EEN BARST IN
JANTJE BETON
het ongelijk van
Jan de Vries
EL SAL VADOR praten in plaats van schieten
Tutu, een leven
tegen de apartheid
PZC/°Pinie en achtergrond
WOENSDAG 17 OKTOBER
7J°e
Door Dick Fijlstra)
In mei 1977 ging dr. J. de Vries met pensioen. De man die de Verenigde Bedrijven Bredero
uitbouwde van een bescheiden aannemingsbedrijf tot een wereldwijd opererend concern
dat veel meer doet dan bouwen alleen. De man die met zijn bedrijf door Hoog Catharijne een
onuitwisbaar stempel op Utrecht drukte. Jantje Beton. Hij kreeg ter gelegenheid van zijn
afscheid uit erkenning voor zijn verdiensten de zilveren stadsmedaille van Utrecht
uitgereikt. Met daarin de inscriptie 'Bouwend in beton sterkte hij de stad'.
Over de vele kritiek die hij en zijn
bedrijf over zich heen kregen zei hij
ooit: „Echte kritiek is uitstekend, een
geweldige zweep om je creatieve den
ken te corrigeren. Maar discrimine
rende kritiek leg ik naast me neer. Het
stomste dat je kunt doen, is schieten
op iemand die op de barricaden staat
te schelden. Hij dondert er vanzelf wel
af'.
Het is een citaat uit een van de
schaarse interviews waarin getracht
werd een beeld te schilderen van de
man die tijdens de verhoren van de
parlementaire enquêtecommissie
naar voren kwam als een autoritaire,
norse verongelijke brombeer. Die het
Rijn-Schelde-Verolmeconcern, waar
hij als president-commissaris verant
woordelijk voor was. afschilderde als
een op grote schaal werkende sociale
werkplaats.
RSV heeft er nooit in willen geloven
dat er een moment zou komen dat de
overheid zou zeggen: „Nu is het ge
noeg, er komt geen steun meer". En
De Vries ging er van uit dat zolang er
niet gesproken werd over de aller
laatste keer hij wel weer voor geld
kon aankloppen. En de overheid deed
er weinig aan die idee te logenstraf
fen. De Vries zag RSV als een brede
vorm van werkverschaffing in een
gebied met grote werkloosheid.
Het mag cynisch klinken, onoprecht
is het niet. De Vries heeft altijd uitge
sproken Ideeën gehad over staats
steun aan bedrijven. Een citaat uit
een interview uit 1977 „Wanneer een
bedrijf niet kan aantonen wanneer het
weer redelijk in de markt kan komen,
behoren er geen subsidies te worden
gegeven. Want als de subsidie op is,
zijn de potten leeg en is er niets
bereikt. Het geld is in een bodemloze
put gegooid."
En dat is precies wat er bij RSV
gebeurde. Maar in een ander inter
view in die zelfde tijd zei De Vries ook
zich te kunnen voorstellen dat de
overheid toch besluit om bedrijven
steun te verlenen. „Het maakt ook zo
weinig uit. Of dat geld nu wordt
uitgegeven aan werkloosheidsvoorzie
ningen of aan steun aan bednjven.
Maar het moet wel bepei kt blijven tot
een korte periode van overbrugging,
er moet duidelijk uitzicht op rende
ment zijn."
er moet harder gewerkt worden, Als
elke vent. voor hetzelfde kostenas
pect, 20 procent meer zou doen, moet
je eens zien wat er zou gebeuren
Dat harde werken was een van de
kenmerken van de mensen bij het
Bredero van Jan de Vries. De research
en innovatie eveneens. Er kwam een
speciale dochter, de ontwikkelings
maatschappij Empeo. volgestopt met
deskundigen, op het gebied van stede-
bouw, verkeerstechniek, constructie
en financiering; een denktank die het
intertijd unieke Hoog-Catharijne-con-
cept ontwikkelde, de projectontwik
keling een nieuwe dimensie gaf en het
bedrijf een gevestigde naam in bin
nen- en buitenland.
Een bedrijf ook dat onder de vaste
hand van De Vries werd uitgebouwd
volgens weloverwogen lijnen De acti
viteiten werden uitgebreid. Naast
bouw en projectontwikkeling ook
handel en fabricage. Ook geografisch
en in spreiding van risico's. Een solide
concern even solide als zijn president
directeur.
Een massieve gestalte, bekroond met
een kop grijs borstelig haar, die zijn
parmantig buikje zonder schaamte
draagt. De ene hand diep in de zak, de
ander docerend, zwaaiend met een
krijtje, zoals hij ooit gestaan moet
hebben voor de klassen van het Vos-
sius Gymnasium en het Gemeentelijk
Lyceum voor Meisjes in Amsterdam
waar hij in de eerste jaren van de
oorlog wis- en natuurkunde gaf. Op
die manier gaf hij eenmaal per jaar
een toelichting op het reilen en zeilen
van zijn bedrijf bij het verschijnen
van het jaarverslag.
Zijn uitleg veelal doorspekt met bij
belse citaten, waarbij een duidelijke
voorkeur voor Salomo. Over kerncen
trales. die in Belgie en Duitsland wel
en in Nederland niet gebouwd wer
den: „Een rozenkrans van kerncentra
les rond ons land. En met Salomo
zullen we dan bidden: o. kom gij
Noordenwind, waai door mijn hof.
Want dat is dan de emge wind die
geen radioactiviteit in de lucht boven
ons land kan brengen."
Over het herstel van de winsten van
het bedrijfsleven, of liever de over
schotten, zoals De Vries ze noemt,
nadat winst een vies woord was ge
worden: „Wie van de vijgeboom wil
eten, zal hem ook moeten hoeden."
Samen met zijn vrouw is hij voor de
oorlog betrokken geweest bij de ont
wikkeling van de kernsplijting. Van
huis-uit is De Vries, evenals zijn
vrouw fysicus. „Ik ben," vertelde hij
ooit. „bij de eerste splitsing van ato
men aanwezig geweest. Ik heb met
materiaal in m'n handen gestaan,
waarvan nu zou worden gezegd: zoiets
overleef je niet." Die betrokkenheid
verklaart wellicht dat energie en kern
energie in het bijzonder een stok
paardje van hem geworden is. Zijn
overtuiging: „Zonder kernenergie red
den we het absoluut met."
Zijn carrière bij Bredero, hij kwam er
in augustus 1945 als chef-research en
werd twee jaar later tot directeur
benoemd, werd begeleid door een
groot aantal commissariaten bij uit
eenlopende bedrijven, RSV, Albert
Heijn, Akzo. Chammotte Unie, Cen
traal Overslag Bedrijf in Utrecht en de
Pegus in Utrecht.
Vensters
„Er zijn vele vensters waardoor we
de wereld kunnen bekijken," zei hij
wel. Zijn commissariaten beschouw
de hij als vensters, maar ook zijn
activiteiten als kroonlid van de Aca
demische Raad, zijn lidmaatschap
van de Raad van Advies voor het
Wetenschapsbeleid of zijn lidmaat
schap van het bestuur van de Centra
le Organisatie TNO. Verder was hij
lid van het Curatorium van de Tech
nische Hogeschool in Eindhoven en
zijn gezag in wetenschappelijke krin
gen werd bekroond met een eredocto-
dr. Jan de Vries
raat van de Strathclyde University in
Glasgow, Schotland.
Hetzelfde Schotland waar hij zich
graag terugtrekt op een van de Hebri-
den eilanden, waar hij een huis heeft,
Van daar kwam hij over om te getui
gen voor de enquêtecommissie en hij
zal nog een ker terugmoeten komen,
nu om een toelichting te geven op de
onkosten die hij bij RSV heeft gede
clareerd, een bedrag dat over een
aantal jaren zou zijn opgelopen tot
bijna 1.7 miljoen gulden.
Natuurlijk zal dat weer goed zijn voor
een aantal smakelijke verhalen, maar
veel interessanter is hoe een man als
Jan de Vries, die zijn sporen in. het
bedrijfsleven duidelijk verdiend heeft,
bij RSV werd tot - om zijn eigen
woorden te gebruiken - niet meer dan
een toezichthouder van een sociale
werkplaats.
Hoe het mogelijk was dat de raad van
commissarissen de raad van bestuur
van RSV aan liet modderen, in blind
vertrouwen blijkbaar, althans zon
der in te grijpen of in ieder geval met
de gedachte dat de overheid het zich
nooit zou kunnen permitteren het
concern op de klippen te laten lopen.
Misschien heeft De Vries de politiek
toch onderschat, hoewel hij zelf altijd
beweerde dat dit land werd geregeerd
door emoties en niet door verstand.
Tijdens de eerste verhoren zei hij dat
wanneer de politiek zich met de zaken
gaat bemoeien het misgaat. Niet al
leen met RSV, ook met hem blijkbaar.
Het is duidelijk dat het beton van Jan
de Vries barsten is gaan vertonen.
Twijfels
Maar toen al had hij zijn twijfels.
„Iedereen zegt dat. Ik vrees alleen
dat er weinig van terechtkomt. De
ethiek van het werken, het lonend
produceren, is verloren gegaan. Men
praat niet meer over werk of over
werken, maar over werkgelegen
heid."
De Vries in 1977: De kostprijzen van
onze produkten zijn te hoog. Die
prijzen moeten omlaag. De onderne
ming is een strijdorganisatie. Ze moet
het beter, sneller en goedkoper doen
dan een ander. De organisatie moet
daarop zijn ingesteld. Al dat geklets
over werkgelegenheid is volksverlak
kerij. Het gaat niet om werkgelegen
heid, het gaat om werk dat er moet
komen Diepte-investeringen, nieuwe
produkten, meer middelen en man
kracht voor research en innovatie. En Desmond Tutu
De zwarte Anglicaanse bisschop
Desmond Tutu heeft dinsdag de
Nobelprijs voor de vrede gekregen
voor zijn „rol als leider en organisa
tor in de campagne die streefj naar
oplossing van de apartheidsproble
men in Zuid-Afrika", zo blijkt uit de
motivering van het uit vijf leden
bestaande Nobelcomité in Oslo.
„Met het toekennen van de Nobelprijs
voor de vrede 1984 wil het comité de
aandacht vestigen op de niet-geweld-
dadige strijd voor de bevrijding waar
aan Desmond Tutu zijn hart heeft
verpand, een strijd waarin zwarte en
blanke Zuidafrikanen schouder aan
schouder staan om hun land uit het
conflict en uit de crisis te redden",
aldus het comité. „De middelen waar
mee deze campagne wordt gevoerd,
zijn van wezenlijk belang voor geheel
Afrika en voor de zaak van de vrede in
de wereld".
Bisschop Tutu is de tweede Zuidafri
kaan die de Nobelprijs voor de vrede
ontvangt. In 1960 was de onderschei
ding toegekend aan wijlen Albert Lu-
tuli. de voorzitter van het Afrikaans
Nationaal Congres (ANC).
De ontvanger van de Nobelprijs voor
de vrede, waaraan dit jaar een geldbe
drag is verbonden van 1 650.000
Zweedse kronen, noemt zichzelf een
„eenvoudige geestelijke met een hart
stochtelijk verlangen naar gerechtig
heid. vrede en verzoening".
De 53-jarige bisschop Tutu liceft her
haaldelijk een beroep gedaan op de
blanke Zuidafrikanen die een sterk
godsdienstig besef hebben, met de
boodschap dat „Jezus Christus be
trokken is bij de bevrijdingsstrijd"
van de zwarten die naar gelijkheid
hunkeren. „Nu moet de kerk de stem
zijn van hen die geen stem hebben",
aldus de man die sinds 1979 secreta
ris-generaal is van de Zuidafrikaanse
raad van kerken.
Tutu's preken, toespraken en ge
schriften hebben stellig politieke in
vloed op de toestand in Zuid-Afrika.
maar de Anglicaanse bisschop be
schouwt zich niet als een politicus
maar als een kerkelijke leider. „Ik leid
een kerk waar zwarte en blanke chris
tenen toe behoren. De kerk moet
werken aan gerechtigheid, vrede en
verzoening".
Met zfln keuze zet het Nobelcomité
een lijn voort, waarbij het individue-
len personen of organisaties onder
scheidt, die in een vaak uitzichtloze
situatie voor de mensenrechten opko
men, zich tegen geweld keren en zich
inzetten voor begrip en ontwapening.
Sinds 1981 heeft bisschop Tutu geen
paspoort meer. De autoriteiten ont
namen hem zijn reisdocument nadat
hij zich in 1980 op een bijeenkomst in
Denemarken voorstander had ge
toond van economische sancties te
gen Zuid-Afrika om het apartheids
bewind weg te krijgen. In maart van
dit jaar verklaarde de bisschop tij
dens een verblijf in Nederland dat nu
in zijn paspoort onder nationaliteit
staat: „Op dit moment niet te bepa
len".
(Slot van pagina 1)
ter Van Dam probeerde duidelijk
boven water te krijgen.
De Vries, die van begin af aan in 1971
president-commissaris van RSV
was, begon zijn onkosten pas te
declareren in 1976. Dat was het jaar
waarin hij aftrad als president van
het ontwikkelings- en bouwconcern
Verenigde Bedrijven Bredero. hoe
wel hij nog tot in 1977 in functie zou
blijven. Dat hij zich voordien geen
onkosten liet vergoeden, moest vol
gens De Vries maar worden toege
schreven aan een kennelijke edel
moedigheid jegens RSV.
De Vries sprak tegen dat de financië
le man van RSV, de huidige presi
dent Jan van Rijn, ooit geweigerd
heeft .een declaratie uit te betalen.
Van Rijn heeft eerder tegenover de
enquêtecommissie verklaard, dat hij
ooit een onkostennota heeft gewei
gerd en dat pas na tussenkomst van
de vice-president van de Raad van
Commissarissen, drs. Jan de Pous,
tot uitbetaling is overgegaan.
Aan De Pous zelf, die onder meer
voorzitter is van de Sociaal-Econo
mische Raad, kan de enquêtecom
missie een verklaring daarover niet
vragen. De Pous heeft begin dit jaar
een hersenbloeding gehad en is nog
steeds ernstig ziek.
De Vries hield voor de commissie vol
dat Van Rijn hem nooit over een
declaratie heeft aangesproken. „Dat
ik furieus zou hebben gereageerd,
zoals Van Rijn heeft gezegd, is on
mogelijk. Indianenverhalen".
Commissielid Van Dam waar-
RSV
schuwde De Vries dat het om een
beëdigde verklaring van Van Rijn
ging. Voorzitter Van Dijk onder
schreef dat nog eens om De Vries op
de eventuele consequenties van zijn
woorden te wijzen. De Vries: „Ge
zien de waarschuwing van de voor
zitter, zeg ik u dat ik me niets
herinner van opmerkingen zoals de
heer Van Rijn die zegt te hebben
gemaakt".
Van Dam: „Maar dan kunt u ook
moeilijk van 'indianenverhalen'
spreken".
De Vries: „Laten we het dan op
verhalen houden".
n Dam zaagde De Vries daarna
lange tijd door over zijn vele vliegrei
zen op kosten van RSV. Bijna alles
ging met gehuurde vliegtuigen en
helikopters. De Vries: „Ik werd her
haaldelijk opgeroepen om bij acute
vergaderingen aanwezig te zijn, Dat
was alleen met charters op te van
gen".
Vakantie
Honderdduizenden guldens gingen
er in het heen en weer vliegen van
De Vries zitten. Volgens De Vries
allemaal zakelijke reizen. Van Dam:
„Ook toen u met negen mensen naar
Glasgow vloog?" De Vries, koel:
„Ja. zeker. We zouden met de kinde
ren en kleinkinderen met vakantie
gaan. Allen geboekt op een lijn-
vlucht. Toen werd ik weer opgeroe
pen voor een vergadering. Om de
vakantie niet helemaal in het hon
derd te laten lopen, ben ik daarna
met een gehuurd vliegtuig gegaan
en heb ik het hele spul meegeno
men".
De enquêtecommissie had een groot
deel van de vluchten van De Vries
nagevlooid. De voormalige presi
dent-commissaris leek er niet van
onder de indruk.„Mijn geheugen is
te veel belast met interessante din
gen; dit kan er niet bij", zei hij. Voor
een groot aantal vliegtochten in
Schotland had hij overigens wel-een
verklaring. Hij had er projecten be
zocht waar RSV wellicht aktief in
had kunnen worden. „En dan moet
je erheen, want de markt komt niet
naar je toe".
De Vries was er allerminst van onder
de indruk dat Van Dam hem voor
hield dat hij in de jaren 1976 tot en
met 1982 gedurende 265 dagen een
helikopter had gebruikt. „Het is een
normaal vervoermiddel. En wat ik
gedeclareerd heb. waren zakelijfc
kosten".
De voormalige president-commit
ris declareerde veel van zijn koste
pas in 1982. „Ik was ziels dankbs
dat ik toen mijn agenda van
terugvond Daarin had hij naars;
zeggen een groot deel van zijn et-
kosten genoteerd staan. De declart
ties over de jaren 1976 tot en
1981 had hij overigens tegelijk
maakt, op zes verschillende veils»
Ze beliepen totaal nog een bears
van 480.000 gulden. Het betrof kef
ten die hij zelf had voorgeschoten
Het was de enquêtecommissie blij
kens de woorden van Van DaË
opgevallen dat de declaraties pre
cies het bedrag dekten, dat De Vrie
nog bij RSV aan voorschotten oppk
had staan.
Tot de kosten die De Vries bij
in rekening bracht, hoorde een te-
drag wegens vliegkosten in 1976 va
ruim twee ton. Dat moest het aar-
deel van RSV zijn geweest in ea
contract dat Bredero had geslote
met een vliegbedrijf. De Vries bai
dat bedrag echter door Bredero la
ten betalen als „directiekosten",
zonder dat erbij werd vermeld dit
via hem een deel voor rekening va:
RSV diende te zijn.
„Een vergissing, een verzuim va
Bredero". opperde De Vries. ..Maan
gaf opdracht tot de betaling", men
te Van Dam op. En hij wees erop da;
De Vries het 'RSV-aandeel' wel ts
RSV in rekening had gebracht. Msï
dat was volgens De Vries weer vent
kend toen hij bij Bredero had afgers
kend. „Ik heb in 1977, by_re,-.
vertrek, een groot bedrag aan
ro overgemaakt". En daar had vcè
gens hem dat RSV-geld bij gezeter
Het moet toen zijn gegaan ox
648.000. Volgens De Vries wordt b;
Bredero nog uitgezocht waar dat
geld is gebleven. Commissievoorza
ter Van Dijk liet zich even ontvalk:
dat het bedrag opvallend dicht ins
buurt lag van het saldo dat De Vries
nog te betalen had op zijn rekening-
courantkrediet bij Bredero.
Personeel
Problemen rezen voor De Vries met
name toen andere onderdelen van
zijn onkostennota's aan de orde
kwamen. Hij voerde onder
extra betalingen op die hij 200
hebben verricht aan een secretares
se die hij via Bredero ter beschik
king had, en aan een butler die df
ontvangstruimte bovenin zijn kan
toor beheerde.
Voor de enquêtecommissie hield Di
Vries dat ook staande, hoewel di
commissie over andersluidende vef
klaringen van de betrokkenen be
schikte.
Voorts had De Vries over 1976 voor!
63.000 chauffeurskosten bij RSV ge
declareerd. Het ging daarbij om s
aan RSV toe te rekenen kosten fe
waren gemaakt voor chauffeursöis-
sten door De Vries' tuinman en dot'
de schipper die De Vries in dies'
had voor zijn jacht. De scripts
heeft echter verklaard dat hij re
zoeken van De Vries om als dffif-
feur op te treden altijd heeft afgese
zen. De tuinman heeft geas1
slechts heel zelden als chauffeur
hebben gefungeerd, en dan meeü
voor privé-doeleinden van De Vria
De Vries mocht de verhoorzaal na",
verlaten toen de enquêtecommisa
zich voor beraad terugtrok. „Ik bs
hier een gevangene", merkte ft
Vries, die nu 74 jaar is. lachend 0?
Eenmaal terug liet voorzitter Va»
Dijk weten dat hij de zaak aan di
officier van justitie zou voorleggen
met het verzoek om een onderzoek
in te stellen naar de mogelijkheid
dat er meineed is gepleegd, ft
officier van justitie zal de zaak das
eventueel aan de rechter moeien
voorleggen. Voor de eindrapport*
ge door de enquêtecommissie hoeft
dat ondertussen geen gevolgen te
hebben.
Op meineed staat een maximale
straf van zes jaar gevangenis 0!
25.000 gulden boete. Een deskundi
ge op het ministerie van justitie
deelde desgevraagd mee dat inhei
recente verleden volgens de statis
tieken gemiddeld 25 veroordelio
gen per jaar wegens meineed wor
den geveld.
'Door Rob Sprenkels
Geen vrede, geen wapenstilstand
en ogenschijnlijk geen werkelij
ke toenadering tot eikaars standpun
ten. Toch heeft de ontmoeting tussen
de Salvadoraanse president José Na
poleon Duarte en de gewapende op
positie in het plaatsje La Palma,
vlakbij de grens met Honduras, één
positief resultaat opgeleverd: de dia
loog zal worden voortgezet en de
leiders van beide partijen zullen el
kaar opnieuw ontmoeten in de twee
de helft van november.
Ook is men het eens geworden over de
oprichting van een gezamenlijke
werkgroep bestaande uit vier af
gevaardigden van de gewapende op
positie, vier van de regering en een
waarnemer van de Salvadoraanse bis
schoppenconferentie. Deze werkgroep
zal de tijdens de ontmoeting in La
Palma geuite standpunten en voor
stellen moeten bestuderen, met daar
bij twee streefpunten in het hoofd:
humanisering van de burgeroorlog en
vrede op de kortst mogelijke termijn.
Guillermo Ungo. de voorzitter van de
politieke arm van het verzet, het
FDR, verklaarde toen hij na vijf uur
uit de feestelijk opgetuigde kerk in La
Palma stapte, dat zijn oordeel over
het gesprek met Duarte „positief'
was. „We geloven dat dit een eerste
stap is op weg naar een serieuze
dialoog", aldus Ungo. Guerrillaleider
Ferman Cienfuegos waarschuwde er
even later echter voor dat de weg naar
de vrede nog lang is. „Er zijn krachten
die zich tegen de dialoog verzetten,
tegen de vrede. Daarom moet het hele
Salvadoraanse volk zich verenigen
om deze overwinning van het volk te
kunnen consolideren en om te kunnen
zetten ten bate van het volk". De
Salvadoraanse is van mening Duarte
in feite tot een vredesdialoog te heb
ben gedwongen. Ferman Cienfuegos
riep de mensen op om in het hele land
„vredescommissies" op te richten.
Twistpunt
Inmiddels heeft president Duarte het
Salvadoraanse volk via de nationale
televisie en radio breedvoerig van
zijn visie op het gebeuren in La
Palma op de hoogte gesteld. Volgens
de president is er in eerste instantie
vooral gediscussieerd over het twist
punt of de situatie in El Salvador nu
wel of niet is veranderd. Voor de
Verenigde Naties en ook bij de voor
stellen die Duarte tijdens de ontmoe
ting in La Palma presenteerde, be
weerde hij dat er nu in El Salvador
een complete democratie heerst, dal
er wordt gewerkt aan sociale hervor
mingen, en „dat de wandaden van de
autoriteiten zijn geminimaliseerd en
dat de schuldigen worden vervolgd
en bestraft".
Vanwege die nieuwe situatie zou er
volgens Duarte geen reden meer zijn
voor een gewapende oppositie. De
christen-democratische president
maakte er echter geen geheim van dat
die theses door de delegatie van het
verzet werd verworpen, maar verde
digde zich meteen met de stelling dat
het grootste bewijs dat er wel degelijk
iets is veranderd, de ontmoeting in La
Palma is.
Ondanks de verregaande verschillen
tussen beide partijen (Duarte beloof
de een algemene amnestie als de
guerrilla bereid is om eerst de wapens
in te leveren, terwijl de oppositie zelf
een staakt-het-vuren eist om daarna
te kunnen onderhandelen over het tot
stand komen van een gezamenlijke
overgangsregeringi zouden de rebel
len het volgens Duarte wel met hem
eens zijn geweest over een aantal
uiteindelijke doelstellingen, namelijk,
democratie, pluriformiteit en sociale
rechtvaardigheid.
Dat beide partijen uiteindelijk een
gezamenlijk communiqué uitgaven,
was volgens Duarte het resultaat van
het feit dat zowel de oppositie als hij
zelf oorlog en geweld in principe
veroordeelde en de nationale drang
naar vrede erkende.
„Gezamenlijk voelden we de nood
zaak om met een antwoord naar het
volk toe te komen", aldus Duarte, die
de gelegenheid nog wel gebruikte om
te herinneren aan de „afhankelijkheid
van de oppositie van Rusland, Cuba
en Nicaragua". En nogal dramatisch
beloofde Duarte zich voor honderd
procent te zullen inzetten om daad
werkelijke vrede in El Salvador te
brengen, „hoewel ik geen millimeter
van onze grondwet zal afwijken
De grote afwezige bij de historische
gebeurtenis in La Palma was guerril
lacommandant Joaquim Villalobos,
die zoals gebruikelijk in de oostelijke
provincie Morazan vertoeft. „Te ver
om even snel te lopen", aldus guerril
lawoordvoerders. Julio Ama, door de
zon verweerde huid. Castro-baard.
met vechtpet en olijfgroen uniform,
verduidelijkte dat via de bemiddeling
van het Salvadoraanse aartsbisdom
om een helicopter was gevraagd en
bescherming van het internationale
Rode Kruis om Villalobos tijdig in La
Palma te kunnen krijgen. „Hoewel het
Rode Kruis accepteerde, weigerde®
regering van Duarte de helicopt®
aldus de guerrillawoordvoerder.
Duarte greep 's avonds op de telers
de afwezigheid van Villalobos aanb
een bewijs dat de guerrilla lang met*
sterk is en zoveel gebied onder canu
le heeft als men zelf beweert. Villa»
bos werd trouwens vervangen door®
commandant Facundo Guaroa»
Deze guerrillero heeft al twee keer-
de gevangenis gezeten.
Onderwijl maakte het Comité v»
vermiste politieke gevangenen e
vermoorden van de gelegenheidïnw
Palma gebruik om Duarte ervan
beschuldigen dat onder zijn bew»
de staatsterreur doorgaat. -A'5
terreur niet onmiddellijk stopt.
is het een leugen dat deze regen"!
vrede wil", aldus een van de w0*
ders.