Gentse feesten
Handel
LUIT
'WIJ GENTENAARS ZIJN
EEN RAAR SOORT...'
'HET WEER IS ONZE
GROOTSTE CONCURRENT'
PZC/Streek
Gent
Antwerpen
Brugge
VRIJDAG 13 JULI 1984
Bal stijl 1900 op de Kouter, één van Gents meest aristokratische pleinen
Maandagochtend. Op het marktplein van Hulst staan de marktkramen in de wekelijkse
slagorde opgesteld. Kooplieden zijn ijverig bezig hun artikelen op de ruwhouten
plankhouten uit te stallen. De geur van kaas en vis doet een aanslag op de neusslijmvliezen.
Op het oog een doodgewone weekmarkt, alleen ontbreken de winkelende mensen. De tijden
waarin marskramers en andere niet-plaatsgebonden verkopers fortuin konden vergaren
lijken voorgoed voorbij...
Twee. wat gezette types, stappen het
friteskraam uit met in hun handen
een zakje vetwaren Met een bewonde
renswaardige eetlust worden de aard
appellekkernijen verslonden. De
kerkklok wijst zes over tien.
Het kraam van groenteman Van Ter-
heyden lijkt op een stilleven van een
Franse expressionist. De kleuren van
de groenten en het fruit steken schril
aftegen de achtergrond van de donke
re vrachtwagen Een stilleven, dat
wel, klanten schuifelen zo nu en dan
voorbij, maar hebben niet de intentie
om stil te houden en iets te kopen.
„Het is niks vandaag", klaagt Van
Terheyden. „In West-Brabant zetten
we makkelijk een keer zoveel om als
hier We zijn hier lange dagen aan het
maken voor weinig geld, geloof me
maar."
Opmerkelijk is het om te constateren
dat bij het belendende groenten en
fruitkraam wél mensen staan. Zakken
met radijs, sla en tomaten wisselen in
gestaag tempo van eigenaar." De
mensen worden prijsbewuster." Deze
mededeling ontsnapt uit de mond van
een lingerie verkoper uit Goes. „Ze
besteden hun geld tegenwoordig an
ders dan vroeger. Ik sta nu al zo'n
dertig jaar op de markt en ik heb het
bestedingspatroon van de mensen
aen wijzigen. Dat is met het emge wat
veranderd is. hoor...", zegt hij.
.Weet je. vroeger waren we allemaal
concurrenten van elkaar, tegenwoor
dig zijn we collega's". Hij lacht scham-
perties. kijkt naar de lucht en stelt
met grote zekerheid: „Dat is onze
grootste concurrent!"
Twee dames, aan hun tongval te
horen afkomstig van over de grens,
hebben het over een rood pullovertje.
„Zoe 'k ut doenne? vraagt de jongste.
De grijzende dame van het tweetal
raadt het af Zij aan zij slenteren ze
verder
Ondergoed en nylonkousen. Kin
derkleding in pastelkleuren en nog
veel en veel meer. Keurig gerang
schikt en neergelegd. Prijzen in twee
muntsoorten op kartonnen kaartjes.
„Hebt u nog netkousen in andere
kleuren", vraagt een vrouw aan John
ny Jansen uit Terneuzen. „Nee me
vrouw, dat zijn de enige die we nog
hebben", antwoordt hij
Jansen klaagt niet. „Het kan nog wel
beter met de omzet maar de laatste
maanden is het weer iets aan het
beteren. De Belgische frank is weer
stabiel en de prijzen in Belgié zijn
weer op eenzelfde niveau als hier
gekomen. Alleen het weer hè. dat zit
ons al een heel seizoen tegen. Samen
met vrouw en dochter trekt Jansen de
Zeeuws-Vlaamse markten af, Vroeger
nad hij nog een winkel maar de ar
beidskosten waren niet meer op te
brengen Hij is niet ontevreden.
Straatverkopers van een landelijke
boekenclub vallen de weinige koop
lustigen lastig. „Hoeveel cassettes of
ips koopt u jaarlijks?, vraagt, een
nette jongeman met jeugdpuistjes
Ongeacht het antwoord vervolgt hij
kijn verkooppraatje. „Dan krijgt u van
een gratis kortingpasje, maar u
moet wel een maal per kwartaal iets
bestellen. Mag ik uw naam?". Zo
gauw een naam genoemd wordt is de
loop beklonken. Weer een lid erbij
Dagelijks zijn zo'n tachtig colporteurs
van de organisatie actief in den lande
Op markten en in koopcentra mogen
h) niet komen. Ervoor of in de nabije
omgeving ervan is niet verboden.
Daar staan ze dan ook. Als horzels
vliegen ze rond kooplustige mensen.
een tijdje wachten alvorens opgesierd
te worden met verse kamerplanten.
Een bosje bloemen voor een jarige of
iets in die zin wordt nog wél verkocht,
maar daar houdt het wel mee op.
Volgens A. Schellhout uit Kapelle-
brug is de Hulster markt een schappe
lijke. De staangelden zijn nog te beta
len. Deze verschillen op de Zeeuws-
Vlaamse markten nogal. Voor 10 me
ter ruimte betaald een marktkoop
man in Hulst 170 gulden, in Axel 300
gulden en in Sas van Gent slechts 37
gulden per kwartaal. Volgens Schelf
hout moet het staangeld in Axel op de
helling. „Die prijs is vastgesteld in een
tijd dat de Axelse markt, veel kooplus
tigen uit Belgié trok. Die tijd is echter
voorgoed voorbij. Na de devaluatie
van de Belgische munt zijn de mensen
grote gevolgen voor middenstand en
ambulante handel in plaatsjes die van
oudsher door kooplustige Belgen wer
den bezocht Omzetdalingen war
het gevolg. Was de Hulster binnen
stad in voorgaande jaren bevolkt met
een massa slenterende en kopende
dagtoeristen, tegenwoordig valt het
wat tegen. Niettemin is de laatste
maanden een heropleving te constate
ren Of de Belgen, die heden ten dage
Hulst aandoen, ook winkelen valt te
betwijfelen. Het prijsverschil, dat voor
sommige artikelen in vroeger jaren
kon oplopen tot 20 procent, is gemini
maliseerd
daar weggebleven. De prijzen van de
staangelden zijn daarentegen nog
steeds hetzelfde". Ook hij ziet in het
weer een slechte bondgenoot. „Al het
'blote goed' blijft liggen", zegt hij.
Niet alleen de ambulante handel
kampt met dit probleem. In de gewo-
ne kledingwinkels wordt een deel van hjXPerWl(ïïltj€
de zomercollectie reeds in de uitver-
koop aangeboden Mocht het weer
opeens omslaan dan zijn de kopers
voordelig uit De hoop op een goede
zonrijke zomer wordt in de dagbladen
teniet gedaan. Tussen diepvnesba-
by's en meer kerncentrales door
meldt KNMI-meteoroloog G. Haijtink
dat voor de zomer van 1984 weinig
goeds te verwachten is
De devaluatie van de Belgische frank,
nu alweer ruim een jaar geleden, had
Markt-in-bedrijf: rommelen lussen de kleren. 'Al het blote goed blijft liggen'
Een standwerker voert experimentjes
uit met een werktuig dat zeer behulp
zaam is bij het snijden van uien en
andere groenten. „Gegarandeerd
geen tranen", roept hij de kijkende
dames toe. Een wat ouder echtpaar
ziet het nut van het apparaatje in en
koopt er gelijk maar twee.
Naast het kraam prijst een andere
bantonstem douchesproeiers aan.
„Gemaakt van 100 procent PVC-ma-
teriaal.. Daardoor geen last van ver
stopte gaatjes wegens klakaanslag",
klinkt het over het marktplein Een
kalende man schudt zijn hoofd. Geen
interesse
Het reilen en zeilen op het marktplein
wordt in Hulst in de gaten gehouden
door J. Nijssen. Sinds februari dit jaar
is hij marktmeester. Deze baan houdt
in, dat hij belast is met het toezicht op
het marktgebeuren. Hij int de markt-
gelden en ziet erop toe dat de kooplie
den niet voortijdig huiswaarts ver
dwijnen
Marktmeester J Nijssen volgt het
gebeuren tijden de Hulster week
markt nauwlettend. Hij vervult zijn
functie sinds februari, int de markt-
gelden en ziet erop toe dat de kooplie
den niet voortijdig huiswaarts keren.
„B en w stellen de staangelden vast",
legt hij uit. „In Hulst vragen wij per
dag 6.80 voor vier vierkante meter
In andere plaatsen geldt een afwij
kend tarief. De staangelden worden
vastgesteld met het oog op een moge
lijke omzet"
Tegen vijven loopt het plein leeg.
Vrachtwagens, bestelauto's met of
zonder aanhangwagens manouevre-
ren tussen de kramen door. Even later
resteren alleen de geraamten van de
stands. Ook dié worden opgeruimd
evenals papier en ander vuilnis: spo
ren van een drukke nering. Morgen is
er wéér ergens marktdag. Als 't blote
goed maar niet blijft liggen. Met dit
weer weet je 't nooit
Connie vaii Gremberghe
Oase
De bloemen en planten van Hollebek
uit Axel vormen een oase op de
kinderkopjes. Met de zomer en de
vakanties voor de deur peinst geen
klJ enkel mens erover om groen aan te
haffen. De huiskamers moeten nog Gezicht op de weekmarkt in Hulst 'Prijsverschil geminimaliseerd'
jjj de grote zaal van de Opera voor
Vlaanderen, Schouwburgstraat 3 in
vent wordt van dinsdag 17 tot en met
VdJdag 20 juli het zevende opera- en
uelcantonconcours gehouden. Dit in
ternationale muziekfestival staat on-
ijter auspicién van de BRT-televisie
'dienst muziek), het Gemeentekrediet
en de Opera voor Vlaanderen Er
«orden zangers verwacht uit Belgie.
Argentinië. Bulgarije. Hongarije. Ne
derland, Oostenrijk, Spanje. Polen,
Portugal, Joegoslavië en Groot-Brit-
tetrnie. Hun prestaties worden beoor
deeld door een niet minder internatio-
"d-e jury en begeleid door het filhar
ffiomsch orkest van de BRT onder
«ding van Femand Terby. Alle
•vonden beginnen om 20 00 uur
Vnjdag io, zaterdag 11 en zondag 12
dugustus wordt in Antwerpen voor de
jerste keer het Antwerp Left Bank
Ah Festival gehouden. Plaats van
"andelmg dc Kastanjedreef, St.-An-
jjastrand (Antwerpen, linker-Schel-
deoever). Voor de organisatie tekenen
onder meer de stad Antwerpen, het
(Vlaamse) ministerie van cultuur en
de dienst voor buitenlandse culturele
betrekkingen. Het Antwerp Left Bank
Festival wil de door Jazz Middelheim
gegrondveste traditie voortzetten en
uitbouwen en van de Sinjorenstad een
jazzmetropool maken. Verwacht wor
den - behalve formaties van Belgische
bodem Ernie Wilkins, Stephane
Grappelli, Chet Baker Steve Hou-
ben, Bobby Michaels. Olivier Hut
man, Dee Daniels Jack van Poll.
Rita Reys, Pim Jacobs. Toots Thicle-
mans. Art Farmer en Minion's Play
house Be-hoppers with the children of
bird met o a Tony Scott. Rogiers van
Otterloo dirigeert, de Philharmonie
van Vlaanderen ,bij het begeleiden
van een aantal jazzsolisten. Het pro
gramma speelt zich alle dagen af
tussen 15 en 24 uur
Op de binnenplaats van het Rubens
huis in Antwerpen i Wapper 9-11)
speelt het Reizend Volkstheater, ge
regisseerd door Zdenek Kraus, in au
gustus De listige weduwe van Carlo
Goldoni De voorstelling loopt van
zaterdag 11 augustus tot en met zater
dag 1 september (met uitzondering
van maan- en woensdagen). Aanvang
steeds 21.00 uur
Brugge staat volgende maand in het
teken van het Festival van Vlaande
ren, dat zich overigens ook afspeelt in
steden als Brussel. Antwerpen en
Gent Een greep uit het programma
woensdag 1 augustus Sint-Annakerk
'Missa l'homme armé' van J Ockeg-
hem in een uitvoering van het Huel-
gas Ensemble onder leiding van P
van Nevel Deze avond begint om
20.30 uur Donderdag 2 augustus is er
eveneens in de Sint-Annakerk een
programma met Italiaanse barok.
Kuhnel. Telemann en Mozart door
een trio bestaande uit H M Linde
(blokfluit traverso). Pere Ros (gambai
en Rudolf Junghans (clavecimbel,
pianoforte) Aanvang: 20 30 uur. Za
terdag 4 augustus tenslotte wordt in
de Stadsschouwburg de finale gehou
den van het Concours Musica Anti-
qua De uitvoeringen zijn om 17.00 en
20.00 uur.
Onder het motto 'Showburg '84' wor
den er op de Burg in Brugge van
woensdag 1 tot en met zondag 12
augüstus openluchtvoorstellingen ge
geven Bezoekers kunnen er iedere
avond om 21.00 uur terecht. Het pro
gramma begint 1 augustus met 'Cir
cus Plccohni' en 'Mijn bazin is een
Jood' van Kurt van Eeghem en Dirk
Celis Benoni Damian bespeelt pan
fluit, cimbalon en viool. Donderdag 2
augustus treden de Jacamaca Joggers
Flemish All Stars op Bart Peeters,
Johan Verminnen, Walter Grootaers.
Yvan Heylen en anderen. Maandag 6
augustus biedt Showburg '84 ballet
uit de Philippijnen, Hawaii Tahiti en
Thailand Dinsdag 7 augustus Ge
rard Lenorman. Woensdag 8 augus
tus: Liedjes van toen voor ouderen.
Vrijdag 10 augustus: het BRT-jazzor-
kest onder leiding van Etienne Ver-
schueren met medewerking van Toots
Thielemans en Nathan Davies isax)
en zondag 12 augustus tenslotte 'One
mo time', een Broadwaymusical met
de originele acteurs uit New York
Stoet
Zoals gebruikelijk worden de Gent
se feesten ook dit jaar ingezet met
een folkloristische stoet waaraan
een 70-tal groepen deelneemt. Alle
Gentenaars die tijdens de feesten
uitpakken met een of ander pro
gramma om het volk te plezieren en
te vermaken, tonen zich tijdens dc
openingsstoet een eerste keer aan
het brede publiek.
De dienst culturele animatie van de
stad vond op de bodem van de
stadskas toch nog 1,9 miljoen frank,
een bedrag dat voor het grootste
deel wordt besteed aan binnen- en
buitenlandse spektakelgroepen
muziekgroepen en diverse artiesten
uit even diverse genres. Buitenland
se blikvangers vormen onder meer
een Russische dansgroep uit Tal
linn en de uitsluitend uit meisjes
bestaande Aarhus Pipegarde uit
Denemarken.
In de openingsstoet zal ook de
Terneuzense evenementencommis
sie 400 jaar stad een plaatsje be
machtigen De Nederlandse Inbreng
is overigens niet gering De stad
heeft een aantal Nederlandse drum
bands en animatiegroepen aange
trokken die op verschillende plaat
sen optredens verzorgen Een op
somming maken van het reusachti
ge pakket activiteiten is zonder
meer een onbegonnen zaak. Je kan
stellen dat in de Kuip van Gent
geen plein, straat of steegje aan het
bruisende temperament van de
feesten ontsnqpt Grote publiek- Walter De Buck 'links met doedelzakbezieler van de Gentse feesten
trekkers zullen opnieuw het pleintje wordt 50.
bij de St-Jacobskerk zijn en de
Korenmarkt.
De Buck
Volkszanger Waller De Buck die 15
jaar geleden de Gentse feesten
nieuw leven inblies op een moment
dat deze op sterven na dood waren,
wordt op de vooravond van de
opening 50 jaar. Derhalve is het
lang niet zeker dat De Buck 's
anderendaags fris en monter op het
podium zal staan om zijn reperto
rium van Gentse volksliederen
over de massa uit te strooien. Geen
nood evenwel, het feest duurt 10
dagen en De Buck komt het na een
zware nacht steeds weer te boven.
Walter De Buck heeft de festivitei
ten op het St.-Jacobspleintje opge
bouwd rond het thema van 'den
drogen haring' Voedsel dat m
Gentse arbeidersgezinnen in tijden
dat het minder goed ging nogal eens
op tafel kwam. De Buck kan van
'den drogen haring' trouwens mee
spreken Na de feesten van vorig
jaar lieten hij en zijn organiserende
vereniging een fikse schuldenlast
achter Dit jaar kwam een heuse
manager op de proppen om het
artiestenvolk financieel en boek
houdkundig enigszins te begelei
den. „De Buck is er enkel nog om
het klimaat te bepalen en dat is
maar goed zo", aldus iemand van
het eerste St.-Jacobsuur
Het programma bij St.-Jacobs
vangt elke avond aan omstreeks 20
uur. Hoogtepunt zou het optreden
moeten worden van de Zaïrese pop
zanger Franco en groep, een man
van behoorlijk gewicht (130 kilo
droog) en in Zaïre algemeen be
schouwd als de leider van het Zaï
rees muziekimperium Franco heeft
de gewoonte 6 uur lang aan één stuk
door te spelen. Hij heeft beloofd in
Gent het te houden op 4 uur. Het
ergste mag worden verwacht want
een echt sluitingsuur is er bij de
St - Jacobskerk nooit geweest Tus
sen al het gedruis van muziek, thea
ter, cabaret, variété, bals, braderij-
en, markten, showbands en muziek
kapellen, sport, stoeten en rondgan
gen. heeft het stadsbestuur niet
nagelaten aandacht te vragen voor
de monumentale waarde van de
eigen stede
„Mëer cultuur en minder worsten-
kramen", zei schepen van feestelijk
heden Jozef Ackerman tijdens de
voorstelling van het programma.
„Wij hebben een worstensanerings
plan "uitgewerkt. Het bestaat er in
dat het aantal worstenverkopers in
straten en op pleinen drastisch
wordt verminderd." Geen gemakke
lijke zaak voor het stadsbestuur. Er
moet een selectie worden gemaakt
uit het aantal aanvragen dat op
elkaar gestapeld zo'n 30 centimeter
dik is De ouwe getrouwen en de
Gentse worstenbraders knjgen
voorrang, zo heeft Ackerman be
loofd. Ontevreden gezichten kan hij
missen als de pest.
Dc Gentse feesten duren van zater
dag 14 juli tot en met maandag 23
juli. Die dag worden de feesten
omstreeks middernacht ludiek be
graven in een kaarsenstoet. Bij
St.-Jacobs en in de herbergen zul
len de laatste fuifnummers er pas
de brui aan geven als de zon op
nieuw boven dè stad rijst.
Kris Naudts
Een winderige, zonnige namiddag eind juni. In de
schaduw van een populierenbosje ergens in een
landelijke gemeente bezuiden Gent staat een zwartgebla
kerde hut. Ken hut op hoge poten waarrond enkele
jongelui in het gras bier uit flesjes drinken. Eén van de
jongens legt met lijzige stem komt wellicht door het
bier aan journalisten uit dat De Hut, een obstakelpro-
duktie met drempelvrees is. Vanaf zaterdag 14 juli te
bezichtigen op de Gentse Vlasmarkt. 14 juli, de aanzet van
de Gentse feesten.
..Ik mag er met aan denken, me
neer", zucht een herbergier. „De
elfde dag zal ik weer zo moe zijn als
een hond. Maar, enfin als 't weer een
beetje meevalt, zullen we wel weer
goed onze boterham verdienen, ze
ker Laat me nu met rust Ik moet
nog honderd terrasstoelen schoon
maken" De man verdwijnt in een
keldergat
Elders in de stad wordt in kelderga
ten, schuurtjes ateliers, op toneels
cènes. in vergaderlokalen van amb
tenaren en politie gewroet en ge
zwoegd aan de voorbereiding van
de Gentse feesten Want, zoals een
ernstig kijkende ambtenaar het vo
rige week nog zei. „De Gentse fees
ten bouw je niet in één dag". Zoveel
is zeker
„Wij Gentenaars zijn een raar
soort", zo luidt de bekentenis waar
mee burgemeester Jacques Mon-
saert in het officieel programma
boekje zijn feestgroet aanvangt. Uit
de pea van Monsaert ontsproten
nog volgende paragrafen: „Tot ver
bijstering van velen lijken de feest
vierende Arteveldezonen wel een
enorme winterslaap te houden. Een
vol jaar lang drijft de stad stil en
bijna onbewogen voort ijveng en
nijverig, dat wel, maar zonder om
zien, in haar gewone dagelijkse
doen. Niets of niemand vermag die
slome sluier te verstoren En ineens
is daar de derde week van juli. onze
Gentse feestweek die m een hand
omdraai onze stad tot in haar verste
uithoeken tot een stormachtige,
dolle explosie van plezier, tot een
ware feestrage aanport". Tot zover
de burgemeester
„Schrijft hij dan nu om de mensen
schrik aan te jagen of zou hij dat
menen", merkt de bejaarde man op
die op een bank in hel kleine
plantsoen samen met zijn vrouw
het boekje doorbladert. „Ach, ven
tje", antwoordt de vrouw, „den
burgemeester zal met zijn gedach
ten ook al bij de feesten zijn. Ge
moet dat toch verstaan, he„. Nu.
goed. de burgemeester kan er ge
rust in zijn. Zo de winterslaap cr
geweest mocht zijn, dan is het uur
van ontwaken al lang voorbij. Dat
moge duidelijk blijken aan de
voorbereidende activiteiten.