Bouwgronden in Zeeuwse
gemeenten zijn veel te duur
Binnenvaart
Dirigent Jean Jakus verslingerd
aanmooi Europees meubelstuk'
'NA VIGARE
NECESSE EST
Bespaar óók als uw
CV niet brandt!
PZC/ provincie
CNV: GRONDPOLITIEK HERZIEN
EG KOOR EN ORKEST IN OOSTBURG
WOENSDAG 17 OKTOBER
13
BRUINISSE - Het Christelijk Nationaal Vakverbond (CNV) in Zeeland zal een dringend
beroep doen op de Zeeuwse gemeentebesturen om te bekijken in hoeverre het systeem van
grondverwerving, -beheer en -verkoop aan een herziening toe is. CNV-districtsbestuurder
Leon Phernambucq kondigde dat dinsdagavond aan tijdens een afdelingsvergadering van
het CNV in Bruinisse. Volgens Phernambucq zijn bouwgronden veel te duur geworden door
je wijze waarop in de gemeentelijke grondbedrijven het beleid gevoerd wordt.
Hei CNV vindt, dat de Zeeuwse ge- prijzen van bouwgrond te drukken,
geentebesturen moeten onderzoeken Bovendien, zo zei Phernambucq dins-
Klke mogelijkheden er zijn om de dagavond in Bruinisse zal bij de
uitvoering van sociale woningbouw
projecten de klemtoon gelegd moeten
Extra trein
voor Zeeuwen
naar Amsterdam
VLISSINGEN - De spoorwegen
wil de inwoners van Zeeland in
de gelegenheid stellen het Cen
traal Station van Amsterdam te
bezichtigen, door zaterdag 20
oktober een extra trein van
Vlissingen naar Amsterdam te
laten rijden. De spoorwegen
heeft namelijk verschillende
maatregelen genomen om het
station weer 'netjes' te maken,
lodat reizigers weer op een 'fat
soenlijke' wijze gebruik kunnen
maken van het station.
De rit met deze extra trein kost
15 gulden iretour) voor volwasse
nen. Kinderen van vier tot en
met negen jaar betalen 12,50
gulden. In dat bedrag is ook een
dagkaart opgenomen voor het
openbaar vervoer in Amsterdam
en voor een rondvaart. Boven
dien krijgt iedere reiziger met
deze extra trein een nostalgische
tegel aangeboden.
De trein vertrekt om 8.04 uit
Vlissingen. om 8 10 uur uit Mid
delburg en om 8.22 uur uit Goes.
Verder worden alleen Bergen op
Zoom (vertrek 8.43 uuri en Roo
sendaal 18.58 uuri aangedaan. De
trein komt om 10.35 uur aan in
Amsterdam en vertrekt daar
weer om 18.16 uur. Om 19.52 uur
is de trein in Roosendaal, om
20.02 uur in Bergen op Zoom, om
20.17 uur in Kruiningen. om
20.27 uur in Goes, om 20.39 uur
in Middelburg en om 20.45 uur in
Vlissingen. Kaarten zijn ver
krijgbaar bij de VVV-kantoren in
Vlissingen. Middelburg, Goes,
Yerseke. Bergen op Zoom en
Roosendaal
bezorgt", aldus CNV-bestuurder Pher
nambucq.
Weinig soulaas
worden op soberheid en op het treffen Volgens Phernambucq biedt het hui
van energiebesparende voorzienin dige huursubsidie-systeem nauwe-
gen. Het CNV vindt dat op die manier lijks enig soulaas. „Waar velen niet
een effectieve bijdrage geleverd kan bij stilstaan is, dat verstrekking van
worden aan het terugdringen van de een huursubsidie naar twee kanten
hoge woonlasten ..Het grootste deel funest is voor onze
van de bevolking is meer gebaat bij Enerzijds leidt de voorgenomen ver
een goed geïsoleerde sobere woning mindering van de huursubsidie naar
koopkrachtvermindering als gevolg
van het gevoerde regeringsbeleid voor
een zeer brede bevolkingsgroep. Aan-
derzijds gaat in deze subsidieregeling
een niet onbelangrijk deel van verlo
ren van het budget van het ministerie
van volkshuisvesting, dat - wanneer
deze subsidie niet noodzakelijk was -
zou kunnen worden aangewend voor
vergroting van het bouwvolume" En
dat zou dan weer resulteren in een
verbetering van de werkgelegenheid
in de bouwsector, 'hetgeen een econo
misch herstel zou versnellen, de uitke
ringslasten van gemeenten zouden
verminderen, kortom een ogenschijn
lijk onbelangrijke beleidswijziging
zou een aanzet kunnen zijn van een
economische ontwikkeling in positie
ve zin van grote omvang", aldus Pher
nambucq.
die betaalbaar is, dan bij een versier
de woning die hem slapeloze nachten
een gestage extra kooPkrachtvermin-
dering, naast de toch al niet geringe
Radson elimineert
de waakvlam!
Opbrengst voor u:
126,- Dit met de ER-
Electronic, door zijn
elektronische
ontsteking.
En... een
blijvend hoog
gebruiks-
rendement van 92,7% (o.w.).
Bij vervanging van uw oude ketel
bespaart u honderden guldens per |aar.
Verlaag zelf uw gasprijs en vraag de
folder van de Radson
ER-Electromc.
zonder waakvlam!
Open avondgroep
wedu wen/we du w naars
in Middelburg
MIDDELBURG - De groep weduwen
en weduwnaars die wekelijks bijeen
komt in het FIOM-gebouw in Middel
burg, viert dinsdag 23 oktober haar
derde verjaardag met een open avond
in gebouw De Schakel aan de Bach-
ten Steene in Middelburg De
groepsleden bieden belangstellenden
de gelegenheid met hen kennis te
maken en willen graag informatie
geven over de groepsactiviteiten. De
open avond begint om half acht.
Vrouwengilde houdt
ledenontmoetingsdag
in Middelburg
MIDDELBURG Het provinciaal
bestuur van het katholieke vrouwen
gilde iKVGi verzorgt 25 oktober in de
concert- en gehoorzaal in Middelburg
vanaf 10.00 uur een ledenontmoe
tingsdag Het thema van de bijeen
komst is 'vrouw en gezondheid' Na de
opening houdt mevrouw L. van der
Schoor uit Uden een inleiding over:
'Hoe werken wij binnen het KVG aan
mondigheid?' Na de lunch vormen
mevrouw Peters van de Regionale
Instelling voor Ambulante Geestelij
ke Gezondheidszorg, zuster A. Renke-
ma van de kruisvereniging, F. van
Spanje van de raad voor de volks-
geznndheid in Zeeland en mr F. Hu-
ber van de Nederlandse patiëntenver
eniging. een forum.
De familie Vogelaar op de brug van het binnenvaartschip 'Matja'.
Vrijwel roerloos ligt hel motorschip 'Matja' uit Goes dinsdagmiddag
langs de kade van het kanaal van Gent naar Terneuzen, aan de
binnenkant van de oude sluis bij Terneuzen. Het binnenvaartschip
wacht op een vracht. Onzeker is wanneer de 'Matja' weer vertrekt.
Wellicht is er morgen een lading, maar deze kan evengoed een week op
zich laten wachten. En stilliggen is niets verdienen. Er is een overcapaci
teit aan laadvermogen in de Nederlandse binnenvaart van circa 30
procent, schat schipper J. Vogelaar. „De gouden jaren zijn voorbij", zegt
hij. „Sommigen kunnen het gewoon niet meer bolwerkenEn hij wijst
op de lijfspreuk van de familie Vogelaar, gegraveerd in een koperen roer:
Navigare Necesse Est (Varen is Noodzaak).
De in Dinteioord geboren Vogelaar
voelde zich al jong tot 'het water'
aangetrokken. Hij had een zwager
in de familie, die voer, waardoor de
binding met het varen werd ver
sterkt. Het was vanzelfsprekend dat
de Brabander, na het behalen van
zijn mulo-diploma, als matroos aan
monsterde. Op vijftienjarige leeftijd
ontving hij daarvoor twee gulden
per week. In de daarop volgende
jaren deed hij ervaring op op ver
scheidene schepen Hij bracht het
tot stuurman op de Rijnvaart en
trouwde in 1950 met de uit Goes
afkomstige M. Vogelaar-Sinke. Het
jonge gezin - zoon Jan zag al snel
het levenslicht - had met voldoende
geld om een schip te kopen. De heer
Vogelaar belandde in het loodswe
zen, bij de buitendienst in Vlissin
gen Binnen twee jaar had hij er
genoeg van. „Ik kon me er niet mee
verenigen, met die ambtenarij", ver
telt hij. „Ze moesten mij met meer
vertellen hoe ik een touwtje vast
moest zetten".
Hij werkte vervolgens als zetschip-
per tegen een bepaald winstpercen
tage en met kennissen samen op het
binnenvaartschip 'Hanja' om het
geld voor een eigen vaartuig te
verdienen. In die tijd. begin jaren
zestig, dienden toekomstige schip
pers zelf de helft van het geld voor
een eigen schip neer te tellen, alvo
rens de banken bereid waren een
lening te verstrekken. De familie
Vogelaar kreeg het voor elkaar. In
1960 werd de 'Anja' aangeschaft.
„Dat was in een tijd dat Nederland
nog aan het opbouwen was", bena
drukt de heer Vogelaar. „Over het
algemeen liep het allemaal wel" De
schipper vertelt dat de grote vloot,
die in die jaren ontstond, toen nog
wel aan het werk te houden was
„We verdienden allemaal goed geld.
Er was natuurlijk een grote achter
stand in te halen Neem bijvoor
beeld de woningnood. Hoeveel
moest er niet gebouwd worden9 We
konden het zand en grind daarvoor
nauweliiks aanvoeren'
Het tij begon enkele jaren terug te
keren Aan het einde van de jaren
zeventig bleek een overcapaciteit
aan binnenvaartschepen in Neder
land „Je ziet dat aan de wal ook'
legt schipper Vogelaar uit. „Er werd
'overgeinvesteerd'. En dat kwam op
niets anders neer dan de belasting
ontlopen. Als je een schip vrij hebt.
betaal je veel belasting". De Neder
landse binnenvaart telt thans ne
gen- tot tienduizend schepen. Ze
hebben een totaal laadvermogen
van circa vijf miljoen ton. Neder
land steekt nog steeds met kop en
schouders uit boven landen als
Frankrijk. Belgie. West-Duitsland
en Zwitserland. „We zouden met
dertig procent minder schepen toe
komen is de stellige overtuiging
van de Goese schipper „En dan heb
je nog een reserve voor laag water
tijden en aanvoerpieken ook
Schipper Vogelaar, thans eige
naar van de vrij nieuwe 'Matja'.
met een laadvermogen van 1149
ton, ziet de gevolgen van de terug
gang om zich heen. Er is een toena
me van het aantal faillissementen.
„Sommige schippers verliezen hun
schip aan de bank", stelt hij. „En
dan moeten ze voor een loon op hun
eigen nieuwbouwscheepje staan....
Het gebeurt".
Niet alleen de overcapaciteit speelt
een rol daarin, meent hij. Ook de
concurrentie van de spoorwegen en
het wegvervoer. ..Van ons belasting
geld worden speciale wagons ge
bouwd. Ik moet mijn eigen concur
renten subsidiëren En de NS kan
ondertussen een monopoliepositie
opbouwen Naar de mening van de
heer Vogelaar kunnen de spoorwe
gen door die - door de staat betaal
de - verbeteringen contracten van
binnenvaartschippers afpakken.
Daarnaast is het wegvervoer een
geduchte concurrent, meent hij
..We zijn milieu-vriendelijk, goed
koop. alleen niet zo snel zegt hij.
„Bovendien werken de op- en over
slag kostenverhogend".
Voorlopig meent de schipper, is er
nog geen spoor van herstel te be
kennen voor de Nederlandse bin
nenvaart Ook een oplossing lijkt
met nabij. Eén van de mogelijkhje-
den is het instellen van wachttijden,
denkt de schipper Al gelooft hij
met dat dit te realiseren is. De
buitenlandse schippers zijn allert.
Dat geldt tevens voor wanneer er
een zogenaamde sloopregeling zou
worden getroffen. Als verouderde
schepen uit de vaart zouden worden
genomen, bijvoorbeeld die van voor
1920. zou dit internationaal gebeu
ren moeten. En dat lijkt nauwelijks
te verwezenlijken.
De specifieke problemen van schip-
persgezinnen zijn er niet slechts op
het economische vlak. Ook het ge
zinsleven blijft 'apart', al is dit min
der aan schommelingen onderhe
vig „We blijven andere mensen dan
anderen", vertelt schipper Voge
laar „We zijn overal en nergens
thuis. Het is een vrij leven, maar
soms ook beperkt" Zijn vrouw vult
hem aan .je kunt met alle dingen
doen die je wilt. En je bent vieren
twintig uur aan je werk verbonden"
Anders dan bij gezinnen aan de wal,
is de gehele familie sterk bij het
beroep van de kostwinners betrok
ken Mocht het zo uitkomen, dan zal
mevrouw Vogelaar zonder enige
moeite de motor smeren. „En er zijn
massa's vrouwen, die varen,.en
net zo goed als mannen", vertelt ze
„Dat komt ook uit de tijd van het
tekort aan personeel. De vrouw ging
meewerken aan boord"
Een grote handicap noemt me
vrouw Vogelaar de opvang van
kinderen. Het gezin Vogelaar telt
zes kinderen, van wie er thans twee
vast aan boord werken. Johan en
Jan. Zoon Paul werkt zo nu en dan
mee, doorgaans tijdens vakanties.
„Je moet je kinderen op jonge leef
tijd afstaan en dat is het grootste
probleem", zegt de schippers
vrouw. „Als kinderen met moei
lijkheden van school komen of ziek
zijn, dan zijn er geen ouders om ze
op te vangen".
Vooral gedurende de puberteit van
de kinderen, kan dit moeilijk zijn
vindt ze Alle kinderen van het
gezin Vogelaar zijn enkele jaren in
een internaat geweest. Mede hier
door is de band tussen de gezinsle
den erg sterk. Keerden de kinderen
naar 'huis', dan was dat een bijzon
dere gebeurtenis. Bovendien zijn de
leden van een gezin op een schip,
vooral als het vaart, sterk op elkaar
aangewezen „Je moet verschrikke
lijk goed met elkaar om kunnen
gaan. want je zit steeds op eikaars
lip", aldus de schippersvrouw
De kjnderen. Ze zijn inmiddels hun
eigen weg gegaan En hoewel het
echtpaar Vogelaar voorlopig nog
geen plannen heeft het werk op te
geven (ze zijn nu 59 jaar), dienen de
telgen van de familie zo langzamer
hand te gaan nadenken over de
keuze de wal of het schip Johan
heeft nog geen beslissing genomen.
„Ik ben er wel m opgegroeid'be
gint hij. „En het leek vroeger altijd
ideaal om aan boord te komen. Je
miste je ouders wanneer je in het
internaat zat En eigenlijk heb ik
me op een zekere manier afgezon
derd van andere mogelijkheden. Ik
ben nooit met iets anders verder
gegaan. Het is het enige vak, dat ik
kan..." Hij twijfelt. Hoewel de om
standigheden voor schipperskinde
ren in de afgelopen jaren aanzienlijk
verbeterd zijn, zou het hebben van
kinderen een reden voor hem zijn
niét te gaan varen.
Paul, student aan de laboratorium-
school in Goes, heeft het inmiddels
voor zichzelf uitgedokterd. „Ik word
geen schipper", zegt hij stellig „Hei
is voor mij een te afgescheiden en
eenzaam beroep Je zit veel te veel
met je gezin op die klomp ijzer
Bovendien heb je te weinig moge
lijkheden Je kunt niet by een ver
eniging en vrienden maken en hou
den is moeilijk Hoe kun je even bij
iemand op de koffie?
De Vogelaars zien - ondanks alles -
nog veel voordelen van het schip-
persbestaan. De veelzijdigheid van
het vak bijvoorbeeld. De vrijheid,
'self-supporting' zijn, de saamho
righeid met de mede-gezinsleden
en andere schippersgezinnen. En in
welk beroep kun je bijna dagelijks
van woonomgeving veranderen?
Maar een ding is duidelijk. Schip
per Vogelaar zegt hel op treffende
wijze. „Het is een vak waar je heel
veel van moet houden. Anders
moet je er helemaal niet aan begin
nen..."
René Groeneveld
.MIDDELBURG - De stichting Overleg Kin
dercentra Zeeland en de vier Zeeuwse kinder
dagverblijven hebben de vier Zeeuwse twee-
de-kamerleden uitgenodigd voor een in-
foramtieavond. Deze begint maandag 22 okto
ber oin half acht 's avonds in de Concert- en
Gehoorzaal aan de Singelstraat in Middel
burg.
Met de bijeenkomst willen de organisatoren de Zeeuwse
kamerleden op de hoogte brengen van de situatie waarin
de Zeeuwse kinderdagverblijven verkeren. Op korte ter
mijn beslist de tweede kamer over de toekomst van dt
voorzieningen voor kinderopvang Dat gebeurt aar. de
hand van de nota Meer kinderopvang' van de interdepar
tementale werkgroep kinderopvang en het regerings
standpunt dat in aansluiting daarop in juni '84 is gepubli
ceerd
Op dit moment is. volgens de iniatietiefnemers van. de
informatiebijeenkomst, het voortbestaan van een tweetal
kinderdagverblijven in gevaar terwijl de andere twee
kinderdagverblijven niet aan de 'steeds dringender uit
breiding kunnen toekomen' De vier Zeeuwse tweede
kamerleden zijn drs M Beinema iCDAi, drs H Eversdyk
(CDA). mrA.J. te Veldhuis (VVD) en J C Th. van der Doef
(PvdA).
Vrijdagavond 26 oktober geven koor
en orkest namelijk een concert in de
r-k kerk van Oostburg. Het program
ma vermeldt de Kronungsmesse van
Mozart en instrumentaal werk van
Handel. Torelli en Telemann. De mu-
aci komen naar West-Zeeuwseh-
Vlaanderen in het kader van het Euro
pees Jaar van de Muziek 1985 en de
Europese Verkiezingen. Met het op
treden is 18.000,- gemoeid. De pro-
nncie en de gemeenten Oostburg.
Aardenburg en Sluis droegen elk
ƒ1000,-, bij in de kosten. „Al in maart
83 hebben we de eerste contacten
gelegd", weet ambtenaar culturele za
ken van Oostburg Jan Scheele, die
Inmiddels de eerste 25 toegangskaar-
ten (de kerk telt tussen de 550 en 600
Plaatsen) heeft verkocht.
Jean Jakus (in de streek overigens
?een onbekende, hij heeft een zomer
woning in Nieuwvliet) lijkt zich op
toorhand te verheugen op zijn komst
Mar Oostburg. Zegt: „Optreden in
een kleine plaats is vaak veel leuker
jeel charmanter dan in een grote. Al
Mb ik ook de beste herinneringen aan
concert in Athene. Daar voerden
*tde Messiah van Handel uit. Voor 't
Mrst. De mensen daar kenden het
werk alleen van grammofoonplaten.
"ei Europees orkest en koor tijdens
J optreden in Griekenland.
OOSTBURG Een Europees com
missaris moet het, doelend op het
koor, ooit eens liefkozend hebben
?thad over 'een mooi stuk meubilair
van de EEG'.
Jtan Jakus. de Belgische dirigent die
dit zeer gemengde zanggezelschap en
het bijpassende Europees Philharmo-
nisch Orkest in 1974 oprichtte en
sindsdien vaderlijk leidt, glimlacht
breed als hij het vertelt. Hij kent de
concertzalen en orkesten in bijna alle
wereldsteden op zijn duimpje:
vrucht van een lang en intensief
leven met muziek. Maar zijn hart-
stotcht en goedgevulde werkweek
Uk moet alles zelf doen: dirigeren
maar ook organiseren, programma's
samenstellen, budgetten regelen")
laan toch uit naar jonge musici en
koorleden uit dc tien lidstaten van de
Euromark t en ver daarbuiten, want
bet orkest betrekt ook solisten uit
landen als bijvoorbeeld Zweden of
relfc Zuid-Korea. „Het is geweldig
interessant om te werken met men
sen van rond de 23 jaar. Dat enthou
siasme. die positieve instelling, nee,
die vind je nergens", zegt hij beslist.
Muziekliefhebbers uit Zeeland kun
nen binnenkort in eigen omgeving
sen en vooral horen wat Jaku3 met
ÖJn internationale gezelschap, dat hij
in alle talen van de EG instrueert,
heeft bereikt.
Athene heeft namelijk geen orato- tot 35 leden. Aan het optreden i
Voor het komende concert telt het
Europees Philharmonisch Orkest 30
Dirigent Jan Jakus
zelf..."
Oostburg is ook een 'orkestsemina
rie' verbonden, dat wordt geleid door
Kati Sebestven, docente aan de con
servatoria van Brussel en Tilburg
(alle violisten zijn leerlingen van
haan, Erwin Schiffcr (eveneens Brus
sel en het Sweelinckconservatorium
in Amsterdam), die de meeste altvio
listen opleidt en Luc Capouillez van
het conservatorium van het Belgi
sche Mons voor de blazerssectie.
Jakus. „Je moet ervan uitgaan dat
alle orkestleden musici zijn. die hun
scholing vrijwel achter de rug hebben
en aan het begin staan van een carriè
re. Sommigen hebben inmiddels be
langrijke functies in het muziekleven
van Brussel en Duitse plaatsen als
Oberhausen en Stuttgart." Het koor
van de EG (dat als officieel onderdeel
van de Euromarkt rechtstreeks uit de
Europese fondsen wordt gesubsi
dieerd i bestaat uit maximaal 100 zan
gers en zangeressen, van wie de helft
werkzaam is bij EG-instellingen. De
leeftijden variëren van 17 jaar tot 'het
moment dat iemand met meer kan
zingen of er niet goed meer uitziet'.
Jean Jakus: „iedereen moet één keer
per jaar proefzingen. Als iemand aan-
...doe alles voelt, dat hij of zij niet meer kan
zingen neemt-ie zélf afscheid. Er hoeft
geen dwang te worden toegepast
Schaterend vertelt hij hoe de direc
teur-generaal van de Eruopese minis
terraad broederlijk staat te zingen
naast de eerste portier Onder de
koorleden bevinden zich ook advoca
ten. apothekers en secretaressen Een
enkeling - die buiten Burssel woont -
heeft er tienduizenden kilometers per
jaar voor over om op de repetities te
zijn. Oostbugs is overigens maar een
schakel in de toernee, die in ons land
langs steden als Rotterdam, Eindho
ven. Nijmegen, Maastricht. Heerlen
en Venlo voert.
Het concert van 26 oktober wordt
geopend met het concerto grosso
opus 6 nr 1 van Handel met als
solisten de Zweedse violist Par Na-
sbom en de Zuidkoreaanse Hae Jung
Park. Luc Capouillez (trompet.
Frankrijk) en Jan van Mol (clavecim-
bel. België) soleren vervolgens in het
-concerto per trombe e archi in re
magg. van Torelli. Derde program
ma-onderdeel is de Tanzsuite voor
strijkers van telemann. daarna volgt
de Kronungsmesse. Solisten: Roswi-
tha Scheer, sopraan (West-Duits-
land), Luciénne van Deyck, alt (Bel
gië), Alva Tripp, tenor (West-Duils-
land) en Fernand Koening, bas (Lu
xemburg). Het optreden begint om
20.30 uur.
