Binnenvaart
Bouwgronden in Zeeuwse
gemeenten zijn veel te duur
Dirigent Jean Jakus verslingerd
'mooi Europees meubelstuk'
'NA VIGARE
NECESSE EST'
Bespaar óók als uw
CV niet brandt!
PZC/ provincie
Kamerleden naar kinderdagverblijven
CNV: GRONDPOLITIEK HERZIEN
s EG-KOOR EN ORKEST IN OOSTBURG
WOENSDAG 17 OKTOBER
MIDDELBURG - De stichting Overleg Kin
dercentra Zeeland en de vier Zeeuwse kinder
dagverblijven hebben de vier Zeeuwse twee-
de-kamerleden uitgenodigd voor een in-
foramtieavond. Deze begint maandag 22 okto
ber om half acht 's avonds in de Concert- en
Gehoorzaal aan de Singelstraat in Middel
burg.
Met de bijeenkomst willen de organisatoren de Zeeuwse
kamerleden op de hoogte brengen van de situatie waarin
de Zeeuwse kinderdagverblijven verkeren Op korte ter
mijn beslist de tweede kamer over de toekomst van dt
voorzieningen voor kinderopvang. Dat gebeurt aan de
hand van de nota 'Meer kinderopvang' van de interdepar
tementale werkgroep kinderopvang en het regerings
standpunt dat in aansluiting daarop in juni '84 is gepubli
ceerd.
Op dit moment is. volgens de iniatietiefnemers van de
informatiebijeenkomst, het voortbestaan van een tweetal
kinderdagverblijven in gevaar, terwijl de andere twee
kinderdagverblijven niet aan de 'steeds dringender uit
breiding kunnen toekomen' De vier Zeeuwse tweede
kamerleden zijn drs M Beinema (CDA), drs H Eversdijk
(CDA). mrA J te Veldhuis (WD) en J.C Th. van der Doef
PvdA).
De familie Vogelaar op de brug van het binnenvaartschip 'Matja'.
Vrijwel roerloos ligt het motorschip 'Matja' uit Goes dinsdagmiddag
langs de kade van het kanaal van Gent naar Terneuzen. aan de
binnenkant van de oude sluis bij Terneuzen. Het binnenvaartschip
wacht op een vracht. Onzeker is wanneer de 'Matja' weer vertrekt.
Wellicht is er morgen een lading, maar deze kan evengoed een week op
zich laten wachten. En stilliggen is niets verdienen. Er is een overcapaci
teit aan laadvermogen in de Nederlandse binnenvaart van circa 30
procent, schat schipper J. Vogelaar. „De gouden jaren zijn voorbij", zegt
hij. „Sommigen kunnen het gewoon niet meer bolwerken". En hij wijst
op de lijfspreuk van de familie Vogelaar, gegraveerd in een koperen roer:
Navigare Necesse Est (Varen is Noodzaak).
De in Dmteloord geboren Vogelaar
voelde zich al jong tot 'het water'
aangetrokken. Hij had een zwager
in de familie, die voer, waardoor de
binding met het varen werd ver
sterkt. Het was vanzelfsprekend dat
de Brabander, na het behalen van
zijn mulo-diploma, als matroos aan
monsterde. Op vijftienjarige leeftijd
ontving hij daarvoor twee gulden
per week In de daarop volgende
jaren deed hij ervaring op op ver
scheidene schepen Hij bracht het
tot stuurman op de Rijnvaart en
trouwde in 1950 met de uit Goes
afkomstige M Vogelaar-Sinke Het
jonge gezin - zoon Jan zag al snel
het levenslicht - had niet voldoende
geld om een schip te kopen. De heer
Vogelaar belandde in het loodswe
zen, bij de buitendienst in Vlissin-
gen. Binnen twee jaar had hij er
genoeg van. ,.Ik kon me er niet mee
verenigen, met die ambtenarij", ver
telt hij. „Ze moesten mij niet meer
vertellen hoe ik een touwtje vast
moest zetten".
Hij werkte vervolgens als zetschip-
per tegen een bepaald winstpercen
tage en met kennissen samen op het
binnenvaartschip 'Hanja' om het
geld voor een eigen vaartuig te
verdienen. In die tijd. begin jaren
zestig, dienden toekomstige schip
pers zelf de helft van het geld voor
een eigen schip neer te tellen, alvo
rens de banken bereid waren een
lening te verstrekken. De familie
Vogelaar kreeg het voor elkaar. In
1960 werd de Anja' aangeschaft
„Dat was in een tijd dat Nederland
nog aan het opbouwen was", bena
drukt de heer Vogelaar. „Over het
algemeen liep het allemaal wel". De
schipper vertelt dat de grote vloot,
die in die jaren ontstond, toen nog
wel aan het werk te houden was
„We verdienden allemaal goed geld.
Er was natuurlijk een grote achter
stand in te halen Neem bijvoor
beeld de woningnood Hoeveel
moest er niet gebouwd worden? We
konden het zand en grind daarvoor
nauwelijks aanvoeren
Het tij begon enkele jaren terug te
keren Aan het einde van de jaren
zeventig bleek een overcapaciteit
aan binnenvaartschepen in Neder
land. „Je ziet dat aan de wal ook",
legt schipper Vogelaar uit Er werd
'overgemvesteerd' En dat kwam op
niets anders neer dan de belasting
ontlopen. Als je een schip vrij hebt,
betaal je veel belasting" De Neder
landse binnenvaart telt thans ne
gen- tot tienduizend schepen. Ze
hebben een totaal laadvermogen
van circa vijf miljoen ton. Neder
land steekt nog steeds met kop en
schouders uit boven landen als
Frankrijk, België. West-Duitsland
en Zwitserland. „We zouden met
dertig procent minder schepen toe
komen", is de stellige overtuiging
van de Goese schipper „En dan heb
je nog een reserve voor laag water-
tijden en aanvoerpieken ook
Schipper Vogelaar, thans eige
naar van de vrij nieuwe 'Matja'.
met een laadvermogen van 1149
ton, ziet de gevolgen van de terug
gang om zich heen. Er is een toena
me van het aantal faillissementen.
„Sommige schippers verliezen hun
schip aan de bank", stelt hij. „En
dan moeten ze voor een loon op hun
eigen nieuwbouwscheepje staan....
Het gebeurt".
Niet alleen de overcapaciteit speelt
een rol daarin, meent hij. Ook de
concurrentie van de spoorwegen en
het wegvervoer. „Van ons belasting
geld worden speciale wagons ge
bouwd. Ik moet mijn eigen concur
renten subsidiëren. En de NS kan
ondertussen een monopoliepositie
opbouwen" Naar de mening van de
heer Vogelaar kunnen de spoorwe
gen door die - door de staat betaal
de - verbeteringen contracten van
binnenvaartschippers afpakken.
Daarnaast is het wegvervoer een
geduchte concurrent, meent hij.
..We zijn milieu-vriendelijk, goed
koop. alleen met zo snel'zegt hij
„Bovendien werken de op- en over
slag kostenverhogend".
Voorlopig meent de schipper, is er
nog geen spoor van herstel te be
kennen voor de Nederlandse bin
nenvaart. Ook een oplossing lijkt
niet nabij Een van de mogelijkhje-
den is het instellen van wachttijden,
denkt de schipper. Al gelooft hij
niet dót dit te realiseren is De
buitenlandse schippers zijn allert.
Dat geldt tevens voor wanneer er
een zogenaamde sloopregeling zou
worden getroffen. Als verouderde
schepen uit de vaart zouden worden
genomen, bijvoorbeeld die van voor
1920. zou dit internationaal gebeu
ren moeten. En dat lijkt nauwelijks
te verwezenlijken.
De sppcifieke problemen van srhip-
persgezmnen zijn er niet slechts op
het economische vlak. Ook het ge
zinsleven blijft 'apart', al is dit min
der aan schommelingen onderhe
vig „We blijven andere mensen dan
anderen vertelt schipper Voge
laar „We zijn overal en nergens
thuis. Het is een vrij leven, maar
soms ook beperkt" Zijn vrouw vult
hem aan: ,je kunt niet alle dingen
doen die je wilt. En je bent vieren
twintig uur aan je werk verbonden".
Anders dan bij gezinnen aan de wal.
is de gehele familie sterk bij het
beroep van de kostwinners betrok
ken. Mocht het zo uitkomen, dan zal
mevrouw Vogelaar zonder enige
moeite de motor smeren. „En er zijn
massa's vrouwen, die varen. en
net zo goed als mannen vertelt ze.
„Dat komt ook uit de tijd van het
tekort aan personeel De vrouw ging
meewerken aan boord"
Een grote handicap noemt me
vrouw Vogelaar de opvang van
kinderen. Het gezin Vogelaar telt
zes kinderen, van wie er thans twee
vast aan boord werken, Johan en
Jan. Zoon Paul werkt zo nu en dan
mee, doorgaans tijdens vakanties.
„Je moet je kinderen op jonge leef
tijd afstaan en dat is het grootste
probleem", zegt de schippers
vrouw. „Als kinderen met moei
lijkheden van school komen of ziek
zijn. dan zijn er geen ouders om ze
op te vangen".
Vooral gedurende de puberteit van
de kinderen, kan dit moeilijk zijn.
vindt ze. Alle kinderen van het
gezin Vogelaar zijn enkele jaren in
een internaat geweest. Mede hier
door Is de band tussen de gezinsle
den erg sterk Keerden de kinderen
naar 'huis', dan was dat een bijzon
dere gebeurtenis. Bovendien zijn de
leden van een gezin op een schip,
vooral als het vaart, sterk op elkaar
aangewezen. „Je moet verschrikke
lijk goed met elkaar om kunnen
gaan, want je zit steeds op eikaars
lip", aldus de schippersvrouw.
De kinderen. Ze zijn Inmiddels hun
eigen weg gegaan. En hoewel het
echtpaar Vogelaar voorlopig nog
geen plannen heeft het werk op te
geven (ze zijn nu 59 jaari. dienen de
telgen van de familie zo langzamer
hand te gaan nadenken over de
keuze de wal of het schip. Johan
heeft nog geen beslissing genomen
„Ik ben er wel in opgegroeid be
gint hij. „En het leek vroeger altijd
ideaal om aan boord te komen. Je
miste je ouders wanneer je in het
internaat zat. En eigenlijk heb ik
me op een zekere manier afgezon
derd van andere mogelijkheden Ik
ben nooit met iets anders verder
gegaan. Het is het enige vak, dat ik
kan...". Hij twijfelt. Hoewel de om
standigheden voor schipperskinde
ren in de afgelopen jaren aanzienlijk
verbeterd zijn, zou het hebben van
kinderen een reden voor hem zijn
niét te gaan varen.
Paul. student aan de laboratorium-
school in Goes, heeft het inmiddels
voor zichzelf uitgedokterd. „Ik word
geen schipper" zegt hij stellig ;.Het
is voor mij een te afgescheiden en
eenzaam beroep. Je zit veel te veel
met je gezin op die klomp ijzer.
Bovendien heb je te weinig moge
lijkheden. Je kunt met bij een ver
eniging en vrienden maken en hou
den is moeilijk. Hoe kun je even bij
iemand op de koffie?
De Vogelaars zien - ondanks alles -
nog veel voordelen van het schip-
persbestaan. De veelzijdigheid van
het vak bijvoorbeeld. De vrijheid,
'self-supporting' zijn. de saamho
righeid met de mede-gezinsleden
en andere schippersgczinnen. En ii
welk beroep kun je bijna dagelijks
van woonomgeving veranderen?
Maar één ding is duidelijk. Schip
per Vogelaar zegt het op treffende
wijze. „Het is een vak waar je heel
veel van moet houden. Anders
moet je er helemaal niet aan begin
nen..."
René Groeneveld
BRUINISSE - Het Christelijk Nationaal Vakverbond (CNV) in Zeeland zal een dringend
beroep doen op de Zeeuwse gemeentebesturen om te bekijken in hoeverre het systeem van
grondverwerving, -beheer en -verkoop aan een herziening toe is. CNV-districtsbestuurder
Leon Phernambucq kondigde dat dinsdagavond aan tijdens een afdelingsvergadering van
het CNV in Bruinisse. Volgens Phernambucq zijn bouwgronden veel te duur geworden door
de wijze waarop in de gemeentelijke grondbedrijven het beleid gevoerd wordt.
Het CNV vindt, dat de Zeeuwse ge
meentebesturen moeten onderzoeken
welke mogelijkheden er zijn om de
Extra trein
voor Zeeuwen
naar Amsterdam
VLISSIN'GEN - De spoorwegen
wil de inwoners van Zeeland in
de gelegenheid stellen het Cen
traal Station van Amsterdam te
bezichtigen, door zaterdag 20
oktober een extra trein van
Vlissingen naar Amsterdam te
laten rijden. De spoorwegen
heeft namelijk verschillende
maatregelen genomen om het
station weer 'netjes' te maken,
zodat reizigers weer op een 'fat
soenlijke' wijze gebruik kunnen
maken van het station.
De rit met deze extra trein kost
15 gulden (retour) voor volwasse
nen Kinderen van vier tot en
met negen jaar betalen 12.50
gulden. In dat bedrag is ook een
dagkaart opgenomen voor het
openbaar vervoer in Amsterdam
en voor een rondvaart. Boven
dien krijgt iedere reiziger met
deze extra trein een nostalgische
tegel aangeboden.
De trein vertrekt om 8.04 uit
Vlissingen, om 8.10 uur uit Mid
delburg en om 8.22 uur uit Goes.
Verder worden alleen Bergen op
Zoom (vertrek 8.43 uur) en Roo
sendaal (8.58 uur) aangedaan. De
trein komt om 10.35 uur aan in
Amsterdam en vertrekt daar
weer om 18.16 uur. Om 19.52 uur
ls de trein in Roosendaal, om
20.02 uur in Bergen op Zoom, om
20.17 uur in Kruiningen, om
20 27 uur in Goes, om 20.39 uur
in Middelburg en om 20.45 uur in
Vlissingen. Kaarten zijn ver
krijgbaar bij de VVV-kantoren in
Vlissingen. Middelburg, Goes,
Yerseke. Bergen op Zoom en
Roosendaal
prijzen van bouwgrond te drukken.
Bovendien, zo zei Phernambucq dins
dagavond in Bruinisse, zal bij de
uitvoering van sociale woningbouw
projecten de klemtoon gelegd moeten
worden op soberheid en op het treffen
van energiebesparende voorzienin
gen. Het CNV vindt dat op die manier
een effectieve bijdrage geleverd kan
worden aan het terugdringen van de
hoge woonlasten. „Het grootste deel
van de bevolking is meer gebaat bij
een goed geisoleerde sobere woning
die betaalbaar is. dan bij een versier
de woning die hem slapeloze nachten
bezorgt", aldus CNV-bestuurder Pher
nambucq.
Weinig soulaas
Volgens Phernambucq biedt het hui
dige huursubsidie-systeem nauwe
lijks enig soulaas. „Waar velen niet
bij stilstaan is, dat verstrekking van
een huursubsidie naar twee kanten
funest is voor onze economie.
Enerzijds leidt de voorgenomen ver
mindering van de huursubsidie naar
een gestage extra kooPkrachtvermin-
denng, naast de toch al niet geringe
Radson elimineert
de waakvlam!
Opbrengst voor u:
126,- Dit met de ER-
Electronic, door zijn
elektronische
ontsteking. F [2.
En... een
blijvend hoog
gebruiks-
rendement van 92,7% (o.w.).
Bij vervanging van uw oude ketel
bespaart u honderden guldens per jaar
Verlaag zelf uw gasprijs en vraag de
folder van de Radson
ER-Electronic,
radson bon sx'rr
zonder waakvlam!
koopkrachtvermindering als gevolg
van het gevoerde regeringsbeleid voor
een zeer brede bevolkingsgroep. Aan-
derzijds gaat in deze subsidieregeling
een niet onbelangrijk deel van verlo
ren van het budget van het ministerie
van volkshuisvesting, dat - wanneer
deze subsidie niet noodzakelijk was -
zou kunnen worden aangewend voor
vergroting van het bouwvolume" En
dat zou dan weer resulteren in een
verbetering van de werkgelegenheid
in de bouwsector, 'hetgeen een econo
misch herstel zou versnellen, de uitke
ringslasten van gemeenten zouden
verminderen, kortom een ogenschijn
lijk onbelangrijke beleidswijziging
zou een aanzet kunnen zijn van een
economische ontwikkeling in positie
ve zin van grote omvang", aldus Pher
nambucq
Open avond' groep
weduwen/weduwnaars
in Middelburg
MIDDELBURG - De groep weduwen
en weduwnaars die wekelijks bijeen
komt in het FIOM-gebouw in Middel
burg, viert dinsdag 23 oktober haar
derde verjaardag met een open avond
in gebouw De Schakel aan de Bach-
ten Steene in Middelburg. De
groepsleden bieden belangstellenden
de gelegenheid met hen kennis te
maken en willen graag informatie
geven over de groepsactiviteiten. De
open avond begint om half acht.
Vrouwengilde houdt
ledenontmoetingsdag
in Middelburg
MIDDELBURG Het provinciaal
bestuur van het katholieke vrouwen
gilde (KVG) verzorgt 25 oktober in de
concert- en gehoorzaal in Middelburg
vanaf 10.00 uut een ledenontmoe
tingsdag. Het thema van de bijeen
komst is 'vrouw en gezondheid' Na de
opening houdt mevrouw L. van der
Schoor uit Uden een inleiding over.
'Hoe werken wij binnen het KVG aan
mondigheid?'. Na de lunch vormen
mevrouw Peters van de Regionale
Instelling voor Ambulante Geestelij
ke Gezondheidszorg, zuster A. Renke-
ma van de kruisvereniging, F van
Spanje van de raad voor de volks-
geznndheid in Zeeland en mr F Hu-
ber van de Nederlandse patiëntenver
eniging. een forum
Dirigent Jan Jakus:
zelf
OOSTBURG Een Europees com- Athene heeft namelijk geen orato-
missaris moet het, doelend op het riumkoor
koor. ooit eens liefkozend hebben v'oor het komende concert telt het
;ehad over 'een mooi stuk meubilair Europees Philharmonisch Orkest 30
van de EEG'.
Jean Jakus, de Belgische dirigent die
dil zeer gemengde zanggezelschap en
bet bijpassende Europees Philharmo
nisch Orkest in 1974 oprichtte en
sindsdien vaderlijk leidt, glimlacht
breed als hij het vertelt. Hij kent de
concertzalen en orkesten in bijna alle
wereldsteden op zijn duimpje:
vrucht van een lang en intensief
leven met muziek. Maar zijn hart-
stotcht en goedgevulde werkweek
(„ik moet alles zelf doen: dirigeren
maar ook organiseren, programma's
samenstellen, budgetten regelen")
?aan toch uit naar jonge musici en
koorleden uit de tien lidstaten van de
Euromarkt en ver daarbuiten, want
het orkest betrekt ook solisten uit
landen als bijvoorbeeld Zweden of
wlfs Zuid-Korea. „Het is geweldig
Interessant om te werken met men
sen van rond de 23 jaar. Dat enthou
siasme, die positieve instelling, nee.
die vind je nergens", zegt hij beslist.
Muziekliefhebbers uit Zeeland kun
nen binnenkort in eigen omgeving
aen en vooral horen wat Jakus met
ajn internationale gezelschap, dat hij
in alle talen van de EG instrueert,
heeft bereikt.
Vrijdagavond 26 oktober geven koor
en orkest namelijk een concert in de
r-k kerk van Oostburg. Het program
ma vermeldt de Kronungsmesse van
Mozart en instrumentaal werk van
Handel, Torelli en Telemann. De mu
sici komen naar West-Zeeuwsch-
Vlaanderen in het kader van het Euro
pees Jaar van de Muziek 1985 en de
Europese Verkiezingen. Met het op
treden is 18.000.- gemoeid. De pro
vincie en de gemeenten Oostburg.
Aardenburg en Sluis droegen elk
ƒ4000.-, bij in de kosten. „Al in maart
H3 hebben we de eerste contacten
gelegd", weet ambtenaar culturele za-
i ken van Oostburg Jan Scheele. die
I inmiddels de eerste 25 toegangskaar
ten (de kerk telt tussen de 550 en 600
•plaatsen) heeft verkocht.
JJean Jakus (in de streek overigens
geen onbekende, hij heeft een zomer
woning in Nieuwvliet) lijkt zich op
voorhand te verheugen op zijn komst
naar Oostburg. Zegt: „Optreden in
een kleine plaats is vaak veel leuker,
veel charmanter dan in een grote. Al
heb ik ook de beste herinneringen aan
een concert in Athene. Daar voerden
we de Messiah van Handel uit. Voor 't
eerst. De mensen daar kenden het
werk alleen van grammofoonplaten.
tot 35 leden. Aan het optreden in geen dwang te worden toegepast
Oostburg is ook een 'orkestsemina- Schaterend vertelt hij hoe de direc-
rie' verbonden, dat wordt geleid door teur-generaal van de Eruopese minis-
Kati Sebestyen, docente aan de con- terraad broederlijk staat te zingen
servatoria van Brussel en Tilburg naast de eerste portier Onder de
(alle violisten zijn leerlingen van koorleden bevinden zich ook advoca-
haari. Erwin Schiffer (eveneens Brus- ten. apothekers en secretaressen. Een
sel en het Sweelinckconservatorium enkeling - die buiten Burssel woont -
in Amsterdam), die de meeste altvio- heeft er tienduizenden kilometers per
listen opleidt en Luc Capouillez van Jaar voor over om op de repetities te
het conservatorium van het Belgi- zijn. Oostbugs is overigens maar e
sche Mons voor de blazerssectie. schakel in de toemee. die in ons land
langs steden als Rotterdam. Eindho-
Jakus: „Je moet ervan uitgaan dat ven. Nijmegen. Maastricht, Heerlen
alle orkestleden musici zijn, die hun en Venlo voert,
scholing vrijwel achter de mg hebben Het concert van 26 oktober wordt
en aan het begin staan van een carriè- geopend met het concerto grosso
re. Sommigen hebben inmiddels be- opus 6 nr I van Handel met als
langrijke functies in het muziekleven solisten de Zweedse violist Par Na-
van Brussel en Duitse plaatsen als sbom en de Zuidkoreaanse Hae Jung
Oberhausen en Stuttgart." Het koor Park. Luc Capouillez (trompet,
van de EG (dat als officieel onderdeel Frankrijk) en Jan van Mol (clavecim-
van de Euromarkt rechtstreeks uit de bel, Belgie) soleren vervolgens in h
Europese fondsen wordt gesubsi- -concerto per trombe e archi in re
dieerd) bestaat uit maximaal 100 zan- magg. van Torelli. Derde program-
gers en zangeressen, van wie de helft ma-onderdeel is de Tanzsuite voor
werkzaam is bij EG-instelllngen De strijkers van telemann, daarna volgt
leeftijden variëren van 17 jaar tot'het de Kronungsmesse. Solisten: Roswi-
moment dat iemand niet meer kan tha Scheer, sopraan (West-Duits
zingen of er niet goed meer uitziet', land), Lucienne van Devck, alt (Bei-
Je an Jakus iedereen moet één keer gie), Alva Tripp, tenor (West-Duits
per jaar proefzingen Als iemand aan- land) en Fernand Knening, bas (Lu-
doe alles voelt, dat hij of zij niet meer kan xemburg). Het optreden begint om
zingen neemt-ie zelf afscheid. Er hoeft 20.30 uur.
Het Europees orkest en koor tijdens
een optreden in Griekenland.
