PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
-Thatcher overleeft
bomaanslag van IRA
Lubbers: plaatsen kruisraketten
hangt af van verklaring Moskou
GROOT»
Boren naar olie onder Parijs
IER DODEN IN GRAND HOTEL BRIGHTON
Onaangedaan
VVD-er Van der Kooij
krijgt spreekverbod
l»vC
Nederland betaalt 400 miljoen meer aan NAVO-fonds
!27e jaargang no. 243
iterdag 13 oktober 1984
Opklaringen
in de ochtend betrokken en neveltg
Middags opklaringen, zwakke
ANJELIERSTRAAT 5-7 Teleloon 01100 16810
-a& fófar-afeaéek
L-JS 1HIJS {UP1 RTR< - Het is niet uitgesloten dat er binnenkort seismisch Volgens Carval zullen de 8.6 miljoen inwoners van Parijs en de randsteden
èenoek zal worden verricht om er achter te komen of er zich onder de mets merken van de werkzaamheden Mocht er olie worden gevonden dan zal
mdvesten van Parijs olie bevindt. De Franse staatsoliemaatschappij die via een buizenstelsel pas buiten de Franse hoofdstad naar boven worden
uquitaine heeft in elk geval vergunning aangevraagd om te bekijken of er gehaald.
ierdaad olie te vinden is onder Parijs, zo heeft Elf-directeur Michel Carval De afgelopen jaren heeft Frankrijk zijn meeste olie gevonden in de omgeving
laten loeten, van Parijs.
;E\
(Van onze correspondent
j)NDEN - Vier mensen zijn gisteren om het leven gekomen bij een bomaanslag op het Grand
Hotel in Brighton, waar de top van de Conservatieve partij, inclusief premier Thatcher,
ogeerde vanwege het jaarcongres van de partij. De aanslag werd gepleegd door het verboden
erse Republikeinse Leger (IRA). Een van de doden is geidentificeerd als het conservatieve
arlemetslid Sir Anthony Berry. Behalve de doden waren er 27 gewonden te betreuren, onder
ie minister Tebbit (handel en industrie). Hij werd na een reddingsoperatie die meer dan
rier uur duurde uit het puin bevrijd, en heeft een gebroken been en verwondingen aan zijn
orst. Zijn conditie werd gisteravond door medici bevredigend genoemd. Tebbit stortte twee
erdiepingen naar beneden.
I 6explosie vond rond drie uur don- De verklaring beschuldigt de Britse zeggen: „Ik geloof dat we maar beter
magnacht plaats. Het ging om een regering van „bezetting van ons land. naar beneden kunnen gaan", was na
torn die op de vijfde verdieping marteling van onze gevangenen en de aanslag ad weer snel in touw. Even
geplaatst van het Grand hotel het straffeloos neerschieten van onze voor half tien bevond ze zich in het
it pal naast het congrescentrum ligt. mensen in onze eigen straten." „Van- conferentiecentrum om de laatste dag
lok mevrouw Thatcher, die onge- daag hadden we geen geluk, maar van het Conservatieve congres mee te
Iterd bleef, logeerde in het hotel. Zij onthoudt, dat, we maar één keer geluk maken,
at ln een suite op de eerste verdie- hoeven te hebben. Jullie zullen altijd
nog van het hotel. geluk moeten hebben. Schenk Ierland
premier was nog in haar kamer vrede en er zal geen oorlog meer zijn",
tel j in het werk toen de bom afging, aldus de verklaring.
Ovatie
minuten eerder bevond ze zich
De premier kreeg bij binnenkomst
een zeven minuten durende staande
ovatie. De vergadering werd geopend
r badkamer, die bij de explosie Mevrouw Thatcher die volgens haar door een duidelijke geschokte partij-
beschadigd raakte. Drie boven eigen verklaring op de explosie
e badkamer gelegen verdiepingen geerde door tegen haar man Dennis te
•-Ten door het geweld van de klap
beneden.
Se IRA maakte gisterochtend bekend
aanslag te hebben gepleegd in een
rmfeffiaring die werd gegeven aan het
;s y kitse persbureau Press Association,
olgens de verklaring ging het om een
kilo zware bom die was gericht
teen het Britse kabinet en de Tory
ïlogsophitsers."
nds
voorzitter John Gummer. wiens
woorden werden gevolgd door twee
lii Draagmoeder
De Gezondheidsraad is tegen
hel inplanten van een be
vrachte eicel in de baarmoe
der van een 'vreemde' vrouw
als de natuurlijke moeder niet
manger kan of wil worden
PAGINA 2
Bonus-aandelen
De Zeeuwse staten besloten
gisteren de gemeenten geen
bonus-aandelen in de PZEM
toe te staan.
PAGINA 9
wee
iit
Geheim dagboek
In Frankrijk dient zich een
jonge dichter aan. In Zeeland
woedt een genadeloze storm.
Het vierde deel van Hans War-
tens Geheim Dagboek: de ja
ren 1952 en 1953.
PAGINA 19
Amadeus
De vijandschap tussen Mozart
en He jaloerse Weense hofcom-
Jl; ponist Salieri verfilmd door
jjl Kilos Forman.
minuten stilte en een kort gebed,
waarin de slachtoffers van dc bom
aanslag werden herdacht.
Mevrouw Thatcher noemde de aan
slag een „eerst en vooral onmenselijke
poging onschuldige mannen en vrou
wen af te slachten". Zij zag in het werk
van de IRA verder „niet alleen een
poging ons congres te verstoren, maar
bovendien een poging een democra
tisch gekozen regering te raken'
Onder luide toejuichingen voegde zij
daaraan toe. „Zo groot is de schaal
van de misdaad waarvan wij getuige
zijn geweest Maar het feit dat wij hier
bijeen zijn. geschokt maar beheerst en
beslist, is niet alleen een teken dat
deze aanslag is mislukt, maar dat alle
pogingen om de democratie door ter
rorisme te vernietigen zullen falen".
Na het begin van haar rede aan de
aanslag op het Grand Hotel te heb
ben gewijd, ging de premier snel over
op de problemen waarover bet Con
servatieve congres de afgelopen
week gedebatteerd had. De belang
rijkste gedeelten van haar toespraak
waren gewijd aan de werkloosheid
en de mijnwerkersstaking.
Advertentie i
BRIGHTON - Kennelijk on-aangedaan door de bomaanslag op haar
hotel in het Britse Brighton, wuift premier Margaret Thatcher naar haar
aanhangers tijdens het congres van de conservatieve partij in de
badplaats.
Elementen in een
verkiezingsstrijd
'ïOQ&f Tl wee elementen zijn deze
J. week
EUROCONTROL-AFFAIRE
Op 9 september jl. om
streeks 5.30 uur is een
grote boerenschuur
afgebrand gelegen
aan de Rijksweg 5 te
Groede.
Inlichtingen omtrent oorzaak en
toedracht worden gaarne inge
wacht onder de volgende tele
foonnummers.
de vertrouwensman, tel. 01184-
63337 of eventueel rijkspolitie
Oostburg, tel. 01170-3156.
Discretie verzekerd.
DEN HAAG (GPD) - WD-Tweede-
Kamerlid Bouke van der Kooij heeft
vrijdag van zijn fractievoorzitter Ed
Nijpels een spreekverbod over Euro
control gekregen voor de duur van
het weekeinde. Deze voor liberalen
wel zeer ongebruikelijke ingreep valt
samen met het als cruciaal bestem
pelde Eurocontrol-overleg dat minis
ter Smit-Kroes vanmiddag in Brussel
heeft met haar ambtgenoten van
West-Duitsland, Belgié en Luxem
burg.
Van der Kooij bevestigt dat Nijpels
hem een spreekverbod heeft opgelegd
maar geeft geen nadere bijzonderhe
den. Vooraanstaande fractieleden van
de WD die ervan op de hoogte zijn
waren vrijdagavond niet voor com
mentaar bereikbaar. Ben Hennekam.
die namens het CDA het woord voert
over Eurocontrol-zaken en die even
krachtig als Van der Kooij van minis
ter Smit-Kroes eist dat de luchtver-
keersbegeleiding in Noordwest-Euro
pa aan Eurocontrol wordt overgedra
gen, noemt het spreekverbod voor
Van der Kooij „het allerlaatste watje
als fractievoorzitter doet"
Zegslieden die niet bij name willen
worden genoemd menen "haast zeker
te weten dat het spreekverbod tot
stand is gekomen door pressie van
minister Smit-Kroes op fractievoor
zitter Nijpels.
In de afgelopen week heeft Van der
Kooij in de betrokken fractiecommis
sie van de WD medestanders gevon
den voor zijn opvatting dat minister
Smit-Kroes onder grotere druk moet
worden gezet omdat zij verantwoorde
lijk is voor twee groepen ambtenaren
die niet willen wat de Tweede Kamer
wil: de PTT'ers die niet naar Gronin
gen willen verhuizen en de verkeers
leiders van Schiphol die de eveneens
politieke eis tot overdracht van taken
aan Eurocontrol dwarsbomen.
(Advertentie)
OUD PAPIER?
S 01100-15018
ZEEUWSE
OUD PAPIER
CENTRALE bv
j\ BRIGHTON De drie bovenste verdiepingen van het C
fi stortten gedeeltelijk in door de bomexplosie.
and Hotel in Brighton
STRESA (ANP) - De staven van
leger, marine en luchtmacht zullen
de komende maanden onderzoeken
op welke terreinen kan worden
bezuinigd om de 360 a 400 miljoen
gulden vrij te maken die Nederland
méér zal moeten bijdragen aan het
infrastructuurfonds van de Navo
dan oorspronkelijk werd ver
wacht.
West-Duitsland heeft mede namens
de andere Westeuropese landen met
de Verenigde Staten in beginsel
overeenstemming bereikt, dat voor
infrastructuuruitgaven de komende
zes jaar 24 miljard gulden zal wor
den uitgetrokken, in plaats van 16
miljard, zoals oorspronkelijk ge
raamd.
Het Nederlandse aandeel In het
fonds voor communicatie, trans
port. opslag en dergelijke procent.
De Amerikaanse minister van de
fensie Caspar Weinberger is alsnog
akkoord gegaan met het bealen van
een schadeloosstelling van rond 2 3
miljoen gulden aan Belgié om daar
mee te voorkomen dat het land
geavanceerde boor- en freesmachi
nes aan de Sowjetunie zal verkopen
Dit is vrijdag meegedeeld door Bel
gische functionarissen. De overeen
komsten werden bereikt in de mar
ge van het overleg van ministers in
de nucleaire plangroep van de NA
VO in het Italiaanse Stresa.
week toegevoegd aan de
verkiezingsstrijd voor het
Amerikaanse president
schap: de ihoge) leeftijd van
de republikeinse kandidaat Ronald
Reagan en de ongewone strijdvaar
digheid. gepaard aan grote deskun
digheid van de democratische presi
dentskandidaat Walter Mondale. Het
televisiedebat van jongstleden zon
dag tussen de beide rivalen heeft dan
toch voor enige sensatie gezorgd in
wat aanvankelijk werd verondersteld
de tamste verkiezingscampagne sinds
jaren te zullen worden. De als kleur
loos betitelde Mondale bleek zondag
avond voor de televisiecamera's over
bijzondere gaven te beschikken. Hij
was geestig gevat én overtuigend, een
presidentskandidaat derhalve, die het
electoraat aangenaam verbaasde. Op
termijn is dat in stemmen iwinst uit
te drukken, al blijft Reagan volgens
alle opiniepeilingen op grote voor
sprong staan Actueel is de vraag
geworden of de 73-jarige Reagan
geestelijk nog wel is opgewassen te
gen de zware eisen en de enorme druk
van het presidentschap. Zondag
avond kregen de honderd miljoen
televisiekijkers een aarzelende Rea
gan te zien, die zich bepaald onge
makkelijk voelde voor de camera's.
En dat mocht verbazing wekken ge
zien zijn jarenlange acteurservaring
en zijn vlekkeloze optredens tot voor
kort. Prompt doken de verhalen weer
op over een president, die bij saaie
kabinetsvergaderingen de neiging
moet onderdrukken m slaap te sukke
len. Dit soort weinig rationale zaken
in de discussie betrekken hoort nu
eenmaal bij het circus, dat rond de
presidentsverkiezingen wordt opge
bouwd.
President Reagan is nu 73 jaar. Als
hij herkozen wordt en zijn tweede
ambtstermijn van vier jaar volmaakt,
is hij als 77-jarige nog steeds de lpider
van 's werelds machtigste natie. Is dat
te oud voor een functie die lichamelijk
en geestelijk zulke zware eisen stelt en
die zoveel verantwoordelijkheden met
zich meebrengt? Die vraag kan niet
zonder meer met ja of neen worden
beantwoord. Veel. zo niet alles hangt
af van de fysieke en psychische moge
lijkheden en onmogelijkheden van de
betreffende persoon Er zijn zowel
voorbeelden van seniele oude mannen
die een land regeerden als van tach
tigjarigen. die bekwame, wijze en
voorzichtige staatslieden waren. De
grens van iemands mogelijkheden is
niet op een bepaalde leeftijd vast te
prikken. Neem bijvoorbeeld de West
duitser Konrad Adenauer. Zijn grote
politieke loopbaan begon na de Twee
de Wereldoorlog Adenauer was toen
69 jaar oud, dezelfde leeftijd als Rea
gan bij diens verkiezing tot president
in 1980. 'Der Alte' bekleedde het
bondskanselierschap tot 1963; 87 jaar
oud was hij toen hij aftrad Zijn
eminent leiderschap bracht het vol
slagen geruïneerde West-Duitsland
vooraan in de rijen van belangrijke en
hoog ontwikkelde naties. Een ander
sprekend voorbeeld. Winston Chur
chill Van zijn vijfenzestigste tot zijn
éénenzeventigste was hij de ongeëve
naarde en inspirerende 'oorlogspre
mier' van Groot-Brittanniè, die zijn
land overeind hield in de bittere strijd
met Nazi-Duitsland. Op zijn zevenen
zeventigste werd hij opnieuw voor
vier jaar tot premier gekozen. Reagan
hoeft geen Adenauer of Churchill te
zijn. maar het ls op grond van enkele
dubieuze feiten 'hij toont zo oud' en
'hij dreigt wel eens in slaap te vallen'
niet aannemelijk te maken, dat de
huidige Amerikaanse president te
oud is voor die functie De objectieve
criteria om tot die vaststelling te
komen ontbreken ten enenmale Wan
neer de kiezers hun voorkeur willen
geven aan een jongere kandidaat, dan
hebben zij nu de kans: Walter Monda
le is 56 jaar
Zomeveld
Het zeehospitium Zonneveld
jubileert De veranderingen
van de laatste jaren, gezien
door ex-bewoner Leo Vos.
PAGINA 27
Op reis
Het land van de Skipetaren
hent geen auto's, belastingen,
sieraden, dienstweigeraars of
vrijheid van godsdienst. Op
veis in Albanië.
PAGINA 29
Binnen- en buitenl.: 2 en 3
Opinie en achtergrond: 4
Financiën, economie: 5
Provincie: 9, 10, 11, 12, 13
en 15
Sport: 17
Week-uit: 19, 20, 21, 23 en
^eek-in: 27, 29 en 31
HILVERSUM (ANP) - Nederland zal
zijn besluit - in november volgend
jaar - over het al dan niet plaatsen
van kruisvluchtwapcns op de basis
Woensdrecht laten afhangen van een
j; verklaring van de Sovjet-Unie. Dit
heeft premier Lubbers vrijdag ge
zegd in een radio-uitzending van de
k TROS. Hij reageerde op de uitspraak
van de Amerikaanse minister van
Defensie Weinberger, dat de Sovjet-
Unie het aantal SS 20-raketten nog
i' steeds uitbreidt.
tl De Sovjet-Unie moet in een verklaring
E aangeven of het is overgegaan tot het
stoppen met het opstellen van SS 20
raketten of in hoeverre het land is
teruggegaan naar een vroeger niveau,
j; Komt de Sovjet-Unie niet zelf met een
dergelijke verklaring, dan is de Neder-
l landse benadering kennelijk niet in-
[I terressant genoeg voor dat land, aldus
Lubbers.
Lubbers ging niet in op de „onofficiële
mededeling" van Weinberger Het ka
binet Lubbers heeft 1 juni besloten,
dat Nederland alle 48 in het NAVO-
dubbelbesluit genoemde kruisraket
ten zal plaatsen, als 1 november 1985
blijkt dat de Sovjet-Unie over meer
SS-20-raketten beschikt dan de 378
die er op 1 juni waren.
Ontkenning
De Sovjet-Linie heeft vrijdag ontkend
dat het aantal SS-20-raketten dat op
West-Europa staat gericht is uitge
breid.
„Ik kan U zeggen dat de Sovjet-Unie
het aantal raketten niet uitbreidt", zo
zei de woordvoerder van het ministe
rie van buitenlandse zaken in Mos
kou. Vladimir Lomeiko, op een pers
conferentie.
Lomeiko zei niet bevoegd te zijn om
exacte details te geven over het aan
tal raketten in de Sovjet-Unie.
De binnenkort te verwachten mede
deling dat er in de Sovjet-Unie meer
operationele SS-20-raketten zijn dan
de 378 die er op I juni waren, betekent
niet dat plaatsing in Nederland onver
mijdelijk dichterbij is gekomen. Dit
heeft minister de Ruiter vrijdag m
Stresa verklaard, nadat zijn Ameri
kaanse collega Caspar Weinberger
had aangekondigd dat de inlichtin
gendiensten binnenkort zullen mee
delen. dat het aantal SS-20-raketten
dat gereed is om te worden afgevuurd,
sinds januari is toegenomen.
Minister de Ruiter verklaarde vrijdag,
na afloop van de halfjaarlijkse bijeen
komst van de Nuclear Planning
Group van de NAVO, dat het met
gaat om „momentopnamen" Op 1
november volgend jaar wordt een
beslissing genomen, aldus de minis
ter.
De minister ging niet in op vragen wat
minister Weinberger heeft bewogen
om tegenover zijn collega's in de
vergadering vol te houden dat er geen
aanwijzingen zijn dat in de Sovjet-
Unie meer dan 378 SS-20-raketten
operationeel zijn, en buiten de verga
derzaal. eerst donderdag tegenover
een klem groepje Amerikaanse jour
nalisten en vrijdag tegenover alle
journalisten, onomwonden te verkla
ren dat er thans meer dan 378 geplaat
ste SS-20-raketten zijn
Weinbergers opmerkingen beteken
den dat wat in de slotverklaring van
NPG-bijeenkomst werd gezegd al op
hetzelfde moment was achterhaald.
Deze slotverklaring zegt namelijk dat
„nieuwe SS-20-bases. ten oosten en
westen van de Oeral, in aanbouw zijn
die. wanneer zii eenmaal operationeel
zijn, het aantal geplaatste SS-20-lan-
ceerinstallaties aanzienlijk zal vergro
ten"
„De ministers toonden zich bezorgd
dat de uitbreiding van de kernbewa
pening van de Sovjet-Unie op elk
niveau onafgebroken doorgaat", zo
staat verder in de verklaring.
Minister de Ruiter zei desgevraagd te
veronderstellen dat de aanwijzingen
waarover de Amerikaanse inlichtin
gendiensten beschikken nog niet zo
hard zijn, dat minister Weinberger in
de vergadering zijn collega-ministers
wilde zeggen dat er al meer SS-20-
raketten operationeel zijn. Zonder te
ontkennen dat Weinbergers opmer
kingen tegenover journalisten poli
tieke betekenis hebben, zei hij zelf te
willen uitgaan van hetgeen in de
vergaderzaal is gezegd.
(Zie ook pagina 4)
De zittende president heeft drie
weken voor verkiezingsdag nog
steeds een comfortabele voorsprong
op zijn rivaal Mondale De Reagan-
fans laten zich niet door een minder-
geslaagd tv-optreden van hun idool
beïnvloeden. Datzelfde geldt voor de
fervente Mondale-aanhangersook zij
laten hun kandidaat niet zo gauw
vallen De invloed van het medium
televisie is niet weg te cijferen, maar
zo'n enkele momentopname is onvol
doende om het beeld drastisch te
veranderen. De kandidaten richten
zien vooral op de zwevende kiezers, op
de aarzelaars onder het electoraat,
voor wie een milde glimlach of een
bepaalde uitlating van de kandidaat
al voldoende reden kan zijn op hem te
stemmen Duidelijk is. dat Mondale
aan het terugkrabbelen is. Jammer
voor hem en zijn partij is, dat zijn
kandidaat-vice-president. Geraldine
Ferraro, in haar televisiedebat van
donderdagnacht met de republikein
se vice-president George Bush een
nederlaag op punten heeft geleden
Dat haalt weer even de vaart uit de
democratische verkiezingsopsteker.
Er is een wonder voor nodig om
Mondale op de presidentszetel in het
Witte Huis te brengen In de politiek
komen wonderen zelden voor.
Dim
Nederlandse verdronken - De 48-
jarige Elizabeth Koole-Beerens is
donderdagavond in de haven van Las
Palmas van het Spaanse schip J J
Sister gevallen en verdronken. De
vrouw maakte in gezelschap van haar
echtgenoot een korte cruise tussen
Cadiz. Las Palmas en terug naar
Cadiz. Dit is vrijdag door de Spaanse
politie bekendgemaakt.