Abonnee-tv: 5 procent
Nederlandse cultuur
Explosie in raketarsenaal Russen
GEEN ONDERTITELING SATELLIET-TV
Zeevondelingen
Franse betrekkingen
Moskou verbeterd
Voorvechters voor vrijheden
O
©i dK®dlRDi-@®ü
Beperking van
walvisvaart
met 40 procent
Woensdrecht
geschrapt uit
VS-begroting
VEEL WAPENS NOORDELIJKE VLOOT VERNIETIGD
'C
Te koud
Wisselend bewolkt, iceinig of geen
neerslag. Middagtemperatuur om
streeks 16 graden. Overwegend mati
ge tot vrij krachtige toind uit west tot
noordwest.
ANjEuERSTRAAT 5-7 Teleloon 01100 16810
diverse VOLVO- en MAZDA-
OCCASIONS voorradig.
DEN HAAG (GPD) - Minister Ruding
van financiën voorziet in de rest van
dit jaar onverwachte financiële te
genvallers ter grootte van ruim één
miljard gulden. Tot nieuwe proble
men leidt dit echter niet, omdat de
tegenvallers weer volledig worden
gecompenseerd door meevallers, die
grotendeels het gevolg zijn van hoge
re aardgasinkomsten en de gestegen
PTT-winsten.
Volgens premier Lubbers gaat het ook
niet om echte tegenvallers maar om
meevallers die lager blijken uit te
vallen dan dit voorjaar was voorzien.
In de zogenaamde mei-nota van mi
nister Ruding was over tegenvallers
nog niet gerept.
Het kabinet besprak vrijdag de defini
tieve versie van de Voorjaarsnota, het
tussentijdse financiële overzicht van
's rijks financiën. Volgende week
woensdag gaat die nota naar de Twee
de Kamer en donderdag wordt er over
gedebatteerd.
Dat de tegenvallers weer geheel wor
den gecompenseerd betekent volgens
premier Lubbers niet dat er dus geen
sprake is van een probleem. „Dit
maant ons buitengewoon aandachtig
te zijn voor de ontwikkeling van de
begrotingsposten", zei hij vrijdag op
zijn wekelijkse persconferentie. Tot
nog toe is er echter geen sprake van
dat de strakke begrotingsregels wor
den overschreden, aldus Lubbers.
Omdat per saldo meevallers en tegen
vallers elkaar opheffen zal het finan
cieringstekort voor 1984 geraamd blij
ven op 10,7 procent. Dat was al door
Ruding in zijn mei-nota voorspeld.
Die daling van het tekort - in de
Miljoenennota was nog uitgegaan van
ruim 12 procent - is het gevolg van
meevallers sinds het vorige najaar.
De nieuwe tegenvallers die sinds de
mei-nota zijn opgetreden deden zich
onder meer voor in de studiefinancie
ring, de sociale zekerheid (het niet
doorgaan van de korting op de wwv),
de sociale werkplaatsen, de EG-uit-
gaven en de gestegen garanties aan
het midden- en kleinbedrijf.
DEN HAAG (GPD) - Iets meer ruimte voor abonnee-televisie en geen Met andere woorden, een dergelijk
programma mag twee jaar lang ont-
verdergaande beperkingen aan de toelating van buitenlandse satelliet- houdenwordenaandepubiieke.bin-
televisie. Dat zijn de voornaamste punten uit de definitieve versie van de
„Pinksterbeschikking" van het kabinet-Lubbers die vrijdag aan de Tweede binnengehaald,
Iets meer ruimte voor abonnee-tv
Kamer IS aangeboden. ontstaat ook door het ingelaste crite-
rium dat omroeporganisaties niet zo-
Komende week (dinsdagavond) de- maar slechts door enkele duizenden den betaald). Volgens het kabinet is danige kabelverspreidingsrechten
batteert de vaste Kamercommissie kabelkijkers - is ondervangen door de kabelexploitant dan in staat „eni- m0gen verwerven dat abonnee-televi-
voor welzijn en cultuur over de be- in de definitieve beschikking „om- ge variatie in de aan te bieden pro- sle niet meer aan ^od komt.
schikking, die regels bevat voor abon- roepprogramma" te wijzigen in „tele- gramma-pakketten" aan te brengen. Qver de kabelkrant (alleen grafische
nee-televisie, kabelkrant en kabel- visieprogramma Vastgehouden is De VVD lijkt gescoord te hebben met beelden en „alphanumerieke" gege-
tekst. toelating van buitenlandse pro- aan de beperkende regel dat deze haar voorstel om de wens van het vens) zegt de beschikking dat dit
gramma's via kabel-, straal-of satel- buitenlandse satellietprogramma's CDA inzake buitenlandse program- soort programma's gedurende een pe-
lietverbindingen en (lokale) kabelom- geen op Nederland gerichte reclame ma's (geen ondertiteling) in te willi- riode van in beginsel 2 jaar mag
mogen bevatten. gen in ruil voor meer mogelijkheden worden overgebracht aan alle aange-
Afliankelijk van de uitkomsten van In tegenspraak met de" opvatting van voor de Nederlandse abonnee-tv-ex- slotenen op een kabelnet. In de aan-
deze discussie streeft het kabinet er- het kabinet dat bij een overeenkomst pi0itanten. In tegenstelling tot wat vankelijke versie van de beschikking
naar de nieuwe kabelregeling op 1 me. de kabelexploitant in beginsel het kabinet aanvankelijk oordeelde - was er nog sprake van dat de kabelex-
september van dit jaar in werking te alle buitenlandse programma s aan een minimum Van tien procent aan ploitant verplicht is de eerste 9 maan-
laten treden. alle aangeslotenen van het net moe- Nederlandstalige culturele program- den de kabelkrant door te geven, om
ten worden overgebracht, is de toe- ma's op abonnee-tv-, blijkt nu dat zodoende te voorkomen dat de dienst
Buitenlands aanbod nen^rden eeselSte^X nTr" f,percenlage op 5 is vastgesteld. ,n door gebrek aan bekendheid niet zou
i. ril.:., a a - den gesegmenteerd (in „par- de loop van „een aantal" jaren moet aanslaan.
In vergelijking tot de eerdere versie ten verdeeld, terwijl dan door elke dit percentage verhoogd zijn tot 20. In de nieuwe beschikking is verder
GRAFTON - Cathy Jones van het new England Aquarium in de VS
vertroetelt een van de vijf zeehonde-zuigelingen die onlangs aan de kust
van New England werden gevonden. De baby's worden verzorgd in een
instituut voor diergeneeskunde terwijl het aquarium wordt opgeknapt.
De adoptief-moeders en -vaders hopen dat de diertjes later weer in hun
natuurlijke omgeving kunnen worden teruggebracht.
van de beschikking (die van 7 juni deel van het aanbod apart moet wor-
jl.), blijft het kabinet in de eindversie
MITTERRAND EN TSJERNENKO:
van de regeling bij zijn besluit dat
programma's van gratis aangeboden
buitenlandse, commerciële program
ma's van satellietstations (bijvoor
beeld het Britse Sky Channel) niet in
de Nederlandse taal ondertiteld mo
len worden.
Aan de aandrang om aan de toelating
van deze programma's verdere beper
kingen op te leggen, is het kabinet BUENOS AIRES (ANP/Reuter) - De
riet tegemoet gekomen. „International Whaling Commis-
Het bezwaar van het CDA dat Sky sion" (IWC) heeft scherp het mes
Channel wordt beschouwd als een gezet in de aantallen walvissen die
buitenlands omroepprogramma - het volgend jaar gevangen mogen wor-
wordt niet door een aanzienlijk deel den. Op haar jaarlijkse bijeenkomst,
van het Britse publiek ontvangen die ditmaal in Buenos Aires plaats
vond, besloot de commissie tot een
algemene verlaging van de vangs-
thoeveelheden met ongeveer 40 pro
cent.
De Japanse vertegenwoordiger de
monstreerde het bezwaar van zijn
land tegen beperking van de walvis
vangst door de vergadering te verla
ten. Ook de Sovjetunie en Brazilië
maakten bezwaar.
Volgens een in 1982 door de IWC
genomen besluit moet de walvis
vangst in 1986 volledig worden beëin
digd. Noorwegen, de Sovjetunie en
Japan, die verantwoordelijk zijn voor
meer dan 70 procent van de vangst op
de diverse soorten walvissen, voelen
daar niets voor.
WASHINGTON (REUTER)- Het Ame
rikaanse Huis van Afgevaardigden
heeft vrijdag 35 miljoen dollar voor
de bouw van de basis Woensdrecht
geschrapt uit een begroting van 9,2
miljard dollar voor militair con
structiewerk. In de begroting is 122,8
miljoen dollar opgenomen voor de
aanleg van andere bases voor kruis
raketten in West-Europa.
De post voor Woensdrecht is ge
schrapt omdat het Nederlandse parle
ment heeft besloten een definitief be
sluit over de plaatsing van raketten
uit te stellen.
Werkloosheid
De Europese Commissie ver
wacht dat de werkloosheid in
Europa volgend jaar verder
zal oplopen tot gemiddeld 11,4
procent van de beroepsbevol
king.
(PAGINA 3)
Veto
Directeur Cees Muller heeft
een reddingsplan voor Willem
Muller in Temeuzen getorpe
deerd, waarbij de Shipbro-
kers-tak zou worden behou
den en andere takken zouden
worden afgestoten.
(PAGINA 9)
Een ander „winst-puntje" voor de aangevuld dat kabeltekst waarbij een
exploitanten van abonnee-tv is dat zij afzonderlijk tv-kanaal van het kabel-
de exclusieve rechten op een pro- net wordt gebruikt, geen aparte ver- MOSKOU lAFP-DPA-UPI)- De bilate- duidelijke verbetering in de relaties
gramma twee jaar mogen behouden, gunning vereist, mits ook daarmee rale betrekkingen tussen Frankrijk lussen Parijs en Moskou. Dit heeft
in plaats van één jaar. zoals in de slechts stilstaande informatie wordt en de Sowjet-Unie liggen niet onder president Francois Mitterrand vrij-
eerdere versie van de beschikking, overgebracht. het vriespunt. Er is sprake van een dag in Moskou verklaard tijdens een
persconferentie.
Het persbureau TASS meldde dat ook
Tsjernenko er op heeft gewezen dat de
bilaterale betrekkingen tusssen de
Sowjet-Unie en Frankrijk na alle te
genslagen van de afgelopen jaren
weer op alle onderdelen vooruitgang
vertonen.
Over het vraagstuk van de atoombe
wapening zei de Franse president dat
het evenwicht tussen Oost en West in
stand moet blijven. Weliswaar be
staan er op dit gebied uiteenlopende
opvattingen, maar men kan nader tot
elkaar komen. „Het is ons al een
beetje gelukt", aldus Mitterrand. Hij
verklaarde dat Parijs op dit terrein
geen bemiddelaarsrol kan spelen tus
sen de twee blokken.
Vrijdag heeft de Franse president
gedurende anderhalf uur met minster
van buitenlandse zaken Andrei Gro-
myko gesproken, terwijl de bespre
king volgens het programma maar
een uur zou duren. De Franse minister
van buitenlandse zaken, Claude
Cheysson, die bij het gesprek aanwe
zig was, gewaagde van een „zeer be
langwekkend" gesprek. In kringen
rond de president wijst men er op aat
het franke optreden van Mitterrand
van donderdag - toen hij expliciet
taboe-onderwerpen als SS-20 en de
kwestie-Sacharov ter sprake bracht -
geen invloed gehad heeft op de sfeer
tijdens het gesprek.
Mitterrand heeft Tsjernenko uitgeno
digd voor een bezoek aan Frankrijk.
De Franse president vliegt vandaag
vanuit Wolgograd (het voormalige
Stalingrad) terug naar huis
Tour
Eén dag rust na de EK-finale
in Parijs, en dan begint vol
gende week vrijdag de Tour de
France. Vier pagina's inter
views, wikken en wegen van
kansen voor een nieuwe
krachtproef zonder uitgespro
ken favoriet.
(PAGINA'S 27, 28, 29, 31)
Overslaan
De Post-equipe verkeert in
9rootse vorm, maar de succes
volle ploegleider vreest zon
dag in Geulle een "alleen-te-
gen-één-reactie'„Het liefst
zou ik het kampioenschap
overslaan".
(PAGINA 35)
Binnen- en buitenl.: 2 en 3.
Financiën, economie: 5.
Provincie: 9, 11, 13, 15 en
17.
Weekendkrant: 19, 20, 21,
23, 24 en 25.
Sportkrant: 27, 28, 29, 31,
33, 34 en 35.
WESTKAPELLE Vandaag worden in Middelburg, in
aanwezigheid van prinses Juliana, de door president
Franklin D. Roosevelt ingestelde Four Freedoms Me
dals en Four Freedoms Awards uitgereikt aan mensen
die zich hebben ingezet voor de viej vrijheden in de
wereld: vrijheid van meningsuiting, godsdienst, ar
moede en angst. Gisteren werd een deel van het
gezelschap ontvangen in Zuiderduin in Westkappeue.
Op de foto (v.l.n.r i Brian l/rquhart. onder-secretaris
generaal van de Verenigde Naties, mevrouw Beyers
Naudé. echtgenote van de Zuidafrikaanse predikant.
William J vanden Heuvel, president van de Franklin
D. Roosevelt Four Freedoms Foundation, de actrice
Liv Ullmann. Franklin D Roosevelt jr., mevrouw
Franca Sciuto van Amnesty International, de Oost-
duitse bisschop Werner Leich
Howe naar Moskou De Britse
minister van buitenlandse zaken, sir
Geoffrey Howe, brengt op 2 cn 3 juli
een bezoek aan Moskou. Dit heeft het
Sovjetpersbureau Tass vrijdag be
kendgemaakt
WASHINGTON (UPI REUTER-AFP)-
Bij een zware explosie in een wape
narsenaal op het Sovjet-schiereiland
Kola is vorige maand een groot aan
tal raketten van de noordelijke vloot
van de Sovjetunie vernietigd. Een
onbekend aantal technici is bij de
ontploffing om het leven gekomen, zo
is vrijdag vernomen uit defensiekrin
gen in Washington.
De explosie is waargenomen door een
Amerikaanse satelliet. Volgens de
zegslieden in Washington is het depot
geheel vernietigd, maar een exacte
schatting van de schade konden ze
niet geven. De Washington Post
meldde eerder dat een aantal kruis
raketten en mogelijk eenderde van
de luchtdoelraketten van de noorde
lijke vloot zijn vernietigd.
Een woordvoerder van het Europese
NAVO-hoofdkwartier in Bergen. Bel-
gie. bevestigde de juistheid van de
berichten, maar wilde er geen bijzon
derheden aan toevoegen. In Moskou
wilde de officiële woordvoerder Leo
nid Zamyatin niet ingaan op de be
richten.
Defensie-experts zijn het erover eens
dat de explosie vermoedelijk is ver
oorzaakt door een ongeluk, en niet
door sabotage. De plaats van de ex
plosie was Severomorsk op het Kola
schiereiland. ongeveer 100 km van de
Noorse grens.
Kernexplosie
De ontploffing was zo hevig dat de
Amerikaanse inlichtingendiensten in
eerste instantie aan een nucleaire
explosie dachten. Overigens is hel
Pentagon niet mededeelzaam over de
vergaarde informatie, vermoedelijk
omdat men geen blik wil toestaan in
de keuken van de Amerikaanse spio-
nage-activiteit.
Amerikaanse functionarissen meen
den dat de vernietiging van zo'n groot
wapenarsenaal het operationeel ver
mogen van de vloot voor enige tijd
ernstig zal aantasten, totdat de voor
raden weer zijn aangevuld Maar een
Britse defensiefunctionaris in Londen
wees erop dat de defensie-industrie in
de Sovjetunie snel kan worden omge
schakeld op andere produktiedoelen,
zodat aanvulling van de voorraden op
korte termijn kan zijn verwezenlijkt
De noordelijke vloot is veruit de
grootste van alle Sovjet-marineonder-
delen. Volgens het Pentagon bestaat
(Slot zie pag. 3 kol. 2)
De vrijheid van
Bevers Naudé
TT Tij hebben in Zuid-
'Wi 1 j j VV Afrika verschillende
I 'gebanden' bezocht. Het wa-
■■■..■.j ren de meest vrije mensen.
die wij ontmoet hebben. Mij
herinnerden zij aan een typering die
de apostel Paulus ergens van zichzelf
en zijn medewerkers geeft: getuch
tigd, maar niet ten dode; bedroefd,
maar altijd blij. Zo'n man herkende ik
ook in dr. Beyers Naudé." Met deze
woorden besloot prof. dr. J. Plomp in
februari 1978 een artikel in het Gere
formeerd Weekblad, nadat hij kort
tevoren als lid van een zes man sterke
delegatie van de Gereformeerde Ker
ken in Nederland tijdens haar verblijf
in Zuid-Afrika een ontmoeting had
gehad met de predikant dr C. F.
Beyers Naudé.
Vandaag, zaterdag 23 juni 1984. is
ds. Naudé, de grote afwezige bij
een bijzondere plechtigheid in de
Nieuwe Kerk in Middelburg. Noodge
dwongen moet de wereldbefaamde
Zuidafrikaanse predikant, die al ja
renlang een strijd van David tegen
Goliath voert, tegen het apartheidsre
gime van Zuid-Afrika, verstek laten
gaan in de Zeeuwse hoofdstad. Aan
zes wereldburgers van allure, die op
een of andere wijze de vier idealen van
de Amerikaanse president Franklin
Delano Roosevelt vrijheid van me
ningsuiting en van godsdienst, vrijwa
ring van gebrek en vrees hebben
uitgedragen, wordt vandaag de Four
Freedoms Award uitgereikt. Het zijn
behalve Beyers Naudé. de Oostduitse
bisschop Werner Leich. de vroegere
Britse premier Harold Macmillan
(overigens niet zelf aanwezig), de uit
Noorwegen afkomstige Liv Ullmann,
goodwill-ambassadrice voor Unicef,
de Frangaise Simone Veil. oud-voor
zitster van het Europees parlement en
Brian Urquhart. tweede man bij de
VN. Voorts is aan één internationale
organisatie een Freedom Medal toe
gekend: Amnesty International, die
het lid van het uitvoerend comité,
mevrouw Sciuto, naar Middelburg
heeft afgevaardigd.
Beyers Naudé heeft van de regering
in zijn land geen toestemming
gekregen zijn onderscheiding per
soonlijk in ontvangst te nemen. Hem
is een paspoort geweigerd. Ds. Beyers
Naudé is 'geband' sinds 19 oktober
1977, zoals de term in Zuid-Afrika
luidt. Het betekent dat hij zich niet
buiten Johannesburg mag begeven.
Dit is de straf, waarmee het regime in
Pretoria tegenstanders van zijn be
wind tracht uit te schakelen, zeg maar
'monddood' maken. Dr. Beyers Naudé
is een man met een vrije, onafhanke
lijke geest, wiens dwingende bood
schap, zij het soms wat vertraagd, ook
van uit zijn ballingsoord tot de wereld
doordringt. Als hij in de Sowjet-Unie
zou wonen, zou hij een tweede Sacha-
rov kunnen worden genoemd. Prof.
Plomp karaktiseerde Beyers Naudé in
1978 'als een man, gestempeld door
het evangelie, zonder bitterheid, ook
zonder bravoure.In een gesprek met
onze correspondent in Zuid-Afrika,
drie weken geleden, bleek Beyers
Naudé nog steeds dezelfde man te
zijn. zoals hij zich zes jaar geleden
presenteerde. Maar wél iemand, die
grote zorgen heeft over de ontwikke
lingen in zijn land. Zijn ideeén over
gerechtigheid, naastenliefde en
christelijke betrokkenheid probeert
hij zo goed mogelijk uit te dragen
vanuit zijn ballingsoord. De toekomst
van zijn land benauwt hem. 'omdat de
zwarte bevolking geen enkele kans
krijgt over haar eigen lot te beschik
ken 'Er is weinig hoop voor dit land
en de zwarte mensen De blanken
moeten eindelijk begrijpen, dat de
zwanen gelijke mensen zijn met de
zelfde hoop. dezelfde problemen en
dezelfde gevoelens. Ik kan alleen
maar bidden dat de veranderingen,
die een keer zullen en moeten komen,
zonder bloedvergieten geschieden.
Maar als ik de tegenwoordige toe
stand zie, heb ik geen hoop meer.' zei
hij in dat interview.
Een man, die het beste voor heeft
met zijn volk. zwart en blank, leeft
tussen hoop en vrees. De hoop dat het
allemaal tóch goed zal komen; de
vrees, dat het laatste station is gepas
seerd en dat de blanke trein van
zelfgenoegzaamheid in een duistere
afgrond terecht zal komen. Het is
meer dan droevig, dat een man met de
unieke kwaliteiten van een Bevers
Naudé terecht door dc Roosevelt
Foundation begiftigd met de Free
dom of Worship Medal niet bij de
prijsuitreiking in Middelburg aanwe
zig kan zijn. Gelukkig zijn z'n \touw
en dochter er wél bij. Hen acht het
regime in Pretoria ongevaarlijk. Met
Beyers Naudé is het een andere zaak:
weliswaar hebben de machthebbers
hem niet durven arresteren en veroor
delen. maar zij beschikken dan nog
altijd over het wapen van dé banning.
Niet meer en niet minder dan een
soort sociale, maatschappelijke en po
litieke doodsverklaring. Er is moed
voor nodig om onder die moeilijke
omstandigheden als blanke Zuid-Afri
kaan de druk van het régime jaren
lang te weerstaan. Beyers Naudé ver
dient daarvoor ons aller respect. Veel
van die waardering klinkt door in de
toekenning van de Freedom of Wor
ship Medal, een onderscheiding, die
meer dan woorden aangeeft op welk
een bijzondere wijze ds. Beyers Naudé
de fakkel van de vrijheid in een voor
zwarten duister Zuid-Afrika brandend
houdt Vandaag in Middelburg is het
de dag van ds. Beyers Naudé. Ook al
is hij er in persoon niet bij, zijn
onafhankelijke, aan geen plaats ge
bonden geest, zal vandaag ongetwij
feld in de Nieuwe Kerk vertoeven.
Dim
