menselijke helden
met pestige trekjes
letters S letteren
MISDAADBOEKEN
kees van kooten HEDONIA
een opstel
PZC/ week-uit
ZATERDAG 1 DECEMBER 1984
18
Margreet Hirs vraagt aandacht voor Stephen Kings 'Doden-
wake', de tiende politieroman (binnenkort in uw theater) van
Janwillem van de Wetering 'De Ratelrat', meesterspionage-
schrijver Len Deighton 'Voorspel in Berlijn', de beste
Nederlandstalige misdaadschrijver Jef Geeraerts met zijn
vijfde 'De Trap; 'Hoogspanning', verhalen van Bob van
Laerhoven; 'Met vrouwelijk venijn', een verzameling griezel
verhalen, samengesteld door Erik Lankester en 'Alles wat
lekker is', geheimen van de Colombiaanse keukenmeid
verteld aan Juanita van de Wetering.
Len Deighton heeft weer
een uitstekend boek ge
schreven. Met alle kwalitei
ten die we van deze begaafde
Engelse auteur gewend zijn
sinds hij in 1962 opvallend
debuteerde met 'The Ipcress
File', dat nog steeds bij Else
vier verkrijgbaar is onder de
titel 'Dossier Ipcress'. Span
ning, snelle ironische dialo
gen, geestige en rake typerin
gen, een ondertoon van me
lancholie en een 'menselijke'
held, die ondanks zijn pesti-
ge trekjes onze sympathie
heeft.
In 'Voorspel In Berlyn' (Elsevier),
een wat ongelukkige vertaling van
'Berlin Game' wordt Bernard Sam
son, Bnts geheim agent, na vijfjaar
bureauwerk door De Dienst naar
Berlijn gestuurd. Een waardevolle
Oostduitse contactman moet ervan
weerhouden worden over te lopen,
omdat deze belangrijke bron anders
weg zou vallen.
Samson, die als zoon van een militair
in de geallieerde zone van Berlijn
opgegroeid is, wordt er op afgestuurd
als de meest adequate man om dit
karweitje te klaren. Maar het loopt
allemaal een beetje anders dan de
naieve Bemie, die zo graag cynisch
uit de hoek komt, dacht. En daar
heeft de beeldschone, hooghartige
rijkeluisdochter Fiona, waar Ber
nard gelukkig mee getrouwd is en bij
wie hij twee kleine kinderen heeft,
alles mee te maken.
Efficiënte en ambitieuze Fiona heeft
het verder bij De Dienst geschopt
dan haar echtgenoot. Maar ze is dan
ook een 'workalcoholic', die in haar
kanten nachthemd nog de geheime
dossiers ligt te bestuderen, als Ber
nard 's avonds thuiskomt. Een juf
voor de kinderen, een Portugese kok
kin in de keuken en bij Fiona's halve
malle zuster Tessa is het eveneens
behelpen met de muizehapjes, die
men ook wel met nouvelle cuisine
aanduidt.
ruig
Is het mogelijk dat een man zijn
eigen vrouw zo slecht kent? Dat kan
alleen maar treurig aflopen. Een
lekker boek over een charmante
schlemiel! In 'De Trap' (Manteau/
Elsevier) van de bekende Vlaamse
auteur Jef Geeraerts, die in 1968
internationaal de aandacht trok
met 'Gangreen' (nog steeds verkrijg
baar), een ruig en schitterend boek,
dat veel opschudding verwekte,
heeft de hoofdpersoon, de jonge
commissaris Eric Vincke niets
schlemieligs en dat ontbreekt er nu
juist aan.
Zijn dure hond Marcus, zijn mooie
vrouw Eva, zijn sauna, zijn zonne
bank en zijn halogeenlampen. Zijn
gescheeloog naar roze dimant, zijn
obsessie voor design, zijn Versacejas-
je, waar met een fetisjistische liefde
aan gerefereerd wordt. Bah! Ik had
graag gezien dat iemand hem een
paar kleerscheuren had bezorgd in
voornoemd kledingstuk.
Vincke is gematigd links in de mond
als hij een beetje beleden over maat
schappij en toekomst babbelt en dat
nog uitsluitend om zijn collega Ver-
stuyft op stang te jagen. Een zelf
zuchtig persoon, deze Vincke. zonder
veel mededogen, arrogant, ijdel en
met kinderachtige trekjes, zoals het
off showen van zijn psychopathologi
sche kennis, wat hem er ook al niet
sympathieker op maakt. Met boven
genoemde instelling brengt men het
ver, dat is bekend. Blijkbaar ook bij
de politie
Veel laboratoriumwerk, veel 'voet
werk'. Routine, waartoe ook het bru
taliseren van adspirantverdachten
behoort, moet in dit vak tot een
oplossing leiden. Op een grijs haartje
zal de dader tenslotte hangen.
De auteur, die ik als de beste huidi
ge misdaadschrijver beschouw, met
titels als 'Drugs', 'Diamant' en 'De
Coltmoorden', heeft het politiewerk
gestvleerd en met duidelijke kennis
van zaken weergegeven. Het boek is
onderhoudend, zit degelijk in el
kaar, de stijl is beeldend en het vele
Vlaams in de dialogen geeft een
apart cachet aan het boek. Voor
Nederlanders komt daar nog een
aardig kijkje op het Vlaamse leven
bij. Een interessante poging om een
foto: dennis peters
Helemaal oprecht doet de teneur
met aan. Schold de auteur in een
Manteau-publikatie van 1973 niet
stevig op 'politie, rijkswachters en de
Aanbidding van het Gouden Kalf,
terwijl hij anno 1984 in een Elsevier-
publikatie getuigt van dankbaarheid
aan de politie... en zijn held Vincke
opscheept met alle (overbodige) ver
worvenheden van de welvaartsmaat
schappij?
Wat mij betreft: in de volgende ro
man zag ik Vincke graag weggepro
moveerd of getransformeerd in een
echt mens via een drama dat zich zo
pas aan hem voltrokken heeft.
angsten
Een andere Vlaming die onder ande
re misdaadverhalen schrijft is Bob
van Laerhoven. Hij bundelde er vier
in 'Hoogspanning' (Ten Berge, Weel
de, België), die allevier goed in
elkaar zitten en stuk, voor stuk
boeiend, inventief en geraffineerd
zijn. Van Laerhoven speelt graag
met vrouwenangsten. En dat doet
hij goed. Alle verhalen werden eer
der gepubliceerd. Onder andere in
'Het Crimejaarboek' van Bruna.
Janwillem van de Weterings tiende
Grijpstra en de Gier 'De Ratelrat'
(Bruna) werd aan de pers gepresen
teerd in het veelbesproken Chinese
Drijvende Zeepaleis (waar Gee
raerts het bij de presentatie van 'De
Trap' van de zuinige uitgever met
een hoekje van de boekhandel moest
stellenwaar de aanwezige commis
saris Toorenaar door Van de Wete
ring bedankt werd voor de 'inspire
rende gesprekken', die de stoot aan
zijn schrijverschap inzake politiero
mans gegeven had.
Het bekende politieduo bevindt zich
ditmaal in Friesland, waar de auteur
ter oriëntatie kortgeleden ee maand
met zijn vrouw doorbracht. De fans
van Van de Wetering (die onlangs in
Frankrijk de Grand Prix de Littéra-
ture Policière 1984 ontving) kunnen
margreet hirs
dus weer op een drafje naar de
boekhandel. De filmrechten zijn al
verkocht aan Wim Verstappen en
Frans Rasker. die hem al eerder
verfilmden en nu van plan zijn de
rest van de titels voor hun rekening
te nemen.
Ook Juanita, de vrouw van Janwil
lem van de Wetering schreef een
boek. 'Alles Wat Lekker Is' (Loeb).
Een hoogst vermakelijk boek - jam
mer van de lelijke bleke letter -
waaruit je veel kunt leren over
emigrantenkolonies (haar ouders
waren naar Colombia geëmigreerde
joden), verleiders met puntentellin
gen, goede manieren, bijgeloof en
Nederland in vreemde ogen.
Een smakelijk boek ook. doorstrooid
met originele recepten uit de emi
grantengemeenschap en van de goe
de Colombiaanse keukenmeid Maria
zelf. Mazzel en brooche, palomita!
Janwülem van de Wetering anefo Voor Sijthoff stelde deskundige
Erik Lankester de bundel 'Met Vrou
welijk Venijn' samen, vijftien
spook-, griezel- en fantastische ver
halen, zoals de ondertitel luidt. Veel
vrouwelijk venijn heb ik niet aange
troffen, maar misschien ontbreekt
het me aan zelfkennis.
Het meest volwassen verhaal en te
vens het meest ambitieuze is het
verhaal van Patricia Highsmith 'De
Vijver'. Ook. eerlijk gezegd het enige
dat me echt een schokje bezorgde.
De rest is grotendeels lekkere kitsch,
samengesteld uit de bekende basi
singrediënten, zoals oude en nieuwe
huizen waar het spookt of niet pluis
is, aardige mensen die monsters blij
ken, veel romantisch decadente
sfeer.
Een sterk verhaal van Agatha Chris
tie en gek genoeg eveneens van Ruth
Rendell. die in het algemeen mijn
liefde niet is. Het verhaal van Kate
Wilhelm was beklemmend. Een pri
ma bundel voor wie graag een aantal
bekende auteurs op dit gebied wil
lezen en natuurlijk uiterst geschikte
'slaapkamerlectuur'. Een echt Sin
terklaascadeautje!
'Dodenwake' (Veen) van Stephen
King, de man van 'Ogen Van Vuur'
begint bedrieglijk gewoontjes. Zelfs
zozeer dat ik me de eerste tientallen
bladzijden afvroeg wat ik met dit
triviale gekeuvel aan moest, waarin
ik gedwongen werd te lezen dat 'het
bier een weldaad voor zijn keel' was
en 'het stoeltje tot zijn verbazing erg
gemakkelijk zag'. Een en al senti
mentaliteit en banaliteit. Over een
Idéale Vader en een Ideale Moeder
en het Ideale Gezin.
Gelukkig slaat het noodlot bijzonder
hard toe. Griezelig wordt het ook
(kattenliefhebbers opgelet!en span
nend. Geloofwaardig bovendien,
juist dankzij de overvloed aan trivia
le gegevens.
Dan komt Veen nog met 'een van de
ontdekkingen van de zeventiger ja
ren' volgens de Amerikaanse mis
daadencyclopedie, namelijk Gregory
McDonald met 'Beken Fletch' en
'Fletch En De Weduwe Bradley'.
Snel geschreven, aardige observa
ties, lekker leeswerk, waarbij de
denkmachine even stilgezet wordt.
Misdaadliteratuur als narcoticus!
redactie andré oosthoek
rijmschap
Na het poëtisch gefrutsel in
BZZLLETIN's Knutselhoekje, na
Dartelen met Versvormen en de
Lessen in Omgangspoezie nu dan
- eindelijk - 'Het Rijmschap
Compleet', een uitgave waarin
drs. P. en Ivo de Wijs hun gedartel
in de letter tuin voortzetten.
(Eventjes) lachen dus (af en toe).
Het ondergoed in mijn bureaula
Herinnert mij nog vaak aan
Paula.
Een kilo pluis, een meter rafel
Wat heb ik toch een diepe navel
Godver, dat is poëzie placht de
enige echte Bert Bakker bij het
lezen van dergelijke regels uit te
roepen. Hij maakt het niet meer
mee. wij wel: die poëzie én de
opstelletjes waarin het woord
keuveltekst zéér mocht opvallen.
De Haagse uitgever BZZTöH (dat
staat voor wat fonetiek rond het
vallen, suizen en stokken van de
guillotine) bundelde dit lief leed
voor de som van 29,50.
klaas
schrijven
dèr mouw
Veel versjes - het Complete
Rijmschap te erg - rond het
verschijnsel Sinterklaas zijn
samengebracht in een boekje dat
de titel't Is niet de bedoeling te
verwijten, Het zijn gewoon wat
blote feiten' kreeg. Herman
Vuijsje verzamelde de rijmelarij
en voorzag dat - zegt de flaptekst
- van 'geestig en zinvol
commentaar'. Geestig en zinvol,
dat kan een mooie combinatie
zijn. Zoeken, zoeken maar.
'Mild van toon, verscholen achter
de tabberd van een katholieke
bisschop laten we ons
calvinistische vingertje zwaaien'.
Een socioloog viert pakjesavond.
18,50. Is dat niet een Hint voor
Sint
(Nijgh en van Ditmar, Den Haag).
gijsen
'Het boek van Kalina' 52 pag.;
22,50; Meulenhoff) is het laatste
boek dat Mamix Gijsen schreef.
De herdenkingsartikelen bij zijn
overlijden waren vrij summier en
vaak bits. De laatste jaren was vrij
algemeen twijfel gerezen over de
kwaliteit van zijn proza Zijn
politieke (pro Zuid-Afrika) en
morele (anti-homosexuele)
inzichten werden ook onderwerp
van discussie en het feit dat zijn in
een vrijwel onleesbaar Nederlands
gestelde werken herschreven
dienden te worden wordt niet
meer zo verbloemd als vroeger
Wie niet te zeer op de stijl let zal
enig genoegen aan het laatste
werk kunnen beleven. Het is een
bewerking van het antieke
verhaal van Gyges en Kandaules,
recentelijk ook al eens gebruikt
door Nooteboom in een
toneelstuk. Op instigatie van
koningin Tuda vermoordt Gyges
koning Kandaules.
Uitgeverij BZZTóH bracht een
bijna 350 pagina's dik boek 55,-)
'Over J. A. dèr Mouw' op de markt.
Der Mouw leefde van 1863 tot 1919
en het heeft lang geduurd eer men
de grote betekenis van zijn
dichtwerk in heeft gezien.
Marcel Fresco stelde het door een
aantal registers gemakkelijk
toegankelijke boek samen. Er zijn
onder meer algemene artikelen,
beschouwingen over Dèr Mouw
als filosoof en opstellen bij
afzonderlijke gedichten. In totaal
21 artikelen, waarvan negen door
Fresco zelf. Een goede introductie
tot de gedichten van Dèr Mouw.
wiens Verzameld Werk
binnenkort in een nieuwe editie
zal verschijnen.
tijdschrift
Het eerste exemplaar van het
tijdschrift 'Schrijven' is deze week
in Amsterdam ten doop
gehouden. Het blad is een uitgave
van de stichting 'Wie schrijft die
blijft', waarvan Frans van der
Beek directeur is. Doel van de
stichting is schrijvend talent in
Nederland te ontdekken, het
schrijven te stimuleren en te
begeleiden.
Met het tijdschrift wordt een
poging gedaan om aankomende
schrijftalenten die elders hun
verhalen niet gepubliceerd zien,
toch een eigen podium te geven.
'Schrijven' zal om de twee
maanden verschijnen in een
oplaag van 40.000 exemplaren,
waarvan 25.000 in de losse
verkoop. De prijs per los nummer
is 1,95.
Het eerste nummer bevat onder
andere een 'niet voltooide'
bijdrage van Herman Pieter de
Boer. De lezers wordt gevraagd
het verhaal van een pakkend slot
te voorzien,
kafka
Het lelijk uitgevoerde 'Nieuw
Wereldtijdschrift' bracht deze
week het vijfde nummer. Als
belangrijkste onderdeel wordt een
portret door David Plan te van
Germaine Greer gepresenteerd.
Greer is tegenwoordig weer in de
mode, het artikel maakt niet
duidelijk op welke verdienste dat
berust. Het enige opmerkelijke
aan haar is dat ze grof in de mond
is. Ook het portfolio gewijd aan Jo
Bondy is niet de moeite waard.
„Haar thema's zijn banaal en
triviaalmoet zelfs de
samensteller vaststellen. Poëzie is
er in dit nummer van Judith
Herzberg en Rutger Kopland. De
gedichten van Judith Herzberg
waren echter ook al te vinden in
haar enkele weken geleden
verschenen bundel 'Dagrest',
terwijl Koplands cyclus over een
Vernichtungslager in goede
bedoelingen is blijven steken.
Affiniteit 'is moeilijker te
verbergen dan een boa constrictor
in de sla' schrijft Benno Bamard
in zijn poëziekroniek die een
lofzang op de dichteres Eva
Gerlach werd. Tenslotte is er een
verrassend verhaal van Tom
Lanoye ten onrechte meldt de
redactie van het NWT dat hij
hiermee als verhaalschrijver
debuteert. Het verhaal heet 'Bij
Jules en Alice' een gruwelijk
echtelijk drama wordt hier luchtig
verteld.
Niels Bokhove publiceerde bij
Querido 'Reiziger in
scheerapparaten'(412 pag.//59,-)
over Kafka in Nederland en
Vlaanderen. Behalve een meer
dan honderd pagina's tellend
bibliografisch-documentair
gedeelte is er onder meer een
hoofdstuk over de vertalingen die
van Kafka's werk in onze taal
bestaan. Heel vroeg, namelijk al in
1925. publiceerde niemand minder
dan Paul van Ostaijen de eerste
Kafkavertalingen in het
Nederlands. Bokhove gaat voorts
in op de receptie van Kafka's werk
in ons land en bloemleesde uit de
Nederlandse Kafkaliteratuur.
marco polo
Een tv-serie zónder boek? Nee.
Het Spectrum liet 'Marco Polo. de
Reiziger' verschijnen, een nogal
romantische avonturenroman van
Gary Jennings. Het boek bevat
het 'ongekuiste' verslag van
Marco Polo's reis van Venetië
naar de Zuid-Chinese Zee.
Jennings heeft er zich enige
moeite voor getroost. Hij reisde in
het spoor van zijn held per kameel
en olifant, te paard en op eigen
voet. Spanning en erotiek, veel
historie in een bontgekleurd
verhaal. Het kost 39,90.
barthes
Door Maartje Luccioni vertaald
Roland Barthes' bekende werk
'Sade, Fourier, Loyola' (200 pag.;
34,50/De Arbeiderspers). Wel wat
laat, het origineel verscheen in
1971. Het ging Barthes steeds om
de taal. ook in de analyses van
deze drie auteurs. Zo laat hij zien
dat in Sades boeken de
slachtoffers niet worden
gedefinieerd door wat zij te
doorstaan hebben, maar door hun
taalgebruik. Sade, Fourier, Loyola
wat zij in de eerste plaats
gemeen zouden hebben is dat zij
taaistichters zijn, schrijvers die
kans zagen een nieuwe taal te
produceren.
Het enorme succes van de boeken van Kees van
Kooten (1941) is voor een groot deel natuurlijk
te danken aan zijn roem als televisiepersoonlijk
heid. De televisie heeft een haast magische wer
king op de verkoopcijfers, ik wees er al eens op dat
boekjes als 'Nathan Sid' van Adriaan van Dis en
'Weerzien' van Boudewijn Büch, hóe goed ze ook
zijn, nooit die weerklank gevonden zouden hebben
als de schrijvers geen bekende tv-presentators
waren geweest.
'Modermismen', het vorige boek van Van Kooten
(verhalen) staat al maandenlang bovenaan de best
sellerlijst en ook van andere boeken van hem
worden vele tienduizenden exemplaren verkocht.
De uitgever heeft van het nieuwe werk 'Hedonia'
dan ook als eerste druk al tachtigduizend exempla
ren laten vervaardigen! Ze zullen ongetwijfeld hun
weg naar het lezerspubliek snel vinden, en het boek
verdient het. dat moet er direct bij gezegd.
Van Kooten noemt 'Hedonia'. een boek van 150
pagina's, een 'opstel' Er was geen enkel bezwaar
geweest het als roman of vertelling te annonceren,
maar wat doet de aanduiding ertoe Het is in elk
geval een mooi afgerond verhaal van langere adem
dan gebruikelijk bij Van Kooten, een werk dat de
vele goede kwaliteiten van zijn schrijverschap dui
delijk uit laat komen. Het is zoals het merendeel
van Van Kootens latere werk sterk autobiografisch.
Er is niet zo'n behoefte om constant lollig te zijn en
ook de taalgrappen, woordverbasteringen en opzet
telijke grammaticale fouten zijn wat minder opdrin
gerig ingelast. Kortom. 'Hedonia' is een geslaagd
verhaal van een auteur die nog in volle ontwikke
ling is. Mogelijk Van Kootens beste boek tot nu toe
- maar er is nog veel van hem te verwachten
wanneer hij er in zou slagen de beroepsdeformatie
die zijn clownesk acteurtalent nu eenmaal met zich
meebrengt in zijn zuiver literaire werkstukken nog
iets verder naar de achtergrond te dringen. In een
verhaal dient humor zo subtiel gedoseerd te worden
dat ook bij her- en herlezing het effect behouden
blijft. Eerlijkheid gebiedt te zeggen dat lang niet
alle komische passages van 'Hedonia' herlezing
verdragen.
Het gegeven is de eenvoud zelf: Van Kootens«
vrouw Barbara is vrij onverwacht voor een
week naar New York vertrokken om daar de
komische acteur en regisseur Woody Allen te
interviewen.
Van Kooten zal op de zoon (13). dochter *10), de
honden, katten, huis en hof passen en ook nog
proberen wat te werken, onder andere aan een
kinderboek. Maar van dat alles komt niet bijzonder
veel terecht. De korte 'huwelijksvakantie' doet hem
doelloos door het huis dwalen, hij drinkt geregeld
teveel, verlummelt zijn kostbare tijd. Het feit dat hij
althans voor de kinderen moet zorgen houdt hem
nog een beetje in toom. maar helemaal in de hand
heeft hij zich niet. Vooral de jaloezie slaat flink toe
Hij is bang dat zijn knappe vrouw onder de charme
van de beroemde filmkomiek zal komen. Hij kent en
waardeert Aliens werk, al heeft hij ook wel bezwa
ren (getuige een aan het eind van het boek opgeno
men artikel uit 1975). Hij en Allen hebben dingen
gemeen: ze zijn, zoals zoveel komieken, klein van
gestalte en er zijn raakvlakken in hun humor en
wijze van doen. Er zijn echter ook belangrijke
verschillen. Woody Allen lijdt aan 'anhedonia'.
onvermogen om te genieten van het leven - Van
Kooten stelt daar zijn eigen 'hedonia' tegenover
Hoe zal Barbara zich gedragen tegenover de zo
bewonderde man? Ziehier een paar stalen van Van
Kootens op hol geslagen fantasie
„Het nieuws sloeg in Hilversum in als een bom. Ja.
zucht een uitgeteerde, hypernerveuze Kees van
Kooten (43). wie had dit kunnen denken? Het ging
allemaal zo goed tussen Barbara en mij. Natuurlijk
waren er wel eens bepaalde dingen die in ieder
huwelijk voorkomen, maar die komen tenslotte in
de beste huivelijken voor'' „Ziet, wat nu nog zijn
vrouw is, in Woody Allen wellicht elementen die
haar eigen man haar niet kon geven? In bepaalde
opzichten kan Woody Allen inderdaad meer voor
mij betekenen dan mijn man kon, verklaarde zij
voor ons" „Gaf Van Kooten deze vrouw die
zeker een komisch groot talent heeft met opzet te
weinig kansen? Vreesde hij dat het publiek zijn
vrouw leuker zou vinden dan hemzelf? Voorlo
pig is alleen zeker dat Barbara van Kooten niet
alleen voor een grotere maar ook vooral voor een
LETTERKUNDIGE KRONIEK
hans warren
rijkere komiek in haar leven heeft gekozen!" (pp
60(611
Zijn tobben wordt er niet beter op wanneer tussen
tijds een jeugdvriend langskomt met een polaroid
foto die hij tijdens het interview in New York
gemaakt heeft en waarop Woody Allen en Barbara
van Kooten in een aardig téte-a-tète aan een tafeltje
zitten.
De vriend, Frans, dikt het allemaal nog flink aan;
volgens hem is er geen enkele twijfel of Allen heeft
Barbara eens flink gepakt en dat Frans al zijn
vunzigheden spuit waar de kinderen bij zfjn ergert
Van Kooten mateloos
Het zou me niets verbazen wanneer deze Frans met
zijn foto een verhaaltechnische truc van de schrijver
is om wat meer relief aan het 'opstel' te kunnen
geven, want met en via deze Frans komen er heel
wat zaken, het wilde moderne leven betreffende,
aan de orde die anders misschien niet zo gemakke
lijk in te lassen waren geweest. Als daar zijn:
drugsgebruik, harde porno op de video, ongegeneer
de vuilbekkerij en zelfs onderwerpen als de merk
waardige wijze waarop sommige keurige oude heren
met behulp van apparatuur uit de sexshop nog wat
solitair genot weten te vinden - zij het ook dat hen
dit dan menigmaal in het ziekenhuis doet belanden.
Wanneer Kees van Kooten Frans niet meer gebrui
ken kan in zijn verhaal en in zijn leven staat er:
„Als ik zijn buitendeur opendoe besluit ik dat ik nu,
hier, definitief uit zijn leven verdwijn Hij komt er
niet meer in. Brieven stuur ik ongeopend terug. Nu
heb ik eindelijk een degelijke, burgerlijke reden
gekregen om voorgoed te breken met Frans" (104).
Met Frans komt dus de donkere en schunnige
kant van het hedonistische leven duidelijk
naar voren.
Maar er zijn ook allerlei andere flash-backs waann
Kees van Kooten grote stukken van zijn jeugd
herbeleeft, of zijn herinneringen ophaalt aan Wim
Kan en aan het eerste optreden van de Beatles in
Nederland, in 1964. Of hij geeft zijn babbels weer
met een buurvrouw tijdens het luchten van de
honden
Het treffendst zijn mogelijk de met veel liefde
geëtste stukjes over de reacties van de kinderen.
Het telkens tekort schieten van de vader, bijvoor
beeld wanneer hij zo goed als te laat komt met de
attributen die zijn dochtertje als elfje nodig heeft bij
een uitvoering op school:
„Ik ben te laat
In de heksenketel van die meisjeskleedkamer
kwam mijn vader toen als laatste binnen met mijn
vleugels.
Waar bleef je nou? trilt ze. Roosjes zweten op haar
wangen.
Rustig maar, bemoeder ik haar. Ze beginnen heus
niet zonder jou.
En alle meisjes werden geholpen door hun moeder,
maar mijn vader was natuurlijk weer de enige
vader
Hier moeten ze in! wijst ze, hijgend achteromkij
kend, in allebei die spleten moeten ze in!" (132/3)
Wanneer hij daarna thuiskomt blijkt zijn vrouw
onverwacht al gearriveerd. Ze ligt doodop te slapen
op bed. reageert nauwelijks, mompelt 'het bandje
ligt op je bureau' Hij beluistert het gesprek met
Woody Allen. Het is steengoed en hij voelt zich
opnieuw radeloos jaloers:
„Ik stop de recorder want ik voel een vreemde rode
kop komen opzetten. Ik spoel terug en luister nog
een keer hoe ze samen lachen. Ik moet een plas van
jaloezie en schakel hem uit. Wanneer lachte zij voor
het laatst zo met mij? Lachen om mij ja; daar zijn ze
hier goed in! Lachen om de cartoonvader die ik bij
tijd en wijle ben en gedrieen gniffelen om mijn
redeloze buien, waartegen ze almaar laconieker
hun vrolijke parapluutjes opsteken" 11441.
Hij gaat terug naar de slaapkamer. Wekt Barbara
en kón het niet laten op verkrampte manier de
vraag te stellen:
„—Ben je met hem naar bed geweest
Zij rekt zich uit. schudt een paar keer traag haar
slaperige hoofd en lacht haar lach van de foto.
—Zou je dat leuk vinden? vraagt ze". (147)
Einde van het boek, dat wil zeggen als bijlage
volgt het reeds genoemde artikel uit de HP van
1975 'Is Woody Allen natuurleuk' met 42 grappige
voetnoten. En op de omslag staat Frans' fameuze
polaroidfoto afgedrukt.
