PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Voortbestaan VN
vraagt bezinning
O
IEDE VAN DEN BROEK IN NEW YORK:
Koningin Beatrix start
Open Universiteit Heerlen
de PZC
vandaag
Beyers Naudé
herkrijgt
vrijheid
HONGKONG- VERDRA G
MET KUS BEZEGELD
Drie Basken uitgeleverd
27e jaargang no. 228
onderdag 27 september 1984
Weer regen
yevelig met plaatselijk mistbanken.
Wisselend bewolkt met tegen de
avond kans op regen. Een zwakke
tot matige wind. Maximum tempera
tuur omstreeks 17 graden.
Vandaag op pagina 6
"-ZTZ,
De advertentierubriek over uitgaan. Meer
informatie over adverteren 01184-15144, heer v. d. Bulck.
1ANDEREN (ANP) - Een boer uit het Gelderse Gaanderen heeft woensdag Verbaasde wegwerkers, die de auto met de hond voorbij zagen komen
hond per ongeluk ruim een halve kilometer achter zijn auto aangesleurd. slaagden er niet in de boer tot stoppen te bewegen. Dat gebeurde pas toen de
man zelf het dier tot zijn schrik in zijn achteruitkijkspiegeltje ontwaarde,
weglopen te voorkomen had hij het loopse dier met een touw aan de De hond heeft volgens de politie geen noemenswaardig letsel aan het avontuur
tkhaak van zijn wagen vastgebonden. Dat was de boer vergeten toen hij na overgehouden. De boer is op het politiebureau over zijn onachtzaamheid
fee uren met hoge snelheid wegreed, aldus een politiewoordvoerder. onderhouden.
te spijt is de raad niet in staat geweest
enig voorstel van echte betekenis te
formuleren".
(Van onze correspondent)
JEW YORK - Minister van buitenlandse zaken mr. Hans van den Broek heeft de Algemene
ergadering van de VN woensdagmiddag voorgehouden dat de volkerenorganisatie orde op
iken moet stellen om te kunnen blijven voortbestaan. Hij verklaarde tegenover journalisten
!at „een intern zelfonderzoek een absolute voorwaarde is om deze organisatie te laten
rerleven".
zijn rede zei Van den Broek dat
ntiek op de VN mogelijk sterker en
gder verbreid is dan op enig ander
;enblik sedert 1945. ,,Wat schijnt te
ntbreken", aldus de bewindsman, „is
ea richtinggevoel en de politieke wil
n door gezamenlijke inspanningen
we moeilijkheden te overwinnen",
de loop der jaren heeft dit een
ïleidelijke erosie van vertrouwen in
organisatie teweeggebracht waar-
itweer een terugkomen van interna-
lonalisme en multilateralisme voort-
loeide".
iederland meent dat de VN onmis-
ir zijn en zal voorstellen doen om
overweldigende en verlammende
loom van resoluties in te dammen,
je in allerlei sub-organen economi
se en technische samenwerking in
weg staan aangezien zij politieke
technische kwesties met elkaar
«mengen.
\ureaucratie
in den Broek wil ook dat de VN zich
«financieel opzicht beperkingen op-
>?gen en een eind maken aan een
:eeds uitdijen van de bureaucratie
New York zowel als bij de gespe-
ialiseerde VN-agentschappen zoals
ijloorbeeld Unesco. Hoewel Van
Broek toelichtte dat Nederland
«een dreigement had willen uiten,
ond hij toch wel dat het zo mocht
torden uitgelegd.
Ook ten aanzien van de Veiligheids-
ad, waarin Nederland op 1 januari
irdt vervangen na een toerbeurt van
'wee jaar (en dan vermoedelijk door
ïemarken) koestert Van den Broek
stige bedenkingen. „Tot onze gro-
Zaak-Heineken
Het ministerie van justitie ver
moedt dat de ontvoerders van
Caransa ook betrokken zijn
bij de zaak-Heineken. Van het
losgeld voor Heineken en zijn
chauffeur is nog acht miljoen
gulden spoorloos.
(PAGINA 3)
Doel landbouw
De landbouw zou veel meer
werk kunnen bieden. Door
energie en veevoer duurder te
maken en arbeid goedkoper
zou de landbouw sterk bijdra
gen aan de verbetering van
het milieu en de bestrijding
van de werkloösheid en daar
mee een veel bredere doelstel
ling dienen.
(PAGINA 5)
Ontzwaveling
ue samenwerkende elektrici
teitsproducenten vrezen dat
de volledige rookgasontzwa
veling van de kolencentrale in
Borssele vertraagd zal worden
door nieuwe vergunningen die
nodig zijn.
(PAGINA 15)
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenl.: 3 en 5
Financiën, economie: 7
Kunst en cultuur: 9
Varia: 11 en 13
Provincie: 15, 17, 19 en 21
Sport: 23, 25 en 27
JOHANNESBURG (UPI-REU-
TER) - Dc beperkende bepalin
gen tegen dominee Christiaan
Beyers Naudé zijn opgeheven.
Dit heeft zijn vrouw Ilse woens
dag verklaard.
Eerder op de dag ontving ze een
brief van minister van justitie
Louis le Grange waarin deze
verklaart dat haar man kan
gaan en staan waar hij wil. De
69-jarige Beyers Naudé was di
recteur van het Christelijk Insti
tuut, een organisatie die pleitte
voor afschaffing van de apart
heid.
De opheffing van de sinds 1977
geldende 'banning order' tegen
dominee Beyers Naudé kwam
als een volslagen verrassing.
Nederland blijft pleiten voor meer
selectieve en verplichte sancties te
gen Zuid-Afrika zolang de regering
van dat land een meerderheid van zijn
burgers zijn fundamentele rechten
blijft ontzeggen. Daarin past een ver
langen naar een uitgebreider wapen
embargo tegen Zuid-Afrika.
Van den Broek deelde in de marge
van zijn optreden nog mee dat Neder
land het mandaat voor de vredestroe
pen in Libanon, Umfil, opnieuw met
een half jaar wil helpen verlengen
wanneer dat in oktober aan de orde
komt.
Van den Broek heeft voorts gezegd
dat de VN alle steun moeten geven
wanneer de Contadora-landen, die po
gen een politieke oplossing te vinden
voor de conflicten in Centraal-Ameri-
ka. daarom zouden vragen.
De minister ondersteunde de oproep
van president Reagan voor een inten
sievere Oost-West-dialoog, leidend tot
hervatting van wapenonderhandelin
gen. Hij herhaalde te hopen dat een
akkoord van de VS en de Sowjet-Unie
zou kunnen leiden tot eliminatie van
de zogenaamde Europese kernwa
pens, doch dat Nederland kruisraket
ten zal plaatsen als de Sowjet-Unie
doorgaat met het opstellen van de
SS-20-raketten. Van den Broek noem
de het huidige overwicht van de Sow
jet-Unie op het gebied van de te land
opgestelde IMF-wapens „onaan
vaardbaar".
Suriname
Over Suriname echter sprak de mi
nister met geen woord. De Surinaam
se premier Udenhout, heeft Neder
land er gisteren van beschuldigd dat
verdragen worden geschonden, de
Surinaamse souvereiniteit wordt
aangetast cn Nederland Suriname
economisch in een wurggreep houdt.
LANG GESPREK
SHULTZ EN
GROMYKO
(Van onze correspondent)
NEW YORK - De Amerikaanse minis
ter van buitenlandse zaken, Georg
Shultz en zijn Russische collega An-
drej Gromyko hebben woensdag de
eerst^ voorzichtige stappen gezet op
de weg naar betere verhoudingen
tussen de supermachten. In het ge
bouw van de Amerikaanse VN-missie
voerden zij een gesprek van drie uur.
dat hoge Amerikaanse functionaris
sen later betitelden als „een goed en
substantieel over en weer praten
over de zaken die tussen beide landen
aan de orde zijn".
Mededelingen van inhoudelijke bete
kenis wilden de Amerikanen niet prijs
geven „omdat dit gesprek deel uit
maakt van een heel proces".
Ook eenmalige
uitkering voor
bijstandmoeders
DEN HAAG (ANP) - De eenmalige
uitkering voor de echte minima zal
dit jaar ook gelden voor een-ouderge
zinnen, die naast een bijstandsuitke
ring beperkte bijverdiensten hebben.
Het gaat daarbij vooral om de zoge
noemde bijstandmoeders.
Staatssecretaris De Graaf (sociale za
ken) liet woensdag bij de voortzetting
van het debat over de eenmalige
uitkering voor dit jaar zijn bezwaren
varen tegen een uitbreiding van de
groep mensen die aanspraak kunnen
maken op deze koopkrachttoeslag.
Dat gebeurde, nadat CDA-woordvoer-
ster Kraaijeveld-Wouters een wijzi
gingsvoorstel op het wetsontwerp had
afgezwakt.
PEKING - Richard Evens, de Britse ambassadeur in China, kust de
Chinese onderminister van buitenlandse zaken Zhou Nan woensdagmor
gen in Peking op de wang, nadat zij de overeenkomst hadden onderte
kend.
(Van onze correspondent
LONDEN - Britse politici van alle zijden hebben overwegend positief
gereageerd op het verdrag tussen Groot Brittanniè en China dat de
toekomst regelt van Hongkong vanaf 1997. In dat jaar worden de
kroonkolonie plus de 'New Territories', die de Britten sinds de vorige
eeuw van China is gehuurd, weer Chinees grondgebied.
De champagneflessen gingen open venswijze zullen kunnen handha-
nadat gisteren in Peking het histo- ven
rische verdrag, waaraan twee jaar Als de overdracht eenmaal een feit
van soms zeer harde discussies was is, zal Hongkong een Chinese regio
voorafgegaan, was getekend door met een 'speciale bestuursvorm'
de twee belangrijkste onderhande- zijn die een hoge graad van autono-
laars. de Chinese staatssecretaris mie zal genieten. Slechts defensie
Zhou Nan. en de Britse ambassa- en buitenlandse zaken zullen recht-
deur in Peking. Sir Richard Evans streeks onder Peking vallen.
De tekst van het verdrag werd De wetten van de kroonkolonie
gisteren gelijktijdig in Londen. Pe- zullen na de overdracht ook onver-
king en Hongkong bekend
maakt. Het 40 pagina's tellende
document bevestigt wat al lang
officieus bekend was geworden, na
melijk dat China de inwoners van
kort gehandhaafd blijven.
Dat betekent dat China een land
met twee systemen wordt: een ka
pitalistisch syteem in Hongkong.
Hongkong garandeert dat zij de en een „socialistisch" aldus de
eerste 50 jaar na de machtsover- tekst van het verdrag) systeem in
dracht ongestoord hun huidige le- de rest van het land.
MADRID (GPD) - De
drie ETA-leden die de
afgelopen dagen inzet
zijn geweest van heftige
politieke strijd zowel in
Frankrijk als in Spanje,
zijn gisteravond door
de Franse autoriteiten
aan een Spaanse rech
ter uitgeleverd.
De uitlevering per mili
tair vliegtuig vond
plaats kort nadat de
Franse Raad van State
het beroep van de advo
caat van de drie Basken
had afgewezen.
De drie uitgeleverde
ETA-leden zijn opgeno
men in de ziekenboeg
van de strafgevangenis
van Carabanchel. waar
ze vandaag aan een
diepgaand medisch on
derzoek zullen worden
onderworpen. Na hun
hongerstaking van 51
dagen.
In Spaans Baskenland,
waar werd gestaakt was
het gisteren voor de
vierde achtereenvolgen
de dag onrustig. In San
Sebastian en Renteria
kwam het tot ware veld
slagen tussen nationa
listische demonstran
ten. Het partijlokaal van 1
de Franse socialisten in
Pau werd dinsdagnacht j
in brand gestoken, ter- I
wijl dat in Narbonne
door een bom goeddeels
werd vernield.
Drie vrachtwagens met
een Frans kenteken wer
den gisteren in Spanje
vernield.
Ruim duizend vracht-
wagenchauffeurs heb- j
ben de grensovergang
tussen Hendaye en Irun
geblokkeerd. Ze eisen
veiligheidsgaranties en
politiebegeleiding in
Baskenland.
HEERLEN - Koningin Beatrix heeft woensdag de Open Universiteit officieel geopend. Zij overhandigde de heer
Haenen <l) zijn eerste studieboeken. Rechts dr. mr. G J Leibrandt, de voorzitter College van Bestuur van de
Open Universiteit.
(Advertentie,
ZEEUWSE COMPUTER-EN EFFICIENCY BEUR!
Computers en software, tekstver-
werkende- en randapparatuur,
dienstverlening etc. voor midden-
cn kleinbedrijf, gemeenten, scho
len. instellingen, sociaal-culturele
sector, oOok homecomputers.
Delta-College
"Stola ll-n-goojo
HEERLEN (ANP) - Bij (de Open Universiteit in Heerlen hebben zich tot
dusver 20.000 studenten aangemeld, van wie iets meer dan 60 procent
mannen. Als het op echt inschrijven aankomt, zijn mannen er kennelijk
sneller bij. Vrouwen zijn over het algemeen minder zeker van hun
vermogen een studie bij de OU aan te kunnen dan mannen. Maar ook dc
financiële mogelijkheden spelen een rol.
Dit zei woensdagmiddag dr. mr. ding dan wel een universitaire stu-
G J. Leibbrandt. voorzitter van het die heeft voltooid Bijna 30 procent
College van Bestuur van de Open van de studenten bezit een VWO- of
Universiteit, bij het officiële begin HAVO-diploma. 15 procent volgde
van het universitaire onderwijs op een middelbare beroepsopleiding
afstand. Het startsein werd gegeven Voor 14 procent van de aanmelders
door koningin Beatrix. Zij deed dit was MULO of MAVO de hoogste
door cursusmateriaal aan de eerste vooropleiding, ruim twee procent
student uit te reiken.
heeft LBO en lager onderwijs, zei
Advertentie
Gooi ook uw oude CV-ketel eruit!
En pak de bliksems-zuinige ER-Electronic
van Radson. Zönderwaakvlam, waardoor weer
zo'n 126,- gespaard.
Kies de zuinigste konventlonele CV-ketel,
liefst 92,7% (o.w.) rendement Vraag 'n
folder bij. Radson, Antwoordnr. 67, 5960 WJ
Panningen. (Geen postzegel.) Of. stap naar uw
RADSON
spaart u energie
VOOR UW
FAVORIETE
PULLOVER
Leibbrandt noemde de grote toe- Leibbrandt,
loop van studenten verheugend en Bijna 15 procent van de studenten
inspirerend. Maar hij
r ook noemde als belangrijkste overwe-
op, dat diezelfde toeloop had geleid ging om aan de OU te gaan stude-
tot het ingrijpende besluit voor een ren dat er geen officieel diploma is
aantal cursussen voorlopig wacht
lijsten in te stellen.
Uit de gegevens van de eerste gene
ratie OU-studenten blijkt, dat ruim
36 procent een hogere beroepsoplei-
vereist. De bestuursvoorzitter acht
te het veelbetekend dat maar liefst
35 procent in een leefsituatie zegt te
verkeren die een studie elders niet
toelaat.
Crisissfeer
in Middelburg
v T-»e Middelburgse
JL7 houderscrisis'
Te verwachten valt dat de vraag
naar korte, zeer specifieke en varia
bel samen te stellen studiepaketten
een hoge vlucht zal nemen, meende
Leibrandt.
Middelburg
Bij het Middelburgse studiecen
trum van de Open Universiteit heb
ben zich totnutoe 423 studenten
aangemeld voor een cursus, zo
bfijkt uit recente cijfers. Dat is 2.7
procent van het totaal aantal aan
melders van 20.000 Het gebied
waarop het Zeeuwse studiecentrum
zich richt omvat 2,4 procent van de
totale Nederlandse bevolking. Vol
gens de cijfers van de Open Univer
siteit zijn er in Nederland bijna
130.000 mensen die belangstelling
hebbeh voor een cursus aan dit
instituut en hebben zo'n 50.000
mensen al een studiegids aange
schaft.
'wet-
begint
langzamerhand verlam
mend te werken in de
Zeeuwse hoofdstad. Na al
lerlei incidenten en botsingen binnen
het college van b en w tussen twee
wethouders van dezelfde partij (PvdA,
Gillissen en Schoenmakers) is er sinds
afgelopen zomer bestuurlijk zoiets als
een beklemde breuk ontstaan. Een
ernstig ongerief, dat zich bijna doorlo
pend pijnlijk manifesteert en dat blijft
doen, zolang er geen afdoende maat
regelen worden genomen om het te
verhelpen. Totnogtoe zijn pogingen in
die richting weinig doeltreffend ge
weest. Sterker nog. sinds de raadsver
gadering van deze week heeft de affai
re zich eigenlijk alleen nog maar ver
scherpt. Mede als gevolg van allerlei
bijkomende argumenten kwamen het
college van b en w en een meerderheid
van de gemeenteraad tegenover elk
aar te staan Die meerderheid name
lijk torpedeerde het voorstel om over
te gaan tot benoeming van een tijde
lijk wethouder (een poging om ten
minste weer enige evenwichtigheid in
de politieke verhoudingen binnen b
en w tot stand te brengen). Een grote
meerderheid ook besliste dat er een
commissie van onderzoek uit de raad
zelf moet komen om zich in de achter
gronden en oorzaken van het conflict
te verdiepen (een beslissing die b en w
bever niet hadden gezien en die dus
bepaald niet kan worden beschouwd
als een blijk van vertrouwen van de
kant van de gemeenteraad).
De tegenstellingen tussen de beide
wethouders-partijgenoten zijn in
middels uitgelopen op een keiharde
machtsstrijd met vergaande gevol
gen. En nu het zover is dat het conflict
op straat ligt terwijl de weg naar een
oplossing voorlopig geblokkeerd lijkt,
moet worden vastgesteld dat het in
zijn ernst en effecten kennelijk sterk is
onderschat. Al in de vorige raadspe
riode botsten de beide wethouders.
De oorzaken waren politiek en per
soonlijk van aard. Toen al werd met
assistentie van buitenaf gepoogd om
de brokstukken te lijmen, maar ge
lukt is dat niet. Het kwam er in feite
op neer dat de moeilijkheden'werden
toegedekt omdat de sfeer wat leek te
verbeteren Toen het vorig jaar even
wel aankwam op de invulling van een
(overigens door de raad geaccepteerd)
onderdeel van beleid, dat, op het ge
bied van de kunst, brak een heftige
ruzie uit en trad het conflict opnieuw
in alle hevigheid aan de dag. De
onderlinge verhoudingen raakten ern
stiger verstoord dan ooit en ook bij de
uitvoering van het beleid liepen naar
en van het ambtelijk apparaat van de
gemeente Middelburg de lijnen niet
volstrekt zuiver meer. Alle verwikke
lingen rondom het twistpunt in kwes
tie - de reorganisatie van het bureau
welzijn - leverden uiteindelijk zoveel
problemen op dat Middelburg zat
opgezadeld met een wethouderscrisis.
Bestuurlijk een onverkwikkelijke
en hoogst ongezonde situatie.
Vooral omdat de rivaliteiten diep blij
ken door te werken, binnen het colle
ge van b en w op elk ongelegen
moment hun sporen nalaten en uit
eindelijk een veel te zware hypotheek
leggen op de normale politieke ver
houdingen en bestuurlijke verant
woordelijkheden. Er is sprake van een
belangenstrijd, waarin egelstellingen
worden betrokken en competentie-
oorlogjes worden gevoerd over ver
schillen in opvattingen die dat beslist
niet waard zijn. Het gevolg van een
dergelijke buiten zijn oevers getreden
heisa is dat een sfeer ontstaat, waarin
zelfs een voor de hand liggende po
ging om naar een oplossing toe te
werken het niet haalt. Het voorstel
van b en w, deze week, om een tijdelijk
wethouder te benoemen ter vervan
ging van de thans zieke Gillissen is
daar een typisch voorbeeld van. De
kandidaat van de PvdA voor deze
tussentijdse voorzieping was voor een
deel van het CDA niet acceptabel
omdat haar echtgenoot lid is van het
college van gedeputeerde staten van
Zeeland Het argument: „Een be
stuurlijke vervlechting die de kwets
bare verhouding tussen provincie en
gemeente niet ten goede zou kunnen
komen."
De 'wethouderscrisis' is kennelijk
al zover doorgeziekt dat ook bin
nen de gemeenteraad de gevoelighe
den op hol beginnen te slaan. Want als
er nu ergens rondom deze affaire géén
problemen liggen, dan is dat in de
kwetsbare verhouding tussen de pro
vincie en de gemeente. Het wordt
hoog tijd dat het gezond verstand
weer een kans krijgt om het conflict
tussen de beide wethouders terug te
brengen tot het niveau waarop het in
redelijkheid behoort te worden opge
lost. De bestuurlijkheid van Middel
burg komt er namelijk de laatste tijd
lelijk mee op de tocht te staan. En
daarmee is de hoofdstad van deze
provincie niet gediend.
vdM.
Airborne-graven - Enkele tiental
len grafkransen die afgelopen zondag
ter gelegenheid van de herdenking
van de Slag om Arnhem werden neer
gelegd bij het monument op de Air-
bome-begraafplaats in Oosterbeek.
zijn de afgelopen dagen het doelwit
geworden van onbekende souvenirja
gers
Volgens een woordvoerder van de
politie in Oosterbeek werden onder
andere linten, tekstkaarten en regi
mentsemblemen soms met geweld
van de kransen gehaald. Ook de kaart
met een persoonlijke tekst van prins
Charles van Wales verdween