PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
VS en Rusland
rond de tafel
Geen uitstel verlaging uitkeringen
Actieweek van de FNV
krijgt een kalm einde
a
ZONNIGE ZUIDEN
Protest in Baskenland
ONTMOETING SHULTZ-GROMYKO
Nedlloyd Niger
in brand
de PZC
vandaag
Britten willen
Unesco verlaten
Onstuimig
Veel bewolking, af en toe perioden
viel neerslag Harde tot stormachtige
wind uit zuidwest Middagtempera-
tuur 11 graden.
227e jaargang no. 277
Vrijdag 23 november 1984
(Van onze correspondent)
LONDEN - Een door Antonio Stradivarius in 1707
{emaakte viool is gisteren bij een veiling in Londen voor
396.000 pond (1,7 miljoen gulden) verkocht. Het is de
hoogste prijs die ooit voor een muziekinstrument is
betaald.
Volgens het veilinghuis Sotheby's was de Stradivarius, die
vanwege zijn toon bekend staat als „de kathedraal" het
belangrijkste instrument van de meesterbouwer dat sinds
1971 onder de hamer is gekomen. De koper is een
anoniem; van hem is met meer bekend dan dat hij in
Europa woont.
De viool werd gemaakt in Cremona gedurende Stradiva
rius' „gouden periode", en is een van de circa 700 violen
van Stradivarius die nog bekend zijn. Het instrument zou
het eigendom van onder andere van een hoge officier in
het leger van Napoleon zijn geweest Het is in goede staat,
en heeft nog veel van zijn oorspronkelijke lak.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON - De Russische en Amerikaanse ministers
van buitenlandse zaken Gromyko en Shultz zullen elkaar op 7
en 8 januari in Genève ontmoeten teneinde een hervatting
van de wapenbeperkingsonderhandelingen voor te bereiden.
Dat is officieel door het Witte Huis bekendgemaakt. De
onderhandelingen werden een jaar geleden door Rusland
afgebroken nadat de NAVO-landen begonnen waren middel
lange afstandsraketten in West-Europa te plaatsen. De Rus
sen zeiden toen niet naar de onderhandelingstafel terug te
zullen keren voordat het plaatsen van de middellange
afstandsraketten zou worden stopgezet.
Na het afbreken van de onderhande- zake ter tafel worden gebracht. Na
lingen volgde een diplomatieke zijn herverkiezing stuurde Reagan
scheldkanonnade tussen Moskou en een verzoenende boodschap naar de
Washington, die werd doorbroken
door een ontmoeting tussen Reagan
en Gromyko m september op het
Witte Huis. Bij die gelegenheid stelde
president Reagan voor de onderhan
delingen te hervatten in het kader van
een 'parapluformule', hetgeen bete
kent dat alle lopende ontwapemngs-
VENETIE Dat het met alleen in ons land vreselijk regenen kan, bewijst wel deze foto uit het 'zonnige zuiden
op het Venetiaanse Piazza San Marco lopen de voetgangers zelfs over plankiers, zoveel regen is daar de laatste
tijd gevallen!!'.!
DEN HAAG (ANP) - Het Nederlandse
vrachtschip Nedlloyd Niger meldde
om half twee afgelopen nacht in nood
Ie verkeren. Er werd brand gemeld in
een van de ruimen. Het schip bevond
nch 400 kilometer ten noord-westen
van Spanje. Vanuit Brest zijn sche
pen radiografisch opgeroepen om
hulp te verlenen.
Even na half twee werd gemeld, dat
vier schepen onderweg waren om hulp
te bieden, maar het eerste schip zou
niet binnen tweeëneenhalf uur ter
plaatse kunnen zijn, zo bleek uit ra
dioverkeer.
Russische president Tsjernenko
waarin hij de nadruk legde op de
noodzaak over wapenbeperking te on
derhandelen.
Brief
Afgelopen zaterdag stuurde president
Tsjernenko persoonlijk een brief aan
president Reagan waarin hij de nood
zaak en wenselijkheid van ontspan
ning benadrukte en de weg effende
voor druk diplomatiek overleg om een
gesprek Shultz-Gromyko te bewerk
stelligen Dat heeft nu geleid tot de
officiële bekendmaking. De Russen
hebben nog niets gezegd over hun al
niet bereidheid de parapluformule te
aanvaarden. De inleidende besprekin
gen van Gromyko en Shultz zullen
hoofdzakelijk een aftasten van de
prioriteiten zijn. De Russen willen
vooral praten over het stopzetten van
ruimtewapens, de Amerikanen heb
ben daar minder haast mee omdat de
Sowjet-Unie in de ruimtebewapening
een voorsprong heeft. HAAG (GPD) - De FNV-acties lag gisteren tijdens de vierde dag. Er
Tevens zullen zowel Amerikaanse als gericht tegen de bezuinigingen op waren vooral stakingen in de bouw
Russische afgevaardigden naar Au- sociale uitkeringen en ziekengeld en enkele uren werkonderbreking bij
stralië reizen om te praten over wa- zullen vandaag kalm eindigen. Het het openbaar vervoer in Rotterdam,
penbeperking. hoogtepunt van de FNV-actieweek Utrecht en Dordrecht. In Amsterdam
GISTEREN VOORAL STAKINGEN IN BOUW
Gromyko (rechts) en Shultz tijdens
hun ontmoeting in september in Was
hington.
(Advertentie)
tm
moderne
en'
f;
a
m
Kteltel
■heren
klassieke
kostuums
I
■mode
Niet-rokers
In de ontwerp-tabakswet wor
den bepalingen opgenomen
ter bescherming van de met
roker.
(PAGINA 3)
Ziektewet
De Raad van State wijst in een
advies aan de regering op het
kleine maatschappelijke
draagvlak voor de ziektewet
maatregel.
(PAGINA 5)
Privatisering
Onderzoek van het ministerie
van verkeer en waterstaat
wijst uit, dat privatisering van
de vaarwegmarkering 75 ar
beidsplaatsen kost. De bonden
zetten vraagtekens bij dit cij
fer en gaan tot actie over
(PAGINA 11)
Dow
Op initiatief van de Bedrijfsle-
dengroep FNV bij Dow Chemi
cal m Temeuzen werd een
onderzoek verricht naar het
personeelsbeleid
(PAGINA 13)
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buiten!.: .3 en 5
Financiën, economie: 7
Provincie: 11, 13, 15 en 17
Sport: 19
(Van onze correspondent)
LONDEN - Als de wetenschappelij
ke, culturele en onderwijskundige
organisatie van de Verenigde Naties,
de Unesco, niet binnen een jaar dras
tisch is gereorganiseerd, zal Enge
land per 1 januari 1986 uit deze
organisatie stappen en daarmee het
voorbeeld van de VS volgen. Minister
Howe (buitenlandse zaken) heeft dat
gisteren in het Lagerhuis bekendge
maakt.
Algemeen was verwacht dat Enge
land. een van de landen die bij de
oprichting van Unesco was betrok
ken, tot de gisteren aangekondigde
stap zou overgaan. Het is bekend dat
met name de Britse premier mevrouw
Thatcher zich ergert aan wat zij ziet
als de geldverspilling op het hoofd
kwartier van de organisatie, alsmede
de in Britse ogen in toenemende mate
antiwesterse opstelling van Unesco.
De Britse beslissing is tot stand geko
men ondanks aanzienlijke druk van
de Gemenebestlanden die vinden dat
alleen van binnenuit iets aan de uit
wassen van Unesco kan worden ge
daan Ook de landen van de Europese
Gemeenschap steunen het Britse ini
tiatief niet.
Een woordvoerster van het Neder
landse ministerie van buitenlandse
zaken zei dat Nederland op dit mo
ment niet overweegt om uit de Unesco
te stappen
BILBAO BAYONNE MADRID
(LTPI/DPA) - Fabrieken, winkels en
scholen bleven gesloten en in de
straten richtten demonstranten
brandende barricades opgericht.
Dat is het beeld van de algemene
staking die donderdag in het
Spaanse Baskenland wordt gehou
den uit protest tegen de moord,
afgelopen dinsdag, op de leider van
het Baskische volksfront „Herri
Batasuna", Santiago Brouard.
De staking, die wordt ondersteund
door bijna alle politieke partijen en
vakbonden in de noordelijke pro
vincies, heeft het goederen- en
openbaar vervoer volledig lamge
legd.
De van ETA-activiteit verdachte
Thomas Lmaza is donderdag in
Bayonne in Frans Baskenland ver
oordeeld tot een gevangenisstraf
van zes maanden. Hem werd on
geoorloofd wapenbezit alsmede het
zich niet houden aan de in ruil voor
een verblijfsvergunning opgelegde
beperkingen, ten laste gelegd.
In Madrid is donderdag een Bask,
wegens gebrek aan bewijs, vrijge
sproken die op verdenking van lid
maatschap van de afscheidingsbe
weging ETA, bomaanslagen, ont
voeringen en bankovervallen m juli
door België werd uitgeleverd.
werd bij stukgoedbedrijven in de
haven gestaakt.
Voor vandaag, de laatste dag van de
actieweek, is alleen een 24-uurssta-
king voorzien bij het gemeentelijk
markt- en havenbedrijf en de reini
gingsdienst van Groningen waar
markten worden gehouden. De Ver-
voersbond FNV heeft wel plannen om
nog een 24-uursstaking te houden bij
ertsoverslagbedrijven in de Rotter
damse haven maar of die doorgaat is
nog niet bekend In de industrie en de
voedingssector staan bij enkele be
drijven werkonderbrekingen op het
programma.
De FNV waarschuwt dat de voorlopi-
<Slot zie pagina 3 kol. 5)
Half miljard
extra bouw
gezondheidszorg
DEN HAAG (GPD) - Er zal op termijn
flink wat meer gebouwd mogen wor
den in de gezondheidszorg. Minister
Ruding (financiën) heeft namelijk ex
tra bouwvolume ter waarde van een
half miljard gulden toegestaan. Dat
betekent investeringen van één mil
jard. Dat bedrag mag besteed worden
van 1985 tot en met 1990. Gedeeltelijk
komt dit geld bij het normale bouw
volume.
Staatssecretaris Van der Reijden
iWVC) zei dat gisteravond in de Twee
de Kamer bij de behandeling van de
begroting 1985 voor volksgezondheid.
Hij gaf toe dat er tot dusver bedragen,
die wel besteed hadden mogen wor
den. onbesteed zijn gebleven Maar
aan een motie van de PvdA daarover
had hij geen behoefte. De uitvoering
van allerlei projecten schuift gewoon
wat op, ook omdat sommige plannen
nog niet besteksklaar waren.
De bouwprogramma's voor de ge
zondheidszorg worden per provincie
vastgesteld. Met de besturen is Van
der Reijden in overleg over de pro
grammering tot en met 1986. Dat
proces wil hij vóór 1 april 1986 hebben
afgerond Tot dusver bedraagt het
jaarlijks bouwvolume maximaal f 550
miljoen.
'zie ook pagina 5/
Schoon schip
in marine-top
tv yrinister De Ruiter van
•wj IVLdefensie en zijn staats-
secretaris Van Hou welingen
imaterieel) hebben besloten
schoon schip te maken in de
marinetop. In de eerste helft van 1985
zullen, zo is aan de Tweede Kamer
meegedeeld, de chef marinestaf en de
directeuren materieel en economisch
beheer vaji de marine worden vervan
gen. Hoewel in de officiële tekst van
deze beslissing geen enkel verband
wordt gelegd met een notitie over de
geruchtmakende 'Walrus-affaire', die
de bewindslieden vrijwel gelijktijdig
aan het parlement hebben voorge
legd. kan een kind natuurlijk uitleg
gen dat de vergaande maatregel geen
gewone vervroegde pensionering is
Nog niet zo lang geleden werd bekend
dat twee bij de RDM in Rotterdam te
bouwen onderzeeboten 940 miljoen
zullen kosten in plaats van de 450
miljoen die vijf jaar geleden voor de
opdracht was geraamd. Het bedenke-
lijkste van deze geweldige kosten-
overschrijding is dat de marinetop -
zoals nu is gebleken - jarenlang heeft
verzuimd om de politieke leiding van
het departement van defensie minis
ter en staatssecretarisi op de hoogte
te brengen van alle dure wijzigingen
in het ontwerp van de twee Walrus
onderzeeboten en de financiële conse
quenties daarvan. Na het nodige ru
moer dat daarover eerder ontstond is
nu opening van zaken gegeven over
deze kwestie.
Het is alleen maar verstandig dat
zonder te veel aarzelingen stap
pen zijn ondernomen tegen het eigen
machtig optreden van de marinetop.
Militaire specialisten brachten op
eigen houtje in de ontwerpen van deze
nieuwe onderzeeboten de ene verfij
ning na de andere kwaliteitsverbete
ring aan zonder dat de leiding van het
departement van defensie van deze
ingrijpende en peperdure aanpassin
gen in de oorspronkelijke bouwop
dracht op de hoogte werd gebracht.
Daardoor onstond een sfeer waarin de
marinetop met dit project ongecon
troleerd zijn gang kon gaan. Pas toen
er in de Tweede Kamer enige argwaan
begon te ontstaan en scherpe vragen
aan de minister van defensie werden
gesteld kwam aan het licht hoe de
zaak zich zo had kunnen ontwikkelen.
Doordat - om de woorden van de
notitie aan de Tweede Kamer te ge
bruiken - „de informatie over het
gehele verloop van het project als
traag, onvolledig en weinig zorgvuldig
moet worden gekenschetst" - was er
geen inzicht in wat er feitelijk gebeur
de en liepen de kostenoverschrijdin-
gen onbedaarlijk uit de hand. Opeen
volgende staatssecretarissen uit kabi
netten van zeer verschillende politie
ke kleur hebben, als er al eens werd
geïnformeerd naar de stand van za
ken, een rapport toegezegd over de
materiaalaanbestedingen voor defen
sie. Dat kwam er na lang touwtrek
ken. maar er veranderde niets. Pas nu
blijkt welke omvang de Walrus-affaire
heeft gekregen als gevolg van een
reeks voldongen feiten, wordt er in de
marinetop ingegrepen.
Het lijkt erop dat de volstrekt
ondoorzichtige miljoenenover-
schrijdingen bij de marine kunnen
worden bijgezet in het rijtje van pro
jecten dat zich de laatste jaren heeft
onttrokken aan pen grondige politie
ke en financiële controle en verant
woording Oosterscheldewerken,
steunoperaties aan het RSV-concem.
de beleggingen van het ABP. In alle
gevallen bleek dat er langdurig spra
ke was van automatismen in de groei
van de kosten zonder dat zo tijdig
alarm werd geslagen dat nog een
beheersing daarvan viel te bereiken.
En steeds opnieuw komt dan na af
loop - of als er geen redden meer aan
is - vast te staan dat op het niveau
waar de beslissingen worden geno
men en waar beslissingen behoren te
worden gecontroleerd, informatie ont
breekt In de marinetop is nu - terecht
schoon schip gemaakt. De vraag is
alleen of deze maatregel voldoende is
om herhaling te voorkomen en lering
te trekken uit wat nu niet meer terug
te draaien valt
DEN HAAG (GPD) - De fracties van
de PvdA en dc CPN hebben donder
dag in de Tweede Kamer vergeefs
geprobeerd de verlaging van de uit
keringspercentages in de werkloos
heids en arbeidsongeschiktheidsre
gelingen uitgesteld te krijgen. De
regeringspartijen CDA en VVD wil
den er niet van weten. Zij kregen in
hun afwijzing steun van de kleine
christelijke partijen SGP, GPV en
RPF.
De verlaging van de uitkeringspercen
tages gaat 1 januari in. Formeel moet
dat besluit pas dinsdag vallen, wan
neer in de Tweede Kamer over het
wetsvoorstel wordt gestemd. Maar de
houding van CDA en VVD. donder
dag, maakte al wel duidelijk dat het
kabinet voluit zijn zin krijgt. De verla
ging moet een besparing opleveren
van meer dan twee miljard gulden. Ze
zal leiden tot een verlaging van de
premies die voor de werkloosheidsver
zekeringen moeten worden opge
bracht.
Met de verlaging van de percentages
wordt een voorschot genomen op de
algehele wijziging in de structuur van
het sociale-zekerheidsstelsel
PvdA-woordvoerster Ter Veld zei het
ongewenst te vinden om nu al de
uitkeringspercentages (tot 70 procent
van het laatste loon) te verlagen zon
der meteen ook het hele systeem te
herzien. Zij vreest dat het niet doen
lijk zal zijn om het percentage alsnog
omhoog te krijgen, ook al zou dat in
het nieuwe systeem passen Ze meen
de dat de fondsen waaruit WW-, WWV-
en WAO-uit keringen worden betaald,
genoeg middelen bezitten om de kos
ten op te vangen die zouden zijn
verbonden aan uitstel van de verla
ging.
Premies
CPN-woordvoerster Brouwer be
pleitte eveneens uitstel om tijd te
hebben voor het uitwerken van alter
natieven. Zij wees met name op de
bereidheid van de vakbeweging om
de premies te verhogen teneinde
ruimte te scheppen voor het in tact
houden van de uitkeringspercenta
ges. Met name VVD-woordvoerder De
Korte wilde daar niet aan.
Zowel PvdA als CPN kwam met een
motie. Ter Veld ging daarbij het verst:
ze vroeg om intrekking van het, wets
voorstel, Het leidde tot een pittige
woordenstrijd waarin ook de fractie
leiders van CDA en PvdA, De Vries en
Den Uyl, zich mengden De Vries
maakte er zich bijzonder boos over
dat er al meteen over de moties moest
worden gestemd Hij zag er een regel
rechte poging in om het wetsvoorstel
onderuit te halen en de kwestie op de
lange baan te schuiven.
Den Uyl was het volstrekt met hem
oneens. Hy meende dat het de taak
was van het parlement om zich zoveel
ruimte te scheppen dat een zinvolle
afweging van alle belangen mogelijk
is. De moties waren kansloos doordat
hét regeringsblok zich gesloten hield
Ter Veld zei nog enige hoop te putten
uit een opmerking van de CDA-
woordvoerder in het debat, Gerritse.
Die zei in de tweede ronde van de
discussies dat de nu genomen maat
regelen geen blokkade mogen vor
men om eventueel op een ander per
centage uit te komen. Gezien eerdere
uitlatingen van andere christen-de
mocraten achtte de sociaal-democra-
le het niet aannemelijk dat Gerritse
naar een nog lager percentage zou
willen. Ze wilde er daarom voorals
nog vanuit gaan dat Gerritse een
verhoging niet wilde blokkeren.
Bescherming
niet-roker
Als het aan het kabinet ligt krijgt
de niet-roker binnen afzienbare
tijd wettelijke bescherming Bij de
Tweede Kamer is namelijk gisteren
een wetsontwerp ingediend, erop ge
richt het tabaksgebruik te beperken
en de niet-roker enig recht van spre
ken te geven als deze zich wil vrijwa
ren van de hinder van de paffende
medemens Enig recht, want de indie
ners van de ontwerp-tabakswet heb
ben nog maar een begin willen maken
met verbodsbepalingen op het roken.
Als de voorstellen door de Kamer
komen zal worden gevergd dat in
overheidsgebouwen en in instellingen
van gezondsheidszorg, welzijn en on
derwijs maatregelen worden genomen
tegen de overlast die rokers in hun
omgeving kunnen veroorzaken Van
beperkende bepalingen in de verkoop
en op de reclame van tabaksproduk-
ten is nauwelijks sprake bij dit wets
ontwerp. Het verband tussen roken en
de nadelen voor de gezondheid is de
laatste jaren duidelijk aangetoond, de
daling van het aantal rokers ivooral
onder de jeugd) blijkt door te zetten.
Voor een minder vrijblijvend beleid is
langzamerhand alle aanleiding.
vdM.
