2
1
Bevolking Yerseke zit niet
te wachten op toeristen
'Jason of the splendid dogs
neemt zijn sport serieus
BLOEI EN ONDERGANG
ONDERZOEK STUDENTEN TOONT AAN:
PZC/ provincie
de geschiedenis
van Zierikzee
WHIPPET UIT CLINGE NEDERLANDS KAMPIOEN
U.*
Enk de Boer en André Bloemen,
tweedejaars studenten bedrijfskunde
aan de hogeschool Nijemode. kwa
men zes weken geleden naar het Zuid-
Bevelandse mosseldorp op uitnodi
ging van de winkeliersvereniging
'Handelsbelang Yerseke'. In hun sta
geperiode moesten ze de mogelijkhe
den van Yerseke onderzoeken waar
het gaat om toerisme en een regionale
winkelfunctie voor de kern.
Het bleek een hele kluif om in de
wereld van de Yersekse ondernemer
binnen te dringen. Een enquête onder
consumenten en winkeliers leverde
minimale resultaten. ..Eigenlijk had
den we niet voldoende ingevulde for
mulieren om alleen op die gegevens
een plan te baseren". De twee studen
ten hebben overigens genoeg ervaring
om te constateren waar het in Yerse
ke aan schort. Allereerst zijn er in hét
verleden beleidsmatige fouten ge
maakt. Het bungalowpark en de cam
ping, die Yerseke rijk is. zijn omgeven
door industrie, waardoor uitbreiding
onmogelijk is en ook de aantrekkelijk
heid voor sommige doelgroepen ge-
nng is. Niettegenstaande dat zijn bei
de terreinen ieder jaar afgeladen met
steeds dezelfde mensen: overwegend
Belgische sportvissers, die hun hengel
rustig kunnen uitgooien in het schone
Oosterscheldewater
Een ander knelpunt dat op het conto
Advertentie
ir schoei
halen
prijs betalen
Vlissinger bekent
serie inbraken
VLISSINGEN - De Vlissingse politie
heeft met de aanhouding van H. H. H.
126) uit Vlissingen enkele inbraken
opgelost, die in de loop van juli zijn
gepleegd. Daarnaast kon ook zijn
broer W. S. H. (27) uit Vlissingen
worden aangehouden, die hem op een
van zijn inbraken vergezelde.
De 26-jarige Vlissinger was zondag
middag om ongeveer 14.10 uur op
heterdaad betrapt bij een poging tot
inbraak in een woning aan de Vondel
laan. De buurtbewoners hadden ken
nelijk onraad geroken en de politie
gewaarschuwd. Deze troffen H. aan.
terwijl hij met een grasschaar een
deur probeerde open te breken. Er
werd nog niets vermist.
De man bekende een uur eerder een
poging tot inbraak te hebben onder
nomen in een woning aan de Badhuis
straat, waarbij ook zijn broer aanwe
zig was. Daar werden zij door buren
gestoord.
Hij heeft volgens de politie ook be
kend sieraden te hebben gestolen uit
een woning in de Falckstraat, op 1
juli. Uit een woning boven een kan
toor aan de Badhuisstraat werd 14 juli
een bedrag van 500 gulden ont
vreemd. Op 21 juli werd een verrekij
ker en een scanner gestolen uit een
woning aan de Burgemeester Van
Woelderenlaan. De verrekijker is te
ruggevonden. De jongste van de twee
broers heeft tot maandagmiddag in
verzekering gezeten. Hij is maandag
middag weer op vrije voeten gesteld,
evenals zijn broer, die maandag is
aangehouden.
paar schoenen
halen
FEENSTRA'S
SCHOENENHUIS
Koopcentrum
Groenendijk
VLISSINGEN
Koopcentrum
Bergen
ANTWERPSESTRAATWEG 100
BERGEN OP ZOOM
van de gemeente Reimerswaal kan
worden geschreven is de hoge prijs
die moet worden neergeteld voor een
plaatsje in de jachthaven. „De ac
commodaties zijn schitterend maar
de prijs schrikt passanten af".
Yerseke heeft het. volgens beide on
derzoekers in zich om een trekpleister
te worden, waarbij de grootste rol
door de mossel- en oestercultuur ge
speeld wordt
Verder zijn er de kreeftenparken en
een redelijk aantal horeca-bedrijven
van een - uitstekende kwaliteit. De
Nederlandse hervormde kerk is het
bezichtigen ruimschoots waard en in
opzet is het centrum geschikt om
toeristen een gezellige opvang te bie
den.
„Maar dap moet de wil daartoe wel
aanwezig zijn", vinden André en Erik.
..De horeca zou moeten worden uitge
breid met op z'n minst één disco
theek. Voor jongeren gebeurt hier
niets, ook met op winkelgebied. De
winkeliers spelen in hun assortiment
'op safe' wat betekent dat alleen het
eigen, relatief oudere, publiek gediend
kan worden" De studenten vinden
ook het centrum niet geconcentreerd
genoeg. De winkels liggen over diver
se straten verspreid en het verkeer
rijdt daar gewoon doorheen. „Met wat
promenadegebied en terrassen zou al
een aardig centrum-effect bereikt
worden, wat zeker voor de Yersekse
winkeliers geld in het laatje zou bren
gen".
Maar daar ligt juist het probleem. De
De Camping Yerseke, omringd, door industriegebied.
DINSDAG 24 JULI 1984
Het stadhuismuseum in Zierikzee.
CLINGE Wanneer de Whippet van
familie Verbcek-Mariman uit Clinge
zijn kampioensdek omkrijgt, begint
lijn hele lijf te trillen. Het dier voelt
dan de spanning van de voorberei
ding op een mogelijke wedstrijd. Het
mag gezegd worden. Jason of the
splendid dogs, zo luidt zijn naam,
neemt zijn sport verschrikkelijk
bard lopen serieus. Niet verwon
derlijk is. dit in aanmerking geno
men, dat de drie jaar oude renner het
al ver geschopt heeft. Onlangs werd
het dier zelfs Nederlands kampioen
in Son op de voor zijn soort gebruike
lijke afstand van 350 meter.
De snelheid, waarmee Jason over de
renbaan jaagt, is ongeveer 65 kilome
ter per uur. Zijn tijden in Son waren
24.3. 24.2 en 24.4 seconden. Het ziet
ernaar uit dat het Clingse dier nog een
mooie toekomst voor zich heeft. Zo
neemt Jason 8 en 9 september deel
<an de Europese kampioenschappen
W Gelsenkirchen. „Vroeger was niets
veilig voor hem", vertelt het echtpaar.
Dan haalde die de hele wasmachine
leeg. Maar ja. ze mogen ook alles bij
ons. En hij heeft het uit zichzelf weer
•afgeleerd".
familie Verbeek was vroeger de trot-
bezitter van een Afghaan. Toen ze
In 1978 in het bezit konden komen van
ren Whippet, besloten zij deze kleine
re windhond te nemen. Het dier liep
eveneens bijzonder snel. maar bleek
"let echt de klasse te hebben van
Jason. Thans loopt hun eerste Whip-
Pet voor het laatst mee in de (laagste)
Melasse. Het dier is nu acht jaar en
wanneer de honden ouder worden,
krijgen ze geen startvergunning meer
Het houden van wedstrijd-Whippets
•a volgens de familie Verbeek meer
4an alleen een hobby, al begint het
wel zo. Langzamerhand is het meer
ren topsport geworden. Van de eige
naren vereist het houden van een zelf ook in beweging", concludeert de De Whippets zijn voorts prettige
kampioen veel. Zo dienen de dieren heer Verbeek ..En bovendien, de com- huisdieren. Niet agressief en erg aan-
dagelijks enkele uren te lopen en petitie, de spanning daarvan. Je wilt hankelijk. „Je moet een Whippet niet
wekelijks wordt er op de renbaan in toch telkens weer bekijken of je tot de nemen als waakhond, want dat loopt
Sint-Gillis getraind. „Ach. zo blijf je top behoort' helemaal fout...", vertelt Verbeek.
Verder is het raadzaam zo stelt hij
de dieren goed in de gaten te
houden. De Whippets zijn niet een
kennig en stappen zonder moeite bij
vreemden in de auto. In het verleden
zijn aardig wat van deze gewilde
jachthonden 'plotseling' verdwenen.
Over het speciale dieet dat de kam
pioen tot zich neemt, wil de familie
liever niet te veel vertellen. Het is wel
volledig uitgebalanceerd, is het enige
dat de heer Verbeek kwijt wil. Verder
is training en een juist gewicht be
langrijk. Overigens hebben de Clinge-
naren sinds kort een nieuwe jonge
Whippet erbij van anderhalfjaar, een
jongere broer van Jason. Ook dit dier
zal binnenkort wedstrijden lopen.
Voorlopig is hij evenwel nog te speels.
De verhalen die de ronde doen over
grote bedragen, die met windhonden
te winnen zijn. verwijzen de Clingena-
ren naar het rijk der fabelen. Er moet,
stelt het echtpaar, eerder geld bij.
zelfs bij kampioenen als Jason. Ook
geruchten over gokken bij de rennen,
blijken onwaar te zijn. Dat mag met.
Al wordt, vertelt mevrouw Verbeek,
achter de schermen wel eens op kleine
schaal geld ingezet. Het zuivere pro
fessionele rennen, dat in Engeland
populair Zs, trekt de familie niet aan.
„Ik zou het niet willen", maakt de
heer Verbeek duidelijk
„Je krijgt je hond nooit te zien en
hebt geen kans er een relatie mee op
te bouwenWant al zijn de Whippets
kampioenen van internationaal ni
veau, het blijven in de eerste plaats
huisdieren.
De heer en mevrouw Verbeek met hun
kampioen-ivhippel Jason
Een stad krijgt de musea die ze verdient. Deze uitspraak is zonder
meer van toepassing op de twee 'slechtweervoorzieningen', het
maritiem museum en het stadhuismuseum, die Zierikzee rijk is. De
gemeente die beide attracties beheert, kon bij de opzet hiervan
natuurlijk niet om de historie van de vergane handelsstad heen. Het aan
de Mol in de voormalige gevangenis Gravensteen gevestigde maritieme
museum is hier helemaal op geënt.
De benedenverdieping van het sta
tige gebouw uit 1524 staat helemaal
in het teken van de op- en onder
gang van de havenstad Zierikzee.
Naarmate de tentoonstelling in de
tijd vordert verschieten de panelen
van kleur, van donker- tot licht
blauw. Getuige de teksten en de
afbeeldingen moeten de Zierikzeeé-
naren ook regelmatig van kleur
verschoten zijn. Nog voor de gouden
eeuw. de zeventiende eeuw. waarin
Nederland profijt ging trekken van
Oost-Indiè, was de Sc'houwse stad
al op haar retour.
Het water dat Schouwen eens van
Duiveland scheidde, de Gouwe, was
van 1300 tot 1500 de goudmijn van
Zierikzee. Een grote maquette in
het midden van de tentoonstellings
ruimte geeft aan. waar de welvaart
vandaan kwam. Schepen die handel
dreven tussen Vlaanderen en Enge
land. Holland en Brabant en van
Holland naar Vlaanderen, voeren
door de Gouwe. De beschutting die
het water bood tegen de westen
wind. bracht hen langs Zierikzee.
En de stad pikte er een graantje van
mee door produkten als zout, laken,
-meekrap en haring op de markt te
gooien.
Neptunus. de zeegod, kijkt nog
steeds over Zierikzee uit. Het is
echter niet meer de oude. die staat
in het maritiem museum. Na 423
jaren trouwe dienst, van 1554 tot
1976, is hij vervangen. De zeegod
kon, zo blijkt uit de lichterblauw
wordende panelen, Zierikzee echter
niet redden van de langzame, maar
zekere ondergang. Dé samenstellers
van de expositie, onder anderen zes
•stagiaires van de Reinwardt-acade-
mie voor museummedewerkers in
Leiden, geven kortweg aan wat hier
van de oorzaken zijn
De koopvaardijschepen gingen ver
der varen en hadden stapelmarkten
als Zierikzee niet meer nodig. De
Gouwe verzandde, terwijl de Wes-
terschelde juist beter bevaarbaar
werd. Antwerpen werd hierdoor be
ter bereikbaar, maar dat duurde
niet lang. Na de verovering door de
Spanjaarden van deze Scheldestad
aan het einde van de zestiende eeuw
werd de Westerschelde door de
Noordnederlanders afgesloten. Veel
hinder kan Zierikzee hier dus niet
van hebben ondervonden. De sa
menstellers vermelden dat niet.
Visserij en landbouw houden de
Schouwse stad op de been na
1500. De handel bloeit nog wat na
in dc achttiende eeuw. De 'Slaven-
kas' de echte staat in het mari
tiem museum herinnert daar nog
aan. Matrozen op koopvaardijsche
pen konden daar lid van worden.
Het geld dat ze aan de kas gaven,
werd besteed aan het loskopen van
blanken uit de handen van N'oord-
afrikaanse kapers. Na 1800 ging de
in 1735 opgerichte 'verzekering'
pensioenen uitkeren en momenteel
houdt het illustere gezelschap zich
bezig met de uitgave van boekjes
over de geschiedenis van Zierikzee.
De Nieuwe Waterweg deed de han
delsstad die sinds 1600 met de Oos-
terschelde was verbonden door het
nog steeds bestaande kanaal, defi
nitief in het niets verdwijnen. Een
portret van de ontwerper van dé
weg naar Rotterdam hangt in het
Gravensteen met een enigszins ver
bitterde tekst ernaast. Ir Pieter Ga
land was die waterstaatkundige en
hij was geboren en getogen in. .Zie
rikzee.
Modellen van allerlei schepen die
Zierikzee eens rijk was. illustreren
de 'leesexpositie'. Het maritiem mu
seum is hierin niet uniek, maar de
tweede verdieping is dat zeker wel.
De oude gevangenis Gravensteen
waar een keur van gedetineerden
hebben verbleven, is daar in al zijn
glorie te bezichtigen Veel hadden
zij daar blijkbaar niet om handen,
want jaartallen van hun gevangen
schap. Pruisische soldaten en ka
perschepen zijn in de eikenhouten
wanden gekerfd als ware het ouder
wetse graffiti Beheerder G V. Ville-
rius is zeer tevreden over deze at
tractie. „De Gevangenpoort in Den
Haag kan er bijna met. aan tippen
zegt hij met een lichte aarzeling in
zijn stem.
Een kamer naast het gevangenisge
deelte geeft een beeld van de activi
teiten die vissersvrouwen ontplooi
en. De mossel- en oesterteelt door
Zierikzeese kwekers komt verder
ruimschoots aan bod. Het visserij
museum in Bruinisse is er als het
ware gecopieerd Misschien wat te
veel in één regio.
Het stadhuismuseum op de boven
ste verdieping van het gemeente
huis van Zierikzee aan de Meel-
straat is een aanvulling op dat in
het Gravensteen. Het vertoont nog
de kenmerken van zijn oorsprong.
een Oudheidskamer. Zaaltje in.
zaaltje uit. trapje op. trapje af. De
meest uiteenlopende onderwerpen
komen aan bod. Vitnnes met antiek'
glaswerk. Chinees porcelein en zil
veren gebruiksvoorwerpen geven
het idee dat de bezoeker zich be
vindt in een antiekwinkel, De arti
kelen van edel metaal blinken alsof
ze nooit door andere handen zijn
gegaan dan van de oppoetser Een
zilveren bremaaldenkoker van Zie
rikzeese makelei uit 1810 is van een
bijna onmenselijke schoonheid. Zo
ook een pepermuntdoos uit de ne
gentiende eeuw
Een traditionele Oudheidskamer
kan natuurlijk niet zonder een ex
positie van klederdrachten. Het
stadhuismuseum heeft die overge
nomen. maar een regionaal tintje
draagt hij totaal nog niet Alleen
een Schouwse muts voor dagelijks
gebruik is te wen in een vitrine. In
dezelfde ruimte hangt een negen
tiende eeuws kinderjurkje van een
kind dat zich bezighield met de ook
tentoongestelde spelen uit dezelfde
De achterzaal van het museum
ruikt helemaal naar een goedje
dat niet gebruikelijk kan zijn in
een 'antiekwinkel'. Met de neus uit
de wind is de boosdoener snel
gevonden het is meekrap, een
plant waaraan Zierikzee als han
delsstad goede herinneringen
heeft. De wortelstokken van de
meekrap bevatten kleurstof, die
vrij kwam na droging van de wor
tels in de meestoven. Alle attribu
ten die maar even iets met de
meekrap te maken hebben en in
een vitrine van één meter diep,
twee meter hoog en twee meter
lang konden, zijn uitgestald. Een
met meekrap gekleurd ei. geschon
ken door de Zierikzeeénaar C. O. J.
Hendrikse, dat blijkbaar met Pa
sen niet ié gevonden door lustig
zoekende kinderen, geeft de veelzij
digheid van het stofje aan.
In dezelfde ruimte staan maquettes
van de bruggen die Zienkzee heeft
gekend en nog steeds kent. mam-
moetkiezen die door de vereniging
'Kor en Bot' uit de Oosterschelde
zijn opgevist en een model van de in
1832 afgebrande Sint-Lievens Mon-
sterkerk in Zierikzee Vreemd ge
noeg wacht de argeloze museum-
geïnteresseerde naast deze uiterst
vreedzame dingen in de achterzaal
ook het beulszwaard. De scher
prechter van Zierikzee hanteerde
dit apparaat in de zestiende eeuw.
Zjjn tarieven hangen ernaast
Beide Zierikzeese musea zijn tot 1
oktober geopend van maandag tot
en met zaterdag van 10.00 tot 17.00
uur. Het maritiem museum zal dit
jaar voor het eerst bij wijze van
experiment de deuren ontsluiten
tijdens dc schoolvakanties.
Harmen van der Werf.
winkeliers hoeven niet zo nodig om
dat er voldoende verdiend wordt.
Uitbreiden is planologisch niet een
voudig, bovendien kan het riskant
zijn. Ook de mosselkwekers en han
delaars zijn er niet op gebrand om
hun bron van inkomsten: de Ooster
schelde. te laten verstoren door sur
fers, speedboten en andere watermin-
nende loeristen, die de mosselperce
len zouden kunnen bedreigen. De
schoenmakers in Yerseke blijven,
een enkeling daargelaten, liever bij
hun leest. De financiële noodzaak om
aan de weg te timmeren is er niet.
Toch hebben André en Erik goede
hoop. dat Yerseke met het rapport
dat binnen enkele maanden uitkomt,
uit de voeten kan. Een degelijke in
ventarisatie is inmiddels gemaakt,
maar wat als een paal boven water
staat is dat, wanneer Yerseke een
graantje van het toerisme wil meepik
ken, het accent moet liggen op de
dagrecreatie. Er loopt al een stroom
van de rijksweg A-58 naar het dorp.
liefhebbers van hele verse mosselen,
maar die stroom loopt ook net zo hard
weer terug. „Yerseke zou die mensen
een poosje moeten kunnen vasthou
den al was het maar een middag. De
mogelijkheden daartoe liggen er en
wachten erop om ontwikkeld te wor
den".
Diefstal uit
auto Domburg
DOMBURG - In de nacht van zater
dag op zondag werden enkele goede
ren ontvreemd uit de auto van de
Domburger W. K. Het voertuig stond
voor diens woning in de Zuidstraat
geparkeerd. Het portierslot werd ge
forceerd en er werden een radiocasset
terecorder en een gereedschapstas
met inhoud gestolen. De waarde van
de goederen en de aangerichte schade
worden samen geschat op vijfhonderd
gulden.
Sfr*
YERSEKE „De grootste belemmering om Yerseke tot een aantrekkelijk toeristisch oord te
maken, is dat de noodzaak daartoe voor de individuele Yersekenaar ontbreekt. Doordat
iedereen in het dorp een eigen persoonlijk doel nastreeft, dat niet altijd direct gebaat is bij
een grote stroom toeristen, komt een werkelijke promotie van Yerseke moeilijk van de grond.
Een heel ander probleem dan wij verwacht hadden aan te treffen. Moeilijker te overwinnen
ook omdat voor de oplossing een mentaliteitsverandering nodig is. Niettemin moet er toch
een deugdelijk plan te maken zijn voor een dorp dat zoveel bijzonders van zichzelf heeft en
zoveel mogelijkheden in zich bergt. Gelukkig is er ook een kleine kern van mensen die er alles
aan wil doen om Yerseke op te stoten in de vaart der volkeren".
