PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Langdurig werklozen
te weinig geholpen
PZC
099
Onderzoek naar rol van
NMB in ABP-affaire
kleintjes
BEMANNINGSLEDEN GERED
VAN ZINKENDE VISKOTTER
SCHERPE KRITIEK OP OVERHEID
Poolse KOR-leider
Jacek Kurort na drie
jaar vrijgelaten
sport
Waarschuwing noodlottig
Droog en zonnig
ionnige perioden en in de middag en
'mnd een kleine kans op een bui.
0dagtemperatuur 22 graden. Een
matige, in de middag vrij krachtige
noord tot noordoostenwind.
27e jaargang no. 187
rijdag 10 augustus 1984
PZC
DEN HELDER (ANP) - De Helderse viskolter HD99 schip zo goed mogelijk drijvend, waarop de boot onder
Relinquenda is donderdagmorgen op circa vijftien kilo- begeleiding van de twee helicopters en enkele schepen op
meter ten westen van Texel vergaan. De zeven opvaren- topsnelheid naar de haven van Oudeschild op Texel
den zijn aan boord gegaan van dc reddingsboot Suzanna koerste,
uit Den Helder, aldus de rijkspolitie te water.
Op circa vijftien kilometer ten westen van Den Helder in
De Relinquenda meldde donderdagmorgen omstreeks zes de Texelstroom verloor de kotter deze race tegen de klok
uur aan Scheveningen Radio dat het door een lek fors en het instromende water. Een deel van de bemanning en
water maakte op circa 22 kilometer ten westen van Texel enkele bij het pompen assisterende marinemensen moes-
Daarop schoten de Suzanna en de reddingboot Ida Marie ten zich hals over kop redden in een rubberboot en werden
en het marinefregat Evertsen en twee helicopters van de even later aan boord genomen door de Suzanna
marineluchtvaartdienst te hulp Met een aan boord Volgens de politie is de kotter door nog onbekende
getakelde pomp hield de bemanning van de HD99 het oorzaak lek gestoten.
Geheimzinnige
zeemijnen
)EN HAAG (ANP) - De overheid voert nauwelijks een beleid gericht op langdurig werklozen.
De aandacht van de overheid voor het nog steeds groeiende probleem van de langdurige
eerkloosheid is fragmentarisch en wordt overschaduwd door het financieel-economisch'
leleid, dat het welzijnsbeleid vrijwel wegdrukt.
let probleem is echter dermate ern-
tig volgens de Harmonisatieraad
felzijnsbeleid, dat de raad meent dit
een advies aan de regering te
nformatie Wako
lelastend voor
lewind-Bouterse
JEN' HAAG (ANP) - De speciale rap-
wrteur van de VN-mensenrechtcn-
oramissie inzake standrechtelijke
xecuties, de Kenyaanse jurist Amos
l'nko, die onderzoekt hoe op 8 decem-
ler 1982 vijftien tegenstanders van
iel bewind-Bouterse zijn omgeko
men, heeft vorige week tijdens zijn
lezoek aan Nederland voor het Suri-
jaamse regime zeer belastende infor-
natic gekregen.
)at blijkt uit de verklaringen die naar
iederland gevluchte Surinaamse ex-
ulltairen tegenover de commissie
Wako hebben afgelegd. Enkele
x-militairen, onder wie twee lijfwach-
en van wijlen majoor Roy Horb,
lebben hun getuigenissen tegenover
iet ANP herhaald.
Ilt de getuigenissen valt op te maken
lat legerleider Bouterse, de huidige
lamlzoenscommandant Paul Bhag-
ïandas en de toenmalige garnizoens-
ommandant Roy Horb in fort Zee-
andia betrokken waren bij de dood
de vijftien. Bovendien hebben
lijfwachten van Horb kunnen
erklaren dat zij enkele uren voordat
n fort Zeelandia (het militaire hoofd-
mrtier in Paramaribo) op 8 decem-
de eerste schoten vielen de latere
iremier Alibux, de toenmalige minis-
i volksgezondheid Badrissein
Sital, en Bouterse's adviseur mr. Har
vey Naarendorp het fort hebben zien
binnengaan.
Twee van de gevluchte ex-militairen
die tegenover Wako een verklaring
lebben afgelegd waren lijfwachten
van majoor Roy Horb: de 23-jarige
Hendrik Karijowidjojo, en Glenn
Oord.
moeten signaleren. Het rapport
„Langdurig werklozen in de knel" is
donderdag aan minister De Koning
van Sociale Zaken aangeboden. Vol
gens het adviesorgaan gaat het vraag
stuk de mogelijkheden van het minis
terie „ver te boven".
De Harmonisatieraad meent dat de
kern van het probleem is dat 77
procent van alle ruim 800.000 werklo
zen laag is opgeleid. Onder de langdu
rig werklozen ligt dit percentage zelfs
op 80,5 procent dat niet meer dan
lagere school of een lagere beroepsop-
Kerkgang
De kerkgang loopt sterk terug.
Nog maar één op de vijf Neder
landers gaat regelmatig.
(PAGINA 5)
Winst Shell
De Koninklijke!Shell heeft in
het eerste halfjaar van 1984
7,55 miljard gulden ivinst ge
maakt. Het Liveede kwartaal
toonde een sterke verbetering
van de resultaten.
(PAGINA 7)
Kernenergie
De CD A-fractiecommissie voor
economische zaken pleit voor
uitbreiding van de toepassing
van kernenergie door de bomo
van drie nieuwe kerncentra
les.
(PAGINA 9)
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3
en 5
Opinie en achtergrond: 4
Financiën, economie: 7
Provincie: 9,11,12,13 en 15
WARSCHAU (AFP-REUTER-UPI) - Jacek Kuron, de bekendste van de
vier kopstukken van het KOR die sinds december 1981 vastzaten op
verdenking van een komplol tegen het socialistische stelsel in Polen, is
donderdag uit internering vrijgelaten. Op een persconferentie in zijn
Warschause woning verklaarde de 50-jarige Kuron dezelfde middag, dat
de gevangenisperiode zijn inzichten niet heeft veranderd.
„Ik verkeer in een shocktoestand, het buitenland zouden gaan. Maar
Stelt u mij geen vragen op politiek de elf weigerden in te gaan op dit
gebied. Eerst wil ik zien in wat voor aanbod.
een land ik leef', aldus Kuron die
zei dat hij geweigerd had een „loya- Pf-rtpp c
liteitsverklaring" te tekenen. 1 UCCS
Dat hij moreel met gebroken is Kuron zei het een schande te vin-
blijkt uit zijn opmerking dat hij de den dat het proces tegen hem en de
amnestie beschouwt als een zoveel- drie andere KOR-leiders is afgebro-
ste hoofdstuk in een volledig on- ken kort voordat de autoriteiten
wettig proces, waarin eerder sprake besloten tot de omvangrijke am-
was van internering, die verkeerde nestie ter gelegenheid van het 40-
in voorarrest en daarna in chanta- jarig bestaan van het communisti-
ge door de vrijheid te beloven als sche bewind.
hij Polen zou verlaten. Vorig jaar Tijdens het proces had hij een
boden de autoriteiten de elf be- politieke verklaring af willen leg-
kendste politieke opponenten, de gen. waarin hij wees op de nood-
vier van het KOR en zeven ex- zaak van een ingrijpende wijziging
kopstukken van het verboden vak- in het politieke systeem van het
verbond Solidariteit, onmiddellijke land, zonder naar geweld te grijpen
invrijheidstelling aan als zij naar om dit te realiseren.
De vrijgelaten KOR-leider Jacek Kuron wandelde donderdag zichtbaar
opgelucht door de straten van Warschau naar zijn woning.
leiding genoten heeft. Bij een econo
mische groei die gedragen wordt door
technologische vernieuwing zullen
nog meer laag-opgeleiden overboord
vallen, wat volgens de Raad aangeeft
hoe hardnekkig het probleem van de
langdurige werkloosheid is.
De overheid stelt daar een financieel-
economisch beleid tegenover gericht
op herstel van de marktsector (om
daar weer mensen aan de slag te
krijgen I. maar laat een beleid op lang
durig werklozen vrijwel links liggen,
meent de Harmonisatieraad.
Voor het bevorderen van een zinvol
maatschappelijk functioneren en het
opvangen van negatieve gevolgen
van werkloosheid (de raad waar
schuwt voor sociale desintegratie) is
de bestuurlijke organisatie op rijks
niveau volstrekt onvoldoende toege
rust. Dat wordt veroorzaakt door de
verschillende verantwoordelijkhe
den van de regering, die met elkaar
botsen.
Het gebrek aan afstemming en be-
leidsafweging is volgens de raad ech
ter ook een gevolg van gebrek aan
voldoende aandacht voor dit vraag
stuk. Toch pleit de raad voor een
centrale, systematische aanpak van
het probleem van de langdurigp werk
loosheid, waarbij ook gekeken moet
worden naar de niet-economische as
pecten ervan.
De raad gaat ook nog in op het
werken met behoud van uitkering en
constateert dat ook hier de lager
opgeleiden, in het bijzonder de jonge
ren. daar het minst aan hebben.
Volgens minister De Koning van so
ciale zaken en werkgelegenheid be
schikt de overheid over een uitgebreid
opleidingspakket om langdurig werk
lozen, die laag geschoold zijn, kansen
te bieden op werk. „Maar daar profite
ren voornamelijk jeugdigen van", al
dus de bewindsman.
Hij vindt het begrijpelijk, dat met
name oudere werklozen weinig zin
hebben een opleiding te volgen. „Het
gebeurt wel. maar niet op grote
schaal". Voor de groep oudere lang
durig werklozen is slechts een oplos
sing in het verschiet door maatrege
len te nemen, die de economie weer
aanwakkeren, meent De Koning.
„Die mensen zijn op zoek naar een
echte baan met reguliere betaling.
Iets anders kun je die mensen niet
bieden".
De Nederlandse bokscoach Ruud van der Linden tl.) kan nog lachen als
hij Willy de Wit feliciteert met zijn omstreden overwinning op Arnold
Vanderlijde Maar even later zou Van der Linden ir.) overwegen een
protest in te dienen. Vanderlijde lijkt meer aangeslagen door teleurstel
ling dan door zijn tegenstander.
Resoluut wilde 'het Nederlandse kamp' gisteravond een officieel protest
indienen tegen de boksjury, die zwaargewicht Arnold Vanderlijde tot
verliezer had verklaard in de partij tegen de Canadees Willy de Wit. De
21-jarige Nederlander had de nederlaag (3-2) uitsluitend te danken aan
een openbare waarschuwing wegens afklemmen. De Australische
arbiter Davies zag de overtredingen van De Wit (laag inkomen met het
hoofd en stoten op de achterzijde van het lichaam) over het hoofd.
Coach Ruud van der Linden zag echter af van het protest toen hij het
seintje kreeg, dat ook de jury d'appel, die al enkele malen een uitspraak
heeft veranderd. De Wit ook met 3-2 tot winnaar had verklaard.
(PAGINA 17)
Geld voor goud
Voor een bom duiten veranderde
Zola Budd haar nationaliteitvan'
Zuidafrikaanse werd zij Engelse.
Op de Spelen moet zij nu goud
voor Groot-B rijtannië veroveren
Mary Decker is niet van plan dat
toe te staan.
(PAGINA 16)
Hockeyers zwak
Het Nederlands herenhockeyteam
kon weer niet imponeren Tegen
Spanje bleef het ook in de verlen
gingen 0-0. Pas bij het nemen van
strafballen veegde Oranje de
Spanjaarden weg: 10-4.
(PAGINA 17)
PZC-sport vandaag op pagina 16,
17, 18 en 19
AANKLACHT CURA TOR SPORT EN SPEL
DEN HAAG (GPD) - Niet alleen ABP-
directeur beleggingen mr. drs. E.
Masson, maar ook de Nederlandse
Middenstands Bank (NMB) wordt er
van verdacht bedrieglijke bank
breuk te hebben gepleegd bij het
faillissement van Sport en Spel BV,
de onderneming die door toedoen
van het ABP failliet is gegaan. De
curator in het faillissement, mr. A.H.
Stoffels uit Etten-Leur, heeft van dit
feit aangifte gedaan bij de Maas
trichtse officier van justitie mr. J.
van Opstal, die het strafrechtelijk
onderzoek naar de ABP-fraude leidt.
Mr. Van Opstal bevestigde donder
dag dat hij de rol van de NMB
onderzoekt.
Het ABP was de geldschieter van
Sport en Spel BV, een onderneming
die zich bezighield met de aanleg van
tennishallen. Toen de directeur van
deze BV. A. Poot uit Etten-Leur, wei
gerde steekpenningen te betalen aan
Masson, trok het ABP zich terug en
ging het bedrijf over de kop. Dat was
de gebeurtenis die uiteindelijk de
ABP-affaire aan het rollen bracht.
Volgens Masson stak Poot de door het
ABP vertrekte gelden niet alleen in
tennishallen, maar gebruikte hij die
ook voor andere doeleinden. Dat was
volgens Masson de voornaamste re
den van het faillissement van Poots
bedrijf.
Bankrelatie
Dc NMB was als bankrelatie van
Poot belanghebbende in het faillisse
ment.
Mr. Stoffels heeft een sterk vermoe
den dat het ABP en de NMB gezamen
lijk. in het zicht van het naderend
faillissement, een viertal tennishallen
uit de boedel ten eigen bate te gelde
hebben gemaakt. Dit is in strijd met
de Faillisementswet en ten nadele
van de overige schuldeisers. Op be
drieglijke bankbreuk staat 'een maxi
mumstraf van zes jaar.
De directie kredietenbedrijf van de
NMB, waar de zaak onder ressorteert,
ontkent dat er bij het faillissement
van Sport en Spel sprake is geweest
van wederrechtelijke geldonttrek-
king.
Een woordvoerder verklaarde niets te
weten van een aanklacht wegens be
drieglijke bankbreuk
Mr. Stoffels is voorts bezig voorberei
dingen te treffen om een schadeclaim
van enkele miljoen guldens in te die
nen bij het ABP.
Volgens Stoffels heeft het failliete
bedrijf een schade van 12 miljoen
gulden geleden. Eigenaar Poot leed
ook nog eens .een persoonlijk verlies
van 12 miljoen gulden. Die vordering
op het ABP is inmiddels gekocht door
de zakenman Wim Meijer.
Meijer heeft naast een schadeclaim
tegen het ABP ook een claim tegen
oud-minister Gruyters ingediend die
een rapport over het ABP opstelde
Meijer acht zich in zijn goede naam
aangetast omdat hij in het rapport
cvan chantage wordt beschuldigd
Bouwbedrijf J. P. A. Nelissen, beho
rend tot het Amstelland-concern,
heeft bijna 1,2 miljoen gulden aan
bemiddelingskosten betaald aan het
duo Masson-Van Zon, de twee ver
dachten in de ABP-zaak. De FIOD
heeft bij de controle van de boeken
van het bedrijf een overschrijving
aangetroffen naar een firma die ei
gendom is van Masson en Van Zon.
Aannemingsbedrijf Nelissen zou het
geld betaald hebben voor de bemid
deling van ir. Van Zon bij een bouw
project van 100 miljoen gulden in de
gemeente Nieuwegein.
log tussen Iran en Irak
I is een steen in een vijver
geworden die steeds wijdere
—j—D kringen om zich heen trekt.
Vier jaar nu al weer bevechten beide
staten elkaar op leven en dood. Aan
vankelijk met eindeloze tankslagen in
de woestijnen van het grensgebied,
operaties met vele duizenden gesneu
velden aan weerskanten Vooral de
laatste tijd beginnen de fronten on
overzichtelijker te worden en lijkt het
erop dat de strijdende partijen er
bewust op uit zijn meer 'vijanden' bij
hun scherpe conflict te betrekken.
Eerst waren er de luchtaanvallen van
Irak op schepen in de omgeving van
het Iraanse olie-eiland Kharg, beant
woord door beschietingen die Tehe
ran liet uitvoeren op olietankers van
de bevoorradingsstations van
andere staten langs de Perzische Golf.
Een tijdje zijn dit soort bombarde
menten en raketaanvallen na interna
tionale druk op de strijdende partijen
geluwd, maar daarvoor is inmiddels
een nieuwe tactiek m de plaats geko
men die van de internationale ter
reur. Een verlegging van de strijd met
uiterst bedenkelijke en gevaarlijke
kanten, waarvan de gevolgen op geen
stukken na zijn te overzien.
Sinds begin juli heeft het scheep
vaartverkeer in de Golf van Suez
en de Rode Zee te maken met het
verschijnsel van 'geheimzinnige zee-
mijnen'. Tientallen schepen hebben
als gevolg daarvan al flinke schade en
averij opgelopen. De terroristische is
lamitische organisatie 'Al Jihad' heeft
zich verantwoordelijk gesteld voor
het leggen van die mijnen aan de
beide uiteinden van de Rode Zee.
Hetzelfde 'Al Jihad' dat in oktober
1983 meldde de hand te hebben gehad
in de bomaanslagen met vrachtauto's
op de Amerikaanse en Franse hoofd
kwartieren in Beiroet, waarbij hon
derden slachtoffers vielen Opmerke
lijk bij de jongste actie met de ge
heimzinnige zeemijnen was de hou
ding van Teheran: hoewel het bewind
van Khomeiny officieel ontkende er
iets mee te maken te hebben liet de
staatsradio zich lovend uit over het
initiatief van deze revolutionaire be
weging tegenover 'arrogante mogend
heden als de Verenigde Staten,
Frankrijk en Groot-Brittannié'. Min
stens even verdacht was vorige week
in Teheran de afhandeling van de
kaping van een Air France-toestel.
Vrijwel zeker zijn de uit Libanon
afkomstige luchtpiraten op de Iraan
se luchthaven pas van wapens voor
zien en kregen zij gelegenheid om na
vrijlating van de passagiers het toe
stel te vernielen. Nog net niet als
helden, maar wel als welkome gasten
werden de kapers daarna afgevoerd.
Waarop het dagblad van de Iraanse
regeringspartij meldde dat de kaping
moest worden gezien als 'een bittere
les voor Frankrijk'.
Het ligt voor de hand te veronder
stellen dat de aanwezigheid van
zeemijnen in de Rode Zee in de eerste
plaats is gericht tegen Egypte en
Saoedi-Arabié. twee van de belang
rijkste staten in het Midden-Oosten
die in de 'heilige oorlog' de kant van
Irak hebben gekozen en de militaire
operaties vanuit Bagdad financieel
royaal steunen. Al eerder hebben bei
de partijen in het conflict pogingen
ondernomen om de oorlog een breder
karakter te geven door er anderen
rechtstreeks bij te betrekken. Irak
had daarbij het oog op een gezamen
lijk optreden tegen de revolutionaire
fundamentalisten van ayatollah Kho
meiny. Het heeft er de schijn van dat
Iran de laatste tijd sterker dan ooit
hetzelfde probeert. De in 1982 door
Khomeiny afgezette president Bani-
Sadr. sindsdien in ballingschap in
Parijs wonend, heeft daar een opmer
kelijke verklaring voor. Deze week zei
hij in een interview met Het Parool:
„Een kat in het nauw maakt rare
sprongen. Iran probeert momenteel
iedereen te chanteren omdat de oor
log met Irak in een impasse is geraakt
en omdat het de aandacht wil afleiden
van de moeilijkheden in het binnen
land." En daaronder zou dan moeten
worden verstaan dat in Teheran een
felle strijd is ontbrand tussen funda
mentalisten en gematigden over de
opvolging van Khomeiny.
Hoe dan ook: de ontwikkelingen
van de laatste maanden tonen
aan dat de heilloze oo2og tussen Irak
en Iran al lang geen conflict van
lokale betekenis meer is. In de jaren
dat de strijd in de woestijngebieden
en rondom enkele belangrijke olieha-
vens aan de Perzische Golf woedt is
met veel behoedzaamheid gepoogd
om olievlekwerking van de oorlogs
handelingen te voorkomen of in ieder
geval zo veel mogelijk te beperken.
Gelukt is dat eigenlijk niet. Daarbij
gevoegd het feit dat nu enkele terro
ristische incidenten in verband wor
den gebracht met de nog steeds onbe
sliste oorlog over de vraag wie de voor
de wereldeconomie uiterst vitale Per
zische Golf kan beheersen, lijkt uit
zicht op een oplossing verder weg dan
ooit.
vaM
Vredesgroep gearresteerd - In
Moskou zijn woensdag ongeveer 50
leden van een niet-officiële vredes
groep gearresteerd.
Vladimir Brodsky - lid van de groep--
zei dat de politie ongeveer 50 perso
nen - meest jongeren - aahhield toen
zij voor een vergadering bij een apar-
tement arriveerden in het centrum
van Moskou. Twee arrestanten, Kiril
Popov en Aleksander Rybtsjenko,
werd te verstaan gegeven dat zij naar
een psychiatrische kliniek zouden
worden gestuurd.