opkomst Zuid-Afrika
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Botsingen en geringe
Joop den Uyl blijft
PvdA's nummer Eén
Hoofdverdachte ABP had
relatie met bouwbedrijf
DIENSTFIETS
pta gDE5
PERMANENTE BASIS OP DE MAAN
Kleine
oorlog
Britse
mijnen
Zuidafrikanen
'wanklank' op
zangconcours
Boosheid over garnalen-onderzoek
VERKIEZINGEN KLEURLINGEN-PARLEMENT
LIJSTTREKKER-FRA CTIEVOORZITTER
KAAPSTAD (AP/UPI/ANP) De eerste verkiezingen voor kleurlingen in Zuid-Afrika zijn
jisteren gepaard gegaan met arrestaties en botsingen tussen demonstranten en politie. De
opkomst werd omschreven als 'redelijk' tot 'zeer gering'.
Al voor het sluiten van de stembussen
fisten de tegenstanders van de verkie-
angen voor het kleurlingenparlement
de overwinning voor zich op, omdat
opkomst zeer laag zou zijn geble-
Ten. De staatsradio noemde de op-
iomst 'redelijk' op het platteland en
iter gering' in de westelijke Kaappro
vincie, het gebied waar de meeste
kleurlingen wonen en waar het verzet
ïgen de verkiezingen het grootst was.
Destaatsomroep meldde aan het eind
ra de middag dat de politie 'meer
tan 100' mensen had gearresteerd die
actie hadden gevoerd voor de boycot
rade verkiezingen. Bij verschillende
zwarte nederzettingen in de buurt van
Johannesburg trad de politie met
rubberkogels, hagel en wapenstok op
tegen de demonstranten bij stembu-
Ooggetuigen vertelden dat de politie
met wapenstok en traangas een de
monstratie van 500 studenten in de
zwarte wijk Eldorado Park bij Johan
nesburg uiteen joeg.
Dinsdag arresteerde de politie in alle
vroegde 35 leiders van het Verenigd
Democratisch Front (UDF), een mul-
ti-raciale organisatie die een jaar gele
den werd opgericht om actie te voeren
tegen de apartheid. Minister van
recht en orde Louis le Grange ver-
Derde net
Minister Brinkman wijkt niet
voor druk uit de CD A-fractie
en vindt een derde televisienet
niet nodig.
(PAGINA 2)
Problemen
Een derde kopstuk uit de Cen
trumpartij is door zijn iverk in
de problemen gekomen.
(PAGINA 3)
Bemiddelaar
del conflict in de Rotterdamse
haven zit muurvast: de betrok
ken partijen hebben wethou
der Den Dunnen gevraagd te
bemiddelen.
(PAGINA 3)
Overlast
De sportvissers zijn de over
last van plankzeilers beu en
willen dat er maatregelen wor
den genomen.
(PAGINA 5)
Eigenzinnig
Gitarist Jean-Marie Aerts van
de Belgische boegbeeldforma-
he TCMatic vind Vlamingen
eigenzinniger.
(PAGINA 9)
Bassin
De mosselhandel in Yerseke
streeft naar betere kwaliteit
tan zijn produkt door de aan
leg van een zoutwaterbassin.
(PAGINA 11)
Studenten in Kaapstad demonstreerden op de campus voor boycotten van de
verkiezingen voor kleurlingen in Zuid-Afrika.
APELDOORN (GPD) - Het korps rijkspolitie heeft gisteren de eerste
van ruim 2500 dienstfietsen officieel overgedragen gekregen. Dal
gebeurde door directeur P. ten Hove van de Sparta-rijwielfabriek in
Apeldoorn. De fiets werd in ontvangst genomen door overste M.
Beuving, plaatsvervangend commandant van de rijkspolitie in het
district Apeldoorn.
Apeldoorn is het eerste district dat politiekorps ingevoerde bezuini-
de dienstfietsen in gebruikt neemt, gingsoperatie, maar daarnaast
Met ingang van 1 oktober zullen wordt de inzetbaarheid van de
alle dienstfietsen operationeel zijn. wachtmeesters tijdens rijwielpa-
Dan komt ook de rijwieltoelage van trouilles zowel door het publiek
twintig gulden per maand te ver- als door het korps zelf als positief
vallen voor de ongeveer 7000 ervaren. „We kregen steeds vaker
wachtmeesters van de rijkspolitie het verwijt dat de surveillerende
die zijn ingedeeld bij de landgroe- politieman of-vrouw een ingeblik-
pen. te dienaar der wet werd", aldus
De invoering van de dienstfiets is overste Beuving tijdens de over
een gevolg van de binnen het rijks- dracht.
klaarde dat het front plannen had om
de orde te verstoren bij stembureaus.
De oproep van het UDF aan scholie
ren om woensdag bij wijze van pro
test tegen de verkiezingen weg te
blijven van de les. vond grote
weerklank. Ongeveer 80 procent va
de scholieren van gemengd bloed
sloeg woensdag de lessen over, zo
verklaarde Wessel Marais, woord
voerder van de afdeling onderwijs
voor kleurlingen.
De arbeiderspartij, de grootste van de
vier kleurlingenpartijen, voorspelde
een opkomst van 40 procent. De te
genstanders zeiden een opkomst van
niet meer dan 15 procent te verwach
ten.
De regering en de deelnemende partij
en hebben verklaard dat ze een op
komst van 20 tot 30 procent als een
succes zullen beschouwen.
Het was voor het eerst dat de Zuidafri-
kaanse kleurlingen naar de stembus
mochten om een 80 leden tellende
kamer van het parlement te kiezen.
Van de ongeveer 2.7 miljoen kleurlin
gen zijn er ruim 900.000 stemgerech
tigd. Volgende week zullen de 850.000
Aziaten van Zuid-Afrika naar de
stembus mogen om een kamer van
het parlement te kiezen.
Het nu bestaande blanke parlement
zal met zijn 166 zetels de macht
volledig in handen houden en de
grote meerderheid van 22 miljoen
zwarte Zuidafrikanen blijft van alle
politieke rechten verstoken.
Aan de verkiezingen voor kleurlingen
werd deelgenomen door vier politieke
partijen, die onderling weinig van
elkaar verschillen. De echte inzet was
dan ook de legitimiteit van de verkie
zingen zelf. die zal worden bepaald
aan de hand van de opkomstcijfers.
DEN BOSCH (ANP) De deelname
van twee Zuidafrikanen aan het in
ternationaal vocalistenconcours in
Den Bosch heeft bij politieke partij
en wrevel gewekt. De Vara, die jaar
lijks een prijs beschikbaar stelt,
heeft daar nu om dezelfde reden van
afgezien. Dit heeft een woordvoerder
van deze omroeporganisatie woens
dag meegedeeld.
De PvdA en PSP in de Brabantse
hoofdstad hadden de Vara ingelicht
over de komst van de Zuidafrikanen.
Ook de plaatselijke afdelingen van
PSP. PPR en CPN hebben zich in
kritische bewoordingen uitgelaten
over de deelname.
Volgens Frans van der Ven, voorzitter
van de stichting 's-Hertogenbosch
Muziekstad en als zodanig verant
woordelijk voor de organisatie van
het concours, nemen de Zuidafrika-
nen op persoonlijke titel deel. Overi
gens zei hij begrip te hebben voor de
wrevel die hun deelname oproept.
Van der Ven wijst erop dat de organi
satie van het concours de deelnemers
niet zelf uitnodigt: „Het is een open
concours waaraan iedereen kan deel
nemen". Volgens de statuten mag
niemand worden geweigerd wegens
zijn nationaliteit.
Volgens de consumentenorganisatie Konsumenten Kontakt voldoen de Hollandse garnalen niet aan de eisen,
die volgend jaar volgens de wet zullen worden gesteld. Op de archieffoto een kijkje in een gamalenbedriff in
Zoutkamp, een van de grootste leveranciers van Noordzee-gamalen.
VLISSINGEN De consumentenorganisatie Konsu- de handel en het Produktschap voor Vis en Visproduk-
menten Kontakt raadt voorlopig het eten van gepelde ten volop bezig is met het verbeteren van de houdbaar
garnalen af. De organisatie komt tot die conclusie na held van de garnaal De heer De Baare erkent dat de
een kwaliteitsonderzoek van zeventien partijen zoge- houdbaarheid van dit produkt momenteel wat kort is
naamde Hollandse garnalen. Volgens Konsumenten en vindt ook dat daar verbetering in moet komen. Van
Kontakt kwamen in alle partijen veel bacteriën voor slechte of bedorven garnalen is volgens hem geen
(soms honderdmaal de binnenkort wettelijke norm) sprake. Volgens de Zevibel-secretaris hebben verschil-
en voldeed 75 procent van de onderzochte partijen lende gamalenvissers reeds op eigen initiatief techni-
niet aan de normen wat betreft smaak, geur en kleur, sche verbeteringen aangebracht om de garnalen langer
goed te houden ,,De proeven spelen nu. Het daarom
Zevibel-secretaris P J. V de Baare noemt de wijze een kwalijke zaak dat deze door het onderzoek van
waarop Konsumenten Kontakt de zaak in de publici- Konsumenten Kontakt worden doorkruist"
teit heeft gebracht 'beneden alle peil'. Hjj wijst erop dat (Zie pagina 11)
Kans op een bui
Wisselend bewolkt en kans op een
onweersbui. Wind zwak overwegend
ZuidoostelijkMaximum tempera
tuur rond 24 graden.
Ï27e jaargang no. 198
Donderdag 23 augustus 1984
Westhavendijk 1-4E3. Goes.Tel.01100-20620
I0S ALAMOS UPI- Vijftig wetenschapsbeoefenaars en vertegenwoordigers
si het bedrijfsleven, die verenigd zijn in een werkgroep van het Amerikaanse
uimtevaartbureau NASA, hebben aanbevolen binnen een tiental jaren een
pimanente basis op de Maan te vestigen.
Iieen dezer dagen gepubliceerd rapport zeggen zij dat een permanent verblijf
tp de maan belangrijk is voor wetenschappelijk onderzoek en voor het
voorbereiden van bewoning van andere planeten. Als echte Amerikanen zien
tjook grote commerciële mogelijkheden.
9j kosten zullen ruwweg van dezelfde orde van grootte zijn als die van het
Kjollo-programma, dat de eerste mens op de maan bracht.
Naar de mening van de werkgroep zou een maanbasis een unieke gelegenheid
bieden om wetenschappelijk onderzoek le doen dal op aarde niet mogelijk is.
De „achterkant" van de maan is permanent afgeschermd van radiostoringen
van de Aarde. Daardoor kunnen er instrumenten worden geplaatst voor
storingvrij speurwerk naar mogelijk ander intelligent leven in de kosmos.
De werkgroep, die van oordeel is dat er voor zijn plan praktisch geen
technische problemen meer bestaan, heeft ook gedacht aan de winning van op
de maan voorkomende delfstoffen en de inrichting van een haven voor
ruimteschepen.
Joop den Uyl
Zorgelijk
De stijging van het aantal ar
beidsplaatsen in de Zeeuwse
landbouw is een zorgelijke
ontwikkeling.
(PAGINA 13)
Hobbyist
hobbyist' Vester Aerts beleef
de de wielerdag van zijn leven
"i de Ronde van Nederland, de
**Që ging naar Jacques Hane-
Staaf.
(PAGINA 19)
Rtv, kunst: 2.
Binnen- en buitenland: 3
en 5.
financiën, economie: 4.
Varia: 7 en 9.
Provincie: 11, 13, 15 en 17.
Sport: 19.
Directeur Ten Hove helpt overste Beuving op weg voor een rondje per
dienstfiets.
MAASTRICHT (ANP) - Eén van de
twee hoofdverdachten in de ABP-
affaire, ir. J. van Zon (65), heeft tegen
de afspraken met Gedeputeerde Sta
ten van Limburg in. bijna zes jaar
lang (van 1978 tot mei van dit jaari
als bouwcoördinator van hel nieuwe
provinciehuis in Maastricht relaties
onderhouden met het concern Nelis-
sen. Eén van de twee aannemersbe
drijven die het project uitvoeren, is
onderdeel van dit concern. Daarmee
heeft hij contractbreuk gepleegd met
de provincie.
Dat verklaarde commissaris van de
koningin in Limburg, Dr J Kremers
woensdagavond op een persconferen
tie in Maastricht. Uit een justitieel
onderzoek in de ABP-affaire is één en
ander gebleken. Het project wordt
voor meer dan 52 miljoen gulden
uitgevoerd door Wilma-Maastricht en
Nellissen-Venra^ Van Zon onderhield
dus niet rechtstreeks zakelijk contact
met Nelissen-Venray maar wel met
het gelijknamige concern en dat is in
strijd met het contract met de provin
cie. aldus Kremers
Overigens heeft Van Zon het aanne
mersbedrijf Nelissen met kunnen be
voordelen bij de bouw van het provin
ciehuis. zo liet Kremers eten Bij de
prijsstelling daarvan was hij niet be
trokken.
Of tegen Van Zon. die als bouwcoör
dinator per jaar een vergoeding van
100.000 gulden bruto voor 2,5 dag
werk per week ontving, een civiele
procedure wordt aangespannen, kon
de commissaris nog niet zeggen. Ge
deputeerde staten willen eerst de
resultaten van het justitiële onder
zoek in de ABP-affaire tegen Van Zon
afwachten.
i Van onze correspondenti
LONDEN - Het is gisteren in
drie mijndorpen in het noor- I
den van Engeland tot ernstige I
ongeregeldheden gekomen I
tussen politie en stakende I
mijnwerkers.
Een groep van vijftig be- I
stormde, volgens ooggetuigen I
in „para-militaire stijl", twee I
mijnen in Zuid-Yorkshire. De I
ingangen naar de mijnen wer- I
den gebarricadeerd en de I
mijn-installatiesen zelf wer- I
den zwaar beschadigd.
De kans op een nationale ha- I
venstaking werd gisteren gro- I
ter toen het Britse metaalbe- I
drijf, de BSC. besloot om zelf I
een schip met steenkool voor I
de Ravenscraig-hoogovens in I
Zuid-Wales te lossen. Arbei- I
ders van de transportarbei- I
dersvakbond wiens taak het is I
het schip De Ostia' te lossen, I
hebben dit uit solidariteit met I
de stakende mijnwerkers ge- I
weigerd
Van onze parlementaire redactie i
DEN HAAG - Oppositieleider Den Uyl is niet van plan binnenkort het
leiderschap van de PvdA neer te leggen. Tot de kamerverkiezingen van 1986
blijft Den Uyl fractievoorzitter van de PvdA in de Tweede Kamer.
Joop den Uyl. die onlangs 65 jaar is en Wim Kok liet weten niet beschik-
geworden, heeft dit gisteren schrifte- baar te zijn voor deze functie,
lijk aan zijn fractie bekendgemaakt. In de brief aan de fractie schrijft Den
De oppositieleider hield in 1982. toen Uyl dat „nadere afweging mij tot de
hij tot voorzitter werd gekozen, de conclusie heeft gebracht dat ik zolang
mogelijkheid open dat hij wellicht de fractie daar prijs op stelt, het
tijdens deze parlementaire periode voorzitterschap wil blijven vervul-
van vier jaar tussentijds zou opstap- len"
pen. Tijdens een bijeenkomst op het par-
Eerder dit jaar werd er uitgebreid tijbureau van de PvdA in Amsterdam
gespeculeerd over zijn opvolging ge- werd woensdag tevens duidelijk dat
noemd werden toen de oud-minister Joop den Uyl ook bereid is, zo nodig,
van onderwijs Van Kemenade en in 1986 nogmaals het lijsttrekkers-
FNV-voorzitter Wim Kok Van Keme- schap voor zijn partij op zich te
nade kon niet de goedkeuring wegdra- nemen.
gen van partijvoorzitter Van den Berg In de brief aan de fractie, waarin hij
meedeelt tot 1986 het fractie voorzit
terschap te willen vervullen, zegt Den
Uyl daarover: „Bij het nemen van
mijn besluit heb ik mij mede laten
leiden door de opvatting dat. gelet op
het huidige regeringsbeleid en de ui
terst moeilijke situatie waarin grote
groepen van de bevolking zich bevin
den. onze partij tot een gezamenlijke
krachtsinspanning verplicht is voor
volledige werkgelegenheid en een
rechtvaardige lastenverdeling. Ik rea
liseer me dat dat geen geringe op
dracht is. Ik vertrouw er op die taak
met medewerking van iedereen te
kunnen vervullen aldus Den Uyl.
'Zie ook pagina 51
Afghanistan Russische troepen
in Afghanistan hebben onlangs alle
vrouwen, kinderen en bejaarden in
een Afghaans dorp opgepakt en geë
xecuteerd uit vergelding voor aanval
len van opstandelingen. Dat hebben
westerse diplomaten in New Delhi
dinsdag verklaard De diplomaten,
die anoniem willen blijven, zeiden dat
in totaal zeventig burgers zijn gedood
bij Russische aanvallen in de afgelo
pen twee en een halve week.