PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
rromyko zwijgt na
suggesties Reagan
Hollandse Signaal van
exportfraude verdacht
Èx-topman defensie wist
niets van RS V-problemen
'S WIL PRA TEN OP HOOG NIVEA U
Russische geloofsbrieven
PREI
EN GEHAKT
Debuut Chinese robot: leve het moederland
Medewerker Messerschmitt
was spion voor de KGB
\lonnige perioden
I \'rijwel geen buien meer en een afne-
I nende wind. Vooral vanmiddag zon-
I r,ige perioden en een middagtempera-
I tuur van 15 graden. In het oosten van
1 de provincie ochtendmist.
|7e jaargang no. 226
Tnsdag 25 september 1984
Wie wint de Snuffel van
de Maand?
Plaats een Kleintje in de PZC
Ga er eens rustig voor zitten. Maak een zo
origineel mogeli|ke tekst.
Misschien is uw Kleintje dan wel de
winnaar van de Snuffel van de Maand.
'.ING (AP) - Tijdens de grote parade van 1 oktober zal een enorme Chinese „Het is dan misschien niet één van 's werelds meest geavanceerde robots,
J debuteren die met zijn armen kan zwaaien, zijn ogen knipperen, maar zijn verschijning zal toch het bewijs vormen dat onze wetenschap en
wettes maken en luidkeels roepen: „Lang leve het moederland". Dit heeft technologie in ontwikkeling zijn", aldus het blad.
Volksdagblad maandag bekendgemaakt,
jrts kan het viereneenhalve meter hoge mechanische apparaat, dat in vier Tijdens de parade voor de nationale dag zullen ook honderden wapens
•anden tijd werd ontworpen en geconstrueerd, zitten en met een boeket worden gepresenteerd-van tanks tot raketten-en zal een half miljoen mensen
nen zwaaien. Lopen kan het niet. in de optocht meelopen.
(Van onze correspondent)
BW YORK - „Wij erkennen dat er geen verstandig alternatief bestaat voor onderhandelin-
over wapenbeheersing en andere geschilpunten tussen onze twee landen, die het
;nnogen hebben de beschaving zoals wij die kennen te vernietigen". In deze woorden heeft
esident Reagan in een toespraak tot de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties zijn
weegredenen samengevat voor een Amerikaans diplomatiek vredes-offensief. Dit moet
iden tot constructief overleg over oplossingen voor regionale problemen en tot sterk
(rminderd gevaar van een kernoorlog tussen de supermachten".
Bij alle voldoening over het uitblijven
van grove retoriek, het weglaten van
beschuldigingen aan Moskou's adres
en het zwaaien met de olijftak meen
den velen dat Reagans boodschap
vooral niet mag worden losgemaakt
van het feit dat over ruim een maand
in de VS verkiezingen worden gehou
den.
Gromyko weigerde maandag ieder
commentaar op de rede van Reagan.
De eerste reactie van zijn Tsjechoslo-
Ifschrikking is nodig", zei Reagan, ziet de Amerikaanse president begin Kremlin zodat de basis kan worden waakse ambtgenoot was echter nega- nTDrrTFT TD /~,I?NTI7I> T TV/I A T17DT1717T TTT7TMQI7
:aar niet voldoende". Zijn rede was van besprekingen over ruimtewa- gelegd voor „verificatie en effectieve tief. In het Westen werd Reagans L/lKJLv^ 1 iLU I\"vjlLlN ll/lv/V/VJL lVl/\ 1 XlJLiNkJli,
niet alleen op gericht de Sowjet- pens. (De Russen hebben die voorge- beperking van ondergrondse kern- toespraak positief ontvangen,
ae over te halen tot overleg, dat uit steld maar zijn daartoe niet over ge- proeven". Het officiële Sovjet-persbureau TASS
zeer slechte betrekkingen tussen gaan omdat de VS ook hervatting De Amerikaanse minister van buiten- repte maandag in een bericht over de
skou en Washington een klimaat wilden van de onderhandelingen landse zaken George Shultz moet met opening van de 39e zitting van de
a herkenbare ontspanning moet over vermindering van strategische zijn Russische collega Gromyko na- Algemene Vergadering van de Ver-
•tilleren. kernwapens en die voor de middenaf- gaan in hoeverre beraad op hoog enigde Naties met geen woord over de
•agan wil geregeld overleg op kabi- stand). Reagan zei te hopen dat deze niveau kan worden gecreëerd over toespraak van Reagan,
tsniveau met de Russen dat „snel onderhandelingen eind 1984 of kort regionale problemen, zoals het Mid-
3kunnen bijdragen aan de ontwik- daarna kunnen aanvangen. den-Oosten en Midden-Amenka. Rea- wj i
•an een nieuw klimaat van De Sowjet-Ume heeft een moratorium gan suggereerde dat periodiek minis- £j IdtlQI'llK
•oor beleid en dat noodzake- gevraagd voor de produktie van anti- terieel overleg kan leiden tot een Minister van den Broek verklaarde
k is om crises te vermijden en satellietwapens, een technologie topconferentie met Sowjet-president maandag in New York dat het van DEN HAAG (ANP)-De onwetendheid vragen aan EZ te stellen In net Een en ander was van belang
CAIRO - De nieuwe Russische ambassadeur in Egypte Alexander Belogonov rechtsoverhandigt zijn
geloofsbrieven aan de Egyptische president Moebarak. Hiermee werd maandag het herstel vn de Egyptisch-
Russische betrekkingen een feit, die in 1981 door de toenmalige president Sadat op een laag pitje werden gezet.
urachtige wapenbeheersing over-
te komen". Op dit terrein voor-
waarin de VS volgens wapenexperts Tsjernenko.
een ruime voorsprong heeft. Reagan
sprak in dit verband voor het eerst
over de mogelijkheid dat van beide
kanten tijdens de onderhandelingen
in dit opzicht 'terughouding' zou wor
den betracht. Hij bleef erbij dat ook
over de vermindering van kernwa
pens moet worden onderhandeld.
Controle
Partijkas
De politieke partijen in Neder
land worden steeds meer ge
plaagd door ledenverlies en
financiële moeilijkheden. Al
leen klein rechts ontspringt de
bezuinigingsdans.
(PAGINA 3)
Wethouderscrisis
Burgemeester en wethouders
van Middelburg hebben het
niet gemakkelijk in de 'wet
houderscrisis'. Gisteren be
sloot de gemeenteraad in te
genstelling tot de voorstellen
van het college géén tijdelijke
wethoduer aan te stellen en
wél een onderzoekcommissie
te vormen.
(PAGINA 7)
Mont Louis
Minister Smit-Kroes van ver
keer en waterstaat vindt het
niet nodig de regels voor het
vervoer van gevaarlijke stof
fen te verscherpen naar aan
leiding van aanvaaring tussen
de Mont Louis en de Olau
Britannia. Het bergingsioerk
van de gevaarlijke lading van
de Mont Louis werd gisteren
hervat.
(PAGINA 10)
Radio, tv en kunst: 2.
Binnen- en buitenl.: 3 en 5.
Financiën, economie: 4.
Provincie: 7, 9, 10 en 11.
Sport: 13.
Reagan heeft voorgesteld „wegen te
vinden" om het Russische en Ameri
kaanse experts mogelijk te maken in
eikaars landen rechtstreeks de om
vang te meten van proeven met kern
wapens. Dit plan moet gezien worden
tegen de achtergrond van de Ameri
kaanse overtuiging dat de Russen
zich niet aan eerdere afspraken heb
ben gehouden, terwijl het ook niet is
uitgesloten dat de VS sommige daar
van hebben verwaarloosd.
Optimistisch zei Reagan er naar te
willen streven dat dergelijke regelin
gen reeds volgend voorjaar in wer
king zouden kunnen treden. Hij
hoopt op medewerking van het
het grootste belang" is dat het Ameri
kaanse staatshoofd pleitte voor Ame
rikaans-Russisch overleg, niet alleen
op het niveau van ambtenaren maar
waarbinnen hij iets
over de wankele situatie bij RSV in verhoor bleek dat Hense zich hiermee toen Griekenland fregatten wilde ko-
de jaren 1980 81 lijkt mede een gevolg niet bezighield. Anderen waren ver- pen op korte termijn. De marine werd
•an de gebrekkige interne communi- antwoordelijk voor opstelling van het toen gevraagd om haar twee in aan-
catie bij het ministerie van Defensie contract en het toezicht op de uitvoe- bouw zijnde fregatten aan Griekeland
ook'op'dat "van "minïstèrs"en'dat TTij biï de aanschaf van materieel: in dit ring. aldus Hense. over te doen De marine-orders wer-
tijdschcma's heeft aangegeven geval twee fregatten die bij RSV- De gebrekkige opstelling van de con- den later uitgevoerd.
- ji ,joen aan dochter De Schelde werden ge- tracten kostte defensie veel geld. De- De vooruitbetalingen van defensie
bouwd. Dit kwam maandag naar vo- fensie betaalde aan RSV 280 miljoen bleven bij RSV en hielpen de zwakke
ren tijdens het verhoor door de parle- gulden vooruit voor fregatten zonder kaspositie van het concern te verbete-
mentaire enquêtecommissie van de voldoende onderpand (zekerheden) ren. Met het geld konden later de twee
inmiddels gepensioneerde generaal van RSV te eisen. Dit geld kan als ruilfregatten voor de manne gebouwd
J. Hense, in 1980/81 directeur-gene- verloren beschouwd worden door de worden Hense zei in zijn verhoor dat
raai materieel van het ministerie van ondergang van RSV. waarbij defensie hij van de contracten tussen marine
Defensie. door te kort schietende zekerheden en RSV alleen wist dat de fregatten-
In zijn verhoor voor de RSV-enquete- achteraan staat In het rijtje schuldei- ruil voor de marine geen extra kosten
commissie moest Hense het antwoord sers van RSV. met zich mee zou mogen brengen. De
schuldig blijven toen voorzitter Van Defensie beweert dat het de schuld transactie was bedoeld om RSV aan
Dijk opmerkte dat Hense als contact- van het ministerie van economische werk te helpen, dat wist Hense wel.
punt tussen defensie en economische zaken is dat het niets wist van de Hij wist ook dat er met RSV wat aan
zaken van financiële details op de problemen bij RSV en daarom onvol- de hand was maar hij dacht dat EZ
wapenbeheersing, niet slechts aan bou}Y^ DiHswamjnaandag naar vo-
bepaalde onderdelen maar aan een -1 -<■> «—.I»
soort globale paraplu".
President Reagan
BONN/KARLSRUHE ruhe en het federale bu-
RTR/DPA/AFP/UPI- reau ter bescherming
Een afdelingshoofd van van de grondwet in
het Westduitse lucht- en Keulen maandag beves-
ruimtevaartconcern tigd.
Messerschmitt-Boel-
kow-Blohm (MBB) in De 60-jarige afdelings-
München is vorige week hoofd, wiens naam niet
donderdag gearresteerd bekend is gemaakt, is 30
op verdenking van spio- jaar geleden uit de DDR
nage voor de Russische naar West-Duitsland ge-
geheime dienst KGB. komen. De Westduitse
Dit hebben de procu- geheime dienst be-
reur-generaal in Karls- schouwt de ontmaske
ring als een "groot suc
ces" en verwacht dat op
korte termijn nog meer
arrestaties zullen vol
gen.
Er werden geen bijzon
derheden gegeven over
het werk van de ver
dachte bij MBB, dat een
vooraanstaande rol ver
vult bij de produktie
van de Navo's nieuwste
gevechtsvliegtuig, de
Tornado.
Verdere daling
dollarkoers
AMSTERDAM (ANP/DPA/RTR)
- De in de loop van vrijdag
begonnen koersdaling van de
Amerikaanse dollar heeft zich
maandag voortgezet, zij het in
een minder spectaculair tempo.
Op de wisselmarkt in Amster
dam werd een officiële midden
koers vastgesteld van 3,4090
gulden. Dat was maar liefst zes
tien cent minder dan de „fixing"
op vrijdag. Het grootste deel
van dit koersverlies kwam al op
vrijdagmiddag tot stand onder
invloed van grootscheepse in
terventie door Europese centra
le banken onder leiding van de
Bundesbank.
Op de andere Europese valuta
markten deden zich maandag
soortgelijke ontwikkelingen
voor als in Amsterdam. De presi
dent van de Bundesbank. Karl
Otto Poehl. heeft in een maan
dag gepubliceerd kranteninter
view duidelijk gemaakt dat de
Westduitse centrale bank vast
besloten is zo nodig opnieuw te
interveniëren ten gunste van de
mark en dat zij daarbij rekent op
de steun van andere centrale
banken.
hoogte had moeten zijn om de juiste doende onderpand eiste.
bezig was om het concern overeind te
houden.
De gepensioneerde generaal bleef
voor de enquêtecommissie ontkennen
dat hij door economische zaken in de
persoon van Leliveld, de directeur-
generaal voor de industrie, gewaar
schuwd was. Hij kon dus niet voorzien
dat de defensiebetalingen zouden
kunnen weglekken naar andere RSV-
activiteiten zoals de kolengravers.
Volgens notities van Leliveld van de
gesprekken tussen hem en Hense
heeft Leliveld Hense wel degelijk ge
waarschuwd voor RSV Hense heeft
de notities pas enkele weken geleden
voor het eerst gezien.
Het verhoor van oud-generaal Hense
valt in het staartje van de verhoren,
waarmee de enquêtecommissie za
ken die nog niet geheel duidelijk zijn
alsnog wil uit te diepen. Deze zullen
in oktober plaatsvinden. Hense gaat
binnenkort naar het buitenland voor
familiebezoek, zodat de commissie
hem nu alvast apart hepft verhoord.
DEN HAAG - Maandagmiddag werd in het gebouw van de tweede kamer,
generaal b.d. J. Hense verhoord door de RSV-enquêtecomtnissie.
Katapulten Stakende mijnwer
kers hebben met luchtbuksen en ka
tapulten op politieagenten geschoten
die probeerden een mijn open te hou
den in de buurt van de Noordengelse
plaats Rotherham. Het mijnconflict
in Engeland ging maandag haar 29ste
week in.
DEEL ADMINISTRA TIE IN BESLAG GENOMEN
HENGELO (ANP) - De Philipsdochter bedrijf hangende het onderzoek geen met het gevoelige karakter van de
Hollandse Signaal Apparaten (HSA) commentaar wil geven.
onderneming.
zeeboten, mobiele radarstations en
systemen om wapens te onderschep-
Elke dinsdag en woensdag
hebben we groente en vlees
in de aanbieding.
Prei,
kilo
Gehakt
500 g&253.98 6.98
kilo
in Hengelo, producent van elektroni- Het onderzoek naar de mogelijke ex- Om die reden had justitie er eigenlijk pen. Het nieuwste op dit laatste ter-
voor militaire doeleinden, wordt portfraude wordt uitgevoerd door de helemaal geen ruchtbaarheid aan wil- rein is de zogenoemde ..goalkeeper'
len geven. Mr Van der Lugt verwacht een geheel automatisch snel%TJurka-
dat er enkele maanden nodig zullen non om raketaanvallen op zee af te
verdacht zonder de vereiste afdeling recherche van de Economi-
vergunningen hoogwaardige appara- sche Controle Dienst Volgens de offi-
tuur te hebben geëxporteerd. Mr B. cier van justitie werken zowel HSA als zijn om uit te zoeken of HSA zich slaan,
van der Lugt, officier van justitie in het moederbedrijf Philips goed mee inderdaad schuldig heeft gemaakt HSA is zeer afhankelijk van de ex-
het arrondissement Almelo, heeft dit aan het onderzoek. Van der Lugt aan strafbare handelingen Hollandse port. Bij het bedrijf werken vijfdui-
maandag meegedeeld. Een klein ge- verwacht dat er op korte termijn Signaal Apparaten mag alleen expor- zend mensen.
Twee weken geleden zei Philips-pre-
terie van economische zaken, omdat sident dr. W. Dekker op de TH Eind-
het bedrijf zogeheten strategische hoven, dat de normen die Nederland
goederen produceert.
hanteert voor wapenexporten hoger
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
deelte van de HSA-administratie is medewerkers van het bedrijf worden teren met toestemming van het
inmiddels op last van justitie in gehoord over deze zaak.
beslag genomen.
Het onderzoek spitst zich volgens mr ovnt>liOy
Van der Lugt toe op de mogelijke KJt\ Utllg
levering van defensiemateriaal aan Over de achtergronden van de even- grootste producent in Nederland van
Iran. Van der Lugt zegt, dat hij geen tuele uitvoerfraude wil mr Van der militaire apparatuur Het gaat om zeggen, dat Philips in de rij staat om
aanwijzingen heeft dat er ook aan Lugt in dit stadium van het onder- zeer hoogwaardige elektronica zoals te leveren aan landen als Iran en
Libië materiaal is geleverd. zoek nog niets zeggen. Hij erkent dat radar, vuurgeleidingssystemen, torpe- Irak, aldus Dekker bij die gelegen-
HSA liet maandag tfeten dat het die zwijgzaamheid heeft te maken dogeleidingsapparatuur voor onder- heid.
Hollandse Signaal Apparaten is de liggen dan de normen die Philips zelf
li hanteren. Dat wil overigens niet
Onenigheid over
voortgezet
onderwijs blijft
DEN HAAG (ANP) - Minister
Deetman van Onderwijs (CDA)
en zijn staatssecretaris me
vrouw Ginjaar-Maas (VVD) heb
ben maandag in de Centrale
Commissie voor Onderwijs
overleg (CCOO) met de onder
wijsorganisaties geen overeen
stemming kunnen bereiken
over de plannen met het voort
gezet onderwijs.
Op het programma stond de
bespreking van de ontwerp-be-
leidsnotitie en de proeve van een
concept-ontwerp ontwikkeling-
wet Voortgezet Basisonderwijs
(vroeger middenschooli. die af
gelopen zomer ook aan de orde
waren in de de Overleggroep
Voortgezet Onderwijs (OVO).
Evenmin als drie maanden gele
den konden de bewindslieden en
de organisaties het op de hoofd
punten eens worden. Overigens
zitten in beide commissies niet
alleen voor een deel dezelfde
organisaties, maar ook dezelfde
mensen. Het CCOO-overleg
werd dan ook door sommigen als
een formaliteit gezien Het con
cept-wetsontwerp zal binnen
kort. na advies in de Onderwijs
raad, in het kabinet worden be
handeld en vervolgens bij het
parlement worden ingediend.