dat er een heeft verschynselen als trillingen, flauwvallen, hartkloppingen en be klemmende gevoelens tot gevolg", vertelt R. Rohling, verpleeghuis arts en medisch adviseur van de stichting in Zeeland. „Het vervelen de is, dat de lichamelyke reactie op een aanval vrijwel gelijk is aan die van een beroerte of hartinfarct. Dit verklaart dan ook de vooroordelen van de maatschappy", aldus Roh- bewustwordingsproces moet optre- ling. Vaak wordt de patiënt met den j-,e patiënten moeten zelf ver spoed naar het ziekenhuis gebracht antwoordelykheid gaan dragen voor observatie, om vervolgens v00r bun ziekte. „Het vervelende by weer met 'niets aan de hand' naar^ veej mekten, dus ook bij hyperventi- huis te worden gestuurd. jatle bat de patiënt denkt dat de Hyperventilatie veroorzaakt dus dokter wel een middeltje heeft. Zo geen lichamelijke letsel, tenzij bij werkt het njel" zegt de arts. Ie- het flauwvallen bijvoorbeeld het mand met hyperventilatieklachten hoofd wordt gestoten. Het syn- ondergaat een zogenaamde hyper- droom heeft echter wel een psy- ventilatie-provoeatietest. chisch gevolg. Door de patiënt heftig te laten ademen treden er tal van verschyn- Een aanval geeft de betrokkene selen op. zoals hartkloppingen Als soms angst voor een verstik- deze reacties overeenkomen met de kingsdood, en omstanders reageren syndroomklachten, dan is er sprake vreemd op de worsteling van de van een hyperventilatiepatiènt. Sa- patiënt. Aanvallen komen voor tij- men met de huisarts gaat de betrok - dens werkuren, vergaderingen, boodschappen doen, schoollessen en visites. De benauwdheid geeft de patiënt een schaamtegevoel, kene na, wanneer de aanvallen op treden. Het is in dit geval erg nuttig een dagboek by te houden Met de resultaten hiervan kunnen mogely- niet in de laatste plaats door de ke 'opwekkers', zoals ruzie's, span- aanwezigen in de ruimte waar het gebeurt. Rohling: „Hierdoor ont staat een zogenaamde herhalings angst- Deze extra spanning maakte de kans op meer aanvallen alleen maar groter. Hierdoor komen de ningen in het gezin en op het werk worden vermeden. Ten slotte zijn er nog ademhalings oefeningen. waardoor de patiënt zijn luchtwegen beter onder contro le weet te krijgen. De bekendste mensen dus in een spiraal terecht, oefening is het plat op de grond waar moeilijk uit is te komen". Het gaan liggen met een boek op de gebeurt regelmatig, dat de patiën- buik. De patiënt moet leren door de ten de weg van de minste weer- neus te ademen en de buik daarby te betrekken. Het goed beheersen van de ademhaling voorkomt - en waar nodig stopt - eventuele aan vallen Als de patiënt toch. ondanks zijn inspanningen, het benauwd krijgt en gaat hyperventileren, biedt het plastic zakje een uitkomst. Door het op de mond en de neus te plaatsen wordt een vacuüm ruimte ge creëerd. Hierdoor wordt de zuur stoftoevoer beperkt en blijft er vol doende koolzuur in het lichaam. De patiënt komt dan weer langzaam tot rust. Omdat voor velen het plaatsen van een plastic zalye een onaangenaam gezicht is, kan de patiënt ook zyn handen gesloten voor het gelaat houden. Rohling ziet hyperventilatie als een onschuldige ziekte maar onderkent de problemen die er uit kunnen voortvloeien. Hij bena drukt wel de gevaren voor oude ren, die plotseling aanvallen krij gen, terwijl die nog nooit eerder optraden. Ook kan hyperventilatie weieens het gevolg zijn van reeds bestaande lichamelijke klachten. Volgens de arts is het dan van groot belang contact op te nemen met de huisarts. Voor de overigen biedt ruime bekendheid met, en begrip voor, het fenomeen vaak uitkomst. Om hiertoe een steentje by te dra gen bracht de stichting onlangs het boekje 'leven met hyperventilatie' uit. Ook zijn er cassettes op de markt, die zelfhulp propaganderen. Om mensen direct bij te staan is er onlangs een hulpfijn in het leven geroepen Ex-hyperventilatiepa- tiènten praten door de telefoon met opbellers, die direct of indirect be trokken zyn met hyperventilatie. Rohling: „Deze vrijwilligers hebben allemaal onder leiding van een me disch adviseur een opleiding ge volgd. Zy kunnen hierdoor een wil lig oor bieden, maar zullen geen medische adviezen geven. Per slot van rekening kan zelfs een arts na een telefoongesprek van enkele minuten geen raad geven Dat er erg veel behoefte is aan de telefoonlyn blijkt uit het feit, dat de nummers vijjwel constant in ge sprek zyn. Daarom zoekt de stich ting meer mensen, die last hebben gehad van hyperventilatie en bereid zijn een cursus te volgen. Voor hen en voor diegenen, die het telefoon nummer van Zeeland willen weten, omdat zy over him problemen wil len praten heeft de stichting een centraal nummer. 020-628876. De stichting is iedere dag bereikbaar tussen 18.00-19.00 uur. De hulpdien sten in de provincies zijn continu bereikbaar. Aad van der Wouden Walcheren gekozen VLISSINGEN De Stichting Streek ziekenhuizen Walcheren heeft woens dag voor de eerste keer verkiezingen gehouden voor de ondernemings raad. Daarmee worden de onderne mingsraden van het Gasthuis in Mid delburg en het Bethesda-Sint Joseph- ziekenhuis in Vlissingen opgeheven. Deze verandering is noodzakelijk ge worden wegens de fusie van de twee instellingen per 1 juli van dit jaar. "Vrijdag zal mevrouw Van der Wel, 'voorzitter van het bestuur, in het personeelsrestaurant van het Bethes da-Sint Joseph de nieuwe onderne mingsraad installeren. De installatie begint om 16.00 uur. De nieuwe ondernemingsraad zal be staan uit dertien leden. Door de vak organisaties en de niet-georganiseer- de werknemers zijn in totaal negen tien werknemers kandidaat gesteld. Winter-wandeltocht in Bergen op Zoom BERGEN OP ZOOM - De Zeeuwse Wandelsport Bond houdt zaterdag 5 januari een winter-wandeltocht in Bergen op Zoom. Er zijn drie verschil lende tochten: van 5, 10 of 15 kilome ter. De start is om 13.45 uur bij de stationsrestauratie van NS in Bergen op Zoom. BURGHSLUIS Belang stellenden voor de matten legger Cardium hebben nog een jaar de tijd om te be slissen over de eventuele aanschaf van de ponton die de funderingsmatrassen voor de stormvloedkering in de Oosterschelde heeft aangebracht. Volgens een - overigens zeer voorlopige - planning van rijkswater staat moet op 1 januari 1986 duidelijk zijn of een redelijke kans bestaat dat het kapitale vaar/werktuig kan worden verkocht. An ders zal de ponton worden ontmanteld en in losse on derdelen aan de man wor den gebracht. Voor de Sepia, een veel klei nere ponton die is gebouwd voor het afrollen van de grindwiepenmatten, geldt dezelfde uiterste verkoop datum. Bij de Cardium ho ren ook de reusachtige klos sen Ensis en Twensis, waar de funderingsmatten op zijn gewikkeld. Het pylerhef- schip Ostrea moet voor 1 juli 1986 zyn verkocht of dit het meest tot de verbeel ding sprekende stuk Oos- terscheldegereedschap wacht de slopershamer. Op 1 oktober 1986 loopt de ter mijn af waarbinnen voor de kleinere mattenrolponton Donax (vroeger Dos I gehe ten) een koper moet zyn gevonden. De hulpbrug naar het werkeiland Neeltje Jans, de afmeer- em op- schoonponton Macoma en het verdichtingsschip Myti lus zullen uiterlijk 1 januari 1987 een nieuwe eigenaar moeten hebben. Volgens een woordvoerder van rijkswaterstaats Delta dienst is deze volgorde om een aantal redenen geko zen. Gekeken is naar de toepassingsmogelykheden van de verschillende vaar/ werktuigen. In beginsel geldt: hoe groter die moge- lykheden hoe langer wordt gewacht met de ontmante ling. Een ander punt van overweging is de mate waarin de schepen en de apparatuur aan boord zijn beschermd tegen roestvor- ming en dergelyke. Het ver dichtingsschip Mytilus, dat als eerste van de bijzondere werktuigen is opgelegd, is by voorbeeld byzonder goed 'gecoconniseerd'. Momenteel is op de hulp brug een koopoptie gelegd. Het is nog onzeker of de 2800 meter lange brug ook inderdaad zal worden ver kocht. Het is niet ongebrui- kelyk dat aannemers opties nemen op materiaal wan neer ze inschrijven op een project. Alleen als ze dat project mderdaad mogen uitvoeren, komt het dan tot koop. De aardbol verken nend is rijkswaterstaat in middels tot de slotsom ge komen dat Zuid-Amerika en Afrika weinig beloften inhouden als het erom gaat de Oosterschelde-schepen te verkopen. In deze conti nenten worden geen tech nieken toegepast die derge lijke geavanceerde appara tuur nodig maken. In Noord-Amerika zouden er wat dat betreft wel mo gelijkheden kunnen zijn, maar de Jones Act van de Verenigde Staten verhin dert de invoer van werktui gen als de schepen uit de Oosterschelde. De meeste kans om een andere be stemming te vinden voor de Cardium, de Ostrea, de Mytilus en dergelijke ligt in het Midden- en het Verre Oosten en in Europa (Skan- dinavië en de Sowjet-Unie). MIDDELBURG - De voorbereiding op de beroepen waarvoor het lager huishoud- en nijverheidsonderwijs (lhno) opleidt kan worden verbeterd door binnen het Ihno verschillen de afdelingen in het leven te roepen. Daardoor ontstaat een duidelijker afstemming op de betrokken beroepsgroepen. Staatssecretaris mevrouw drs. N. Ginjaar-Maas van onderwijs en wetenschappen presenteert binnen enkele dagen een beleidsnotitie over het lhno met voorstellen om tot een dergelijke afdelingsstructuur te komen. De staatsecretaris zei dit woensdag in Middelburg tijdens een door de Zeeuwse Provinciale Onderwijsraad en het Provinciaal Platform LHNO Zeeland belegde studiedag over het lhno. In de beleidsnotitie gaat de staatsse- •cretaris in op de beroepsoriënterende !en beroepsvoorbereidende taken van het lhno, de problemen op het gebied van aansluiting van het onderwys op de arbeidsmarkt en de doorstroming 'vanuit het lhno naar het vervolgon derwijs, Voor wat betreft de aanslui ting op de arbeidsmarkt biedt volgens mevrouw Ginjaar het LBO/LAVO-be- siuit mogelijkheden om tot de ontwik keling van een tweejarige onderbouw en een tweejarige bovenbouw by het lhno te komen. De onderbouw zou dan een algemeen karakter moeten dragen, terwyl de bovenbouw ruimte moet bieden aan verschillende be roepsvoorbereidende richtingen. Dat laatste kan worden bereikt door ver schillende afdelingen in het leven te roepen, aldus de staatssecretaris. Daarnaast moeten er aansluitende vervolgopleidingen komen. overwegen het lhno om te dopen in ldgo. lager dienstverlemngs- en ge- zondheidsonderwijs. Ten aanzien van de vervolgopleidin gen voor Ihno-leerlingen zei de staats secretaris: „Met het creëren van nieu we opleidingen moet voorzichtig wor den omgesprongen. Er moet sprake zijn van een vraag naar gediplomeer den van de nieuwe opleiding. Boekje Voorafgaande aan de inleiding van Ginjaar hield onderwijsge- deputeerde drs R. C. E. Barbé een toespraak, aan het eind waarvan hij de staatsecretaris het eerste exem plaar aanbood van het boekje 'Het lhno in een nieuw perspectief. Het betreft een voorlichtingsboekje dat is samengesteld door de Zeeuwse Provinciale Onderwijsraad. In het boek wordt met name ingegaan op de verschillen tussen het oude 'huis- houdonderwijs' en het huidige lhno. Gedeputeerde Barbé gaf in zijn toe spraak een overzicht van de ontwik kelingen in het huishoudonderwys en de vorming van het lhno. Hy maakte van de gelegenheid gebruik zijn zorg uit te spreken over de herstructure ring van het voortgezet onderwijs. Hij pleitte voor een verlaging van de opheffingsnorm voor scholen in Zee land van zestig naar dertig leerlingen. „Het zal u duidelyk zijn dat enkel het hanteren van de leerlingnorm en het efstandcrltenum voor Zeeland niet helpt. Wellicht kan worden overwo gen om voor Zeeland een uitzonde ringssituatie te maken, zoals dat ook voor de Waddeneilanden is gedaan". De aanwezigen in de vrijwel tot de laatste plaats bezette Statenzaal kre gen vervolgens nog inleidingen te horen van de heer J. F. M. Nieuwland, voorzitter van het Contactcentrum Onderwys-Arbeid in Zeeland, die sprak over de relatie tussen het lhno en de arbeidsmarkt; van drs. A. C. M. Pierik, namens de Landelijke Pedago gische Centra, die met name inging op de onderwyskundige ontwikkelingen bij het lhno en drs G. G. J. Spanhoff, namens de Nederlandse Vereniging Beroepskeuzewerk, die sprak over de beroepskeuzebegeleiding in het lhno. Fusie Mevrouw Ginjaar zei in haar inlei ding de invoering van de afdelings structuur in het lhno parallel te willen laten verlopen met de opera tie 'herschikking en fusie in het voortgezet onderwijs'. „Dat wil zeg gen dat op 1 augustus 1988 bekend moet zijn hoe de landelijke spreiding van de afdelingen er uitziet", aldus de staatssecretaris. Het individueel huishoud- en nijverheidsonderwijs (ihno) blijft in de plannen van me vrouw Ginjaar buiten beschouwing. Wel wil ik het mogelijk maken dat ihno-leerlingen deel kunnen nemen aan het onderwijsprogramma van de lhno-bovenbouw". De staatssecretaris ging verder in op de naamgeving van het lhno. „De buitenwacht bestempelt het lhno maar al te gemakkelijk als huishoud school, of doet het denigrerend af als spinazie-academie. Nu er nieuwe we gen worden gezocht voor dit onder wijs, lykt het my goed om by de wijzigingen ook de naamgeving te betrekken". Mevrouw Ginjaar zei te Ondernemingsraad van ziekenhuizen Gedeputeerde Barbé 11) overhandigt staatsscretaris Ginjaar-Maas het boekje over het 'nieuwe' lhno.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1984 | | pagina 27