STUDIO SPORT hevige rellen en gigantische schreeuwpartijen SPELEN f; geen vuiltje aan de lucht PZC/weekendkrant ongecontroleerde macht en ongelukkige mensen ZATERDAG 21 JULI 1984 21 Mart Smeets, de gezichtsbepalende verslaggever van het NOS- programma Studio Sport, werd veertien dagen geleden ontslagen In hel weekblad Vrij Nederland had hij zich weinig vleiend uitgelaten over zijn directe chef Kees Boerhout en hel hoofd van de NOS-televisie Carel Enkelaar Verder klaagde Smeets dat Studio Sport als rubriek geen journalistiek geweten heeft. In een paar tussenzinnen liet Smeets in het interview met Vrij Nederland merken dat er op de redactie geen samenspraak is over het journalistie ke beleid Hij zei: .Je hoort met elkaar êen lijn te trekkenDat is in geen enkel opzicht het geval. Structureel gezien is er iets volledig mis. Dat valt niet op te vangen. Dat heeft te maken met de mensen die er werken' Verslaggever Weert Schenk sprak met ingewijden over de sport-rubnek. die 25 procent van de NOS-zendtijd vult en een budget heeft van 9 miljoen gulden plus 4,5 miljoen voor de Olympische Spelen, de salariskosten van 15 personeelsleden en een grote groep free-lancers niet meegerekend. Een verhaal over ongecontroleerde macht en ongelukkige mensen Martijn Lindenberg Irans van Dusschoten, de watersportverslaggever van Studio Sport, had zijn bureau leeggeruimd. Nog eenmaal draaide hij zich om, toen trok hij de deur achter zich dicht, ia vijfentwintig jaar begeleidde hij voor de televisie sport met commentaar. Nu, 58 jaar oud, had hij de mogelijkheid aangegrepen om vervroegd uit te treden. Er gaat een zucht van verlichting over de redactie als op woensdag avond Europa-Cupvoetbal wordt ge speeld. Dan hoeven de mannen niets te bedenken. Er heerst een grote geestelijke luiheid, zeggen ingewij den. Ze beperken zich tot het bccom- Ooed, hij had gezegd geen officiële uit. ze moesten het zelf uitzoeken Wel ifccheidsreceptie te willen. Maar had werden de onderwerpen die zij aan- fe 29e juni, zijn laatste dag, dan pakten op de redactievergaderingen evengoed zo geruisloos moeten verlo- afgebrand. Boerhout, die wordt gety- pen. vroeg hij zich af. Geen collega die peerd als een aardige, maar onzekere de hand kwam drukken. Nie- man zonder leidinggevende capacitei- rand die opbelde voor een groet. Ook ten, liet de etterbuil doorgroeien Boerhout, de chef van Studio Wie zou verwachten dat het „radio- mentarieren van de bewegende beel- Sport. liet niets van zich horen. Van clubje" het voor elkaar opnam, ver- den, die vaak ook nog zo uil het teehoten werd er een beetje triest gist zich. Ook die bleken onderling buitenland worden aangeleverd. Het niet collegiaal. Het draaide en draait kan allemaal, want Studio Sport tais van Dusschoten bevestigt dit ter redactie nog steeds om ijdelheid, wordt toch niet opgeheven, ïtrhaal dat. in omroepkringen de ron- jaloezie, egotripperij en hobbyisme. D ,ft M s t fedoet Meer wil hij niet zeggen over Een .eder vecht voor zich. wil zijn ove^even mLiÏÏ ^UeK leggen «werksituatie bij Studio Sport. „Het sportonderwerp en zichzelf op het Ma 'r kenneh.k sraat hii daarin alleen ns een lullige dag. inderdaad. De scherm. Dat betekent dat andermans Maar kennelyk staat hij daarin alleen, ardigheid is er af bij Studio Sport, ideeen moeten worden afgewezen, laar laat ik het bij. Ik wil niet tenzij het een Ajax-Feyenoord be- utrappen". treft, waar Studio Sport niet om heen de NOS lijken tevreden. Het publiek De wijze van afscheid van deze gere- kan. merkt er weinig van het gebrek aan Krameerde Studio-Sportverslagge- Er wordt dus politiek bedreven alvo- journalistieke keuzes en blijft volgens is typerend voor de sfeer, waarin rens de redactievergaderingen begin- de cijfers Studio Sport volgen. Dat fr mensen op de NOS-sportafdeling nen „Als ik voor jou stem. moet jij steeds meer mensen afstemmen op de elkaar omgaan. Kenmerkend is o's dat de redactie nauwelijks rea- Lindenberg gedraagt zich dominant op redactievergaderingen Ofschoon hij geen journalist is. wat volgens zeggen hem erg frustreert, bepaalt hij voor een groot deel met alleen hoe maar ook wat er op de televisie wordt gebracht. En ook of het rechtstreeks gebeurt of niet. Lindenberg heeft in de praktijk meer te vertellen dan Boer hout. Hij beheert in feite ook het redactiebudget macho-gebaar Er is niemand die roept: dit kan niet. De anderen en vooral de leiding hevige rellen slechte verhoudingen bij Studio Sport zijn niet van vandaag of giste- sn. Al in het begin van de jaren erentig waren er hevige rellen. Daar- was de komst van Bert Spaak, van chef Bob Spaak, één van de itlangrijkste oorzaken. Door de jonge Spaak kwam Martijn Lindenberg bin ten, een jongen die tot dan toe came ls had rond geduwd. Een daad van nendjespolitiek die nog steeds de iporen na laat, zoals straks zal blij- 1979 197" In de tweede helft van de jaren Kventig ontstond er bij Studio Sport groepje redacteuren dat redelijk elkaar overweg kon: Ruud ter 'tyden. Kees Jansma, Mart Smeets, fteo Reitsma, Herman Kuiphof, frans van Dusschoten. Het teliswaar ijdele individualisten met groot ego, maar brachten toch oldoende respect voor elkaar op. Ze onden hun journalistieke ideeën 'elep kwijt, omdat de tegen het eind >in zijn carrière lopende Bob Spaak et allemaal wel prima vond. ludio Sport kwam pas goed in de roblemen toen de opvolging van Bob Spaak moest worden geregeld. De fdactie pleitte voor een journalistiek nder. Voornaamste kandidaat was beo Reitsma. Carel Enkelaar meer rechter dat een manager de sportaf- King moest leiden. Hij parachuteer- tegen de zin van de redactie Kees toerhout die door een reorganisatie fang zat te balen als hoofd afdeling Programmacoördinatie. k redactie voelde dat als een koude douche Zonder enige inspraak kre- to ze een chef die nauwelijks een fcnisbal van een voetbal kon onder leiden De vedetten van de redactie pven Boerhout geen enkele kans. Ze tgeerden hem volkomen en Boer- °ut liet ze de vrije teugel «sprekingen die toch af en toe moes- worden gehouden, liepen meestal tl op gigantische schreeuwpartijen. Hs Boerhout zich vergiste in een of zich versprak, was dat voor «Jacteuren een bevestiging dat de an .totaal geen sjoege van sport had de zijde van de redactie werd rots gedaan om Boerhout te accepte- Maar Boerhout zelf greep de basen ook met om zichzelf van het "age te ontdoen dat hij aan het •adje van de hogere heren liep. Zo *£de hij zich in een affaire over Kiameborden met nadrukkelijk ach- 'tzijn verslaggevers op. ter Weyden en Kees Jansma Wrokken. Van Dusschoten was al ,Jige tijd elders gedetacheerd We Maritiem te' maken. Kuiphof, -®eets en Reitsma hadden geen al- Wiatieven. Zij bleven. Reitsma iso- Tde zich geheel. Bemoeide zich Jegens meer mee en deed alleen wat "j moest doen. Smeets, bezeten van ging wel keihard door, maar ''"nelijk met de pest in zijn lijf. voor mij stemmen", zegt de ene redac teur tegen de andere. Wie de meeste invloed heeft en de grootste bek, wint. Zijn onderwerp komt op de buis De vriendjes wisselen wekelijks. Daarom is het altijd op je tellen passen geblazen. Nooit vrijuit pra ten, je hebt zo een dolksteek in de rug. Door alles heen blijft Boerhout de kwaaie pier. Zo praal Eddy Poel man, hoewel onlangs de wacht aan gezegd nog steeds eindredacteur, niet met zijn directe chef. De geringste samenhang op de redactie ontbreekt. glamour Iedereen voelt zich doodongelukkig, maar niemand is bij machte om de rampzalige sfeer te doorbreken Het lachen als een coilega uitglijdt, de ruzies, conflicten en vechtpartijen blijven doorgaan. Maar opstappen is weert schenk ook moeilijk. Waar moet je heen? De meesten zijn trouwens verslaafd ge raakt aan de glamour van televisie het reizen, het herkend worden op straat. Een dergelijke toestand leidt tot on gemotiveerdheid. Studio Sport wordt dan ook heel gemakzuchtig en routi neus gemaakt Aan de hand van de sportagenda wordt het kleurloze pro gramma samengesteld Achtergron dreportages die moeten leiden tot een beter begrip van de sport zijn er nauwelijks. Belgische en Duitse televisie wordt weggewuifd ais met bewezen. onaangenaam De slechte sfeer en het ontbreken van een journalistieke koers is terug te voeren op het gebrek aan leiding. De ploeg marcheert niet, maar Boerhout zegt niets In die ambiance heeft volgens de bronnen bij de NOS regis seur-producer Martijn Lindenberg de macht naar zich toegetrokken en kan die ongehinderd uitoefenen. Gezegd wordt dat de sfeer al heel erg zou verbeteren als Lindenberg werd aan gepakt Niemand bestrijdt dat Martijn Lin denberg, een eind-dertiger, een groot vakman en een superieur organisator is. Door zijn kennis van de televisie techniek en de electronica. waant iedereen zich echter afhankelijk van hem. Tot op zekere hoogte is dat ook waar, omdat Boerhout en het radio clubje daar ook weinig van weten. Lindenberg wordt omschreven als iemand bij wie het vakmanschap niet is gekoppeld aan een aangenaam karakter. Hij is een humeurig mens. met wie het moeilijk werken is. Als Lindenberg iemand nodig heeft, toont hij zich de gevierde jongen met de dikke sigaar en een rondje voor de hele zaak. Omgekeerd is hij dc nuk- kighcid zelve. Hij kan mensen als Poelman, Bakker en Ten Napel gena deloos kleinerT. Hij manipuleert, zaait twijfels over collega's, brengt geruchten in omloop, kortom Linden berg is geen sfeermaker, zo stellen de bronnen. De verslaggevers laten zich door hem koeieneren Ze bieden geen tegenspel dankzij de verdeel- en heersmethode. Ook Boerhout laat hem begaan. Al leen Smeets kon het aardig met hem vinden. Niet onwaarschijnlijk is dat hun beider liefde voor met name basketball daaraan ten grondslag ligt Als op de redactievergadering, die behalve door de chef en de vijf redac teuren wordt bijgewoond door de re gisseurs, productiemensen en een aantal freelancers met 'een vast con tract. een onderwerp wordt aange bracht dat Lmdenberg niet aanstaat, slaat hij gewoontegetrouw zijn linker hand in de holte van de reclïterelle- boog waardoor die onderarm omhoog schiet. Dit macho-gebaar wordt bege leid met commentaar als. flut. wie interesseert dat nou of poeh, dat is toch niks. Meestal gebeurt het dan ook niet. omdat hij tevoren met ande ren weer voor hen voordelige afspra ken heeft gemaakt. De regisseur-producer reist de hele wereld af. Hij maakt meer kilometers dan de minister van buitenlandse zaken, wordt gezegd. Niettemin weet hij alles en kan hij aan de touwtjes blijven trekken, zelfs als hij onder een palmboom in Zuid-Amerika ligt. Lindenberg kan zijn macht uitoefe nen dankzij regie- en productie-assis tente Fanny Blankers, inderdaad een dochter van de 'vliegende huismoe der' Fanny Blankers-Koen. Zij hoort en ziet alles op de redactie en houdt Lindenberg daarvan dagelijks op de hoogte. Als de altijd ijverige Linden berg zelf in Hilversum is. komt hij als eerste binnen en gaat als laatste weg. Zo behoudt hij zijn positie. riante bungalow Talrijk zijn de verhalen over de com merciële banden van Lindenberg Doordat hij de inhoud van Studio Sport voor een groot deel zou kunnen bepalen, is hij interessant voor recla memakers. Het zi,jn allemaal sugges ties. zonder dat concrete feiten wor den aangedragen. De verhalen wor den slechts gestaafd met een verwij zing naar Lindenbergs riante bunga low in de mondaine Zuid-franse bad plaats Cannes, „die nooit van zijn normale salaris kan worden betaald Een bewijs dat Lindenberg zijn gang kan gaan, vormt wellicht zijn mede werking aan de grote Amerikaanse televisiemaatschappij ABC tijdens de komende Olympische Spelen in Los Angeles Hoewel hij chef d'equipe is van de vijftien man sterke Stuaio- Sportdelegatie. heeft hij van Boer hout toestemming gekregen om voor ABC het wielrennen te regisseren. "dioclubje radioreporters Eddy Poelman. °'rize Bakker en Evert ten Napel japten over naar de televisierubriek fear dat bracht geen enkele verbetc- Er werd om hen gelachen. Ze ^den immers geen kaas gegeten televisiemaken Begeleiding bleef Kees Boerhout Kees Boerhout zegt dat Lindenberg hiervoor toestemming heeft gevraagd Hij ziet geen bezwaar met een combi natie als hoofd van de NOS-delegatie Wel vond hij het te ver gaan als Lindenberg ook nog de marathon zou regisseren Boerhout redeneert dat het op den duur ook voor de NOS voordeel biedt als Lindenberg dit soort werk voor ABC doet. De Studio Sporlchef zegt dat alle vertrouwen in Martijn Lindenberg te hebben. Alle verhalen over commer ciële banden noemt hij baarlijke non sens. „Er komt geen reclamebord te lang in beeld. Bovendien is het uitge sloten dat je zoiets alleen kan doen. Nee, als dat zo zou zijn en iedereen weet hel, zouden ze allemaal op scherp staan om hem een hak tc zetten. Dan kwamen ze bij mij". Volgens Boerhout meldt Lindenberg zijn neveninkomsten, zoals die voor ABC, netjes aan. Wel erkent Boerhout dat Lindenberg wat geld kan overhouden aan betalin gen van hotels, restaurants, benzine en andere productiekosten. ..Hij krijgt voorschotten, die belopen hooguit 15 tot 20.000 gulden. Als hij met een American Express-card betaalt, wat pas later van zijn rekening wordt afgeschreven, kan het rentevoordeel voor hem zijn Dat is niet meer dan een paar duizend gulden Maar be langrijker is dat hij zijn werk zo goed doet. dat hij ook voor de NOS veel verdient". Volgens Boerhout is Lindenberg deze week wel met veel meer geld naar Los Angeles vertrokken „Dat is een uit zondering omdat de Amerikanen al les, ook op televisiegebied, contant betaald willen hebben". Hij zegt dat Lindenberg zijn woning in Cannes kon financieren door sober te leven. „Bovendien reist hij veel voor de NOS, waarvan hij alle kosten kan declareren" stoken Boerhout weerspreekt dat Linden berg voor een groot deel de onder werpen van Studio Sport bepaalt. „Ik betwist dat er sprake is van ongecontroleerde macht. Het is abso luut uitgesloten dat één man alles naar zijn hand kan zetten. Iedereen probeert op zijn manier zijn onder werp binnen te halen. De een argu menteert bedaarder dan de ander. Moet je doorheen kijken. Lindenberg mag van alles roepen, maar als de beslissing is genomen, werkt hij loyaal mee". „De buitenwereld mag graag stoken, maar de inhoud van Studio Sport wordt samengesteld door de redac teuren in vaste dienst. Bij conflicten beslis ik De inhoud wijkt niet veel af van wat de kranten de volgende dag als belangrijkste nieuws brengen" Boerhout bestrijdt ook dat de sfeer op de redactie slecht is ..Tussen journa listen bestaat altijd een spanning van „ik ben beter dan jij" Natuurlijk wordt de verantwoordelijke redacteur hard aangepakt als zijn onderwerp een verkeerde keus blijkt Het zijn kerels onder elkaar. Maar omgekeerd hebben ze ook waardering voor goede dingen Hij zegt geen journalist te zijn. maar goed in de gaten te hebben wanneer mensen zieh aan hobbyisme te builen gaan. Over de journalistieke lijn zegt hij dat er een toenemend aanbod is van hoogwaardige sport, waardoor achtergrondreportages moeten blij ven liggen. Maar hij geeft wei toe dat de gedevalueerde Olympische Spelen van I,os Angeles voornamelijk uitge breider worden gebracht dan hetzelf de geboycotte sportfestijn in Moskou om de extra investering van 4,5 mil joen gulden er uit te halen. Kees Boerhout heeft niet de indruk dat zijn redactie uit ongelukkige men sen beslaat, die spijt hebben dat ze daar zitten. De onsamenhangendheid van de club wijt hij aan een onderbe zetting en een enorme hoeveelheid werk. En is hij zelf gelukkig'' ..Wat is geluk kig. Als ik zou zeggen dat ik iedere dag volledig ontspannen, blij en opge wekt ben. zou ik liegen. Vooral de afgelopen weken zijn me niet in de koude kleren gaan zitten Maar ik vind sport zalig en zit hier goed op mijn plaats. Mijn bazen vinden dat ik het perfect doe Ik ben dus redelijk tevreden". Als door een adder gebeten veert hij plotseling op vanuit zijn stoel. Peter V. Ueberroth, de 47-jarige voorzitter van het olympisch organisatiecomité van Los Angeles. Met dezelfde snelheid evenwel als waarmee hij uiting wil geven aan zijn ongenoegen ebt de woede-aanval weer weg. Toch kan hij het niet nalaten eerst nog enkele verwijtende opmerkingen te maken in de richting van zijn perschef Steve Montiel. Die had er naar de mening van Peter Ueberroth voor moeten zorgen dat er aan hem geen vragen meer zouden worden gesteld over de te verwachten problemen met de smog, het verkeer en de veiligheid tijdens de Olympische Spelen van Lós Angeles. „Niet dat ik deze onderwerpen per se uit de weg wil gaan, maar", zo verklaart Ueberroth even later, „ik ben de laatste tijd zo vaak lastig gevallen met vragen over deze pro blematiek. dat ik er liever niet meer over wil praten „Daar komt bij", zo zal Steve Montiel naderhand verkla ren. „dat Ueberroth sterk de indruk heeft dat buitenlandse journalisten hun verhaal over Los Angeles en de Spelen al hebben geschreven voor dat ze hier ook maar één voet aan de grond hebben gezet" smog „Jullie journalisten mogen dan wel de mond vol hebben over de smog en het drukke verkeer in Los Ange les", stelt Peter Ueberroth met na druk, „ik zeg dat dit nu eenmaal de problemen zijn van elke grote stad. Eerlijk gezegd begrijp ik dan ook niet waarom er nu plotseling zoveel aandacht wordt besteed aan deze zaken. In Mexico en Tokio kampte aart te velthuis men immers met dezelfde proble men en daar is alles uiteindelijk toch ook goed verlopen. Daar komt nog bij dat we hier allerlei maatre gelen en voorzieningen hebben ge troffen om problemen op dit terrein flgderlancl zoveel mogelijk uit te sluiten". wist te interresseren voor de bouw van een olympisch zwembad op het terrein van de universiteit van Zuid- Californië (7 miljoen dollar) en een wielerbaan op Dominguez Hills (4 miljoen dollar) heeft hem in Ameri ka groot aanzien bezorgd. Daar komt nog bij het binnenhalen van een vet t.v.-contract met ABC voor de Spelen (225 miljoen dollar). Alvorens Ueberroth, met lichte te genzin overigens, op dat veiligheids probleem ingaat, schetst hij eerst nog eens uitvoerig welke moeite hij heeft gedaan om de Russen van hun boycot af te houden. „Echt Ik heb mijn best gedaan om ze ervan te overtuigen dat hun vrees ongegrond was", verzucht hij na die uiteenzet ting, „maar die stomme boycot van Carter (hij doelt op het wegblijven van de Amerikanen in Moskou in 1980 op initiatief van de toenmalige democratische president Jimmy Carter) is volgens mij de oorzaak geweest van alles". Dan over de veiligheid in Los Ange les tijdens de Spelen: „Laat ik voor op stellen dat ik dit aspect persoon lijk als een veel groter probleem beschouw dan de smog of het ver keer in LA. Dat komt ook tot uiting op onze totale begroting (van 500 miljoen dollar), want het meeste geld is gemoeid met het treffen van allerlei veiligheidsvoorzieningen". ..Goed. we zijn daarbij voor een belangrijk deel afhankelijk van de welwillende medewerking van be drijven en inwoners van LA Maar ik heb tot op heden geen enkele aan wijzing gekregen dat ze geen gevolg zullen geven aan onze oproep tot bijvoorbeeld gewijzigde werktijden en carpooling. Bovendien hebben we het schema voor de Olympische Spelen zorgvuldig aangepast aan de wensen van de atleten". Waarmee Ueberroth vooral ook de indruk wil wegnemen dat alles en iedereen on dergeschikt is gemaakt aan het fi nancieel welslagen van het evene ment. schatrijk Peter Ueberroth is sinds 1 januari van dit jaar. net als 300 van de in totaal 1500 stafleden, als vrijwilli ger in dienst van de LAOOC. In tegenstelling echter tot veel van zijn stafleden is Ueberroth inmid dels al verzekerd van een baan na de Spelen. Een job bovendien die er niet om liegt. Op 1 oktober wordt hij tegen een jaarlijkse vergoeding van bijna 750.000 gulden de opvol ger van Bowie Kuhn als directeur van de Noordamerikaanse honkbal league. Niet dat Ueberroth dat geld nu echt nodig heeft. Want, zo wordt alom aangenomen, hij is schatrijk geworden door de wijze waarop hij na een loopbaan als pompbediende, schoenverkoper en handelaar in eieren een nietig reisbureau wist uit te bouwen tot het op een na grootste van Noord-Amerika. Ueberroth, getrouwd en vader van drie dochters en een zoon. is het prototype van iemand die zich via keihard werken van de onderste sport van de maatschappelijke lad der heeft opgewerkt naar de top. De manier waarop hij een producent van hamburgers en een winkelketen ..Want" zo vervolgt Ueberroth, „sla gen we daar niet in. dan zie ik de toekomst van de Spelen bijzonder somber in. Dat zou namelijk beteke nen dat er na de studentenopstand in Mexico City. die aanslag in Mün- chen, het vertrek van de Afrikaanse landen uit Montreal en de boycots van Moskou en LA nu. nog een nieuw probleem aan deze toch al trieste nj moet worden toegevoegd. En of de olympische beweging dat allemaal nog kan verdragenIk ben bang van niet. Probleem voor de organisatie is echter dat je niet vantevoren kunt zeggen uit welke hoek het gevaar precies zal komen. Misschien worden we dit keer wel geconfronteerd met een aardbeving, demonstraties of toch weer iets met de veiligheid We doen in ieder geval ons best om dat allemaal te voorko men Maar een volledige garantie valt doodeenvoudig niet te geven. Door niemand". Voor een klein "land als Nederland, althans volgens Ueberroth ligt dat veel simpeler. ..Vooral" zo legt hij uit. „omdat een kleine natie niet zo n doelwit vormt voor allerlei poli tieke groeperingen" Het zal in dit verband dan ook geen verwondering wekken dat Nederland volgens Ue berroth een goede kans maakt als het zich in 1986 daadwerkelijk kan didaat stelt voor de organisatie van de Spelen van 1992. „Bovendien", zo stelt Ueberroth, „geniet Nederland veel aanzien in de wereld". Op de slotvraag of Nederland die Spelen dan op dezelfde commerciële manier zou moeten organiseren zo als nu gebeurt in Los Angeles zegt hij „Nee. beslist niet Ik denk dat een combinatie overheid-NOC een veel betere opzet is Een overheid die dan zorgt voor de veiligheid en de accommodaties en een olympisch comité dat zich alleen bezig houdt met sportzaken en niet met allerlei randverschijnselen, zoals wij nu moesten doen Maar goed. dat wis ten we vantevoren. dat we niet op de financiële steun van de overheid konden rekenen, omdat de bevol king van Los Angeles dat niet wil de" Desondanks voorspelde Ueberroth diezelfde bevolking van Los Ange les bij zijn benoeming in 1979 de beste, de mooiste en de meest sensa tionele Spelen ooit gehouden. Voor lopig ziet het daar nog niet naar uit zonder de Oosteuropese recordhou ders, zware smog en temperaturen variërend van 35 tot 42 graden. Peter Ueberroth

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1984 | | pagina 21